اجزاء یک واحد خون کامل شامل پلاسما، گلبول قرمز و پلاکت می باشد

Download Report

Transcript اجزاء یک واحد خون کامل شامل پلاسما، گلبول قرمز و پلاکت می باشد

‫تهیه فراورده های سلولی و پالسمای ی‬
‫دک تر فخر الملوک یاوری‬
‫اجزاء یک واحد خون کامل شامل پالسما‪ ،‬گلبول قرمز و پالکت می باشد ‪.‬‬
‫برای ذخیره سازی و حفظ عملکردشان شرایط متفاوتی دارند‪ .‬پالکت های باقی مانده در‬
‫یک واحد گلبول قرمز در دمای یخچال به صورت توده در آمده و تحت تاثیر پروتئین‬
‫پالسما و گلبول قرمز بسرعت خاصیت هموستاز آن کاهش می یابد‪ .‬همچنین فاکتورهای‬
‫انعقادی موجود در یک واحد خون (فاکتور ‪ )8-5‬گاهی در ‪4‬درجه تغییر می یابند‪.‬‬
‫بنابراین بهترین فایده را از یک واحد خون اهدایی زمانی بدست می آوریم که فرآورده‬
‫های آن‪ ،‬پالسما‪ ،‬گلبول قرمز‪ ،‬پالکت از یکدیگر جدا گردد و بسته به نوع فرآورده در دما‬
‫الا گلبول قرمز طبق شرایط خاص برای ‪42‬‬
‫و وضعیت های متفاوت ذخیره سازی شود‪ .‬مث ً‬
‫روز و پالسما و کرایو حدود ‪ 1‬سال و حتی بیشتر و پالکت برای ‪ 5‬روز ذخیره می شود‪.‬‬
‫جمع آوری خون از طریق ورید بازویی و با رعایت شرایط استاندارد و در کیسه های‬
‫مخصوص که حاوی ‪ 63‬میلی لیتر ماده ضد انعقاد و ‪ 450‬سی سی خون‪ ،‬می باشد‪،‬ا نجام‬
‫می گردد‪.‬‬
‫نسبت ماده ضد انعقاد به خون ‪ 4/1‬به ‪ 10‬می باشد و حداکثرحجم استاندارد‬
‫خون جمع آوری شده ‪5/10‬میلی لیتر به ازای هرکیلوگرم وزن اهداکننده می باشد‪.‬‬
‫کیسه های جمع آوری خون می تواند چندین نوع (منفرد‪ -‬دوتایی‪ ،‬سه تایی‪،‬‬
‫چهارتایی و یا کیسه مخصوص اطفال) باشد‪.‬‬
‫مواد ضد انعقاد و محلولهای نگهدارنده‪:‬‬
‫‪ ‬پایه اصلی همه آنها سیترات سدیم می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬تا ‪ 1980‬محلولهای نگهدارنده و ضد انعقاد بصورت تک محلولی بوده مانند‬
‫اسید سیترات دکستروز )‪ (ACD‬و یا سیترات فسفات دکستروز )‪(CPD‬‬
‫و‪ CPDA-1‬که طول عمر گلبول قرمز را به ‪35‬روز میرساند‪.‬‬
‫‪ ‬درطول مدت ‪ 72‬ساعت گلبول قرمز را می توان با محلولهای ‪Adetive‬‬
‫‪solution‬مانند سالین‪ -‬گلوکز‪ -‬آدنین و گاهی مانیتول مخلوط کرد‪ .‬این محلولها‬
‫مدت زمان نگهداری فرآورده های گلبول قرمز راتا ‪42‬روز افزایش می دهد‪.‬‬
‫ادامه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫خاصیت ضد انعقادی‪ ،‬مواد ضد انعقاد بواسطه اتصال به کلسیم می باشد‪.‬‬
‫دکستروز و آدنین موجود در مواد ضد انعقاد به سنتز ‪ ATP‬در سلولهای‬
‫ذخیره شده کمک می کند‪.‬‬
‫فسفات هم در سنتز ‪ ATP‬و هم در به حداقل رساندن اثرات کاهش ‪pH‬‬
‫در فرآورده ذخیره شده‪ ،‬نقش دارد‪.‬‬
‫‪ ‬آدنین توانایی زیست گلبول را افزایش میدهدوباعث بهبود سنتز ‪ATP‬‬
‫میشود‪.‬‬
‫فرآوردهًگیری‬
‫‪ ‬برای تهیه پالکت و پالسما‪ ،‬حداکثر ظرف مدت ‪ 8‬ساعت از زمان جمع‬
‫آوری خون کامل‪ ،‬باید جداسازی صورت گیرد‪.‬‬
‫‪ ‬پالسمایی که ظرف مدت ‪ 72‬ساعت جداسازی شود برای تهیه آلبومین و‬
‫گاما گلبولین بکار می رود‬
‫‪.‬‬
‫‪ ‬اگر فاکتورهای انعقادی مدنظر باشد نهایتا ً ظرف مدت ‪ 24‬ساعت باید‬
‫پالسما جداسازی شود‪.‬‬
‫خون کامل ‪Whole blood‬‬
‫تعریف‪:‬‬
‫بهًیکًواحدًخونًکاملًکهًدرًطیًخونگیریًازًبازویًاهداکنندهًدرًکیسهًهایًمخصوصًجمع‬
‫آوریًمیًگرددًوًحاویًگلبولًقرمزً– پالسماًپروتئینًهایًپالسما‪ً،‬فاکتورهایًانعقادیً‪ ...‬میً‬
‫باشدًوًحدود ‪109‬عددًگلبولًسفیدًوً‪ 63‬میلیًلیترًمادهًضدًانعقادًدارد‪ً،‬اطالقًمیًگردد‪.‬‬
‫حجمًکلیًآنً‪490-510‬وً‪ Hct‬آنً‪ %35-40‬وً‪ Hb‬آنًبیشترًازً‪ 45‬میًباشد‪.‬‬
‫مدتًًزمانًنگهداری آنًباًتوجهًبهًمادهًضدًانعقادًبینً‪ 21‬تاً‪ 35‬روزًمیًباشد‪.‬‬
‫خون كامل‬
‫حاوی ‪ 450‬ميلی ليتر خون اهداي ی به اضافه محلول ضد‬
‫انعقاد و نگهدارنده ‪ 63( CPDA-1‬ميلی ليتر) است‪.‬‬
‫هماتوكريت = ‪ 35‬تا ‪% 40‬‬
‫تغییرات خون درطی مدت نگهداری‬
‫‪ ‬در طول مدت نگهداری در ‪ 24‬ساعت اول‪ ،‬عملکرد پالکت ها‪ً ،‬‬
‫کامال از بین می رود گرانولوسیت ها‬
‫کاهش می یابد وعملکرد فاک تورهای انعقادی پایدار در طول مدت نگهداری به خوبی حفظ می شود‪.‬‬
‫‪ ‬فاک تورهای ناپایدار (‪ )8-5‬بعد از گذشت ‪ 21‬روز از زمان نگهداری کاهش می یابد‪.‬‬
‫‪ ‬عملکرد لکوسیت ها در مدت نگهداری حفظ می شود و سیتوکین ها انباشته می گردد که منجر به‬
‫عوارض ناشی از گلبول سفید در طی تزریق خون می شود‪.‬‬
‫گلبول قرمز متراکم ‪packed RBC‬‬
‫‪ ‬طی روند سانتریفوژ یک واحد خون کامل حدود ‪ 200‬تا ‪ 250‬سی سی پالسما‬
‫جدا می گردد و بر اساس وزن مولکولی اجزاء خون‪ ،‬گلبول قرمز متراکم در‬
‫پایین کیسه باقی می ماند‪،‬‬
‫‪ ‬حجم آن ‪ 300-200‬و ‪ Hct‬آن ‪ %60-70‬می باشد‪ .‬طول مدت نگهداری آن‬
‫مانند خون کامل و دمای نگهداری ‪ 1-6‬درجه سانتی گراد می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬در طی مدت نگهداری گلبول قرمز متراکم‪ ،‬گلبول سفید و پالکت آن از بین‬
‫رفته واز نظر فاکتورهای انعقادی شبیه خون کامل می باشد‪.‬‬
‫‪ 1 ‬واحد آن سطح ‪Hb‬را )‪ g/dL1 - 10(g/L‬و ‪ Hct‬را ‪ %3‬افزایش می دهد‬
‫و طی مدت ‪ 4‬ساعت باید تزریق گردد‪.‬‬
‫تهيه گلبول قرمز متراكم‬
‫تهيه گلبول قرمز متراكم‬
‫‪FFP‬‬
‫‪PC‬‬
‫موارد مصرف ‪PRBC‬‬
‫‪ ‬تزريق خون قبل و بعد از‬
‫عمل جراحی‬
‫‪ ‬كم خونیهای ناشی از‬
‫بيماریهای مزمن‬
‫‪ ‬بيماران وابسته به تزريق خون‬
‫مانند سندرمهای تاالسمی‬
‫‪ ‬تعويض خون نوزاد‬
‫‪ ‬تزريق خون به نوزادان و شيرخواران‬
‫‪ ‬نارساي ی مغز استخوان‬
‫‪ ‬تعويض خون بزرگساالن‬
‫‪ ‬خونريزی حاد‬
‫‪ ‬بيماری سلول داسی شكل‬
‫اشکال مختلف فراوردهای مرتبط با گلبول قرمز متراکم‬
‫‪-1 ‬گلبول قرمز کم لکوسیت‬
‫‪-2 ‬گلبول قرمز شسته شده‬
‫‪ -3 ‬گلبول قرمز اشعه دیده‬
‫‪ -4 ‬گلبول قرمز دگلیسیرولیزه شده یا منجمد شده‬
‫گلبول قرمز کم لکوسیت‬
‫لکوسیت ها در ایجاد عوارض متعدد ناشی از تزریق خون دخالت دارند لذا روش های ی برای کاهش‬
‫لکوسیت های باقی مانده در فراورده های سلولی خون بکار می رود تا عوارض ناشی از انتقال خون را‬
‫کاهش دهد‪.‬‬
‫طبق تعریف و استانداردهای‪ AABB‬و مقررات‪ ، FDA‬فراورده کم لکوسیت به فراورده ای اطالق‬
‫می گردد که میزان گلبول سفید باقی مانده در ان کمتر از ‪ 5 ×106‬در هر واحد باشد و در کنسانتره های‬
‫پالک تی کم لکوسیت تهیه شده از خون کامل کمتر از ‪ 83/0 ×106‬گلبول سفید در واحد باشد ‪.‬‬
‫روش های تهیه فراورده کم لکوسیت‪:‬‬
‫الف) کاهش لکوسیت قبل از ذخیره سازی‬
‫ب) کاهش لکوسیت در ازمایشگاه‬
‫ج) کاهش لکوسیت در بالین بیمار‬
‫بهترین راه کاهش لکوسیت‪ ،‬قبل از ذخیره سازی یعنی در مدت کوتاهی بعد از جمع اوری خون یا در طول تهیه فراورده یا‬
‫ظرف ‪ 5‬روز اول ذخیره سازی‪ ،‬لکوسیت ها را کاهش بدهیم ‪ ،‬که در عمل در ‪ 24‬ساعت اول پس از خونگیری انجام می‬
‫شود‪ .‬در روش کاهش لکوسیت بر بالین بیمار به علت ترشح سیتوکاین ها و تجمع انها‪ ،‬ممکن است واکنش تب زای‬
‫ناشی از تزریق به میزان بیشتری رخ دهد‪.‬هر واحد خون کامل دارای ‪ 2-5 × 109‬لکوسیت می باشد که اگر شمارش‬
‫لکوسیت ها به حدود یک یا ‪ )%90-99( log2‬کاهش یابد واکنش تب زای ناشی از تزریق خون محدود می گردد ‪.‬‬
‫گلبول قرمز شسته شده یا ‪washed RBC‬‬
‫‪ ‬به منظور کاهش پروتئین های مولد عوارض آلرژیک تزریق خون از روش‬
‫شستشو استفاده می گردد‪.‬‬
‫‪ ‬حدود ‪ %20‬از گلبول قرمز – ‪ %85‬گلبول سفید ( ‪ 107‬سفید باقی می ماند) و‬
‫‪ %99‬پالسمای اولیه کاهش می یابد‪.‬‬
‫‪ ‬حجم آن با افزودن مقدار نرمال سالین ‪ 300‬میلی لیتر می باشد که گلبول های‬
‫قرمز به جای محلول در پالسما در نرمال سالین معلق هستند‪.‬‬
‫‪ ‬روش شستشو روشی پر زحمت و گران می باشد و ‪ %10-20‬محتویات‬
‫سلولی آن کاهش می یابد‪.‬‬
‫‪ ‬چون طی روند شستشو از حالت بسته خارج شده است باید طی ‪ 24‬ساعت‬
‫تزریق گردد‪.‬‬
‫گلبول قرمز پرتوتابی شده‬
‫‪ ‬به منظور جلوگیری از واکنش ‪( GvHD‬بیماری پیوند علیه میزبان ناشی‬
‫از تزریق خون) که در اکثر موارد کشنده است از گلبول قرمز پرتوتابی‬
‫شده استفاده می گردد‪.‬‬
‫‪ ‬تزریق فرآورده های خون آلوژن حاوی لنفوسیت های صالحیت دار ایمنی‬
‫که بواسطه مشکل سیستم ایمنی فرد گیرنده دفع نمی گرددو تکثیر لنفوسیت‬
‫را در بدن فرد گیرنده سبب می شود‪ ،‬با هجوم لنفوسیت های تکثیر یافته‬
‫به بافت مغز استخوان پوست‪ ،‬کبد‪ ،‬دستگاه گوارش موجب واکنش‬
‫‪ GvHD‬می شود‪.‬‬
‫‪ ‬پرتوتابی این فرآورده ها سبب غیرفعال شدن لنفوسیت ها شده و بهترین‬
‫راه مقابله با این واکنش ‪ GvHD‬پرتوتابی فرآورده ‪ RBC‬برای این‬
‫بیماران می باشد‪.‬‬
‫پالکت ها نسبت به پرتوتابی مقاومند‪ .‬عملکرد گرانولوسیت ها از نظر عمل‬
‫ضدباک تریای ی‪ -‬اکسیداتیو و تمایالت کموتاک تیک تحت تاثیر قرار نمی گیرد‪.‬‬
‫گلبولهای قرمز خیلی کم تحت تاثیر قرار می گیرند و فقط مقادیر پتاسیم به‬
‫علت افزایش تخریب غشا افزایش می یابد و طول عمر گلبول قرمز به ‪ 28‬روز کاهش می یابد‪ .‬سیتومگالوویروس‬
‫)‪ (CMV‬تحت تاثیر پرتوتابی قرار نمی گیرد و در پیشگیری از انتقال ویروس ها و سایر عوارض انتقال خون‬
‫مانند واکنش تب زای غیرهمولیتیک و ایجاد الوایمیونیزاسیون تاثیری ندارد‪.‬‬
‫روشهای مورد استفاده در پرتوتابی فراورده ها‬
‫‪‬‬
‫استفاده از منابع اشعه گاما (شتاب دهنده های خطی‪ -‬کبالت ‪ -60‬سنریوم ‪)137‬‬
‫‪ ‬میزان اشعه ‪ 1500 Rad( Gy 15-50‬اشعه به باال) بهترین دوز ‪ 25 Gy‬می باشد‪.‬‬
‫گلبول قرمز منجمد یا گلیسیرولیزه شده‬
‫‪ ‬به منظور نگهداری فراورده گلبول قرمز با گروههای خون نادر یا‬
‫‪ ‬نگهداری گلبول قرمز هر فرد برای خودش (خون اتولوگ) از فرایند‬
‫‪ ‬انجماد گلبول قرمز استفاده می گردد‪.‬‬
‫روش انجماد‬
‫‪ ‬برای انجماد گلبول قرمز باید از مواد محافظ در سرما مثل گلیسیرول یا دی متیل‬
‫‪ ‬سولفید یا هیدروکسی اتیل استارچ استفاده کرد که قابلیت زنده مانده گلبول قرمز‬
‫‪ ‬را در سرما افزایش دهد‪.‬‬
‫‪ ‬روشهای مورد استفاده –گلیسیرول با غلظت باال و با غلظت پایین می باشد که‬
‫‪ ‬طول عمر گلبول قرمز را به ‪ 10‬سال در دمای ‪( -65‬نهای ی) درجه سانتیگراد افزایش می دهد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫استفاده از فراورده بعد از ذوب گلبول ها و شستشو با نرمال سالین می باشد‪.‬‬
‫محصول بدست امده حاوی حدود ‪ %80‬گلبول قرمز اولیه و ‪107‬گلبول سفید‪ -‬مقدار‬
‫جزئی پالسما و گلیسیرول حدود کمتر از ‪ %1‬را دارا می باشد‪ .‬حجم ان‬
‫‪ 250‬میلی لیتر می باشد و طول مدت نگهداری ‪ 24‬ساعت است‪.‬‬
‫پالکت ها‬
‫یکی دیگر از فراورده های سلولی‪ ،‬پالکت ها می باشد پالکت ها نقش‬
‫عمده ای در هموستاز طبیعی و ترمیم دیواره رگهای خون و ازادسازی‬
‫فسفولیپیدها دارد که ‪ 2‬نوع فراورده پالک تی در دسترس می باشد‪.‬‬
‫انديكاسيون مصرف پالكت‬
‫‪ ‬نارسایی مغز استخوان ناشی از درمان میلوتوكسیك یا بیماری‬
‫‪ ‬اختالل عملكرد پالكت‬
‫‪ ‬ترمبوسیتوبنی ناشی از رقیق شدن خون‬
‫‪ ‬جراحی بای پاس قلبی ـ ریوی‬
‫طریقه تهیه پالکت‬
‫‪-1 ‬کنسانتره پالکتی یا پالکت تهیه شده از واحد خون اهداکننده تصادفی‪.‬‬
‫‪ -2 ‬پالکت حاصل از آفرزیس یا پالکت تک واحدی که از نظر فعالیت‬
‫‪ ‬هموستاز مشابه یکدیگرند اما از نظر میزان پالکت درواحد حجم و اثرات‬
‫جانبی بالقوه درگیرنده متفاوتند‪.‬‬
‫پالکتًکنسانتره‬
‫‪ ‬ازسانتریفوژ یک واحد خون کامل طی ‪ 8‬ساعت بعد از خونگیری با دور پایین‬
‫و سپس سانتریفوژ پالسمای غنی از پالکت با دور باال بدست میآید‪.‬‬
‫‪ ‬حجم آن ‪ 70-50‬سی سی و حدود ‪5/5×1010‬پالکت درهر واحد دارد و در‬
‫شیکر برای مدت ‪ 5‬روز قابل نگهداری می باشد‪.‬‬
‫‪ pH ‬آن تا پایان ذخیره سازی بیشتر از ‪ 6‬است (عموما ً در یک حجم پالکت‬
‫کنسانتره حدود ‪7 × 1010 ،‬پالکت می باشد)‪.‬‬
‫‪ ‬ذخیره پالکت بیش از ‪ 5‬روز با خطر آلودگی شدید باکتریایی روبرو‬
‫‪ ‬می شود‪ .‬دمای نگهداری ‪ 24-20‬درجه است‪.‬‬
‫پالکتًبدستًآمدهًازًآفرز‬
‫فرآورده پالکتی بدست آمده از داوطلب اهدای پالکت طی فرآیند نیمه‬
‫اتوماتیک آفرزیس را می گویند‪.‬‬
‫در این فرآیند فقط پالکت تهیه و بقیه اجزاء خون به اهداکننده بر می گردد‪.‬‬
‫ماده ضد انعقاد معموالً ‪ ACD-A‬یا مواد ضدانعقاد حاوی سیترات میباشد‪.‬‬
‫حدود ‪ 1-2‬ساعت زمان می برد و هر واحد پالکت ‪ 300-200‬سی سی‬
‫حجم و‪ 3 ×1011‬پالکت در واحد حجم دارد و هر واحد آن ‪ 60000‬تا‬
‫‪ 30000‬پالکت گیرنده را افزایش می دهد‪ .‬میزان پالکت در واحد حجم‬
‫آن ‪ 4-6‬برابر پالکت تهیه شده از یک واحد خون کامل به روش تصادفی‬
‫می باشد‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫از نظراثربخشی و ایمنی ‪،‬واحد پالکت آفرز برای دریافت کننده نسبت به پالکت تهیه‬
‫شده از خون کامل بهتر می باشد و عوارض تب زای ناشی از لکوسیت ها کاهش می‬
‫یابد‪.‬‬
‫پالکت حاصل از آفرز حاوی ‪10 6-104‬لکوسیت (کمتر از ‪ %1‬تعداد گلبولهای سفید‬
‫موجود در کنسانتره پالکتی لکوسیت زدایی شده) می باشد و مقدار ‪ RBC‬آن کمتر از‬
‫‪ mL5/0‬است‪.‬‬
‫فرآورده های اختصاصی پالکت شامل پالکت کنسانتره فاقد ‪ -CMV‬پالکت شسته شده‪-‬‬
‫پالکت اشعه تابی شده می باشد‪.‬‬
‫می‬
‫پالکت ها را نیز با استفاده از ‪ dimethyl‬سولفوکسید ماده نگهدارنده در سرما‬
‫توان برای مدت طوالنی تری ذخیره سازی کرد ولی هنوز توسط ‪ FDA‬تایید نشده و‬
‫در دست بررسی می باشد‪.‬‬
‫در جریان آفرزیس‪ ،‬به طور موثری لکوسیت های فرآورده پالکتی کاهش می یابد ولی‬
‫در صورت نیاز به کاهش شدیدتر می توان از فیلتر قبل از تزریق استفاده کرد‪ .‬نقش‬
‫الودگی باک تریای ی پالکت‬
‫‪ ‬محیط پالسمایی پالکت و دمای نگهداری محیط مناسبی جهت رشد باکتریها‬
‫برای پالکت می باشد که در طی مدت ذخیره سازی این آلودگی افزایش می یابد‪.‬‬
‫‪ ‬سازگاریًپالکتًازًنظرً‪ ABO‬وً‪RH‬‬
‫در بیماران نیازمند به تزریق پالکت تعیین فنوتیپ و ‪ RH‬دهنده و گیرنده عامل‬
‫مهمی نیست ‪.‬‬
‫مگر در بیماران دارای تزریق مکرر پالکت و مقاوم شده نسبت به تزریق پالکت‬
‫بررسی پاسخ مورد انتظار به تزریق پالکت‬
‫در یک فرد بالغ یک واحد کنسانتره پالکتی تجمعی و یا یک واحد پالکت‬
‫حاصل از آفرز تعداد پالکت را بین ‪ 30000 -60000‬در میکرولیتر ظرف‬
‫‪ 10-60‬دقیقه بعد از تزریق افزایش می دهد‪.‬‬
‫روش ارزیابی دقیق فرمول زیر می باشد‪:‬‬
‫اندکس افزایش تعداد پالکت اصالح شده=‬
‫سطح بدن برحسب متر مربع ( تعداد ‪ plt‬قبل از تزریق – تعداد ‪ plt‬بعد از‬
‫تزریق)‪ (/‬تعداد پالکت های تزریق شده)‬
‫فراورده های پالسمای ی و موارد مصرف انها‬
‫‪- ‬پالسمایًتازهًمنجمدًشدهًیاً‪(FFP) Fresh frozen plama‬‬
‫‪- ‬کرایوپرسیًپیتیتًیاًرسوبًکرایوًدرًسرماًیاً‪CP‬‬
‫‪ PCR‬یاً‪CPP‬پالسمایًفاقدًکرایوً‬
‫‪ -‬پالسمایًمایع‬
‫پالسمای تازه منجمد شده‬
‫‪Fresh frozen plama‬‬
‫‪ ‬واحد پالسمایی که در طی روند سانتریفوژ یک واحد خون کامل؛ که در طی‬
‫مدت ‪ 8‬ساعت بعد از خونگیری (که مدت ‪ 10‬دقیقه مدت خونگیری آن باشد)‪،‬‬
‫جدا می گردد به اسم ‪ FFP‬می باشد باید بالفاصله فریز گردد‪.‬‬
‫‪ ‬حجم حدود ‪ 180-300‬میلی لیتر دارد‪.‬‬
‫‪ ‬ولی اگر در طی آفرزیس بدست آید حجم حدود ‪ 500-800‬میلی لیتر دارد‪.‬‬
‫‪ ‬مطابق ‪ Sop‬های انتقال خون ایران‪ ،‬در دمای ‪ 25‬تا ‪ -18‬درجه سانتیگراد‬
‫برای مدت ‪ 3‬ماه و در‪-30‬درجه برای ‪ 36‬ماه قابل نگهداری می باشد در‬
‫صورت نگهداری در ‪-65‬درجه یاپایین ترحتی تا ‪ 7‬سال قابل نگهداری می‬
‫باشد‪.‬‬
‫پالسمای تازه منجمد‬
‫‪ FFP ‬شامل همه فاکتورهای انعقادی می باشد فقط مختصر سطح فاکتورهای‬
‫ناپایدار آن مثل فاکتور ‪ 8‬کاهش یافته است ‪.‬‬
‫‪ ‬یک ‪ FFP mL‬شامل ‪ 2-3‬میکروگرم فیبرینوژن‪ 60 -‬میکروگرم فاکتور ‪،8‬‬
‫‪ 5-10‬میکروگرم فاکتور ون ویلبراند و ‪ 1‬واحد از هر یک از فاکتورهای‬
‫انعقادی پایدار را دارا می باشد و حدود ‪ 100‬نانوگرم در میلی لیتر فاکتور ‪8‬‬
‫دارد‪.‬‬
‫درصورتی که ذوب شود (در دمای ‪37-30‬درجه) فقط به مدت ‪ 24‬ساعت در‬
‫دمای ‪ 1-6‬درجه قابل نگهداری و استفاده می باشد و نهایتا ً تا ‪ 5‬روز قابل‬
‫نگهداری در ‪ 4‬درجه سانتی می باشد ‪،‬که سطح فاکتور ‪ 5‬آن بیش از ‪ %60‬و‬
‫سطح فاکتور ‪ 8‬آن بیش از ‪ %40‬کاهش می یابد که در برخی از بانک خون ها‬
‫فقط برای مصارف خاص استفاده می گردد چون طی روند انجماد و ذوب‬
‫سالمت فرآورده و فعالیت پروتئین های انعقادی آن به مخاطره می افتد‬
‫ادامه‬
‫‪ ‬به عنوان منبع فاکتورهای انعقادی در صورتی که کنسانتره های فاکتور انقعادی‬
‫در دسترس باشد به هیچ وجه از ‪ FFP‬نباید استفاده گردد ‪(.‬کنسانتره فاکتور ‪-8‬‬
‫‪ -9‬ون ویلبراند)‬
‫‪ ‬اگر ضرورتی در دمان با فاکتورهای ‪ 13 ،11-7-5‬باشد می توان از ‪FFP‬‬
‫استفاده کرد‪.‬‬
‫‪ ‬خطر عفونت های منتقل شده از طریق ‪ FFP‬مانند ‪( CMV‬سیتومگالوویروس)‬
‫نادر می باشد و یا وجود ندارد‪ .‬اما خطر انتقال ‪ HBS, HCV, HIV‬وجود‬
‫دارد‪.‬‬
‫‪ ‬غیرفعال سازی ویروس با محلول های حالل شوینده روی ویروسهای کپسول‬
‫دار لیپیدی تاثیر دارد و در مجموع ‪ %10‬همه فاکتورهای انعقادی آن کاهش می‬
‫یابد بجز فاکتور ‪ 8‬که ‪ %20‬کاهش می یابد‪.‬‬
‫کرایوپرسی پیتیت یا رسوب کرایو در سرما یا ‪CP‬‬‫‪ ‬در صورتی که ‪ FFP‬در طی یک شب ‪ over night‬در یخچال و یا در حمام کرایو‬
‫ذوب شود و حالت ‪( Sludge‬یخ در بهشت) بگیرد و طی سانتریفوژ رسوب بدست آمده‬
‫جداسازی شود تحت عنوان کرایو نامگذاری می شود‪.‬‬
‫‪ ‬حجم آن حدود ‪ 10-15 cc‬که بالفاصله باید فریز گردد و در دمای ‪ -25‬تا ‪ -18‬تا یک‬
‫سال و در دمای ‪ -25‬یا پایین تر تا سه سال قابل نگهداری می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬هر واحد کرایو حاوی ‪ 150-250‬میلی گرم فیبرینوژن‬
‫‪ 30-60‬میلی گرم فیبرونکتین‬
‫‪ 80-120‬واحد فاکتور‪8‬‬
‫‪ 80( %40-70‬واحد) فاکتور ون ویلبراند‬
‫‪ 40-60( %30‬واحد) فاکتور ‪13‬‬
‫ادامه‬
‫‪ ‬کرایو ذوب شده در دمای اتاق قابل نگهداری می باشد ولی سطح فاکتور‬
‫‪ 8‬آن طی ‪ 2‬ساعت اول ‪ %10‬و طی ‪ 4‬ساعت ‪ %20‬و طی ‪ 6‬ساعت‬
‫‪ %30‬کاهش می باشد و در صورتی که برای انتقال فاکتور ‪ VIII‬فعال‬
‫استفاده شود باید طی ‪ 4‬ساعت مصرف گردد‪.‬‬
‫‪ ‬سطح فاکتور آنتی هموفیلی آن در کرایو با گروه ‪ A‬و ‪ B‬در مقایسه با‬
‫کرایو بدست آمده از خون با گروه ‪ O‬باالتر می باشد (‪ 120‬در مقایسه با‬
‫‪ 80‬واحد ‪)bag/‬‬
‫موارد مصرف ‪FFP‬‬
‫‪ ‬بعنوان جایگزین شونده در كمبود فاكتور مشخص مانند ‪VII,V,II‬‬
‫‪ PT ‬و ‪ PTT‬مختل‬
‫‪ ‬به منظور خنثی كردن اثروارفاین‬
‫‪ ‬در كمبود آنتی ترومبین ‪III‬‬
‫‪ ‬در درمان سندرم ‪Refsums‬‬
‫‪ ‬برای درمان‪TTP‬‬
‫‪ ‬كمبود پروتین ‪ C‬یا ‪S‬‬
‫‪ ‬تزریق خون ‪Massive‬‬
‫موارد مصرف كرايو‬
‫‪ ‬هموفیلی كالسیك یا ‪A‬‬
‫‪ ‬فون ویلبراند‬
‫‪ ‬جایگزینی فیبرینوژن‬
‫‪ ‬جایگزینی فاكتور سیزده انعقادی‬
‫‪ ‬جایگزینی فیبرونكتین‬
‫‪ ‬چسب فیبرین‬
‫پالسمایًفاقدًکرایوً‪ CPP‬یاً‪PCR‬‬
‫‪ ‬پالسمایی که بعد از ذوب‪ ،‬کرایو آن جداسازی شود تحت عنوان پالسمای‬
‫فاقد کرایو می باشد که برای ‪ 12‬ماه در قابل نگهداری می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬سطح فاکتور ‪ 5‬آن ‪ %85‬میزان ‪ FFP‬و سطح فیبرینوژن آن حدود ‪200‬‬
‫می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬سطح فاکتور ‪ , X, VIII, VII‬آنتی پالسمین‪ -‬آنتی ترومبین‪ ،‬پروتئین ‪ c‬و‬
‫پروتئین ‪ S‬ثابت می باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬سطح فاکتور ون ویلبراند و فعالیت آن کاهش می یابد‪.‬‬
‫پالسمایًمایع‬
‫• در صورت جداسازی پالسما از یک واحد خون کامل در هر مرحله از ذخیره‬
‫سازی تا بعد از ‪ 5‬روز از تاریخ انقضاء پالسمای مایع به دست‬
‫می آید‪.‬‬
‫‪ ‬پالسمای مایع نامگذاری شده که برای تهیه مشتقات پالسمای مثل آلبومین‬
‫و ایمنوگلوبولین در پاالیشگاه استفاده می گردد‪.‬‬
‫«موفق باشيد»‬