Transcript دانلود جزوه شماره2

‫نوردرمحیط کار‪:‬‬
‫‪ ‬تعریف نور‪:‬‬
‫نور از نقطه نظر فیزیکی به عنوان قسمتی از یک طیف الکترومغنا طیس ی تلقی می شود‬
‫که بین طول موج های ‪ 380‬تا ‪ 780‬نانومتر قرار دارد‪.‬‬
‫‪ ‬تعریف روشنایی‪:‬‬
‫انجمن مهندسان روشنایی واژه روشنایی را به عنوان انرژی تشعشعی ارزیابی شده بوسیله چشم تعریف کرده اند‪.‬‬
‫‪ ‬عوامل موثر بر ديدن‪:‬‬
‫اندازه ش يء يا تصوير‬
‫مدت زمان رويت تصوير‬
‫انعكاس سطوح‬
‫رنگ‬
‫اندازه‪:‬‬
‫هرچه اندازه جسم يا تصوير بزرگتر وفاصله آن به چشم نزديكتر باشد رويت آن آسانتر خواهد بود‬
‫مدت زمان رويت‪:‬‬
‫هر چه مدت زمان ديدن جسم يا تصوير براي بيننده بيشتر باشد قدرت درك آن براي فرد بيشتر خواهد بود ‪.‬حداقل‬
‫زمان رويت براي تشخيص تصوير ‪ %17‬ثانيه است‪.‬‬
‫انعكاس سطوح‪:‬‬
‫هر چه ضريب انعكاس سطح اشيا و سطوح داخلي بنا مناسب باشد ‪،‬ديدن تصاوير و اجسام راحتتر ممكن مي‬
‫گردد‪.‬‬
‫رنگ‪:‬‬
‫از لحاظ روانشناس ي ‪ ،‬رنگها داراي اثرات و پيامهاي متفاوتي روي انسان هستند و ميتوانند‬
‫حاالتي از قبيل اضطراب‪ ،‬سردي ‪ ،‬گرمي ‪ ،‬افسردگي ويا تحريك كنندگي ايجاد كنند‬
‫‪ ‬نام رنگ تخيل حرارتي رنگ اثر رواني‬
‫آرامش بخش‬
‫سرد‬
‫‪ ‬آبي‬
‫آرامش بخش‬
‫خيلي سرد‬
‫‪ ‬سبز‬
‫تحريك كننده‬
‫گرم‬
‫‪ ‬قرمز‬
‫محرك ضعيف‬
‫خيلي گرم‬
‫‪ ‬زرد‬
‫بي حوصلگي‬
‫بي اثر‬
‫‪ ‬قهوه اي‬
‫اضطراب‬
‫سرد‬
‫‪ ‬بنفش‬
‫مخاطرات بهداشتي نور‬
‫‪ ‬مخاطرات نور زياد ‪:‬‬
‫مقدار باالي نور و يا تركيب نادرست طيف نور مي تواند منجر به بروز سردرد‪ ،‬خستگي‬
‫تحريك چشمها و اضطراب گردد‪.‬‬
‫‪ ‬مخاطرات نور کم‪:‬‬
‫فشارهاي چشمي‪ -‬سردرد‪ -‬سرگیجه‪ -‬خستگی‪ -‬احساس درد در ناحیه گردن و کتف بعلت‬
‫وضعیت نامناسب بدن و تالشهای اضافی بمنظور دیدن و خواندن‪ -‬نیستاگموس‬
‫‪ ‬نیستاگموس‪ :‬به حركات غیر ارادي چشم در جهات مختلف اطالق می شود‬
‫نکات الزم جهت جلوگیری از مخاطرات بهداشتی نور‬
‫‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫شدت روشنايي بايستي مطابق با استانداردهاي پيشنهادي باشد‪.‬‬
‫منابع روشنايي مورد استفاده جهت تامین روشنايي بايستي داراي رنگ دهي مناسب باشند‪.‬‬
‫عدم وجود سايه روشن در محل ديد فرد يا محيط كار‬
‫عدم ايجاد فشارهاي چشمي ‪،‬سوزش يا سردرد براي فرد در محيط كار‬
‫نبود تالش اضافي از سوي فرد براي ديدن سطح كار كه پيامد آن بوجود آمدن وضعيتهاي‬
‫نامطلوب بدني و دردهاي كمري و گردني مي باشد‬
‫عدم قرارگیري منابع روشنايي درناحيه ديد مستقيم فرد‬
‫نبود سطوح انعكاس دهنده مزاحم در ناحيه ديد فرد در محيط كار‬
‫نور کافی باشد‪.‬‬
‫درخشندگی سطوح سبب خیرگی نشود‪.‬‬
‫پرتوهای یونیزان در محیط کار‪:‬‬
‫یکی از عوامل زیان آورمحیط کار‪ ،‬پرتوهای یونساز می باشند که می توانند سبب ایجاد آسیب های جدی‬
‫و برگشت ناپذیر و غیر قابل درمان‪ ،‬در نزد افرادی که به نحوی با پرتو سر و کار دارند و یا افرادی که جهت‬
‫تشخیص و درمان مراجعه می نمایند‪ ،‬شود‪ .‬تماس با مقداربیش از حد مجاز پرتوهای یونساز می تواند‬
‫اثراتی روی دستگاه خونساز‪ ،‬دستگاه گوارش‪ ،‬سیستم اعصاب مرکزی و در نهایت کل بدن بگذارد یا‬
‫ممکن است آثار آن در نسل های بعدی ظاهر شود‪.‬‬
‫‪ ‬تعريف‪:‬‬
‫پرتوهاي يونساز‪ :‬پرتوهاي يونساز پرتوهاي الكترو مغناطيس ي يا ذرهاي هستند كه‬
‫بتوانند هنگام عبور از ماده يونهايي توليد نمايند كه اين اصطالح شامل‬
‫پرتوهاي حاصل از مولدهاي اشعه ايكس و شتاب دهندههاي ذرات و همچنین‬
‫تابشهاي حاصل از مواد راديواكتيو و راكتورهاي اتمي خواهد بود‪.‬‬
‫آثار و عوارض پرتوهای‬
‫یونیزان‪:‬‬
‫در صورتی که تابش تقریبا به صورت یکنواخت به تمام بدن برسد بیشترین خطر سالمتی فرد‬
‫مربوط به پرتوگیری بافتها و اعضای مخصوص ی است که به آنها اعضای بحرانی گفته می‬
‫شود‪ .‬به طور کلی این ارگان ها عبارتند از ‪:‬‬
‫مغز استخوان‪ ،‬لوله های گوارش ی‪ ،‬ششها‪ ،‬غده تیروئید‪ ،‬کلیه ها‪ ،‬طحال‪ ،‬پانکراس‪ ،‬بافتهاي‬
‫ماهیچه ای‪.‬‬
‫‪ -1‬کاهش تعداد گلبولهای سفید خون‪ ،‬کاهش پالکتهای خون و توقف کامل فعالیت مراکز خونساز‪.‬‬
‫‪ -2‬آسیب به بافت پوشش ی دستگاه گوارش‪ ،‬در نتیجه زخم در دستگاه گوارش اسهال خونی و کاهش‬
‫وزن بیمار‬
‫‪ -3‬تابش بسیار شدید و به مدت کوتاه به رگ های خونی مغز و ستون فقرات شدیدا آسیب می رساند‪.‬‬
‫‪ -4‬اشعه یونیزان می تواند سبب بروز تغییرات ژنی در ایجاد صدمات کروموزومی گردد‪ .‬اگر این تغییر‬
‫ژنی در یک سلول جنس ی باشد این صدمه به شکل یک اختالل و موتاسیون به نسل بعد منتقل‬
‫خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -5‬مهم ترین عارضه درازمدت و ديررس اشعه های یونیزان‪ ،‬ایجاد سرطان است‪ .‬غالب سرطان های‬
‫مشاهده شده سرطان خون‪ ،‬پوست‪ ،‬ریه و سرطان کبد است‪.‬‬
‫‪ -6‬افرادی که به علت شغلشان تحت تاثیر پرتوهای یونساز هستند عمر متوسط آنها کمتر از دیگران‬
‫است‪.‬‬
‫‪ -7‬کاتاراکت(آب مروارید)‬
‫‪ -8‬اثرات روی جنین و‪....‬‬
‫حفاظت افراد در برابر پرتهای یونیزان‪:‬‬
‫‪ -1‬به حداقل رساندن زمان پرتوگیری (عامل زمان)‬
‫‪ -2‬به حداکثر رساندن فاصله از منبع پرتو (عامل فاصله)‬
‫‪ -3‬ایجاد حفاظ الزم در مقابل منبع پرتو (عامل حفاظ)‬
‫‪ -4‬دادن آموزش های الزم به افرادی که به نوعی با پرتوهای یون ساز در تماس اند در زمینه‬
‫اثرات و خطرات تماس با پرتوها و بهداشت و حفاظت در برابر پرتوها‬
‫‪ -5‬استفاده از لباس ها و پوشش های حفاظتی مناسب بگونه ای که فرد هرگز بدون وسیله‬
‫حفاظتی با منبع پرتوزا روبه رو نشود‬
‫‪ -6‬برای دقت کامل در امر پیشگیری از خطرات پرتوهای یونیزان و توجه به اینکه فرد شاغل در‬
‫مواجهه با اینگونه مواد قرار گرفته یا خیر باید آزمایشات مکرر خون انجام شود‪ .‬مشاهده‬
‫کم خونی راهنمای خوبی برای شاغلین است که باید هر شش ماه تکرار شود‪.‬‬
‫صدا در محیط کار‪:‬‬
‫‪ ‬اثرات سر و صدا بر روي کارکنان‪:‬‬
‫الف) اثرات فیزيولوژيكي صدا‪:‬‬
‫‪ -1‬خستگي شنوايي (وز وز كردن گوش‪ ،‬سوت كشيدن)‬
‫‪ -2‬افزايش ضربان قلب و فشار خون‬
‫‪ -3‬اثر روي چشم (باز شدن مردمك‪ ،‬افزايش يا كاهش ميدان ديد‪ ،‬كم شدن قدرت تشخيص‬
‫رنگها‪ ،‬از بین رفتن بينايي در شب)‬
‫ب) اثرات رواني صدا‪:‬‬
‫‪ -1‬كاهش ظرفيت و راندمان كاري‬
‫‪ -2‬تاثیرات نامطلوب روي خواب‬
‫‪ -3‬افزايش اشتباهات كاري‬
‫‪ -4‬تحريك اعصاب‬
‫ج) اثرات پاتولوژيكي صدا‪:‬‬
‫كاهش قدرت شنوايي از مهمترين اثرات پاتولوژيكي سر و صداست و عبارت از هر گونه كاهش در‬
‫قدرت شنوايي شخص نسبت به فرد سالم ميباشد كه ممكن است موقت يا دائم باشد‪.‬‬
‫‪-1‬كاهش موقت قدرت شنوايي‪ :‬اين امر عبارت از كاهش موقت در قدرت شنوايي يك فرد در‬
‫مقايسه با شنوايي طبيعي‪ ،‬ناش ي از در معرض صداي بلند بودن براي مدت كوتاه ميباشد‬
‫(زمان آن چند دقيقه تا چند روز طول ميكشد تا با توجه به حساسيت فرد و شدت صدا‬
‫قدرت شنوايي كاهش يافته بازيابي شود)‪.‬‬
‫‪-2‬كاهش دائمي قدرت شنوايي‪ :‬اين گونه كاهش شنوايي ممكن است ناش ي از سن زياد‪،‬‬
‫بيماريها‪ ،‬صدمه و نهايتا" قرار گرفتن در معرض سر و صداي شديد براي مدت طوالني‬
‫باشد‪.‬‬
‫كاهش وكنترل سر و صدا‪:‬‬
‫گوش ی حفاظتی ‪ear muff:‬‬
‫گوشی حفاظتی‪ear plug :‬‬
‫به طور كلي سه راهكار جهت كنترل سر و صداي محيط كار پيشنهاد شده است‪:‬‬
‫الف‪-‬كنترل صدا در منبع توليد‪:‬‬
‫ اعمال تغيیرات در زمان طراحي و ساخت دستگاهها‬‫بازرس ی منظم دستگاهها (تعويض به موقع قطعات معيوب‪ ،‬محكم كردن‬‫قسمتهاي شل دستگاه و ‪) . . .‬‬
‫ استفاده از جاذبهاي صدا روي منبع توليد صدا‬‫ب‪-‬کنترل صدا در مسیر انتشار‪:‬‬
‫ افزايش فاصله منبع توليد و شنونده‬‫ ساختن موانعی ميان منبع توليد و شنونده(دیوار مجهز به عایق)‬‫حفاظ کش ی در اطراف منبع تولید صدا‬‫ج‪ -‬كنترل فردي‪:‬‬
‫ تغيیر محل کارکنان‬‫ تغيیر برنامه کار‬‫استفاده از اتاقکهای صدا برای کارکنان‬‫استفاده كارکنان از محافظ هاي گوش‬‫ادیومتری(شنوایی سنجی) مرتب كارکنان در فواصل زماني الزم‬‫‪-‬اجراي برنامه هاي آموزش ي در جهت كاهش صدا‬
‫شرایط جوی محیط کار‪:‬‬
‫‪ ‬شرايط جوي محيط كار شامل كليه عواملي است كه روي هواي محيط كار تاثیر مي گذارند مانند‬
‫گرما‪ ،‬رطوبت و باد كه هر يك جداگانه قادر به ايجاد عوارض خطرناكي مي باشند ‪.‬‬
‫‪ ‬گرما‪:‬‬
‫‪ ‬استرس گرمایی‪:‬‬
‫هرگونه افزایش دمای عمقی بدن توسط یك مكانیسم موجود در مغز (هیپوتاالموس‬
‫) كنترل می گردد و اگر قابلیت های دفاعی بدن در برابر گرما در حداكثر خود نتواند‬
‫شرایط را به وضع مطلوب و عادی باز گرداند بیماری های ناش ی از گرما یا استرس‬
‫گرمایی بروز خواهد كرد‪.‬‬
‫عوارض ناش ي از گرما‪:‬‬
‫گروه ّاول‪ :‬عوارض خفیف است که شامل سوختگی پوست و جوش های گرمایی می شود ‪.‬‬
‫گروه ّ‬
‫دوم عوارض شدید می باشد و شامل کرامپ گرمایی ‪ ،‬گرما زدگی و ضعف گرمایی می باشد‬
‫‪ ‬الف ) کرامپ گرمایی(کرامپ ماهیچه ای) ‪:‬‬
‫این عارضه درکارکنانی که در محیطهای گرم ‪ ،‬کارهای بدنی سنگین انجام می دهند دیده می شود ‪ .‬از عالئم آن می‬
‫توان به سردرد ‪ ،‬سرگیجه و درد در ماهیچه های پا و شکم اشاره کرد ‪ .‬درد مرتبا زیاد شده و در حالت بسیار شدید‬
‫گرفتگی و اسپاسم را به دنبال دارد ‪ .‬و علت اصلی ایجاد این بیماری عرق زیاد و از دست دادن آب و الکترولیت های‬
‫بدن به خصوص سدیم می باشد ‪ .‬برای درمان می بایست شخص را از محیط گرم دور نموده و به او مایعات نمک دار‬
‫خورانیده شود‪.‬‬
‫‪ ‬ب ) گرمازدگی‪:‬‬
‫آغاز این بیماری ناگهانی بوده و بیمار بیهوش می گردد‪ .‬پوست بیمار بسیار گرم و خشک با نبض تند ‪ .‬علت این بیماری‬
‫ناتوانی مرکز تنظیم حرارت بدن در مغز به علت اثر مستقیم حرارت می باشد ‪ .‬برای درمان این بیماری می بایست‬
‫پوست را سریعا خنک نمود و آنرا مرطوب نگه داشت ‪ .‬برای این کار می توان فرد را در ملحفه و یا حوله مرطوب و‬
‫سرد قرار داد و یا بدن وی را با اسفنج خیس مرطوب کرد و یا شخص را در وان آب سرد غوطه ور ساخت‪ .‬اغلب مرگ‬
‫ها دراثر گرمازدگی در ‪24‬ساعت ّاولیه رخ می دهد‪.‬‬
‫‪ ‬پ ) ضعف گرمایی ‪:‬‬
‫دراین عارضه شروع بیماری بسیار آهسته بوده و بیمار از ضعف ‪ ،‬خستگی و سرگیجه شکایت می کند ‪ ،‬معموال‬
‫عالیمی چون اسهال و استفراغ نیز وجود دارد ‪.‬پوست فرد مرطوب و درجه حرارت بدنش در حدود ‪ 39/ 5‬درجه سانتی‬
‫گراد می باشد و نبض وی تند و ضعیف بوده و فشار خون کاهش می یابد‪.‬‬
‫پیشگیری از خطرات ناش ی از گرما‬
‫برای کنترل گرمای محیط کار و پیشگیری از عوارض ناش ی از آن روش های متعددی وجود‬
‫دارد مثل کاهش فعالیت جسمانی ‪ ،‬برنامه منظم کار و استراحت ‪ ،‬تهویه عمومی ‪،‬‬
‫استفاده از حفاظهای بازتابی و جذبی ‪ ،‬استفاده از وسایل حفاظتی فردی ‪ ،‬سازش با‬
‫گرما و‪....‬‬
‫ولی مهمترین راهکارهایی که کارکنان می بایست جهت مقابله با فشار و عوارض ناش ی از‬
‫گرما می بایست به آنها توجه داشته باشند عبارتند از‪:‬‬
‫‪ -1‬جایگزین آب و امالح‪:‬‬
‫هر ‪ 20_15‬دقیقه یک لیوان آب بنوشید ‪ .‬مهم نیست که احساس تشنگی کنید یا خیر‪.‬‬
‫آب مورد استفاده باید خنک بوده ( حدود ‪ 15_10‬درجه سانتی گراد)‬
‫در تنظیم رژیم غذایی خود دقت کنید چرا که مصرف مواد غذایی سرشار از پروتئین ‪ ،‬بدن‬
‫را نیازمند آب بیشتری برای دفع ترکیبات نیتروژنه حاصل از سوخت و ساز این مواد می کند‬
‫‪-2‬سازش با گرما ‪:‬‬
‫برای سازش باگرما می بایست به موارد زیر توجه داشته باشید‪:‬‬
‫‪ ‬معموال تا ‪ 7‬روز طول می کشد تا باگرما سازش کنید ‪ .‬به همین خاطر قبل از‬
‫ایجاد سازش کامل از پرداختن به کارهای سنگین در تمام طول روز خودداری‬
‫کنید‪.‬‬
‫‪ ‬پس از سازش با گرما دمای بدن و تعداد ضربان قلب شما کاهش می یابد ‪،‬‬
‫بدن شما بیشتر عرق می کند اما میزان نمک کمتری دفع می شود‪.‬‬
‫‪ ‬در صورتی که به کار در محیط گرم ادامه ندهید پس از چند هفته به طور‬
‫کامل سازش با گرما را از دست می دهید‬
.
‫‪ -11‬رضایت آگاهانه‪ :‬حوزه ریاست و مدیریت‪ -‬معاونت آموزشی‪-‬‬
‫معاونت درمان‪ -‬دفتر پرستاری‬
‫‪ -12‬نحوه دریافت هزینه از گیرنده خدمت‪ :‬امور مال‪ -‬درآمد‬
‫‪ -13‬نظام کارآمد رسیدگی به شکایات‪ :‬ریاست و مدیریت‪ -‬واحد‬
‫رسیدگی به شکایات‬
‫‪ -14‬سنجش رضایت گیرنده خدمت‪ :‬دفتر بهبود کیفیت‪ -‬حوزه ریاست‬
‫و مدیریت‬
‫‪ -15‬خط مشی‬