Transcript การควบคุมคุณภาพเชิงสถิติ - สำนักงานคุณภาพและมาตรฐานการศึกษา

การจัดการดาเนินงาน
(Operations Management)
ภาพรวมของการจัดการดาเนินงาน
บทที่ 3
การจัดการคุณภาพและการควบคุมคุณภาพ
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
การจัดการคุณภาพ
• ความหมายของ “คุณภาพ” ตาม Edward W. Deming
“คุณภาพ หมายถึง คุณภาพของสิ นค้ า / บริการจะต้ องสามารถ
ตอบสนองความคาดหวังของลูกค้ าได้ ทั้งในปัจจุบันและอนาคต”
ลูกค้ าจะเป็ นผู้ประเมินคุณภาพของสินค้ า/บริ การ โดย
เปรี ยบเทียบว่า สินค้ า/บริ การที่ลกู ค้ าได้ จ่ายเงินซื ้อไปนัน้
สามารถตอบสนองสิ่งที่ลกู ค้ าคาดหวังได้ มากน้ อยเพียงใด
ถ้ าลูกค้ ารู้สกึ ว่าสินค้ า/บริ การที่ได้ รับ ตรงหรื อมากกว่า สิ่งที่
คาดหวังจะถือว่าสินค้ า/บริ การนันมี
้ คณ
ุ ภาพ
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
ลักษณะคุณภาพของสิ นค้ า
• การออกแบบ (Design) สิ นค้ าได้ รับการออกแบบมาตรงกับความ
ต้ องการของลูกค้ ามากน้ อยเพียงใด
การผลิตตามข้อกาหนด (Conformance) เปรี ยบเทียบสิ นค้าที่
ผลิตได้จริ งกับข้อกาหนดของสิ นค้า (specifications)
คุณสมบัติในการปฏิบตั ิงาน (Performance) สิ นค้ามีความ
เหมาะสมกับการใช้งานพื้นฐานได้มากน้อยเพียงใด
คุณสมบัติพิเศษ (Features) สิ นค้าสามารถใช้งานด้านอื่นๆ ได้
นอกเหนือจากการใช้งานพื้นฐาน
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
ลักษณะคุณภาพของสิ นค้ า
• ความเชื่อถือได้ (Reliability) สิ นค้ าสามารถใช้ งานได้ ภายใน
ช่ วงเวลาที่กาหนด
ความสามารถในการให้บริ การ (Serviceability) หมายถึง การ
ให้บริ การหลังการขายที่สะดวกรวดเร็ ว
ความปลอดภัย (Safety) สิ นค้าไม่ก่อให้เกิดอันตรายแก่ลูกค้า
ความรู้สึกของลูกค้า (Aesthetics) ลักษณะของสิ นค้าที่ทาให้
ลูกค้าเกิดความรู้สึกทางประสาทสัมผัส
การรับรู้ดา้ นอื่นๆ ของลูกค้า (Other Perceptions) เช่น Brand
name
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
ต้ นทุนคุณภาพ
ต้ นทุน
ต้ นทุน
ผิดพลาดที่
ผิดพลาดที่
ต้ นทุนใน
ต้ นทุนในการ
พบภายใน
พบ
การป้องกัน
ประเมินผล
กิจการ
ภายนอก
กิจการ
ต้นทุนที่ใช้ในการ
กิจการตรวจพบ
กิจการตรวจไม่พบ
ค่าใช้ จ่ายในการ
ป้ องกันไม่ให้เกิด
ความผิดพลาด
ความผิดพลาดก่
ต้ นทุนของความผิ
ดพลาด อนส่ง
ต้ นทุนในการควบคุมคุตรวจสอบ
ณภาพ
ความผิดพลาดหรื อมี
ก่อนส่ งมอบมอบสินค้ า/บริการให้
คุณภาพของ
ของเสี ยจากการผลิต
สิ นค้า/บริ กลูารกค้ า แต่ลกู ค้ าได้ พบ
วัตถุดิบ ระหว่าง
ต้ นทุนที่เกิดขึ ้นเมื่อ
หรื อเกิดขึ้นน้อยที่สุด
ให้ลหมายถึ
ูกค้า ทงาให้
ความผิดพลาดนัน้ ทา
การผลิต และ
ความผิดพลาดขึ ้นแล้ ว
ต้ นทุนคุณภาพทังหมด
้ ต้อเกิงดreject
เช่น ค่าอบรม ค่า
ให้ ต้องคืนสินค้ า หรื อ
ก่อนส่งให้ ลกู ค้ า
R&D
สิ นค้าทั้งหมด ฟ้องร้ อง
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
แนวคิดด้ านการจัดการคุณภาพ
• วงจรเด็มมิง (Deming Cycly) หรือ วงจร PDCA
PLAN
DO
ACTION
CHECK
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
แนวคิดด้ านการจัดการคุณภาพ
• การจัดการคุณภาพเชิงรวม
(Total Quality Management – TQM)
เน้นการปรั บปรุ งคุณภาพทุกหน้ าที่ งาน และบุคลากรทุกระดับใน
องค์กร
โดย TQM เชื่อว่า “พนักงานทุกคนในองค์กรมีส่วนรับผิดชอบ
ร่ วมกันในการปรับปรุ งคุณภาพขององค์กรอย่างต่อเนื่อง”
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
องค์ ประกอบของ TQM
1. ความพึงพอใจของลูกค้ า ลูกค้ าจะเปรียบเทียบคุณภาพของ
สิ นค้ า/บริการ แล้ วตัดสิ นใจเลือกซื้อสิ่ งที่เห็นว่ าดีทสี่ ุ ด
2. การมีส่วนร่ วมของพนักงาน
3. การปรับปรุงอย่ างต่ อเนื่อง
4. ความสั มพันธ์ กบั supplier
5. การเทียบเคียงคู่แข่ งขัน
6. การใช้ หน้ าทีเ่ ชิงคุณภาพ โดยเน้ นการนาความต้ องการของ
ลูกค้ ามาแปลงเป็ นข้ อกาหนดในการผลิต ให้ สินค้ า/บริการนั้น
มีคุณสมบัตติ ามทีล่ ูกค้ าต้ องการ
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
การควบคุมคุณภาพ
• เพื่อให้ การดาเนินงานต่ างๆ เป็ นไปอย่ างมีคุณภาพ
และทาให้ ความผิดพลาดเกิดขึน้ น้ อยที่สุด
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
เครื่องมือในการควบคุมคุณภาพ
•
•
•
•
•
•
•
1. เอกสารการตรวจสอบ (Check Sheet)
2. การวิเคราะห์ พาเรโต (Parato Analysis)
3. ผังการไหล (Flowchart)
4. ฮิสโตแกรม (Histogram)
5. แผนภูมิการกระจาย (Scatter Diagram)
6. แผนภาพเหตุและผล (Cause and Effect Diagram)
7. ผังควบคุมกระบวนการเชิงสถิติ (Statistical Process
Control Chart)
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
เอกสารการตรวจสอบ (Check Sheet)
• บันทึกจานวนและประเภทของความผิดพลาดที่เกิดขึน้ จาก
กิจกรรมต่ างๆ เพื่อนาไปจัดทารายงานและวิเคราะห์ ปัญหา
ภาพ: ผลิต lego
วันที่
กิคุจณ
กรรม
ความผิดพลาดที่พบ
1 2
3
4
5
||| || |
|| ||
วัตถุดบิ เสื่ อมคุณภาพ
|
|
|
||
ชิ้นส่ วนไม่ ได้ มาตรฐาน
|
เครื่องจักรเสี ย
||
แรงงานผิดพลาด
ผู้ควบคุมงานผิดพลาด
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
สรุปเอกสารตรวจสอบ (Check Sheet)
• คือ แบบฟอร์ มที่ได้ รับการออกแบบให้ เหมาะกับการเก็บ
รวบรวมข้ อมูล โดยมีวัตถุประสงค์ หลักเพื่อให้ มีการเก็บ
ข้ อมูลอย่ างละเอียด ตรงตามวัตถุประสงค์ และถูกต้องโดย
ผู้ปฏิบตั งิ าน
• การเก็บข้ อมูลใดๆ ต้ องทาตามวัตถุประสงค์ ท่ ตี งั ้ ไว้
• จากการที่พนักงานแต่ ละคนจะมีวธิ ีการเก็บข้ อมูลที่ต่างกัน
การใช้ เอกสารตรวจสอบจึงเป็ นแบบฟอร์ มมาตรฐานที่ทา
ให้ พนักงานทางานตรงกัน และตรงตามวัตถุประสงค์
• ข้ อมูลที่ได้ ต้องง่ ายและรวดเร็วต่ อการนามาใช้ งาน และ
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
การวิเคราะห์ พาเรโต
• แจกแจงความถี่ของสาเหตุท่ ที าให้ เกิดปั ญหาด้ าน
ตัวอย่
างภาพ
: การแจกแจงความถี่ของสาเหตุที่ทาให้ เกิดปั ญหาคุณภาพ
คุณ
สาเหตุ
วัตถุดบิ เสื่ อมคุณภาพ
ชิ้นส่ วนไม่ ได้ มาตรฐาน
เครื่องจักรเสี ย
แรงงานผิดพลาด
ผู้ควบคุมงานผิดพลาด
รวม
จานวนความผิดพลาด (ครั้ง)
%
12
4
2
1
1
20
60
20
10
5
5
100
แผนภูมพิ าเรโต
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
เขียนกราฟโดยให้ สาเหตุปัญหาที่พบมากที่สดุ อยูด่ ้ านซ้ ายสุด
เรี ยงลาดับไปจากมากที่สดุ ไปน้ อยที่สดุ
60
60
ร้ อยละ
50
40
30
20
20
10
10
5
5
0
วั ตถุ ดิ บ ชิ ้
นส่ วน เครื่
องจั กร แรงงาน
ผู้
ควบคุ ม
แก้ ไขสาเหตุที่พบมากที่สดุ ก่อน แล้ วจึงแก้ ไขสาเหตุที่พบรองลงมา
ตามลาดับ
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
สรุปการวิเคราะห์ พาเรโต
• คือ ผังหรือแผนภูมิ หรือกราฟแท่ ง ที่แสดงความสัมพันธ์
ระหว่ างค่ า หรือขนาด หรือความถี่ในการตรวจพบปั ญหา
กับลักษณะควบคุมที่มีการจาแนกประเภทออกจากกัน
และเขียนต่ อกันโดยเรียงลาดับความสาคัญ
• เป็ นเครื่องมือในการศึกษาว่ า มีปัญหาใดบ้ างที่เกิดขึน้ และ
แต่ ละปั ญหามีปริมาณมากน้ อยเพียงใด ควรจะแก้ ปัญหา
ใดก่ อนหลัง
• เป็ นขบวนการที่ไม่ สนิ ้ สุด มีการทาจนกระทั่งข้ อบกพร่ อง
ทัง้ หมดที่เกิดขึน้ ไม่ ใช่ ปัญหาสาหรับคุณภาพอีกต่ อไป
การตรวจสอบรถยนต์ที่จมน้า
ความเสี ยหาย
จานวน(คัน)
หม้ อนา้
ระบบแอร์
ระบบนา้ มัน
เครื่องยนต์
ช่ วงล่ าง
5
10
15
10
20
ให้เขียนแผนภูมิพาเรโต
5 นาที
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
ผังการไหล (Flowchart)
• แสดงถึงขัน้ ตอนการทางาน โดยใช้ สัญลักษณ์ ต่างๆ
แทนกิจกรรมย่ อย ซึ่งจะช่ วยในการวิเคราะห์
กระบวนการผลิตและปั ญหาคุณภาพที่เกิดขึน้ ว่ าอยู่
ในขัน้ ตอนใด 1
2
3
4
5
6
7
8
ฮิสโตแกรม (Histogram)
เป็ นแผนภูมแิ สดงความถีข่ องสิง่ ทีเ่ กิดขึ้นจากชุดข้อมูลทีไ่ ด้ทาการ
ตรวจวัดหรือเก็บรวบรวม (ควร > 30) ในคราวเดียวกัน โดยแสดงเป็ นกราฟ
แท่งมีแนวโน้มสู่ศูนย์กลางทีเ่ ป็ นค่าสูงสุด แล ้วกระจายลดหลัน่ กันไปตามลาดับ
สามารถใช้เพือ่ ดูการกระจายข้อมูล หรือ การเปรียบเทียบข้อมูลกับช่วง หรือ
มาตรฐานทีก่ าหนด
ฮิสโตแกรม (Histogram)
ฮิสโตแกรมนี้อาจจะนาไปใช้เปรี ยบเทียบกับช่วงเกณฑ์มาตรฐานที่
กาหนดไว้ โดยยอมรับที่ X = ± 3 SD หรื อ ± 6 SD
ความถี่
1
2
3
4
5
6
7
8
9
นา้ หนัก
ฮิสโตแกรม (Histogram)
ความถี่
นา้ หนัก
LSL = 15
X = 17
USL = 19
ฮิสโตแกรม (Histogram)
ความถี่
นา้ หนัก
LSL = 15
X = 18
USL = 19
ฮิสโตแกรม (Histogram)
ความถี่
นา้ หนัก
LSL = 15
X = 17
USL = 19
ฮิสโตแกรม
แผนภาพสาเหตุและผล (Cause and Effect Diagram)
คือ แผนภาพที่แสดงสาเหตุ (Cause) และผล (Effect) เป็ น
แผนภาพแสดงความสั มพันธ์ ระหว่ างลักษณะของคุณภาพ
กับสาเหตุของมัน โดยการดึงเอาสาเหตุที่มีผลต่ อคุณภาพที่
เป็ นไปได้ ท้งั หมดออกมาเรียบเรียง แผนภาพสาเหตุและผล
มีชื่อเรียกอืน่ อีกคือ แผนภาพก้ างปลา (Fish – Bone
Diagram) หรือแผนภาพของอิชิกาว่ า (Ishikawa
Diagram) แผนภาพแสดงถึงปั ญหาและสาเหตุของ
ปั ญหา
ส่วนหัว ระบุปัญหาที่ต้องการศึกษา
ส่วนก้ างปลา ระบุสาเหตุของปั ญหา
แผนภาพสาเหตุและผล (แผนภูมกิ า้ งปลา)
สาเหตุหลัก
สาเหตุหลัก
สาเหตุรอง
สาเหตุรอง
สาเหตุรอง
สาเหตุย่อย
สาเหตุย่อย
ปัญหา
สาเหตุรอง
สาเหตุรอง
สาเหตุย่อย
สาเหตุหลัก
สาเหตุย่อย
สาเหตุหลัก
ใช้การถามคาถาม(ระดมสมองโดยการประชุม หรือการเขียน) เพือ่ หาคาตอบ จะได้กา้ งต่อเนือ่ ง
ตัวอย่างแผนภาพสาเหตุและผล(แผนภูมกิ า้ งปลา)
ประโยชน์ ของแผนภาพสาเหตุและผล
ท าให้ เ ห็ น ปั ญหาอย่ า งเป็ นระบบ และทราบสาเหตุ ข องผลที่
เกิดขึน้ ซึ่งสาเหตุท่ ีได้ นัน้ จะละเอียดลึกซึง้ และมี ขัน้ ตอนตามเหตุ
ตามผล ซึ่งสะดวกที่จะนาสาเหตุนัน้ ๆ ไปพิจารณาแก้ ไข
เป็ นเครื่ องมือซึ่งสามารถนาไปประยุกต์ ในการวิเคราะห์ ปั ญหา
ต่ า งๆ ได้ มากมาย ช่ ว ยชี น้ าหรื อช่ ว ยในการอภิปราย รวบรวม
ประเด็นในการอภิปรายให้ เป็ นไปอย่ างมีประสิทธิภาพ
ให้ทาการวิเคราะห์ถึง “ปัญหาการทางานเสร็ จไม่ทนั
ตามเวลาที่กาหนดในวันนี้” ด้วยแผนภาพก้างปลา
ด้วย 2 สาเหตุหลัก และแต่ละสาเหตุหลักมีสาเหตุรอง
ไม่นอ้ ยกว่า 1 สาเหตุ
10 นาทีส่งค่ะ
การระดมสมองแบบใช้ การประชุม
แบ่งเป็ น 3 ระยะ
1. ระยะระดมความคิด
- อิสระ/ตอบคาถาม/ห้ามวิจารณ์/เน้นปริมาณ/และเขียน
2. ระยะวิเคราะห์ความคิด
- ตัดซา้ ซ้อน/ตัดคลุมเครือ/เขียนใหม่/จัดหมวดหมู่
3. ระยะสรุปความคิด
- สรุปเป็ นเรื่องราว/เข้าใจตรงกัน
•
•
•
•
การระดมสมองแบบใช้ การเขียน
ป้องกันการเกิดความขัดแย้ ง
ประธานกลุ่มดาเนินการและบอกกติกา อธิบายหัวข้ อ
เรื่ องให้ ชัดเจน
แจกกระดาษให้ ทุกคนเขียนความคิดของตัวเอง 5 -10
นาที
การสรุ ปผล
–เอากระดาษมารวมกัน
–ขจัดข้ อความที่เขียนไม่ ครบถ้ วน
แผนภาพการกระจาย
• กราฟแสดงความสัมพันธ์ ระหว่ าง 2 ตัวแปร ที่มี
ความสัมพันธ์ กันและเป็ นตัวแปรที่ทาให้ เกิดปั ญหาด้ าน
คุณภาพ
• แผนภาพการกระจาย คือ แผนภาพที่แสดงถึงลักษณะ
ความสัมพันธ์ ของตัวแปร 2 ตัวว่ ามีลักษณะความสัมพันธ์
เป็ นอย่ างไร ผลของตัวแปรตัวหนึ่งมีผลกับตัวแปรอีกตัว
หนึ่งอย่ างไรและใช้ ประโยชน์ เพื่อการวิเคราะห์ ทานาย
ตัวอย่างแผนภาพการกระจาย
Y
Y
b) Negative Correlation
อุณหภูมิสูง เสื้ อกันหนาว
ขายได้นอ้ ย
X
X
a) Positive Correlation
อุณหภูมิสูง พัดลมขายได้
มาก
Y
c) Non Correlation
อุณหภูมิ กับ ยอดขายวิทยุ
X
แผนภาพการกระจาย (Scatter Diagram)
ตัวอย่ างของแผนภาพการกระจาย ได้ แก่
 แผนภาพการกระจายแสดงความสั มพันธ์ ระหว่ างยอดขายของพัด
ลม ไฟฟ้า เทียบกับอุณหภูมิเฉลีย่ ของแต่ ละเดือน ซึ่งพบว่ ายอดขายพัด
ลมไฟฟ้าจะขายได้ มากเมื่ออุณหภูมิสูงขึน้
 ความเร็วในการตัดกับอายุการใช้ งานของ Tool
 จานวนครั้งในการหยุดของเครื่องจักรกับอายุการใช้ งาน
แผนภูมิควบคุม (Control Chart)
คือ แผนภูมเิ พือ่ การควบคุมกระบวนการ เป็ นวิธกี ารตรวจสอบกระบวนการ
ว่ายังอยู่ในการควบคุม มีจดุ ทีอ่ ยู่นอกเส้นควบคุม หรือมีแนวโน้มการกระจายตัว
ทีไ่ ม่เป็ นธรรมชาติอนั จะนาไปสู่การเกิดสิง่ ผิดปกติ หรือไม่
จากตัวอย่างจะเห็นว่าถ้ามีจดุ ทีเ่ ห็นออกนอกเส้นประ (เส้นควบคุม) ก็แสดง
ว่ามีเหตุการณ์บางอย่างนอกเหนือการควบคุมเกิดขึ้นแล้ว
เกิดความผิดปกติ
(Assignable cause)
เส้นขอบเขตควบคุมบน (UCL)
เส้นปกติ (CL)
เส้นขอบเขตควบคุมล่าง (LCL)
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
ผังควบคุมกระบวนการเชิงสถิติ
• ผังแสดงผลการตรวจสอบคุณภาพว่ า อยู่ในช่ วงของการควบคุม
หรือไม่ ถ้ าพบว่ าการดาเนินงานไม่ อยู่ในช่ วงของการควบคุม จึง
จะทาการวิเคราะห์ หาสาเหตุและแก้ ไขต่ อไป
จานวนของเสีย
UCL
CL
LCL
ครัง้ ที่ส่มุ ตัวอย่างตรวจสอบคุณภาพ
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
ผังควบคุมกระบวนการเชิงสถิติ
จานวนของเสีย
เกิดแนวโน้ มที่ผิดปกติ
UCL
CL
LCL
ครัง้ ที่สมุ่ ตัวอย่างตรวจสอบคุณภาพ
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
เครื่องมือในการควบคุมคุณภาพ
• 1. ฮิสโตแกรม (Histogram) สุ่ มตัวอย่ าง นามาแสดงความถี่ของชุดข้ อมูล
เพือ่ ดูการกระจายของข้ อมูล และเปรียบเทียบข้ อมูลกับช่ วงการยอมรับที่
กาหนด
• 2. ผังควบคุมกระบวนการเชิงสถิติ (Statistical Process Control Chart)
เปรียบเทียบข้ อมูลว่ าอยู่ในช่ วงของการควบคุมหรือไม่
• 3. ผังการไหล (Flowchart) ปัญหาเกิดขึน้ ในขั้นตอนใดของกระบวนการ
ผลิต
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
เครื่องมือในการควบคุมคุณภาพ
• 4. เอกสารการตรวจสอบ (Check Sheet) บันทึกประเภทและจานวนความ
ผิดพลาดในการปฏิบัตงิ าน เพือ่ ทาการวิเคราะห์ ต่อไป (ดูจากจานวนครั้ง
ความผิดพลาด)
• 5. การวิเคราะห์ พาเรโต (Parato Analysis) ปัญหาใดเกิดขึน้ มีปริมาณ
เท่ าใด ควรแก้ ปัญหาใดก่ อน (ดูจากร้ อยละความผิดพลาด)
• 6. แผนภาพเหตุและผล (Cause and Effect Diagram) หาสาเหตุของ
ปัญหา หลังจากทาพาเรโตแล้ ว
• 7. แผนภูมกิ ารกระจาย (Scatter Diagram) แสดงความสั มพันธ์ ของข้ อมูล
(สาเหตุ+ปัญหา หรือ ปัญหา1+ปัญหา2 ) เพือ่ นาไปทานาย
การควบคุมคุณภาพเชิงสถิติ (SQC)
• การสมุ่ ตัวอย่างเพื่อการยอมรับ
• การควบค ุมกระบวนการเชิงสถิติ
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
การควบคุมคุณภาพเชิงสถิติ (Statistical Quality Control – SQC)
1. การสุ่ มตัวอย่างเพื่อการยอมรับ (Acceptance Sampling)
สินค้ าผลิตแล้ ว
สุม่ ตัวอย่าง
หาสินค้ าเสีย
< เกณฑ์
ยอมรับ
> เกณฑ์
ไม่ยอมรับ
Ex. ตัวอย่างสิ นค้า 100 ชิ้น ยอมรับสิ นค้าเสี ย 2% พบสิ นค้าเสี ย 2 ชิ้น
จะยอมรับหรื อไม่ยอมรับสิ นค้าทั้งหมด
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
ความผิดพลาดของการสุม่ ตัวอย่างเพื่อการยอมรับ
1. การปฏิเสธสิ นค้ากลุ่มที่ดี (Type I Error : Reject Good Lot) ทาให้เป็ น
ความเสี่ ยงของผูผ้ ลิต
ยอมรับของเสียที่ ≤ 2 ถ้ าการผลิตจริงมีของเสีย 5
ในการสุม่ ตัวอย่างพบของเสีย 3 สินค้ าจะ.........
2. การยอมรับสิ นค้ากลุ่มที่เสี ย (Type II Error : Accept Bad Lot) ทาให้
เกิดความเสี่ ยงของผูบ้ ริ โภค
ในการสุม่ ตัวอย่างพบของเสีย 1 สินค้ าจะ........
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
2. การควบคุมกระบวนการเชิงสถิติ (Statistical Process Control)-SPC
เป็ นการสุ่ มตัวอย่างงานระหว่างทา (Work in Process) จากกระบวนการ
ผลิตที่กาลังดาเนินการอยู่ โดยใช้เครื่ องมือทางสถิติต่างๆ เพื่อผลลัพธ์ใน
การคงสภาพของกระบวนการ และลดความแปรปรวนของกระบวนการ
และเพื่อให้มนั่ ใจว่ากระบวนการผลิตกาลังผลิตสิ นค้าที่ได้มาตรฐาน
อยู่ในช่วง
สุ่ มตัวอย่างงานระหว่างทา
(Work in Process)
ไม่อยู่ในช่วง
หยุดผลิต
ผลิตต่อ
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
การควบคุมกระบวนการเชิงสถิติ มีความผันแปร
เกิดขึน้ 2 ประเภทคือ
1. ความผันแปรทีจ่ าเป็ น (Necessary Variation)
เป็ นการผลิตที่มีความคลาดเคลือ่ นเกิดขึน้ เล็กน้ อยตาม
ธรรมชาติของ กระบวนการผลิต เช่ น นา้ หนักบรรจุใน
ถุงจริง 0.999 – 1.001กก. นา้ หนักระบุหน้ าถุง 1 กก.
สามารถลดได้ โดยการปรับกระบวนการ ผลิตใหม่ หรือ
เปลีย่ นเครื่องจักรใหม่
การจัดการ/ควบคุมคุณภาพ
การควบคุมกระบวนการเชิงสถิติ มีความผันแปรเกิดขึน้ 2 ประเภทคือ
2. ความผันแปรที่ไม่จาเป็ น (Unnecessary Variation)
เป็ นการผลิตที่สามารถหาสาเหตุและกาจัดได้ เช่น แรงดัน
เครื่ องจักร วัสดุไม่มีคุณภาพ อากาศร้อน ผูค้ วบคุมงาน
ขาดประสบการณ์
เมื่อมีความผันแปรนี้เกิดขึ้น ต้องหยุดการผลิตแล้วแก้ไข
ให้เหลือเฉพาะความผันแปรที่จาเป็ นเพื่อให้กระบวนการ
ผลิตอยูใ่ นช่วงของการควบคุมตามเดิม แล้วจึงผลิตต่อ