Transcript 2012

2012
Strategia klastra – jej rola i znaczenie w
działalności i rozwoju klastrów
Opole, 23 marca 2012
Maciej Dzierżanowski, ekspert w przedsięwzięciu PARP
Prezentacja powstała w ramach przedsięwzięcia PARP: „Polskie klastry i polityka
klastrowa”.
Przedsięwzięcie realizowane jest w ramach projektu systemowego: „Rozwój zasobów
ludzkich poprzez promowanie wiedzy, transfer i upowszechnianie innowacji”,
finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego ze środków Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki, poddziałanie 2.1.3.
Podstawowe definicje … żeby unikać nieporozumień!
Klaster
to występujące w strukturze gospodarki skupiska danej działalności
gospodarczej – firm i instytucji otoczenia
Inicjatywa klastrowa
to rodzaj partnerstwa zawiązanego między różnymi podmiotami klastra
mający na celu zdefiniowanie potrzeb i kierunków rozwoju klastra oraz
lepsze ukierunkowanie działań poszczególnych podmiotów;
definiowana także jako zorganizowane działania na rzecz rozwoju i
wzrostu konkurencyjności klastra
Koordynator klastra
 podmiot lub osoba
 organizuje inicjatywę klastrową
 podejmuje konkretne działania
na rzecz rozwoju klastra
 animuje wspólne projekty
Zróżnicowanie klastrów i inicjatyw klastrowych
>> różne działania i struktury organizacyjne
Duże skupiska przedsiębiorstw
działania mające znaczenie dla szerokiej
grupy podmiotów – np. w obszarze
systemu edukacji i kształcenia
pracowników, regulacji branżowych,
rozwoju infrastruktury itp.
Mniejsze klastry biznesowe
wspólne działania biznesowe – np.
rozbudowa infrastruktury produkcyjnej
lub organizacja zakupów czy sprzedaży
często działają w formie spółek
Klastry
Naturalne
skupiska
Klastry
biznesowe
Zastosowanie różnych działań i struktur
– inicjatywa klastrowa Mazurskie Okna
Stowarzyszenie
-Integracja środowiska
- reprezentacja interesów branży
- promocja
Spółka z o.o.
-Budowa nowoczesnej linii
produkcyjnej
- promocja wizerunku branży
Mazurskie Okna – Grupa Wschód
-Powiązanie kooperacyjne
- przygotowanie wspólnego
innowacyjnego produktu – stolarka
otworowej na nowym profilu PCV
Przykład klastra kotlarskiego z Pleszewa
Grupa branżowa
64 firmy
Innowacyjny Kocioł
Pleszewski – 30 firm
Grupa
„Zaawansowane
Technologie”
10 firm
Sprzęt
Wiedza
Klaster
kotlarski
Technologia
Promocja
Przykład Doliny
Lotniczej
System kooperacji
Współpraca
międzynarodowa
Kształcenie
Centrum Kształcenia
Operatorów
Aeronet
Promocja
Foresight
technologiczny
Ewolucja aktywności inicjatyw klastrowych
– nowe wyzwania





innowacyjność
współpraca z sektorem B+R
pozyskiwanie środków na badania
współpraca międzynarodowa
oddziaływanie na warunki ramowe
Ekspansja
Innowacyjnośćmiędzynarodowa
Współpraca
lokalna/
regionalna
Konieczność planowania
strategicznego !
zarówno w odniesieniu do
działalności biznesowej (nowe
rynki) jak i otoczenia (lepsze
warunki rozwoju)
Proces aktywizujący aktorów
klastra, koordynujący ich
działania i budujący
identyfikację z klastrem
(tj. kapitał społeczny)
Definiowanie celów inicjatywy klastrowej
Nowi inwestorzy
„Organizacja”
łańcucha wartości
Rozpoznawalność/
marka
Współpraca z
B+R
Kwalifikacje
Innowacyjność
Integracja
środowiska
biznesowego Współpraca lokalna/ Wspólna
infrastruktura
regionalna
Lobbing
Ekspansja
międzynarodowa
Promocja
Finansowanie działań i wyzwania na przyszłość
 czy dostępne obecnie finansowanie
zapewnia realizację
wszystkich przedsięwzięć
niezbędnych dla rozwoju klastra ?
 czy potrzebne jest ukierunkowanie
różnych instrumentów i środków
publicznych na realizację
określonych przedsięwzięć w
klastrze ? jak to osiągnąć ?
 finansowanie tylko koordynatora,
czy także aktorów klastra ?
Dwa różne modele
polityki klastrowej
Polityka ukierunkowana na rozwój
inicjatyw klastrowych
i funkcjonowanie koordynatorów
Polityka rozwoju
bazująca na klastrach
(cluster-based policy)
pośrednie oddziaływanie na rozwoju klastra
poprzez wspieranie działań koordynatorów,
które
powinny przynosić korzyści podmiotom
działającym w danym skupisku
bardziej bezpośrednie oddziaływanie na
rozwój
klastra poprzez wspieranie różnymi
instrumentami
konkretnych przedsięwzięć realizowanych
przez podmioty działające w klastrze i ich
konsorcja
Przykład polityki rozwoju bazującej na klastrach
w województwie pomorskim
Regionalny program wspierania
klastrów w województwie pomorskim
na lata 2009-2015
 wspieranie trzech typów klastrów:
kluczowych, subregionalnych
/lokalnych, embrionalnych /sieci
technologicznych
Klastry
kluczowe
w
województwie
pomorskim
 wybór klastrów kluczowych
w drodze konkursu (konieczność
uzgodnienia strategii, pokazania
potencjału i zbudowania partnerstwa)
 skoncentrowane i skoordynowane
wykorzystanie dostępnych w regionie
funduszy strukturalnych UE na
projektach z klastrów kluczowych –
dodatkowe punkty w procedurze
oceny projektów
ICT
Ekoenergetyczny
Budowlany
(budownictwo
pasywne)
Jakich zmian można spodziewać się w polityce klastrowej
w przyszłości?
 większa selektywność na poziomie krajowym – potrzeba wpierania
biegunów wzrostu i specjalizacji regionalnych (smart specialization)
w celu zwiększania wzrostu i konkurencyjności polskiej gospodarki
wsparcia na klastrach o największym potencjale
konkurencyjnym, w tym klastrach technologicznych o największym
potencjale innowacyjnym
 koncentracja
znaczenia jakości i efektywności działania organizacji
klastrowych jako kryterium selekcji – znaczenie wewnętrznych
ewaluacji; wykorzystanie benchmarkingu
 wzrost
 przesunięcie punktu ciężkości finansowania na działania zwiększające
innowacyjność i współpracę z sektorem B+R oraz rozwój współpracy
międzynarodowej (priorytet Komisji ale i szansa dla polskich klastrów)
Dyskusja?
• Co chcemy osiągnąć – co jest motywem wspólnego działania ?
• Jakie są główne wyzwania na przyszłość i jak im sprostać ?
• Czy możliwa i zasadna jest współpraca wielu instytucji lokalnych na
rzecz rozwoju klastra ?
• Strategia rozwoju klastra (działania różnych aktorów), czy strategia
dla koordynatora ?
2012
Dziękuję za uwagę!
[email protected]
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
00-834 Warszawa, ul. Pańska 81/83
Tel. + 48 (22) 432 80 80; Fax + 48 (22) 432 86 20
Infolinia: + 48 (22) 432 89 91/92/93
www.parp.gov.pl
ww.pi.gov.pl