BURUN VE PARANASAL S*NÜSLER*N ANATOM*S*
Download
Report
Transcript BURUN VE PARANASAL S*NÜSLER*N ANATOM*S*
BURUN
EMBRİYOLOJİSİ,FİZYOLOJİSİ VE
ANATOMİSİ
Dr. Bahtiyar HAMİT
10/11/12
EMBRİYOLOJİ
• 4.-8. gebelik haftaları arasında embriyonun
frontonazal ve maksiller çıkıntıların
birleşmesiyle nazal plak oluşur.
• Nazal plağın invajinasyonu sonucu nazal çukur
ve nazal kese oluşur.
• Septum frontonazal çıkıntının posteriorda orta
hatta doğru gelişmesi ve mezedermin
maksiller çıkıntıların orta hatta birleşmesiyle
oluşur.
EMBRİYOLOJİ
• Aşağı doğru büyüyen septum damakla
birleşerek iki ayrı nazal kaviteyi oluşturur.
• Bu süreçte oluşacak bir kapanma defekti yarık
damak anomalisi yaratabilir.
56. gün
EMBRİYOLOJİ
• 6. gebelik haftasında lateral nazal duvar
oluşur.
• 7. haftada bu duvarda konkaları oluşturacak üç
aksiyel yarık oluşur.
• 10. haftada bu yarıkların laterale doğru
keseleşmesi sonucu paranazal sinüsler
oluşmaya başlar.
63. gün
FİZYOLOJİ
•
•
•
•
•
•
•
1. SOLUNUM
A) hava yolu sağlar
B)solunan havayı uygun hale getirir
2.koku alma
3. tad alma
4.orta kulak ventilasyonu
5.paranazal sinüs drenajı
FİZYOLOJİ
• 6. ses rezonansı
• 7. cinsel uyarı (vomeronazal organ)
• 8. bakteriosit ve bakteriostatik etki.
• Burun solunum sisteminin en üst bölümünü
oluşturur.
• Önde nostriller aracılığı ile yüze arkada ise
koana aracılığı ile nasofarenkse açılır.
• Burun anatomisi eksternal burun ve internal
burun olmak üzere iki kısımda incelenir.
EKSTERNAL BURUN
• Eksternal piramit:
1-Kemik piramit
2-Kartilaj piramit
3-Lobül
4-Yumuşak doku alanları
• cilt
• subkutanöz yağ dokusu
• kas dokusu
Kemik piramit
•Nasal kemik
•Frontal kemiğin
nasal spini
•Maksillar kemiğin
frontal prosesi
Kartilaginöz piramit
• Septolateral kartilaj
-ULC
-Kartilaj septum
• Aksesuar kartilajlar
Septal kartilaj
LOBÜL
• 2 lobüler kartilaj(LLC)
• Kas lifleri
• Subkutanöz yağ dokusu
ve sebase glandlar
içeren kalın deri
Lower lateral kartilaj (LLC)
1-Medial krus
2-İntermediate krus
3-Dome
4-Lateral krus
• Dom bölgesi
• Pitanguyin ligamenti
Yumuşak doku alanları
•
•
•
•
Paraseptal alan
Lateral alan
Kaudal lobular çentik
Alar alan
Eksternal nasal piramit dıştan içe doğru 4 tabaka ile
örtülüdür.
1-Epidermis ve sebase glandlar ve kıl folikülleri içeren
dermis
2-Damar ve sinir ağlarının bulunduğu konnektif doku
3-Yüzeyel yağ dokusu
4-Muskulofasyal katman; fibromuskuler kat, derin yağ
dokusu ve periost/perikondrium
İNTERNAL BURUN
• Burun iç yapısı uzun yıllardır anatomik,
fizyolojik veya patolojik olarak farklı bölümlere
ayrılarak incelenmeye çalışılmıştır.
• (cottle 5 bölge 1961)
• (huizing 3 bölge 2003)
Cottle’a göre burun alanları
1-Nostril
2-Valv
3-Kemik ve kartilaj çatı
altındaki alan
4-Konkaların ön kısmını,
infundibulum ve
osteomeatal kompleksi
içeren burun boşluğunun
ön yarımı
5-Konka kuyruklarını
içeren burun boşluğunun
arka yarımı
Huizing’e göre burun alanları
1- Anterior segment ;nostril , vestibül valv
bölgesi
2- Orta segment; konkalar , septum ve sinus
osteumları
3- Arka segment;konka kuyrukları , sfenoid sinüs
ön duvarı ve koana
Nostril
Vestibül
Valv bölgesi
• osteum internum,
istmus nasi
• Burnun en dar
yeri
• 10-15 derece
• 55-83 mm2
• Medial kısmı;
kartilaginöz septum ve
premaksiller krest
• Lateral kısmı;
ULC nin kaudal sınırı,
alt konka başı,
• Kaudalde nasal taban
Septum
Septumun destek noktaları
• Septal kafes olarak da
adlandırılır.
• Septumu destekleyen 8
adet anatomik nokta
vardır.
Kaudalde;
• Anterior nasal spine
• Premaksilla
• Maksiller krest
• Palatin krest
• Membranöz septum
Ventralde;
• Nasal kemikler
Kraniyalde;
• Kribriform
laminaların
birleşim yeri
Dorsalde;
• Sfenoidal krest
Konkalar ve konka benzeri yapılar
Lateral duvar;
1-Alt konka
2-Orta konka
3-Superior konka
4-Ager nasi
5-Supreme konka
Medial duvar;
• Septal konka
• Posterior septal
katlantı
Konka benzeri yapılar
• Septal konkalar; septal mukozanın lokal
kalınlaşmalarıdır ve inspire edilen havanın
regülasyonunda rol oynar.
• Tuberculum septi
anterior: en belirgin
septal konkadır.
• Orta konka başının
karşısındaki septumun
mukozal kalınlaşmasıdır.
• Tuberculum septi posterior: kemik septumun
alt ve arka kısmındaki, hava akımına paralel
oluşan küçük mukozal katlantılardır.
• Ager nasi ise orta konka başının önündeki
kabarıklıktır.
Meatuslar
• Meatus Nasi Superior
– Sinüs Sfenoidalis
– Cellulae Etmoidalis Posteiror
• Meatus Nasi İnferior
– Nazolakrimal Kanal
• Meatus Nasi Medius
–
–
–
–
Sinüs Frontalis (Ductus Frontonasalis Aracılığı ile)
Sinüs Maksillaris (Hiatus Semilunaris Aracılığı ile)
Cellulae Etmoidalis Anterior
Cellulae Etmoidalis Medius
Eksternal nasal piramitin kanlanması
Septum
arterler
Nazal kavitenin kanlanması
KİESSELBACH PLEKSUSU
• Sfenopalatin arter, anterior etmoidal arter,
majör palatin ater ve superior labial arer
septumun ön kısmında little bölgesinde
kiesselbach pleksusunu oluştururlar.
• Anterior epistaksislerin çoğu bu bölgeden
kaynaklanır.
Venöz drenaj
• Venler arterlere eşlik eder.
• Venöz drenaj v. Fasiyalis, v. Oftalmica ve
pterigoid pleksusa olur.
• Sfenopalatin ven pterigoid pleksusa.
• Etmoid venler oftalmic vene drene olur.
Venöz drenaj
LENFATİKLER
• Burun dış kısımlarının lenfatikleri
submandibuler bölgeye drene olur.
• Nazal kavite lenfatikleri parafarengeal bölgeye,
oradan da juguler lenf nodlarına drene olur.
Eksternal nasal piramitin inervasyonu
• Supraorbital n.(V1)
• Supratrochlear n.(V1)
• Infratrochlear n.(V1)
• Ant. ethmoidal sinirin
eksternal nazal dalı(V1)
• Infraorbital n. (V2)
Nasal kavitenin innervasyonu
Oftalmik n.(V1)
• ant. ethmoidal n.
Maxillar n.(V2)
• posterosuperior nasal n.
• posteroinferior nasal n.
• nasopalatine n.
Kaynaklar
• 1- Functional Reconstructive Nasal Surgery,
Egbert H.Huizing
• 2- Manual of Endoscopic Sinus Surgery, Daniel
Simmen
• 3- Endoskopik Sinüs Cerrahisi, Erhun Şerbetçi
• 4- Endoskopik Sinüs Cerrahisi, Metin Önerci
• 5- İnsan Anatomisi Atlası, Frank Netter
TEŞEKKÜRLER