Transcript دانلود
In the name of God
Blood & Blood formation
Dr. Zahiri
Approximately 7% of a person's weight is blood (about 5 L)
Blood consists of
the formed
elements and plasma
Dr. Maria Zahiri
• Deliver O2
• Remove metabolic wastes
• Maintain temperature, pH, and fluid volume
• Protection from blood loss- platelets
• Prevent infection- antibodies and WBC
• Transport hormones
Dr. Maria Zahiri
Plasma-55%
Buffy coat-<1%
Formed
elements-45%
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Platelets
RBC
Lymphocyte
Neutrophil
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
یتروسیتها:
• سلولهایی فاقد هسته و حاوی پروتئین حامل اکسیژن (هموگلوبین)
•
•
•
در شرایط طبیعی هیچ گاه گردش خون را ترک نمی کنند.
در اغلب پستانداران مقعرالطرفین( افزایش سطح به حجم) و بدون هسته
در محیط ایزوتون قطری حدود 7.5میکرومتر و ضخامت در کناره 2.6و در مرکز 0.8
میکرومتر می باشد .
Dr. Maria Zahiri
اریتروبالست طبیعی بسیار انعطاف پذیر می باشد.
غشاء دور اریتروبالست را پالسمالم گویند که حاوی %40:چربی(فسفولیپید ،کلسترول و
گلیکولیپید و %50 )...پروتئین و %10کربوهیدرات.
Dr. Maria Zahiri
:Integral membrane protein
نیمی از پروتئین های اریتروبالست که دو الیه چربی غشاء را طی نموده است.
:Peripheral protein
پروتئینهای موجود در سطح داخلی غشاء اریتروسیت (.به عنوان اسکلت غشایی تامین کننده شکل
اریتروسیتها می باشند ،مثل اسپکترین که اجزاء مختلف غشاء را به سایر اجزاء اسکلت سلولی
متصل می کند و شبکه ای می سازد برای تقویت غشاء.
دلیل اسیدوفیلی اریتروسیتها :درون آنها یک محلول 33درصدی از هموگلوبین موجود است.
Dr. Maria Zahiri
کاربرد طبی:
:Sickle cell diseaseتغییر ژنتیکی Hbمی باشد .جهش نقطه ای در زنجیره بتاست.
Hbبا از دست دادن اکسیژن خود پلیمریزه می شود و تجمعاتی می سازد که به اریتروسیت
نمای داسی می دهد.
این اریتروسیت شکننده و انعطاف ناپذیرو عمر کوتاهی دارد.ویسکوزیته خون را باال برده و می
تواند به دیواره ها آسیب زده و روند انعقاد را راه بیندازد.
جریان خون از مویرگها كند و یا متوقف می شود و در بافتها آنوکسی رخ می دهد.
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Malaria
Disease that attacks the
RBC.
Causes high fever
If you have sickle cell
shaped RBC can not get
the disease.
اریتروسیت اسفروسیتوز ارثی :حضور اریتروسیتهای کروی که به دریافت و تخریب توسط
ماکروفاژ ها مستعدترند .بنابراین منجر به کم خونی وسایر عالئم می شود.
گاه این بیماری با کمبود اسپکترین همراه است(.درمان :برداشت طحال)
Dr. Maria Zahiri
, MT, ribosomآنزیمهاي سیتوپالسمي خود را در جریان بلوغ از دست داده اند.
طول عمر 120روز ،برداشت RBCهاي پیر توسط ماکروفاژ طحال
عالمت پیري ( RBCظهور اولیگوساكاریدهاي ناقص
داراي ساختمان پیچیده متصل به پروتئین هاي غشایي داخلي پالسمالما
Dr. Maria Zahiri
کاربرد طبی:
آنمی
دالیل آنمي :غلظت پایین هموگلوبین (آنمي هیپوكروم) ،كاهش تعداد
اریتروسیتها(خونریزي ،كاهش تولید در ، BMفقر آهن).
تعریف رتیكولوسیتها و دالیل افزایش رتیك؟ فیزیولویك یا غیر
فیزیولویك
اریتروسیتوزیز یا پلی سایتمی (فیزیولوژیک و پاتولوژیک)
اریتروسیت ماکروسیتیک و میکروسیتیک
هیپرکروم و میکروکروم
آنیزوسیتوزیز(سایز
پوی کیلوسیتوزیز(شکل)
Dr. Maria Zahiri
RBC
Platelet
Dr. Maria Zahiri
پالكتها (ترومبوسيتها):
بدون هسته و صفحه اي با قطر 3-2میكرومتر
منشاء :مگاكاریوسیتها
عملكرد :ایجاد لخته و ترمیم آسیبهاي كوچك وارده به رگ
200تعداد :تا 400در هر میكرولیتر خون
عمر 10روز
Dr. Maria Zahiri
2بخش دارد :منطقه محیطي شفاف آبي رنگ به نام هیالومر
منطقه مركزي ارغواني به نام گرانولومر
سیستم كانالیكول باز :مجموعه اي از مجاري موجود در پالكتها كه فرورفتگي هاي غشاء
پالسمایي را بهم وصل مي كند.
داراي اهمیت در آزادسازي مولكولهاي فعال ذخیره شده در پالكت
Marginal bundleیا دسته حاشیه اي از میكروتوبولها در پیرامون و محیط پالكت قرار
دارد :در حفظ شكل تخم مرغي پالكت كمك مي كند
Dr. Maria Zahiri
اكتین و میوزین موجود در هیالومر مي توانند بهم متصل شده و یك دستگاه انقباضي بسازند كه
كارش مرتبط با حركت و تجمع پالكتها مي باشد.
پوششي غني از GAGو GPبا ضخامت 20-15نانومتر در خارج پالسمالم قرار دارد و در
روند اتصال پالكتي نقش دارد.
گرانولومر مركزي محتوي انواع مختلف گرانولهاي غشاءدار و Mtو GLNمي باشد.
اجسام متراكم یا گرانولهاي دلتا :با قطر 300-250نانومتر محتوي یونهاي كلسیم-پیروفسفات،
– ATP-ADPدریافت سروتونین از پالسمالما و ذخیره آن
گرانولهاي آلفا :كمي بزرگتر بوده و محتوي فیبرینوژن PDGF ،تعدادي پروتئین دیگر.
گرانولهاي الندا :وزیكولهاي بسیار كوچك حاوي آنزیمي لیزوزومي
با LMعمدتا گرانولهاي آلفا دیده مي شود.
Dr. Maria Zahiri
اعمال پالكت:
Primary aggregationتجمع اولیه:
از بین رفتن پیوستگي اندوتلیوم – تجمع پالكتها بر
روي كالژن در معرض قرار گرفته (از طریق یك
پروتئین روي غشاء پالكت -و تشكیل توپ پالكتي
() platelet plug
تجمع ثانویه:
آزاد شدن یك پروتئین چسبنده و ADPكه محرك
قوي براي تجمع پالكت است.
:Blood coagulationآزاد شدن فاكتورهایي
از پالسماي خون ،رگهاي آسیب دیده و پالكتها براي
آغاز آبشاري از 13پروتئین و تشكیل پلیمر فیبرین
فیبرین شبكه اي غني از رشته ها به طور 3بعدي
است كه RBC-لكوسیت و پالكتها را به دام مي
اندازد و ترومبوس یا لخته را مي سازد.
جمع شدگي لخته ) )clot retractionجمع شدن
لخته بدنبال تقابل بین اكتین ومیزین مي باشد.
Dr. Maria Zahiri
( Clot removalبرداشت لخته):
دیواره رگ كه توسط لخته محافظت مي شده سپس با تشكیل بافت جدید بر مي گردد.
عمدتا توسط آنزیم پروتوولیتیك پالسمین (كه خود توسط فعال كننده هاي پالسمینوژن اندوتلیوم
از پالسمینوژن حاصل شده) انجام مي شود.آنزیمهاي آزاد شده از گرانولهاي النداي پالكتي هم
در این مؤثر است
ترومبوسیتوپني
Dr. Maria Zahiri
Blood Clot
RBC
Platelet
Fibrin thread
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
لكوسيتها:
سلولهاي مهاجر – سایت عملكردي آنها در بافت است – مرگ به صورت آپوپتوز
تقسیم بندي بر اساس نوع گرانولها و شكل هسته(granulocytes :پلي مورفونوكلئر) –
(agranulocyteتك هسته اي یا منو نوكلئر)
گرانولوسیتها:
2نوع گرانول دارند :گرانولهاي اختصاصي كه به اجزاي اسیدي ،بازي و یا خنثي مخلوط رنگ
آمیزي متصل مي شوند و عملكرد اختصاصي دارند.
گرانول آزوروفیل:به رنگ ارغواني بوده و لیزوزوم مي باشد.
نوتروفیل – ائوزینوفیل و بازوفیل
منبع انرژي گرانولوسیتها()GLN
Dr. Maria Zahiri
اگرانولوسیتها:
فقط گرانول آزور دارند -هسته گرد یا دندانه دار
شامل لنفوسیتها و منوسیتها
عملكرد كلي لكوسیتها :دفاع هومورال و سلولي
دیاپدز( :)diapedesisمسؤل جریان یكطرفه لكوسیتها و منوسیتها از خون به بافتها
:Chemotaxisروند جذب سلولهاي خاص توسط واسطه هاي شیمیایي
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
نوتروفيلها:
%70-60لوكوسیتهاي در گردش است
قطر 12 :تا 15میكرومتر
هسته اي 2تا 5لوبه
كاربرد بالیني :
حضور band form
نوتروفیل هیپرسگمانته
حضور كروموزوم xغیر فعال در
روي یكي از لوبهاي هسته
دلیل توانایي حضور در منطق بدون o2
طول عمر كوتاه
Dr. Maria Zahiri
كاربرد طبي:
در بر گرفتن باكتري ها با پاي كاذب و تشكیل فاگوزوم و داخل كردن آن
ممزوج شدن گرانولهاي اختصاصي با فاگوزوم و تخلیه محتویات گرانولها
با پمپ پروتوني غشاء فاگوزوم pHواكوئل تا 5كاهش مي یابد
تخلیه گرانولهاي آزور و هضم میكروارگانیسمها
افزایش مصرف o2طي فاگوسیتوز = تشكیل آنیون هاي سوپر اكسید و پراكسید هیدروژن
خود اینها باعث نابودي میكروارگانیسم میباشند.
لیزوزیم به طور اختصاصي اتصال موجود در PGدیواره سلولي برخي از گرم +ها را مي
شكند.
الكتوفرین محكم به آهن كه منبع حیاتي ارگانیسمهاست ،متصل مي شود.
تعریفي از چرك pus
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
ائوزینوفیلي در انگلها و آلرژي
تعدیل كنندگي التهاب با تولید مواد غیر فعال كننده لكوترینها
فاگوسیته كردن Ag-Ab
كاهش سریع در ائوزینوفیل خون :كورتیكواستروئید ها
Dr. Maria Zahiri
-%3-2هم اندازه با نوتروفیل -هسته دو
لوبه-
مشخصه آن :گرانولهاي اختصاصي بزرگ
رنگ گیرنده با ائوزین
اجزاء گرانول اختصاصي:
هسته كریستالي (انتروم) موازي محور
طولي گرانول -شامل پروتئیني با تعداد باال
واحد هاي آرژینین موسوم به پروتئین پایه اي
بزرگ major basic proteinكه %50
پروتئین كل گرانول و مسؤل رنگ آن است
– این پروتئین در نابودي كرمهاي انگلي
مؤثر مي باشد.
اكسترنوم یا ماتریكس :ماده اي با تراكم كمتر
كه انتروم را احاطه كرده.
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
بازوفيل ها:
كمتر از - %1قطر مشابه قبلي ها -هسته لوبوله -گرانولهاي
فراوان اختصاصي
خاصیت متاكروماتیك :واكنش به رنگ قلیایي
به دلیل حضور هپارین
شبیه ماست سل است.
در بیماري افزایش حساسیت پوستي بازوفیلي
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
لنفوسيتها
بر اساس ماركرهایشان مشخص مي شوند.
دفاع هم سلولي و هم همورال.
طول عمرشان متفاوت است.
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Platelet
Dr. Maria Zahiri
Large
lymphocyte
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
منوسيتها
مشتق از BMباقطر بین 12تا 20
هسته تخم مرغي ،نعل اسبي یا لوبیایي
تراكم كروماتین آن نسبت به لنفوسیت كمتر
سیتوپالسم حاوي گرانول آزور
پس از عبور از دیواره هاي مویرگي و
نفوذ به بافت همبندي به ماكروفا ژ تمایز مي یابد.
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri
•
•
•
•
•
•
•
لزوم خونسازي :محدود و كوتاه بودن عمر سلولهاي
بالغ خوني
ارگانهاي هماتوپویتیك :در ابتدا در كیسه زرده -كبد
و طحال -مغز استخوان
پس از تولد :در BM
تئوري هاي موجود :
تصور مي شود تمام سلولهاي خوني از یك سلول
( pluripotent stem cellچون قادر به ساخت
تمام انواع است) مشتق مي شود.
با تكثیر این سلولها 2رده سلولي حاصل مي شود:
سلولهاي لنفوئیدي( لنفوسیت) و میلوییدي(ساخت
گرانولوسیت -منوسیت-اریتروسیت و مگاكاریوسیت.
سلولهاي لنفوییدي در اوایل تكامل از BMبه تیموس
وعقده هاي لنفاوي و طحال مهاجرت ودر آنجا تكثیر
مي یابند.
Dr. Maria Zahiri
•
•
•
•
•
سلول اجدادي :سلول پلوري پوتنت كه با تقسیمات خود سلولهاي اجدادي یك یا دوظرفیتي و سلول
پیش ساز را مي سازد.
براي اولین بار در سلولهاي پیش ساز است كه مشخصات مورفولوژیك ،تمایز یافته و نوع سلولي
كه در آینده به آن تبدیل خواهند شد ،نمایان مي شود.
CFC: colony-forming cells
ECFCسازنده اریتروسیت و MCFCتولید كننده منوسیت و گرانولوسیت
عوامل مؤثر در خونسازي :ریز محیط مطلوب و فاكتور هاي رشد ،فاكتورهاي محرك كلوني –
هماتوپویتینها.
Dr. Maria Zahiri
مغز استخوان
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
بر حسب نیازهاي بدن:عملكرد خونسازي در مغز استخوان تنظیم میشود.
محل قرارگیري : BM
مغز استخوان قرمز :خونساز و فعال است
مغز استخوان زرد :حاوي تعداد باالیي سلول چربي
در نوزاد تمام مغز استخوان از نوع قرمز است.
مغز قرمز حاوي داربست(استروما) ،طنابهاي خونسازو مویرگهاي سینوزوئیدي
استروما :شبكه 3بعدي از سلولهاي رتیكولرو پرده اي ظریف از رشته هاي رتیكولر حاوي
سلولهاي خونساز و ماكروفاژها
ماتریكس عالوه بر كالژن 1و ،3المینین ،فیبرونكتین و PGهم دارد.
مویرگهاي سینوزوئیدي توسط الیه خارجي ناپیوسته اي از سلولهاي رتیكولر وشبكه اي سست از
رشته هاي رتیكولر تقویت شده اند.
رهایي سلولهاي خوني بالغ از BMتوسط فاكتورهاي آزاد كننده انجام مي شود(.مثل C3كمپلمان)
Dr. Maria Zahiri
اعمال BMقرمز :توليد سلولهاي خوني و تخريب سلولهاي خوني فرسوده و ذخيره آهن حاصل از
تجزيه Hbدر ماكروفاژ
مغز استخوان نه فقط اعمال فوق را انجام میدهد بلكه مي تواند به عنوان منبعي از سلولهاي
بنیادي براي سایر بافتها هم مي باشد.
بلوغ اریتروسیت:
عالمت بلوغ اریتروسیت؟ سنتز HBو تشكیل جسمك مقعراطرفین بدون هسته
عوامل ضروري براي براي تولید اریتروسیت:
هورمون اریتروپویتین ،موادي مثل آهن ،اسید فولیك،ویتامین
B12
تمایز و بلوغ اریتروسیتها:
پرواریتروبالست :اولین سلول قابل شناسایي –
بزرگ با كروماتیني مشبك و سست و
هستكي واضح-سیتوپالسم بازوفیل
Dr. Maria Zahiri
اريتروبالست بازوفيل :سيتوپالسم شديدا بازوفيل –هسته متراكم -فاقد هستك قابل مشاهده
علت بازوفيلي اين دو نوع سلول :وجود پلي ريبوزومهاي متعدد كه در سنتز Hbنقش دارند.
• اریتروبالست پلي كروماتوفیلیك:
• كاهش پلي ریبوزومها-آغاز پر شدن برخي مناطق
با Hbرنگ آمیزي در این مرحله
سبب ظهور رنگهاي متعددي مي شود.
Dr. Maria Zahiri
• اریتروبالست اورتوكروماتوفیلیك:
• ادامه تراكم هسته-سیتوپالسم دیگر بازوفیل نیست
• ایجاد سیتوپالسمي اسیدوفیلي
• رتیكولوسیت:
در زماني معین از اورتوكروماتوفیلیك
تعدادي بیرون زدگي سیتوپالسمي ایجاد می شود–
بیرون راندن هسته در حالیكه در الیه نازك
از سیتوپالسم پیچیده شده-
هسته بیرون رانده شده توسط ماكروفاژ
در بر گرفته مي شود
سلول هنوز اندكي پلي ریبوزوم دارد
• اریتروسیت بالغ:
Dr. Maria Zahiri
Stem cell
Hemocytoblast
Committed
cell
Proerythroblast
Developmental pathway
Phase 1
Ribosome
synthesis
Phase 2
Hemoglobin
accumulation
Early
Late
erythroblast erythroblast
Phase 3
Ejection of
nucleus
Normoblast
Reticulo- Erythrocyte
cyte
Dr. Maria Zahiri
Figure 17.5
گرانولوپوئز:
•
•
•
•
میلوبالست:
نابالغ ترین سلول قابل شناسایي در رده میلویید.
كروماتین ظریف پراكنده
هستكهاي قابل رؤیت
•
•
•
پرومیلوسیت:
سیتوپالسم بازوفیل
گرانول آزوروفیل(اینها آنزیمهاي لیزوزومي و میلوپراكسیدازدارند
Dr. Maria Zahiri
•
•
•
•
مرحله میلوسیت:
اولین مرحله تمایز در میلوسیت است
افزایش تدریجي گرانولهاي اختصاصي
باند سل نوتروفیلیك
Dr. Maria Zahiri
بلوغ لنفوسيتها و منوسيتها:
• لنفوسیتها:
اولین دودمان:لنفوبالست
سلول بزرگ
پرولنفوسیت :كوچكتر و كروماتین متراكم تر
منوسیتها:
منوبالست :شبیه میلوبالست
پرومنوسیت:درشت با سیتوپالسم بازوفیلیك و
هسته بزرگ دندانه دار -كروماتین مشبك هستك واضح
منوسیت:
RERو گلژي وسیع دارد.
Dr. Maria Zahiri
پالكت ها:
•
•
•
مگاكاریوبالستها:قطر 50-15میكرون
هسته اي بیضوي یا لوبیایي بزرگ
تعداد زیادي هستك
• مگاكاریوسیتها:
•
•
•
•
سلول غول آسا با قطر 150-35میكرومتر
هسته با لوبوالسیون نامنظم كروماتین خشن و فاقدهستك قابل رؤیت
MT ، ERو گلژي متكامل دارند.
با بلوغ تو رفتگي هاي زیادي از غشاء پالسمایي در سراسر سیتوپالسم گسترش مي یابدو غشاء
هاي مرزبندي را مي سازد demarcation membrane
Dr. Maria Zahiri
Stem cell
Developmental pathway
Hemocytoblast
Promegakaryocyte
Megakaryoblast
Megakaryocyte
Platelets
Dr. Maria Zahiri
Figure 17.12
Dr. Maria Zahiri
Dr. Maria Zahiri