Transcript IDD - دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

‫دکتر احمد اسماعیل زاده‬
‫عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی‬
‫اصفهان‬
‫متخصص تغذیه ‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫است‪ .‬اين هورمونها براي رشد و ‪ T3‬و ‪T4‬يد يكي از اجزاي متشكله هورمونهاي تيروئيدي‬
‫‪‬‬
‫تكامل فيزيكي و رواني درحيوانات و انسانها ضروري هستند‪.‬‬
‫شناخته شده ترين اختالل ناش ي از كمبود يد گواتر است كه در آن تيروئيد متورم ميشود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫امروزه شناخته شده كه كمبود يد اثراتي فراتر از گواتر دارد و بر روي رشد و تكامل تاثير‬
‫ميگذارد و همچنين عملكرد مغزي را مختل ميكند‪ .‬امروزه عوارض حاصل از كمبود يد تحت‬
‫به عنوان شايعترين علت قابل ‪ WHO ،IDD‬ناميده ميشوند‪ .‬از طرف ‪IDD‬عنوان‬
‫پيشگيري آسيب مغزي در جهان ناميده شده است‪.‬‬
‫كمبود يد ميتواند بر روي جنين‪ ،‬نوزاد تازه متولد شده‪ ،‬كودك‪ ،‬نوجوان و بزرگسال تاثير‬
‫بگذارد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫يد در طبيعت داراي يك چرخه است‪ .‬بيشتر يد در اقيانوسها وجود دارد‪ .‬بدين‬
‫‪‬‬
‫معني كه يد موجود در خاك توسط باد و باران و برف از سطح خاك شسته‬
‫شده و وارد دريا ميشود‪.‬‬
‫يد در اليه هاي عمقي تر خاك وجود دارد و هر چقدر آب از اليه هاي زيرين‬
‫خاك منشاء بگيرد ميتواند منبع خوبي براي يد باشد‪ .‬هر چقدر خاك يك‬
‫منطقه بيشتر در معرض باد و باران قرار گيرد احتمال فراوان دارد كه از يد‬
‫شسته شده باشد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫يد در خاك و دريا به حالت يديد وجود دارد‪ .‬يونهاي يديد توسط تابش آفتاب‬
‫‪‬‬
‫به يد عنصري اكسيده ميشوند‪ .‬يد حالت فرار دارد و از سطح آب تبخير‬
‫ميشود‪ .‬يد موجود در اتمسفر توسط باران مجددا به خاك باز ميگردد و بدين‬
‫ترتيب چرخه يد كامل ميشود‪.‬‬
‫ميزان يد موجود در خاك هر منطقه را ميتوان با ارزيابي يد آب ان منطقه‬
‫برآورد كرد‪ .‬به طور كلي در مناطق داراي كمبود يد‪ ،‬مقدار يد آب كمتر از ‪2‬‬
‫ميكروگرم در ليتر ميباشد‪ .‬معموال مقادير ‪ 9‬ميكروگرم در ليتر بيانگر مقادير‬
‫كافي است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫بهترين منابع غذايي يد محصوالت دريايي هستند‪ .‬شير و گوشت نيز جزء منابع خوب يد‬
‫‪‬‬
‫محسوب ميشوند‪ .‬پختن باعث كاهش محتواي يد غذاها ميشود به طوريكه بيشتر از‬
‫نصف يد به هنگام جوشيدن از دست ميرود اما به هنگام سرخ كردن و كباب كردن فقط‬
‫يك پنجم يد از بين ميرود‪.‬‬
‫يد براحتي جذب ميشود اما فقط نصف تركيبات حاوي يد معدني يا هورمونهاي تيروئيدي‬
‫در غذاهاي حيواني جذب ميشوند‪ .‬ميانگين يد مورد نياز در يك فرد ‪ 100-150‬ميكروگرم‬
‫در روز است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫خشك‬
‫تازه‬
‫ميانگين‬
‫دامنه‬
‫ميانگين‬
‫دامنه‬
‫ماهي آب تازه‬
‫‪30‬‬
‫‪17-40‬‬
‫‪116‬‬
‫‪68-194‬‬
‫ماهي دريا‬
‫‪832‬‬
‫‪163-3180‬‬
‫‪3715‬‬
‫‪471-1591‬‬
‫صدف‬
‫‪798‬‬
‫‪308-1300‬‬
‫‪3866‬‬
‫‪1292-4987‬‬
‫گوشت‬
‫‪50‬‬
‫‪27-97‬‬
‫شير‬
‫‪47‬‬
‫‪35-56‬‬
‫تخم مرغ‬
‫‪93‬‬
‫غالت‬
‫‪47‬‬
‫‪22-72‬‬
‫‪65‬‬
‫‪34-92‬‬
‫ميوه ها‬
‫‪18‬‬
‫‪10-29‬‬
‫‪154‬‬
‫‪62-277‬‬
‫حبوبات‬
‫‪30‬‬
‫‪23-36‬‬
‫‪234‬‬
‫‪223-245‬‬
‫سبزيها‬
‫‪29‬‬
‫‪12-201‬‬
‫‪385‬‬
‫‪204-1636‬‬
‫بدن يك انسان سالم حاوي ‪ 15-20‬ميلي گرم يد است كه ‪ %70-80‬آن در غده‬
‫‪‬‬
‫تيروئيد قرار دارد‪ .‬وزن تيروئيد فقط ‪15-25‬گرم است لذا قدرت تغليظ كنندگي آن‬
‫بسيار باالست‪.‬‬
‫يد براحتي و به سرعت از روده جذب ميشود‪ .‬به محض تامين شدن نياز تيروئيد به‬
‫‪‬‬
‫يد‪ ،‬بقيه يد توسط كليه ها دفع ميشود لذا دفع ادراري يد بيانگر ميزان دفع آن‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫يد در شير به صورت يديد وجود دارد و تحت تاثير دريافتهاي غذايي است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫مكانيسم به دام انداختن يد در تيروئيد گراديان ‪ 1/100‬را بين تيروئيد و مايع خارج‬
‫‪‬‬
‫سلولي حفظ ميكند‪ .‬در مواقع كمبود تغذيه اي يد‪ ،‬اين گراديان ممكن است از‬
‫‪ 1/400‬هم تجاوز بكند تا تيروئيد بتواند مقدار ‪ 60‬ميكروگرم يد را در روز برداشت‬
‫كند‪ .‬بنابراين در مواقع كمبود يد دفع ادراري يد كاهش پيدا ميكند و همزمان‬
‫برداشت يد توسط تيروئيد افزايش مي يابد‪.‬‬
‫‪DIT ،‬يد در تيروئيد به صورت يد آلي و آمينواسيدهاي حاوي يد مونويدوتيرونين‪،‬‬
‫)‪ ،‬پلي پپتيدهاي حاوي تيروكسين و همچنين ‪ ،T3‬تري يدوتيرونين (‪T4‬تيروكسين‬
‫به صورت تيروگلوبولين وجود دارد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫عمدتا به پروتئينهاي پالسمايي متصل هستند‪ .‬فقط حدود ‪ %5/0‬آنها در‪T3‬و ‪T4‬‬
‫‪‬‬
‫آزاد نشانگر سطح بافتي هورمونهاي تيروئيدي است ‪T4‬سرم آزاد ميباشند‪ .‬سطح‬
‫آزاد ميتواند براي ارزيابي وضعيت تيروئيد استفاده شود و ‪T4‬لذا اندازه گيري‬
‫ميتواند كاهش در عملكرد تيروئيد (هيپوتيروئيديسم) و يا افزايش در عملكرد آن‬
‫(هيپرتيروئيديسم) را تشخيص دهد‪.‬‬
‫پالسما در كمبود يد افزايش مي يابد‪T3 .‬‬
‫‪‬‬
‫تبديل‬
SI ‫واحدهاي‬
‫واحدهاي استاندارد‬
87/12
64-154 nmol/l
5-12 µg/ml
T4
01536/0
2/1-9/2 nmol/l
80-190 ng/dl
T3
87/12
10-26 pmol/l
8/0-0/2 ng/dl
‫ آزاد‬T4
01536/0
4-8 pmol/l
6/2-2/5 pg/ml
‫ آزاد‬T3
1
17/0-9/2 mU/L
17/0-9/2 µU/ml
TSH
‫مكانيسم انتقال فعال باعث به دام انداختن يديد در تيروئيد ميشود‪ .‬پمپ يد‬
‫‪‬‬
‫تنظيم ميشود‪TSH .‬توسط‬
‫يونهايي همچون تيوسيانات ميتوانند به عنوان رقابت كننده براي يد عمل كنند‪.‬‬
‫تيوسيانات از متابوليسم سيانيد هيدروژن كه در غذاهايي نظير كاساوا وجود دارد‬
‫به دست مي آيد‪ .‬يديد به كلوئيد بين سلولهاي تيروئيد رها شده و در آنجا توسط‬
‫پراكسيد هيدروژن مشتق شده از سيستم پراكسيدازي تيروئيد اكسيده ميشود‪.‬‬
‫تشكيل ‪ DIT‬و ‪MIT‬سپس با تيروزين موجود در تيروگلوبولين تركيب شده تا‬
‫جهت تشكيل يدوتيروزين ‪ DIT‬و ‪MIT‬دهند‪ .‬پروسه اكسيداسيون با جفت شدن‬
‫ها ادامه مي يابد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫داروهايي چون پروپيل تيواوراسيل و كربي مازول اين پروسه را بلوكه ميكنند‪ .‬نقص هاي‬
‫‪‬‬
‫مادرزادي در بيوسنتز ممكن است وجود داشته باشند طوري كه يديد نتواند با تيروزين‬
‫باند شود‪ .‬اين امر دليل گواتر و هيپوتيروئيديسم مادرزادي است‪.‬‬
‫تيروگلوبولين يددار توسط سلولهاي تيروئيد در يك پروسه پينوسيتوز برداشته ميشود‪.‬‬
‫و ‪T4‬آنزيمهاي پروتئوليتيك موجود در اين سلولها باعث شكسته شدن آن و رها شدن‬
‫به درون خون ميشوند‪ .‬يدوتيروزينهاي مصرف نشده حفظ شده و به ساختمان ‪T3‬‬
‫تيروگلوبولين باز گردانده ميشوند‪ .‬اما هنگاميكه برون ده تيروئيد باالست اين‬
‫آزاد نيست‪ .‬لذا ممكن است اينها وارد خون ‪ DIT‬و ‪ MIT‬هماهنگ با توليد ‪recycling‬‬
‫شوند اما هيچگونه عملكرد بيولوژيك ندارند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫تنظيم پيچيده هورمونهاي تيروئيد نه تنها تيروئيد بلكه هيپوفيز‪ ،‬مغز و بافتهاي محيطي را‬
‫‪‬‬
‫تنظيم ميشود‪TSH .‬درگير ميكند‪ .‬ترشح تيروئيد توسط غده هيپوفيز از طريق‬
‫ساختماني شبيه ساير ‪ .X‬زيرواحد ‪ B‬و ‪ X‬گليكوپروتئيني است با دو زيرواحد ‪TSH‬‬
‫توسط يك ‪ TSH‬مخصوص است‪ .‬ترشح ‪B‬هورمونهاي هيپوفيزي دارد و زيرواحد‬
‫خون ‪ T4‬در خون تنظيم ميشود‪ .‬با كاهش سطح ‪T4‬مكانيسم فيدبكي بوسيله سطح‬
‫افزايش يافته و باعث تحريك فعاليت تيروئيد مي گردد‪TSH.‬ترشح‬
‫‪‬‬
‫خون پايين باقي ‪T4‬در كمبود شديد يد اين تحريك تاثيري ندارد و لذا سطح‬
‫و باال بودن سطح ‪ T4‬باالست‪ .‬پايين بودن سطح ‪TSH‬مي ماند و سطح‬
‫براي هيپوتيروئيديسم ارزش تشخيص ي دارد‪ .‬اين امر در مورد تمام ‪TSH‬‬
‫سنين بويژه در مورد نوزادان تازه متولد شده صادق است‪ .‬در مورد كودكان‬
‫تازه متولد شده اگر كمبود وجود داشت درمان با تيروكسين سريعا شروع‬
‫ميشود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫در انسان تيروئيد و هيپوفيز تا پايان هفته ‪ 12‬بارداري تكامل مي يابند و‬
‫هيپوتاالموس در بين هفته هاي ‪ 10‬و ‪ 30‬تكامل مي يابد‪ .‬بالغ شدن كنترل‬
‫در ‪TSH‬نوروآندوكريني بعد از هفته ‪ 20‬رخ ميدهد‪ .‬بين هفته هاي ‪ 18‬و ‪22‬‬
‫خون قابل تشخيص است‪ .‬لذا در اين مدت هيپوفيز قادر به تحريك تيروئيد‬
‫وجود دارد‪T4.‬است و افزايش در‬
‫‪‬‬
‫پايين باقي مي ماند چون آنزيم ‪-5‬مونوديديناز حلقه داخلي ‪-5‬يده را بر ميدارد تا ‪T3‬‬
‫معك وووس تش ووكيل ش ووود ك ووه هيچگون ووه فعالي ووت هورم وووني ن وودارد‪ .‬درس ووت قب وول از ‪T3‬‬
‫تولد‪ ،‬يك كاهش در فعاليت اين انزيم وجود دارد و همزمان فعاليت ‪-5‬ديديناز كه بر‬
‫ميگ ووردد اف وزايش م ووي ياب وود‪ .‬ل ووذا ‪T3‬روي حلق ووه خ وواريي عم وول ميكن وود و باع ووث تولي وود‬
‫كووه از نظوور بيولوووژيكي فعووال اسووت بووه سوورعت اف وزايش و سووطح ‪T3‬مقوودار هورمووون‬
‫معك وووس ك وواهش م ووي ياب وود‪ .‬اي وون تغيي وور ارگانيس ووم را بو وراي انتق ووال از زن وودگي داخ وول ‪T3‬‬
‫‪T3‬رحم ووي ب ووه زن وودگي در خ ووارج از رح ووم ام وواده ميكن وود‪ .‬نق ووص در اي وون تب ووديل ب ووا تولي وود‬
‫‪IDD‬ناك ووافي در كمب ووود ي وود ش ووايد يك ووي از دالي وول م وورده زاي ووي باش وود ك ووه يك ووي از عالي ووم‬
‫شديد است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫كمبود هورمون تيروئيد به علت نبود غده تيروئيد‪ ،‬نقص مادرزادي ‪‬‬
‫در تيروئيد و يا كمبود شديد يد منجر به تاخير شديد در رشد و بلوغ‬
‫بيشتر ارگانهاي بدن مي گردد‪ .‬وزن بدن افزايش نمي يابد و تاخير در‬
‫رشد استخواني وجود دارد‪ .‬برآوردهاي رشد سلولي با اندازه گيري‬
‫نشان ميدهد كه تاخير در بافتهايي كه سرعت تكثير بيشتري ‪DNA‬‬
‫دارند شديدتر است‪ .‬بنابراين حساسيت ارگانهاي مختلف به كمبود‬
‫تيروئيدي متفاوت است‪.‬‬
‫مغز به ويژه در دوران جنيني و اوايل دوره بعد از زايمان مستعد آسيب است‪.‬‬
‫به هنگام تولد مغز كودك بسيار نارس است و وزن آن كمتر از يك سوم يك‬
‫مغز رسيده و بالغ است‪ .‬در هيپوتيروئيديسم هاي نوزادي حتي درمان با‬
‫مقادير مطلوب تيروكسين نيز نمي تواند عملكرد مغزي را بهبود بخشد و‬
‫مقداري از اختالالت رواني همچنان باقي مي مانند‪ .‬آزمونهاي هوش ي نشان‬
‫ميدهد در صورت موكول كردن تيروكسين درماني به بعد از ماه سوم‪ ،‬كاهش‬
‫شديد در هوش مشاهده خواهد شد‪ .‬اين نكته نشان ميدهد كنترل تكامل‬
‫مغز نوزاد توسط تيروئيد بسيار حائز اهميت است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫كمبود يد علت اصلي گواتر مي باشد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫گواتروژن ها مثل تيوسياناتها اثر كمبود يد را تشديد مي كنند‪ .‬چون كمبود‬
‫‪‬‬
‫‪ T3‬كاهش اما سطح ‪T4‬يد مانع توليد هورمونهاي تيروئيدي ميشود سطح‬
‫ميشود‪ .‬اين هورمون ‪ TSH‬سبب تحريك ترشح ‪T4‬افزايش مي يابد‪ .‬كاهش‬
‫باعث افزايش برداشت يديد توسط تيروئيد ميگردد و سلولهاي تيروئيد‬
‫بزرگتر شده و تكثير مي يابند‪ .‬ذخاير كلوئيدي تيروگلوبولين بتدريج مصرف‬
‫ميشوند لذا غده تيروئيد ظاهر سلولي زيادتري نسبت به حالت نرمال بخود‬
‫ميگيرد‪.‬‬
‫وجود گواتروژنها در غذا از نظر اهميت‪ ،‬در مرتبه دوم قرار دارد‪ .‬غذاهاي‬
‫غالب در كشورهاي جهان سوم مثل كاساوا‪ ،‬ذرت‪ ،‬سيب زميني شيرين و‬
‫ارزن حاوي گليكوزيدهاي سيانوژنيك هستند كه قادرند در نتيجه هيدروليز‬
‫مقدار زيادي سيانيد آزاد كنند‪ .‬سيانيد نه تنها سمي است بلكه متابوليت‬
‫عمده آن تيوسيانات هست كه گواتروژن است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫كمبود يد در جنين در نتيجه كمبود آن در مادر منجر به بروز مرده زايي‪ ،‬سقط و ناهنجاريهاي‬
‫‪‬‬
‫مادرزادي ميگردد كه ميتوان ميزان انها را با يد دار كردن مواد غذايي كاهش داد‪.‬‬
‫‪ 25‬باشد‪μg/d .‬كرتينيسم اندميك هنگامي رخ ميدهد كه دريافت يد در جامعه كمتر از‬
‫‪‬‬
‫كرتينيسم در فرمهاي شايع خود عاليم زير را داراست‪ :‬عقب ماندگي ذهني‪ ،‬كري‪ ،‬لوچي چشم‬
‫ها و لكنت زبان‪ .‬اين عاليم معموال در كرتينيسم نورولوژيك رخ ميدهند‪ .‬در فرم ميكزدماتوس‬
‫كه شيوع كمتري دارد هيپوتيروئيديسم و كوتاهي قد ديده ميشود‪ .‬عوارض نورولوژيك معموال‬
‫با تجويز هورمونهاي تيروئيدي قابل برگشت نمي باشند‪.‬‬
‫تجويز روغن يددار در قبل از بارداري ميتواند از بروز عاليم نورولوژيك كرتينيسم اندميك‬
‫پيشگيري بكند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫تصور ميشود اثرات كمبود يد بر روي جنين توسط تيروكسين‬
‫مادري ميانجيگري ميشود و به علت كمبود يد در جنين نيست‪.‬‬
‫انتقال جفتي تيروكسين به اين فرضيه اعتبار بيشتري ميدهد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫(كه در مورد كليه و كبد و ‪ T3‬سرم است نه ‪ T4‬مغز‪T3 ،‬عامل عمده تعيين كننده‬
‫‪‬‬
‫عضله تعيين كننده است)‪.‬‬
‫دفع ادراري يد در دوران نوزادي شاخص ي است از دريافت يد از شير مادر‪.‬‬
‫‪‬‬
‫كمبود يد در دوران نوزادي با گواتر و هيپوتيروئيديسم همراه است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫كمبود يد در كودكان با گواتر همراه است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫ارزيابي ميزان گواتر در كودكان مدرسه اي ميتواند ميزان شيوع كمبود يد را در آن جامعه‬
‫‪‬‬
‫نشان دهد‪.‬‬
‫كودكان مدرسه اي كه دراري كمبود يد هستند معموال تكاليف مدرسه را خوب انجام نمي‬
‫دهند و ضريب هوش ي پايين تري دارند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫كافي به ‪T4‬جهت تصحيح كمبود يد در كودكانيكه دچار عقب ماندگي ذهني هستند بايد‬
‫‪‬‬
‫در مغز انجام گيرد‪T3.‬مغز برسد كه توليد‬
‫نرمال يا افزايش ‪ T3‬پايين‪T4 ،‬در بالغين كمبود يد منجر به بروز گواتر ميگردد‪ .‬سطح‬
‫‪‬‬
‫باالست‪TSH.‬يافته و‬
‫مقدار توصيه شده روزانه يد براي افراد جامعه بين ‪ 100-150‬ميكروگرم در روز است اما‬
‫محافظت مغز جنين در بارداري نياز به دريافت ‪ 200‬ميكروگرم در روز دارد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫در دوران جنيني‪ :‬سقط‪ ،‬مرده زايي‪ ،‬ناهنجاريهاي مادرزادي‪ ،‬افزايش مرگ و مير حول و‬
‫‪‬‬
‫حوش زايمان‪ ،‬كرتينيسم نورولوژيك‪ ،‬كرتينيسم ميكزدماتوس و اختالالت رواني‬
‫در نوزاد تازه متولد شده‪ :‬گواتر و هيپوتيروئيديسم‬
‫‪‬‬
‫در كودك و نوجوان‪ :‬گواتر‪ ،‬هيپوتيروئيديسم‪ ،‬آسيب عملكرد ذهني وتاخير در تكامل فيزيكي‬
‫‪‬‬
‫در بالغين‪ :‬گواتر‪ ،‬هيپوتيروئيديسم‪ ،‬آسيب عملكرد ذهني‪ ،‬هيپرتيروئيديسم ناش ي از يد‬
‫‪‬‬
‫)‪(IIH‬‬
‫يد دار كردن نمك براي اولين بار در سوئيس به كار گرفته شد‪ .‬مقداري كه امروزه توصيه‬
‫‪‬‬
‫ميشود افزودن ‪ 20-40‬ميليگرم يد به ازاي هر كيلو نمك است‪.‬‬
‫محتواي يد نمك در صورتيكه در مقابل گرما قرار گيرد يا نپوشيده باشد كاهش خواهد‬
‫‪‬‬
‫يافت‪.‬‬
‫بهتر است نمك يد دار بعد از پخت به غذا اضافه گردد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫روغنهاي يددار مقادير بااليي از يد را دارا هستند‪ .‬هر ليتر از اين روغنها حاوي ‪ 480‬ميليگرم‬
‫‪‬‬
‫يد هست‪ .‬معايبي كه تزريق اين روغنها دارد‪ :‬ناراحتي بعد از تزريق و احتمال انتقال‬
‫عفونتهايي چون هپاتيت و ايدز‪.‬‬
‫ارزيابي ميزان گواتر بويژه گواتر قابل مشاهده و قابل ملس‬
‫‪‬‬
‫ارزيابي دفع ادراري يد‬
‫‪‬‬
‫خون‪ :‬اين شاخص بيشتر در نوزادان تازه متولد شده استفاده ‪TSH‬ارزيابي ميزان‬
‫‪‬‬
‫ميشود‪.‬‬
‫در منطقه اي گفته ميشود كمبود يد وجود دارد (يا كمبود يد مشكل بهداشت عمومي است)‬
‫كه بيش از ‪ %5‬كودكان ‪ 6-12‬ساله در آن منطقه داري گواتر باشند‪.‬‬
‫گواتر درجه صفر‪ :‬بزرگي تيروئيد قابل ملس يا مشاهده نيست‬
‫‪ :‬توده اي در گردن (در حالت طبيعي آن) كه قابل ملس هست ‪I‬گواتر درجه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اما قابل مشاهده نيست‪.‬‬
‫‪ :‬تورم گردن قابل مشاهده است‪II .‬گواتر درجه‬
‫‪‬‬
‫جهت ارزيابي وضعيت يد در جامعه معموال از يد ادرار استفاده ميشود چون دفع ادراري‬
‫شديد‪ IDD ،‬بيانگر < ‪μg/L20‬يد شاخص خوبي از ميزان تغذيه يد است‪.‬مقادير‬
‫‪‬‬
‫خفيف است‪ 50-99 IDD.‬بيانگر ‪ μg/L‬متوسط و ‪ 20-49 IDD‬نشانگر ‪μg/L‬‬
‫دريافتهاي باالي يد را نيز به طور مطلوب ميتوان با اندازه گيري يد ادرار شناسايي كرد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 200‬در يك جامعه مبتال به ‪μg/L‬در طي برنامه نمك يد دار ميانه يد ادرار نبايد از‬
‫كمبود تجاوز بكند‪.‬‬
‫يك شاخص غيرمستقيم وضعيت تغذيه اي يد است‪ .‬اين روش بيشتر در ‪TSH‬سطح‬
‫نوزادان تازه متولد شده استفاده ميشود‪ .‬در كشورهاي در حال توسعه‬
‫‪ )3‬در بيش از ‪ %10‬نوزادان ‪ μg/dL‬كمتر از ‪T4‬هيپوتيروئيديسم بيوشيميايي (يعني‬
‫تازه متولد شده گزارش شده است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫در يك جامعه‪ :‬يد دار كردن نمك‪IDD‬مقرون به صرفه ترين روش براي كنترل‬
‫‪‬‬
‫‪ :‬ارزيابي يد ادرار‪IDD‬بهترين روش براي ارزيابي موفقيت برنامه كنترل‬
‫‪‬‬
‫خون در بالغين و خردساالن نيز ‪TSH‬كاهش ميزان گواتر‪ ،‬اندازه گيري سطح‬
‫‪‬‬
‫ميتواند به اين امر كمك كند‪.‬‬
‫نكته مهم آن است كه براي پيشگيري از آسيب مغزي در دوران جنيني‪ ،‬يد ادرار‬
‫‪ 200‬پايين تر باشد‪ 100 μg/L.‬باالتر و از ‪μg/L‬بايد از‬
‫‪‬‬
‫يد دار كردن نمك‪ :‬استفاده از نمك يددار توسط خانم ها در منزل در بيش از ‪ %90‬موارد‬
‫‪‬‬
‫‪ μg/L ،50‬و مقدار كمتر از <‪μg/L%50 ،100‬يد ادرار‪ :‬مقدار يد ادراري كمتر از‬
‫‪‬‬
‫باشد‪%20<.‬‬
‫اندازه تيروئيد‪ :‬در كودكان مدرسه اي ‪ 6-12‬ساله شيوع بزرگي تيروئيد كمتر از ‪ %5‬باشد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 5‬در كمتر از ‪ %3‬افراد مشاهده شود‪ mU/L.‬نوزادان تازه متولد شده بيش از ‪TSH‬‬
‫‪‬‬