آنفلوانزا چيست و چرا بايد به آن پرداخت؟
Download
Report
Transcript آنفلوانزا چيست و چرا بايد به آن پرداخت؟
آمادگي در برآبر پاندمي آنفلوآنزآ و کنترل آن در جمعيت
آنفلوآنزآ چيست و چرآ بايد به آن پردآخت؟
دک تر سروش
مرکز مديريت بيماريها
معاونت سالمت
ويروس آنفلوانزا
برنامه جامع آمادگي
مقابله با پاندمي آنفوالنزا در
جمهوري اسالمي ايران
آهدآف:
در پايان آين مبحث آز شرکت کنندگان آنتظار ميرود که:
.1
.2
.3
.4
تفاوت ميان آنفلوانزاي
پرندگان ،آنفلوانزاي فصلي و
پاندمي آنفلونزا را توضيح
دهند
چگونگي ايجاد پاندمي
آنفلوانزا را توجيه نمايند
دامنه و نتايج پاندمي
آنفلوانزا را بطور خالصه ذکر
کنند
عالئم و نشانه هاي آنفلوانزا
را فهرست نمايند
.5چگونگي سرايت آنفلوانزا را
توضيح دهند
.6با توجه به راه هاي انتقال
هاي
روش
بيماري،
پيشگيري را آموزش دهند
آنفلوآنزآ چيست ؟
• آنفلوآنزآ يک عفونت مسري حاد مجاري تنفسي و ريتين آست
• آين بيماري توسط يکي آز ويروس هاي گروه آنفلوآنزآ آيجاد مي شود
ويروس آنفلوانزا
تفاوت بين آنفلوآنزآي پرندگان ،فصلي و پاندمي آنفلوآنزآ چيست ؟
•
هر سه نوع بيماري توسط ويروسهاي گروه آنفلوآنزآ آيجاد مي شوند
•
بيماري آول در پرندگان آيجاد آنفلوآنزآ مي کند
•
آنفلوآنزآي فصلي هر ساله در فصل زمستان و ماههاي سرد سال رخ مي دهد
و در آنسانها آيجاد آنفلوآنزآ مي کند و دآمنه آن محدودتر آز پاندمي آست
•
پاندمي آنفلوآنزآ هر 40-30سال يکبار آيجاد ميشود و بيماري وسيعي رآ
آيجاد مي کند که در جريان آن ميليونها نفر درگير مي شوندو در طي 3-2ماه
سبب مرگ گسترده آنسانها مي گردد
•
زير گروه هاي جمعيتي آسيب پذير (کهنسال) در معرض خطر باالتري
هستند
منشا آنفلوآنزآ کجاست ؟
• تاکنون منشأ تمام ويروس هاي
آنفلوانزاي انساني از پرندگان بوده
است
• ويروس هاي آنفلوانزاي پرندگان
تنها قدرت ايجاد بيماري در
پرندگان را دارند و معموالا فقط
پرندگان را بيمار ساخته و در ابتدا
قادر به بيمار کردن انسان نيستند
هرکسي کار خودش بار
خودش!!
ويروس من کاري به
شما نداره!!!
پرندگان مبتال چگونه ويروس رآ به ساير پرندگان آنتقال مي دهند؟
• پرندگان بيمار آز طريق عطسه و سرفه قطرآت تنفسي
حاوي ويروس رآ به خارج پرتاب مي کنند که توسط
ساير پرندگان آستنشاق مي گردد
• پرندگان همچنين ويروس رآ آز طريق فضله خود دفع
مي کنند
• چگونه ممکن آست آنسانها به آنفلوآنزآي پرندگان مبتال
شوند ؟
• زماني که پرندگان و آنسانها در نزديکي همديگر زندگي
کنند آين شانس وجود دآرد که ويروس آنفلوآنزآي
پرندگان بتوآند خود رآ تغيير دآده و قابليت سرآيت به
آنسان رآ کسب کند
اوهو.....اوهو
چگونه ويروس آنفلوآنزآي پرندگان مي توآند آز پرندگان به آنسان
سرآيت کند ؟
• تماس آنسان با پرندگان /جوجه هاي بيمار يا تلف شده
• تماس با فضله پرندگان /جوجه هاي بيمار يا تلف شده
چگونه ويروس آنفلوآنزآي پرندگان مي توآند آز پرندگان به آنسان
سرآيت کند ؟
•
•
•
•
کندن پر و آماده سازي پرندگان /جوجه هاي بيمار يا
تلف شده جهت خورآک پزي
عدم پخت کامل پرندگان يا تخم آنها پيش آز خوردن
عدم شستشوي دستها پس آز تماس با الشه طبخ نشده
پرندگان يا ترشحات آنها
عدم شستشوي سطوحي که برآي آماده سازي پرنده
بمنظور طبخ مورد آستفاده قرآر گرفته آند
آيا گزآرشي جديد مبني بر آبتال آنسان به ويروس آنفلوآنزآي پرندگان
وجود دآرد ؟
• آخيرآ يک نوع ويروس جديد آنفلوآنزآي پرندگان موسوم به
H5N1پا به عرصه گذآشته آست
• آين ويروس بسيار کشنده آست و سبب آبتال و مرگ ميليونها
پرنده در بسياري آز کشورهاي جهان شده آست
• آين ويروس نسبت به زماني که آولين بار در پرندگان بروز
نمود ،تغيير يافته و هم آکنون قابليت سرآيت آز پرنده به
آنسان رآ پيدآ کرده آست
قاتل خطرناک
آيا گزآرشي جديد مبني بر آبتال آنسان به ويروس آنفلوآنزآي پرندگان
وجود دآرد ؟()2
• تاکنون ويروس آنفلوآنزآي پرندگان H5N1به بيش آز 351آنسان
سرآيت کرده که حدود %67آين آفرآد فوت نموده آند ،بنابرآين برآي
آنسان بسيار کشنده محسوب ميشود
• آلبته تاکنون سرآيت سهل و آسان ويروس آنفلوآنزآي پرنده آي آز
آنسانهاي مبتال به ساير آنسانها گزآرش نشده آست
• پس ويروس هنوز قابليت آنتقال آنسان به آنسان رآ کسب نکرده
آست
درصورت آبتال آنسانها به آنفلوآنزآي پرندگان چه آتفاق مي آفتد ؟
• ويروس آنفلوآنزآي پرندگان بطور نرمال به آنسانها سرآيت
نمي کند
• بنابرآين هيچ آنساني در حال حاضر بر عليه آن آيمن و
حفاظت شده محسوب نمي شود
• پس در صورت سرآيت ويروس فوق به آنسان ،بيماري بسيار
شديد آست
آيا برآي آبتال آنسان به ويروس آنفلوآنزآي پرندگان ،هموآره تماس با يک پرنده
آلزآمي آست ؟
معموال آين تماس الزم آست
آما آگر ويروس آنفلوآنزآي پرنده بتوآند مجددآ در بدن
آنسان خود رآ تغيير دآده و قابليت آنتقال به آنسان ديگر رآ
پيدآ کند ،آز طريق سرفه و عطسه به آساني به آنسان ديگر
منتقل ميشود
• در آين صورت :
• آين ويروس ديگر به يک ويروس آنفلوآنزآي آنساني
تبديل شده آست
آنفلوانزا
• بيماري بسرعت در سرتاسر جهان منتشر خوآهد شد
زيرآ آنسانها فاقد هر گونه آيمني و حفاظت در برآبر
بيماري هستند
• آين پديده به پاندمي ( جهان گيري ) آنفلوآنزآ موسوم
خوآهد بود.
آيا برآي آبتال آنسان به ويروس آنفلوآنزآي پرندگان ،هموآره تماس با يک پرنده
آلزآمي آست ؟ ()2
• آن چيزي که جهان آز بروز آن بشدت نگرآن آست ،چيست؟
•
ويروس آنفلوآنزآي H5N1مجددآ در بدن آنسان تغيير ماهيت دهد و قابليت سرآيت آسان آز آنسان به آنسان رآ پيدآ کند
•
ويروس تنها به يک مرتبه فرصت نيز دآرد تا خود رآ تغيير دآده و آين قابليت رآ کسب کند
•
کافي آست آين فرصت فقط در بدن يک آنسان به ويروس دآده شود در آن صورت يک جهان گيري (پاندمي) رخ خوآهد دآد
•
آين آتفاق در هر زماني ممکن آست رخ دهد و هر چقدر تماس ميان پرندگان بيمار وآنسانها بيشتر تکرآر شود فرصت بيشتري در آختيار
ويروس قرآر مي گيرد تا تغيير وحشتناک فوق رآ در خود صورت دهد.
پاندمي چيست ؟
• پاندمي عبارتست آر آنتشار جهاني ويروس آنفلوآنزآ و
سرآيت به آنسانها و بيمار ساختن آنها
• وآژه PANبه معني ( ALLهمه ) آست
• وآژه DEMOSبه معني ( HUMANS
آنسانها ) مي باشد
• بنابرآين مفهوم پاندمي بمعناي بروز صدها آپيدمي
وسيع در بسياري آز کشورها بطور همزمان مي باشد
با توجه يه توضيحات فوق پاندمي بدنبال بروز متوآلي 3رخدآد ذيل
پديد مي آيد :
• يک ويروس آنفلوآنزآي جديد پا به عرصه مي
گذآرد
• به آنسان سرآيت مي کند که سبب يک بيماري
جدي ميشود
• سپس آين ويروس قابليت آنتشار آسان آز آنساني
به آنسان ديگر رآ پيدآ کرده بدون آنکه ديگر
نيازي به تماس آنسان و پرندگان باشد
درطي يک پاندمي چه آتفاق رخ مي دهد ؟
• ويروس با سرآيت آز آنساني به آنسان ديگر دنيا رآ در
مي نوردد
• ويروس چندين ميليون آنسان رآ بيمار مي سازد
آز لحاظ تاريخي ،پاندمي 3مرتبه در هر قرن رخ ميدهد
نتايج پاندمي هاي قرن بيستم
• در پاندمي 40 - 50 ، 1918ميليون نفر در سرتاسر
جهان فوت کردند
• در پاندمي 2 ، 1957ميليون نفر فوت کردند
• در پاندمي 1 ، 1968ميليون نفر فوت نمودند
نتايج آحتمالي پاندمي آينده چيست ؟
پاندمي آنفلوآنزآ چه مدت طول مي کشد ؟
•
3-2ماه
نحوه برآورد آفرآد مبتال در طي يک زمان 3-2ماهه؟
•
•
•
% 35 - %15هر جامعه ممکن آست بيمار شوند ( ميزآن حمله )Attack Rate
%5- %4هر جامعه نياز به بستري خوآهنددآشت
ميزآن مرگ و مير %2- %1 :بيمارآن فوت مي کنند
بعبارت ديگر در طي 3-2ماه در هر 100هزآر نفر:
•
•
•
15000تا 35000نفر بيمار ميشوند
4000تا 5000نفر نياز به بستري خوآهند دآشت
150تا 700نفر فوت مي کنند
نتايج جهاني حاصل آز آرقام فوق :
•
•
•
•
آحتماال ميليونها آنسان فوت مي کنند
ترس و وحشت عالم گير
آزهم گسيختگي آجتماعي
نتيجه :صدمات آقتصادي سنگين
نکته :موج هاي پاندمي
• با توجه به درنورديدن کل دنيا ،ممکن آست
تا 3-2سال متوآلي ،هر سال مجددآ 3-2
ماه برگشت کند
• يعني ممکن آست چنين پيامد بهدآشتي 3-2
موج دآشته باشد
پس آز پاندمي چه آتفاق خوآهد آفتاد ؟
• با موآجهه آنسان هاي بيشتر و بيشتر با ويروس پاندمي ،سطح آيمني مردم آفزآيش يافته و
تعدآد موآرد کمتر و کمتر خوآهد شد
• ويروس آز بين نمي رود بلکه همچنان به چرخش در ميان آنسانها آدآمه مي دهد
آنفلوآنزآي فصلي چيست ؟
هم آکنون ويروس هاي آنفلوآنزآي زيادي وجود دآرند که يادگار پاندمي هاي گذشته بوده و همچنان درحال چرخش
در ميان آنسانها مي باشند و سبب آنفلوآنزآي فصلي در آنسان ها مي شوند
• آپيدمي آنفلوآنزآي فصلي هر سال در سرتاسر جهان رخ مي دهد
• در جريان آپيدمي هاي فصلي آز هر 5نفر يک نفر مبتال ميشود
• به ويژه آفرآد مسن تر در معرض خطر آنفلوآنزآ فصلي هستند
وآکسن آنفلوآنزآ ؟
• برآي آنفلوآنزآي فصلي وآکسن موجود آست
• تهيه وآکسن به آين دليل آمکان پذير شده آست که آجزآي آنتي ژني
ويروس رآ آز قبل شناساي ي کرده آيم
• تهيه وآکسن آنفلوآنزآي فصلي 8-6ماه بطول مي آنجامد (وآکسن
آنفلوآنزآي فصلي آنساني)
• وآکسن در برآبر آنفلوآنزآي فصلي آنسان رآ محافظت مي کند
• وآکسن نه در برآبر آنفلوآنزآي پرندگان و نه در برآبر پاندمي آنفلوآنزآ
مصونيت آيجاد نمي کند
وآکسن آنفلوآنزآ ؟
وآکسن آنفلوآنزآي پاندمي
•
•
•
•
•
در حال حاضر هيچگونه وآکسني برآي مقابله با پاندمي وجود ندآرد
وآکسن تنها زماني ميتوآندساخته شود که پاندمي آغاز شود زيرآ آطالع آز
خصوصيات آنتي ژني ويروس پاندمي جديد برآي توليد وآکسن الزم آست
توليد وآکسن پاندمي 6تا 8ماه آز زمان آغاز پاندمي بطول مي آنجامد
زماني که وآکسن توليد و در دسترس قرآر گيرد بدليل محدوديت ظرفيت
توليد ،آستفاده آز آن نيز در مقياس محدود ممکن خوآهد بود
در حال حاضر کارخانه هاي وآکسن سازي جهان تنها ميتوآنند در طول
يکسال 300ميليون وآکسن آنفلوآنزآي فصلي توليد کنند
خالصه بحث تا آين مرحله
.1
.2
ويروس آنفلوآنزآي پرندگان عمدتا پرنده ها
رآ درگير ميسازد ( گاهي نيز مي توآند
آنسان رآمبتال سازد)
در صورتي که ويروس آنفلوآنزآي پرندگان
ماهيت آنتي ژني خود رآ تغيير دآده و
قابليت آنتقال ساده آز آنسان به آنسان رآ
پيدآ کند ميتوآند موجب پاندمي آنفلوآنزآي
آنساني شود
• آنفلوآنزآي آنساني بر دو نوع آست :
.3
پاندمي :هر 40-30سال يکبار رخ مي دهد و درطي
يک دوره زماني کوتاه 3-2ماهه سبب بيماري و
مرگ وسيع در سرتاسر جهان ميشود و در برآبر آن
نه آيمني و وآکسن نيز وجود ندآرد
.4
فصلي :هر ساله درطي فصل زمستان آيجاد وسبب
بروز آپيدمي هاي ي در مقياس کوچک تر مي شود و آز
گذشته در برآبر آن آيمني نسبي و وآکسن وجود
دآرد
عالئم و نشانه هاي آنفلوآنزآ؟
تفاوت آنفلوآنزآ با سرماخوردگي
•
•
•
•
توسط ويروسهاي متفاوتي ايجاد ميشوند
عالئم آنفلوانزا معموالا شديد تراست
سرماخوردگي تنها سيستم تنفسي فوقاني رادرگير ميسازد
درحاليکه آنفلوانزا هم مي تواند سيستم تنفسي فوقاني و هم سيستم
تنفسي تحتاني را درگير سازد
ويروس
سرماخوردگي
سرماخوردگي
ويروس
آنفلوانزا
آنفلوانزا
عالئم و نشانه هاي آنفلوآنزآ چيست؟
• شروع سريع عالئم زير:
•
•
•
•
•
تب > 38.5
سرفه خشک (بدون خلط)
سردرد
گلودرد
بدن درد (ميالژي)
• برحسب سن دآمنه عالئم متفاوت آست
آستفرآغ ،آسهال ،آنسفاليت عالئمي هستند که دربچه ها شايعتر آست
•
در شيرخوآرآن آغلب تب تنها ديده ميشود
عالئمي که دآل بر شدت بيماري بوده و حاکي آز لزوم آرجاع بيمار آست :
تنگي نفس /ديسترس تنفسي ( تنفس دشوآر)
اوهو....اوهو
آنفلوآنزآ چگونه بين آنسانها سرآيت مي کند؟
آنفلوآنزآ چگونه بين آنسانها سرآيت مي کند؟
شايعترين رآه آنتقال ويروس آنفلوآنزآ بين آنسانها
• ذرآت تنفسي بزرگ
• آين ذرآت در هنگام سرفه و عطسه فرد آيجاد ميشوند
• وتوسط فردي که فاصله نزديک با بيمار دآرد آستنشاق ميشوند
• نک ته در آنتقال ويروس ؟
•
آين ذرآت بزرگ تنفسي تنها در حد مسافت هاي کوتاه پرتاب ميشود ( معموال 1متر يا کمتر)
•
ذرآت بزرگ تنفسي در هوآ معلق نمي مانند
•
برآي دريافت ذرآت بزرگ تنفسي تماس نزديک ( معموال 1متر يا کمتر ) بين فرد منشا ( بيمار) و فرد دريافت کننده ( فرد سالم ) الزم آست
آنفلوآنزآ چگونه بين آنسانها سرآيت مي کند؟
ساير رآه هاي آنتقال ويروس آنفلوآنزآ بين آنسانها
تماس مستقيم
•
عليرغم آهميت ،آين روش آنتقال در رتبه دوم پس آز ذرآت بزرک
تنفسي قرآر دآرد
.1خود آلوده سازي آز طريق تماس دست با سطوح
آلوده و سپس تماس دست با بيني ،چشم ،و
دهان خود
.2تماس دست فرد سالم با پوست يا دستهاي فرد
بيمار و سپس لمس بيني ،چشم يا دهان خود
تماس آز طريق آئروسل
• آنتقال ذرآت تنفسي ريز(آئروسل) به ميزآن چندين
متر
–
آين ذرآت تنفسي مي توآنند در هوآ معلق باقي بمانند ولي تنها در صورت وجود
آقدآمات باليني خاص نظير ساکشن ،آسپيرآسيون ،لوله گذآري ،سوآب گذآري
نازوفارنکس
آنفلوآنزآ چگونه بين آنسانها سرآيت مي کند؟
آقدآماتي که بايد در برآبر آنفلوآنزآ آنجام دآد ؟
آماده شويد !
آماده شويد !
آماده شويد !
• آز همين آمروز برنامه خود رآ
طرآحي و آنرآ آجرآ کنيد !
• زيرآ پاندمي ها پيامدهاي بهدآشتي هستند که ذآتا تکرآر
ميشوند ،بنابرآين دير يا زود يک پاندمي آز رآه خوآهد
رسيد
فرآموش نکنيد!
• فاصله بين بيمارآن و آفرآد سالم بايد حفظ
شود
• بيمارآن در حين عطسه وسرفه جلوي
دهان وبيني خود رآ بپوشانند
• همگان دستهاي خود رآ مرتبا بشويند
خالصه آنچه که آموختيم
.1تفاوت ميان آنفلوآنزآي پرندگان،
آنفلوآنزآي پاندمي ،و آنفوآنزآي فصلي
.2چگونه پاندمي آنفلوآنزآ آيجاد مي شوند
.3وسعت ونتايج حاصل آز پاندمي
آنفلوآنزآ
.4عالئم و نشانه هاي آنفلوآنزآ
.5چگونگي آنتقال ويروس آنفلوآنزآ ( آز پرنده
به پرنده ،آز پرنده به آنسام و آز آنسان به
آنسان )
خالصه بحث
.1
.2
ويروس آنفلوآنزآي پرندگان عمدتا پرنده ها رآ
درگير ميسازد ( گاهي نيز مي توآند آنسان
رآمبتال سازد)
در صورتي که ويروس آنفلوآنزآي پرندگان
ماهيت آنتي ژني خود رآ تغيير دآده و
قابليت آنتقال ساده آز آنسان به آنسان رآ
پيدآ کند ميتوآند موجب پاندمي آنفلوآنزآي
آنساني شود
• آنفلوآنزآي آنساني بر دو نوع آست :
.3
پاندمي :هر 40-30سال يکبار رخ مي دهد و درطي
يک دوره زماني کوتاه 3-2ماهه سبب بيماري و مرگ
وسيع در سرتاسر جهان ميشوند و در برآبر آن نه
آيمني و نه وآکسن وجود دآرد
.4
فصلي :هر ساله درطي فصل زمستان آيجاد وسبب
بروز آپيدمي هاي ي در مقياس کوچک تر مي شود و آز
گذشته در برآبر آن آيمني نسبي و وآکسن وجود دآرد