Transcript Document
franchise
ماندانا نادری
دانشکده حسابداری و مدیریت عالمه طباطبائی
2
یکی از برترین اختراعات تجارت ،فرانچایز
)(Franchiseاست .فرانچایز را نخستین بار
فردی به نام سینگر ) (Singerدر سال 1850
ارائه داده است .سینگر همانی است که
بسیاری از ایرانیان با چرخهای خیاطی آن
آشنایی دارند .اما مهمتر از محصوالت او و
قدر 1850
اینسال
که در
است که
اینمفهومی
شرکتاش
مهم
اساسیچیست
فرانچایز
اما
فرهنگاست.
در آمده
دنیا
به
پنج جلدی انگلیسی به فارسی
است؟
آریانپور کاربرد این واژه در تجارت به
معنای «حق انحصاری» ترجمه شده است.
3
فرانچایز وسیله ای برای انجام کسب و کار
می باشد .فرانچایز یک روش و یک ابزار
بازاریابی برای شرکت هاست که از طریق ان
می توانند سهم بازار خود را به سرعت و با
کمترتوسعه دهند
هزینه
صرف
را
آمریکا .فرانچایز
بازرگانی
وزارت
اینگونه تعریف کرده است :فرانچایز راهی
برای انجام کسب و کار است که در آن
فرانچایز گیرنده این حق را بدست آورده
است که برای ارائه کاال یا خدمات و توزیع
محصوالت ،تحت مدل بازاریابی فرانچایز
دهنده عمل نماید .فرانچایز دهنده به
فرانچایز گیرنده حق استفاده از عالمت
تجاری ،نام و تبلیغات خود را میدهد.
4
در قبال این پرداخت ها آنها حقی به دست می
آورند که شامل حق فروش محصوالت و خدمات
شناخته شده ،استفاده از شیوه ها و تکنیک
های کسب و کار فرانچایز دهنده و دریافت
اموزش های اولیه و حمایت های مداوم از سوی
فرانچایز دهنده
باشد .شیوه های کسب و
دنبالمی کردن
از طریق
کارکمپانی فرانچایز دهنده و عرضه محصوالتی
با همان کیفیت ارائه شده توسط کمپانی
اصلی ،کسب و کار فرانچایز گیرنده می تواند
مشتریان وفادار به کاال و خدمات خود داشته
باشد.
،کسب و کارهای فرانچایز گیرنده
معموال نسبت به رقبای خود مزیت
: رقابتی دارند
5
Brand names, trademarks, copyrights, trade secrets, and patents.
Uniform logos, storefronts, and interiors.
6
پس در فرانچایز ،شما با یک کسب وکار موفق
رابطه برقرار می کنید به طوری که بتوانید
از سیستم وی استفاده کرده و بر روی برند
(مارک – نشان ویژه) موجود به منظور
دستیابی به بازگشت سریع تر سرمایه تان
گذاری
نمایید مطرحی در سطح جهان
معروف و
سرمایههای
شرکت
مانند مکدونالد ،ساب وی ،پیتزا هات ،
هیلتون هتلز ،هاردیز ،جانی راکت ،کی
اف سی ،دانکین دوناتس ،استار باکس ،
برگر کینگ و ....مشغول به فعالیت
از طریق این تجارت میباشند
7
8
آمریکا،
مانند
کشورها
از
برخی
در
کمیسیون تجارت فدرال ( ،)TFCمی تواند به
اینکه یک فرانچایز گیرنده در صورت صحیح
عمل کردن به یک فرانچایز دهنده تبدیل
شود ،رآی دهد و مقرراتی را نیز برای
تنظیم
کارهایی
دهدکسب
چنین
نحوه
موفقیت کسب
که ونرخ
عمل می
عملنشان
تحقیقات
نماید.
کارهای فرانچایز گیرنده بسیار بیشتر
و
از دیگر کسب و کارهایی است که از ابتدا
شروع به کار می کنند.
9
به طورکلی فرانچایز برای کسانی
خوب است که دارای یک سرمایه
متوسط بوده ولی ایده کسب و کار
ندارند ،اما مایل هستند سرمایه
خود را در یک مشغله با درجه
آزادی متوسط به کار انداخته و
سود متوسطی هم به دست آورند.
کسانی که در کار به دنبال تغییر
و تحوالت سریع یا ریسک های بزرگ و
سودهای باال هستند برای فرانچایز
ساخته نشده اند.
10
برخی از مسئولیت های اعمال شده از سوی
فرانچایز دهنده شامل :
. 1الزامات مناسب بودن انواع کنترل کیفیت
برای محصوالت و خدمات به فروش رفته.
. 2محدودیت در آنچه که شرکت می تواند
بفروشد و یا اینکه آنها چگونه می توانند در
عمل از نام کمپانی استفاده کنند.
. 3تعیین مشخصات محل کسب و کار و جلوه
ظاهرش.
. 4ممنوعیت در عملیاتی سازی هرگونه کسب و
کار مشابه در طول مدت و یا پس از مدت
قرارداد فرانچایز.
11
انواع فرانچایز به اعتبار موضوع آن
در نگاه حقوق دانان ،فرانچایز به سه
دسته تقسیم می شود :
صنعتي (: )industrial
در فرانچایز صنعتي ،امتیازگیرنده کاالي خاصي
را بر طبق دستورالعمل هاي امتیازدهنده تولید
مي نماید و آنها را تحت حقوق مالکیت فکري
امتیازدهنده به فروش مي رساند مانند شبکه
فرانشیز رستوران ها.
12
انواع فرانچایز به اعتبار موضوع آن
توزیعي (: )distribution
در فرانچایز توزیعي ،امتیازگیرنده صرفا
کاالهاي خاصي را در فروشگاهي که از نام
تجاري یا نماد امتیازدهنده برخوردار است،
به فروش مي رساند مانند شبکه فرانشیز
: .
سوخت)
هايservice
خدماتي (
جایگاه
امتیازگیرنده
نیز
خدماتي
فرانشیز
در
پیشنهاد ارائه خدماتي را تحت نام تجاري،
نماد یا حقوق مالکیت فکري امتیازدهنده
ارائه مي دهد مانند شبکه فرانشیز تعمیرگاه
13
مطالعات امکان سنجی
مطالعات امکان سنجی به منظور بررسی مواردی
که می توانند برای فرانچایز گیرنده مزایایی
داشته باشند ،انجام می گیرد.
مطالعات امکان سنجی شامل تحقیقات بازار و
رقابت ،امکان سنجی مالی و بررسی هزینه های
توسعه یک کسب و کار جامع فرانچایزی می باشد.
در ادامه مفصل تر موارد مربوط به
آن را تشریح می کنیم.
14
خرید یک فرانچایز
خرید یک فرانچایز مانند سرمایه گذاری های
دیگر ،تضمین کننده موفقیت در کسب و کار نمی
باشد .مواردی را که برای خرید یک فرانچایز
باید در نظر گرفت مانند وظایف فرانچایز
گیرنده و نیز سئوالهای ضروری که بهتر است
مطرحمالک
قرارداد های
عقدو مسئولیت
مزایا
1
حق را به طور
گردد
.از
قبل
فرانچایز
نام می بریم :
اجمالی
. 2کارهایی که فرانچایز گیرنده باید
قبل از انتخاب فرانچایز انجام دهد.
15
خرید یک فرانچایز
. 3معیارهای انتخاب یک فرانچایز
. 4یافتن فرصت مناسب فرانچایزی
. 5بررسی قبل از سرمایه گذاری
. 6آنچه که باید قبل از امضای
قرارداد انجام داد
16
. 1مزایا و مسئولیت های مالک حق
فرانچایز
شرکت فرانچایز دهنده ممکن است به کسب و
کار فرانچایز گیرنده در پیدا کردن محل
مناسب برای راه اندازی کمک کند ،آموزش های
اولیه و دفترچه راهنما در اختیارش بگذارد.
در زمینه مدیریت ،بازاریابی و پرسنل
مشاوره های حرفه ایی ارائه دهد .همچنین
ممکن است از طریق خبرنامه های دوره ایی،
شماره تلفن رایگان ،وب سایت و کارگاه و یا
سمینارهای برنامه ریزی شده از کسب و کار
17
از سوی دیگر ممکن است فرانچایز گیرنده،
کنترل شدیدی از سوی کمپانی فرانچایز دهنده
در کسب و کار خود احساس کند .عالوه بر
هزینه اولیه برای داشتن حق فرانچایزف
هزینه های دیگری هم برای فرانچایز دهنده
مطرح میگردد.
خرید فرانچایز ،ریسک سرمایه را برای کسب
و کارهای جدید به دلیل ارتباط با یک
کمپانی عینی و پایدار کاهش می دهد.
18
برخی از هزینه هایی که در استفاده از حق
فرانچایز ،فرانچایز گیرنده ممکن است با
آنها روبه رو شود :
هزینه اولیه به عنوان اجاره فرانچایز
پرداخت های مستمر به منظور استفاده مستمر
از حق فرانچایز در محدوده زمانی تعیین شده
هزینه تبلیغات
فسخ و تجدید فرانچایز
19
برخی از هزینه هایی که در استفاده از حق
فرانچایز ،فرانچایز گیرنده ممکن است با
آنها روبه رو شود :
کنترل ها
• تایید جا و مکان • محدودیت کاال و خدمات
برای فروش
• محدودیت در عملیات و شیوه
• طراحی
انجام کارها
استانداردها
• محدودیت در مناطق فروش
20
. 2کارهایی که فرانچایز گیرنده قبل از
انتخاب فرانچایز باید انجام دهد :
• مشخص کردن میزان سرمایه گذاری مورد نظر
• تعیین نوع توانمندی ها
• مشخص نمودن اهداف
21
. 3معیارهای انتخاب یک فرانچایز
• میزان تقاضایی که برای محصوالت یک شرکت
فرانچایز دهنده وجود دارد.
• رقابت در اشکال مختلف
• توانمندی متقاضی فرانچایز در
عملیاتی سازی و مدیریت کسب وکار
• نام تجاری و برند فرانچایز دهنده
• آموزش و خدمات حمایتی • تجربیات فرانچایز
دهندگان
• رشد سیستم فرانچایزی
در منطقه
22
. 4یافتن فرصت مناسب فرانچایزی
شیوه های مختلفی برای یافتن فرصت در این
زمینه وجود دارد .برخی از فرانچایز دهندگان
دارای وب سایت هایی با اطالعات در مورد حق
فرانچایز خود هستند و نیز برخی از شرکت ها
یا افراد که متخصص مطابقت دادن افراد با
رفتن به مناطق فرانچایزی و گفتگو با صاحبان
شرکت های فرانچایزی هستند ،در این زمینه
کسب وکارهای فرانچایز گیرنده هم می تواند
فعالیت می کنند.
کمک کننده باشد و نیز :
• نمایشگاه ها و سمینارهای برگزار شده در
خصوص فرانچایز
23
• استفاده از واسطه ها و دالالن
فرانچایز
• در نظر گرفتن محدود بودن فرصت ها و
محدودیت موجود درفرصت ها
• انتخاب استانداردها
• بررسی درآمدهای غیرمجاز یا
فریبنده نمایندگی ها
24
. 5بررسی قبل از سرمایه گذاری
•
•
•
•
افشا شده
بررسی تمام مدارک مهم
هزینه های
•
اولیه و مستمر
• بررسی
پیشینه کمپانی های
محدودیت ها
فرانچایز دهنده
نظر بررسی شرایط
•
پیشینه کسب وکار مورد
خاتمه فرانچایز
تاریخچه دعواهای قضایی • آموزش و تبلیغات
• بررسی ورشکستگی های
پیشین
• شرایط حق
فرانچایزهای کنونی و
سابق
25
• اطالعات مربوط به
درآمد
• درآمد متوسط
• سود خالص
• روابط
جغرافیایی
• پیشینه مالی
• پیشینه
فرانچایز
گیرنده ها
• فروش ناخالص
26
. 6آنچه که باید قبل از امضای قرارداد
انجام داد
• کسب منابع اطالعاتی مضاعف و جدید
• ارتباط با حسابداران و
وکال
• شناسایی بانک ها و دیگر
موسسات مالی
• در نظر داشتن مقررات و چارچوب
های دولتی
27
مشاوره برای توسعه و نگهداری فرانچایز
توسعه فرانچایز شامل سرویس دهی شبکه
فرانچایز و توسعه بیشتر سیستم و ارتقا آن
همزمان با رشد شبکه با گذشت زمان است.
این پروژه ها می تواند شامل :
• قانون اساسی برای شورای مشورتی
فرانچایز
• برگزاری کارگاههای آموزشی و
سمینار
28
• سیستم های گزارش دهی و بازخور
• نظارت و اصالح استانداردها و رویه ها
• اجرای سیاست های جدید
• مشاوره و حل اختالفات
• سخنرانی در کنفرانس های فرانچایز
• بازرسی و بازبینی مدیریت فرانچایز
29
فرانچایز در ایران
انقالب
از
قبل
میدانم
که
جایی
تا
یا
مکدونالد
مانند
معروف
فرانچایزهای
کیافسی به ایران آمده بودند .حتا نمایندگی
کل کیافسی و مکدونالد در خاورمینه در
زمینهروی با
در .به هر
بوده است
اختیار یک
ایرانیایران
متاسفانه
در
برنامه هم
فرانچایزها
انقالب و
ضعیفیااست.
مشکالت نیز
بومی
فرانچایز
ریزی
سیاسیو
قانون
تدوین
ظهورایران
در
اعراب
امتیازات
شدند و
ایران تعطیل
به مقوله
نیز این
است و
انجام نشده
فرانچایز
برای
واگذار گردید
اشتغال .زا و کارآفرین به شدت مورد
مفید،
غفلت دولت قرار گرفته است .در دانشکده های
بازرگانی و اقتصادی نیز اهمیت چندانی به
30
در سال های اخیر در کشور ایران نمونه های
در قالب رستوران های زنجیره ای فعالیت
نموده اند که میتوان از برند هایی مانند
"رستوران های زنجیره ای بوف" " ،رستوران
های زنجیره ای سند باد" " ،رستوران های
زنجیره ای آپاچی" " ،رستوران های زنجیره ای
پدر خوب" " ،رستوران های زنجیره ای سوپر
استار" " ،رستوران های زنجیره ای راکت" و
31
سئواالت متداول درزمینه فرانچایز
32
یک فرانچایز چقدر هزینه دارد ؟
هزینه خریداری یک فرانچایز تا حد زیادی
بستگی به صنعتی دارد که شما برای شروع کسب
وکار خود انتخاب می کنید .در برخی از کسب
وکارها ممکن است شما نیاز به یک دفتر
مرکزی ،خطوط تلفن و موبایل متعدد داشته
باشید .ممکن است مجبور به پرداختن هزینه
ایی به دولت و یا هزینه های باالی سربار
باشید.
به هنگام بررسی یک فرصت برای استفاده از
فرانچایز ،سخت ترین قسمت کار ،کسب اطالعات
33
به طور کلی می توان گفت کسب
وکارهای فرانچایز شده نیاز
به سرمایه اولیه کمتری نسبت
به کسب وکارهای مستقل
دارند ،حتی در حق
فرانچایزگاهی منابع تامین
مالی هم تعیین می شوند.
34
آیا کسب وکارهای فرانچایز گیرنده می
تواند شرکائی هم داشته باشد ؟
این مساله تا حد زیادی بستگی به سلیقه و
ترجیحات فرانچای دهنده دارد ،اما به طور
کلی بله.
معموال در مفاهیم قرارداد فرانچایز ،اعالم
می شود که فرانچایز گیرنده می تواند یک
شریک مالی را که ممکن است در عملیات کسب
وکار هم با او همکاری داشته باشد ،به
انتخاب خود اختیار کند.
35
آیا می توان بیشتر از یک فرانچایز داشت
؟
بله ،اما دوباره ،این مساله در مورد حق
فرانچایزهای مختلف ،دارای مفاهیم متفاوتی
می باشد .بعضی از فرانچایز دهنده ها در
برخی از زمینه های خاص ،حق فرانچایز تخصصی
اعطا می کنند .کار در این زمینه ها ممکن
است هزینه باالیی داشته باشد .اگر کسب وکاری
با در دست داشتن یک حق فرانچایز موفق عمل
کند ،انگاه شرکت های دیگر هم خواهان دادن
حق فرانچایز کمپانی خود به او خواهند بود و
کسب وکار فرانچایز گیرنده می تواند اقدام
36
مگر اینکه بخواهد با کمپانی هایی که
از آنها حق فرانچایز دریافت داشته،
بنای رقابت بگذارد.
به هنگام امضای قرارداد موافقت نامه
اعطای حق فرانچایز ،باید تمام موارد
ذکر شده در آن را به خوبی بررسی کرد.
بهتر است از یک وکیل در این موارد
کمک گرفت.
37
پنج دلیل برای آنکه فرانچایز نگیریم:
• در فرانچایز خالقیت شما نقش کمتری در کسب و
کار دارد و باید در محدوده تعیین شده توسط
فرانچایز دهنده حرکت کنید.
• در فرانچایز شما همیشه یک شریک دارید
(فرانچایز دهنده) که در کنار محاسن این
امر باید سود خود را با او تقسیم کنید.
• فرانچایز دهنده ممکن است در طول زمان دچار
ضعف مدیریت شود و کل تجارت آسیب ببیند یا
نابود شود.
38
• در فرانچایز شما نقش چندانی در
بازاریابی و تبلیغات ندارید و تابع
برنامههای شرکت فرانچایز دهنده هستید.
َند و ارزش
• در فرانچایز سرقفلی و بر
مایملک
قبیل
این
از
افزودههایی
فرانچایز دهنده محسوب میشود نه شما.
THANK
YOU