Transcript Day8_Чихрийн шижингийн хөлний хүндрэл.ppt

МОНГОЛЫН МЯНГАНЫ СОРИЛТЫН САН
ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТӨСӨЛ
Чихрийн шижингийн хөлний
хүндрэл
Чихрийн шижин: Тархалт дэлхий нийтээр нэмэгдэж
байна
1
Чихрийн Шижингийн Олон Улсын Холбоо(IDF):2
• Дэлхийн хэмжээнд 250 сая хүн ЧШ-гээр өвчилсөн байна
• 2025 он гэхэд 380 сая хүн ЧШ-гээр өвчлөх магадлалтай байна
Удаан хугацааны хүндрэл –
архаг хүндрэл
2007 онд чихрийн шижинтэй 1 хүнд зарцуулсан зардлын хэмжээ
Чихрийн шижингийн хөлний хүндрэлийн
сэргийлэлт ба эмчилгээний зорилго:
ХӨЛ ТАЙРАГДАХ-аас
сэргийлэх боломжтой
Чихрийн шижингийн хөлний
шархны тархвар зүй
• Чихрийн шижинтэй өвчтөн амьдралынхаа
туршид хөлний шархаар хүндрэх магадлал
Финлянд улсад 15-25% байдаг байна.
• Чихрийн шижингүй өвчтөнтэй харьцуулахад
өвчтэй хүмүүст хөлний шархны улмаас хөл
тайрагдах нь 7-8 дахин их байдаг байна.
• Хөл тайрагдсан өвчтөнүүдийн 85% нь өмнө
нь хөлний шархтай байсан байдаг.
Чихрийн шижингийн хөлний
хүндрэлийн эмгэг жам
• Шарх нь арьсны өвчин биш бөгөөд арьсанд өндөр
даралт үйлчилснээр эдийн перфуз алдагдсанаар
илрэх шинж
• Нейропати нь үндсэн шалтгаан болдог
• Ангиопати
• Чихрийн шижингээр өвчилсөн хугацаа урт байх,
HBA1c түвшин өндөр байх
• Тамхидалт
• Механик нөлөө (тохиромжгүй гутал) + халдвар
Чихрийн шижингийн хөлний хүндрэл:
бусад шалтгаант хөлний эмгэгээс ялгаатай
• Нейропати
• Ангиопати
• Том ба жижиг судасны эмгэг
• Холбогч эдэд глюкоз хуримтлагдах
• Арьсны өөрчлөлт (хуурайших)
• Нөхөн төлжилт алдагдах
• Цусны глюкозын өндөр түвшингийн нөлөө
(халдвар)
Чихрийн шижингийн хөлний
хүндрэлийг эмчлэх баг
•
•
•
•
•
•
Өвчтөн (Сургалтанд хамрагдсан байх)
Сувилагч
Хөлний эмч
Өрхийн эмч
Диабетологич
Мэс засалч (судасны ба гэмтлийн)
Хөлний шархны өвөрмөц
эмчилгээ
•
•
•
•
•
Даралт / холголтын эсрэг эмчилгээ
Шархыг цэвэрлэх
Халдварын эсрэг эмчилгээ
Ишемийн эсрэг эмчилгээ
Чихрийн шижингийн үр дүнтэй эмчилгээ, статин,
аспирин
• Тусгай гутал, даралт холголтоос сэргийлсэн
тусгай улавч
Нейропати
• Мэдрэхүй буурах
– өвдөлтийг мэдрэхгүй байх
• Мэдрэхүй алдагдах (парастези)
- өвдөлт дандаа хөлийн дистал хэсэгт
мэдрэгдэх
• Шалтгаан
– Захын мэдрэлийн эмгэг (судасны)
– Бодисын солилцооны
Чихрийн шижингийн нейропати
• ЧШ-тэй өвчтөнүүдийн
50%-д тохиолддог
• ЧШ оношлогдох үед 18%д нь тохиолддог
• 10-30% тахир дутуугийн
шинж тэмдэг
• 50%-д шинж тэмдэггүй
• Хөлийн шархны 80% нь
нейропатийн гаралтай
байдаг
Нейропатийг илрүүлэх хөлний үзлэг
ШИНЖ ТЭМДЭГ,
Өвдөлт, неврастен,
арьсны хуурайшилт
Шинж тэмдэггүй
• Мэдрэхүй шалгах
– 10гр монофиламент
– > 3 хэсэгт мэдрэхүй
мэдрэхүй (-)
• Ахилын шөрмөсний
рефлекс шалгах
ЧШ-гийн хөлний хүндрэлийн эрсдлийг үнэлэх
ӨӨРЧЛӨЛТҮҮД
ЗӨВЛӨМЖ
Мэдрэхүй алдагдаагүй
Бүтцийн ба үйл
ажиллагааны
өөрчлөлт илрээгүй
Эрсдлийн ангилал 0
Жилд нэг удаа
эрсдлийг үнэлэх
Хөл арчилгааны сургалт
Мэдрэхүй алдагдсан
Бүтцийн ба үйл
ажиллагааны
өөрчлөлт илрээгүй
Эрсдлийн ангилал 1
6 сар тутам шалгах
Хөлний өөрийн эмчилгээний удирдамж
Гутал
Арьс шалгах
Мэдрэхүй алдагдсан
Бүтцийн ба үйл
ажиллагааны
өөрчлөлт илэрсэн / захын
судасны эмгэг
Эрсдлийн ангилал 2
Мэдрэхүй алдагдсан
Хөлний шарх / хөл
тайрагдсан
Эрсдлийн ангилал 3
Шархны эрсдэл 1,7 дахин
(0,7-4,3)
Шархны эрсдэл 12,1 дахин
(5,2-28,3)
2-3 сар тутамд шалгах (хөлний эмч)
Тохиромжтой гутал
Хөлний өөрийн эмчилгээ шаардлагатай
Хөлний арьсны эмчилгээний тос
Артерийн судсыг шалгах (ангиографи?)
1-2 сар тутамд шалгах (хөлний эмч)
Шархны эрсдэл 36,4 дахин Бүлэгнэлтийн эсрэг эмчилгээ
Шархны эмчилгээг яаралтай хийх
(16,1-82,3)
хөл / мэс заслын клиник
Hammer хуруунууд
 Нейропатийн
шалтгааны
улмаас
хөлийн
жижиг
булчингийн
үйл
ажиллагаа алдагдах
 Хөлийн
хуруунуудын
шөрмөс
татагдаж,
хурууны
үзүүрүүд
газарт
шигдэх
мэт
хэлбэртэй болно
 Хуруунууд
алх
мэт
хэлбэртэй болно
Hammer хуруу
Чихрийн шижинтэй өвчтөний гутал
• Гутлын тохиромжтой шинж байдал
• Гутал - өдөр тутмын /
гоёлын
• Гутлын хэмжээ доорх
хэмжээнээс томгүй
байх:
– Хөлний урт + 1.5cm
– I ба V хуруунуудын
хэсэгт өргөн
• Оймсны материал
Шаркотын чихрийн шижингийн
нейропати
 Нэг болон олон шөрмөсний давшингуй
диструкц өөрчлөлт
 Синовит, тогтворгүй, хагас мултрал,
диструкц өөрчлөлт
 Хөл хавдсан, улайж, хавдсан
 Жижиг хэмжээний гэмтэлийн өгүүлэмжтэй
 Шаркотын, остеоартропати, мэдрэлийн
гаралтай остеоартропати
 Үзлэгээр нейропати илрэнэ –
монофиламент ач холбогдолтой
Эмчилгээ
 Эмчилгээ зайлшгүй шаардлагатай
 Хангалттай сайн судлагдаагүй
 Эмчилгээний зарчим нь Шаркотын хөлөнд
үзүүлэх
биеийн
жингийн
ачааллыг
бууруулах
 “тусгай хүрэлцэх хэрэгсэл” \special contact
cast\-ийг хөлөнд хэрэглэнэ. Эхний удаад
долоо хоногт 1 удаа, цаашид сард 1 удаа
хэмжээг өөрчилнө.
 Эмчилгээг 6-8 сарын хугацаанд хийнэ.
Үрэвсэл намдаж арьсны халуун буурах
хүртэл эмчилгээг хийнэ.
Чухал мэдээлэл
• ЧИХРИЙН ШИЖИНТЭЙ
ӨВЧТӨНИЙ ХОЁР ХӨЛИЙГ
ШАЛГА
• МОНОФИЛАМЕНТ-ээр
мэдрэхүйг шалга
Чихрийн шижинтэй хөлний
хүндрэл илэрсэн өвчтөн
бид юу хийх вэ?
• Халдвар? Ноцтой эсэх?
• Эмнэлэгт хэвтүүлэх?
• Бактерийн эсрэг ? хэрхэн?
• Эмгэг жам?
• Оношлогооны бусад тест?
• Ясны үрэвсэл?
• Антибиотик ? Ямар?
• Хэсгийн эмчилгээ?
• Хэр удаа эмчлэх ?
• Шарх үүссэн гол шалтгаан?
• Эцэст нь юу хийх?