Transcript ขั้นตอนการสร้างแผนภูมิควบคุม

บทที่ 4
แผนภู มค
ิ วบคุมสำหร ับตัวแปร
ชนิ ดแปรผัน
บทนำ
่ จะเหมื
่
ไม่มข
ี อง 2 สิงที
อนกันทุกอย่าง นั้นคือ มี
การแปรผัน (Variation) หากความแตกต่างนั้นมีคา่
่ ้นดูคล ้ายกันมาก เช่น
น้อยมากก็ทาให ้ของ 2 สิงนั
้
นาหนั
กของหัวปากกาในกระบวนการผลิต ย่อมมีการ
้
่ ต แต่บางครงเมื
้ั อวั
่ ดแล ้ว
แปรผันเกิดขึนในสิ
นค ้าทีผลิ
่
อาจพบว่าเท่ากัน ซึงอาจเป็
นเพราะข ้อจากัดของ
่ อวัด การแปรผันมี 3 ชนิ ดคือ
เครืองมื
้
1. การแปรผันในตัวชินงาน
้
2. การแปรผันระหว่างชินงาน
3. การแปรผันระหว่างเวลา
กำรแปรผัน
่
แหล่งทีมาของการแปรผั
น
1. วัตถุดบ
ิ
2. สภาพแวดล ้อม
3. พนักงาน และวิธก
ี ารทางาน
รูปแบบของการแปรผันแบ่งเป็ น 2 ประเภท
1. Chance causes/ random causes การแปร
่
ผันคงที่ ไม่สามารถหลีกเลียงได
้
่
2. Assignable causes การแปรผันสูง เมือ
้
เกิดขึนจะท
าให ้ขบวนการผลิตนั้นอยู่นอกการ
ควบคุม (out of control)
แผนภู มค
ิ วบคุม
แผนภูมค
ิ วบคุมสาหร ับค่าตัวแปรชนิ ดแปรผันมี
่ จะกล่
้
่
หลายประเภท ในทีนี
าวถึง แผนภู มค
ิ ำ
่ เฉลีย
้
แผนภู ม ิ R และแผนภู ม ิ S ทังสามแผนภู
มม
ิ ี
่
วัตถุประสงค ์หลักเพือการควบคุ
มแนวโน้มเข ้าสู่
ศูนย ์กลาง หรือค่าเฉลีย่ และการกระจายของลักษณะ
คุณภาพ
่ ้เพือควบคุ
่
่ กษณะ
แผนภูมค
ิ า่ เฉลียใช
มค่าเฉลียลั
่
คุณภาพ ส่วนแผนภูมิ R และแผนภูมิ S ใช ้เพือควบคุ
ม
การกระจายของลักษณะคุณภาพ
การควบคุมคุณภาพคือ การควบคุมให ้ลักษณะ
่
่
่
่
ต ัวอย่ำงแผนภู มค
ิ ำ
่ เฉลีย
แผนภู มค
ิ วบคุม
จากแผนภูมค
ิ วบคุมจะให ้ข ้อมูลดังนี ้
่
1. ข ้อมูลเพือการปร
ับปรุงคุณภาพ
่ าหนดความสามารถในการผลิต
2. เพือก
่
่ ยวกั
่
3. เพือการตั
ดสินใจทีเกี
บ Specification
ของผลิตภัณฑ ์
่
่ ยวกั
่
4. เพือการตั
ดสินใจทีเกี
บขบวนการผลิต
่
่
่ งผลิ
่ ต
5. เพือการตั
ดสินใจเกียวกั
บผลิตภัณฑ ์ทีเพิ
กำรสร ้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
แผนภูXม ิ
้ั
และแผนภู ม ิ R แผนภูมท
ิ งสอง
้
่
นี จะใช
้คูก
่ น
ั เพือควบคุ
มค่าเฉลีย่ และค่าการกระจาย
่ เคราะห ์ถึงความสามารถใน
ของกระบวนการ และเพือวิ
การผลิตภายใต ้ข ้อกาหนด และประเมินจานวนสินคา้ ที่
่ ากาหนด ซึงมี
่ ขนตอนการสร
้ั
มีคณ
ุ ภาพตากว่
้าง
้ั
แผนภูมท
ิ งสองดั
งนี ้
1. เลือกลักษณะคุณภาพ
2. เลือกจานวนตัวอย่างในกลุม
่ ตัวอย่างย่อย
3. เก็บข ้อมูล
4. หาค่า Central LineและControl Limits
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
้
1. เลือกลักษณะคุณภำพ แผนภูมน
ิ ี จะควบคุ
ม
่
สาหร ับค่าแปรผันทีสามารถวั
ดออกมาเป็ นตัวเลขได ้
้ ในสิ
้ นค ้าแต่ละ
เช่น ความยาว เวลา เป็ นต ้น ทังนี
่ เท่ากัน
ประเภทก็จะใช ้จานวนแผนภูมค
ิ วบคุมทีไม่
การกาหนดว่าจะควบคุมลักษณะคุณภาพใดของ
กระบวนการผลิตจะต ้องวิเคราะห ์และพิจารณาเลือก
่ ความสาคัญต่อคุณภาพ
ควบคุมลักษณะคุณภาพทีมี
่ กษณะคุณภาพนั้นเปลียนแปลงไปจะ
่
สินค ้า และเมือลั
ส่งผลกระทบต่อความเสียหายของคุณภาพสินค ้า
มาก
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
2. เลือกจำนวนตัวอย่ำงในกลุ่มตัวอย่ำงย่อย ใน
่ ดเก็บและความถีห่
่ างของ
การกาหนดตัวอย่างทีจะจั
่ นอนแต่โดยทัวไป
่
การจัดเก็บนั้นไม่มก
ี ฎเกณฑ ์ทีแน่
้ั 5 ตัวอย่าง เพราะคานวณง่าย ความถี่
มักเก็บครงละ
่
ห่างในการเก็บก็เช่นเดียวกั
น แต่มก
ั จะใช ้ตาราง
มาตรฐานทางการทหารของสหร ัฐ
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
3. กำรเก็บข้อมู ล ทาโดยการจดบันทึกใส่ตารางเป็ นต ้น
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
4. คำนวณหำค่ำ Central line และ Control limits
ได ้จากสมการ
g
- Central line แผนภู
ม ิ และแผนภูg ม ิ R
X
เมือ
่
X
Xi
x
i
i1
g
and
R
R
i1
i
g
= ค่าเฉลีย
่ ของค่าเฉลีย
่
= ค่าเฉลีย
่ ของ Subgroup ที่ i
Rg = จานวน Subgroup
Ri
ั
= ค่าเฉลีย
่ ของค่าพิสย
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
- Control limits
UCLX  X 3 X
LCLX  X 3 X
UCLR  X 3 R
LCLR  X 3 R
X
กลุม
่ ตัวอย่า
ง
R
= ค่าเบีย
่ งเบนมาตรฐานของค่าเฉลีย
่
ั
= ค่าเบีย
่ งเบนมาตรฐานของค่าพิสย
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
จาก 3  AR ขีดจากัดควบคุมจึง
X
2
กลายเป็ น
X
สมการแผนภูมค
ิ วบคุม
UCLX  X  A2 R
CLX  X
LCLX  X  A2 R
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
จาก
R
 R  d3
d2
จะได ้สมการแผนภูมค
ิ วบคุม R เป็ น
ต ัวอย่ำงที่ 1
•
้ านศูนย์กลางของก ้าน
จากตารางที่ 11 ข ้อมูลเสนผ่
วาล์ว หน่วยเป็ น mm (หน ้า 42)
ดังนัน
้
ต ัวอย่ำงที่ 1 (ต่อ)
D3
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม

กำรเขียนจุดลงในแผนภูมค
ิ วบคุม
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
ผลจากการวิเคราะห์ข ้อมูล พบว่า
กลุม
่ ตัวอย่างที่ 4 ผิดปกติจากสาเหตุของ
พนักงานใหม่ไม่ชานาญ
กลุม
่ ตัวอย่างที่ 18 ผิดปกติเพราะเครือ
่ งจักร
ขัดข ้อง
กลุม
่ ตัวอย่างที่ 20 ผิดปกติเพราะวัตถุดบ
ิ ไม่ได ้
มาตรฐาน
กลุม
่ ตัวอย่างที่ 9 และ 16 ไม่พบสาเหตุความ
ผิดปกติ ดังนัน
้ จึงถือว่าเกิดจากความแปรปรวน
ตามธรรมชาติของกระบวนการผลิต
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
5. กำรปร ับปรุงแผนภูมค
ิ วบคุม ทาโดยตัดจุดที่
ทราบสาเหตุทอ
ี่ ยูน
่ อกเหนือการควบคุมออกแล ้ว
้
ใชสมการดั
งนี้
X  X

X 
d
งgd
ก่อนปรับgปรุ
new
เมือ
่
= ผลรวม
R  Rd

Rnewทีถ่ กู ตัดออก
g gd
กลุม
่ ตัวอย่างทัง้ หมดก่อนปรับปรุง
ทัง้ หมด
= ผลรวม
= จานวน
=
จานวนกลุม
่ ตัวอย่างทีถ
่ ก
ู ตัดออก
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
จากนัน
้ คานวณค่าขีดจากัดควบคุมใหม่ โดย
X0  Xnew
R0  Rnew
R0
0 
d2
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
แผนภูX
มิ
UCLX  X0  A 0
CLX  X0
แผนภูม ิ R
LCLX  X0  A 0
UCLR  D2 0
CLR  R0
LCLR  D1 0
้
ขันตอนกำรสร
้ำงแผนภู มค
ิ วบคุม
การตัดกลุม
่ ตัวอย่างออกทาได ้ 2 วิธ ี วิธท
ี ี่
หนึ่งตัดจุดทีผ
่ ด
ิ ปกติจากทัง้ สองแผนภูมเิ มือ
่ ค ้นหา
สาเหตุความผิดปกติ วิธท
ี สองตั
ี่
ดเฉพาะจุดทีม
่ ี
ความผิดปกติออกไม่วา่ จะบนแผนภูมไิ หน แผนภูม ิ
ทีป
่ กติให ้คงไว ้
แผนภูมท
ิ งั ้ สองหลังปรับปรุงแล ้วนีจ
้ ะถูกใช ้
เพือ
่ ควบคุมกระบวนการผลิตในอนาคต โดยการ
เก็บข ้อมูลและเขียนจุดลงบนแผนภูมท
ิ งั ้ สอง ถ ้าจุด
กระจายในแผนภูมโิ ดยมิได ้แสดงความผิดปกติก็
ทาการผลิตกระบวนการผลิตนัน
้ ต่อไป แต่หากมีจด
ุ
ต ัวอย่ำงที่ 2
จากตัวอย่างที่ 1 จะได ้ว่า
X  X

X 
d
g gd
R  Rd

Rnew 
g gd
new
X0  Xnew
R0  Rnew
R0
0 
d2
0.038 mm
ต ัวอย่ำงที่ 2 (ต่อ)
แผนภูXม ิ UCLX  X0  A 0 = 6.40 + (1.5X0.038)
CLX  X0
= 6.46 mm
= 6.40 mm
LCLX  X0  A 0 = 6.40 - (1.5X0.038)
แผนภูม ิ R
CLR  R0
= 6.34
mm
(4.698
x 0.038) =
0.18 mm
= 0.079 mm
LCLR  D1 0
= (0 x 0.038) = 0 mm
UCLR  D2 0
่
ใช้แผนภู มเิ พือปร
ับปรุงกระบวนกำร
ผลิต
้
การประยุกต์ใชแผนภู
มท
ิ งั ้ สองนีก
้ บ
ั กระบวนการ
ผลิตจะได ้ผลดีอย่างยิง่ โดยเฉพาะผลทางจิตวิทยา
เพราะคนดูแลจะมีเครือ
่ งมือในการควบคุมกระบวนการ
ผลิตและจะพยายามปรับปรุงให ้กระบวนการผลิตดีขน
ึ้
เรือ
่ ยๆสาหรับXกรณีทท
ี่ ราบค่าเฉลีย
่ กระบวนการ μ และ
แผนภู ม ิ
แผนภู ม ิ R
ค่าเบีย
่ งเบนมาตรฐาน
3 σ จะได ้
UCLX   
CLX  
n
3
LCLX   
n
UCLR  R 3 R
CLR  
LCLR  R 3 R
่
ใช้ใช้แผนภู มเิ พือปร
ับปรุงกระบวนกำร
ผลิต
หรือ
UCLX    A
CLX  
LCLX    A
UCLR  D2
CLR  
LCLR  D1
ค่าของ A,D1,D2และ d แสดงอยูใ่ นตาราง
แผนภู ม ิ
Xและแผนภู ม ิ S
S คือ ค่าเบีย
่ งเบนมาตรฐานของกลุม
่
ตัวอย่าง เมือ
่ เปรียบเทียบแผนภูม ิ R จะพบว่า
แผนภูม ิ R คานวณง่ายกว่า แต่แผนภู ม ิ S มี
่ ำนวน
ควำมแม่นยำกว่ำ โดยเฉพำะเมือจ
ตัวอย่ำงในแต่ละกลุ่มมำก และเป็ นทีน
่ ย
ิ มมาก
้ 2 อนกับทีผ
และการสร ้างและประยุ
กต์ใnชเหมื
่ า่ นมา
n
แต่ใชสู้ ตรคานวณค่
nาXเบี
ย่ งเบนมาตรฐานของ
Xi

i
i1
i1
กลุม
่ ดังนี้ S 
n n 1
 
แผนภู ม ิ
แผนภูXม ิ
UCLX  X  AS
3
Xและแผนภู ม ิ S
แผนภู ม ิ S
UCLS  B4 S
CLX  X
CLS  S
LCLX  X  AS
3
LCLS  B3 S
 X0  A3 0
UCLS  B6 0
ปร ับปรุง UCL
X
CLX  X0
CLS  S0
LCLX  X0  A3 0
LCLS  B5 0
แผนภู ม ิ

Xและแผนภู ม ิ S
เมือ
่
X  X

X X 
d
g gd
S  Sd

S0  Snew 
g gd
S0
0 
C4
0

new
ค่าของ A ,A3,B3,B4,B5 และ C4 เป็ นค่าคงที่
ขึน
้ อยูก
่ บ
ั จานวนตัวอย่างในแต่ละกลุม
่ ซงึ่ เปิ ดค่าได ้จาก
ตาราง
แผนภู ม ิ X และแผนภู ม ิ S

กรณีทราบค่าเฉลีย
่ μ และค่าเบีย
่ งเบน
มาตรฐาน σ จะได ้
แผนภูXม ิ
แผนภู ม ิ S
UCLX    A
CLX  
LCLX    A
UCLS  B6
CLS  C4
LCLS  B5
สถำนะของกำรควบคุม
สถานะของการควบคุมมี 2 สถานะ คือ
ขบวนการผลิตอยูภ
่ ายใต ้การควบคุม (in-control)
และอยูน
่ อกการควบคุม (out-of-control)
ขบวนการผลิตอยูภ
่ ายใต ้การควบคุมจะ
เปลีย
่ นเป็ นขบวนการผลิตอยูน
่ อกการควบคุมเมือ
่
สาเหตุจาก assignable cause ถูกกาจัดออกไป
และขบวนการผลิตเปลีย
่ นแปลง การวิเคราะห์
สถานะทีอ
่ ยูน
่ อกการควบคุม
1. เปลีย
่ นแปลงแบบก ้าวกระโดด
2. มีแนวโน ้มการเปลีย
่ นแปลงแบบคงที่
Questions & Answers