Transcript Day3_Чихрийн шижин

МОНГОЛЫН МЯНГАНЫ СОРИЛТЫН САН
ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТӨСӨЛ
ЧИХРИЙН ШИЖИН
1
ТОДОРХОЙЛОЛТ
Инсулины шүүрэл багасах эсвэл инсулин
дааврын үйлдэл алдагдсанаас цусан дахь
сахарын хэмжээ ихсэж, улмаар их уух, их
шээх хам шинжээр илэрдэг бодисын
солилцооны эмгэг юм.
2
ТАРХАЛТ
• ДЭМБ: Ази номхон далайн баруун эрэг
бүсийн оронд 30 сая хүн өвчлөөд байна
• 2025 он гэхэд 55 саяд хүрэх магадлалтай
байна
• Тухайн орны амьдралын хэв маяг, хоол
хүнсний хангамж, зан үйлийн өөрчлөлт
• Эдийн засгийн огцом өөрчлөлт явагдаж
буй хөгжиж буй оронд их байна
• Монголд: 35-аас дээш насны хүн амд 3,1%
ЧШӨ-тэй, 9,2% нь глюкозийн сорилд
өөрчлөлттэй буюу ЧШ-ээр өвчлөхийн
өмнөх шатанд байна.
3
АНГИЛАЛ
ЧШ-ийн хэлбэр
ЧШ-ийн үед илрэх шинж, шалтгаан
1-р
хэлбэрийн Β эсийн деструкци өөрчлөлт буюу инсулиний туйлын
ЧШӨ
дутагдал
(10-15%)
2-р
хэлбэрийн Инсулиний ялгаралын алдагдал буюу инсулиний
ЧШӨ (85-90%)
харьцангуй дутагдал
2-гч буюу
шинж Β эсийн удамшлын гаж хөгжил
тэмдгийн ЧШӨ
Инсулины үйлчлэлийн удамшлын гажуудал
Дотоод шүүрлийн нойр булчирхайн эмгэгүүд
Эндокринопати
Эмийн бэлдмэл ба химийн бодисын нөлөөлөл
Халдвар
Дархлалын тогтолцооны урьдал өөрчлөлт
ЧШӨ-тэй хавсрах бусад удамшлын хамшинжүүд
Жирэмсний ЧШӨ
Жирэмсэн үед цусанд сахар ихсэх
4
1-Р ХЭЛБЭРИЙН ЧШ-ИЙН
ШАЛТГААН, ЭМГЭГ ЖАМ
Удамшлын урьдал
Вирусекоксаки В4
байдал
улаанууд, паротит
HLA-B15, DR4, DRW4
DQB1*0302
DQB1*0201+DQA1+0501
↓
Β эсийн мембран вирусээр
өөрчлөгдөнө
гэмтэнэ, нөхөн төлжилт ↓
↓
Β эсийн деструкци
↓
Β эсийн тоо
Удамшлын урьдал
байдал
HLAB8, DRW3
DQA1*0301
↓
Β эсийн мембраны
антиген
шинж
↓
Β эс ба арлын эсрэг
антител үүснэ
↓
Β эсийн тоо ↓
Инсулины туйлын дутагдал
5
2-Р ХЭЛБЭРИЙН ЧШ-ИЙН ШАЛТГААН,
Удамшлын урьдал
ЭМГЭГЖАМ энкефалин, эндорфин, ПГ
байдал
HLA-тэй холбоогүй
ТМС
↓
Аппетитын зохицуулга алд-х
↓
Хэт их идэх → гиперинсулинеми
↓
глюкозтоксичность
Таргалалт
↓
Инсулины рецепторын тоо ↓
↓
Инсулинрезистентность
↓
Инсулины харьцангуй дутагдал
↓
Β эсийн үйл ажиллагаа ихсэнэ
↓
Β эсийн шүүрлийн үйл ажиллагаа цуцна
ходоод, гэдэсний дааврууд
альфа, β адренергийн
рецепторын алдагдал
инсулины шүүрлийн алдагдал
инсулины шүүрлийн алдагдал
Инсулины туйлын дутагдал
6
ЭМНЭЛЗҮЙ
•
•
•
•
•
•
•
•
Ам цангах
Их шээх
Шингэн их уух - хоногт 4-5 л
Бие суларч ядрах
Турах
Арьс загатнах
Арьс хуурайших
Арьсны идээт өвчнүүд
7
ЭМНЭЛЗҮЙ
1-р хэлбэрийн чихрийн шижингийн эмнэлзүй
• Ам цангах, их шээх, хоолны дуршил
ихсэх, арьс загатнах
• Хэдхэн долоо хоногийн дотор турна
• Оношлогдох үед ихэвчлэн кетоацидозын
байдал илэрсэн байна
• Шээс, цусанд кетоны бие илэрнэ
• Эдийн солилцооны ацидоз илэрнэ
• С-пептид багассан (0.2-0.3н/моль/l-с бага)
• 30-аас доош насанд тохиолддог
8
ЭМНЭЛЗҮЙ
 2-р хэлбэрийн чихрийн шижингийн эмнэлзүй
 Далд явцтай, хожуу оношлогддог
 80% нь илүүдэл жинтэй, тарган хүн байдаг
 Таргалалт
 Цусны даралт ихсэх
 Өөх тос ихсэх
 Β холестерин багасах, триглицерид ихсэх
(дислипидеми)
 Инсулинд тэсвэрт чанар ихсэх
 35-аас дээш насанд их тохиолдоно
 Хүндрэл: судасны хатуурал, зүрхний шигдээс,
хөлний судасны хатуурал, тархины судасны
хатуурал
9
1 БА 2-Р ХЭЛБЭРИЙН ЧШ-ИЙН
ЭМНЭЛЗҮЙН ОНЦЛОГ
Онцлог шинжүүд
Өвчин анх илрэх нас
ЧШӨ хамгийн
тохиолдох нас
1-р хэлбэр
35 хүртэлх
элбэг 10-14
2-р хэлбэр
35-аас дээш
60-70
Тархалт
0,1-1 %
1-10%
Өвчний эхлэл
Цочмог
Аажим
Кетоз үүсэх
Элбэг
Ховор
Биеийн жин
Хэвийн ба туранхай
50-80% илүүдэл жинтэй
Ихрүүдийн өвчлөл
25-50%
90-100%
Судасны хүндрэлүүд
Үүснэ
Анх оношлогдох үед илэрч
болно
Эмнэлзүй
тод
Далд явцтай
Эмчилгээ
Зөвхөн инсулин
Хоол ба глюкоз бууруулах
эмчилгээ
10
1-Р ХЭЛБЭРИЙН ЧИХРИЙН
ШИЖИНГИЙН ХЯНАЛТЫН ЗЭРЭГ
Үзүүлэлт
сайн
дунд
муу
HBAc % (4.0-6.0)
6.0-7.0
7.1-7.5
>7.5
Өлөн
5,0-6,0 (90-109)
6.1-6.5 (110117)
>6.5 (>117)
Хоолны дараа
(2цаг)
7.5-8.0 (135144)
8.1-9.0 (145162
>9.0 (>162)
Унтахын өмнө
6.0-7.0 (110126)
7.1-7.5 (127135)
>7.5 (>135)
Глюкозийн
өөрийн
хяналт,
ммоль/л
(мг/дл)
HBAc –глюкозжсон гемоглобин,
11
2-Р ХЭЛБЭРИЙН ЧИХРИЙН
ШИЖИНГИЙН ХЯНАЛТЫН ЗЭРЭГ
Үзүүлэлт
сайн
дунд
муу
HBAc % (4.0-6.0)
6.0-6.5
6.6-7.0
>7.0
Өлөн
5,0-5.0 (90-99)
5.6-6.5 (100117)
>6.5 (>117)
Хоолны дараа
(2цаг)
<7.5 (<135)
7.5-9.0 (135162)
>9.0 (>162)
Унтахын өмнө
6.0-7.0 (110126)
7.1-7.5 (127135)
>7.5 (>135)
Глюкозийн
өөрийн
хяналт,
ммоль/л
(мг/дл)
12
ЯВЦ
ЧШ-ийн хөнгөн зэрэг
Том ба жижиг судасны хүндрэл
илрээгүй
ЧШ-ийн дунд зэрэг
ЧШ-ийн ретинопати 1-р үе
ЧШ-ийн нефропати 1-р үе
ЧШ-ийн полинейропати
ЧШ-ийн хүнд зэрэг
ЧШ-ийн ретинопати 2,3-р үе
ЧШ-ийн нефропати 2,3-р үе, бөөрний
архаг дутагдал илэрсэн
Том судасны хүндрэл илэрсэн: зүрхний
шигдээс,
зүрхний
дутагдал,
цус
харвалт, хөлний суданы бөглөрөл гм
13
ЭМЧИЛГЭЭНИЙ ЗАРЧИМ
•
•
•
•
•
Сургалт
Хоол эмчилгээ
Идэвхтэй хөдөлгөөн
Сахар бууруулах эмийн эмчилгээ
Инсулин эмчилгээ
14
ХООЛ ЭМЧИЛГЭЭ
 Хурдан шингэцтэй нүүрс ус хориглоно (элсэн
чихэр, зөгийн бал, чихэрлэг ундаа, жигнэмэг,
бялуу гм)
 Хоногийн хоолны илчлэг
 Нүүрс ус 55-60%
 Уураг 15-20%
 Өөх тос 20-25%
 Ханасан өөх тосыг хязгаарлах, өөх тос агуулсан
бүтээгдэхүүний 40-50% ургамлын гаралтай байх
 Эслэг ихтэй хоол хүнсийг хангалттай хэрэглэх
 Хоногт 5-6 удаа хооллох
 Талхны нэгжийг тодорхойлох
15
ХООЛ ЭМЧИЛГЭЭ
Инсулин эмчилгээний үед 6 удаа хооллоно
• Өглөөний цай
7,00 цагт 20%
• Бага үдийн цай
10,00 цагт 10%
• Өдрийн хоол
13,00 цагт 30%
• Их үдийн цай
16,00 цагт 20%
• Оройн хоол
19,00 цагт 20%
• Хөнгөн хоол
21,00 цагт 10%
16
ХООЛНЫ ХЭРЭГЛЭЭ
Хоолны төрөл
Зөвшөөрөх
Хязгаарлах
Хориглох
Гурил
2р гурил, хар талх 1-р гурил, цагаан Дээд
гурил,
чихэргүй
талх чихэрлэг
гурил,
өдөрт 1 зүсэм
печень, торт
Будаа
Арвайн
Цагаан будаа 7 Хүүхдийн будаа
гурвалжин,
хөц хоногт 2-3 удаа
будаа, овъёос
Мах
Үхэр, хонь, гахай, Үхрийн ба хонины
тахианы
өөхгүй бага зэрэг өөхтэй
мах,
жигнэсэн мах, сард 2 удаа
мах, өөхгүй хиам,
өөх тосгүй загас
Сүү
Сүү, тараг, ээдэм, Тослог
багатай Айраг, хуурай сүү,
хоормог, ааруул, цөцгий, сүү, тараг өрөм,
иогурт,
аарц, болсон сүү бага зэрэг
гүүний саам
Өөх тос
Ургамлын тос
Цөцгийн
маргарин
Өөх тос ихтэй
мах,
утсан,
шарсан
хиам,
консерв,
давсалсан загас
тос, Гахай,
хонь,
үхрийн
өөх,
17
монгол масло
ХООЛНЫ ХЭРЭГЛЭЭ
Хоолны төрөл
Зөвшөөрөх
Хязгаарлах
Хориглох
Ногоо
Байцаа, өргөст хэмх, Лууван,
манжин, Давсалсан
болон
улаан лооль
төмс,
вандуй, хатаасан мөөг
хатаасан мөөг
Шөл
Өөх тос багатай загас,
шинэ мөөгний шөл,
зөвшөөрөгдсөн
гурилтай хоол
Жимс, жимсгэнэ
Өөх
тос
ихтэй,
вандуйтай шөл
Бүх төрлийн жимс Усан үзэм, зөгийн
өдөрт 2-оос илүүгүй бал,
чихэр,
шоколад,
варень,
зайрмаг
Ундаа
Чихэргүй цай, кофе, Спиртлэг
чанар
нохойн хошууны ханд, багатай пиво, вино,
рашаан,
бага сард 1 удаа 25-50гр
калоритай ундаа, бага
зэрэг сүүтэй цай
Чихэртэй
бүх
төрлийн цай, газтай
ундаа, квас, сахар
ихтэй
жимсний
шүүс,
Хоол амтлагч
Халуун ногоогүй бага Майонез
зэргийн
кетчуп,
сонгино, сармис
Халуун ногоо бүхий
бүх төрлийн хоол
амтлагч
18
ХООЛНЫ ХЭРЭГЛЭЭ
Талхны нэгж- 10-12 гр шингэдэг нүүрс-ус агуулсан байх бөгөөд
цусны глюкозыг зарцуулахад 2 ед инсулин шаардана. Хоногийн
нүүрс-усны хэрэгцээ дунджаар 18-25 талхны нэгж байна.
Биеийн жингийн алдагдалтай,биеийн
хүчний хүнд ажил хийдэг хүмүүс
25-30тн
Хэвийн жинтэй, биеийн хүчний дунд
ачаалалтай хүмүүс
20-22тн
Суугаа ажилтай хүмүүс
15-18тн
Илүүдэл жинтэй, хөдөлгөөн багатай хүмүүс
10тн
Таргалалттай хүмүүс
6-8 тн
19
БИЕИЙН ХҮЧНИЙ АЧААЛАЛ
• Биеийн хүчний ачаалал, дасгал нь инсулины
шимэгдэлтийг
болон
глюкозын
булчинд
зарцуулагдах хурдыг ихэсгэдэг.
• Ачаалал, дасгал нь
– Инсулины хэмжээг багасгах
– Байнгын ээнэгшилд байлгах
– Өөх тосны солилцоог хэвийн болгох
– Бичилэргэлтийг сайжруулж, фибринолизийг
идэвхижүүлдэг
– Стрессийн үед катехоламины ялгаралтыг
багасган судасны хүндрэлээс урьдчилан
сэргийлэх ач холбогдолтой
20
ЧИХРИЙН ШИЖИН БА ДАСГАЛ
ХӨДӨЛГӨӨН
• Хөдөлгөөний хомсдолинсулинд мэдрэг чанарыг
бууруулна
• Aеробик дасгалэд эрхтэнийн инсулинд мэдрэг
чанарыг ихэсгэнэинсулинд хамааралгүй чихрийн
шижинд чухал
• Хөнгөн хэлбэрийн чихрийн шижиндасгал+хоол
• Хүнд хэлбэрийн чихрийн шижин дасгал, гэхдээ
дасгалын дараа гипогликеми болохоос сэргийлэх
• Чихрийн шижинтэй хүмүүс дасгалын үед “чимээгүй
миокардын ишеми” болж болдог тул  дасгалын
өмнө зүрхний үйл ажиллагаанд үнэлгээ өгөх
21
ДАСГАЛЫН ҮЕД БОЛОН ДАСГАЛЫН
ДАРААХ ГИПОГЛИКЕМИГЭЭС УРЬДЧИЛАН
СЭРГИЙЛЭХ ЗАРЧИМ
• Цусан дахь сахарын хэмжээг хянах
• Цусан дахь сахарын хэмжээг дасгалын өмнө,
дасгалын үед (30 минут тутам), дасгалын дараах 15
минутанд хэмжинэ
• Цусан дахь сахарын хэмжээ 250mg/dL эсвэл үүнээс
их байвал дасгалыг үргэлжлүүлэх
• Цусан дахь сахарын хэмжээ 90mg/dL бага байвал
нүүрс-ус хэрэглэх
• Оройн цагаар дасгал хийхээс зайлсхийх
22
ДАСГАЛЫН БОЛОН ДАСГАЛЫН ДАРААХ
ГИПОГЛИКЕМИГЭЭС УРЬДЧИЛАН
СЭРГИЙЛЭХ ЗАРЧИМ
Инсулин эмчилгээ
1. Инсулиний тунг бууруулах
А. Шууд үйлдэлтэй инсулин: дасгал хийх өдөр 3035%-иар тунг бууруулах
Б. Шууд болон богино хугацааны үйлдэлтэй инсулин:
дасгалын өмнө богино хугацааны үйлдэлтэй
инсулиныг хэрэглэхгүй байх
В. Богино хугацааны үйлдэлтэй инсулинийг олон тун:
тунг дасгалын өмнө 30-35%-иар бууруулах
2. Богино хугацааны үйлдэлтэй инсулиныг тарьсны
дараа 1 цагийн дотор дасгал хийхээс зайлсхийх
3. Инсулины үйлчлэл хамгийн оргил их байх үед
дасгал хийхгүй байх
23
ДАСГАЛЫН ҮЕД ГИПОГЛИКЕМИ БОЛОХООС
УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХЭД ХИЙХ ХООЛ
ЭМЧИЛГЭЭНИЙ ЗАРЧИМ
Дасгалын хэлбэр
Цусан дахь
чихрийн хэмжээ
●
Бага,
дунд < 90mg/dL
эрчимтэй,
богино
хугацааны
дасгал
(1/2 мил алхах, 30’
< бага хугацаанд
дугуй унах)
● Дунд зэргийн ≥90mg/dL
эрчимтэй 1 цагийн
дасгал
(теннис, <90mg/dL
усанд
сэлэх,
харайх, голô)
Цусан дахь
чихрийн хэмжээ
Тохиромжтой
хоол
10-15 гр нүүрс-ус Нэг жимс эсвэл
цаг тутам
нэг зүсэм талх
Хагас
зүсэм
махтай сандвич
1 аяга сүү эсвэл
Шаардлагагүй
жимсний
шүүстэй
25-50 мг нүүрс ус
дасгалын
өмнө,
тэгээд
дасгалын
үед цаг тутамд 1015 гр
24
Дасгалын үед гипогликеми болохоос урьдчилан
сэргийлэхэд хийх хоол эмчилгээний зарчим
Дасгалын хэлбэр
Цусан дахь
чихрийн
хэмжээ
90-240 mg/dL
≥250mg/dL
Хоолны
зохицуулалт
эсвэл инсулин
Тохиромжтой
хоол
Дасгалын
үед Нэг
жимс
цаг тутамд 10-15 эсвэл
нэг
гр нүүрс ус,
зүсэм талх
кетоны хэмжээг
шалгана. Хэрвээ
их
байвал
инсулин хэрэглэх
бөгөөд
цусан
дахь
чихрийн
хэмжээ хэвийн
болтол
дасгал
хийхгүй.
25
ДАСГАЛЫН ҮЕД ГИПОГЛИКЕМИ БОЛОХООС
УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХЭД ХИЙХ ХООЛ
ЭМЧИЛГЭЭНИЙ ЗАРЧИМ
Дасгалын хэлбэр
Цусан дахь
чихрийн хэмжээ
● Ачаалал ихтэй < 90 mg/dL
хүнд дасгал (хөл
бөмбөг, гүйх)
90-170 mg/dL
180-250 mg/dL
Хоолны
зохицуулалт эсвэл
инсулин
Тохиромжтой хоол
50 гр нүүрс ус,
цусан
дахь
чихрийн хэмжээг
хянах
Дасгалын эрчим
хугацаанаас
хамаарч 25-50 мг
нүүрс ус
Дасгалын үед цаг
тутамд 10-15 гр
нүүр ус
1 зүсэм махтай
сандвич (2 зүсэм
талх) 1 аяга сүү
эсвэл шүүс
Хагас зүсэм махтай
сандвич (2 зүсэм
талх) 1 аяга сүү
эсвэл шүүстэй
Нэг жимс эсвэл нэг
зүсэм талх
26
ИНСУЛИН ЭМЧИЛГЭЭ
• Эмчилгээг эхлэхдээ хоногт биеийн кг жинд нь 0,51.0 ед тооцож хийнэ.
• 3-4 хоног тутамд цусны сахарыг хэвийн хэмжээнд
хүртэл 2-4 нэгжээр нэмж хийнэ.
• Хоногийн тун
– Өглөө, өдөр хоолны өмнө 2/3
– Оройн хоол унтахын өмнө 1/3
• Өглөө 30%
• Өдөр 40%
• Орой 20%
• Унтахын өмнө 10%
27
УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭЛТ
ЧШӨ-ний эрсдэлт бүлгийг илрүүлэх
•
•
•
•
•
35 ба түүнээс дээш нас
Тарган /БЖИ ≥ 30 кг/м2/
АД ихдэлт /140/90мм м у б/
Удамшил
Урьд нь жирэмсний ЧШӨ-тэй байсан асуумжтай буюу 4,5
кг-аас дээш жинтэй хүүхэд төрүүлсэн эхчүүд
• Урьд нь сахарын ачаалалтай сорилоор өөрчлөлт илэрсэн
• Зүрх судасны архаг эмгэгтэй
• Катаракттай
• Дээрх хүмүүс жилд нэг удаа, 24-28 долоо хоногтой бүх
жирэмсэн эмэгтэйчүүдэд өлөн ба санамсаргүй үеийн
цусны
сахарыг
тодорхойлно
28
ХӨДӨЛМӨР ЗОХИЦУУЛАЛТ
• 1-р хэлбэрийн ЧШ-ийн тураал бүхий хүнд
хэлбэрийг хөдөлмөрийн чадвар алдалтын
60-80%
• Нүдний талаас өөрчлөлттэй, цусны
даралт ихсэх, өөх тос ихсэлт бүхий
чихрийн шижинг хөдөлмөрийн чадвар
алдалтын
70-90%-аар
хөдөлмөр
зохицуулалт хийнэ.
29
ХҮНДРЭЛ
Цочмог хүндрэл
• Кетоацидозын ком
• Гиперосмосын ком
• Лактоацидозын ком
• Гипогликемийн ком
Хожуу хүндрэл
• Микроангиопати:
ретинопати,
нефропати,
хөлний микроангиопати
• Макроангиопати:титэм
судас
ба
аортын
атеросклероз, инсульт, энцефалопати, хөлний
судасны атеросклероз
• Нейропати: тархины хэлбэр, захын хэлбэр,
автоном хэлбэр
30
ЧИХРИЙН ШИЖИНГИЙН ХӨЛНИЙ
ХАМ ШИНЖ
• Захын мэдрэл, артери, жижиг судасны
цогц
өөрчлөлтийн
улмаас
хөлөнд
шархлаат-үхжлийн эмгэг үүсэхийг хэлнэ.
• Хөдөлмөрийн
чадвар
буурах,
хөл
тайруулах, үхлийн үндсэн шалтгаан
болдог.
• Эмнэлзүйн хэлбэр
– Нейропатийн
– Ишемийн
– нейроишемийн
31
ЧИХРИЙН ШИЖИНГИЙН ХӨЛНИЙ
ХАМШИНЖИЙН ЯЛГАН ОНОШЛОГОО
Нейропатийн хэлбэр
Ишемийн хэлбэр
• өвчин удаан үргэлжилсэн
• шарх үүсч, хөлийн хуруу тайруулж,
хөлийн тавхайн хэлбэр алдагдаж
байсан
• архи хэтрүүлэн хэрэглэдэг
• хөлийн арьс эвэршиж зузаарсан,
хуурай
• хөлийн тавхай, хуруу, шагайн үеэр
хэлбэр алдагдсан, 2 талд хавантай
• 2 талд а.pedis dorsalis лугшилт тод
• хөлийн өсгий, тавхайгаар шархлаат
өөрчлөлттэй
• цусны
даралт
ихсэлт
ба
дислипидеми
• зүрх
судасны
эмгэг,
тархины
судасны атеросклероз байсан
• тамхи их татдаг
• хөлийн арьс цайвар, хөхөлбөр
өнгөтэй, хатингиршсан, зарим үед
хагарсан
• хөлийн тавхай ба хурууны өвөрмөц
бус деформаци
• a.pedis dorsalis лугшилт буурсан,
эсвэл илрэхгүй
• хөлийн үзүүрийн үхжил, маш их
эмзэглэлтэй
•доголж явах
32
ХӨЛИЙГ ШИНЖЛЭХ НЬ
• Өвчтөнөөс урьд өмнө хөлний өөрчлөлт,
нейропатийн шинжүүд ба хөлийн эрээн
булчингаар өвддөг эсэхийг асуух
• хөлийг шинжлэх (хумс хуруунуудын завсар)
• мэдрэхүйг шалгаж нейропатийг тодруулах
(өвдөлт, хүрэлцэх, чичиргээ, дулааны)
• Захын судасны лугшилтыг шалгах (a.tibialis,
a.pedis dorsalis)
• Хөлний рефлексийг шалгах
• Оймс гутланд үнэлгээ өгөх
33
ХӨЛИЙН ҮНЭЛГЭЭНИЙ ҮЗҮҮЛЭЛТ
• Эрсдэл багатай хөл - мэдрэхүй ба судасны
лугшилт хэвийн ба бусад өөрчлөлтгүй
• Эрсдэлтэй хөл - нейропатитай эсвэл судасны
лугшилтгүй болон бусад өөрчлөлтүүд илэрсэн
• Өндөр эрсдэлтэй хөл - урьд өмнө шархлаж
байсан, хөл тайруулсан асуумжтай, арьсны
өөрчлөлт бүхий эрсдэлтэй хөл
• Шархалсан хөл - шархтай байх
• Хөлний мэдэгдэхүйц өөрчлөлттэй хөл - халдвар,
эвэрших, хагарах, хумсны өөрчлөлт, хурууны
завсрын арьс нурах
34
ЭМЧИЛГЭЭ
• Цусны сахарыг ээнэгшилд оруулах: эмийн
эмчилгээ
• Бодисын солилцооны өөрчлөлтийг засах
• Антиагрегант ба антипротектор эмчилгээ
• 1% никотины хүчил 2 мл өдөрт 1 удаа 15-20
хоног булчинд тарих
• Солкосерил 2 мл өдөрт 1 удаа 20-30 хоног
булчинд тарих
• Дархлаа засах эмчилгээ
• Хэсэг газрын эмчилгээ
• Антибиотик эмчилгээ
• Их талбайг хамарсан идээт үжил, ба үхжлийн
үед хөл тайрах мэс засал
35
Анхаарал тавьсанд баярлалаа.
36