Transcript Klastry jako najlepsza forma rozwoju innowacyjnej gospodarki

Klastry jako najlepsza forma rozwoju
innowacyjnej gospodarki
Cezary Główka
Klaster Poligraficzno-Reklamowy w Lesznie
Piła – 28 maja 2011 r.
Plan prezentacji
1. Definicje: klaster, Inicjatywa Klastrowa, koordynator klastra.
2. Etapy budowania Inicjatywy Klastrowej.
3. Klaster Poligraficzno-Reklamowego w Lesznie
a) Cele Inicjatywy Klastrowej,
b) Efektywne wykorzystanie organizacji klastrowej do podniesienia
konkurencyjności środowiska gospodarczego.
Piła – 28 maja 2011 r.
Klaster: geograficzne skupisko przedsiębiorstw działających w tym samym bądź
pokrewnych sektorach przemysłu lub usług, generujące interakcje i funkcjonalne
powiązania pomiędzy firmami i instytucjami (instytucjami otoczenia biznesu,
ośrodkami badawczo-naukowymi, samorządem regionalnym), obejmujące swym
zasięgiem zarówno pionowe jak i poziome powiązania, charakteryzujące się ciągłą
konkurencją i kooperacją.
Inicjatywa Klastrowa: forma mobilizacji, integracji i komunikacji grupy podmiotów
funkcjonujących w klastrze. Nie jest ona tożsama z klastrem, ponieważ z reguły nie
uczestniczą w niej wszystkie funkcjonujące w klastrze podmioty. Inicjatywa klastrowa
służy przede wszystkim komunikacji – definiowaniu wspólnych celów i
ukierunkowaniu konkretnych działań prorozwojowych (indywidualnych lub
wspólnych), realizowanych później, czy to przez poszczególne podmioty wchodzące
w skład klastra, jego koordynatora, czy też przez konsorcja tych podmiotów.
Koordynator IK: podmiot prawny, powołany lub wyznaczony w celu realizacji lub
koordynacji uzgodnionych działań, w tym np. świadczenia określonych usług na rzecz
podmiotów działających w inicjatywie klastrowej i klastrze (wymiany informacji, analiz
rynkowych, szkoleń i doradztwa, wspólnej promocji, udostępniania wspólnej
infrastruktury, transferu technologii itp.).
Źródło: Regulamin Konkursu „Wielkopolskie Klastry na rzecz Innowacyjności” - UMWW
Piła – 28 maja 2011 r.
Animator klastra: osoba, która podejmuje działania na rzecz stymulowania kontaktów i
współpracy pomiędzy podmiotami klastra, budowy wzajemnego zaufania,
przełamywania uprzedzeń i konfliktów interesów oraz uruchomienia Inicjatywy
Klastrowej.
Innowacyjna Gospodarka: koncepcja rozwoju gospodarczego kraju w oparciu o
wdrażanie w przedsiębiorstwach i instytucjach innowacji.
Innowacyjna Gospodarka: POIG – program operacyjny.
Innowacja: wdrożenie nowego (wcześniej nie stosowanego) rozwiązania (produktowa,
procesowa, organizacyjna, rynkowa) na poziomie organizacji (firmy lub instytucji),
lokalnym, regionalnym, krajowym lub światowym.
Gospodarka oparta na wiedzy: rozpowszechnienie wiedzy specjalistycznej w
przedsiębiorstwach i instytucjach poprzez m.in. Budowanie relacji pomiędzy sferą
gospodarki i sferą nauki oraz dostosowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy.
Polityka rozwoju gospodarczego oparta o klastry: (Cluster Based Policy) wykorzystanie
struktur sieciowych do podniesienia efektywności gospodarki.
Źródła: Tworzenie i zarządzanie inicjatywą klastrową, IBnGR
Piła – 28 maja 2011 r.
Ewa
lua
cja
iliza
Mob
cja
Analiza
Etapy rozwoju
inicjatywy klastrowej
e
oż
dr
W
e
ni
r
St
e
at
a
gi
Źródło: Tworzenie i zarządzanie inicjatywą klastrową, IBnGR
Piła – 28 maja 2011 r.
trójkąt
klastrowy
przedsiębiorcy
klaster
samorząd
B&R
Piła – 28 maja 2011 r.
KLASTER POLIGRAFICZNO-REKLAMOWY
Stowarzyszenie 27 osób reprezentujących
21 firm (2 małe + 19 mikroprzedsiębiorstw)
Piła – 28 maja 2011 r.
KLASTER
POLIGRAFICZNO
REKLAM OWY
W LESZNIE
Główne cele Inicjatywy Klastrowej
Piła – 28 maja 2011 r.
• Współpraca wewnątrzklastrowa
Piła – 28 maja 2011 r.
•
tworzenie i rozwijanie sieci powiązań biznesowych pomiędzy firmami branży
poligraficznej i/lub reklamowej oraz specjalistycznymi firmami świadczącymi
dla tej branży
Piła – 28 maja 2011 r.
• Współpraca wewnątrzklastrowa
• Stymulacja rozwoju
Piła – 28 maja 2011 r.
•
wprowadzenie w firmach klastrowych innowacyjnych rozwiązań
organizacyjnych i technologicznych
Piła – 28 maja 2011 r.
• Współpraca wewnątrzklastrowa
• Stymulacja rozwoju
• Powiększenie rynku
Piła – 28 maja 2011 r.
•
•
•
rozszerzenie oferty – efekt synergii
promocja klastra
internacjonalizacja zleceń
Piła – 28 maja 2011 r.
• Współpraca wewnątrzklastrowa
• Stymulacja rozwoju
• Powiększenie rynku
• Kapitał ludzki
Piła – 28 maja 2011 r.
•
•
podnoszenie kwalifikacji osób pracujących w branży poligraficzno-reklamowej
dostosowanie oferty edukacyjnej
Piła – 28 maja 2011 r.
KLASTER
POLIGRAFICZNO
REKLAM OWY
W LESZNIE
Metody realizacji celów Inicjatywy Klastrowej
Piła – 28 maja 2011 r.
Koncepcja kreatywnej bezdomności
Organizacja klastrowa nie posiada lokalu na biuro czy miejsce spotkań. Świadomie
zrezygnowano z poszukiwania lokalu, gdy okazało się, że do dyspozycji jest tyle lokali ile
jest przedsiębiorstw reprezentowanych w organizacji. Firma koordynatora klastra, który
jest również przedsiębiorcą, przechowuje dokumentację stowarzyszenia i użyczyła swoich
danych teleadresowych jako kontakt do klastra. Spotkania robocze odbywają się
każdorazowo w innej firmie. Daje to dodatkowy efekt sieciowania w wyniku możliwości
przedstawienia przez gospodarza spotkania swojej oferty, produktów, materiałów,
technologii, a nawet zespołu. Wielokrotnie zdarzało się w czasie tych spotkań, że
konkurujące ze sobą firmy po bliższym poznaniu nawiązywały relacje biznesowe. Często
zdarzało się także, że pomimo względnie dobrej znajomości konkurentów z rynku
lokalnego, w czasie takich spotkań uczestnicy ze zdziwieniem odkrywali, że gospodarz
stosuje technologie lub materiały, które oni sprowadzają z daleka lub po zawyżonych
cenach i z korzyścią dla obu stron mogą pozyskiwać je na miejscu. Zdarzyło się także, że
jedna z firm, która kupiła nowe urządzenie, specjalnie zabiegała o to, żeby kolejne
spotkanie odbyło się właśnie pod jej dachem. Operator nowego urządzenia specjalnie
pozostał po godzinach po to, żeby w czasie spotkania zaprezentować możliwości nowego
sprzętu. Ta metoda sieciowania była szczególnie skuteczna w pierwszym roku
funkcjonowania organizacji.
Piła – 28 maja 2011 r.
Koncepcja ograniczonego centrum
Organizacja świadomie zrezygnowała z rozbudowania silnej komercyjnej organizacji
klastrowej i skupiła się na wspieraniu rozwoju przedsiębiorstw w niej reprezentowanych.
Nie pozyskuje środków publicznych na prowadzenie działalności klastrowej lecz informuje
i wspiera przedsiębiorców w pozyskiwaniu środków na inwestycje w firmach klastra.
Stowarzyszenie może skutecznie funkcjonować i realizować wyznaczone cele:
• w oparciu o własne środki, pochodzące ze składek przedsiębiorstw
zainteresowanych utrzymaniem organizacji klastra, dostrzegających korzyści z jej
funkcjonowania,
• w oparciu o nieodpłatną pracę osób stowarzyszonych na rzecz inicjatywy
klastrowej,
• korzystając z pomocy instytucji partnerskich,
• pośrednicząc w kontaktach z wyspecjalizowanymi instytucjami prowadzącymi
działalność na rzecz MŚP (realizującymi projekty finansowane ze środków
publicznych),
• pośrednicząc w kontaktach z jednostkami badawczo-rozwojowymi
wyspecjalizowanymi w technologiach branży klastra oraz pomocy w organizacji
finansowania tej współpracy.
Koncepcja minimalizacji kosztów działania organizacji została wskazana w raporcie z
badania PARP „Benchmarking klastrów w Polsce - 2010" jako najlepsza praktyka.
Piła – 28 maja 2011 r.
Procedura współpracy z nauką
Stała współpraca organizacji klastrowej z partnerską instytucją badawczo-rozwojową,
jaką jest Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego,
umożliwiła wypracowanie skutecznej metody nawiązania relacji pomiędzy
przedsiębiorcami i placówką naukową. Często wskazywana w literaturze przedmiotu
bariera w budowaniu takich relacji, zwłaszcza z udziałem małych i
mikroprzedsiębiorstw została przełamana dzięki pośrednictwu organizacji klastrowej.
Metoda polega na rozbudowaniu współpracy do trzech etapów:
I. Rozpoznanie potrzeb innowacyjnych przedsiębiorstwa.
II. Wspólne poszukiwanie środków na realizację tych potrzeb.
III. Proces transferu wiedzy do przedsiębiorstwa.
Przez zastosowanie tej procedury aż siedem spośród wszystkich dwudziestu jeden
zrzeszonych przedsiębiorstw zrealizowało projekty ze wsparciem programu Polskiej
Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości - Bon na innowacje.
Taki sposób współpracy przedsiębiorstw skali mikro i małych z instytucją naukową był
możliwy poprzez stworzenie platformy komunikacji jaką jest organizacja klastrowa.
Piła – 28 maja 2011 r.
Stałe podnoszenie kwalifikacji
Przedmiotem zainteresowania organizacji klastrowej jest stałe podnoszenie jakości
kapitału ludzkiego. Dotyczy to zarówno osób już pracujących w branży jak i
kształcenia na potrzeby tego rynku pracy.
Koordynator przeprowadził badanie zapotrzebowania na wiedzę specjalistyczną w
środowisku przedsiębiorstw. Wynikiem badania jest wybranie obszarów
tematycznych, w których przedsiębiorcy oczekują szkoleń specjalistycznych.
Zostały przeprowadzone pierwsze szkolenia
•
40-godzinne warsztaty dotyczące narzędzia projektowania PhotoShop,
•
Zagadnienia odwzorowania barwy – szkolenie przeprowadzone przez COBR PP,
•
Marketing i sprzedaż wyrobów i usług poligraficznych – szkolenie
przeprowadzone
przez COBR PP
•
Marka – logo czy wizerunek? – szkolenie przeprowadzone przez COBR PP
•
Pismo jako podstawowy element informacji w reklamie – szkolenie
przeprowadzone
przez COBR PP.
Organizacja klastrowa zabiega o wprowadzenie nowych kierunków kształcenia w
zawodach związanych z rynkiem pracy klastra. Zorganizowana została konferencja
pod tytułem „Potrzeby i możliwości edukacyjne branży poligraficznej i reklamowej
subregionu leszczyńskiego”. W konferencji uczestniczyli przedstawiciele środowiska
gospodarczego branży, oświatowego, naukowego oraz administracji terenowej.
Obecnie trwa nabór do klasy „Technik organizacji reklamy”.
Piła – 28 maja 2011 r.
Współpraca z instytucjami otoczenia biznesu
Organizacja skutecznie wykorzystuje projekty realizowane przez partnerów do realizacji
wyznaczonych celów.
Przykładem jest uczestnictwo w wyjeździe studyjnym do Erfurtu, podczas którego
przedsiębiorcy odwiedzili niemieckie duże i małe drukarnie. Zostały także
zorganizowane rozmowy kooperacyjne z przedsiębiorstwami poszukującymi polskich
partnerów.
Wyjazd zorganizowano w ramach programu Enterprise Europe Network realizowanego
przez partnera klastra Fundację Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości oraz Izbę
Przemysłowo-Handlową w Erfurcie.
Koncepcja minimalizacji kosztów działania organizacji została wskazana w raporcie z
badania PARP „Benchmarking klastrów w Polsce 2010" jako najlepsza praktyka.
Piła – 28 maja 2011 r.
Promocja
Klaster Poligraficzno-Reklamowy w Lesznie jest aktywny w promocji organizacji
klastrowej, klastra, subregionu i regionu.
Opisane środki komunikacji są także narzędziem promocji w lokalnym środowisku.
W ciągu pięciu lat przedstawiciele klastra uczestniczyli w ponad 40 konferencjach,
seminariach, warsztatach lub szkoleniach poświęconych tematyce klastrowej oraz
transferowi wiedzy.
Podczas 13 konferencji, w tym na jednej międzynarodowej, koordynator wygłaszał
prezentacje poświęcone doświadczeniom klastra na różnych polach.
Dzięki temu klaster jest rozpoznawalny w środowiskach klasteringu w Polsce.
Piła – 28 maja 2011 r.
Integracja środowiska klastrowego
Nie tylko bilans przedsiębiorstwa świadczy o jakości naszego życia zawodowego. Nasze
kontakty z dostawcami, podwykonawcami i klientami, wewnątrz zespołów
przedsiębiorstw nabierają wyższej jakości, gdy łączą nas miłe wspomnienia z takich
wydarzeń. Zapraszani są także partnerzy organizacji klastrowej.
Zarząd stowarzyszenia corocznie zwołuje walne zgromadzenie zwyczajne wiosną lub
latem i każdorazowo łączy je z rekreacyjną imprezą plenerową. Podczas gdy
przedsiębiorcy obradują, partnerzy, pracownicy, ich rodziny i przyjaciele korzystają z
zabawy. Po zakończeniu spraw formalnych także przedsiębiorcy przyłączają się do
imprezy. Taki sposób kontaktu daje szczególną możliwość nawiązania nieformalnych
relacji pomiędzy przedsiębiorstwami, a także z partnerami klastra.
Imprezy takie jak “Dzień drukarza” lub “Chrzest drukarza-kajakarza” weszły na stałe do
kalendarza najważniejszych wydarzeń klastrowych.
W festynie „Dzień drukarza 2009" wzięło udział ponad 300 osób.
Integracja środowiska została wskazana w raporcie z badania PARP „Benchmarking
klastrów w Polsce 2010" jako najlepsza praktyka.
Piła – 28 maja 2011 r.
Komunikacja w środowisku klastrowym
Została utworzona baza adresów internetowych, w której oprócz firm są instytucje
partnerskie oraz jednostki samorządu terytorialnego w obszarze aktywności
organizacji. Pocztą internetową adresaci otrzymują bieżące informacje o
wydarzeniach w klastrze oraz o nowych wpisach na portalu.
Portal klastra z podstronami, m.in..: aktualności, członkowie, pośrednictwo pracy,
partnerzy, ważne dokumenty, pozwala na wymianę opinii poprzez możliwość
komentowania wpisów administratora. Ilość wizyt w portalu systematycznie wzrasta
(w październiku 2010 r. było 1550 wizyt na stronie klastra).
Wydano trzy numery biuletynu informacyjnego, rozprowadzanego w środowisku klastra i
samorządów.
Komunikacja w środowisku klastrowym została wskazana w raporcie z badania PARP
„Benchmarking klastrów w Polsce 2010" jako najlepsza praktyka.
Piła – 28 maja 2011 r.
KLASTER
POLIGRAFICZNO
REKLAM OWY
W LESZNIE
Dziękuję za uwagę
Piła – 28 maja 2011 r.