Transcript พ.ศ. 2473 - Chiang Rai Rajabhat University

การบัญชีระหวาง
่
International
ประเทศ
Asst. Prof. Accounting
Dr. Panchat Akarak
E-mail [email protected]
School of Accounting
Chiang Rai Rajabhat University:
บทที่ 1 ความรูเบื
้ งตนเกี
ย
่ วกับการ
้ อ
้
บัญชีระหวางประเทศ
่
หัวขอส
้ าคัญ
ประวัตก
ิ ารบัญชีประเทศตะวันตก
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
การเกิดขึน
้ ของการบัญชีระหวาง
่
ประเทศ
บทที่ 1 ความรู้เบือ
้ งตนเกี
ย
่ วกับการ
้
บัญชีระหวางประเทศ
่
วัตถุประสงคบทเรี
ยน
์
นักศึ กษาทราบและอธิบายวิวฒ
ั นาการ
ทางการบัญชีทเี่ กิดขึน
้ ในกลุมประเทศ
่
ตะวันตก และประเทศไทยได้
นักศึ กษาทราบและอธิบายการเกิดขึน
้ ของ
บัญชีระหวางประเทศได
่
้
นักศึ กษาทราบและอธิบายแรงกดดันจากผูใช
้ ้
งบการเงินกลุมต
ๆ จนทาให้เกิดบัญชี
่ าง
่
ระหวางประเทศ
ประวัตก
ิ ารบัญชีประเทศตะวันตก
1. การบัญชีเกิดขึน
้ จากการคิดค้น
ภาษา การเขียน
จุด
ทศนิยม ตรรกวิทยา ธุรกิจ และ
รัฐบาล
การบัญชีอาจจะเกิดขึน
้
เป็ นการเก็บขอมู
้ ลของเจ้าของธุรกิจ
เพือ
่ ให้ทราบฐานะการเงินของ
ตนเองและการคา
ประวัตก
ิ ารบัญชีประเทศตะวันตก
(ตอ)
่
2. นักวิชาการมีความเห็นวา่ การ
บัญชีเริม
่ ตนจากระบบบั
ญชีคู่ ซึง่ ได้
้
มีการเขียนอธิบายแนวทางการ
ปฏิบต
ั ข
ิ องระบบดังกลาวไว
ใน
่
้
หนังสื อชือ
่ Summa de
arithemetica โดยชาวอิตาเลีย
่ น
ชือ
่ Luca Pacioli แตยั
่ งไมแน
่ ่ ชัดวา่
ประวัตก
ิ ารบัญชีประเทศตะวันตก
(ตอ)
่
3. Radebaugh and Gray (1997)
ไดตั
้ ง้ ขอสั
้ งเกตวา่ Luca ไมใช
่ ่ นัก
บัญชีหรือพอค
่ า้ แตเป็
่ นนัก
คณิตศาสตรและบาทหลวง
จึงไม่
์
น่าจะใช่ผูคิ
ญชีคู่ แต่
้ ดคนระบบบั
้
เป็ นผูรวบรวมและเขี
ยนตาราเผยแพร่
้
หลักการบัญชีคูมากกวา
ประวัตก
ิ ารบัญชีประเทศตะวันตก
(ตอ)
่
4. ในหนังสื อของลูกา้ (Luca) ไมได
่ ้
ระบุวาตนเองเป็
นผูคิ
ญชี
่
้ ดคนระบบบั
้
คูขึ
้ มา
แตอย
ตาม ทัว่
่ น
่ างไรก็
่
โลกยอมรับวา่ Luca คือบุคคล
สาคัญในประวัตศ
ิ าสตรการบั
ญชี
์
ของโลกในฐานะผู้แนะนาให้โลก
รูจก
ั ระบบบัญชีค“ู บิดาแหงการบัญชี
ประวัตก
ิ ารบัญชีประเทศตะวันตก
(ตอ)
่
5. ระบบบัญชีคในอดี
ู่
ตยึดหลักการ
บันทึกขอมู
้ ลทางการเงิน 2 ดาน
้
เดบิต และเครดิต และใช้สมุด
บัญชี 3 เลม
่ ไดแก
้ ่ สมุดบันทึก
(Memorandum)
สมุดรายวันทัว่ ไป (Journal)
สมุดบัญชีแยกประเภท
ประวัตก
ิ ารบัญชีประเทศตะวันตก
(ตอ)
่
6. เมือ
่ ระบบบัญชีคมี
ู่ การใช้
แพรหลายการบั
ญชีม ี
การ
่
พัฒนาและการเปลีย
่ นแปลงในยุค
อุตสาหกรรมทาให้เกิดการบันทึก
สิ นทรัพยถาวร
การคิดคาเสื
่ ่ อม
์
ราคาการปันส่วนคาใช
่
้จายใน
่
โรงงาน การบันทึกสิ นคาคงคลัง
ประวัตก
ิ ารบัญชีประเทศตะวันตก
(ตอ)
่
7. ในช่วงศตวรรษที่ 20 มีราย
การค้าเกิดขึน
้ มากและมีความ
ซับซ้อน เช่น สั ญญาเช่าระยะ
ยาว ภาวะเงินเฟ้อและการรวม
ธุรกิจ ทาให้การปฏิบต
ั ท
ิ างการ
บัญชีมก
ี ารพัฒนามากขึน
้ เพือ
่
ตอบสนองความตองการของผูใช
วิวฒ
ั นาการของการ
บัญชี
ลาดับวิวฒ
ั นาการการบัญชี
1.
2.
3.
4.
5.
กอนคริ
สตกาลจนถึงศตวรรษที่ 13
่
ศตวรรษที่ 13-17
ศตวรรษที่ 17-19
ศตวรรษที่ 19-20
ศตวรรษที่ 20 ถึงปัจจุบน
ั
12
วิวฒ
ั นาการกอนคริ
สตกาลจนถึง
่
ศตวรรษที่ 13
1. ช่วง ค.ศ. 1340 (พ.ศ. 1883) พบวามี
่ การ
บันทึกทางการเงิน
ว ประเทศ
โดยพอค
้
่ าชาวเจนั
อิตาลี
ปัจจุบน
ั เขียนไวในต
าราของ
้
การแยกธุรกิจออกเป็ นหน่วยธุรกิจจากเจ้าของ
Luca ซึง่ นักคณิตศาสตรและบาทหลวง
์
ตาเลี
่ กนรายการเกีย
3. ชาวอิ
มีการบั
นทึย
่ วกับธุรกิจโดยใช้
หน่วยเงินตรา
4. มีการแยกบัญชีคาใช
่
้จายและรายได
่
้
ออกเป็ นคนละบัญชีกบ
ั บัญชีทน
ุ
13
ศตวรรษที่ 13-17
1. Luca Pacioli เขียนตาราชือ
่ “Summa de
Arithmetica Geoetria, Proportioniet
Proportionalite” ในตารามีบทหนึ่งวาด
่ วยการ
้
านวณและการบั
ญชีคู่ และไดรั
บาลี
ความนิ
ยมเกิด
้
2. คการค
าขยายออกนอกประเทศอิ
ต
ท
าให
้
้
โวน
รป
แพรหลายในยุ
่ าแบบหุ
การค
นส
้ าบัญชี้ ทาเพื
่ อ
3. การท
่ เจ้าของกิจการ รูปแบบการ
ทารายงานแบงตามงวดเวลาเพื
อ
่ วัดผลการ
่
าเนินงานเมือ
่ งานเสร็
งานหนึ
่งๆ ตาลี เริม
4.ดในปลายศตวรรษที
่ จ15
ประเทศอิ
่
เสื่ อมอานาจทางการค้า เพราะมีการค้นพบ
เส้นทางการคาใหม
าจึ
้
่ ๆ ศูนยกลางการค
์
้ งยาย
้
จากประเทศอิตาลีไปอยูแถบสเปน
โปรตุเกส
่ 14
ศตวรรษที่ 17-19
1.
เริม
่ มีการปิ ดบัญชีหาผลการค้ากาไร
ขาดทุ
นเน
เป็นความส
นงวด ๆาคัญของงบดุล (งบแสดง
2.
้
ฐานะการเงิ
น)กการดาเนินงานตอเนื่อง
3.
ยึดหลั
่
4. เริม
่ การปฏิวต
ั อ
ิ ุตสาหกรรมในประเทศ
อังกฤษ และประเทศอืน
่ ๆ ในยุโรปซึง่ มี
ผลตอการบั
ญชี
่
15
ศตวรรษที่ 19-20 (ค.ศ. 1930
พ.ศ. 2473)
1. การคาและอุ
ตสาหกรรมขยายตัวอยาง
้
่
รวดเร็วในประเทศอังกฤษ และ
สหรัฐอเมริกา มีการรวมบริษท
ั ทฤษฎี
เริ
่ เข
ิอ
อการ
2. เศรษฐศาสตร
เริม
่ มีการท
าบัามามี
พืท
่ ธิบุพ
คลต
คลภายนอก
้ ญชีเอ
่
์ ม
บัญชีปแบบงบการเงิน
ก
าหนดรู
3.
มีตาราเกีย
่ วกับบัญชีเขียนโดย
นั
ชาการต
าง
ๆ วมากมาย
่
4.กวิเนื
่องจากการปฏิ
ต
ั อ
ิ ุตสาหกรรมใน
ประเทศอังกฤษ ทาให้มีการพัฒนาการ
บัญชีตนทุ
างขวาง
มี
้ นอยางกว
่
้
สิ นทรัพยถาวรมากขึ
น
้ ทาให้ตองมี
การ
้
์
16
ศตวรรษที่ 19-20 (ค.ศ. 1930
พ.ศ. 2473)
5. รัฐบาลของประเทศอังกฤษและ
สหรัฐอเมริกา เริม
่ ออก
กฎหมายเกีย
่ วกับการคา้ มี
6. การจดทะเบี
ค.ศ. 1880ย(พ.ศ.
Charter
นจัดตั2423)
ง้ บริษท
ั Royal
และเริ
ม
่
จั
ง้ สมาคมนั
เก็ดบตัภาษี
การคา้ กบัญชีในประเทศอังกฤษ
สมาชิกมี 2 ประเภท คือ สมาชิกสามัญ
กอาวุ
โส 2429) นักบัญชีกลุม
7. และสมาชิ
ค.ศ. 1886
(พ.ศ.
่
หนึ่งในประเทศ
สหรัฐอเมริกา ไดจั
้ ดตัง้
17
ศตวรรษที่ 19-20 (ค.ศ. 1930
พ.ศ. 2473)
8. ค.ศ. 1905 (พ.ศ. 2448) สมาคมนัก
บัญชีของอเมริกา เริม
่ ออกวารสารราย
เดือน ชือ
่ Journal of Accountancy
ซึง่ ใช้เป็ นสื่ อกลางในการเผยแพรการ
่
ญชี การสอบบั
ญชี และการแสดง
9. บั
ค.ศ.1916
(พ.ศ. 2459)
อาจารยผู
์ ้สอน
ความคิ
ดเห็
นทางการบั
ในมหาวิ
ทยาลั
ยใน ญชี
สหรัฐอเมริกาทีส
่ อนวิชาการ
บัญชีไดก
้ อตั
่ ง้ สมาคมนักบัญชี และ
ตอมาได
เปลี
่ นชือ
่ เป็ น The American
่
้ ย
Accounting Association : AAA และ
18
ศตวรรษที่ 19-20 (ค.ศ. 1930
พ.ศ. 2473)
10. ค.ศ. 1991 (พ.ศ. 2462) มีการกอตั
่ ง้
สมาคมนานาชาติในประเทศ
สหรัฐอเมริกา ปัจจุบน
ั ชือ
่ National
Association of Accountants (NAA)
ทาการวิจย
ั คนคว
าเกี
่ วกับปัญหา
้
้ ย
ทางการบัญชีตนทุ
นและบัญชีเพือ
่ การ
้
11. ค.ศ.1930 (พ.ศ. 2473) สมาคม
จัดการ และออกวารสารรายเดือนชือ
่
AICPA ไดร้ วมกั
บ New York Stock
่
Management Accounting
Exchange ตัง้ คณะกรรมการเพือ
่
พิจารณารวมกั
นเกีย
่ วกับวิธป
ี ฏิบต
ั ิ
่
19
ศตวรรษที่ 20 ถึงปัจจุบน
ั
1. ในประเทศอังกฤษ กาหนดให้มีการจัดทางบ
กาไรขาดทุนเพิม
่ จากงบดุล
2. ช่วงตนศตวรรษที
้ และทาทุกปี่ 20 เน้นความสาคัญของงบ
กาไรขาดทุนมากกวางบดุ
ล แตตั
่
่
่ ง้ แตศตวรรษที
่
21 เน้นความสาคัญของงบดุลมากกวางบก
าไร
่
3. ขาดทุ
มีการทนางบการเงินอยางละเอี
ยด มีการแถลง
่
ข้อเท็จจริงเกีย
่ วกับขอมู
้ ลทางการเงินอยาง
่
ละเอียด และเน้นความสมา่ เสมอในการรายงาน
เพือ
่ ผลการเปรียบเทียบ
20
ศตวรรษที่ 20 ถึงปัจจุบน
ั
4.
ค.ศ. 1993 (พ.ศ. 2476) รัฐบาลประเทศ
สหรัฐอเมริกาออกกฎหมายตัง้ The Securities
and Exchange Commission (SEC)
เป็ น
หน่วยงานอิสระดาเนินการเกีย
่ วกับหลักทรัพย ์
ๆ ต้องจดทะเบียน
ั ตาง
และกาหนดให้บริษท
่
5. ช่วง ค.ศ. 140 (พ.ศ.248.) Paton and
หลักทรัพย ์ กับ SEC กอนที
จ
่ ะออกขายตอ
่
่
Littleton ของ AAA ไดเขี
ยน
้
สาธารณชน
หนังสื อเรือ
่ ง An Introduction to
Accounting
Standards
6. Corporate
มีการใช้คาศั
พท ์ “Generally
Accepted
Accounting Principles” (GAAP) อยาง
่
แพรหลายในสหรั
ฐอเมริ
กา
่
21
ศตวรรษที่ 20 ถึงปัจจุบน
ั
7. ค.ศ. 1942-1961 (พ.ศ. 2495-2504) The
Institute of Chartered Accountants in
England and Wales ออก
Recommendation on Accounting Principles
บ Accounting Research Bulletins ของ
คลายกั
้
8. ค.ศ. 1959 (พ.ศ. 2502) AICPA ตัง้ The
AICPA เพือ
่ ใช้เป็ นแนวทางปฏิบต
ั ิ
Accounting Principles
Board (APB) และ The Accounting
Research Division ไดออก
Unofficial
้
Pronouncements เรียกวา่ Accounting
Research Studies (ARS)
มี
ท
ง
้
ั
หมด
15
22
ศตวรรษที่ 20 ถึงปัจจุบน
ั
9. APB ออก APB Opinions ทัง้ หมด 31
Opinions และ 4 Statements ในช่วง
(ค.ศ. 1959-1973 (14 ปี ) บางฉบับเป็ นเป็ น
ความเห็ น และบางฉบับเป็ นเรือ
่ งใหม่ ส่วน
Statement เป็ นการออกในกรณีมป
ี ญ
ั หา
10.ค.ศ.1966 (พ.ศ. 2509) AAA ออก A
ทางการบัญชีและการคนคว
าวิ
จย
ั หรือวิเคราะห ์
้
้
Statement of Basic Accounting Theory
ปัญหา
(ASOBAT) ออกมาตรฐานและแนวทางสาหรับ
่ อสารข(พ.ศ.
อมู
ญชี ออก Series
11.การสื
ค.ศ.1978
2521) AAA
้ ลทางการบั
เกีย
่ วกับ Statement of Accounting Theory
and Theory Acceptance
23
ศตวรรษที่ 20 ถึงปัจจุบน
ั
12. ช่วง ค.ศ.1971 (พ.ศ. 2514) มีการจัดตัง้
The Cost accounting Standards Board
(CASB) ในประเทศสหรัฐอเมริกา
เพือ
่ ออก
มาตรฐานการบัญชีตนทุ
่ า
้ นสาหรับกิจการทีท
13.สั ญ
ค.ศ.1973
ญากับรัฐ(พ.ศ.
บาล 2516) The Wheat
Committee ให้ยกเลิก APB และตัง้ The
Financial Accounting Standards Board
(FASB) ทางานแทน เนื่องจากการทางานของ
APB ทางานลาช
่ ้า ผลงานไมก
่ ้าวหน้า
24
ศตวรรษที่ 20 ถึงปัจจุบน
ั
Pronouncements ของ FASB มี 4
ไดof
แก
1. ประเภท
Statements
Accounting
้ Financial
่
Standards (SFAS) เป็ นหลักการบัญชีทรี่ บ
ั รอง
ว่ ไป (GAAP) of Financial Accounting
2. ทั
Interpretations
Standards เป็ นการอธิบายขยายความของ
SFAS ทีอ
่ อกมาและมีผลบังคับใช้เช่นเดียวกับ
3. มาตรฐาน
Statements
on Financial Accounting
(Standards)
Concepts เป็ นการกาหนดวัตถุประสงคและ
์
แนวคิดขัน
้ มูลฐานซึง่ จะใช้ในการพัฒนา
4. มาตรฐานการบั
Technical Bulletins
เป็
นการให
แนวทาง
ญชีตอไป
้
่
เกีย
่ วกับปัญหาทางบัญชีการเงินและการรายงาน
25
ศตวรรษที่ 20 ถึงปัจจุบน
ั
จนถึงปัจจุบน
ั FASB ไดออก
SFAS
้
Interpretations และ Technical
Bulletins รวมประมาณ
200
ฉบับ และออก Statements of
Financial Accounting Concepts
7 ฉบับ
26
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั งเขป
1. การบัญชีในประเทศไทย
สั นนิษฐานวาน
้ ใน
่ ่ าจะเกิดขึน
รัชกาลที่ 5 ซึง่ ไดมี
ู
้ การปฏิรป
การเงิน
การคลัง โดยได้
ออกขอบั
้ า
้ งคับทุกหน่วยงานไดท
การบันทึกขอมู
้ ลรายไดและ
้
คาใช
ไ่ ดรั
่ นาส่ง
่
้จายที
่
้ บ เพือ
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั งเขป (ตอ)
่
2. ส่วนการบัญชีในภาคธุรกิจ
เอกชน คาดวาน
้ เมือ
่ มี
่ ่ าจะเกิดขึน
การค้าขาย โดยพอค
่ ้าอาจจะมี
การเก็บขอมู
้ ลทางการค้าไวอย
้ าง
่
ไมเป็
่ นระบบ และในสมัยสมเด็จ
พระนารายณมหาราช
มีการ
์
ค้าขายกับชาวจีนจานวนมาก
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั
ง
เขป
(ต
อ)
3. สวนระบบบัญชีค่ ู ยังไมมี
่
่
่
หลักฐานปรากฏชัดในประเทศไทย
แตมี
่ การสั นนิษฐานวาน
่ ่ าจะมีการ
นามาใช้เมือ
่ มีการติดตอค
บ
่ าขายกั
้
พอค
นตกทีไ่ ดน
่ าจากประเทศตะวั
้
้ า
ระบบบัญชีคมาเผยแพร
ู่
่ และใน
รัชกาลที่ 5
รัฐบาลกาหนดให้ธุรกิจการคาน
้ าส่ง
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั งเขป (ตอ)
่
4. การบัญชีคในประเทศไทย
ู่
สั นนิษฐานวาน
้ ใน
่ ่ าจะเกิดขึน
รัชกาลที่ 5 ซึง่ ไดมี
ู
้ การปฏิรป
การเงิน
การคลังและ ที่
กาหนดให้ธุรกิจการค้านาส่ง
รายไดให
้ ้กับรัฐบาล โดยตอง
้
จัดเก็บขอมู
าใช
้ ลรายไดและค
้
่
้จาย
่
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั งเขป (ตอ)
่
5. การบัญชีในประเทศไทย จึง
น่าจะมีการพัฒนาเพือ
่ ตอบสนอง
ตอความต
องการของรั
ฐบาลเป็ น
่
้
สาคัญ นั่นคือ ดานกฎหมายและ
้
บต
ั ก
ิ าร
ภาษีอากร มีผลตอการปฏิ
่
ทางบัญชีของธุรกิจในสมัยนั้น
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั งเขป (ตอ)
่
6. เมือ
่ ธุรกิจการคาเริม
่ มีมากขึน
้
การจัดเก็บและการบันทึกขอมู
้ ลที่
แตกตางกั
น ทาให้การจัดเก็บ
่
รายไดของหน
่ มี
้
่ วยงานรัฐบาลเริม
ปัญหามากขึน
้ เนื่องจากมีวธ
ิ ก
ี าร
บัญชีทแ
ี่ ตกตางกั
น จนทาให้ไม่
่
สามารถประเมินความถูกตองของ
้
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั งเขป (ตอ)
่
7. ในยุคตอมารั
ฐบาลจึงไดตั
่
้ ง้
สถาบันวิชาชีพทางการบัญชี ชือ
่
วา“สมาคมนั
กบัญชีและผูสอบ
่
้
บัญชีรบ
ั อนุ ญาตแหงประเทศไทย”
่
ั บัญชีและ
่ แ
ู ลให้มีนก
เพือ
่ ทาหน้าทีด
ผู้สอบบัญชีอยางเพี
ยงพอตอ
่
่
จานวนธุรกิจ
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั งเขป (ตอ)
่
8. รัฐบาลมอบหมายสมาคมฯ ทา
การพัฒนามาตรฐานการบัญชี และ
ไดออกเอกสารฉบั
บแรก
้
เรียกวา่
“หลักการบัญชีและ
ขอสมมติ
ฐานทางการบัญชี” หลังจาก
้
นั้นไดมี
้ การพัฒนามาตรฐานการบัญชี
มากขึน
้ เพือ
่ ให้กาวทั
นตอการ
้
่
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั งเขป (ตอ)
่
9. ตอมาได
มี
่
้ การออกกฎหมายที่
เกีย
่ วของกั
บการทาบัญชีบญ
ั ชี
้
(พ.ร.บ.การบัญชี พ.ศ. 2543) และ
กฎหมายวิชาชีพบัญชี (พ.ร.บ.
วิชาชีพบัญชี พ.ศ. 2547) และ
ไดมี
ึ้ มา
้ การจัดตัง้ สภาวิชาชีพบัญชีขน
จนปัจจุบน
ั นี้ ซึง่ เป็ นองคกรอิ
สระ
์
ประวัตก
ิ ารบัญชีไทย
โดยสั งเขป (ตอ)
่
10.
ในยุคปัจจุบน
ั มีการค้าขายกับ
ตางประเทศมากขึ
น
้ มีการลงทุนข้าม
่
ชาติ และเป็ นปั ญ หาในการปฏิบ ัต ิ
ท า ง ก า ร บั ญ ชี ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร
ก า ห น ด ม า ต ร ฐ า น ก า ร บั ญ ชี ไ ด้
พัฒนามาตรฐานการบัญชีใหม่ และ
ปรับปรุงมาตรฐานการบัญชีเดิม ให้
สอ ด ค ล้ อ ง กั บ มา ต ร ฐ า น กา ร บั ญ ชี
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย
สมัยรัชกาลที่ 5
ให้มีการจัดทารายรับ
รายจาย
และตัง้ สานักงาน
่
พ.ศ. 2418
ให้มีการบรรจุการ
ตรวจสอบบัญชีตาง
ๆ ทีน
่ าขึน
้ ทูลเกลาให
ทรง
่
้
้
บัญชีในโรงเรียนหลวง
ทราบทุ
ก
ปี
พ.ศ. 2428
ให้เปิ ดสอนการ
ค้าขายและเริม
่ การสอนการบัญชีตาม
สมัยรัชกาลที่ 6
ตัง้ โรงเรียนพาณิชยการ
หลั
การบั
ญชีในวิ
คูโดยบาทหลวงชาวฝรั
ง่ เศส
่
เพือ
่ กให
ความรู
ช
าการค
าขาย
้
้
้
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย
(ตอ)
่
พ.ศ. 2455
มีพระราชบัญญัต ิ
ลักษณะการเขาหุ
ั
้ ้นส่วนและบริษท
องจั
ด
ท
าบั
ญ
ชี
แ
ละมี
บริ
ษ
ท
ั
จ
ากั
ด
ต
สอบ
ก
าหนดให
ผ
ู
้
้
้
พ.ศ. 2467
ยกเลิก
บั
ญ
ชี
รัตนโกสิ นทร ์ ศก 130 และประกาศใช้ประมวล
รัย
ตนโกสิ
นทร3์ ศก
ตรวจสอบ งและพาณิ
(เรียกวา่ ช
130)
กฎหมายแพ
บรรพ
ลั
ก
ษณะ
่
์
22 วาด
่ วย
้
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย (ตอ)
่
พ.ศ. 2475
มีการเปลีย
่ นแปลงการ
ปกครองเมือ
่ 24 มิ.ย.2475
ทาให้มีการตืน
่ ตัวทางเศรษฐกิจ
และเนื่องจาก
มีผู้สาเร็จการศึ กษาทางการบัญชีจากตางประเทศ
่
เช่น
พระยาไชยยศสมบัต ิ หลวงดาริอศ
ิ รานุ วรรต
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย (ตอ)
่
พ.ศ. 2478
หลวงดาริอศ
ิ รานุ วรรต
เป็ นผูบรรยายวิ
ชาการบัญชีขน
ึ้ ใน
้
ระดับมหาวิทยาลัยเป็ นครัง้ แรกที่
พ.ศ.
มีการเสนอราง
่
มหาวิ2480
ทยาลัยธรรมศาสตร
์
พระราชบัญญัตก
ิ ารบัญชีเพือ
่ จัดตัง้ สภาการ
และ
การเมื
อง ในหลักสูตรปริญ
พ.ศ. 2481
มีกญาโททาง
ารจัดการศึ กษา
บั
ญชี แตรั
ฐบาลไมเห็
นดวยเนื
่องจากนักบัญชีม ี
่
่
้
เศรษฐศาสตร
วิชาการบัญชีท
์ ี่
จานวนน้อย
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย (ตอ)
่
พ.ศ.2482
รัฐบาลไดออกประมวล
้
รัษฎากรบังคับใช้จัดเก็บภาษีเงินไดนิ
้ ติ
บุคคลจากกาไรสุทธิสาหรับปี และจัดเก็บภาษีเงิน
ไดบุ
้ คคล
ธรรมดาโดยประเมินจากยอดรายรับ
พระราชบัญญัตก
ิ ารบัญชี พ.ศ.2482 เป็ น
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย (ตอ)
่
พ.ศ.2491
จัดตัง้ สมาคมนักบัญชีแหง่
ประเทศไทย และตอมาในปี
พ.ศ.
่
2518 ไดเปลี
่ นชือ
่ เป็ นสมาคมนัก
้ ย
บัญชีและผูสอบบั
ญชีรบ
ั
้
พ.ศ.
มีพระราชบั
ญญัและต
ตผ
ิ สอบบั
ู้ อมาได
ญชี
อนุ ญ2505
าตแหงประเทศไทย
(ส.บช.)
่
่
้
พ.ศ.2505
เป็ นกฎหมายวา่
โอน
ดวย
้
ผูสิ้สอบบั
ชีทธิฉบั
บแรก ชาชี
และถู
กในปี
พ.ศ.
นทรัพญ
ยสุ
ไปสภาวิ
พบักญยกเลิ
ชีในปี
พ.ศ.2548
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย (ตอ)
่
พ.ศ. 2509
มีการประชุมนักบัญชีทว่ ั
ประเทศครัง้ แรก ณ ศาลาสั นติธรรม
พ.ศ. 2515
มีประกาศคณะปฏิวต
ั ิ ฉบับที่
285 (ปว.285) และมีการ
ยกเลิก
พระราชบัญญัตก
ิ ารบัญชี พ.ศ. 2482 และ
ปัจจุบน
ั
ปว.285 ถูกยกเลิกและใช้ พระราชบัญญัตก
ิ าร
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย (ตอ)
่
พ.ศ. 2517
มีการจัดตัง้ ตลาดหลักทรัพย ์
แห่งประเทศไทย ตาม
พระราชบั
ญ
ญั
ต
ต
ิ
ลาดหลั
ก
ทรั
พ
ย
พ.ศ.
2517
์
พ.ศ. 2522
สมาคมนักบัญชีและผูสอบบั
ญชี
้
และถู
ก
ยกเลิ
ก
รับอนุ ญาตแหงประเทศได
่
้
ในปี
ไดออก
้ ากับ
พ.ศ. 2535
มีการจัดตัง้ คณะกรรมการก
มาตรฐานการบัญชีฉบับแรก
หลักทรัพยและตลาด
์
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย (ตอ)
่
พ.ศ. 2540
เกิดวิกฤติเศรษฐกิจใน
ประเทศไทย มีการลอยตัวคาเงิ
่ นบาท
และ
พ.ศ. 2543
มีพระราชบัญญัตก
ิ ารบัญชี
ทาให้มีการปฏิรป
ู วิชาชีพบัญชี
พ.ศ. 2543 และยกเลิก ปว. 285
กาหนด
คุ
ณ
สมบั
ต
ผ
ิ
ู
ท
าบั
ญ
ชี
ท
าบั
ญ
ชี
และผู
มี
ห
น
าที
จ
่
ด
ั
้
้
้
พ.ศ. 2544
กรมทะเบียนการคา้ ประกาศ
ชั
ด
เจน
เรือ
่ งกาหนดรายการยอที
่ องมี
่ ต
้
ประกาศ
ในงบ
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย (ตอ)
่
พ.ศ. 2547
มี พระราชบัญญัตวิ ช
ิ าชีพ
บัญชี พ.ศ. 2547 และยกเลิก
พระราชบัญญัตผ
ิ สอบบั
ู้
ญชี พ.ศ. 2505 และ
พ.ศ. 2548
สมาคมนักบัญชีฯ โอน
มี
ส
ภา
สิ นทรัพยสุ
์ ทธิให้สภาวิชาชีพบัญชีฯ
วิชาชีพบัญชีเกิดขึน
้
ศ.เกษ
รี ณรงคเดช
เป็ นนายกสภาวิชาชีพบัญชีคนแรก
์
ของ
พัฒนาการบัญชีตามยุคสมัยของ
ไทย (ตอ)
่
พ.ศ. 2552
มีการปรับปรุงมาตรฐานการ
บัญชีจานวนมากเพือ
่ ให้
พ.ศ.
2554
ประกาศใช
มาตรฐานการ
้
สอดคล
องกั
บ
มาตรฐานการบั
ญ
ชี
ร
ะหวางประเทศ
้
่
รายงานทางการเงินสาหรับกิจการที่
ไมมี
่
ส่วนไดเสี
้ ยสาธารณะ
ประกาศกรมพัฒนาธุรกิจการคา้ พ.ศ. 2554
การเกิดขึน
้ ของการบัญชีระหวาง
่
ประเทศ
การบัญชีเกิดขึน
้ เพือ
่ ตอบสนองการ
เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง ที่ เ กิ ด ขึ้ น ข อ ง
สภาพแวดลอมและลั
กษณะธุรกิจ มี
้
การเติ บ โตจากธุ ร กิ จ เจ้ าของคน
เดี ย ว เป็ นห้ างหุ้ นส่ วน บริ ษั ท
จ ากัด มีเ จ้ าของจ านวนมากราย
หรื อ อาจจะเป็ นสถาบัน และมี ก าร
การเกิดขึน
้ ของการบัญชีระหวาง
่
ประเทศ
นักวิชาการจึงได้ศึ กษาแนวคิดและ
วิธ ี ก ารปฏิ บ ัต ิท างการบัญ ชี ใ หม่ ๆ
จึง เกิด การศึ กษาการบัญ ชีร ะหว่าง
ป ร ะ เ ท ศ ใ น ลั ก ษ ณ ะ ก า ร
เปรี ย บเที ย บและค้ นหาวิ ธ ี ป ฏิ บ ั ต ิ
ท า ง ก า ร บั ญ ชี ใ ห้ เ ป็ น ห ลั ก ก า ร ที่
สอดคล้องกัน เพือ
่ ความสะดวกของ
ธุรกิจระหวางประเทศเกิ
ดขึน
้ ได้
่
อยางไร
่
ธุรกิจระหวางประเทศ
หมายถึง ธุรกิจทีม
่ ี
่
ธุรกรรมทางการคาเกิ
้ ในประเทศ 2
้ ดขึน
ประเทศ หรือมากกวา่
ธุรกรรมทางการคา้ ไดแก
้ ่
การผลิต
การขายสิ นคา้
การให้บริการ เช่น การขนส่ง โลจิตก
ิ ส์
การเป็ นหุ้นส่วนระหวางกั
น เช่น การ
่
ธุรกิจระหวางประเทศเกิ
ดขึน
้ ไดอย
่
้ างไร
่
ตัวอยางการลงทุ
นจากตางประเทศ
มีเงินลงทุนจาก
่
่
ตางประเทศเข
ามาในธุ
รกิจของประเทศไทย
เช่น
่
้
อุตสาหกรรม (การผลิต)
Year 2007
=121,856.86 ลานบาท
้
สถาบันการเงิน (ธนาคาร) Year 2007 =
16,031.15 ลานบาท
้
การคา้
Year 2007 = 18,253.33 ลาน
้
บาท
การกอสร
าง
่
้
เหมืองแรและย
อยหิ
น
่
่
การเกษตร
สาเหตุการพัฒนาของธุรกิจระหวาง
่
ประเทศ
Radebaugh and Gray (1997) ไดศึ
้ กษา
และรวบรวมสาเหตุของการเป็ นธุรกิจ
ระหวางประเทศ
มีดงั นี้
่
ความตองการขยายยอดขายของบริ
ษท
ั
้
ความตองการใช
้
้ทรัพยากรธรรมชาติ
ความตองการความรู
และเทคโนโลยี
ทก
ี่ ้าวหน้า
้
้
ความตองการลดต
นทุ
้
้ นในการผลิตและการขนส่ง
ความตองการเงิ
นลงทุน
้
การทาสั ญญาเปิ ดการคาเสรี (Free Trade
สาเหตุการพัฒนาของธุรกิจระหวาง
่
ประเทศ
ความตองการขยายยอดขายของบริษท
ั
้
บริษท
ั แม(ประเทศแม
)ต
วเพือ
่ เพิม
่
่
่ องการขยายตั
้
ยอดขายออกตางประเทศ
ตัวอยาง
่
่
บริษท
ั ประกันชีวต
ิ AIA
ธนาคาร UOB
บริษท
ั ขายสิ นค้าประเภทขายตรง Amway
บริษท
ั มิตซูบช
ิ ิ (Mitsubishi) ของญีป
่ ่น
ุ บริษท
ั โตโยตา้
(Toyota) ของญีป
่ ่น
ุ
บริษท
ั ค้าน้ามันเอสโซ (Esso) หรือเอ็กซอน (Exxon)
ของสหรัฐอเมริกา
ตัวอยางบริ
ษท
ั ขามชาติ
่
้
บริษท
ั ขามชาติ
ทเี่ ป็ นทีร่ จั
้
ู้ กและไดรั
้ บความ
นิยมทีส
่ าคัญไดแก
้ ่
Microsoft
สหรัฐอเมริกา
Nokia ฟิ นแลนด ์
Toyota Motor ญีป
่ ่ ุน
Intel สหรัฐอเมริกา
Coca-Cola
สหรัฐอเมริกา
•Sony ญีป
่ ่ ุน
•IBM สหรัฐอเมริกา
•General Electric
สหรัฐอเมริกา
•Nike สหรัฐอเมริกา
•Citigroup สหรัฐอเมริกา
สาเหตุการพัฒนาของธุรกิจระหวาง
่
ประเทศ
ความตองการใช
้ทรัพยากรธรรมชาติ
้
บริษท
ั อุตสาหกรรม ทีผ
่ ลิตสิ นค้าโดยใช้
ทรัพยากรธรรมชาติเป็ นวัตถุดบ
ิ ซึง่ สามารถหา
างประเทศ
ๆ ประเทศ บริษท
ั
วัตถุดบ
ิ ไดในต
่
้
เหลานี
่ ้จะไปลงทุนทีใ่ นประเทศนั้นแทนการนาเขา้
วัตถุดบ
ิ ซึง่ มีคาใช
่
้จายในการขนส
่
่ งสูง เช่น แร่
ธาตุ น้ามัน ก๊าชธรรมชาติ
ตัวอยาง
เช่น
่
บริษท
ั Chevron ของสหรัฐอเมริกา
บริษท
ั Esso ของสหรัฐอเมริกา
สาเหตุการพัฒนาของธุรกิจระหวาง
่
ประเทศ
และเทคโนโลยี
ท ี่
ความตองการความรู
้
้
กาวหน
้
้า
บริษท
ั ประเภทนี้ตองการท
าวิจย
ั และพัฒนา
้
ผลิตภัณฑ ์ นวัตกรรมใหม่ ๆ
เพือ
่ การแขงขั
่ นในธุรกิจ และมีการ
ถายทอดความรู
และเทคโนโลยี
การผลิต
่
้
ไปสู่ประเทศกาลังพัฒนา
เช่น ความรู้
ในการผลิต รูปแบบผลิตภัณฑ ์
ช่องทางการตลาด และเทคโนโลยี
สาเหตุการพัฒนาของธุรกิจระหวาง
่
ประเทศ
นทุ
ความตองการลดต
้ นในการผลิต
้
และการขนส่ง
บริษท
ั ตองใช
้
้ตนทุ
้ นการผลิต (DM, DL, OH)
จานวนมาก ราคาตา่ เพือ
่ การแขงขั
่ นทาง
การตลาด จึงมีการย้ายฐานการผลิตไปตัง้ ใน
ประเทศตางๆ
ทีม
่ วี ต
ั ถุดบ
ิ คาแรงงาน
ราคาตา่
่
่
เพือ
่ ลดคาใช
่
้จายในการขนส
่
่ ง เช่น
คาแรงต
า่
ไดแก
่
้ ่ ไทย อินเดีย จีน
ญีป
่ ่ ุนตัง้ โรงงานการผลิตรถยนตใน
ประเทศไทย
์
สาเหตุการพัฒนาของธุรกิจระหวาง
่
ประเทศ
นลงทุน
ความตองการเงิ
้
บริษท
ั ตองการขยายธุ
รกิจตนเอง จึง
้
ตองการเงิ
นทุนจานวนมาก ระดมทุนใน
้
ตลาดในประเทศไมเพี
่ ยงพอ จึงตองการ
้
ระดมทุนจากตลาดทุนในตางประเทศ
หรือ
่
ตนทุ
้ นทางการเงินในประเทศสูง เช่น
ตลาดทุนของสหรัฐอเมริกา
ตลาดหลักทรัพย์
ตัวอยางดั
ชนีของตลาดหลักทรัพยที
่
์ เ่ ป็ นทีร่ จั
ู้ ก
เช่น
ประเทศตลาดหลักทรัพยดั
์ ชนีราคาหุ้น
สหรัฐอเมริกา
ตลาดหลักทรัพยนิ
์ วยอรก
์
(NYSE) ดาวโจนส์
สหรัฐอเมริกา
ตลาดหลักทรัพยนิ
์ วยอรก
์
(NYSE) เอสแอนพี
์ 500
สหรัฐอเมริกา
ตลาดหลักทรัพยแนสแด็
ก
์
(NASDAQ) แนสแด็ก
ตลาดหลักทรัพย ์
ตัวอยางดั
ชนีของตลาดหลักทรัพยที
่
์ ่
เป็ นทีร่ ้จั
ู ก เช่น
ประเทศตลาดหลักทรัพยดั
์ ชนีราคาหุ้น
จีน
ตลาดหลักทรัพยเซี
่ ง
์ ย
ไฮ้
เซีย
่ งไฮ้คอมโพสิ ต
ฮ่องกง
ตลาดทรัพยฮ
์ ่ องกง
ฮั่ งเส็ ง
15 อันดับหลักทรัพยที
่ ม
ี ล
ู คา่
์ ม
ตลาดสูงสุด
1. Apple (แอปเปิ้ ล) ประมาณ $556,000,000,000
2. General Electric (จีอี) $368,648,614,000
3. Microsoft (ไมโครซอฟท์) $272,878,675,566
4. Gazprom
$250,132,759,200
5. Citigroup (ธนาคารซิต้ ีแบงค์) $247,644,960,000
6. Bank of America
7. Royal Dutch Shell
$246,253,076,390
$219,640,875,000
15 อันดับหลักทรัพยที
่ ม
ี ล
ู คา่
์ ม
ตลาดสูงสุด (ตอ)
่
8. BP
$212,327,784,000
9. Pfizer (ไฟเซอร์)
$207,151,515,000
10. Wal-Mart Stores(วอล์มาร์ท) $206,200,322,720
11. HSBC Holdings
$204,521,208,000
12. Procter & Gamble(พีแอนด์จี)$197,808,730,000
13. Johnson & Johnson
14. Petro China
15. Toyota Motor (โตโยต้า)
$191,594,050,000
$187,881,490,000
$179,968,527,000
สาเหตุการพัฒนาของธุรกิจระหวาง
่
ประเทศ
การทาสั ญญาเปิ ดการค้าเสรี (Free
Trade Agreement: FTA)
เป็ นความตกลงรวมมื
อในการทาการค้า
่
ระหว่ างกัน เพื่อ ประโยชน์ ของการท า
ธุ ร กิจ ภาครัฐ และเอกชน เพื่อ อ านวย
ความสะดวกให้ แก่ธุ ร กิจ ในการลงทุ น
ในประเทศที่ท าความตกลง ในด้ าน
ต่างๆ เช่น อัต ราภาษี การย้ ายเงิน
ผลกระทบจากการเติบโตของธุรกิจ
ระหวางประเทศ
่
จากการเกิดขึน
้ ของบริษท
ั ระหวางประเทศ
่
จานวนมาก ทาให้สภาพแวดลอมทางธุ
รกิจ
้
มีการเปลีย
่ นแปลง
Nobes and Parker (2006) ไดศึ
้ กษา
ผลกระทบจากการเติบโตของธุรกิจระหวาง
่
ประเทศไว้ มีดงั นี้
1. อิทธิพลของการบัญชีจากประเทศพัฒนา
แลว
้
2. การเพิม
่ ขึน
้ ของรายการคาทีเ่ ป็ นรายการคา
ผลกระทบจากการเติบโตของธุรกิจ
ระหวางประเทศ
่
1. อิทธิพลของการบัญชีจากประเทศ
พัฒนาแลว
้
บริษท
ั ขามชาติ
ทาให้เกิดการถายทอด
้
่
วัฒนธรรม พฤติกรรมทางสั งคม
เทคโนโลยี ความรูความสามารถ
จาก
้
ประเทศหนึ่งสู่อีกประเทศหนึ่ง รวมทัง้ ระบบ
การปฏิบต
ั ท
ิ างบัญชี โดยเฉพาะประเทศ ที่
เจริญแลว
และ
้ เช่น สหรัฐอเมริกา
อังกฤษ
ผลกระทบจากการเติบโตของธุรกิจ
ระหวางประเทศ
่
2. การเพิม
่ ขึน
้ ของรายการคาทีเ่ ป็ นรายการ
้
ค้าระหวางประเทศ
่
บริษท
ั ขามชาติ
เป็ นบริษท
ั ขนาดใหญ่ ยอม
้
่
มีรายการคาเกิ
้ มากและยอมแตกต
าง
้ ดขึน
่
่
จากรายการคาที
้ ในประเทศ จึงทา
้ เ่ กิดขึน
ให้เกิดวิธป
ี ฏิบต
ั ท
ิ างการบัญชีใหม่ ๆ
รองรับรายการคาที
้
้ เ่ กิดขึน
ผลกระทบจากการเติบโตของธุรกิจ
ระหวางประเทศ
่
3. การพัฒนาของตลาดเงินและ
ตลาดทุน
การลงทุนของบริษท
ั ข้ามชาติทาให้เกิด
เงินทุนไหลเวียนโดยผานตลาดทุ
น
่
และมีการลดข้อปฏิบต
ั แ
ิ ละเงือ
่ นไขตาง
่
ๆ เกีย
่ วกับการโอนยายเงิ
นทุน การ
้
นาเทคโนโลยีใหม่ ๆ ช่วยสนับสนุ น
การปฏิบต
ั งิ านของตลาดทุน
ผลกระทบจากการเติบโตของธุรกิจ
ระหวางประเทศ
่
4. การเปลีย
่ นแปลงโครงสรางผู
้
้ถือ
หุ้น
ธุรกิจข้างชาติมโี ครงสรางทุ
นทีซ
่ บ
ั ซ้อน
้
แตกตางกั
บบริษท
ั ในประเทศ
ผู้ถือ
่
หุ้นมีทง้ั บุคคลและสถาบัน และบริษท
ั
ตางประเทศมั
กจะมีลก
ั ษณะเป็ นบริษท
ั
่
ในเครือ บริษท
ั ยอย
บริษท
ั รวม
่
่
ผลกระทบและแรงกดดันจากการเพิม
่ ขึน
้ ของ
ธุรกิจระหวางประเทศ
่
เนื่องจากวิธก
ี ารบัญชีทห
ี่ ลากหลายทาให้
ธุรกิจระหวางประเทศเกิ
ดปัญหาในการ
่
ปฏิบต
ั ิ ในเรือ
่ งตาง
ๆ เช่น
่
การจัดทางบการเงินรวม
การเปรียบเทียบรายงานการเงิน
การระดมทุนจากตลาดทุนตางประเทศ
่
ความน่าเชือ
่ ถือของขอมู
้ ลทางการเงิน
ส่งผลให้รายงานการเงินไมสามารถใช
่
้ในการ
กลุมบุ
่ ดดันและเรียกรองให
่ คคลทีก
้
้เกิด
บัญชีระหวางประเทศ
่
กลุมผู
่ ที
้ ไ่ ดรั
้ บผลกระทบจากใช้ขอมู
้ ลงบ
การเงิน เพือ
่ การตัดสิ นใจเชิงเศรษฐกิจใน
ธุรกิจระหวางประเทศ
ไดแก
่
้ ่
น (Investors)
กลุมผู
้
่ ลงทุ
กลุมธนาคารและเจ
่
้าหนี้ (Creditors and
Finances)
รัฐบาล (Government)
สหภาพแรงงานและลูกจ้าง (Trade Union
and Employee)
ทบทวนแบบฝึ กหัดทายบท
1
้
ทบทวนแบบฝึ กหัดทายบท
1
้
ให้ศึ กษาบริษท
ั ขาม
้
ชาติ 1 กิจการ
นาเสนอในห้องเรียน
สั ปดาหถั
์ ดไป