Transcript Lower Limb Kinesiology - Semnan University of Medical Sciences

Electrotherapy
Amir H. Bakhtiary
PhD. PT
Associate Professor
Physiotherapy Department
Rehabilitation faculty
Semnan University of Medical Sciences
‫پرتوهای ماورا بنفش‬
Ultra-violet
Radiation
‫پرتوهای ماورا بنفش چیست؟‬
‫پرتوهاي نامرئي واقع در انتهاي طيف مرئي و نور بنفش‬
‫•با طول موج ‪ 390‬تا ‪ nm400‬شروع و تا منطقه پرتوهاي نرم ‪X-ray‬‬
‫•طيف پرتوهاي وراي بنفش در سه منطقه طبقهبندي ميشود‪ B ،A :‬و ‪.C‬‬
‫نوع پرتو‬
‫‪Biotic‬‬
‫‪UVA‬‬
‫‪UVB‬‬
‫‪Abiotic‬‬
‫‪UVC‬‬
‫طول موج‬
‫نامهاي ديگر‬
‫‪315‬ـ‪nm 400‬‬
‫‪280‬ـ‪nm 315‬‬
‫‪UV‬بلند‪ ،‬نور سياه‬
‫‪ UV‬متوسط‪ UV ،‬اريتما‬
‫‪100‬ـ‪nm 280‬‬
‫‪ UV‬كوتاه‪ UV ،‬ميكروبكش‬
‫نحوه توليد پرتوهاي ماوراء بنفش چگونه است؟‬
‫• حرارت بسیار زیاد منبع نوري منجر به تولید پرتو ‪ UV‬نظیر عبور جريان‬
‫الكتريسيته از داخل بخار يونیزه شده‪( ،‬اغلب از بخار جيوه استفاده‬
‫ميشود)‪ ،‬المپهای کم فشار بخار جیوه و یا المپ فلورسنت‬
‫• المپ بخار جیوه اعمال ولتاژ داخل المپ كوارتز (حاوی كمي بخار جيوه)‪ ،‬موجب‬
‫نوسان بین الكترونها و اتمهاي جيوه و شكلگیري الكترونها و يونهاي آزاد جيوه‬
‫ميگردد‪ .‬برخورد الکترونها به اتمها و یونهای آزاد موجب برانگیختگی و رفتن‬
‫الکترونها به تراز انرژی باالتر و سپس برگشت آنها به تراز انرژی اولیه منجر به‬
‫آزادی یک فوتون پر انرژی ‪ UV‬می گردد‪.‬‬
‫• المپ فلورسنت‪ :‬شامل لولههاي تخليه كم فشار جيوه با پوشش فسفري که امواج‬
‫كوتاه ماوراء بنفش را جذب‪ ،‬وموجب برانگيختگي اتمهاي فسفر و تشعشع مجدد با‬
‫طول موج بلندتر ميگردد‪ .‬اين المپها را فلورسنت مينامند‬
‫• المپهای فشار متوسط که مادون قرمز بیشتری نسبت به نوع کم فشار دارند‬
‫طول موج پرتوهای مولدهای ‪ UV‬و نور خورشید‬
‫طیف تابش المپهای فشار متوسط‬
‫طول موج (‪)nm‬‬
‫‪578‬‬
‫پرتو‬
‫مرئي‬
‫‪546‬‬
‫مرئي‬
‫‪436‬‬
‫مرئي‬
‫‪405‬‬
‫مرئي‬
‫‪365‬‬
‫‪UVA‬‬
‫‪334‬‬
‫‪UVA‬‬
‫‪313‬‬
‫‪UVB‬‬
‫‪302‬‬
‫‪UVB‬‬
‫‪297‬‬
‫‪UVB‬‬
‫‪265‬‬
‫‪UVC‬‬
‫‪254‬‬
‫‪UVC‬‬
‫المپهای کرومایر چیست؟‬
‫تونل تراکتین چیست؟‬
‫نحوه اندازه گیری دوز تابش ی ماوراء بنفش چگونه است؟‬
‫• تعيین توان تشعشع يا شدت تشعشع در نقطه خاص ي‪( ،‬وات بر متر مربع يا‬
‫وات بر سانتيمتر مربع)‪.‬‬
‫• مقدار انرژي یا دوز تابش تشعشع عبارت است از میزان تشعشع (‪)W/cm2‬‬
‫ضربدر واحد زمان بر حسب ثانيه‪)J/cm2 ( .‬‬
‫تابش = توان منتشر شده درواحد سطح ( ‪)W/cm2‬‬
‫تابش ( ‪ × )W/cm2‬زمان تابش (‪ = )s‬دوز تابش تشعشع ( ‪)J/cm2‬‬
‫آثار فیزيولوژيكی تابش ماوراء بنفش روی پوست چیست؟‬
‫• آثار فوری و حاد‬
‫• آفتاب سوختگی با عالئم التهاب‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫شامل درد‪ ،‬تورم‪ ،‬قرمزی و گرم شدن پوست است‬
‫این تغییرات همراه تخریب سلولهای النگر هانس ودر نتیجه موجب کاهش عملکرد سیستم‬
‫ایمنی در پوست میشود‬
‫اريتما‪ ،‬يا قرمزي فورا که با دوره تاخیر (‪ )Latent period‬ظاهر و بعد از چند ساعت شدت‬
‫مييابد و سپس بتدريج كاهش مييابد‪.‬‬
‫افزايش ضخامت و پيگمانتاسيون حفاظتي که‪30‬ـ‪ 40‬روز بطول انجامد و ناش ي از تابش دوز‬
‫تحت اريتما )‪ (suberythmal dose‬بوده كه شدت آنها آنقدر نیست كه منجر به قرمزي‬
‫قابل مشاهده روي پوست گردد‬
‫میزان بروز اين آثار بستگي به مقدار انرژي ‪ UVB‬مورد استفاده‪ ،‬شدت تابش‪ ،‬واكنش و‬
‫حساسيت پوست افراد دارد‪.‬‬
‫• آثار طوالنی مدت‬
‫ويژگيهاي انواع اريتما‬
‫‪E‬‬
‫‪E‬‬
‫‪E-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪E‬‬
‫‪E‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫آثار فیزيولوژيكی تابش ماوراء بنفش روی پوست چیست؟‬
‫•آثار طوالنی مدت تابش پرتوهای ماورا بنفش‬
‫•واکنش حفاظتی برنزه شدن و تغییر رنگ پوست که موجب افزایش تولید مالنین شده‬
‫بعد از تابش ‪ UVB‬است‬
‫•تغییرات پیگمانتاسیون و کاهش عملکرد سیستم ایمنی در اثر تابش طوالنی پرتوهای‬
‫‪ UV‬روی پوست‬
‫•افزایش رشد پوست یا هیپرپالزی درم‪ ،‬که افزایش سرعت چرخه تکثیر سلولهای‬
‫کراتینوسیت در اثر تابش پرتوهای ‪ UV‬موجب افزایش سرعت رشد پوست برای یک‬
‫دوره زمانی (واکنش حفاظتی در مقابل نور) شده‬
‫•تابش پرتو ‪ UV‬برای تولید ویتامین ‪ D‬از کلسترول در پوست ضروری است‪.‬‬
‫•تابشهای مکرر پرتوهای ‪ UV‬موجب رشد کراتینوز فعال و تبدیل آنها به سلولهای‬
‫سرطانی میگردد‬
‫•دوز شديد پرتوهاي ‪ UVB‬و ‪ UVC‬موجب کونژکتویت و فوتوكراتيتيس شود‬
‫آثار درمانی و موارد کاربرد ماورابنفش چیست؟‬
‫•پسوريازيس يك بيماري پوستي مزمن ناشناخته که زمان انتقال (‪ )Transit time‬به‬
‫حدود ‪ 36‬ساعت کاهش مییابد و تعداد سلولهای تکثیر کننده اپیدرم نزدیک دو برابر‬
‫افزایش مییابد‪.‬‬
‫• درمان ‪ PUVA‬با طول موج ‪ 311‬و ‪ nm 312‬جهت درمان سیستماتیک با استفاده از داروی‬
‫پسورالن و یا داروهای دیگر‬
‫•ویتیلیگو یک بیماری شایع پوستی با مشخصه فقدان مالنوسیتها است‪ .‬که لکههای‬
‫سفید بصورت موضعی و یا وسیعتر روی پوست ظاهر میشود‪.‬‬
‫•درمانهای پیشنهادی شامل استفاده از پمادهای گلیکوکورتیکوئید و ‪ PUVA‬با استفاده‬
‫از طیف محدود ‪ nm 311‬پرتوهای ‪ UVB‬میباشد مناطق مجاور طبیعی باید پوشانده‬
‫شود‬
‫•برای سنتر ویتامین ‪ D‬دوز ‪ SubE1‬پرتوهای ‪ UVB‬مناسب است‬
‫•کنترل عفونتهای باکتریایی سطحی با استفاده از تابش دوز ‪ E4‬ماوراء بنفش‬
UV ‫برخی موارد پیشنهادی استفاده درمانی‬
UVB ‫و‬UVA
UVB
UVA
‫پسوريازيس‬
‫ويتيليگو‬
Dermatitis
D ‫كمبود ويتامین‬
‫بعض ي از انواع فوتودرماتوز‬
‫اسكلرودرما‬
Utricaria pigmantosa
Atopic dermatitis
Cutaneous T cell Lymphomas
Lichen planus
Cutaneous Mastocytosis
Miscellaneous dermatoses
‫عوامل موثر بر واکنش پوست به استفاده درمانی از پرتوهای‬
‫ماورا بنفش کدام هستند؟‬
‫•مقدار انرژي ماوراء بنفش تابيده در واحد سطح پوست که بستگی به عوامل‬
‫متعددی دارد نظیر ‪،‬‬
‫•توان خروجی المپ‪( ،‬ضرورت تست دوز)‬
‫•فاصله بین المپ و سطح پوست‪( ،‬قانون عکس مربع فاصله)‬
‫•زاویه تابش پرتو روی پوست (عمود بودن پرتوها)‬
‫•مدت زمان تابش و پرتودهی پوست‪.‬‬
‫اگر دوز ‪ E1‬در فاصله ‪ cm 50‬به مدت ‪20‬ثانيه بدست آيد دوز ‪ E2‬در فاصله‬
‫‪ cm 25‬با چه زمانی بدست می آید؟‬
‫•حساسيت بيولوژيكي پوست منطقه تحت تابش‪.‬‬
‫عوامل موثر بر حساسيت و واکنش بيولوژيكي پوست منطقه‬
‫تحت تابش چیست؟‬
‫‪ ‬نوع پوست‬
‫‪ ‬حساسيت پوست که تحت تاثیر‬
‫‪ ‬عوامل ژنتیکی‬
‫‪ ‬عوامل سیستماتیک و یا موضعی داروها‬
‫‪ ‬تابشهاي اخیر پرتوهای ‪ UV‬به پوست (افزایش ضخامت و اثر حفاظتی)‬
‫جدول انواع پوست در واکنش به پرتوهای ‪UV‬‬
‫نوع پوست‬
‫نوع ‪I‬‬
‫نوع ‪II‬‬
‫نوع ‪III‬‬
‫نوع ‪IV‬‬
‫نوع ‪V‬‬
‫نوع ‪VI‬‬
‫واکنش به پرتو ‪UV‬‬
‫هميشه دچار آفتاب سوختگي ميشوند‪ ،‬هيچ وقت قهوهاي نميشوند‪.‬‬
‫هميشه دچار آفتاب سوختگي ميشوند‪ ،‬مختصري قهوهاي ميشوند‪.‬‬
‫گاهي اوقات دچار آفتاب سوختگي ميشوند‪ ،‬هميشه قهوهاي ميشوند‪.‬‬
‫هيچوقت دچار آفتاب سوختگي نميشوند‪ ،‬هميشه قهوهاي ميشوند‬
‫پوست رنگین است‪ ،‬مغولي‬
‫پوست بشدت رنگین است‪ ،‬سياه پوست‬
‫توجه به چه نکاتی جهت استفاده درمانی ایمن و مطمئن از‬
‫ماورا بنفش ضروری است؟‬
‫‪ ‬درجه اریتما‬
‫‪ ‬شامل ‪ E3 ،E2 ،E1‬و ‪E4‬‬
‫‪ ‬اریتما درجه ‪ 1‬یا ‪ E1‬عبارت است از حداقل واکنش اریتما قابل مشاهده در سطح‬
‫پوست که ناش ی از تابش ‪ UV‬المپ خاص‪ ،‬در فاصله و زمان مشخص ظاهر میشود‪.‬‬
‫دوز حداقل اریتما (‪ )Minimal Erythemal Dose‬یا ‪MED‬‬
‫‪ ‬یک ارتباط خطی طولي بین درجه اریتما و دوز مورد نیاز برای اریتمای مورد نظر و‬
‫بین درجه اریتما و زمان مورد نیاز برای ایجاد حداقل و حداکثر دوز موجود است‬
‫‪ ‬آزمایش اریتما‬
‫‪ ‬حساسیت پوست به نور‬
‫‪ ‬پیشرفت درمان‬
‫ويژگيهاي انواع اريتما‬
‫‪E‬‬
‫‪E‬‬
‫‪E-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪E‬‬
‫‪E‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫توجه به چه نکاتی جهت استفاده درمانی ایمن و مطمئن از‬
‫ماورا بنفش ضروری است؟‬
‫‪ ‬درجه اریتما‬
‫‪ ‬آزمایش اریتما دارای مراحل زیر است‬
‫‪ ‬کنترل عوامل موثر بر حساسیت پوست‬
‫‪ ‬توضیح ماهیت تست به بیمار و استفاده از عینک محافظ‬
‫‪ ‬انتخاب مولد ‪ UV‬مناسب برای تست‬
‫‪ ‬استفاده از الگوی شکلهای غیر همسان برای تابش زمانهای مختلف‬
‫‪ ‬تابش پرتو ‪ UV‬روی پوست با زمانهای مختلف برای تعیین حساسیت پوست‬
‫‪ ‬کنترل سطح تابش بعد از ‪ 24‬ساعت برای تعیین دوز ‪ E1‬پوست بیمار‬
‫‪ ‬حساسیت پوست به نور‬
‫‪ ‬پیشرفت درمان‬
‫جدول انجام تست دوز ‪UV‬‬
‫شنبه‬
‫انجام‬
‫زمان‬
‫تست ‪ 11‬صبح ‪ 3‬بعد از ظهر ‪ 7‬بعد از ظهر ‪ 11‬بعد از ظهر‬
‫شنبه‬
‫يكشنبه‬
‫‪ 7‬صبح‬
‫‪11‬صبح‬
‫به منطقه مربوط به هر شكل در زمانهاي فوق نگاه كنید و اگر پوست قرمز باشد‬
‫عالمت ضربدر (×) در خانه مربوطه بگذارید و اگر پوست قرمزي نباشد خط تیره (‪-‬‬
‫توجه به چه نکاتی جهت استفاده درمانی ایمن و مطمئن از‬
‫ماورا بنفش ضروری است؟‬
‫‪ ‬درجه اریتما‬
‫‪ ‬آزمایش اریتما دارای مراحل زیر است‬
‫‪ ‬حساسیت پوست به نور‬
‫‪ ‬استفاده از برخی مواد به صورت خوراکی یا پماد روی پوست موجب افزایش‬
‫حساسیت پوست به پرتوهای ‪ UV‬میشود بنابراین‪:‬‬
‫‪ ‬قبل از انجام تست اریتما‪ ،‬درمانگر باید استفاده از هر نوع دارویی را ثبت کند و‬
‫سطح پوست را از هرگونه پماد مورد استفاده تمیز کند‪.‬‬
‫‪ ‬باید تغییر برنامه دارویی بیمار در حین دوره درمانی با پرتو ‪ UV‬را مورد توجه قرار‬
‫داد زیرا حساسیت پوست نیز تغییر میکند‬
‫‪ ‬پیشرفت درمان‬
‫توجه به چه نکاتی جهت استفاده درمانی ایمن و مطمئن از‬
‫ماورا بنفش ضروری است؟‬
‫‪ ‬درجه اریتما‬
‫‪ ‬آزمایش اریتما دارای مراحل زیر است‬
‫‪ ‬حساسیت پوست به نور‬
‫‪ ‬پیشرفت درمان‬
‫‪ ‬حتی كمترين دوز ماورابنفش موجب تغيیراتي ناش ی از پيگمانتاسيون ميگردد‪ ،‬كه‬
‫موجب افزايش مقاومت پوست در مقابل ماورابنفش ميگردد‬
‫‪ ‬بايد دوز تابش را در هر جلسه درمان افزايش داد‪ ،‬تا مقاومت پوست در مقابل‬
‫تابش ماورابنفش جبران گردد‬
‫دوز اوليه‬
‫تحت اريتما ‪E0‬‬
‫‪E MED1‬‬
‫‪E2‬‬
‫‪E‬‬
‫زودترين زمان تكرار دوز بعدي‬
‫‪ 24‬ساعت‬
‫‪ 2‬روز‬
‫‪ 3‬تا ‪ 4‬روز‬
‫‪ 1‬هفته‬
‫درصد افزايش(‪)%‬‬
‫‪12.5‬‬
‫‪25‬‬
‫‪50‬‬
‫‪75‬‬
‫چه نسبتی از سطوح بدن را می توان تحت تابش ‪ UV‬قرار داد؟‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫دوز ‪ Sub E1‬يا ‪ E0‬روی کل بدن‬
‫دوز ‪ E1‬روی نیمی از بدن یا كل بدن‪،‬‬
‫دوز ‪ E2‬روی‪ 20‬الی ‪ %25‬از سطح بدن‪،‬‬
‫دوز ‪ E3‬روی ‪ %4‬سطح بدن (حدود ‪،)cm2 600‬‬
‫دوز ‪ E4‬فقط روی سطح زخم‪.‬‬
‫اگر دوز ‪ E1‬در فاصله ‪ cm 50‬به مدت ‪20‬ثانيه بدست آيد دوز ‪ E2‬در‬
‫فاصله ‪ cm 25‬با چه زمانی بدست می آید؟‬
‫در جلسه سوم مقدار آن چقدر است؟‬
‫مراحل کاربرد عمومی ‪ UV‬چیست؟‬
‫مراحل کاربرد عمومی ‪UV‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫آمادهسازي بيمار‬
‫آمادهسازي دستگاه‬
‫دستورالعملها و احتياطات‬
‫كاربرد اشعه‬
‫پیشرفت درمان‪ :‬این بخش شامل چهار جزء جداگانه میباشد‪:‬‬
‫‪ )1‬مدت زمان درمانهای بعدی‬
‫‪ )2‬اندازه سطح تحت درمان‬
‫‪ )3‬تعداد کل جلسات درمان (اعمال محدودیت در تعداد جلسات)و‬
‫‪ )4‬تنظیم دوز درمانی به دنبال قطع جلسات‬
‫نحوه انتخاب دوز درمانی پس از قطع جلسات درمانی چگونه‬
‫است؟‬
‫تاخیر جلسه بعدي درماني‬
‫تا ‪ 4‬روز‬
‫‪ 5‬تا ‪ 7‬روز‬
‫‪ 8‬تا ‪ 13‬روز‬
‫‪ 14‬تا ‪ 20‬روز‬
‫‪ 21‬تا ‪ 27‬روز‬
‫‪ 28‬روز‬
‫دوز‬
‫افزايش دوز برحسب معمول‬
‫تكرار دوز جلسه قبلي‬
‫انجام دوز ارائه شده در ‪ 4‬جلسه قبل‬
‫انجام دوز ارائه شده در ‪ 8‬جلسه قبل‬
‫انجام دوز ارائه شده در ‪ 12‬جلسه قبل‬
‫استفاده از دوز اوليه‬
‫چه مواردی باید بعد از استفاده درمانی از پرتوهای ‪ UV‬ثبت شود؟‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫روزهای جلسات درمانی براي محاسبه پيشرفت درمان‪.‬‬
‫المپ مورد استفاده‪:‬‬
‫فاصله درماني بكار برده شده‪.:‬‬
‫محل دقيق درمان شامل وضعيت بيمار و نحوه پوشش محل درمان‪.‬‬
‫زمان‪ :‬مدت زمان درمان در هر جلسه‪.‬‬
‫واكنش ايجاد شده‪ :‬در هر جلسه واكنش ناش ي از جلسه قبلي بايد ثبت شود‪.‬‬
‫• هرگونه تغییر در عارضه بیمار نسبت به جلسه قبل‬
‫چه خطراتی هنگام استفاده درمانی ماورا بنفش وجود دارد؟‬
‫• اختالالت حس و اریتمای فوری (نشانه دوز تابش بیش از حد است)‬
‫• چشمها (استفاده از عینک مخصوص ‪ UV‬الزامی است)‬
‫• دوز بیش از حد درمانی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫طوالني ‪UV‬‬
‫تابش‬
‫نزديكي بيش از حد المپ‬
‫مناطق حفاظت شده پوست از تابشهاي قبلي‬
‫حساس كنندهها‬
‫تغيیر المپ‬
‫• تشکیل گاز سمی ازن در کابین درمانی‬
‫موارد عدم استفاده درمانی ماورا بنفش چیست؟‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫عوارض حاد پوستي‪ ،‬نظیر اگزماي حاد‪ ،‬درماتيت و اريتماي‬
‫صدمه پوست ناش ي از تابش پرتوهاي يونیزان نظیر درمان با اشعه ‪.X‬‬
‫بيماري لوپوس اريتماتوس سيستميك با پرتوهاي ‪ UV‬تحريك و مجددا‬
‫گسترش مييابد‪.‬‬
‫واكنش آلرژيك به پرتوهاي ماوراء بنفش یا ‪.Photo Allergy‬‬
‫گرافتهاي پوستي تازه انجام شده‪.‬‬
‫هنگام وجود بيماريهاي همراه با تب حاد از درمان روي كل بدن بايد‬
‫اجتناب كرد‪.‬‬