Transcript cell counter

‫معاونت بهداشتي با همکاري سازمان انتقال خون‬
‫کارگاه آموزش ي و نظارت آزمايشگاههاي‬
‫غربالگري تاالسمي‬
‫‪1‬و ‪ 2‬شهريور ‪1385‬‬
‫عليرضا‬
‫سليمي ‪MS‬‬
‫اصول کار دستگاههاي سل کانتر‬
‫‪‬‬
‫دستگاههاي سل کانتر( سلول شمار) آناليزورهاي خونشناس ي اتومات هستند که براي‬
‫تشخيص هاي طبي ‪ Invitro‬در آزمايشگاههاي تشخيص طبي مورد استفاده قرار‬
‫مي گيرند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫هدف از آناليز توسط اين دستگاهها جداسازي بيماران نرمال از بيماراني‬
‫است که در يکسري از پارامترها ی رايج در خونشناس ي نياز به بررس ي و‬
‫مطالعه بيشتر دارند ‪.‬‬
‫مزاياي استفاده از دستگاه نسبت به روشهاي دستي‬
‫‪ .1‬سرعت انجام آزمايش‬
‫‪ .2‬حذف عامل خستگي چشم‬
‫‪ .3‬افزايش دقت‬
‫اصول کلي کار با دستگاههاي سل کانتر‪:‬‬
‫‪‬‬
‫امپدانس ( مقاومت الکتريکي )‬
‫‪‬‬
‫بکارگيري مجموعه اي از قوانين فيزيک همچوون فيزيوک نوورر پراکنودگي نوور‬
‫ر فيزي ووک مايع ووات ( فلوس ووايتومتري) و سيتوش ووي ي ( اس ووتفاده از آن وزيم ه وواي‬
‫سيتوپالس ي سلول به منظور شناسايي سلول)‬
‫‪‬‬
‫بيشتر شمارش گرهاي موجود در ايران بر اساس امپدانس الکتريکي کار‬
‫مي کند‪ .‬در اين روش سلول هاي خوني به عنوان عايق بيولوژيک عمل‬
‫مي کنند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫عملکرد دستگاههاي موجود در اين استان همچون دياترونر ميکروسر‬
‫نيون کوهدنر سيسمکس بر اساس اصل امپدانس کار مي کند‪.‬‬
: ‫قسمت هاي مختلف دستگاه‬
: ‫ شامل‬main unit ‫واحد اصلي‬
:‫ با اعمال زير‬Diluter -1
- aspirating
- pipetting
- Diluting
- Mixing
- Lysing
- Sensing function

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪( SIGNAL PROCESSING SECTION‬بخش تجزيه وتحليل سيگنالها )‬
‫ً‬
‫اطالعات را مستقيما از ‪ Diluter‬دريافت مي کند در حاليکه نمونه در حال‬
‫گردش است‪.‬‬
‫‪ ( SYSTEM CONTROL SECTION‬بخش کنترل سيستم )‬
‫تمام اعمال دستگاه را هدايت موي کنود‪ .‬داده هوا را از قسومت تجزيوه و تحليول‬
‫سيگنالها گرفتهر آناليز مي کند و نتايج را به چاپگر دستگاه انتقال مي دهد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪PNEUMATIC POWER SUPPLY SUB SYSTEM‬‬
‫توليد فشار هوا و خالء دستگاه را برعهده دارد‪.‬‬
‫‪ELECTRONIC POWER SUPPLY ‬‬
‫تامين و تنظيم ولتاژ مورد نياز دستگاه را انجام مي دهد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫چاپگر ‪PRINTER‬‬
‫‪‬‬
‫‪Uni-T-PAK‬‬
‫ظروف معرفها و فاضالب که توسط شيلنگ هاي رابط به قسمت اصلي دستگاه‬
‫متصل است‪.‬‬
‫معرفها ‪:‬‬
‫‪ ‬معرف رقيق کننده ( ايزوتون )‬
‫کار ايزوتون ‪ -1 :‬حفظ اندازه سلول ‪ -2‬هدايت جريان الکتريسيته‬
‫‪ ‬محلول پاک کننده (‪)Cleaning‬‬
‫‪ ‬محلول ليتيک‬
‫کار ليتيک ‪ -1 :‬ليز اريتروسيتها و آزاد کردن ‪Hb‬‬
‫‪ -2‬کاهش اندازه سلولهاي باقيمانده به سطحي که در‬
‫شمارش ‪ WBC‬دخالت نکنند‪.‬‬
‫‪ -3‬تبديل ‪ Hb‬به سيانيد پايدار حاوي پيگمان که جذب‬
‫ً‬
‫نوري آن مستقيما با رنج کيلنيکي ‪ Hb‬متناسب است‪.‬‬
‫مکانيسم اندازه گيري ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ب وور اس وواس ممانع ووت الکتريک ووي اس ووت ب وودينترتيب‬
‫ک و و و و و و ووه س و و و و و و وولولها در ح و و و و و و ووين ع و و و و و و ووور از ش و و و و و و ووکا ي‬
‫)‪ (aperture‬ک و ووه جري و ووان الکتريک و ووي در آن از‬
‫طريووق محلووول ايزوتووون برقورار اسووت ت ييراتوي در‬
‫مقاومووت الکتريکووي پديوود مووي آورنوود کووه بصووورت‬
‫ض و وورلااهاي ولت و وواژ ش و وومارش م و ووي ش و وووند‪ ( .‬ش و ووکل‬
‫رولرو)‬
‫ع ووور س وولول از روزن ووه باعو و ک وواهش جري ووان ي ووا‬
‫افزايش مقاومت مي شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫اي وون ت يي وور ولت وواژي ب ووا ع ووور ه وور سو وولول بو وه‬
‫صووورت يووک ن و د ولتوواژي در مووي آيدکووه‬
‫دستگاه شمارشگر نه تنهوا قوادر بوه شومارش‬
‫اي وون نو و د ه وواي الکتريک ووي اس ووت بلک ووه مو وي‬
‫توانو وود بو ووين انو وودازه و دامنو ووه ن و و د و و ووم‬
‫س و و وولوبي ارت و و ووان برق و و ورار کن و و وود و از اي و و وون رو‬
‫سوولولهاي سووفيد را بوور اسوواس ووم ط ق وه‬
‫بندي کند‪.‬‬

Aperture WBC: 75 µm length* 100 µm diameter

Aperture rBC: 60 µm length* 50 µm diameter
‫‪‬‬
‫گل ولهوواي قرمووز و پالکووت قووس از رقيووق شوودن بووا محلووول ايزوتووون در ظ ورف‬
‫جداگان ووه ش وومارش از روزن ووه ع ووور ک وورده و ب ووه تناس ووب‬
‫وومر ايج وواد ن و د‬
‫الکتريکي مي کند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫دسووتگاه شمارشووگر تعووداد ن و د هوواي الکتريکووي يووا ع ووور سوولول از منطقووه‬
‫حسواس شومارش در زموان مشوخص ‪ Impulses/unit time‬را موورد‬
‫ارزيابي قرار مي دهد‪.‬‬
‫شومارش ‪ WBC‬و‪ RBC‬بور ط وق اصووبي کوه شورر آن رفوت ‪ 3‬بوار تکورار‬
‫شده و متوسط ‪ 3‬ميزان اندازه گيري شده گزارش مي شود‪.‬‬
‫ل ووذا باي وود اي وون دس ووتگاهها ب ووا نمون ووه ه ووايي ک ووه ش وومارش س وولوبي آن مش ووخص‬
‫است کاليبره شوند‪.‬‬
‫منابع خطا با شمارشگرهاي امپدانس ‪:‬‬
‫‪ -1‬خطاي ع ور همزمان‪.‬‬
‫‪ -2‬خطاي انتقال‪.‬‬
‫‪ -3‬خطاي شمارش ‪ WBC‬بجاي ‪.RBC‬‬
‫‪ -4‬خطاي گزارش ‪ MCV‬در نمونه هاي فوق العاده هيپوکروم يا اسفروسيت‪.‬‬
‫دانستني هاي الزم در کار با شمارشگرهاي امپدانس ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫چنانچووه دسووتگاه ‪ WBC‬يووا ‪ RBC‬را بصووورت ‪ 9/99‬گ وزارش کنوود بيووانگر شوومارش سوولوبي‬
‫باالي بيمار است و خارج از محدوده خطوي اسوتر در چنوين حوالمي شومارش بوه طريقوه دسومي‬
‫بايد صورت گيرد و ساير پارامترها نيز فاقد اعت ار است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫چنانچووه الکتوورود خوواربي مرلووون بووه شوومارش ‪ WBC‬يووا ‪ RBC‬از محلووول ايزوتووون خووارج‬
‫ً‬
‫ر‬
‫شود جواب شمارش مرت ا بصو ت صفر خواهد بود‪.‬‬
‫دانستني هاي الزم در کار با شمارشگرهاي امپدانس ‪. . . . . .‬‬
‫‪‬‬
‫م وواکزيمم ش وومارش زمين ووه قاب وول ق ووول بو وراي ه وور دس ووتگاه ف وورق م ووي کن وود و‬
‫ً‬
‫بايسمي از کاتالوگ دستگاه استخراج گردد و معموال به شکل زير است‪:‬‬
‫‪WBC <= 0.4‬‬
‫‪RBC <= 0.04‬‬
‫‪PLT <= 3.0‬‬
‫دانستني هاي الزم در کار با شمارشگرهاي امپدانس ‪. . . . . .‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫سيس و و ووتم ه و و وواي شمارش و و ووگر امپ و و وودانس پارامتره و و وواي ‪ WBC‬ر‬
‫ً‬
‫‪RBC‬ر‪Hb‬ر‪ MCV‬و پالکت را مستقيما اندازه گيري‬
‫مي کنند‪.‬‬
‫ساير پارامترها را به شکل زير محاس ه مي کنند‪:‬‬
‫‪ Hct = MCV × RBC‬‬
‫‪ MCH = Hb / RBC ×10‬‬
‫‪ MCHC = Hb / Hct ×10‬‬
‫‪ PCT = MPV ×Platelet count‬‬
‫دانستني هاي الزم در کار با شمارشگرهاي امپدانس ‪. . . . . .‬‬
‫‪‬‬
‫هنگاميکو ووه سو وويتم شمارشو ووگر ميو وزان ‪ Hb‬را بو ووه علو ووت کو وودر شو وودن محلو ووول‬
‫درابک و ووين ب و وواال گو و وزارش م و ووي کن و وودر ميو و وزان ‪ MCH‬و‪ MCHC‬ني و ووز بط و ووور‬
‫باورنکردني باال مي رود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫اف و و و وزايش‪ MCHC‬بصو و و ووورت بو و و وواليثي تنهو و و ووا در اسفروسو و و وويتوز ار و و و ووي يو و و ووا‬
‫اسفروس و وويتوز نا و و ي از ک و ووم خ و وووني اتوايمي و ووون ر م و ووي ده و وود ل و ووذا اف و وزايش‬
‫‪ MCHC‬را بايد هشداري براي خطا در اندازه گيري ‪ Hb‬قلمدادکرد‪.‬‬
‫منابع خطا در اندازه گيري ‪MCV‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گل ولهاي قرمز بسيار هيپوکروم به علت سيگاري شکل شدن بيش از حد‬
‫کاهش ‪MCV‬‬
‫افزايش ‪MCHC‬‬
‫ماندن خون در حرارت اتاق افزايش ‪MCV‬‬
‫افزايش ‪MCV‬‬
‫آگلوتينين هاي سرد‬
‫افزايش ‪MCHC‬‬
‫افزايش ‪MCH‬‬
‫بيماران م تال به ديابترهيپرناترميراورمي افزايش ‪MCV‬‬
‫منابع خطا در اندازه گيري ‪. . . MCV‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ميکروسيتوز شديد و يا گل ول هاي قرمز شکسته‬
‫عدم رعايت نسبت‬
‫افزايش‪MCV‬‬
‫م خون و ضدانعقاد‬
‫( ‪ 5/1‬ميلي گرم ‪ EDTA‬به ازاي هر س ي س ي خون)‬
‫خطا در سنجش تمامي پارامترها‬
Thank you for your attention.
Salimi-1385