سخنران: دکتر علی جنتی - المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی
Download
Report
Transcript سخنران: دکتر علی جنتی - المپیاد علمی دانشجویان علوم پزشکی
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز
جلسه توجیهی چهارمین املپیادعلمی دانشجویان علوم
پزشکی کشور
حیطه مدیریت سالمت
23فروردین 1391
عنوان حیطه مدیریت سالمت
سطح بندی خدمات در بیماریهای غیر
واگیر
Integrated care
Well-planned and well-organized set of
services and care processes, targeted at the
multidimensional needs of an individual
client, or a category of persons with similar
needs … built up by elements of acute
health care, long-term care, social care,
housing and services such as transport and
meals.
Integrated Delivery System
Is a network of organizations (e.g., ambulatory
care clinics, physician groups, diagnostic
centers, hospitals, nursing homes, home
health care agencies) which provides, or
arranges to provide, a coordinated continuum of
services to a defined population and is willing to
be held clinically and fiscally responsible for the
health status of that population. These systems
often own, or are closely aligned with, an
insurance service.”
Types of Facilities/Agencies
• Home health care agencies
• Ambulatory care clinics
• physician groups diagnostic centers
• Small Health Care Facility - Type 1,2.3
• Intermediate Care Facility/Nursing Facility
• Skilled Nursing Facility
• Hospitals
• Hospice
مدل و چارچوب جامع سطح بندی
Community care
مدیریت در سطح فردی Self care/Personal care
خانواده مدیریت در سطح Family care/Home care
مدیریت در سطح جامعه (همکاریهای بین بخش ی ) NGO
Health system
-1سطح اول ارائه خدمات -خانه بهداشت و مرکز بهداشتی درمانی ( خدمات )PHC
-2سطح دوم ارائه خدمات -کلنیک های تخصص ی و بیمارستان شهرستان
-3سطح سوم ارائه خدمات – کلینیک های فوق تخصص ی و بیمارستان استان
-4سطح توانبخش ی و پیگیری
مدل جامع سطح بندی خدمات
Community care
Family
care
Health System
Home care
State
Hospital
Hospice
PHC
Self
care
Palliative care
District
Hospital
زمان بندی اجرایی
برگزاری آزمون مرحله اول (آزمون غربالگری)توسط دانشگاهها :نیمه دوم خرداد ماه
1391
اعالم نفرات :آخر تیرماه
برگزاری املپیاد از 31شهریور
نحوه برگزاری آزمون
انفرادی
گروهی
سطوح يادگیري در حيطه شناختي
ارزشيابي
تركيب
تجزيه وتحليل تركيب تركيب
كاربرد تجزيه وتحليل تجزيه وتحليل تجزيه وتحليل
درك كاربرد كاربرد كاربرد كاربرد
درك
درك
درك
درك
درك
دانش دانش دانش
دانش دانش
ارزشيابي
دانش
دانش
Adopted from: Dr.A. Amini
حيطه شناختي آن دسته از هدفهاي آموزش ي است كه
مستلزم يادآوري و بازشناس ي آموخته هاست كه از
دانستنيهاي ساده شروع مي شود وبه سطوح پيچيده تر
مي رسد.
كه عامل فهميدن در اينها دخالت كمتري دارد و شامل
آموخته هاي حفظي پايدار است .كه خود نیز ممكن است
ساده يا مشكل باشد .مثل دانستن معني يك لغت يا
دانستن يك تئوري يا جريان حوادث.
Adopted from: Dr.A. Amini
آن دسته از فعاليتهاي آموزش ي كه به درك بيشتري از
آگاهي سطحي احتياج دارند در اين طبقه قرار مي گیرند.
فهميدن سبب مي شود يادگیري رضايت بخش و
معني دارشود.
فهم مطالب سبب مي شود ديرتر فراموش شود.
Adopted from: Dr.A. Amini
آموخته ها در اين حيطه نسبت به حيطه
قبلي عمق بيشتري پيدا مي كند.
Adopted from: Dr.A. Amini
توانايي تقسيم مطلب به اجزاي تشكيل دهنده آن از اين رو
فراگیرمي تواند ساخت تركيبي كل مطلب را شناخت.
میزان دخالت فهميدن در اين حيطه زيادتر از طبقه قبلي است
مثل تجزيه و تحليل يك مشکل مدیریتی
Adopted from: Dr.A. Amini
شامل توانايي در هم آميختن اجزا ،به نحوي كه ساخت
كلي جديدي تشكيل مي شود.
در اين حيطه نتايج يادگیري به رفتارهاي خالق منتهي مي
شود .مثل ايراد كردن نطق ،ارائه يك طرح بهداشتي
Adopted from: Dr.A. Amini
اگر آموخته ها به كاملترين شكل خود برسد توانايي و
قدرت داوري در خود پديد مي آيد و مي تواند در مورد
قضايا و پديده ها به قضاوت بپردازد.
مثل نوشتن يك مقاله انتقادي يا تفسیر یک موضوع
،ارائه راحل برای یک مشکل
Adopted from: Dr.A. Amini
سطوح يادگيري در حيطه شناختي
ارزشيابي
تركيب
تجزيه وتحليل
دانش
دانش
تركيب
كاربرد
تجزيه وتحليل
تجزيه وتحليل
درك
كاربرد
كاربرد
كاربرد
درك
دانش
درك
دانش
درك
دانش
درك
دانش
ارزشيابي
تركيب
تجزيه وتحليل
كاربرد
درك
دانش
Adopted from: Dr.A. Amini
آزمون
آزمون یا امتحان ابزاری جهت ارزشیابی است انواع آزمونها
آزمونها ی ذهنی ( : )Subjectiveدراین آزمون ها اعمال نظر آزمون گیرنده بسیار زیاد است .
آزمون های عینی ( : )Objectiveدراین آزمون ها اعمال نظر شخص ی آزمون گیرنده بسیار
کم است.
نظر بر اینکه آزمون فرایندی جدی است حتی املقدور بهتر است از عینیت
باالیی بر خوردار باشد
محاسن آزمون عینی:
-1عد م دخالت قضاوت شخص مصحح
-2سهولت در تصحیح اوراق
-3سنجیدن حجم وسیعی از اطالعات مرتبط با اهداف آموزش ی
-4سنجش سطوح وسیعی از حیطه شناختی نظیر :
دانش -درک و فهم – به کارگیری – ارزشیابی
معایب آزمون عینی :
-1محدود کردن فعالیت ذهن امتحان دهنده در یافتن پاسخ
-2عدم امکان سنجش عمق حیطه ها با توجه به محدودیت گزینه ها
-3مشکل داشتن در اندازه گیری فعالیت های پیچیده رفتاری
مثل:سازماندهی – آفرینندگی و ترکیب
انواع آزمون ها
-1آزمون تشریحی (ذهنی) ()ESSAY
گسترده پاسخ
محدوده پاسخ
-2آزمون شفاهی (ذهنی)
()Oral
-3آزمون دارای ساختار نوشتاری (عینی)
()Structured written
کامل کردنی
پاسخ کوتاه
-4آزمون های گزیده پاسخ (عینی)
()Selected response
examinations
چند گزینه ای Multiple choice Questions()MCQ
چند گزینه ای راهنمایی نشدهUncued MCQ
صحیح و غلط (ساده) Simple True and False( )T/F
صحیح و غلط متعدد جور کردنی -جور کردنی پیشترفته
-5مشاهده مستقیم (عینی )
() Checklist
Multiple
Matching
)cluster( T/F
از چه قسمتی از مطالب مطرح شده باید امتحان گرفت؟
Must learn
Useful to learn
Nice to learn
سطوح ارزشیابی دانشجو در حیطه شناختی
( )Taxonomyیا رده بندی
:Tax 1
یاد آوری مطالب دانش
: Tax2قدرت ترکیب داده ها
درک مطلب
تفسیرمطلب
آنالیز مطالب
تشخیص
توکسونومی یک ( محفوظات )
توکسونومی دو ( تشخیص و تفسیر )
سطوح ارزشیابی دانشجو در حیطه شناختی
ادامه
( )Taxonomyیا رده بندی
:Tax 3
ارزشیابی
قضاوت (بالینی )
حل مساله
قدرت و توان پیش بینی
قدرت تصمیم گیری در تنظیم برنامه درمانی
قدرت در ارایه راه حلهای عملی
توکسونومی ( 3تصمیم گیری )
انواع سوواالت حیطه مدیریت سالمت در املپیادهای قبلی
سواالت چندگزینه ای
Matching
امتیاز دهی
اولویت بندی
سناریو
تحلیل
پخش فيلم و نقد و تفسیر آن
نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای
-1سئوالهای خودرا فقط از منابع ذکر شده برای امتحان انتخاب کنيد
( نکته بسیار مهم )
-2هر سئوال را طوری طراحی کنيد که یک موضوع مهم و کار بردی را مورد
سنجش قرار دهد.
-3متن سئوال و گزینه ها را طوری بنویسید که تنها دارای یک پاسخ درست (یا
بهترین پاسخ) باشد و متخصصان در مورد صحت آن توافق دارند
-4متن سئوال باید تا آنجا که ممکن است در نهایت سادگی و ایجاز و با رعایت
کامل قواعد دستوری بیان شود ( .اشکال رایج ).
-5متن سئوال را طوری تنظیم کنید که تا حد امکان خالی از ابهام باشد
( اشکال رایج ).
نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای
-6 طراحی سئوال باید به گونه ای باشد که متن اصلی سئوال به وضوح
مقصود سئوال را عرضه کند.
.7 گزینه های هر سئوال باید از لحاظ دستوری به نحو صحیح مکمل قسمت
متن سئوال باشند.
.8 سعی کنید سئوال ها به گونه ای طرح شوند که بتوانند عالوه بر سنجش
محفوظات ،قدرت درک و تجربه و تحلیل اطالعات افراد را هم ارزیابی کنند.
.9 سعی کنیدموضوعهای مورد سئوال متنوع باشند و جنبه های مختلفی از
اطالعات آزمون شوندگان را بسنجد.
-10 عبارت سئوال و یا گزینه را واژه به واژه از روی متن کتاب منبع امتحانی
ننویسید.
نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای
-11 از تکرار مطالب در گزینه ها خودداری کنید.
-12 سئواالت را مستقل از یکدیگر بنویسید.
.13 گزینه های نادرست باید طوری انتخاب شوند که برای عده ای از
امتحان شوندگان جالب باشند.
-14 طول گزینه جواب را در سئوالهای مختلف تغییر دهید گزینه های طویل
می توانند موجب فریب یا ترغیب آزمون گیرنده به انتخاب این نوع گزینه
گردد.
-15 تا حد امکان در قسمت متن سئوال ادوات نفی بکار نبرید و هر گز
!!عبارت منفی کننده را در متن سئوال و گزینه های پاسخ تواما استفاده
نکنید.
نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای
.16 تا حد امکان از کار برد عبارتهای مانند ”همه موارد فوق“به عنوان گزینه
سئوال خودداری کنید.
.17 تا حد امکان از بکار بردن عباراتی نظیر ”هیچیک از موارد فوق“ به عنوان
گزینه سئوال اجتناب کنید.
.18 از بکار بردن اشارات نامناسب دستوری خوداری کنید .از بکار بردن
عباراتی مانند ”هرگز همیشه و فقط و “...در گزینه ها (که تا حدود زیادی
اشاره به نادرست بودن آنها دارند ) تا حد امکان خودداری کنید.
-19 توجه داشته باشید که هیچیک از سئواالت راهنمایی یا توضیحی برای
سئوال دیگر فراهم نکند.
نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای
-20از ایجاد تداعی های ظاهری بپرهیزید.
-21 در طراحی گزینه اصلح بین چند گزینه صحیح باید تفاوت اشکار و شاخص ی بین
گزینه اصلح با سایر گزینه ها وجود داشته باشد تا امتحان شونده قادر به
تشخیص این وجه تمایز زیاد بین گزینه اصلح با سایر گزینه ها گردد !!!
.22 حتی االامکان از طرح مسائل اضافه ای که نقش ی در کیفیت و سالمت
سئوال ندارند بپرهیزید.
-23 هر گز دو واژه متضاد را که یکی از آنها پاسخ درست میباشد ،به عنوان
گزینه های پیشنهادی بکار نبرید.
-24 محل گزینه های جواب در بین سا یر گزینه ها باید بطور تصادفی معین
شده باشد.
قواعد تهيه سوالهاي تشريحي
-1سوالها مستقيما به هدفهاي آموزش ي مربوط باشد.
-2سوالهاي تشريحي را تنها به اندازه گیري هدفهايي محدود كنيد كه با ساير آزمونها به خوبي قابل
انداره گیري نيستند.
-3صورت سوال را با عبارات و كلمات روشن و واضح بنويسيد.
-4از كاربرد كلمات چه كس ي،چه وقت ،كجا و..بپرهیزيد.
-5تا حد امكان از سواالت تازه و موقعيتهاي جديد استفاده كنيد.
-6به آزمون شونده حق انتخاب چند سوال از ميان تعدادي سوال (سئواالت اختیاری ) را
ندهيد.
-7سواالت بحث برانگیز طوري طراحي شوند كه آزمون شونده شواهد الزم براي مستند كردن
عقيده انتخابي را بيان كند.
-8زمان كافي براي پاسخ در نظر بگیريد ودر صورت دادن دو نمونه سئوال ،زمان سواالت عيني و
تشريحي را به تفكيك مشخص نمائيد.
-9عواملي را كه در آزمون تشريحي دخالت خواهيد داد تعيین كرده و به اطالع آزمون شونده
برسانيد
نحوه تصحيح سواالت تشريحي
-1پاسخ سوال را تنها بر اساس هدفي كه در سوال گنجانده شده تصحيح نمائيد.
-2با نو شتن يك پاسخ نمونه براي هر سوال از دخالت عوامل نا مربوط جلو گیري نمائيد.
-3پاسخ دانشجویان را سوال به سوال تصحيح كنيد نه ورقه به ورقه.در این نمونه تصحیح
اختالفات فردی مشخص و دانش آموزان به نمره واقعی خود دست پیدامیکنند .
-4هنگام تصحيح ورقه ها از شناسايي نام صاحبان آنها خودداري كنيد.
-5تمام پاسخ آزمون شوندگان به يك سوال رادريك نشست و بدون وقفه زمان تصحيح كنيد.
-6اشتباهات دانشجویان رابرروي برگه آزمون تصحيح كرده و اظهار نظر خود را بنويسيدتا در
آزمون های دیگر آن را تکرار نکنند.
-7در صورت امكان از يكي دو نفر از همكارانتان بخواهيد تا سوالهايي كه شما تصحيح كرده
ايد ،باز نگري نمايند.
قواعد سوالهاي جور كردني
-1پرسشهاو پاسخهارا متجانس يا همگون انتخاب كنيد.
-2طول فهرست هاي پرسش و پاسخ را كوتاه انتخاب كنيد و
مطالب كمتري را درهريك از پاسخها قرار دهيد.
-3درراهنماي سوال،اطالعات الزم را دربارهء نحوه مقايسه وجور
كردن پرسشها در اختيار دانشجویان قرار دهيد.
-4همه پرسشها و پاسخهاي يك سوال رادريك صفحه قرار دهيد.
قواعد سوالهاي جور كردني
ادامه
-5درصورت امكان فهرست پاسخ ها را به طور منطقي مرتب كنيد.
-6درفهرست پرسش هاي سوال هاي جوركردني ،ازكاربرد جمالت نيمه تمام
خودداري كنيد.
-7پرسش ها راباشماره و پاسخ ها راباحروف مشخص كنيد.
-8هريك ازپاسخ هابايد براي تمام پرسشهاي يك سوال درست جلوه كند
-9
ازنوشتن سوالهايي كه پرسشها و پاسخهاي آنها كامالباهم جور مي شوند،
بپرهیزيد.
مثال
سطح دوم ارجاع در نظام مراقبتهای بهداشتی اولیه ایران کدام است .
الف – مرکز بهداشتی درمانی
ب -مرکز بهداشت شهرستان ،بیمارستان شهرستان
ج -بیمارستان استان
د -خانه بهداشت
مثال
اخیرا مدیر مرکز تحقیقات دیابت و گوارش یکی از استانهای کشور در
خصوص افزایش قابل توجه تعداد بیماران بستری شده به علت
عوارض دیابت (زخم پا ،مشکالت بینایی ،مشکالت کلیوی و ) ...در
بیمارستان های استان هشدار داده است .به نظر شما نقص در
کارکرد کدام سطح ارائه خدمت منجر به تشدید مشکل فوق شده
است ؟ تحلیل کنید .
چه راه حلی را برای حل مشکل فوق پیشنهاد می کنید .
مثال
موثرترین خدمات جهت پیشگیری از بیماری های غیر واگیر و
جلوگیری از شیوع آن در کدام سطح ارائه خدمات ،ارائه می
شود؟ دالیل انتخاب خود را بنویسید.
- سطح اول
- سطح دوم
- سطح سوم
توانایی آزمون دهنده را در ساختن فرضیه می سنجیم
فرضیه می تواند تشخیص ی یا تدبیری باشد
تعدادی عالمت و نشانه (کلی) به داوطلب داده می شود
از وی خواسته می شود بر اساس عالئم داده شد سناریوی بیماری نوشته شود
می بایست حداکثر تعداد عالئم و نشانه ها در این سناریو گنجانده شود
تشخیص نهایی سناریو باید نوشته شود
باید در نوشتن سناریو به
انسجام ()coherency
استفاده بجا از اطالعات زمینه ایی ( )Contextual informationمثل سن ،
جنس ،شغل ،رژیم غذایی ...
صحت ()Accuracy
مبنای نمره دهی
استفاده از اطالعات زمینه ایی
انسجام در نوشتن
References:
. كارشناس ارشد مركز توسعه شبكه و ارتقاء سالمت, دكتر جالل نائلي و دكتر داود مقیمي، سند سياست ارتقاء مراقبت هاي اوليه سالمت-1
2-
Islamic Republic of Iran (Health Sector Review),Volume I: Main Report,. The
World Bank Group Human Development Sector. June 2007.
3-Appropriate level of care: a patient flow, system integration and capacity
solution, Report by the expert panel on alternate level of care, December 2006.
4- Maternity referral systems in developing countries: Current knowledge and
future research needs. Susan F. Murraya, , Stephen C. Pearsonb aKing’s College
London, London, UK bUniversity of Leeds, UK.Available online 5 December
2005.
5 “The foundation for Health and Wellbeing”, Primary Health Care in the
Islamic, Republic of Iran, Presented by: Professor Hossein Malekafzali.
6- Alma-Ata: Rebirth and Revision (Improving the prevention and management
of chronic)Disease in low-income and middle-income countries: A priority for
primary health care, Robert Beaglehole and et al-Vol 372 September 13, 2008.
References:
7-Prevention and control of non communicable diseases: implementation of the
global strategy. Report by the Secretariat,WHO,16 January 2008,
8-Interventions to improve outpatient referrals from primary care to secondary
care (Review) .prepared and maintained by The Cochrane Collaboration and
published in The Cochrane Library.2009, Issue 4.
9- Gaining health (The European Strategy for the Prevention And Control of No
communicable Diseases)- World Health Organization 2006.
10- A Provincial Framework for End-of-Life Care -Ministry of Health May 2006.
11- Better palliative care for older people- who 2004-Edited by Elizabeth Davies
and lrene j Higginson.
12-The story of self-care and self –medication, 40 years of progress, 1970-2010.
انتظارات از دانشگاهها
برگزاری کارگاه های توانمند سازی همه شرکت کنندگان قبل از آزمون غربالگری
آزمون غربالگری (سواالت آزمون مشابه سواالت املپیاد باشد).
ارسال سواالت به دبیرخانه املپیاد
آماده سازی افراد منتخب
به افکار بزرگ فکر
کن،
اما از شادی های
کوچک
لذت ببر
اچ .جکسون براون
Ali Janati
تعریف و کارکرد پزشکان خانواده
ساختار و عملکرد نظام سالمت
اصول مدیریت مورد بیماری
اصول مدیریت بیماریها در جامعه
اصول مدیریت مصرف و بهره مندی
اصول مدیریت عوامل خطرزای سالمت
شبکه بهداشت و درمان ،دکتر سیروس پیله رودی .
Science and Practice: Toward a System for Enabling
Communities to Adopt Best Practices for Chronic Disease
Prevention .HEALTH PROMOTION PRACTICE / January 2001
Roy Cameron, PhD ,Mari Alice Jolin, BA ,Rosemary Walker, MSc
, Nicky McDermott, MSc ,Myrna Gough, BA, RNLinking
How can chronic disease management programmes
operate across care settings and providers? Debbie
Singh,World Health Organization 2008 and World Health
Organization, on behalf of the European Observatory
on Health Systems and Policies 2008
Chronic Disease Management, Jim Nuovo, MD , 2007
Springer Science+Business Media, LLC