وارونگي دما ، پايداري جو و تشديد آالينده ها وارونگي هوا چيست؟ وارونگي دما در هوا يك پديده جوي است كه به علل طبيعي اتفاق.
Download ReportTranscript وارونگي دما ، پايداري جو و تشديد آالينده ها وارونگي هوا چيست؟ وارونگي دما در هوا يك پديده جوي است كه به علل طبيعي اتفاق.
وارونگي دما ،پايداري جو و تشديد آالينده ها وارونگي هوا چيست؟ وارونگي دما در هوا يك پديده جوي است كه به علل طبيعي اتفاق ميافتد و باعث پايداري هوا در یک منطقه در نتیجه كاهش و يا توقف روند صعودي توده هوا ميشود.اين پديده در حالت كلي اثرات سوء قابل توجهي ندارد ،اما اگر اين وارونگي در مناطق داراي آالينده هاي هوا ايجاد شود باعث محبوس شدن آالينده ها در سطح زمين شده و از پراكنده شدن و در نتيجه كاهش غلظت آاليند ها جلوگيري ميكند در نتيجه آاليند هاي ايجاد شده در سطح زمين تجمع پيدا كرده و كم كم به حد هشدار و يا بحراني ميرسد و ميتواند سالمت افراد به ويژه گروه هاي حساس جامعه مانند افراد مسن ،كودكان و مبتاليان به بيماري كند. مخاطره دچار را تنفس ي هاي وارونگي هوا چگونه ايجاد ميشود؟ بط ووور طبيع ووي در اليو ووه ترو وس ووفر (اليو ووه او ه وووا و اليو ووه اي ك ووه مو ووا ب ووا آن در تمو وواس هسووتيم) بووا افو ارش ارتفوواط از سووطح زمووين دمووا كوواهش پيوودا ميكنوود ميو ان ايوون كواهش حو و وودود 6.8درجو و ووه سو و ووان ي گ و و وراد بو و ووه ازاي هو و وور 1000متو و وور اف و و و ارش ارتفو و وواط اسو و ووت. اگور ميو ان كوواهش دمووا بوويش از ايوون مقودار باشوود حالووت ناپايووداري و اگوور ميو ان كوواهش دمووا كمتوور باشوود حالووت پايووداري هوووا اتفوواق ميافتوود ،امووا اگوور ايوون رونوود طبيعووي دچووار تغيير شده و با اف ارش ارتفاط از سطح زمين دما ني اف ارش پيدا كند ،وارونگي هووا اتفوواق مووي افتوود كووه در اين ووورت هوووا در منطقووه مووورد نظوور بووه شوودت پايوودار شووده و كمترين اختالط در اليه هاي هوا انجوا شوده و هموين مو ووط موجوع تجموع آالينوده ه و و و وواي ه و و و وووا (اكس و و و وويدهاي ازت ،يرات ،اكس و و و وويدهاي و و و وووگرد ،منواكس و و و وويد ك و و و وور ن، هي وودروكر ن ه وواي نس وووخته و )...در ن دي ووك س ووطح زم ووين ش ووده و در نتيج ووه تش ووديد آالينده هاي هواميشود . حالت وارونگي هوا حالت طبيعي هوا عواملي كه ميتوانند حالت طبيعي كاهش دما در اثر اف ارش ارتفاط از سطح زمين را دچار تغيير كنند ،ميتواند عوامل زير باشند: .1وق ي هواي ن ديك سطح زمين سريعتر از اليه باالئي هوا سرد شود .2وق ي يك اليه هواي گر از سطح زمين سرد عبور كند .3محبوس شدن هوا سرد در زير هواي گر .4سر شدن هوا در اثر فرونشيني هوا انواع وارونگي هوا -1وارونگي حرارتي يا تشعشعي Thermal or Radiation Inversion در هنگا شع با كاهش تدريجي دماي محيط دماي زمين ني به علت تابش اشعه حرارتي به اطراف كاهش مي يابد در نتيجه زمين رفته رفته سرد ميشود متعاقع آن اليه هواي باالي آن با دريافت اشعه حرارتي از زمين گر ميشود در نتيجه هواي ن ديك به سطح زمين به علت مجاور بودن با زمين سرد خنك تر از اليه هاي باالئي هواست پس با اف ارش ارتفاط از سطح زمين به جاي كاهش دما با اف ارش دما رو رو هستيم .اين حالت از اواسط شع شروط شده و در هنگا طلوط خورشيد به اوج خود ميرسد .اما خوشبختانه اين نوط وارونگي هوا پايدار نبوده و با تابش اشعه خورشيد از بين ميرود به نحوي كه اين نوط وارونگي هوا اغلع قبل از ساعت 10صبح از بين ميروند اما در همين مدت ني ميتواند اثرات زيانباري داشته باشد.پس توصيه ميشود اين قشر جامعه از قرارگرفتن در هواي صاف و سرد صبگاهي زمستان در شهر هاي آلوده اي مانند تهران اجتناب نمايند. -2وارونگي فروكش ي Sabsidence Inversion شرط اوليه براي ايجاد اين نوط وارونگي هوا استقرار يك توده هواي پرفشار ( ) Anticylonدر يك منطقه است. وق ي يك توده پرفشار در يك منطقه مستقر ميشود هواي مرك توده تمايل به فرونشيني و سرد شدن و هواي اطراف آن گرارش به صعود و گر شدن دارد اين مو وط باعث ايجاد يك جريان گردش ي در اين نوط توده هاي هوا ميشود .وق ي ضخامت اين نوط وارونگي هوا كمتر از 200متر باشد آلود ي شديد هوا رخ ميدهد و ح ي ممكن است اين نوط وارونگي هوا همراه با نوط قبلي رعني وارونگي تشعشعي اتفاق بيافتد كه به آن وارونگي دواليه هوا گفته ميشود كه باعث آلود ي شديد هوا ميشود .تهران در اغلع روزهاي سا داراي وارونگي فروكش ي هواست كه اين عامل يكي از عوامل تشديد كننده آلود ي هوا در اين كالنشهر است. -3وارونگي جبهه اي Frontal Inversion وق ي دو جبهه هوا به همديگر برخورد ميكنند ،جبهه هواي سرد به علت سنگيني به سمت پائين و جبهه هواي گر به علت سبكي به سمت باال حركت ميكند و در نتيجه اليه فوقاني گر تر از اليه تحتاني شده و پديده وارونگي هوا رخ ميدهد. -4وارونگي تالطمي Turbulant Inversion -5وارونگي مركب اثرات زيانبار وارونگي دما در هوا: همانطور كه در ابتدا گفته شد ،وارونگي هوا به تنهائي اثر مخرب قابل يكري ندارد اما در صورتي كه اين پديده در مناطق آلوده مانند شهر هاي پرجمعيت و يا در مناطق صنع ي به ويژه اگر در دره ها احداث شده باشند اتفاق بيافتد ،باعث محبوس شدن آلود ي در سطح زمين و در نتيجه تشديد آلود ي هوا و رسيدن مي ان آلود ي به حد خطرناك و يا ح ي كشنده ميشود. مي ان تشديد آلود ي هوا توسط پديده وارونگي هوا به عوامل زير بستگي دارد: الف -ارتفاط وارونگي :هر چه ارتفاط وارونگي كمتر باشد شدت الود ي بيشتر خواهد بود (ارتفاط وارونگي :فاصله از سطح زمين تا اليه اي كه در آن وارونگي ايجاد شده و يا در صورت ايجاد وارونگي هوا در سطح زمين ،ارتفاعي كه در آن و عيت دما به حالت طبيعي برميگردد) ب -شدت وارونگي :هرچه مي ان اف ارش دما به اف ارش ارتفاط بيشتر باشد ،آلود ي كمتر صعود كرده و در سطح زمين باقي ميماند و شدت آلود ي بيشتر است. ج -مدت زمان وجود حالت وارونگي هوا :هرچه زمان وارونگي هوا بيشتر و هوا پايدارتر باشد ،شدت آلود ي بيشتر است ي نتيجه‌گير انسان در ايجاد و يا رفع حالت وارونگوي هووا نقوش چنوداني نودارد اموا بوا كواهش ميو ان انتشوار آالينوده هوا در هووا ميتواند از اثرات مخرب اين پديده بكاهد و مرد ني با اطالط از ايجاد حالت هشدار آلود ي هوا ازطريق رسانه ها مانند تلوي يون و راديوو و ...و يوا از طريوق مشواهده شورايطي هشودار دهنوده ماننود صوبح هواي سورد بوا آسومان صواف در شهر هاي پرجمعيت و وجود اليه تيوره ن ديوك سوطح زموين (مثول شورايطي كوه معمووال از فاصوله دور بور روي شوهر تهران كامال قابل مشاهده است) و يا مح ور شدن آلود ي ها در مناطق دره اي ميتوان به وجوود حالوت وارونگوي هوا در يك منطقه پي برد و در اين شرايط ،ح ي االمكان افراد داراي مشكالت تنفسو ي ،كودكوان و كه سواالن منو خارج نشده و مي ان فعاليت هاي خود را كاهش داده و سعي كنند كمتر در معرض هواي باز قرار بگيرند خودداري كنند ،افراد سالم ني از انجا فعاليت هاي سنگين(مانند ورزش ،دوچرخه سواري و )...در اين شورايط خوودداري كرده و از فعاليت هاي غير روري خود بكاهند.