Transcript اطلاعات
..................................پاییز
.................................1392
1
2
سورۀ مبارکه یونس :آیۀ 100
ْ
للا َو َيجْ َع ُل
ف
س أَن ُت ْؤ ِم َن إِالَّ ِبإِ ْذ ِن ّ ِ
َو َما َك َ
ان لِ َن ٍ
ون
ين الَ َيعْ ِِلُ َ
س َع َلى الَّ ِذ َ
الرِّ جْ َ
و هیچ كس را نرسد كه جز به اذن خدا ایمان بیاورد ،او پلیدی را
بر کسانی که خرد خویش را به کار نمی بندند مقرر می کند.
3
حضرت علی (ع):
( بحاراالنوار ،ج ،74ص )240
َر ِح َم ه
ّللا ُ ِا ْم َراً َعلِ َم مِن أینَ َو فی أینَ َو إلی أینَ
خدا رحمت کند کسي را که بداند از کجا آمده و در کجاست و به کجا مي رود.
حضرت علی (ع):
( ُغ َر ُرال ِح َكم َو د َُر ُرال َكلِم ،ص ح )3367
اس أَ ْنظَ ُر ُه ْم فِي ا ْل َعواقِ ِ
ب
أَ ْع َقل ُ ال هن ِ
خردمندترين مردم ٬دورانديشترين آنهاست (آينده را بهتر ببيند).
4
حضرت علی (ع):
( غررال حکم ،ج ، 1ص )107
التلطـف فـي الحیلـه اجـري مـن الوسیلـه
ظرافت و دقت در برنامه ريزي ٬بهتر از امکانات است.
(میزان الحکمه ،ج ،2ص )511
امارات الدول انشاءالخیل
بِای مناصب و دولت ها مربوط به برنامه ريزی و چاره انديشی در امور است.
5
هدا ف آ م وز ش در س ط وحتحصیلی
شبکهعنکبوتیا
دکتری
منابع
معلم
Implement
کارشناسی ارشد
کارشناسی
محیط
6
محیط
متعلم
ارکان آموزش
روند تکامل عصر اطالعات (جامعه اطالعاتی)
چارچوب مباحث
مفاهیم و کلیات
MIS
(بخش اول)
سیستم
.1برنامه ریزی
مدیریت
.2سازماندهی
داده ،اطالعات ،دانش و تکنولوژی
.3هدایت و رهبری
اطالعات و سازمان (انواع اطالعات)
.4تامین منابع انسانی
اطالعات و سطوح مدیریت
.5نظارت و کنترل
سیستم اطالعاتی کامپیوتری
سیستم اطالعاتی مدیریت
اجزای سیستم اطالعاتی مدیریت
جرخه حیات سیستم
چرخه حیات سیستم هاي اطالعاتي
مدل آبشاري Waterfall
مدل Sashimi
مدل Staged delivery
مدل Evolutionary prototyping
7
چرخه توسعه سیستم هاي اطالعاتي
مدل حلزوني
8
در عصری که آن را با نام های گوناگونی نظير عصر اطالعات ٬عصر رايانه ٬عصر
ارتباطات ٬عصر ماهواره و ...می نامند ٬اطالعات به عنوان عامل تعيين کننده موفِيت هر
سازمانی محسوب می شود و حيات و ممات هر سازمانی به اطالعات بستگی دارد.
امروزه سيستم های اطالعاتی درصدد است تا نیاز سازمان به اطالعات دقیق و به روز را
فراهم نمايد.
سیستم های اطالعاتی شامل فناوری اطالعات ٬داده ها ٬رويه های پردازش داده ها و
افرادی است که داده ها را جمع آوری و پردازش می کنند.
به عبارت ديگر سیستم های اطالعاتی شامل مجموعه ای از منابع اطالعات است که برای
جمع آوری ٬پردازش ٬نگهداری ٬به کارگيری ٬به اشتراک گذاری ٬توزيع و در اختيار
گذاشتن اطالعات طراحی شده است.
عصر کشاورزی
از زمان های دور تا / 1800کشاورزان /افراد و زمين /ابزار سنتی
عصر صنعتی
از 1800تا / 1957کارکنان صنایع /افراد و ماشین /ماشین
عصر اطالعات
از 1957تا کنون /کارکنان دانشی /افراد و افراد /فناوری اطالعات
9
جامعه ای است که در آن ٬اطالعات ٬از نِش اساسی در کليه شئون زندگی برخوردار
است.
عناصر جامعه اطالعاتی
o
اقتصاد اطالعاتی :اقتصادی است که در آن ٬اطالعات و صنايع و خدمات مرتبط با
اطالعات بعنوان عامل مولد ثروت تلِی می شود و در کنار ديگر بخش های
اقتصادی ٬نظير بخش صنعت ٬کشاورزی و خدمات ٬کارکرد خاص خود را دارا می
باشد.
o
فرهنگ اطالعاتی :فرهنگی است که در آن گردش ٬توزيع ٬تسهيم و استفاده درست
اطالعات ٬ارزش تلِی می شود.
ظهور جامعه اطالعاتی مِارن است با:
10
.1
جهانی شدن اقتصاد و ظهور موسسات توليدی قابل انعطاف
.2
ظهور اقتصاد مبتنی بر دانش
11
ساختار سازمانی
o
بهره مندی سازمان ها از مزايای سازمان در مِياس کوچک و بزرگ بطور همزمان
o
داشتن ساختاری منعطف و پويا
o
عدم تشخيص تمايز بين کنترل متمرکز و غيرمتمرکز
o
جايگزينی تمرکز بر فرآيندها وروژه ها بجای تمرکز بر وظايف و رويه های استاندارد شده
منابع انسانی
o
استفاده از کارکنان متخصص تر ٬مستِل تر و موقتی تر
o
جذابيت و هيجان برانگيزتر بودن محيط کار
o
مديريت مشارکتی ٬چرخشی و گاهی اوقات پاره وقتی
o
مرتبط بودن ميزان دستمزد افراد با ميزان مشارکت آن ها
فرآیندهای مدیریت
o
درک صحيح تصميمات
o
مجزا بودن کنترل از روابط گزارش دهی
o
حمايت کامپيوترها از خالقيت و نوآوری در همه سطوح سازمان
مجموعه ای از عناصر مرتبط به هم است که برای نيل به هدفی مشترک با
هم در تعامل هستند.
مجموعه عناصر و اجزايی که در کنار هم ٬خروجی آن بيشتر از خروجی
عبارت مجزا کار می کنند.
بازخوردکه بصورت
ای است
از
12
است
اطالعاتی
درباره عملکرد
سیستم که به
منظور کمک به
فعالیت
تنظیم
های سیستم در
با
هماهنگی
آن
به
هدف،
سیستم وارد می
شود.
سازماندهي عواملي كه بر يكديگر تاثير داشته و جهت تحصيل اهداف
مشتركي بر روي داده ها عمليات پردازش را در يك زمان و يا
زمان هاي مختلف انجام مي دهند تا ستاده مورد نظر را بدست
آورند.
سيستم مجموعه ای مرکب از گروهی از اشيا و روابط بين اشياست که توسط
ويژگی های معين ٬با هم وابسته يا مرتبط می شوند و اين اجزا با محيط شان
يک کل را تشکيل می دهند.
خروجی
Output
کاالها
خدمات
سیستم
نیروی انسانی
مواد
تسهیالت وانرژی
سرمایه
اطالعات *
ورودی
Input
بازخورد
Feedback
13
* اطالعات یکی از منابع
اصلی یک سازمان است.
هدف سيستم فلسفه وجودی سيستم را بيان می کند.
مشخصه اهداف )(SMART
مشخص
قابل اندازه گیری
قابل تخصیص
واقعی و واقع بینانه
در یک محدوده زمانی مشخص
14
مرز سيستم ()System boundary
مرز جدا کننده سيستم از محيط است و تمامی اجزايی که تحت کنترل مديريت سيستم
می توانند قرار گيرند در درون مرز (سيستم) قرار گرفته و ساير که تحت کنترل
مديريت نيستند در محيط قرار می گيرند.
سيستم باز ()Open system
با محيط ارتباط بر قرار ميکند ورفتار آنها برمحيط تاثير می گذارد يا از محيط تاثير
می پذيرند.
سيستم بسته ()Closed system
سيستم هايی هستند که هيچ ارتباطی با محيط برقرار نمی کنند.
زير سيستم ()Sub system
هرسيستم می تواند به يکسری اجزا که خود اجزای سيستم هستند تجزيه شود.
15
طبيعي -ساخت بشر
عملكرد ماشين و انسان -عملكرد ماشين به تنهايي
باز -بسته
دائمي -موقت
پايگاهي (استاتيك و تكراري) -غير پايگاهي (وظيفه خاص)
زير سيستم -فوق سيستم
تطبيق پذير -تطبيق ناپذير
16
سیستم
زیرسیستمA
زیرسیستم C
زیرسیستمB
زیرسیستم B-1
Aزیرسیستم 1
17
زیرسیستم B-2
زیرسیستم A-2
زیر سیستم B-3
زیر سیستم A-3
هنر کار بوسيله ديگران يا با ديگران است (فالت).
علم و هنر هماهنگ کردن فعاليت های سازمان و استفاده از منابع برای
رسيدن به اهداف معين.
مهمترين رکن مديريت ٬تصميم گيری است که نياز به اطالعات سيستمی
دارد.
ويژگی های اطالعات سيستمی:
• به روز بودن
• صحيح بودن
• مرتبط بودن
• دقيق بودن
18
• به موقع بودن
مديريت دارای پنج وظيفه اصلی است:
برنامه ریزی
سازماندهی
هدایت و
رهبری
(ایجاد انگیزه)
تأمین نیروی
انسانی
نظارت و کنترل
تصمیم گیري
مهارت های مدیران
ارتباطات
حل مسائل
19
دانش مدیران
دانش کامپيوتر
دانش اطالعات
درک تفاوت ها
دربرگيرنده همه فعاليت هايی می شود کهه مهدير بهرای تهدارک ديهدن امهور آينهده انجهام
می دهد .يک پل الزم و ضروری است که بين حال و آينده زده می شود و احتمهال
دستيابی به هدف های مورد نظر را باال می برد.
20
تعیین سیاست ها
تدوین استراتژی ها
تعیین هدف های
بلندمدت
پیش بینی
و ...
تعیین زمان مورد
نیاز
تعیین فعالیت ها و
اقدامات
در نظر گرفتن هدف
های کوتاه مدت
در برگيرنههده همههه فعاليههت هههايی مههی شههود کههه مههديريت انجههام مههی دهههد و منجههر بههه يههک
ساختار از کارهای تخصصی و روابط قدرت ها (اختيارات) می شود.
21
تعیین ویژگی های
شغل
شرح وظایف
تعیین شرایط احراز
شغل
طرح ریزی سازمان
طرح ریزی و
تجزیه و تحلیل شغل
ایجاد هماهنگی
وحدت فرماندهی
حیطه نظارت
مِصود کارهايی است که برای شکل دادن به رفتار انسانی انجام می شود.
22
تعدیل در رفتار
تشکیل گروه های
کاری
ایجاد ارتباط
رهبری
تأمین نیاز و تغییر
ساختار
رضایت شغلی
غنی سازی شغل
تفویض اختیار
فعاليت هايی که در زمينه تأمين نيروی انسانی صورت می گيرد ٬حول محور مهديريت
منابع انسانی می چرخد.
اخراج
استخدام
گزینش
مصاحبه
مزایای کارکنان
تعیین دستمزد و
حقوق
روابط اتحادیه
های کارگری
اجرای سیاست
های انضباطی
اجرای قانون
ایمنی کارکنان
توسعه مدیریت
آموزش کارکنان
رسیدگی به شکایت
ها و روابط عمومی
23
دادن فرصت برابر به همه
داوطلبان کار
تحقیقات در زمینه مدیریت
منابع انسانی
توسعه مسیر شغلی
مِصود ٬فعاليت هايی است که مدير جهت حصول اطمينان از اين که نتايج واقعی با
نتايج برنامه ريزی شده سازگار است ٬انجام می دهد.
کنترل موجودی ها
کنترل فروش
دادن پاداش وتشویق و
ترغیب افراد
24
کنترل امور مالی
تجزیه و تحلیل
انحرافات
کنترل کیفیت
کنترل هزینه ها
تکنولوژی
دانش
اطالعات
داده
داده ( :)Dataمجموعه ای از اشکال ٬حِايق مفاهيم و ارقام ثبت شده .آمار٬
ارقام و واقعيت های خام و پردازش نشده .شرط داده ٬ثبت شدن است.
وقايع خامی که بيان کننده رويدادهای اتفاق افتاده در سازمان نظير عمليات
کسب و کار.
اطالعات ( :)Informationداده های پردازش شده و طبقه بندی شده به صورت
معنی دار و مفید برای انسان ها.
.1تحلیل شوند.
ه یتپرداز ش
ما
27
مفهوم
.2طبقه بندی شوند.
دانش ( :)Knowledgeمجموعه ای از اطالعات مناسب ساخت یافته و الگومدار در حوزه
معین است .با ترکیب و تلفیق شبکه ای شدن اطالعات ،دانش به وجود می آید .می توان
گفت که دانش شکل غنی شده و بارورشده اطالعات می باشد که همراه با فهمیدن چگونگی
و چرایی است.
مجموعه اطالعات به هم مرتبط و پویا.
.1
مرتبا در بستر زمانی و مکانی مورد آزمون و خطا قرار می گیرد.
.2
به روز رسانی می شود (مرتبط شدن با محیط).
تکنولوژی ( :)Technologyهراهی علم با عمل به شرط تجاری سازی (تولیدی که سودی
در بر داشته باشد).
هدف مدیریت در سطح تجارت چیزی جز سود نیست ،تکنولوژی هم می تواند هم خود و هم
محصول را به فروش برساند.
28
هدف مشترک تکنولوژی و مدیر ،رسیدن به سود است.
29
• داده :از طريق مشاهده و يا تحِيق حاصل مي شود -خام
اطالعات
پردازش
داده
• اطالعات
• داده پردازش شده است• .ارزش افزوده دارد• .درون سازماني – برون سازماني.
يکی از تفاوت های اساسی بين داده و اطالعات اين است که داده ها ٬قابل تفسير نيستند ٬در
حالی که اطالعات ٬حاوی معنا و مفهوم بوده و دريافت کننده ٬آن را در يک زمينه مشخص
بکار می برد .چيزی که برای فردی اطالعات است ممکن است برای ديگری نباشد.
اطالعات ٬براي راهاندازي ٬اجرا و كنترل فعاليتهاي مختلف سازمان استفاده ميشود.
اطالعات ٬باعث دستيابي به فهم بهتر از ساختار و نحوه عملكرد سازمان ميشود.
جمعآوري اطالعات هزينه دارد.
30
بايد تنها دادههاي الزم و ضروري و آن هم به اندازه كافي جمعآوري شوند.
عملياتي كه باعث تغيير شكل داده ها مي شوند و در مراحل مختلف به داده
ها اعمال مي شوند.
عملیات ورود داده
عملیات تبدیل داده
ثبت داده ها – كد گذاري – مرتب سازي -انتخاب
انجام محاسبات رياضي – خالصه سازي – تجمع اطالعات
عملیات خروجي اطالعات
نمايش نتايج – گزارش گيري
پردازش دادهها ممكن است به شكل انجام يك سري عمليات رياض ي بر روي آنها باشد.
دادهها را همچنین ميتوان با كارهايي چون :مرتب كردن ( ،)Sortingادغام كردن ( ،)Mergingتصفيه و
سانسور كردن ( ،)Filteringجوركردن و مطابقت دادن ( )Matchingو ...پردازش نمود.
31
32
(1
جمع آوری داده ها ()Collection
(2
طبِه بندی داده ها ()Classification
(3
ويرايش ٬اضافه کردن و ادغان داده
ها ( Sorting, Adding and
)Merging
(4
خالصه کردن داده ها
()Summarizing
(5
دخيره کردن داده ها ()Storing
(6
بازيافت داده ها ()Retrieval
(7
توزيع (انتشار) داده ها
()Dissemination
مِدمه
33
دادههاي مربوط به
خريد روزانه شير
در يك دفترچه ٬ياددداشت ميشود.
داده خام
ورودي
(بهاي يك ليتر) × (مِدار خريد
روزانه)
خروجي =كل پولي كه بايد پرداخت
شود.
(فعاليت :پرداخت به شيرفروش)
پردازش مرحله 1
ورودي
كل مبلغ پرداخت شده براي شير × 100
پردازش مرحله 2
درآمد خانواده
خروجي = درصدي از درآمد خانواده
كه صرف خريد شير ميشود.
34
اطالعات ٬به مديريت و بودجه بندي بهتر
درآمد خانواده كمك ميكند.
• چه اقالمي در حال اتمام ميباشند و نياز به سفارش دهي دوباره دارند؟
• اقالمي كه سريع به فروش می رسند (موجودي بيشتر داشته باشند).
• اقالمي كه به كندي به فروش می رسند (با تخفيف فروخته شوند).
• صورتحسابهاي پرداخت نشده و نسيهها (چهقدر باقيمانده؟ /توقف فروش به
مشتريان بدحساب)
• عرضهكنندگان قابل اطمينان اجناس
• فروش روزانه و نحوه رشد يا نزول آن (ماهانه ٬ساالنه يا )...
• حساب سود و زيان
• گزارش به اداره ماليات (دارايي)
• ماليات بر درآمد
35
اطالعات بعنوان یک منبع (یا
ورودی)
مانند ساير ورودی ها ٬اطالعات هم می تواند بعنوان يک ورودی جهت توليد محصوالت و
خدمات ٬مورد استفاده قرار گيرد.
اطالعات بعنوان یک دارایی
(ثابت)
از اين منظر ٬اطالعات همچون داريی شخصی يا سازمانی است که به ستادهای سازمان کمک
می کند.
« من يک باور ساده ولی نيرومند دارم؛ شايسته ترين روش برای شاخص نمودن سازمان شما در بين
رقيبان و بهترين راه برای پيش افتادن شما از ديگران ٬بهره برداری کارآمد از اطالعات است .دستيابی به
اطالعات الزم و چگونگی استفاده از آن است که برد يا باخت شما را رقم می زند»( .بيل گيتس)
در دوران کنونی که دوران رقابت است ٬اطالعات ششمين منبع است که به منابع پنجگانه سنتی يعنی
انسان ٬ماشين ٬پول ٬مواد و زمان اضافه شده است( .سينگ جيل)
هرچه فضای اطالعات يک سازمان دقيق تر ٬شفاف تر ٬منسجم تر و سيستماتيک تر باشد ٬سازمان بهتر
می تواند به اهدافش نايل آيد( .علی احمدی و ديگران)
36
(
) :براي برنامهريزي بلندمدت و جهتگيريهاي اساسي سازمان Strategicاستراتژیك
مورد نياز است .ساختار آن غالبا نامشخص است و به سختي ميتوان آن را از پردازش
دادههاي خام به دست آورد.
(
) :براي تصميمگيريهاي ميانمدت به منظور بهبود عملكرد و سوددهي Tacticalتاكتیكي
سازمان مورد احتياج است .به دست آوردن آنها نيازمند پردازش هوشمندانه و پيچيده
دادههاي خام است.
(
) :اطالعات عملياتي براي مديريت روزمره سازمانها مورد نياز Operationalعملیاتي
هستند .با پردازش ساده دادهها به دست ميآيند .ساختار آنها مشخص و حجم آنها معموال
زياد است.
ليست كاالهايي كه موجودي آن ها تمام شده است.
سفارش دهي كاالها
فروش روزانه
صورتحسابها و ...
(
) :قانون ٬ما را ملزم به تهيه آنها ميكند .شامل گزارشهايي Statutoryقانوني و اداري
هستند كه بنا بر قانون ٬بايد براي حكومت فرستاده شوند.
37
ماليات بر فروش
ماليات بر درآمد
نوع
اطالعات
استراتژیك:
فشرده
(مديريت عالي)
تاكتیكي:
سطح تاکتيکی
بهبود ميان مدت
(مديريت ميانی)
عملیاتي:
سطح وظيفهاي يا عملياتي و فني
سياستهاي
روزمره
(مديريت عملياتي )
ساختار
تِريبا
مشخص
ساختار
كامال
مشخص
و
و
.6مديريت تحِيق
توسعه
و
R&D
.5مديريت
بازاريابی
فروش
.4مديريت مالی
.3مديريت
تدارکات
مواد
.2مديريت توليد
.1مديريت منابع
انسانی
39
ساختار
نامشخص
سطح كل سازمان
برنامهريزي بلندمدت
حجم
اطالعات
جمعبندي
شده
مفصل
حوزه های کاری
40
سازمانهاي بزرگ ٬معموال يك ساختار سلسله مراتبي مديريتي دارند كه
شامل سطوحي چون ٬مديريت سطح باال ٬مديريت مياني و مديريت
عملياتي ٬ميشود.
مديران سطح باال ،بايد سياستهاي كلي و كالن را تعيین كنند و احتياج به اطالعات
استراتژيك دارند.
مديران مياني ،بايد به گونهاي كاركردهاي سازمان را هدايت و كنترل كنند كه عملكرد
سازمان بهينه شود .آنها به اطالعات تاكتيكي نياز دارند.
مديران عملياتي (مديران خطوط) ،بر عمليات روزمره نظارت دارند و بايد طوري آنها
را اداره كنند كه اهداف تعيین شده توسط مديران مياني ،محقق شوند .اين مديران
به اطالعات عملياتي احتياج دارند.
سطح استراژیک
سطح کنترل مدیریتی
سطح کنترل اجرایی
Raymond McLeod, Jr. and George Schell, MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS, 8/E, 2001.
41
سطح استراژیک
سطح کنترل مدیریتی
سطح کنترل اجرایی
Raymond McLeod, Jr. and George Schell, MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS, 8/E, 2001.
42
سطح طراحی استراژیک
سطح کنترل اجرایی
سطح کنترل مدیریتی
کنترل
پرسنل
43
برنامه ريزی
سازماندهی
Raymond McLeod, Jr. and George Schell, MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS, 8/E, 2001.
مديريت منابع انسانی
اطالعات استراتژیک
ميزان نياز به منابع انساني در سطوح مختلف در بلند مدت
سياستهاي سازمان در رابطه با توسعه و آموزش نيروي انساني
سياستهاي سازمان در رابطه با امكانات رفاهي و تسهيالت براي نيروي انساني
اطالعات تاکتیکی
ارزيابي عملكرد كاركنان
تركيب كاركنان و تأثير آن بر بازنشستگي و استخدام آنها
پرداختهاي تشويِي (مثل آكورد توليد) و رابطه آن با بهبود عملكرد و سوددهي
جريمه غيبت
سياستهاي مرخصي و اضافه كاري
سياستهاي استخدامي
اطالعات عملیاتی
44
حضور و غياب روزانه
مهارتهاي افراد مختلف
بدهي يا طلب سازمان (به خاطر وامها و )...از كاركنان و وضعيت بازپرداخت آن
اطالعات مرخصيها و اضافهكاريها
تخصيص افراد به وظايف مختلف
مديريت توليد
اطالعات استراتژیک
برنامه توليد ساالنه و ماهانه
سياستهاي سازمان در مورد جايگزيني ماشينآالت ٬توسعه ظرفيت و مدرنيزاسيون
اطالعات مربوط به معرفي تكنولوژيهاي جديد توليدي
شناختن بهترين تركيب توليدي از محصوالت
اطالعات تاکتیکی
شناسايي و كنترل مواردي كه هزينه زيادي دارند مثل ()WIP
شناسايي گلوگاههاي توليدي
مشخص كردن برنامههاي جايگزين توليدي ٬با توجه به دردسترس بودن ابزار ٬ماشينآالت ٬مواد و
نيروي انساني
اطالعات مربوط به عملكرد ماشينآالت (سوابق خرابيها ٬هزينه تعميرات و ضايعات و )...براي
تصميمگيري در مورد جايگزيني
اطالعات عملیاتی
45
نظارت مرتب برپايه اطالعات بروز توليدي (به وسيله آزمايش قطعات مونتاژ شده ٬تشخيص نِايص
احتمالي و دادن هشدارهاي بموقع)
بهبود زمانبندي توليد و ماشينآالت به طور پويا
برنامه زمانبندي نگهداري ماشينآالت (پيشگيرانه)
نظارت مستمر بر در دسترس بودن ابزار ٬ماشينآالت و نيروي انساني
مديريت تدارکات و مواد
اطالعات استراتژیک
توسعه تأمينكنندگان قطعات و اقالم حساس و بحراني
تعيين سطوح بهينه موجودي كاالها
تعيين درصدي از مواد و قطعات كه بايد از هر تأمين كننده خريداري شود.
كاهش تنوع موجوديها
اطالعات تاکتیکی
تعيين شاخصهاي ارزيابي عملكرد تأمينكنندگان
تعيين تأثيرات تغيير در طراحي محصول و معرفي محصوالت جديد بر هزينه مواد و تداركات
تعيين نِاط بهينه سفارش دهي
تعيين قطعات استانداردي كه همواره خريداري ميشوند (فارغ از برنامه توليد)
كنترل موجودي اقالم گران قيمت
اطالعات عملیاتی
46
فهرست كمبود و مازاد اقالم دريافتي
ليست اقالم رد شده
اقالم بحراني دريافت شده
مِدار اقالم در راه و در دست بازرسي
مِدار موجودي دردست
محصوالت دريافت شده ٬رد شده و ارسال شده
مديريت مالی
اطالعات استراتژیک
روشهاي تهيه سرمايه مورد نياز
سياستهاي قيمتگذاري
برنامهريزي مالياتي
اطالعات تاکتیکی
اختالف بين بودجه و هزينهها
پرداختها يا دريافتهاي خيلي بزرگ
وضعيت اعتبارات ٬بدهيها و طلبها
افزايش هزينهها و قيمت گذاري
تأثير ماليات بر قيمتها
اطالعات عملیاتی
47
گزارشهاي دورهاي مالي
وضعيت بودجه براي مديران مختلف
ماليات
انتِال سهام
حساب سود و زيان
دريافتها و پرداختها
صورت پرداخت حِوق
پساندازها
محاسبات مربوط به هزينههاي مستِيم و سربار
مديريت بازاريابی و فروش
اطالعات استراتژیک
جستجوي بازارهاي جديد و استراتژيهاي بازاريابي
تحليل استراتژيهاي رقبا
پيشبينيهاي آماري تِاضا ٬تكنولوژي و تغييرات محصول
اطالعات تاکتیکی
روشهاي تبليغاتي و تحليل اثرات آنها
تحِيق در مورد عاليق مشتريان
رابطه متِابل قيمتها و ميزان فروش
اهداف و تركيب فروش محصوالت
پيدا كردن كانالهاي جديد بازاريابي و فروش
زمان بندي فعاليتهاي فوقالعاده فروش (مثل حراجها)
اطالعات عملیاتی
48
تحليل فروش نسبت به ناحيه ٬نوع مشتري و عامل
فروش
ميزان دستيابي به اهداف فروش
سهم بازار و تغييرات آن
تغييرات فصلي فروش
عملكرد هريك از بازارهاي فروش
هزينهها و منافع فعاليتهاي فوقالعاده
مديريت تحقيق و توسعه ()Research & Development
اطالعات استراتژیک
چه محصوالتي بايد توسعه و تكامل پيدا كنند؟
چه نوع اصالحاتي مورد نياز است؟
چه نوع تحِيِاتي در بلندمدت بهتر جواب ميدهد؟
چه نوع همكاريهاي فني با ساير شركتها مناسب است؟
اطالعات تاکتیکی
تعيين اهداف مياني براي پروژهها و زمانبندي آنها
بررسي در دسترس بودن تجهيزات و انتخاب مناسب آنها
تعيين بخشي از هر منبع محدود كه به هر بخش از پروژه بايد تخصيص يابد.
تخصيص افراد به پروژهها بر مبناي مهارت ٬استعداد و عملكرد آنها
اطالعات مربوط به پروژههاي مشابه تحِيِاتي كه توسط ديگر گروهها انجام گرفته است.
اطالعات عملیاتی
49
ميزان پيشرفت پروژهها با توجه به اهداف تعيين شده
هزينههايي كه در عمل پرداخت شده در مِابل آن چيزي كه در بودجه مدنظر بوده است.
وضعيت تجهيزات و قطعات مهمي كه سفارش داده شدهاند.
و يژ گی
•
•
•
•
•
•
•
•
50
دقيق
كامل
قابل اعتماد
بموقع
بروز
مربوط
خالصه
نشاندهنده اهميت
ابیبهو يژ گی
چ گون گید ست ي
•
•
•
•
•
•
•
•
اطمينان از درستي قواعد ورود و پردازش دادهها
شامل همه دادهها
اطالعات ناخوشآيند مخفي نشود.
در زمان مناسب
شامل تمام دادهها تا زمان حال
نيازهاي كاربران درك شده باشد
جمع بندي اطالعات مربوط
استفاده از قالبهاي جذاب و نمودارهاي گرافيكي
اطالعاتي كه به مديران داده ميشود بايد دقيق ،كامل و قابل اعتماد باشد .اين اطالعات همچنین بايد بروز باشد و
به موقع به دست آنها برسد .عالوه بر اين ،اطالعات بايد مرتبط با موضوع ،خالصه ،جذاب و شكيل باشد و
نشان دهنده اهميت خود نیز باشد.
از نظر زمان
از نظر محتوا
صحت :عاری بودن از اشتباه
مربوط بودن :مرتبط با يک موقعيت خاص
کامل بودن :فراهم بودن تمام اطالعات مورد نياز
مختصر بودن :فِط ارائه اطالعات مهم مورد نياز
قلمرو :تمرکز بر عوامل داخلی يا خارجی و با گستره وسيع يا محدود
عملکرد :نشان دادن عملکرد با اندازه گيری فعاليت های انجام شده
از نظر شکل
51
دسترسی در زمان نياز :اطالعات بايد هنگامی که به آن ها نياز است ارائه شوند.
به هنگام بودن :اطالعات بايد به روز باشد.
فراوانی :اطالعات ٬در هر باری که به آن ها نياز است بايد ارائه شوند.
دروه زمانی :اطالعات می توانند برای دوره های زمانی گذشته ٬حال و آينده ارائه شوند.
صريح و روشن بودن :ارائه به شکلی قابل درک
خالصه بودن :ارائه به شکلی خالصه
منظم :ارائه بر اساس توالی از قبل تنظيم شده
شکل ارائه :توصيفی ٬عددی ٬نموداری و ...
مجموعه ای از اجزای به هم مرتبط برای جمع آوری ٬ذخيره سازی ٬پردازش ٬بازيابی و
انتشار اطالعات جهت پشتيبانی از تصميم گيری و کنترل در سازمان می باشد.
در واقع ٬سيستم های اطالعاتی در سازمان ٬اطالعات مفيد و الزم برای اعضا (مديران و
کارکنان) و مشتريان فراهم می آورد.
سيستم اطالعاتي دستي ( :)Manual Information Systemسيستم هايي اطالعاتي هستند
كه مبتني بر فناوري كاغذ و قلم هستند.
سيستم اطالعاتی کامپيوتری ( :)Computer-Based Information Systemسيستمي است
كه از كامپيوتر براي جمع آوري ٬پردازش و توزيع اطالعات استفاده مي كند.
سيستم هايي هستند كه براي پردازش و انتشار اطالعات متكي به فناوري اطالعات ()IT
مي باشند.
شامل قسمت هاي زير است:
52
سخت افزار
نرم افزار
بانك اطالعاتي
شبكه ارتباطي
نِش اساسی سيستم اطالعاتی پردازش داده ها و تبديل
آن به اطالعات است.
Functions of an Information System
53
The Interdependence between Organizations and Information Systems
54
Information Systems
ORGANIZATION
TECHNOLOGY
INFORMATION
SYSTEMS
MANAGEMENT
55
Organization
Key Elements:
• People: managers, knowledge workers, data workers, production or
service workers
• Structure: organization chart, groups of specialists, products,
geography
• Operating procedures: standard operating procedures (standard
operating procedure-SOP, rules for action)
• Politics: power to persuade, get things done
• Culture: customs of behavior
56
Management
Levels:
• Senior managers: make long-range strategic decisions about
products and services
• Middle managers: carry out the programs and plans of senior
management
• Operational managers: monitor the firm’s daily activities
57
Computer technology
Tools managers use to cope with change
• Hardware: physical equipment
• Software: detailed preprogrammed instructions
• Storage: physical media for storing data and the software
• Communications technology: transfers data from one physical
location to another
• Networks: link computers to share data or resources
58
مديريت
Business challenge
M
تکنولوژی
T
IS
پاسخ به بازار
Business solution
سازمان
O
59
جمع آوری و ذخيره اطالعات بدست
آمده از منابع مختلف در قالبی منسجم و
يکپارچه
قابليت پاسخ گويی سريع به نيازهای
اطالعاتی متِاضيان اطالعات
امکان تبادل اطالعات بين مراکز
مختلف
امکان تهيه و ارائه گزارشات مِايسه ای
فراهم آوردن ابزار اطالعاتی الزم به
منظور برنامه ريزی و تصميم گيری
سريع و آسان
60
مدلی از سیستم های اطالعاتی
61
فناوری اطالعات ٬شامل هرگونه تجهيزات ٬سيستم يا زيرسيستم هايی از تجهيزات است که بطور
خودکار جهت دست يابی ٬ذخيره سازی ٬دست کاری ٬مديريت ٬کنترل ٬نمايش ٬تغيير ٬مبادله يا
دريافت داده ها يا اطالعات به وسيله موسسات اجرايی بکار گرفته می شوند ٬می باشد.
فناوری اطالعات شامل سيستم های رايانه ای از قبيل اجزای سخت افزاری و نرم افزاری ٬تجهيزات
ارتباطی و سيستم های مديريت پايگاه داده و غيره است .اين بدان معنا است که اين سيستم ها چند
وظيفه ای هستند که عبارتند از:
وظیفه تبدیلی :تبديل پردازش بدون ساختار به پردازش تکراری و ساختاريافته
وظیفه جغرافیایی :ايجاد ارتباطات سريع در فاصله های دور
وظیفه خودکاری :کاهش نيروی کار
وظیفه تحلیل :بکارگيری روش های تحليلی پيچيده
وظیفه اطالعاتی :پردازش مِدار زيادی از اطالعات
وظیفه تربیتی :امکان کار همزمان بر روی چندين وظيفه
وظیفه مدیریت دانش :کسب و توزيع دانش
وظیفه ردیابی :امکان دنبال کردن داده ها
وظیفه واسطه زدایی :ارتباط برقرار کردن بين گروه ها ٬قبال اين ارتباط از طريق واسطه ها برقرار
می شد.
Information Architecture and Information Technology Infrastructure
62
فناوری اطالعات ٬بيان گر انواع مختلفی از سخت افزارها و نرم افزارهای بکارگرفته
شده در سيستم های اطالعاتی از قبيل رايانه ها و تجهيزات شبکه ای است (فناوری
اطالعات جزئی از سيستم های اطالعاتی به حساب می آيد).
نکته :
کانون اصلی توجه سيستم های اطالعاتی ٬فناوری اطالعات نيست بلکه فناوری اطالعات٬
مجموعه ای از ابزار است که امکان کار کردن با اطالعات را فراهم می کند (تسهيل کننده
هايی در جهت رفع نيازهای اطالعاتی سازمان هستند).
در عمل ٬افراد و اطالعات هستند که مهم ترين منابع سيستم های اطالعاتی را شکل می
دهند نه فناوری اطالعات.
(اطالعات ،
امروزه در سازمان ها به منظور رقابت کارآمد بطور همزمان بايد هر سه بعد
افراد و فناوری اطالعات) را مورد توجه قرار دهند.
63
بر اساس يک ديد سيستمی می توان عنوان نمود
64
که :
فناوری های اطالعاتی زيرمجموعه سيستم های اطالعاتی٬
سيستم های اطالعاتی زيرمجموعه سيستم های کاری٬
سيستم های کاريزيرمجموعه سازمان
و سازمان نيز زيرمجموعه محيط کسب و کار است.
سيستم کاری يا سيستم فعاليت انسانی در واقع همان سيستم اجتماعی است و شامل
افرادی است که درگير هماهنگی و همکاری با يکديگر جهت انجام يک فعاليت
مشخص هستند.
بعبارت ديگر ٬سيستم کاری ٬سيستمی است که در آن ٬افراد شاغل در فرآيند کسب و
کار از اطالعات ٬فناوری اطالعات و ديگر منابع سازمان جهت توليد يا ارائه خدمت
به مشتريان داخلی و خارجی سازمان استفاده می کنند.
روند بکارگیری سیستم های اطالعاتی در سازمان ها
65
محدوده رو به گسترش سیستم های اطالعاتی در سازمان ها
66
پشتیبانی از استراتژی ها
برای مزیت رقابتی
پشتیبانی از تصمیم گیری
سازمانی
پشتیبانی از فرآیندهای کاری و عملیات
67
سیستم های اطالعاتی مبتنی
بر کامپیوتر
)(CBIS
حسابرسی سیستم های
اطالعات
سیستم های اطالعاتی
مدیریتی
مسئله
اطالعات
تصمیم گیری
سیستم های پشتیبانی تصمیم
دفتر مجازی
سیستم های مبتنی بر دانش
68
حل مسئله
69
ممكن است روي يك سري داده خام ٬پردازشهاي مختلفي صورت بگيرد و در
موارد متنوعي مورد استفاده واقع شود.
هر چه اندازه سازمانها بزرگتر شود ٬حجم دادههاي مورد نياز افزايش
مييابد.
براي عملكرد سريع ٬صحيح و بموقع سيستمها ٬اطالعات بايد به سرعت
پردازش شوند.
بسياري از سازمانها غيرمتمركز (متفرق) هستند.
اطالعات بهتر و كاملتر ٬قدرت رقابت سازمانها را افزايش ميدهد.
پيچيدگي رو به افزايش سيستمها و محيطهاي تجاري ٬نياز به ابزارهاي بهتر
براي پردازش دادهها را دو چندان كرده است.
70
سرمايه گذاری در فناوری اطالعات از سال 1980تا 2003در آمريکا
71
72
جمع
آوري
پردازش
انتشار
73
ذخيره
سازي
كنترل عملكرد
سيستم
انواع منابع انساني سیستم هاي
اطالعاتي
كاربران نهایي :از سيستم اطالعاتي يا اطالعات توليد شده توسط آن استفاده مي كنند• .
متخصصین سیستم هاي اطالعاتي :سيستم هاي اطالعاتي را ايجاد و مديريت مي كنند• .
انواع منابع سخت افزاري سیستم هاي
اطالعاتي
كامپیوترها :حاوي واحد پردازش مركزي و تجهيزات جانبي متنوعي •
تجهیزات جانبي كامپیوترها :صفحه كليد ٬ماوس هاي كامپيوتري ٬صفحه نمايش• ٬
چاپگر و ديسك هاي مغناطيسي و نوري.
منابع داده اي سیستم هاي
اطالعاتي
پایگاه هاي داده اي :داده هاي پردازش شده و سازماندهي شده را نگهداري مي كند• .
پایگاه هاي دانش :دانش را به شكل هاي متنوعي نظير وقايع ٬قوانين و نمونه هاي •
موردي كسب و كار موفق نگهداري مي كنند.
74
منابع نرم افزاري سیستم هاي
اطالعاتي
نرم افزار سیستمي :يك برنامة سيستم عامل كه عمليات يك كامپيوتر را كنترل و •
پشتيباني مي كند.
نرم افزار كاربردي :برنامه اي كه پردازش را توسط كاربران هدايت مي كند• .
رویه ها :دستور العمل هايي اجرايي براي افرادي كه از يك سيستم اطالعاتي استفاده •
مي كنند.
منابع شبكه اي سیستم هاي
اطالعاتي
تجهیزات ارتباطاتي :كابل زوجي ٬كابل فيبر نوري و فناوري موج كوتاه ٬ماهواره اي •
و بي سيم.
زیرساختار شبكه :پردازشگرهاي ارتباطاتي نظير مودم ٬پردازشگرهاي بين شبكه اي •
و نرم افزارهاي كنترل ارتباطات نظير سيستم عامل هاي شبكه
75
دارائي هاي مكمل
Complementary Assets
به دارائي هايي اطالق مي گردد كه براي استخراج ارزش از سرمايه گذاري •
هاي او ليه به كار مي روند.
سرمايه گذاري بر فناوري در صورتي كه با سرمايه گذاري در دارائي هاي •
مكمل پشتيباني شوند ٬بازگشت باالتري دارند.
اين دارائي ها مي توانند سازماني ٬مديريتي و يا اجتماعي باشند• .
76
دارائي هاي سازماني
فرهنگ سازماني كه براي كارايي و اثربخشي ارزش قائل است.
فرآيندهاي سازماني كارا
حق تصميم گيري غيرمتمركز
تيم قوي طراح سيستم هاي اطالعاتي
دارائي هاي مدیریتی
پشتيباني همه جانبة مديريت از سرمايه گذاري در زمينة فناوري اطالعات و تغييرات
جو انجام كارها به صورت گروهي
برنامه هاي آموزشي براي بهبود مهارت هاي تصميم گيري
فرهنگ مديريتي كه براي انعطاف پذيري و تصميم گيري مبتني بر دانش ارزش قائل باشد.
دارائی های اجتماعی
77
اينترنت و زيرساختارهاي ارتباطي
برنامه هاي آموزشي در زمينة فناوري اطالعات براي ارتِای سواد كامپيوتري
استانداردها (در بخشهاي دولتي و خصوصي)
قوانين و مِررات براي ايجاد بازاري عادالنه و پايدار
شركت هاي فني و خدماتي
رویكرد فني ()Technical Approach
تأكيد بر مدل هاي رياضي ٬فناوري هاي فيزيكي و قابليت هاي رسمي سيستم هاي
اطالعاتي
رویكرد رفتاري ()Behavioral Approach
بر روي مسائلي كه از توسعه و نگهداري سيستم ها نظير يكپارچگي و سودمندي سازماني
ايجاد مي شود ٬مطالعه مي كند.
78
علم رایانه
محاسبه ٬ذخيره سازی ٬دسترسی به داده ها و ...
تحقیق در عملیات
برای ايجاد مدل های مرتبط با مشکالت مديريتی بکار رفته و نتيجه آن
تحت عنوان سيستم های پشتيبان تصميم ارائه می شود.
تئوری سازمان
ماهيت و خصوصيات سازمان ها و اثراتشان بر روشی که انسان از اطالعات
جهت تصميم گيری استفاده می کند را مشخص می کند.
روان شناسی
انسان و فکر او از ديدگاه سيستم های اطالعاتی ٬يک پردازش گر اطالعاتی است که در قالب بندی
گزارشات و مجاری ارتباطی خود ٬رفتار فردی و گروهی مدير را به کار می گيرد.
زبان شناسی
بررسی زبان ها و ارتباطات انسانی و اثرات زبان بر ايجاد و بکارگيری اطالعات
جامعه شناسی
79
مبانی و اصول اجتماعی که مرتبط با شکل گيری اصول و سياست های اطالعاتی است از جامعه
شناسی اخذ شده است.
.1
تسهيل يادگيری سازمانی و تبديل سازمان سنتی به سازمان يادگيرنده
.2
به روز کردن اطالعات و دانش سازمانی و ايجاد توانايی تحليل اطالعات
.3
ذخيره سازی حجم بااليی از اطالعات در سازمان
.4
تسهيل برقراری ارتباطات سريع ٬صحيح و ارزان درون سازمانی و بين سازمانی
.5
رواج کار از راه دور نظير انجام کارها در منزل
.6
افزايش بازارهای مجازی جهت خريد و فروش کاالها نظير خريد و فروش کاالها در شبکه اينترنت
.7
کارآفرينی در زمينه های مختلف سخت افزار ٬نرم افزار ٬شبکه ٬امنيت شبکه ٬مخابرات ٬کارت
های هوشمند ٬شرکت های مشاوره و ...
.8
سرعت بخشيدن به انجام کارها به دليل استفاده از سيستم های پيپرلس (بدون کاغذ)
.9
کارا شدن ساختارها به دليل کوتاه تر شدن سطوح ساختاری و امکان استفاده از ساختارهای مجازی
.10کمک به مديران در انجام هر چه بهتر وظايف متداول نظير برنامه ريزی ٬سازماندهی ٬رهبری٬
کنترل و ...
80
به طور کلی سرمايه گذاری در سيستم های اطالعاتی /فناوری اطالعات سبب بهبود رابطه
سازمان با مشتری و ايجاد مزيت رقابتی برای سازمان می شود.
81
.1
سردرگمی مديران سازمانی به دليل تغييرات سريع فناوری های اطالعاتی مورد استفاده در سازمان
.2
از بين رفتن حريم خصوصی افراد در سازمان
.3
امکان انتشار و يا صدمه ديدن اطالعات مهم سازمانی به دليل ورود غيرمجاز افراد سودجو و
مغرض به حريم اطالعاتی سازمان
.4
نياز به مهارت های سطح باال جهت کار با سيستم ها و فناوری های اطالعاتی
.5
نياز به سرمايه های قابل توجه جهت خريد سيستم ها و فناوری های پيشرفته اطالعاتی
.6
نياز به تدوين و اجرای مِررات جديد و به روز جهت برقراری امنيت سيستم های اطالعاتی
.7
کاهش انگيزه های کارکنان به دليل کاهش ارتباطات چهره به چهره در سازمان
نصب سیستم جدید
نياز به حضور طراحان سيستم
قطع سیستم قدیم و نصب سیستم جدید
فاصله زماني بين قطع و نصب
قطع و نصب بخش به بخش
مناسب جهت سيستم هاي بزرگ
نصب سیستم جدید ،كار همزمان وقطع سیستم قدیم
مشكل هماهنگي و افزايش هزينه ها
82
رویکرد فنی :مجموعه ای از ابزارهای فناوری اطالعات ( )ITکه داده ها را جمع آوری ٬طبِه
بندی ٬تلخيص و توزيع می کند.
رویکرد مدیریتی :مجموعه ای از ابزارهای فناوری اطالعات ٬فرآيندهای کسب و کار و
نيروی انسانی که داده ها را جمع آوری ٬طبِه بندی ٬تلخيص و توزيع می کند.
سيستم هاي اطالعات مديريت داراي ابعاد فني و اجتماعي است.
بکارگيری يا مطالعه سيستماتيک سيستم هاي اطالعاتي در سازمان با تمركز بر كاربرد آن ها
در كسب و كار و مديريت جهت پشتيبانی از عملکرد ٬وظايف مديريت و تصميم گيری.
سيستم های اطالعاتی شامل بکارگيری فناوری اطالعات بمنظور جمع آوری ٬سازماندهی و توزيع داده
ها جهت استفاده در فرآيند تصميم گيری است و سيستم های اطالعات مديريت ٬نيازهای اطالعاتی
مديران ٬در طول تصميمات روزمره را تامين می کند.
سيستمی که داده های داخلی و خارجی سازمان را جمع آوری و آن ها را برای تصميم گيری مديريت به
اطالعات تبديل می کند (.)Luecy, 1991
سيستمي كه كنترل و بازسازي اطالعات را از محيط هاي عملياتي بر عهده دارد بنحوي كه با سازماندهي
و انتخاب دادهها ٬اطالعات الزم را جهت اتخاذ تصميم ٬برنامه ريزي و كنترل مديران آماده مي سازد.
يك مجموعه از سيستم هاي بهم متصل است كه از يك پايگاه داده مجتمع بهره مي جويد و اطالعات را با
هدف حل مشكالت مديريت آماده مي كند.
83
84
محیط
حل مشکالت
سازمان
نرم افزارهای
چاپ گزارش
مدل های ریاضی
پایگاه داده
سيستم اطالعات مديريت
اطالعات
85
داده
محیط
Raymond McLeod, Jr. and George Schell, MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS, 8/E, 2001.
نظارت و كنترل دقيق بر فعاليت هاي
سازمان
كاهش حدس و گمان در تصميم گيري
ها
امكان برنامه ريزي
بازخورد از نتايج
كاهش سطوح
كاهش
استراتژيك
تصميمات
مديريت
هزينه
سازمانی که سيستم اطالعاتی منسجمی
دارد
40 )1تا 50درصد ٬بهره وری بيشتر
از بِيه دارند.
)2خيلی زود به مزيت رقابتی می رسند و
قدرت رهبر شدن را دارند (پورتر).
86
بعد مدیریتی (انسانی/اجتماعی)
بعد فنی
ساده تر
اتوماسيون
شرکت های توليدی
سخت تر
مکانيزاسيون
شرکت های خدماتی
پايگاه داده پل ارتباطی بين دو بعد مديريتی و فنی است.
87
بهترين سيستم اطالعاتی ٬سيستمی است که به دو بعد مديريتی و فنی توجه
دارد.
فعاالن (عامالن) هر سيستم اطالعاتی سخت افزار و منابع انسانی
در هر سيستم اطالعاتی دو راهنما (هادی) وجود دارد:
هادی منابع انسانی ٬روندها و فرآيندها است.
هادی سخت افزار ٬نرم افزار است.
88
2.
1.
است .
تصميمات به ساختاريافته ٬نيمه ساختاريافته و ساختار نيافته رده بندی می شوند.
تصميمات ساختار نيافته ٬به تصميماتی اطالق می گردد که در آن ها به قضاوت ٬ارزيابی و
بينش تعريف مساله به وسيله تصميم گيرندگان نياز است .اين گونه تصميمات ٬جديد ٬مهم٬
غير تکراری و گاهی اوقات غير قابل فهم و غير قابل پذيرش هستند .احتمال گرفتن نتيجه
بصورت قطعی وجود ندارد.
تصميمات ساختار يافته ٬تکراری بوده و تصميم گيرندگان می توانند با دنبال کردن رويه های
معين به طور موثر به تصميم گيری بپردازند .مجموعه ای از فرآيندها که بصورت روتين
اتفاق می افتد و قطعيت در شناسايی باالست.
تصميمات نيمه ساختار يافته ٬تصميماتی که دارای عناصری هستند که در دو حالت قبل
وجود دارد.
تصميمات ساختار يافته به صورت متداول در سطوح پايين تر سازمانی مرسومند ٬در حالی
که تصميمات ساختار نيافته در سطوح باالتر سازمانی اتخاذ می گردند.
89
تصميمات ساختار نيافته ٬فاقد اجزا و روابط قابل درک .مسئله غير ساخت
يافته که حل آن ساختار مشخصی ندارد.
تصميمات ساختار يافته ٬دارای اجزا و روابط قابل درک .مسئله ساخت يافته
که توسط الگوريتم يا قوانين تصميم گيری قابل حل است.
تصميمات نيمه ساختار يافته ٬دارای تعداد کمی اجزای قابل درک .مسئله
نيمه ساخت يافته که از هر دو بخش ساخت يافته و غير ساخت يافته تشکيل شده است.
90
چرخه عمومي حيات سيستم ها
تفاوت سيستم هاي اطالعاتي
• استهالك فيزيكي صورت نمي گيرد.
• معموال مورد تجديد نظر قرار مي
گيرند.
مطلوبيت
و كارآيي
زمان
استهالك
91
اشباع
رشد
توسعه
مطلوبيت
و كارآيي
استفاده از بانكهاي اطالعايت
زمان
بلوغ
92
مديريت
اطالعات
جتمع وادغام كنرتل
توسعه شروع
•
مدل Sashimi
تجزيه و تحليل و تعريف خواسته ها
طراحي مفهومي (ساختار)
طراحي تفصيلي (جزئيات)
برنامه نويسي و تست واحدها
ادغام واحدها و تست كل سيستم
استِرار سيستم و پشتيباني
93
اینترنت
شبكه اي بين المللي متشكل از شبكه هاي خصوصي و عمومي.
بستر فناوري
جهاني
بستري كه هر كامپيوتري مي تواند با هر كامپيوتر ديگري تحت آن ارتباط برقرار كند.
)World Wide Webوب گسترة جهاني
(
با استانداردهاي پذيرفته شدة جهاني براي ذخيره سازي ٬بازيابي و سيستمي است
نمايش اطالعات در محيط شبكه.
)Web Siteوب سایت
(
سازمان يا فرد بخصوص .تمامي صفحات وب متعلق به يك
94
مسطح سازي سازمان ها و تغيير فرآيند
استِالل كار از محل انجام
آن
سازماندهي مجدد جريان هاي
كاري
افزايش انعطاف پذيري سازمان
تعريف مجدد محدودة سازمان
95
ها
ها
مديريت
مسطح شدن سازمان ها
96
فناوري ارتباطات نياز به حضور در محل كار براي انجام آن را براي بسياري
از انواع مشاغل از بين برده است.
97
جریان كاري طراحي مجدد شده بررسي درخواست بیمه
Flattening Organizations
Information Systems
Redesigned Work Flow For Insurance Underwriting
98
99
سيستم هاي اطالعاتي مي توانند به سازمان هاي بزرگ و كوچك انعطاف پذيري مضاعف
بدهند تا بعضي از محدوديت هاي ناشي از اندازة آن ها جبران شود.
سازمان هاي كوچك مي توانند با استفاده از فناوري اطالعات مانند يك سازمان بزرگ عمل
كنند و يا به سازمان هاي بزرگ كمك مي كند مانند سازمان هاي كوچك عمل كنند.
سيستم هاي اطالعاتي شبكه اي به سازمان ها امكان همكاري با ديگر سازمان ها در فواصل
دوردست را مي دهد.
سيستم هايي كه يك سازمان را به مشتريان ٬توزيع كنندگان و يا تأمين كنندگانش مرتبط مي
سازد ٬سیستم هاي بین سازمانی ( )Inter-organizational systemsناميده می شوند.
)Digital Marketبازار دیجیتالي
(
يك سيستم اطالعاتي است كه خريداران و فروشندگان متعددي را براي تبادل اطالعات ٬كاالها٬
خدمات و پرداخت ها مرتبط مي سازد.
)e-Commerceتجارت الكترونیكي
(
فرآیند خرید و فروش كاال و خدمات به صورت الكترونيكي كه در آن عمليات بوسيلة اينترنت ٬شبكه
ها و ديگر فناوري هاي ديجيتالي انجام مي شود.
)Intranetاینترانت
(
شبكه اي خصوصي در سازمان كه مبتني بر فناوري اينترنت مي باشد.
)Extranetاكسترانت
(
اينترانت هاي خصوصي كه براي استفادة افراد مخصوصي در خارج سازمان گسترش پيدا كرده
اند.
100
)e-Businessكسب و كار الكترونیكي
(
ديجيتالي در اجراي فرآيندهاي سازمان .استفاده از اينترنت و فناوري
كسب و كار الكترونيكي شامل تجارت الكترونيكي و همچنين فرآيندهايي كه براي مديريت داخلي
سازمان و براي هماهنگي با تأمين كنندگان و ديگر شركاي كسب و كار مورد نياز است ٬مي
شود.
)e-Governmentدولت الكترونیكي
(
و فناوري هاي مرتبط براي برقراري ارتباط ديجيتالي بين سازمان هاي به كارگيري اينترنت
دولتي با شهروندان و سازمان هاي دولتي و غير دولتي.
ارائه خدمات عمومي دولت به مردم از طریق شبكه هاي ارتباطي
101
چالش سرمایه
گذاري
سازمان ها چگونه مي توانند ارزش حاصل از سيستم هاي اطالعاتي را تعيين كنند؟
چالش استراتژیكي
سازمان
براي بهره گيري كامل از فناوري اطالعات و دستيابي به بهره وري ٬قدرت رقابتي و اثربخشي ٬بسياري از
سازمان ها بايد طراحي مجدد شوند.
چالش جهاني
شدن
براي ايجاد سيستم هاي اطالعاتي يكپارچة چندمليتي ٬سازمان ها بايد سخت افزار ٬نرم افزار و استانداردهاي
ارتباطي جهاني ٬ساختارهاي گزارش دهي و حسابداري چندمليتي و فرآيندهاي سازماني چند مليتي طراحي كنند.
چالش زیرساختارهاي
اطالعاتي
سازمان ها چگونه مي توانند زيرساختار فناوري اطالعاتي براي پشتيباني از اهدافشان ايجاد كنند ٬در حالي كه
شرايط كسب و كار و فناوري با چنين سرعتي در حال تغيير مي باشد؟
چالش مسئولیت و
نظارت
سازمان ها چگونه مي توانند تضمين كنند از سيستم هاي اطالعاتي به شكلي اخالقي و صحيح استفاده مي شود؟
102
103
انجام سريع تر محاسبات و فرآيندهاي كاغذي
كمك به سازمان ها در درك الگوهاي خريد و عاليق مشتريان
ارتِای كارايي
توزيع لحظه اي اطالعات بين ميليون ها نفر در اقصي نِاط دنيا
104
حذف مشاغل به دليل مكانيزه كردن فعاليت ها
دسترسي به اطالعات خصوصي افراد
تعطيلي سازمان ها به علت خرابي و از كار افتادن سيستم ها
قرار گرفتن در معرض مشكالت جسماني و روحي
توزيع غير قانوني نسخه هاي دارائي هاي فكري
کوتاه تر شدن و تخت تر شدن هرم سازمانی به دليل حذف مديريت های ميانی o
تسهيل ارتباط بين کارکنان بخش های مختلف سازمان o
تسهيل ارتباط با مشتريان و ذينفعان سازمانی o
تسهيل ايجاد زنجيره ارزش سازمانی o
105
استراتژی برون سپاری و نيز سازمان های مجازی که برای بهره گيری از فرصتی خاص در بازار
بوجود می آيند مثال های مناسبی از تاثيرات ساختار فناوری اطالعات می باشد.
)Centralizationتمرکز
(
تمرکز ٬تجمع اختيار تصميم گيری در راس هرم سازمان و به همين ترتيب ٬عدم تمرکز يعنی .توزيع
اختيار تصميم گيری در سراسر سازمان و در سطحی که کار در آن جا انجام می شود
)Formalizationرسمیت
(
مِررات ٬روش ها و مدارک کتبی است که به موجب آن ها شرح وظايف ٬دستورالعمل ها و فرمان هايی
که کارکنان بايد آن ها را رعايت و اجرا کنند ٬مشخص می کند.
)Complexityپیچیدگی
(
تعداد کارها يا سيستم های فرعی است که درون يک سازمان انجام می شود يا وجود دارد و دارای سه بعد
افِی ٬عمودی و جغرافيايی (پراکندگی جغرافيايی واحدها) است.
)Horizontal differentiationتفکیک افقی
(
ميزان تخصص گرايی که به وسيله تعداد متخصصان شغلی و مدت دوره آموزشی مورد نياز برای
هر نفر اندازه گيری می شود.
)Vertical differentiationتفکیک عمودی
106
(
به عمق يا ارتفاع سلسله مراتب در سازمان اشاره دارد .با افزايش سطوح سلسله مراتب سازمانی٬
تفکيک عمودی سازمان افزايش يافته و پيچيدگی سازمان بيشتر می شود.
اثرات
خاص
تاثیر بر تمرکز :سيستم ها و فناوری اطالعات به دليل تسهيل دسترسی مديريت عالی سازمان به o
اطالعات کليدی راهبردی از يک سو می تواند تمرکز در تصميمات راهبردی را افزايش دهد و
از سويی ديگر ٬به دليل باال بردن توان نظارتی مديران عالی می تواند باعث تفويض اختيارات
بيشتری از طرف آنان به مديران ميانی و عملياتی گردد که در نتيجه آن ٬عدم تمرکز در
تصميمات راهکاری (ميانی) و عملياتی را افزايش می دهد.
تاثیر بر رسمیت :فناوری اطالعات با ايجاد روابط انعطاف پذير و نيز تسريع در انتِال اطالعات و o
مدارک باعث برقراری روابطی نزديک بين افراد و کاهش بوروکراسی و کاغذبازی خواهد شد.
بعبارتی ٬فناوری اطالعات باعث کاهش رسميت و تسهيل و تسريع ارتباطات عمودی و افِی می
شود.
تاثیر بر پیچیدگی :سيستم های اطالعات کاهش پيچيدگی عمودی (تعداد سلسله مراتب) و افزايش o
پيچيدگی افِی (تعداد واحدهای سازمانی و پراکندگی جغرافيايی واحدها) را به همراه خواهد
داشت.
107
قواعد مورد قبول عامه در اين سازمان ها کمتر به چشم می خورد چون اکثر سازمان های الکترونيکی نوپا
بوده و لذا فاقد برنامه راهبردی هستند و ممکن است برخی از اقدامات آن ها از طريق سعی و خطا صورت
می گيرد.
در سازمان های الکترونيکی سرعت حرف اول را می زند .بايد به سرعت در مِابل رقبا واکنش نشان داد
و از فرصت ها بهره برد.
شعار قديمی :آماده ٬هدف و آتش جای خود را به آتش ٬آماده و هدف داده است.
در سازمان های الکترونيک ساختار فيزيکی عامل تعيين کننده به حساب نمی آيد.
کارکنان در مکان های دور دست می توانند به بهترين و شفاف ترين شکل ممکن در دسترس باشند.
در اين سازمان ها ٬اطالعات انسجام يافته حرف اول را می زند و اجازه ناديده گرفتن و يا درنورديدن سلسله مراتب سنتی
را فراهم می آورد.
سازمان های الکترونيکی بطور همزمان دو فرآيند متضاد را ترويج می دهند .يعنی در حالی که فاصله
فيزيکی ميان کارکنان را افزايش می دهند .در عين حال جامعه جهانی را نيز بوجود می آورند.
اينترنت از طريق گردهم آوردن افرادی که تفکرشان شبيه به هم است ٬يک جامعه متحد بوجود می آورد (جامعيت).
108
سازمان های الکترونیکی و رفتار
فردی
عواطف o
اخالق و امور شخصی o
انگيزش o
جبران خدمات o
سازمان های الکترونیکی و رفتار
گروهی
تصميم گيری o
ارتباط سازمانی o
رهبری o
تصميم گيری سريع
حفظ انعطاف
تمرکز بر چشم انداز
اعتماد سازی o
سياست های سازمانی و شبکه ای شدن o
آزار جنسی و بدرفتاری کالمی o
سازمان های الکترونیکی و سیستم های
109
ساختار سازمانی o
طرح کار o
انتخاب کارکنان o
تعادل ميان کار و زندگی o
سازمانی