دكتر احمدي

Download Report

Transcript دكتر احمدي

Dr. S.M . Ahmadi
I.F.I.C
‫‪ 10‬تا ‪ % 15‬زوجها نابارور هستند‬
‫ميزان شيوع در ايران‬
‫‪% 11.2‬‬
‫در شيراز‬
‫در تهران ‪%21.9‬‬
‫در اصفهان ‪%15.1‬‬
‫در سنندج ‪%18.4‬‬
‫در تبريز ‪%11.4‬‬
‫ميزان شيوع‬
‫در انگلستان‬
‫در فرانسه‬
‫در آمريكا‬
‫‪% 17.3‬‬
‫‪% 14.1‬‬
‫‪%13.9‬‬
‫بر اين اساس ‪ 20‬ميليون زوج نابارور وجود‬
‫دارد‪.‬‬
‫‪ 2‬ميليون زوج نابارور هستند‪.‬‬
‫‪ % 5‬آنها نياز به اهدا جنين ( ‪Embryo‬‬
‫‪ )Donation‬دارند‪.‬‬
‫اين جمعيت حدود ‪ 10‬تا ‪ 20‬هزار ميباشد‪.‬‬
‫‪ ‬مسؤوليت اخالقی پزشک در برابر خواست‬
‫بيمار در استفاده از فناوريهای کمک‬
‫باروری‬
‫‪ ‬در زمينه ي فناوريهای کمک باروری با دو‬
‫گروه عمده مواجه ايم‪:‬‬
‫‪ ‬خدمات دهندگان‬
‫‪ ‬گيرندگان خدمات‬
‫‪ ‬اصول اخالق پزشکی‬
‫‪ ‬احترام به خود آييني افراد‬
‫‪ ‬خيررساني‬
‫‪ ‬ضررنرساني‬
‫‪ ‬عدالت‬
‫‪ ‬احترام به کرامت‬
‫‪ ‬نکاتی در حمايت از يک زوج نابارور‬
‫‪ -1 ‬هميشه آماده گوش دادن باشيد‪ .‬افکار‬
‫زيادی در ذهن آنها وجود دارد و از نظر‬
‫روانی می خواهند که مرتب صحبت کنند و شما‬
‫می توانيد به آنها کمک کنيد تا هرچه درد‬
‫و دل دارند با شما در ميان بگذارند‪.‬‬
‫‪ -2 ‬شما هيچگاه پيشنهادی به آنها نکنيد‬
‫مگر اينکه به طور کامل نسبت به آن موضوع‬
‫آشنايی داشته باشيد‪ .‬شما نبايد به آنچه‬
‫که درباره مشکالت درمانی خود اظهار می‬
‫دارند اطمينان داشته باشيد زيرا در هر‬
‫صورت آنها اگر نيازی به درمان داشته‬
‫باشند با پزشک خود در ميان خواهند گذاشت‪.‬‬
‫‪-4 ‬واقع بين باشيد‪ .‬زوج های نابارور بدون‬
‫اختيار در يک بحران روانی قرار می گيرند‬
‫و رفتار و اعمال آنها قابل پيش بينی‬
‫نيست‪ .‬زمانی که سخت درگير مشکالت خود‬
‫هستند و توجه کافی به شما ندارند آنها را‬
‫آزار ندهيد‪ .‬با وجود اينکه آنها شما را‬
‫رد نمی کنند ولی دلشان می خواهد تنها‬
‫باشند‪.‬‬
‫‪ -5 ‬نسبت به تصميمات يک زوج نابارور واقع‬
‫بينانه رفتار کرده و از آنها حمايت کنيد‪.‬‬
‫هنگام مواجه با يک تصميم مشکل از آنها‬
‫حمايت کنيد‪ .‬ممکن است آنها به نحو ديگری‬
‫از اين قضيه برداشت کنند‪ .‬با وجود تمام‬
‫مسائل فوق هيچگاه پس از تصميم گيری نهايی‬
‫‪ -7 ‬شما بايد بدانيد که افراد و زوج ها‬
‫نسبت به ناباروری عکس العمل های مختلفی‬
‫را نشان می دهند‪ .‬هر کاری که انجام می‬
‫دهند و يا به هر کجا که می خواهند بروند‬
‫با آنها مساعدت کنيد‪.‬‬
‫‪ -8 ‬با وجود تمام مسائل فوق‪ ،‬آنها به شما‬
‫کامال‬
‫ً‬
‫نياز دارند‪ .‬بايد نشان دهيد که‬
‫مراقب آنها هستيد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بر اساس علت و ميزان قابل عالج بودن‬
‫نازايی بايد يکی از چهار روش زير را‬
‫انتخاب کنيد‪:‬‬
‫‪ -1‬تحمل و پذيرش درمان و روش های نازايی‬
‫به منظور داشتن فرزند واقعی خود‬
‫‪ -2‬تالش در زمينه داشتن کودکی که حداقل‬
‫متعلق به يکی از والدين باشد‪ .‬يعنی حامله‬
‫شدن به کمک تلقيح مصنوعی با نطفه مرد‬
‫ديگر و يا استفاده از تخمک اهدايی‪.‬‬
‫‪ -3‬قبول يک طفل بيگانه به فرزند خواند‬
‫گی‪.‬‬
‫‪ -4‬تصميم به ادامه زندگی بدون فرزند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بررسی مسائل اخالقی به وجود آمده پيرامون‬
‫قراردادن دستمزد برای دهندگان تخمک و‬
‫اسپرم‬
‫حق شناخت والدين بيولوژيک در افراد حاصل‬
‫از اهدای گامت‬
‫شأنيت اخالقی رويان‬
‫بررسی موضوعات اخالقی پيرامون اهدای اسپرم‬
‫بررسی ضرورت ارزيابی اخالقی شيوه های نوين‬
‫باروری در ايران‬
‫جنبه های اخالقی تکنولوژی کمک‪-‬باروری از‬
‫ديدگاه اسالمی‬
‫جنبه های اخالقی اهداء تخمک‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫چالش های اخالقی به وجود آمده به دنبال‬
‫تکنيک های کمک باروری(‪) ART‬‬
‫چالش های اخالقی پيرامون روش های کمک‬
‫باروری‬
‫تعيين جنسيت جنين‬
‫مالحظات اخالقی در روش های کمک باروری‬
‫آيا حق فرزندان ناشی از روش های نوين‬
‫باروری است که در مورد پدر و مادر خود و‬
‫شرايط تولدشان همه چيز را بدانند؟‬
‫مسئله اخالقی درمان ناباروری بررسی درمان‬
‫ناباروری از زاويه مسئوليت اخالقی در قبال‬
‫فرد آينده‬
‫کلونينگ و سلول های بنيادی‬
‫‪ ‬بررسی مسائل اخالقی به وجود آمده پيرامون‬
‫قرار دادن دستمزد برای دهندگان اسپرم و‬
‫تخمک‬
‫‪ ‬آنچه بسياری از محققان و صاحب نظران در‬
‫مورد آن اتفاق نظر دارند اين است که بعضی‬
‫دستمزد ها از نظر اخالقی برای دهنده قابل‬
‫قبول است‪ ،‬اما جبران به خاطر زحمت ها و‬
‫تالش هايی که فرد دهنده در اين راه می کشد‬
‫( مانند صرف زمان‪ ،‬تحمل تزريق هورمونی‪،‬‬
‫بی حسی يا جراحی) می تواند فوايد قابل‬
‫ذکری داشته باشد اما اين به شرطی است که‬
‫اين جبران به خاطر دادن تخمک نباشد و به‬
‫خاطر تقدير از حضور فرد در اين امر نوع‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫حق شناخت والدين بيولوژيک در افراد حاصل‬
‫از اهدای گامت‬
‫يكي از مناقشه برانگيزترين مسائل مربوط‬
‫به اهدای گامت‪ /‬جنين محرمانگي اين فرايند‬
‫است‪ .‬در اين موضوع‪ ،‬محرمانگي به معنای‬
‫عدم افشاي اطالعات مربوط به فرايند اهدا‬
‫است‪ .‬اين مسأله سه وجه اساسی دارد‪:‬‬
‫‪ .1‬محرمانگي اطالعات مربوط به دهندگان‬
‫جنين‬
‫‪ .2‬محرمانگي اطالعات مربوط به گيرندگان‬
‫جنين‬
‫‪ .3‬محرمانگي اطالعات مربوط به فرزند حاصل‬
‫‪ ‬عاملي مؤثر در قضاوت در مورد محرمانه نگه‬
‫داشتن اطالعات در درمان ناباروري به روش‬
‫اهداي جنين حفظ حقوق و رعايت مصالح كودك‬
‫است‪ .‬مخالفان محرمانه نگه داشتن اطالعات‬
‫معتقداند اداي وظيفة صداقت به ارائة‬
‫اطالعات مربوط به منشأ بيولوژيك كودك به‬
‫او حكم مي كند ‪.‬حتي اگر اين موضوع به‬
‫وسيله افراد و نهادهاي مربوط افشا نشود‪،‬‬
‫ممكن است ديگران آن را افشا كنند و به‬
‫اين شكل‪ ،‬ضربه اي به زندگي كودك بزنند‪.‬‬
‫نگراني از اختال لهاي ژنتيك در كودك و‬
‫ضرورت يافتن منشأ آن‪ ،‬نگراني از عدم‬
‫تشابه فرزند با والدين و امكان بروز مشكل‬
‫‪ ‬موافقان محرمانگي اطالعات بر آن اند كه‬
‫افشاي اطالعات ممكن است والدين‪ ،‬به ويژه‬
‫پدر نابارور يا دهندگان جنين را دچار‬
‫مشكل كند ‪ .‬افزون بر كودك‪ ،‬بايد نگران‬
‫وضعيت اخالقي و رواني سرپرستان او نيز بود‬
‫كه اينك در حكم « فرزند » والدين اش‬
‫هستند؛ آنان جنين يا گامت را به عنوان حق‬
‫بر شناختن والدين » پذيرفته بوده اند و‬
‫فرزند‪ ،‬با ادعاي يا تشويق صاحبان‬
‫بيولوژيك اش به اقامة « بيولوژيك ادعاهاي‬
‫خاص‪ ،‬موقعيت اخالقي‪ ،‬رواني يا حقوق آنان‬
‫را به عنوان كساني كه پدر و مادر قانون ي‬
‫اش به شمار مي آيند‪ ،‬ضايع مي كند‪ .‬از سوي‬
‫‪ ‬همچنين‪ ،‬قابل توجه است كه با آشكار شدن‬
‫اطالعات مربوط به فرايند اهدا مشكالتي بزرگ‬
‫مانند تعيين ارث و نسب فرزند حاصل پديدار‬
‫مي شود ‪ .‬اين مشكالت مي تواند افراد را به‬
‫كلي از فكر استفاده از رو ش هاي كمك‬
‫باروري بازدارد زيرا متوجه ميشوند كه اين‬
‫عمل آنان را در مواجهه با دشواريهايي‬
‫چندسويه قرار مي دهد‪ .‬اين اتفاق‪ ،‬از قضا‬
‫پس از تصويب قانونِ در دسترس بودن هويت‬
‫طر فين اهدا در سوئد رخ داد‪ .‬آمار‬
‫اهداكنندگان گامت كاهش يافت و برخي نيز‬
‫كه تمايل به اهدا و در عين حال ‪ ،‬محرمانه‬
‫ماندن هويت خود داشتند‪ ،‬به اين منظور به‬
‫‪ ‬از سوي ديگر‪ ،‬برخالف مدعاي مخالفان‪،‬‬
‫پژوهشها نشانگر مطلوب بودن افشاي منشأ‬
‫بيولوژيك براي كودك نيستند ‪ .‬اكثر‬
‫پژوهشها نشان مي دهد كه ارتباط عاطفي‬
‫كودكان حاصل از اهدا با سرپرستان خود‪،‬‬
‫درست مانند ارتباط كودكان عادي با والدين‬
‫بيولوژيك شان است‪ .‬حتي در برخي موارد‬
‫روابط گروه اول‪ ،‬چه از سوي فرزند و چه از‬
‫سوي والدين‪ ،‬گرم تر و بهتر از گروه دوم‬
‫است‪.‬‬
‫‪ ‬اگر اطالعاتي در مورد منشأ بيولوژيك فرد‬
‫به او داده نشود‪ ،‬وي مي تواند در همة طول‬
‫عمر خويش‪ ،‬مانند ديگران‪ ،‬خود را فرزند‬
‫پدر و مادري بداند كه با آنها ارتباطي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در چنين وضعيتي است كه پرسشهايي تازه و‬
‫بي شمار همراه با برخي توهمات ذهن سوز‬
‫در برابر او ظاهر مي شوند‪:‬‬
‫منشأ بيولوژيك من چيست؟‬
‫از چه هنگام من با كساني زندگي كرده ام‬
‫كه گمان مي كردم والدينم هستند؟‬
‫چرا چنين اتفاقي در مورد من رخ داده است؟‬
‫ذهن و ضمير من چگونه ناخودآگاه تحت‬
‫تأثير اين اتفاق‬
‫قرار گرفته است؟‬
‫اين اتفاق چه آثار سوئي بر من داشته است؟‬
‫حال چه بايد بكنم؟ و ‪...‬‬
‫‪ ‬آشكار است كه هريك از اين پرسشها چگونه‬
‫خالق يك انسان را در مسيري‬
‫مي تواند ذهن ا‬
‫ناهموار و ناشناخته اندازد و او را از‬
‫حياتي عادي بازدارد كه مي تواند منجر به‬
‫شكوفايي استعدادهايش شود‪ .‬نفرت كودكان سر‬
‫راهي از والدين بيولوژيكشان و احتمال‬
‫بيشترِ برو ز پاره اي ناهنجاريها از سوي‬
‫آنها فقط يكي از نمونه هاي تأثير منفي‬
‫آگاهي افراد جدا افتاده از ريشة‬
‫بيولوژيك از منشأ اصلي شان است ‪ .‬بحرا‬
‫نهاي رواني فرزندخوانده ها يا كودكان‬
‫حاصل ازروش هاي اهدايي كه از اتفاق هنگام‬
‫فرزندخواندگي يا تولدشان باخبر و در‬
‫‪ ‬مجموع اين بررسيها نشان م ي دهد ادلة‬
‫موافقان حفظ محرمانگي از ادلة مخالفان‬
‫قوي تر است‪ .‬با برگرفتن اصطالحات فيلسوف‬
‫حقوق آمريكايي‪ ،‬وزلي نيوكام هوفلد مي‬
‫توان گفت كودك حاصل از اهداي جنين در جست‬
‫و جوي منشأ بيولوژيك خود واجد « حق ‪-‬‬
‫آزادي » است؛ يعني آزاد است كه اين جست و‬
‫جو را ادامه دهد‪ .‬اما نميتوان براي او «‬
‫حق‪ -‬ادعا » قائل شد؛ يعني نمي توان جامعه‬
‫و حكومت را مكلف به كمك به او در جست و‬
‫جوي منشأ بيولوژيك دانست‪.‬‬
‫‪ ‬شانيت اخالقی رويان‬
‫‪ ‬به طور معمول‪ ،‬در درمان ناباروري از طريق‬
‫‪ IVF‬بيش از يك رويان به وجود مي آيد تا‬
‫اگر برخي رويانها در طول بارداري از بين‬
‫رفتند‪ ،‬همچنان بتوان با استفاده از رويان‬
‫هاي باقي مانده به درمان ادامه داد ‪.‬‬
‫ممكن است ضروري باشد گروه درمانگر براي‬
‫شكل گيري يك بارداري موفق چند بار ‪ IVF‬را‬
‫تكرار كند‪ .‬همچنين‪ ،‬در بسياري از موارد‪،‬‬
‫براي بيشتر كردن احتمال باروري در درمان‬
‫به روش ‪ IVF‬چند رويان را در رحم زن قرار‬
‫ميدهند‪ .‬در اين صورت‪ ،‬حتي با از دست رفتن‬
‫رويان يا رويان هايي مي توان همچنان به‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اين گونه درمان ناباروري مسئلة اخالقي‬
‫مهمي را در مورد وضعيت اخالقي رويان شكل‬
‫مي دهد‪ .‬در هر دو فرض طرح شده در باال شأن‬
‫انساني رويان چالش برانگيز است ‪1 :‬‬
‫‪ .‬اگر درمان موفقيت آميز باشد و رويان‬
‫هايي كه از قبل به وجود آمده اند به صورت‬
‫منجمد باقي بمانند‪ ،‬وضعيت انساني و اخالقي‬
‫اين رويانها چگونه است؟‬
‫‪ .2‬اگر در روند درمان چند رويان در رحم‬
‫زن رشد كنند به گونه اي كه تبديل به‬
‫رويان هايي چندقلو شوند‪ ،‬آيا مي توان از‬
‫تعداد رويانها كاست؟ تا چه تعداد و تا چه‬
‫هنگام؟‬
‫آشكار است كه هر دو مسئله به طور خاص از‬
‫‪ ‬در پاسخ به اين پرسشها‪ ،‬منطبق با ارزيابي‬
‫اخالقي سقط جنين‪ ،‬ديدگاه هاي مختلفي شكل‬
‫گرفته است‪ .‬برخي‪ ،‬به ويژه در ميان‬
‫مسيحيان كاتوليك‪ ،‬بر آن اند كه رويان از‬
‫ابتداي شكل گيري نطفه واجد شخصيت انساني‬
‫است و از بين بردن آن با مقاصد درماني يا‬
‫غيردرماني را بايد قتل نفس به شمار آورد‪.‬‬
‫از اين رو‪ ،‬كاهش تعداد رويانها يا‬
‫استفادة پژوهشي از رويان هاي باقي مانده‬
‫از ‪ IVF‬كه به از بين رفتن آنها مي‬
‫انجامد‪ ،‬مانند سقط جنين غيراخالقي است ‪.‬‬
‫ديدگاه هاي افراطي بيانگر غيراخالقي بودن‬
‫كاهش تعداد رويانها حتي در صورتي است كه‬
‫سالمت مادر در خطر باشد‪ .‬با اين حال‪ ،‬اين‬
‫رويكرد بيانگر تنها ديدگاه ممكن نيست‪ .‬در‬
‫‪ ‬هر دو ديدگاه ياد شده در باال داراي روايت‬
‫هاي افراطي يا تعديل شده‪ ،‬قوي يا ضعيف‬
‫است كه بايد به دقت مورد بررسي قرار‬
‫گيرد‪ .‬نكتة مهم اين است كه همة اين ديدگا‬
‫ه ها بر اساس مسئلة شخصيت و هويت انساني‬
‫طرح مي شوند و بايد در بررسي آنها بدون‬
‫در افتادن به دام گرفتاري هاي احساسي و‬
‫لفظي به عناطر اساسي ذكر شده براي شخصيت‬
‫و هويت انسان توجه كرد‪ .‬داوري دربارة اين‬
‫ديدگاه ها بايد بر اساس قوت داليلي صورت‬
‫گيرد كه در پشتيباني از عناصر شخصيت ساز‬
‫وجود انسان ارائه مي شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بررسی موضوعات اخالقی پيرامون اهدای اسپرم‬
‫توجهات اخالقی پيرامون استفاده از تکنيک‬
‫های جديد مانند استفاده از اسپرم اهدايی‬
‫در طی دهه های گذشته رو به افزايش است‪.‬‬
‫اين تکنيک در طی ‪ 50‬سال گذشته پيشرفت‬
‫زيادی داشته تا جايی که منجر به ايجاد‬
‫بانک اسپرم گرديده است‪.‬‬
‫مسايل اخالقی و قوانين مربوط به اين تکنيک‬
‫در کشور های مختلف متفاوت است‪.‬‬
‫‪-1 ‬برای هر گونه اهداء بايد پرونده کامل‬
‫تشکيل و کليه مسائل شرعی و حقوقی در نظر‬
‫گرفته شود‪.‬‬
‫‪ -2 ‬پرونده مربوط به اقدامات مربوط به‬
‫اهدا بايد فوق سری باشد و بايد پرونده‬
‫اطالعات جمع آوری شده در يک مکان امنی‬
‫نگهداری شود‪.‬‬
‫‪ -3 ‬اطالعات مربوط به اهدا بايد به صورت‬
‫فوق سری به سازمان پيوند اعضا اطالع داده‬
‫شود تا داده های فوق در يک پايگاه‬
‫(مرکزی) فوق سری وارد شود و از آنجا‬
‫هماهنگ با اداره ثبت احوال صدور شناسنامه‬
‫انجام گيرد که بعدا" اگر دهنده اسپرم به‬
‫چند نفر اسپرم اهدا کرد ازدواج محارم‬
‫انجام نگيرد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫شرايط ‪IUI‬از نظر سازمان نظام پزشکی و‬
‫وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی‬
‫انجام ‪IUI‬بايد در مراکز ناباروری باشد و‬
‫انجام آن در مطب ممنوع است‪.‬‬
‫علت آن موارد ذکر شده باالست‪.‬‬
‫شرايط دهنده اسپرم‬
‫‪-1‬سن دهنده اسپرم که بايد بين ‪ 18‬سال تا‬
‫‪ 35‬سال باشد بعضی مراکز تا ‪ 40‬سال را‬
‫قبول دارند‪.‬‬
‫‪ -2‬مذهب بايد در نظر گرفته شود همانطور‬
‫يکه ذکر شد شيعه مذهب نمی تواند به اهل‬
‫تسنن اهداء داشته باشد‬
‫‪ -3‬مسئله مقلد مهم است و بر اساس اينکه‬
‫از چه کسی تقليد می کند بايد بر اساس آن‬
‫عمل کرد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ -5‬يک دهنده اسپرم بايد از نظر اخالقی‬
‫کامال" شناخته شده باشد و سوء سابقه‬
‫نداشته باشد‬
‫‪ -6‬آدرس کامل دهنده اسپرم ‪ ،‬شماره کارت‬
‫ملی ‪ ،‬کد پستی ‪ ،‬تلفن و در صورت تغيير‬
‫آدرس گزارش آدرس جديد و ايميل اطالع به‬
‫مرکز گيرنده اسپرم بدهد‪.‬‬
‫دادن کد مخصوصی به دهنده اسپرم و وارد‬
‫کردن آن کد برای مرکز پيوند و ثبت احوال‬
‫که يک دهنده اگر به چند مرکز مراجعه کرد‬
‫با کد مشخص و خصوصيات که وارد می شود از‬
‫احتمال ازدواج محارم جلوگيری می شود‪.‬‬
‫بهتر است يک دهنده فقط به يک مرکز مراجعه‬
‫نمايد و به يک فاميل نازا اهداء نمايد‪.‬‬
‫‪ ‬بررسی ضرورت ارزيابی اخالقی شيوه های نوين‬
‫باروری در ايران‬
‫‪ ‬از آنجايی که همواره و به طور واضح اسالم‬
‫به تشکيل خانواده و پايداری آن تشويق می‬
‫کند به نظر می رسد آنچه موجب گرديده است‬
‫که در برخی جوامع باالخص ايران به داليل‬
‫فرهنگی‪-‬اخالقی استفاده از فن آوری توليد‬
‫مثلی ممنوع و متوقف شود‪ ،‬عدم توجه به‬
‫مبانی فرهنگی‪-‬اعتقادی استفاده از روش‬
‫درمانی‪ ،‬زمينه را برای انجام ندادن مطلوب‬
‫اين درمان فراهم آورده است‪.‬‬
‫‪ ‬به عنوان مثال در حاليکه در موقعيت حاضر‬
‫مشکالت حقوقی حاصل از قوانين استفاده از‬
‫‪ ‬با فرض رفع اين محدوديت و در صورتی که‬
‫بستگان و آشنايان زوج نابارور‪ ،‬متقبل اين‬
‫ايثار و از خود گذشتگی شده و رحم خود را‬
‫به عنوان رحم جايگزين در اختيار زوج‬
‫نابارور قرار دهند‪ ،‬محدوديت های قانونی‬
‫در قوانين ثبت احوال فعلی مجوز صدور‬
‫گواهی والدت را به نام زوج صاحب گامت نمی‬
‫دهد و به ناچار پزشک يا ماما موظف است‬
‫گواهی والدت را تنها برای بانويی که فرزند‬
‫را زايمان کند‪ ،‬صادر نمايد‪ .‬در اين صورت‬
‫فرزند حاصل تنها با مشخصات مادر باردار‬
‫شناسايی شده و صاحب شناسنامه می گردد‪.‬‬
‫‪ ‬با توجه به اينکه همواره علم جلوتر از‬
‫‪ ‬جنبه های اخالقی تکنولوژی کمک‪-‬باروری از‬
‫ديدگاه اسالمی‬
‫‪ ‬در جهان اسالم سال ها به خاطر درک نادرست‬
‫تعاليم آن‪ ،‬کاربرد اين فناوری ها به‬
‫تاخير افتاد‪ ،‬غافل از اينکه اسالم از‬
‫تشکيل خانواده و توليد مثل کمک شده در‬
‫شديدا حمايت می کند‪.‬‬
‫ً‬
‫قالب بنيان خانواده‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫جنبه های اخالقی اهداء تخمک‬
‫در رابطه با دهندگان گامت عالوه بر توضيح‬
‫خطرات بالقوه اهداي تخمك‪ ،‬بايد به اين‬
‫نكته توجه داشت كه اهداي گامت در ازاي‬
‫دريافت پول‪ ،‬استقالل فردي را مخدوش مي‬
‫سازد‪ ،‬زيرا ممكن است عده اي از روي نياز‬
‫مالي به اهداي گامت واداشته شوند‪.‬‬
‫اما در صورتي كه كل سيستم در خطر از كار‬
‫افتادن به علت فقدان اهداكننده باشد‪ ،‬در‬
‫نظر گرفتن تشويق های مالي محدود مي تواند‬
‫قابل توجيه باشد‬
‫در ارتباط با استقالل فردي گيرنده يا‬
‫دهنده گامت يا رويان‪ ،‬موارد خاص زير نيز‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫آيا زنان يائسه حق دريافت رويان براي‬
‫باردار شدن را دارند؟‬
‫آيا زوج هاي فقير يا بيمار مي توانند از‬
‫حق استفاده از فناوری هاي كمك باروري‬
‫براي فرزند آوري استفاده كنند؟‬
‫آيا هويت دهنده گامت بايد براي فرد يا‬
‫خانواده گيرنده فاش شود؟‬
‫آيا مي توان از دهنده هاي « خاص »‬
‫استفاده كرد؟ (نظير جسد انسان يا جنين‬
‫سقط شده يا گامت نگهداري شده كودك يا فرد‬
‫بالغي كه ممكن است به علت شيمي درماني يا‬
‫‪ ...‬قابليت باروري خود را از دست بدهد‪،‬‬
‫يا گامت نگهداري شده فردي كه درگذشته است‬
‫‪ ‬مباحث اخالقی پيوند رحم‬
‫‪ ‬پيوند رحم در مواردی مانند جراحی و‬
‫برداشت رحم متعاقب بعضی از عفونت ها و‬
‫کورتاژ ها‪ ،‬عدم وجود شايستگی فيزيولوژيکم‬
‫در رحم‪ ،‬فقدان مادرزادی رحم و ‪ ...‬مسايل‬
‫خاص خود را دارد‪ ،‬در حالی که مباحث مربوط‬
‫به اهداء و دريافت رحم در حاالت يائسگی‪،‬‬
‫بارداری پس از يائسگی در گيرنده رحم و‬
‫کامال متفاوت هستند‪.‬‬
‫ً‬
‫‪ ...‬مباحثی‬
‫‪ ‬رضايت يا عدم رضايت همسر شرعی دهنده و‬
‫گيرنده رحم نيز مسايل خاص خود را دارد و‬
‫تشويق و يا عدم تشويق زنان يائسه به‬
‫اهداء رحم به نيازمندان رحم‪ ،‬موضوعی است‬
‫‪ ‬در حوزه پزشکی و بيولوژيکی محض نيز‪،‬‬
‫تفاوت ساختار ژنومی رحم پيوندی با فرد‬
‫گيرنده رحم مسايل خاص خود را خواهد داشت‬
‫مثال احتمال وجود تفاوت در رسپتورهای‬
‫و ً‬
‫‪ IGF2‬و ‪ IGF1‬تفاوت عملکرد ‪ MeCP2‬و ‪MeCP1‬‬
‫عملکرد ژنتيکی ژن ‪ H19‬از حيث بيان ژنی‪،‬‬
‫تفاوت کار کردها مارکرهای اپی ژنيک‪،‬‬
‫تفاوت در نوع ‪ HERVs‬موجود در ژنوم رحم‬
‫پيوندی و ساير اندامهای فرد گيرنده‬
‫رحم‪ ...‬مباحث خاص خود را به دنبال دارد و‬
‫در کنار اين موارد‪ ،‬در صورت وجود اشکال‬
‫در قدرت باروری همسر گيرند رحم و ضرورت‬
‫باروری رحم پيوندی بصورتی خارج از شيوه‬
‫طبيعی آميزش‪ ،‬مباحث ديگری مطرح خواهد شد‬
‫که بر صعوبت و تعقيد مباحث خواهد افزود‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بررسی مسائل اخالقی روش نمونه گيری نطفه‬
‫جهت استفاده در روشهای کمک باروری‬
‫از آنجا که در اسالم تصريح شده که اخالقيات‬
‫زوجين از بدو زندگی‪ ،‬در طول زندگی و بعد‬
‫از ازدواج در تربيت آتی فرزندشان بی‬
‫تاثير نبوده‪ ،‬بلکه از اهميت ويژه ای‬
‫برخوردار است و از طرفی نحوه برنامه ريزی‬
‫در تمام مراحل بچه دار شدن از جمله قبل‬
‫از بارداری‪ ،‬در حين بارداری و بعد از‬
‫تولد در روحيات فرزند موثر خواهد بود‪.‬‬
‫الزم است نمونه از طريقی به دست آيد که با‬
‫روش طبيعی باردار شدن نزديک باشد‪.‬‬
‫خود ارضايی تاثير روانشناختی و اخالقی‬
‫‪ ‬ايجاد محيط مناسب فيزيکی و عاطفی جهت‬
‫نمونه گيری نطفه در محيط های آزمايشگاهی‬
‫و مراکز درمان ناباروری مورد نياز است‪.‬‬
‫‪ ‬چالش های اخالقی به وجود آمده به دنبال‬
‫تکنيک های کمک باروری ‪ART‬‬
‫‪ ‬طبق اصول اتونومی‪ ،‬عدالت‪،‬سود رسانی و عدم‬
‫اضرار بايستی مراحل مختلف روشهای باوری‬
‫آگاهانه ‪ ،‬قانون مدار‪،‬توجه به سود و‬
‫ضررها مد نظر قرار گيرد‪.‬‬
‫‪ ‬همچنين اخذ رضايت بايستی مورد اهميت قرار‬
‫گرفته و مسائلی چون ‪post.mortpmsperm‬‬
‫استفاده از مجردها‪ ،‬يائسه ها‪ ،‬انتقال‪egg‬‬
‫از کشوری به کشور ديگر و مسائل غربالگری‬
‫جزء چالش های مهم اين بحث می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬چالش های اخالقی پيرامون روشهای کمک‬
‫باروری‬
‫‪ ‬با توجه به شيوع روز افزون استفاده از‬
‫روشهای کمک باروری در ايران و در نظر‬
‫گرفتن اختالفات فرهنگی و عقيدتی ما با‬
‫ساير ممالک‪ ،‬در نظر گرفتن مسائل اخالقی در‬
‫مراحل درمان ناباروری از اهميت بسزايی‬
‫برخوردار بوده و نقش ويژه ايی در درمان‬
‫موفق ناباروری دارد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫رژيم غذايی و تعيين جنسيت جنين‬
‫آنچه كه به علت امكان پذيري نسبي عملي و‬
‫نيز توجه عمومي‪ ،‬بيشتر مورد بحث قرار‬
‫گرفته است‪ ،‬حق انتخاب جنسيت جنين مي‬
‫باشد‪.‬‬
‫مطالعات نشان داده اند رعايت کامل رژيم‬
‫غذايی توسط مادر تعيين جنسيت را در حدود‬
‫‪ 75‬تا ‪ 80‬درصد امکان پذير ميسازد‪.‬‬
‫اول آن كه آيا افرادي كه به علت ناباروري‬
‫از فناور ی هاي كمك باروري استفاده مي‬
‫كنند حق تعيين خصوصيات فردي فرزند آينده‬
‫خود را دارند؟ و ديگر اين كه آيا م ي‬
‫توان به زو جهاي داراي قابليت باروري‬
‫‪ ‬اصل عدالت اقتضا مي كند كه پاسخ پرسش اول‬
‫را با توجه به پاسخي كه به پرسش دوم‬
‫خواهيم داد‪ ،‬تعيين كنيم ‪ .‬به طور خالصه مي‬
‫توان گفت كه اگر بر طبق مطالعات توصيفي‬
‫با متدولوژي صحيح‪ ،‬اين نتيجه حاصل شد كه‬
‫واگذاري حق انتخاب جنسيت به والدين‪ ،‬عدم‬
‫تعادل جمعيت شناختي را در نسل هاي آينده‬
‫ايجاد نمي كند (يعني مو جب غلبه معني دار‬
‫تعداد پسران به دختران يا بالعكس نمي شود‬
‫) اصل استقالل فردي و خودمختاری توليد‬
‫مثلي اقتضا مي كند كه اين خدمات به‬
‫متقاضيان آنها ارائه شود؛ اما اگر احتمال‬
‫وقوع عواقب نامطلوب جمعيت شناختي وجود‬
‫داشته باشد‪ ،‬با توجه به اصل ضرر نرساني‬
‫(عدم تعادل جنس ي جمعيت عواقب نامطلوب‬
‫‪ ‬مالحظات اخالقی در روش های کمک باروری‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اشاره ای به اخالق در علل و درمان نازايی‬
‫زنان از منظر طب سنتی ايران و طب نوين‬
‫علل ودرمان ناباروری در طب سنتی اينست که‬
‫حکما در اين باره به شناخت مزاج فرد‬
‫اهميت ميدهند‪.‬‬
‫حکما عالج را در اصالح مزاج ودفع خلط فاسد‬
‫و استعمال روغنها و استفاده از تغذيه‬
‫مناسب با مزاج ميدانند‪.‬‬
‫در طب سنتی هر مزاجی بايد سته ضروريه (‬
‫آب و هوا ‪،‬خواب وبيداری‪ ،‬حرکت و سکون‪،‬قی‬
‫و استفراغ‪،‬حاالت روحی و روانی و خوردنی ها‬
‫وآشاميدنی های) آن تنظيم گردد که ممانعت‬
‫اخالقی آن نيز کامال رعايت شده است زيرا‬
‫مسئله مالکيت نطفه و تخم مطرح نيست و هر‬
‫فرد مزاج خاص خودش را دارد‬
‫‪ ‬آيا حق فرزندان ناشی از روش های نوين‬
‫باروری است که در مورد پدر و مادر خود و‬
‫شرايط تولد شان همه چيز را بدانند؟‬
‫‪ ‬كودك حاصل از اهداي جنين در جست و جوي‬
‫منشأ بيولوژيك خود واجد « حق ‪ -‬آزادي »‬
‫است؛ يعني آزاد است كه اين جست و جو را‬
‫ادامه دهد‪ .‬اما نميتوان براي او « حق‪-‬‬
‫ادعا » قائل شد؛ يعني نمي توان جامعه و‬
‫حكومت را مكلف به كمك به او در جست و جوي‬
‫منشأ بيولوژيك دانست‬
‫‪ ‬مسئله اخالقی درمان ناباوری بررسی درمان‬
‫ناباروری از زاويه مسئوليت اخالقی در قبال‬
‫فرد آينده‬
‫‪ ‬هر اقدام و دخالتی که برای درمان‬
‫ناباروری که به هدف باروری صورت می گيرد‪،‬‬
‫بايد به محصول آينده (بچه) نيز توجه‬
‫داشته باشد‪ ،‬زيرا مسئوليت سازی در آن‬
‫وجود دارد‪.‬‬
‫‪ ‬حال اگر ميزان اطمينان در اقدامات پزشکی‬
‫نتواند به اندازه ميزان مسئوليت ما در‬
‫اصال مجاز به‬
‫قبال فرد آينده باشد‪ ،‬آيا ً‬
‫پيگيری هستند؟‬
‫‪.1‬‬
‫فوت يكي از زوجين‬
‫‪.2‬‬
‫فوت هر دو زوج و تمايل اطرافيان به‬
‫انتقال جنين‬
‫‪.3‬‬
‫وظيفه مراكز نسبت به جنين فريزي كه يكي‬
‫از زوجين فوت كرده است ‪ ( .‬نگهداري يا‬
‫انهدام)‬
‫‪.4‬‬
‫ارث و جنين فريز‬
?
‫موارد استفاده از اهدائ تخمک‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫آيا تخمک از ازاله بدن است يا منتقل‬
‫کننده ژن ؟‬
‫صيغه محرميت‬
‫محارم ( خواهر‪ -‬خواهر شوهر‪)... -‬‬
‫رعايت عده ؟‬
‫تقسيم تخمک ها‬
‫پيوند تخمدان‬
‫انواع روشهای اهدائ تخمک‬
‫دهنده اختصاصی برای گیرنده(‪) known‬‬
‫دهنده ناشناس (‪)unknown‬‬
‫درقبال پرداخت پول‬
‫بدون دریافت پول‬
‫تقسیم تخمک (اهدائ نیمی از تخمکها دریک سیکل) ‪Egg Shairing‬‬
‫مشاوره ‪:‬‬
‫گيرنده وهمسرش بايد اطالعات‬
‫کافی درمورد جنبه های اخالقی ‪،‬‬
‫قانونی ‪ ،‬درمانی ‪ ،‬مقابله با‬
‫استرس و درک کامل موضوع را‬
‫دريافت کنند‪.‬‬
•A grandmother
has given birth
to her own
daughter's IVF
twins.
Surrogacy
•A 43-year old
grandmother
has given birth
to her own
daughter's IVF
twins.
•A grandmother
has given birth
to her own
daughter's IVF
twins.
•A 43-year old
grandmother
has given birth
to her own
daughter's IVF
twins.
 Surrogacy occurs when I woman
agrees to carry to term the fetus for
another person.
 That fetus may be from the egg and
sperm of the couple who want to
raise the child or it may b donor
eggs or donor sperm.
 Traditional surrogacy
His sperm
Surrogate’s egg and uterus
 Gestational surrogacy
ART
Embryo
Surrogate’s uterus
His sperm + Her eggs
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫زن شوهر دار‬
‫خواهر – مادر ‪(– ... -‬حکم شيردادن‬
‫؟؟)‬
‫لزوم صيغه خواندن‬
‫حق صاحب رحم به اين فرزند در‬
‫آينده‬
‫نکاتی که بايد در قرار داد مورد توجه‬
‫قراربگيرد ‪:‬‬
‫‪ .1‬موضوع قرارداد که در ايران وخارج درحال‬
‫انجام است‬
‫‪ .2‬تاريخ قرارداد‬
‫‪ .3‬وضعيت سرپرستی جنين‬
‫‪ .4‬دريافت وجه برای مدت قرارداد نسبت به‬
‫ماههای مختلف ويا اجرت المثل ويا اجرت ا‬
‫لمسمی وتوافق طرفين درباره اجرای اجرت‬
‫‪ .5‬تعيين تکليف جنين در صورت بروز اختالف‬
‫‪ .6‬عقد دوطرف قرارداد به صورت مستقيم ويا غير‬
‫مستقيم توسط نماينده ويا مراکز‬
‫‪ .7‬اهليت دوطرف قرارداد چون قرارداد غير مالی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫حضانت ونگهداری جنين اول برعهده مادر‬
‫وسپس بر عهده پدر است‬
‫زوجه بايد نابارور باشد ويا شرايط‬
‫نگهداری جنين ورحم را نداشته باشد که‬
‫بايد ذکر شود‬
‫بی ضرر بودن حاملگی برای اجاره دهنده‬
‫رحم وفرزندان وی وگرنه مسئوليت مدنی‬
‫وکيفری دارد‬
‫سالم بودن ومحجورنبودن وصحت وسالمت رحم‬
‫اجاره ای در متن قرارداد ذکر شود‬
‫شوهر دار بودن رحم اجاره ای ورضايت کامل‬
‫شوهر‬
‫رضايت صاحب رحم اجاره ای وشوهر او‬
‫وقرارداد با شوهر در مورد خودداری از‬
‫‪ ‬اگر شوهر نداشته باشد می تواند به عقد‬
‫موقت يا دائم دهنده جنين درآيد (پدر جنين‬
‫)‬
‫‪ ‬تعهدات صاحب رحم اجاره ای بايد تا پايان‬
‫بارداری و وضع حمل اجرا شده و نوزاد به‬
‫صاحبان جنين داده شود‬
‫‪ ‬بايد تمام تکاليف قرارداد را اجرا کنند‬
‫‪ ‬از ارتکاب کارهای زيان بار که برای‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫هيچکدام از طرفين قرارداد حق فسخ قرارداد‬
‫پيش از تولد و بعد از تولد را ندارند‬
‫گيرنده جنين ( رحم اجاره ای ) حق استنکاف‬
‫نوزاد را ندارد‬
‫کليه هزينه ها بارداری ‪ ,‬تغذيه ‪,‬دارو‬
‫بيمارستان به عهده صاحبان جنين است‬
‫در صورت معلوليت صاحبان جنين حق ندارند‬
‫از مسئوليت خود سر باز زدند و از تحويل‬
‫گرفتن کودک خود سر باز زنند‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫فقدان مادرزادی رحم‬
‫هيپوپالزی رحم که به درمان هورمونی جواب نمی دهند‬
‫چسبندگی داخل رحم (سندرم آشرمن)که با درمان جراحی‬
‫بهبود نمی يابند‬
‫بيمارانی که هيسترسکوپی شده اند ولی تخمدان دارند به‬
‫علت ميوم يا خونريزی شديد )‬
‫کارسينوم رحم که قبل از هيسترکتومی تخمک گرفته شده و‬
‫جنين تشکيل شده باشد‬
‫کانسر تخمدان که رحم و تخمدان ها برداشته شده ولی‬
‫تخمک فريز و يا جنين فريز از فرد وجود دارد ‪.‬‬
‫کانسر سرويکس که رحم برداشته ولی تخمدان ها هر دو‬
‫وجود دارد و يا تخمدان برداشته ولی تخمک فريز و يا‬
‫بافت تخمدان فريز و يا جنين فريز دارد‬
‫سقط مکرر که هيچ علت و درمانی ندارد‬
‫شکست در ‪ IVF‬های تکراری‬
‫بيمارانی که بعلت شيمی تراپی و يا راديو تراپی به‬
 Sperm Count
 Sperm Motility
 Sperm morphology
‫الف ‪ -‬اهداء اسپرم‬
‫مايع مني‬
‫‪‬‬
‫اهداء اسپرم شستشو داده شده‬
‫‪‬‬
‫رعايت دين – مليت – سادات‬
‫‪‬‬
‫نسبت فاميلی ( پدر‪-‬برادر‪ -‬ساير محارم ‪ -‬ناشناس‪-‬‬
‫‪‬‬
‫انتخاب شده)‬
‫فرزند در آينده بداند يا نداند‬
‫‪‬‬
‫ارث ( ملحق – منفك )‬
‫‪‬‬
‫احتمال طالق ‪ ،‬تنش‪ ،‬حيثيت خانوادگی‪ ،‬خودکشی‪،‬‬
‫‪‬‬
‫زنا‪...،‬با مغايرت اهداء اسپرم‬
‫ب ‪ -‬اهداء جنين‬
‫رعايت مذهب – مليت – سيادت‬
‫‪‬‬
‫محارم‬
‫‪‬‬
‫غريبه يا آشنا‬
‫‪‬‬
‫ارث‬
‫‪‬‬
‫بعد از بررسی های الزم از دهنده اسپرم در صورتی که مجاز شناخته شود‬
‫‪ .1‬با استفاده از کاندوم یکبار مصرف و یا از طریق دیگر اسپرم گرفته‬
‫شود‪ ،‬طرز نمون گیری راهنمایی می شود‪ .‬از ظرف یکبار مصرف‬
‫دهان گشاد کوتاه قد مواد اسپرم کش باشد باید استفاده شود‪.‬‬
‫‪ .2‬نمون گیری در یک اتاق اختصاصی بدون استرس باید گرفت شود‪.‬‬
‫‪ .3‬بعهههد از نمونههه گیهههری نمونههه بههه دزمایشهههگاه فرسهههتاده مهههی شهههود در‬
‫دزمایشگاه نمونه اسهپرم از نظهر ت هرر مورفو هودی تعهداد و ‪–PH‬‬
‫جم – گلبول سفید و دنتی بادی بررسی می شود‪.‬‬
‫‪ .1‬بعد از بررسی کامل نمون جهت فریز دماده می شود که بهرای فریهز‬
‫باید از کیفیت و کمیت خوبی برخوردار باشد‪ .‬ک ایهن بررسهی هدود‬
‫س سال طول میکشد‪.‬‬
‫‪ .2‬مسههلول اسههپرم بانههک بایههد از خصوصههیات کامههل اسههپرم فریههز شههده‬
‫دگاهی داشت باشد و زمان الزم برای تست های الزم دهنده اسپرم را‬
‫یاددوری نماید و در صورت جوابآزمایش بعدی نامناسب نمون فریهز‬
‫شههده ههوف شههود‪ .‬همههراه بهها اسههپرم بانههک بایههد خههون فههرد از جهههت‬
‫دزمایش های الزم گرفت شود‪.‬‬
‫‪ .3‬فهههرد دهنهههده اسهههپرم بایهههد توسهههط اورو ودیسهههت و متخصههه‬
‫بررسی شود (قبل از دادن اسپرم)‬
‫داخلهههی‬
‫فرد دهنده اسپرم با مسلو یت عواقب وخیم ک گزارش نداده است طی‬
‫یک قرارداد بپویرد‪.‬‬
‫‪ .1‬در صورتی ک دهنده اسپرم اضهر به دادن نمونه خهون و یها ادرار‬
‫جهت دزمایش نشد باید وف شود‪ .‬نمون گرفت شود بایهد به مهدت ‪6‬‬
‫مهههاه بانهههک شهههود (فریهههز شهههود) تههها تههها دیگهههر تسهههت ههههای سهههرو ودی‬
‫مخصوصا" ‪ HIV‬و ‪ HVC‬تکرار شود‪.‬‬
‫‪ ‬اگر نمونه خهون تسهت شهد و منفهی بهود نمونه بهرای اسهپرم ‪Donate‬‬
‫دماده است‪.‬‬
‫‪ ‬یک کپی کامل از نمون اسپرم و دزمایش بایهد ضهمیم پرونهده شهود و‬
‫ب مرکز پیوند )‪ (Rogostnating‬فرستاده شود‪.‬‬
‫‪ ‬فههرد دهنههده اسههپرم از نظههر قههد‪ ،‬رن ه‬
‫گیرنده تا دودی مطابقت داشت باشد‪.‬‬
‫پوسههت ‪،‬هههره‪ ،‬گههروه خههون‪ ،‬بهها‬
‫‪ ‬اگر فرد گیرنده خواهان فرزند دیگری است باید از نمون اسپرم قبلهی‬
‫فریز شده استفاده نماید‪.‬‬
‫‪ ‬یک دهنده اسپرم داکثر ب پنج تها ده خهانواده مهی توانهد اسهپرم اههدا‬
‫کند و بایهد در پایگهاه اینترنتهی خصوصهیات دن ثبهت شهود که در مراکهز‬
‫دیگر جهت اهدا مجدد اقدام نکند‪.‬‬
‫‪ ‬یک دهنده نباید از دو روز قبل از اهدا اسپرم مقاربت داشت باشد‪.‬‬
‫‪ ‬دهنده نباید ا کل مصرف کند‬
‫‪ .1‬از نظر جسمی سا م باشد‬
‫‪ .2‬از سالمت رو ی برخوردار باشد‪ ( .‬مشاوره روانی زن و شوهر)‬
‫‪ .3‬مبتال ب بیماری مسری نباشد‪.‬‬
‫‪ .4‬از نظر بیماری هایی از قبیل ایهدز‪ ،‬هپاتیهت و بیمهاری ههای مقهاربتی‬
‫غربا گری شده باشد‪.‬‬
‫‪ .5‬سابق بیماری های دیابت و فشار خون نداشت باشد‪.‬‬
‫‪ .6‬در صورت باال بودن سن از ‪ 40‬سال مهاموگرافی انجهام گرفته باشهد‬
‫و سا م باشد‪.‬‬
‫‪ .7‬سههابق زایمههان زودرس کمتههر از ‪ 36‬هفتهه ‪ ،‬پههره اکالمپسههی و فشههار‬
‫خون بارداری نداشت باشد‪.‬‬
‫‪ .1‬اعتیاد ب مواد مخدر نداشت باشد‪.‬‬
‫‪ .2‬پاپ اسمیر شده باشد و سا م باشد‪.‬‬
‫‪ .3‬دزمهههایش خهههون ‪ ، CBC‬سهههرعت رسهههوب‪ Ht، Hb ،‬دزمهههایش ههههای‬
‫هورمونی ‪ FSH‬و ‪ LH‬و ‪ AMH‬پروالکتین ‪ ، TSH‬گروه خهونی‪RH ،‬‬
‫‪ ،‬فاکتور های انعقادی ‪ HCV ، HIV‬بررسی ههای ایمنهی در صهورت‬
‫زوم‪.‬‬
‫‪ .4‬معاین کامل ب ویهده معاینه دنیتهال شهده باشهد و در صهورت عفونهت‬
‫گنی درمان کامل انجام شود‪.‬‬
‫‪ .5‬یهههک سهههونوگرافی وادینهههال کامهههل بهههرای بررسهههی وضهههعیت ر هههم و‬
‫تخمدانها انجام گرفته باشهد و اگهر کیسهت دارد و درمهان شهده باشهد و‬
‫اگرمیوم و یها پو یهپ داشهت که اخهتالل در فهره دنهدومتر ایجهاد کهرد‬
‫عمل شود‪.‬‬
‫‪ .1‬یک هیسترو سا پنگوگرام یا هیستروسهونو جههت بررسهی فهره ر هم‬
‫و و ها انجام گرفت باشد و در صورت ناهنجاری قبل از ههر اقهدام‬
‫درمان شود‪.‬‬
‫‪ .2‬اطمینههان از تخمههک گههواری و تسههت هههای الزم بههرای تخمههک گههواری‬
‫مثههل ‪ BBT‬انههدازه گیههری پرودسههترون خههون سههونوگرافی وادینههال در‬
‫روز ‪ 13-14‬سههیکل و بررسههی ترش ه ات وادن و سههرویکس‪ ،‬تسههت‬
‫‪LH‬برای سرچ بیوپسی دندومتر و ‪ .....‬انجام گرفت باشد‪.‬‬
‫‪ .3‬در صههههورت نیههههاز بیمههههار الپاروسههههکوپی – هیستروسههههکوپی جهههههت‬
‫بررسی فره ر م‪ ،‬و هها‪ ،‬و تخمهدانها و وجهود ‪،‬سهبندگی دنهدومتر‬
‫و اقدام درمانی انجام گرفت باشد‪.‬‬
‫‪ ‬رضایت کامل شوهر و زن جهت اهدا گرفت شود‪.‬‬
‫‪ ‬فرم خا موازین شرعی و قانونی جهت ضانت فرزنهد متو هد شهده‬
‫گرفت ه شههود و مسههلل ار و یهها ‪ ...........‬و یهها اهههدا فههرد ک ه براسههاس‬
‫قوانین ب نوزاد متو د شده بعدی مشخ شود و قرارداد در یک مرجه‬
‫قانونی نوشت و نگهداری شود‪.‬‬
‫‪ ‬در صههورتی ک ه نههوزاد د‪،‬ههار نق ه عضههو و یهها ناهنجههاری و عقههب‬
‫افتادگی وهنی و بیماری هایی ک ت ت تهاثیر عوامهل م یطهی‪ ،‬عفهونی و‬
‫علل دیگهر اسهت قبهول عهوارا و اقهدامات درمهانی الزم و نگههداری و‬
‫فاظت باید مورد قبول زن و شوهر قرار گیرد‪.‬‬
‫‪ ، ‬موق یک فرد ق دارد ک پدر واقعی را بشناسد و دیها هق دارد؟‬
‫( در قانون پیش بینی نشده است )‬
‫‪ ‬در انگلسهههتان در سهههن ‪ 18-19‬سههها گی هههق دارد کههه بههها مراجعههه بههه‬
‫مرکزی ک اهدا شده اسهت پیگیهری جههت شهناختن پهدر واقعهی خهود را‬
‫داشت باشد‪( .‬از سال ‪) 2009‬‬
‫‪ ‬هر بیمار قبل از پویرش باید ب دقت پرسشنام را پر نماید‪.‬‬
‫‪ ‬ایهههن پرسشهههنام شهههامل سهههواالتی در مهههورد سهههالمتی دهنهههده اسهههپرم و‬
‫بستگان او می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬پههس از پههر کههردن پرسشههنام توسههط شههخ‬
‫تایید بیمار وارد مر ل غربا گری می شود‪.‬‬
‫‪ ‬تست های غربا گری شامل ‪:‬‬
‫و بررسههی و در صههورت‬
‫‪ .1‬معاینههه پزشهههکی بهههرای بررسهههی وجهههود شهههواهدی از بیمهههاری ههههای‬
‫مقاربتی قابل انتقال‬
‫‪ .2‬انجام تست های او ی دزمایشگاهی شامل ‪:‬‬
‫‪CBC‬‬
‫‪Blood Typing‬‬
‫‪HIV 1&2 Antibody Testing‬‬
‫) ‪HIV/HCV NAT ( as of 05/25/05‬‬
‫‪Hepatitis B surface antigen‬‬
‫̶‬
‫̶‬
‫̶‬
‫̶‬
‫̶‬
̶
̶
̶
̶
̶
̶
̶
Hepatitis B core antibody testing
Hepatitis C antibody testing
Cytomegalovirus antibody testing (total). If total is
positive, then IgG & IgM are tested
Syphilis serology (RPR and TP-PA)
HTLV I & II antibody screening
Full genital culture which includes testing for
gonorrhea
And Urine testing for Trichomonas
Cystic Fibrosis
̶ Chromosome Analysis (karyotype)
̶ Hemoglobinopathies including sickle cell and
thalassemia (for all donors join the program as of
10/26/07)
̶ Tay sachs (for all donors joining the program as of
4/28/08)
̶ Spinal Muscular Atrophy (for all new donors joining
the program as of 12/10/08)
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫خانمهاي منوپوز يا پره منوپوز كه‬
‫همسران آنها داراي اختالل باروري‬
‫هستند‪.‬‬
‫نارسايي اوليه بيضه يا اختالل ژنتيكي‬
‫نارسايي زودرس تخمدان ‪ ،‬ديسژنزي يا‬
‫نارسايي تخوان ثانويه به شيمي درماني‬
‫‪ ،‬راديوتراپي ‪ ،‬يا اووفوركتومي در‬
‫حين جراحي‬
‫‪ IVF‬هاي مكرر ناموفق‬
‫سن باال‬
‫باال بودن ميزان ‪ FSH‬روز دوم يا سوم‬
‫قاعدگي بيشتر از ‪ 15‬و يا بخصوص بيشتر‬
‫از ‪20‬‬
‫ناقلين بيماري ژنتيكي و اختالالت‬
‫كروموزومي‬
‫‪ ‬اگر جنين فريز باشد‬
‫‪ ‬استفاده از سيکلهای طبيعی در کساانيکه سايکل‬
‫منظم دارند و از جنين فريز شده اساتفاده مای‬
‫کنند با اندازه گيری ‪ LH ,‬و تعيين زمان تخمک‬
‫گذاری و انتقال ‪ 4-3‬روز بعد از آن‬
‫‪ ‬سن باال‬
‫‪ ‬سيکل قاعدگی نامنظم‬
‫‪ ‬سيکل ‪ IVF‬يا ميکرو ناموفق‬
‫‪ ‬اختالل تخمک گذاری‬
‫‪ ‬استروژن مصرفی استراديول والرايت ‪4‬الی ‪ 8‬ميلی گرم‬
‫روزانه يا اتينيل استراديول ترانس درمال ‪2‬الی ‪ 4‬ميلی‬
‫گرم روزانه‬
‫‪ ‬مدت مصرف استروژن بين ‪6‬الی ‪ 38‬روز متغير است‬
‫‪ ‬کنترل سونوگرافی برای بررسی اندومتر وضخامت اندومتر‬
‫وتجويز پروژسترون به مدت ‪ 3‬الی ‪ 5‬روز قبل از انتقال‬
‫جنين‬
‫‪ ‬پروژسترون مصرفی به صورت آمپول ‪ 50‬ميلی گرم ‪ 2‬بار در‬
‫روز ويا سيکلوژست ‪ 400‬ميلی گرم ‪ 3‬بار در روز است‬
‫‪ ‬گيرنده جنين ودهنده جنين بهتر است از اگونيست های‬
‫‪ GnRH‬طوالنی مدت مصرف وبعد از انکه هيپوفيز هورمون‬
‫‪ ‬انتقال جنین درمرحله ‪ 2‬الی ‪ 12‬سلولی‬
‫‪ 2 ‬الی ‪ 5‬روزبعد ازشروع مصرف پروژسترون‬
‫‪ ‬درروز‪ 17‬تا ‪ 19‬سیکل‬
‫‪ ‬ادامه درمان استروژن پروژسترون درفرد گیرنده تا هفته ‪ 10‬الی ‪ 12‬حاملگی‬
‫‪ ‬تحریک تخمک کذاری درفرد دهنده جنین‬
‫‪ ‬ازروش ‪ Down regulation‬طوالنی واستفاده ازگونادوتروپین‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬گیرنده جنین باید ‪ 3‬روزقبل ازدهنده جنین رگل شود‬
‫‪ ‬که این کاربا مصرف قرص جلوگیری انجام می شود‬
‫‪ ‬مصرف قرص جلوگیری به اضافه انتاگونیست های ‪ GnRH‬با عث ‪Down‬‬
‫‪ regulation‬آندومترمیشود دریک دزاستروژن وپروژسترون بعد ازرگل شدن‬
‫برای آماده شدن آندومترجهت پذیرش تخمک بارورشده استفاده می شود‬
‫‪ ‬ودردهنده جنین ازگنادوتروپین برای تحریک تخمک گذاری‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫امبريولوژيست در انتقال جنين با بررسی جنين‬
‫ها به پذيرش اعالم و موادی که با يستی در فرم‬
‫ها جنين انتقال داده شود‬
‫انتقال جنين در ساعات صبح از ‪ 7‬تا ‪ 12‬که‬
‫براساس زمان ‪ PICK UP‬تنظيم شده است‬
‫دريافت کننده جنين بعد از انتقال ‪ 2-1‬ساعت‬
‫بستری می شود‬
‫همراه بيمار در اتاق انتظار می نشيند و‬
‫برنامه تلويزيون و يا روزنامه می خواند‬
‫کليه دستورات پزشک توسط ماما به بيمار و‬
‫همراه بيمار داده می شود‬
‫انتقال جنين نيازی به بيهوشی و بی حسی ندارد‬
‫اگر بيمار هيجان داشته باشد می تواند يک آرام‬
‫بخش استفاده کند‬
‫‪.1‬‬
‫زوج دهنده گامت‬
‫‪.2‬‬
‫زوج گيرنده جنين‬
‫‪.3‬‬
‫نوزاد متولد شده‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫نارسايي زودرس تخمدان )‪(POF‬‬
‫بيماران ‪Poor responder‬‬
‫اختالالت شديد در توليد اسپرم‬
‫زوجهايي كه حامل بيماريهاي ژنتيكي‬
‫هستند كه باعث مرگ جنين مي شوند‪.‬‬
‫بيماراني كه با شكست هاي متوالي در‬
‫سيكلهاي ‪ IVF/ICSI‬روبرو مي باشند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫شرايط سني‬
‫غربالگري والدين ژنتيكي از نظر‬
‫بيماريهاي وراثتي حتي در خويشاوندان‬
‫بررسي از نظر ‪ HIV‬و ‪ HBS‬و ‪HCV‬‬
‫‪ Matching‬فتوتيپ والدين ژنتيكي و زوج‬
‫گيرنده‬
‫‪ ‬افشاء هويت والدين ژنتيكي‬
‫‪ ‬افشاء هويت زوج گيرنده جنين‬
‫‪ ‬وضعيت حقوقي نوزاد متولد شده در خانواده‬
‫جديد‬
‫‪ ‬حوادث غير مترقبه براي والدين جديد‬
‫با آينده كودك ارتباط دارد‬
‫كه‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪ ،‬بررسي اهداء‬
‫انتخاب ‪ ،‬مشاوره‬
‫كنندگان‬
‫بررسي گيرنده هاي جنين‬
‫هماهنگي خصوصيات فيزيكي اهدا ء كننده و‬
‫گيرنده‬
‫آمادگي اندومتر در فرد گيرنده و انتقال‬
‫جنين‬
‫گيرنده هاي جنين بايد كامال“ با جنبه‬
‫هاي رواني ‪ ،‬قانوني و اخالقي اهداء جنين‬
‫آشنا باشند‪.‬‬
‫‪.1‬خانمهاي منوپوز يا پره منوپوز كه همسران آنها داراي اختالل باروري هستند‪.‬‬
‫‪ .2‬نارسايي اوليه بيضه يا اختالل ژنتيكي‬
‫‪.3‬نارسايي زودرس تخمدان ‪ ،‬ديسژنزي يا نارسايي تخوان ثانويه به شيمي درماني ‪،‬‬
‫راديوتراپي ‪ ،‬يا اووفوركتومي درحین جراحي‬
‫‪ IVF .4‬هاي مكرر ناموفق‬
‫‪.5‬سن باال‬
‫‪.6‬باال بودن میزان ‪ FSH‬روزدوم يا سوم قاعدگي بيشتر از‪ 15‬و يا بخصوص بيشتر‬
‫از‪20‬‬
‫‪ .7‬ناقلین بيماري ژنتيكي و اختالالت كروموزومي‬
‫‪.8‬اختالالت وابسته به كروموزوم ‪X‬‬
‫‪.9‬فيبروزكيستيك‬
‫‪.10‬سقطهاي مكرر به علت آنومالي كروموزوم‬
‫اكثر اهداكنندگان جنين زوجهايي هستند كه‬
‫از طريق ‪ IVF‬خانواده خود را تكميل كرده و‬
‫جنين هاي اضافي منجمد شده دارند‪.‬‬
‫‪ ‬بررسي از نظر بيماريهاي ژنتيك و عفوني‬
‫‪ ‬آزمايش كامل خون‬
‫‪ ،‬پالكت ‪ ،‬گروه خون‬
‫‪ ‬آنتي ژن هپاتيت ‪B‬‬
‫‪ ‬آنتي بادي هاي هپاتيت ‪C‬‬
‫‪VDRL ‬‬
‫‪HIV ‬‬
‫‪ ‬گونوره و كالميديا‬
‫‪ ‬تستهاي ژنتيكي دقيق( تاالسمي و آنمي سيكل سل‬
‫)‬
‫‪ ‬بيماريهاي داخلي و ژنتيك‬
‫ فشار خون باال‬‫شديد‬
‫ دپرسيون‬‫شيزوفرني‬
‫ اپي لپسي‬‫الكليسم‬
‫ كري‬‫قلبي‬
‫ كوري‬‫ ديابت نوع اول‬‫‪ -‬بيماري آلزايمر‬
‫ آرتريت‬‫‬‫‬‫ بيماري‬‫‪ -‬موارد ديگر‬
‫ لب شكري يا شكاف كام‬‫ ‪Clubfoot‬‬‫ بيماريهاي دريچه اي قلب‬‫ اسپنيا بيفيدا‬‫‪ -‬موارد ديگر‬
‫‪ ‬اختالالت مندلي‬
‫ كوررنگي‬‫ هموفيلي‬‫ آنمي داسي شكل‬‫ فيبروز كيستيك‬‫ گلوكوم‬‫‪ -‬بيماري تاي ساكس‬
‫گيرندگان‬
‫بررسي دقيق باليني‬
‫ هموگلوبين‬‫پوليپ آندومتر‬
‫بررسي‬
‫‬‫لگني‬
‫‬‫خون‬
‫ كيست تخمدان‬‫ اندازه رحم‬‫هپاتيت ‪ B‬و ‪C‬‬
‫ ضخامت آندومتر‬‫ پاپ اسمير‬‫ ‪TSH‬‬‫ ايمني به سرخچه‬‫كاريوتايپ‬
‫معاينه‬
‫و‬
‫‪-‬‬
‫گروه‬
‫ ‪HIV‬‬‫‬‫ ‪FBS‬‬‫ ‪GTT‬‬‫ کلسترول‬‫‪-‬‬
‫‪ ‬افشاء هويت والدين ژنتيكي‬
‫‪ ‬افشاء هويت زوج گيرنده جنين‬
‫‪ ‬وضعيت حقوقي نوزاد متولد شده در خانواده‬
‫جديد‬
‫‪ ‬حوادث غير مترقبه براي والدين جديد‬
‫با آينده كودك ارتباط دارد‬
‫كه‬
‫‪.1‬‬
‫انتخاب ‪ ،‬مشاوره‬
‫‪ ،‬بررسي اهداء‬
‫كنندگان‬
‫‪.2‬‬
‫بررسي گيرنده هاي جنين‬
‫‪.3‬‬
‫هماهنگي خصوصيات فيزيكي اهدا ء كننده و‬
‫گيرنده‬
‫‪.4‬‬
‫آمادگي اندومتر در فرد گيرنده و انتقال‬
‫جنين‬
‫‪.5‬‬
‫گيرنده هاي جنين بايد كامال“ با جنبه‬
‫اكثر اهداكنندگان جنين زوجهايي هستند كه‬
‫از طريق ‪ IVF‬خانواده خود را تكميل كرده و‬
‫جنين هاي اضافي منجمد شده دارند‪.‬‬
‫‪ ‬زن – مرد – پزشك زنان – متخصص اورولوژي‬
‫– متخصص آزمايشگاه و پرسنل‬
‫‪ ‬خريد و فروش عضو‬
‫‪ ‬تخمك‬
‫‪ ‬جنين اهدايي‬
‫‪ ‬رحم اجاره اي ( مورد اجاره در تملك‬
‫مستاجر قرار نمي گيرد)‬
‫فقه درلغت به معناي فهم همراه با ژرف نگري ‪ ،‬تامل و‬
‫تفكر است و در اصطالح به معناي آشنايي با قوانين‬
‫اجرايي اسالم است كه از منابع اصلي يعني قرآن ‪ ،‬رفتار‬
‫پيشوايان معصوم عليه السالم و عقل به دست مي آيد‪.‬‬
‫درعلم فقه ‪ ،‬مقررات و قوانين فردي و اجتماعي در زمينه‬
‫هاي عبادي ‪ ،‬اقتصادي ‪ ،‬سياسي ‪ ،‬قضايي و غيره ‪ ،‬بحث و‬
‫بررسي مي شود‪.‬‬
‫فقه در بيان رسا و زيباي امام خميني چنين است ‪:‬‬
‫فقه تئوري واقعي و كامل اداره انسان و اجتماع از‬
‫‪ -1‬عبادت‬
‫‪ -2‬عقود‬
‫( كه نياز به قصد قربت دارد)‬
‫( رابطه بين دو نفر است ) مثل‬
‫خريد و فروش‬
‫‪ -3‬ايقاعات ( كه رابطه يك طرفي است مانند‬
‫طالق و سوگند خوردن )‬
‫‪ -4‬سياسات (مربوط به اداره جامعه است )‬
‫‪ .1‬تلقيح داخلي‬
‫‪ .2‬تلقيح خارجي‬
‫‪ 1‬اسپرم شوهرو تخمك همسرش را درآزمايشگاه و درشرايط ويژه قرارمي دهند و پس ازتركيب‬
‫و كيفيت مناسب جنین ‪ ،‬آن را دررحم قرارمي دهند ( كودك آزمايشگاهي )‬
‫‪ ‬اسپرم شوهر و تخمك زني غیرازهمسرش را درآزمايشگاه قرار رحم همسر‪،‬‬
‫قرارمي دهند‪.‬‬
‫‪ -3 ‬اسپرم مرد و تخمك زني را كه هيچكدام با هم نسبت ندارند درآزمايشگاه ‪،‬‬
‫تركيب مي كنند و سپس دررحم زن قرارمي دهند‪.‬‬
‫‪ -4 ‬اسپرم شوهر و همسرش را تركيب مي كنند و دررحم زن ديگري قرارمي دهند‬
‫( رحم اجاره اي )‬
‫‪ -5‬اسپرم شوهرو همسرش را تركيب مي كنند ودر رحم همسرديگرمرد قرارمي دهند‪.‬‬
‫‪ -6‬اسپرم شوهري كه فوت كرده با تخمك همسرش تركيب مي كنند ( اين شيوه درامريكا ‪،‬‬
‫استراليا بسيارمرسوم است و بانك اسپرم بسيارمتداول است ‪).‬‬
‫‪ -7‬اسپرم مرد و تخمك زن را تركيب مي كنند و هنگامي كه قدرت باروري درمرد وزن ازبین رفت ‪،‬‬
‫ازجنین استفاده مي كند‪.‬‬
‫‪ -8‬اسپرم مرد و تخمك زني غیرازهمسررا تركيب مي كنند و درهنگام ازبین رفتن قدرت باروري از‬
‫آن استفاده مي كند و رحم همسرقرارمي دهند‪.‬‬
‫‪ -9‬اسپرم منجمد مردي را كه فوت شده با تخمك همسرش دررحم زن ديگري قرارمي دهند‪.‬‬
‫‪ -10‬اسپرم مرد و تخمك منجمد همسرش را پس ازفوت همسر‪ ،‬دررحم همسردوم آن مرد قرار‬
‫مي دهند‪.‬‬
‫تلقيح عبارت است از ‪ :‬آميختن اسپرم مرد و‬
‫تخمك زن ‪ ،‬تلقيح به چند گونه انجام مي‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ ‬تلقيح اسپرم مرد و تخمك همسرش‬
‫‪ ‬تلقيح اسپرم مرد وتخمك كسي غير از همسرش‬
‫( زن ناشناخته ‪ ،‬يا شناخته شده ‪ ،‬از‬
‫محارم يا از غير محارم ‪ ،‬زن مجرد يا‬
‫شوهردار)‬
‫‪ ‬تلقيح اسپرم مرد غير از شوهر ( مرد‬
‫ناشناخته ‪ ،‬يا شناخته شده از محارم يا‬
‫از غير محارم )‬
‫هركدام ازصورت ها را بررس ي مي كنيم ‪:‬‬
‫تلقيح اسپرم مرد و تخمك همسرش جايزاست ‪.‬‬
‫دليل ‪:‬‬
‫آيه مباركه ‪ ( ،‬نساء كم حرث لكم فآتوا حرثكم ان شئتم )‬
‫( زنان شما ‪ ،‬محل بذرافشاني شما هستند ‪ ،‬پس هرزمان كه بخواهيد مي توانيد‬
‫با آنها آمیزش كنيد )‬
‫روايات ‪:‬‬
‫رواياتي داريم كه مي فرمايد ‪ :‬مرد مي توان همسرش را بارداركند ‪ ،‬خواه با آمیزش‬
‫جنس ي و يا ازراه ديگر ‪.‬دليل برحرمت اين عمل نداريم ‪.‬‬
‫قانون نحوه اهداء جنين‬
‫به زوجين نابارور‬
‫ماده ا‪ :‬به موجب اين قانون كليه مراكز تخصص ي درمان‬
‫ناباروري ذي صالح مجاز خواهند بود با رعايت ضوابط‬
‫شرعي و شرايط مندرج در اين قانون نسبت به انتقال‬
‫جنين هاي حاصله از تلقيح خارج از رحم زوجهاي قانوني و‬
‫شرعي پس از موافقت كتبي زوجين صاحب جنين به رحم‬
‫زناني كه پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشكي ناباروري‬
‫آنها ( هر يك به تنهايي يا هر دو ) به اثبات رسيده اقدام‬
‫نمايند‪.‬‬
‫ماده ‪ -2‬تقاضاي دريافت اهدايي بايد مشتركا ازطرف زن و شوهر تنظيم و تسليم‬
‫دادگاه شود و دادگاه درصورت احرازشرايط ذيل مجوز دريافت جنین را صادرمي‬
‫كند ‪:‬‬
‫الف‪ -‬زوجین بنا به گواهي معتبر پزشكي ‪ ،‬امكان بچه دارشدن نداشته باشند و زوجه‬
‫استعداد دريافت جنین را داشته باشد‪.‬‬
‫ب‪ -‬زوجین داراي صالحيت اخالقي باشند‬
‫ج‪ -‬هيچ يك اززوجین محجور نباشند‪.‬‬
‫د‪ -‬هيچ يك اززوجین مبتال به بيماريهاي صعب العالج نباشند‪.‬‬
‫ه – هيچ يك اززوجین معتاد به مواد مخدر نباشند ‪.‬‬
‫و – زوجین بايستي تابعيت جمهوري اسالمي ايران را داشته باشند‪.‬‬
‫ماده ‪ -3‬وظايف و تكاليف زوجين اهداء‬
‫گيرنده جنين و طفل متولد شده از لحاظ‬
‫نگهداري و تربيت و نفقه و احترام‬
‫نظير وظايف‬
‫مادر است ‪.‬‬
‫و تكاليف اوالد و پدر و‬
‫ماده ‪ -4‬بررسي صالحيت زوجين متقاضي در‬
‫محاكم خانواده ‪ ،‬خارج از نوبت و بدون‬
‫رعايت تشريفات آئين دادرسي مدني صورت‬
‫خواهد گرفت و عدم تائيد صالحيت زوجين قابل‬
‫تجديد نظر مي باشد‪.‬‬
‫ماده ‪ – 5‬آئين نامه اجرايي اين قانون ظرف‬
‫مدت سه ماه توسط وزارت بهداشت ‪ ،‬درمان و‬
‫آموزش پزشكي با همكاري وزارت دادگستري‬
‫تهيه و به تصويب هيات وزيران خواهد رسيد‬
‫‪.‬‬
‫هئيت وزيران در جلسه مورخ ‪ 19/12/1383‬بنا‬
‫به پيشنهاد مشترك شماره ‪ 69773‬مورخ‬
‫‪ 10/5/1383‬وزارتخانه هاي بهداشت ‪ ،‬درمان و‬
‫آموزش پزشكي و دادگستري و به استناد ماده‬
‫(‪ )5‬قانون نحوه اهداء جنين به زوجين‬
‫نابارور – مصوب ‪ – 1382‬آئين نامه اجرايي‬
‫قانون ياد شده را به شرح زير تصويب نمود‬
‫‪:‬‬
‫ماده ‪ -1‬دراين آئین نامه ‪ ،‬واژه ها و اصطاحات زيردرمعاني مشروح مربوط به‬
‫كارمي رود‪:‬‬
‫الف – قانون ‪ :‬منظور قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارو – مصوب‬
‫‪ 1382‬است‪.‬‬
‫ب‪ -‬جنین ‪ :‬نطفه حاصل ازتلقيح خارج ازرحمي زوجهاي قانوني وشرعي است كه‬
‫ازمرحله باروري تا حداكثر پنج روزخواهد بود‪ .‬اين جنین مي تواند به دو صورت‬
‫تازه و منجمد باشد‪.‬‬
‫پ‪ -‬اهداء جنین ‪ :‬واگذاري داوطلبانه و رايگان يك يا چند جنین اززوجهاي واجد‬
‫شرايط مقرر درقانون و اين آئین نامه به مراكزمجاز تخصص ي درمان ناباروري‬
‫براي انتقال به زوجهاي منقاض ي داراي شرايط مندرج درقانون‬
‫ماده ‪ -2‬زوجهاي اهداء كننده بايد داراي شرايط زيرباشند‪:‬‬
‫الف – علقه ورابطه زوجيت قانوني و شرعي‬
‫ب – سالمت متعارف جسمي و رواني و ضريب هوش ي مناسب‬
‫پ‪ -‬نداشتن اعتياد به مواد اعتياد آور و روان گردان‬
‫ت – مبتال نبودن به بيماريهاي صعب العالج نظیرايدز‪ ،‬هپاتيت و ‪...‬‬
‫تبصره – مراكزمجازتخصص ي درمان ناباروي مكلفند قبل ازدريافت جنین ازاهداء‬
‫كنندگان ‪ ،‬وجود شرايط مذكور دراين ماه را احرازنمايند‪.‬‬
‫ماده ‪ -3‬اهداء جنین بايد با موافقت و رضايت كتبي زوجهاي اهداء كننده ودرمراكز‬
‫مجازتخصص ي درمان ناباروري ‪ ،‬با احرازهويت آنان و به صورت محرمانه انجام گیرد‪.‬‬
‫ماده ‪ -4‬زوجهاي متقاضي جنين اهدايي‬
‫بايد واجد شرايط مقرر در ماده (‪)2‬‬
‫قانون باشند‪.‬‬
‫ماده ‪ -5‬رسيدگي به درخواست دريافت‬
‫جنين اهدايي ‪ ،‬در دادگاه صالح و‬
‫خارج از نوبت و بدون رعايت تشريفات‬
‫آئين دادرسي مدني به عمل مي آيد‪.‬‬
‫ماده ‪ : 6‬مراكزمجازتخصص ي درمان ناباروري مكلفند نسبت به موارد زيراقدام نمايند‪:‬‬
‫الف – نگهداري جنین هاي اهدايي ازسوي اهداء كنندگان مسلمان وغیرمسلمان به طور‬
‫جداگانه و رعايت تناسب ديني و مذهبي زوجهاي متقاض ي با جنین اهدايي درزمان انتقال‬
‫ب‪ -‬دريافت و نگهداري راي قطعي مرجع قضايي ازمتقاض ي‬
‫پ‪ -‬صدور گواهي و معرفي نامه الزم مبني برتاييد سالمت جسماني و رواني براي متقاضيان‬
‫دريافت جنین طبق مقررات قانون و اين آيین نامه‪.‬‬
‫ت‪ -‬دريافت ‪ ،‬نگهداري و انتقال جنین هاي اهدايي درشرايط كامال محرمانه‬
‫تبصره ‪ :‬اطالعات مربوط به جنین هاي اهدايي ‪ ،‬جزو اطالعات به كلي سري طبقه بندي مي‬
‫شوند‪.‬‬
‫ماده ‪ – 7‬صدور گواهي عدم توانايي باروريش و‬
‫همچنين توانايي زوجه در زمينه دريافت و‬
‫نگهداري جنين ‪ ،‬پس از انجام تستها و‬
‫آزمايشهاي دقيق پزشكي در صالحيت مراكز‬
‫مجاز تخصصي درمان ناباروري مي باشد‪.‬‬
‫ماده ‪ – 8‬هر يك از مراكز مجاز‬
‫تخصصي درمان ناباروري مي توانند‬
‫بانك جنين طبق دستورالعملهاي وزات‬
‫بهداشت ‪ ،‬درمان و آموزش پزشكي‬
‫داير نمايند‪ .‬اين بانك مسئول‬
‫دريافت و نگهداري جنين و انتقال‬
‫آنها به زوجين نابارور طبق مقررات‬
‫مندرج در قانون و اين آيين نامه‬
‫مي باشد‪.‬‬
‫ماده ‪ -9‬مركز مديريت پيوند وزارت‬
‫ماده ‪ – 10‬ارائه مدارك و اطالعات مربوط به‬
‫اهداء كنندگان و دريافت كنندگان جنين‬
‫اهدايي تنها با رعايت قوانين مربوط به‬
‫حفظ و نگهداري اسرار دولتي و به مراجع‬
‫قضايي صالحيت دار مجاز مي باشد‪.‬‬
‫‪ ‬بررسی مسائل قانونی و شرعی کاهش جنين در‬
‫حاملگی چند قلويی‬
‫‪ ‬چند قلويی يکی از مشکالتی است که همراه با‬
‫عوارض برای مادر و جنين می باشد که با‬
‫توجه به روش های نوين ناباروری شامل ‪IUI‬و‬
‫‪IVF‬و ‪ICSI‬و ‪EMBRYO HATCHING‬و استفاده از‬
‫داروها برای تحريک تخمک گذاری ميزان درصد‬
‫چند قلويی بشدت افزايش يافته است‪.‬‬
‫‪ ‬بويژه نسبت درصد سه قلويی وچهارقلويی به‬
‫ميزان ‪ %65‬تا ‪ %50‬افزايش يافته است به‬
‫علت عوارض مادری ويا جنينی وبرای حفظ‬
‫سالمت مادر وجنين های سالم وبرطرف کردن‬
‫عوارض گاهی مجبور به کم کردن يک يا چند‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫کاهش جنين به روش های ذيل انجام می گيرد‬
‫‪:‬‬
‫ديالتاسيون سرويکس وحذف يک جنين که منسوخ‬
‫شده است‬
‫کاهش جنين به کمک سونوگرافی از طريق‬
‫آبدومينال و يا واژينال با تزريق محلول‬
‫پتاسيم بداخل قفسه صدری و قلب جنين و يا‬
‫ساکشن محتويات داخل ساک‬
‫کاهش جنين با استفاده از ليزر و يا کوتر‬
‫با فتوسکوپ در مورد جنين های يک تخمکی که‬
‫يک جنين ناهنجار است ‪.‬‬
‫کاهش جنين می تواند باعث عوارض برای مادر‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫برحسب ضرورت و پيشگيری از عوارض مادری و‬
‫جنين مداخله براساس مبانی اخالقی و شرعی و‬
‫درخواست آگاهانه زوج کاهش جنين بايد‬
‫انجام گيرد‪.‬‬
‫تا يک دهه قبل هيچ قانونی برای کم کردن‬
‫جنين در ايران وجود نداشت‪.‬‬
‫با توجه به فقه پويا و فناوی آيات عظام‬
‫بويژه مقام معظم رهبری و نظريه قوه‬
‫قضائيه کاهش جنين در مواردی که ضرورت‬
‫ايجاب کند الزم است‪.‬‬
‫جهت کاهش جنين بايد به سن بارداری‬
‫مسائل قانونی وشرعی فاکتور روحی وروانی‬
‫والدين وپيروی از مذهب خواهان کاهش جنين‬