Transcript ความเป็นมาของการบัญชีตามความรับผิดชอบต่อสังคม

Asst.Prof. Dr.
Panchat Akarak
www.accounting.crru.ac.th
CRRU
การบัญ ชีต ามความรับ ผิด ชอบต่อ
งคม ของบทเรี
วัตถุสั
ประสงค
ยน
์
1. อธิบายข้อจากัดของการบัญชีแบบดัง้ เดิม
ได
2. อธิบ ายความหมายและแนวคิด ของการ
บัญชีตามความ
รับผิดชอบตอสั
่ งคมได้
3. อธิบายและจัดทางบมูลคาเพิ
่ ได้
่ ม
4. อธิบายแนวคิดของการบัญ ชีส่ิ งแวดล้อม
ได้
CRRU
การบัญ ชีต ามความรับ ผิด ชอบต่อ
สั
ง
คม
ขอจ
้ ากัดของการบัญชีแบบดัง้ เดิม
1. การไมให
่ ้ความสาคัญกับผู้ใช้กลุม
่
อืน
่
2. การไม่ รับ ผิด ชอบต่ อผลกระทบ
ภายนอก
3. การไมรั
่ บรูผลกระทบภายนอก
้
4. การประมาณการผลกระทบ
CRRU
ภายนอกทาไดยาก
ขอจ
้ ากัดของการบัญชีแบบดัง้ เดิม
1. การไม่ให้ ความส าคัญ กับ ผู้ใช้ กลุ่ม
อืน
่
การบัญ ชี ด ้ัง เดิม มี ว ัต ถุ ป ระสงค ์
ของรายงานการเงิน เป็ นการให้
ข้อมูลทีม
่ ป
ี ระโยชนต
ดสิ นใจ
่
์ อการตั
เชิงเศรษฐกิจ เน้นให้ขอมู
่ สดง
้ ลทีแ
ฐานะการเงิน
ผลการดาเนินงาน
และการเปลีย
่ นแปลงฐานะการเงิ
น
CRRU
ขอจ
้ ากัดของการบัญชีแบบดัง้ เดิม
2. การไม่ รั บ ผิ ด ชอบต่ อผลกระทบ
ภายนอก
เน้ นแนวคิ ด “หลัก ความเป็ น
หน่ วยงานของกิจการ” ซึ่ง กิจ การจะ
แยกต่ างหากจากเจ้ าของ และผู้ มี
ส่ วนได้ เสี ยอื่น ๆ
ซึ่ ง การบัญ ชี
ก า ร เ งิ น แ บ บ ดั้ ง เ ดิ ม จ ะ ล ะ เ ล ย
ผล กร ะ ทบ ภา ย นอ กที่ ม ี ต่ อ อ งค
CRRU
์ กร
ขอจ
้ ากัดของการบัญชีแบบดัง้ เดิม
3. การไมรั
่ บรูผลกระทบภายนอก
้
จากค านิ ย ามสิ น ทรัพ ย ์ หมายถึง
ทรัพยากรทีอ
่ ยูในความควบคุ
ม
่
ท รั พ ย า ก ร สิ่ ง แ ว ด ล้ อ ม ห รื อ
ทรั พ ยากรธรรมชาติ ซ่ึ ง ชุ มชนใช้
ร่วมกัน จึง ไม่ถือ เป็ นสิ นทรัพ ย ตาม
์
ค านิ ย ามของการบัญ ชีก ารเงิน นั่น
คือ การใช้ ทรัพ ยากรจะไม่ถือ เป็ น
CRRU
ายของกิ
จ
การ
ดั
ง
นั
้
น
จึ
ง
จ
คาใช
ไมมี
้ ่
่
่
ขอจ
้ ากัดของการบัญชีแบบดัง้ เดิม
4. การประมาณการผลกระทบภายนอก
ทาไดยาก
้
เ นื่ อ ง จ า ก ก า ร รั บ รู้ ร า ย ก า ร ใ น
องค ประกอบของงบการเงิ
น จะต้ อง
์
เขาเกณฑ
้
้ คือ
์ 2 ขอ
1)มี ค วามเป็ นไปได้ ค่ อนข้ างแน่ ที่
ประโยชนเชิ
์ งเศรษฐกิจในอนาคตจะ
CRRU
เขาหรื
อออกจากกิจการ
้
ความหมายและแนวคิ ด ของการบัญ ชี ต าม
ความรับผิดชอบตอสั
งคม
่
• ผู้มีส่วนได้เสี ย (Stakeholder) ต้องการข้อมูลเกีย
่ วกับ
ความรับ ผิด ชอบของธุ ร กิจ ต่อสั ง คมโดยรวม จึง เกิด
ก า ร ป ฏิ รู ป ร ะ บ บ ก า ร ร า ย ง า น ท า ง ก า ร เ งิ น ทั่ ว โ ล ก
เรียกวา่ “การรายงานไตรภาค” (Triple Bottom Line
Reporting : TBL) โดยแสดงผลกระทบ 3 ดาน
คือ
้
1) ดานสิ
่ งแวดลอม
(Environment) กลาวถึ
ง ผลกระทบของ
้
้
่
ก า ร ด า เ นิ น ธุ ร กิ จ ที่ มี ต่ อ ดิ น น้ า อ า ก า ศ
ทรัพ ยากรธรรมชาติ พัน ธุ ์พื ช พัน ธุ ์สั ตว ์ และมนุ ษย ์
ทางด้ านสุ ข ภาพอนามัย การเติบ โต และการด ารงอยู่
อยางยั
ง่ ยืน
่
2) ด้านสั ง คม (Social) กล่าวถึง การเกี่ย วข้ องของธุ ร กิจ ที่ม ี
ผลกระทบตอสั
่ งความเทาเที
่ งคมในเรือ
่ ยบกัน สิ ทธิสตรีและ
เด็ก การถือปฏิบต
ั ต
ิ อชนกลุ
มน
่
่ ้ อย การจ้างแรงงาน การ
ให้สิ นบน การฉ้อราษฎรบั
์ งหลวง
CRRUน
3) ด้านเศรษฐกิจ (Economic) กลาวถึ
ง
รายงานทางการเงิ
่
ความหมายและแนวคิ ด ของการบัญ ชี ต าม
ความรับผิดชอบตอสั
่ งคม
• สมาคมนัก บัญ ชีป ระเทศอัง กฤษ
ให้
ความหมาย ดังนี้
การบัญชีตามความรับผิดชอบต่อสั งคม
“Social Responsibility Accounting”
ว่ า เ ป็ น ก า ร ร า ย ง า น ถึ ง ต้ น ทุ น แ ล ะ
ผลประโยชน์ ที่ เ กิ ด จากกิ จ กรรมของ
อ ง ค ์ ก า ร ที่ ส่ ง ผ ล ต่ อ ชุ ม ช น ซึ่ ง อ า จ
ร ว ม ถึ ง ชุ ม ช น ก ลุ่ ม ใ ด ก ลุ่ ม ห นึ่ ง
CRRU
โดยเฉพาะ หรือกลุมชุ
ม
ชนโดยทั
่ว ไป
่
ความหมายและแนวคิ ด ของการบัญ ชี ต าม
ความรับผิดชอบตอสั
• การรายงานความรั
ผิด ชอบต่ อสั งคมของ
่ บงคม
องค ์การ (Corporate
Social
Responsibility Reporting : CSR)
เป็ นการเผยแพร่ข้ อมู ล ในรายงานจากการ
บัญ ชี ค วามรับ ผิ ด ชอบต่ อสั งคม รายงาน
ดัง กล่ าวเกี่ย วข้ องกับ ความรับ ผิด ชอบของ
กิจการทีม
่ ต
ี อสั
เช่น
่ งคมหลายอยาง
่
- ส ภ า ว ะ แ ว ด ล้ อ ม ห รื อ สิ่ ง แ ว ด ล้ อ ม ห รื อ
สภาพแวดลอม
้
-เงินเดือน และผลตอบแทนของลูกจ้างและ
CRRU
ผู้บริหาร
ความหมายและแนวคิ ด ของการบัญ ชี ต าม
บ
ผิ
ด
ชอบต
อสั
ง
คม
่
• ตัวความรั
อยาง
การรายงานความรั
บผิดชอบตอสั
่
่ งคม
-สตารบั
้ เมล็ดกาแฟจากประเทศทีไ่ มกดขี
่
์ ค รับซือ
่
คาแรงงานของเกษตรกรผู
่
้ปลูกกาแฟ
-บอดีช
้ ้อฟ จะเน้นการทดลองเครือ
่ งสาอางของตน
จะต้องไมท
่ าร้ายสั ตวทดลองให
์
้ทรมาน
- บ ริ ษั ท ขุ ด เ จา ะ น้ ามั น จะ ใ ห้ คว าม ส า คั ญ ต่ อ
สภาพแวดล้อมในบริเวณขุดเจาะน้ามันมากกวาใน
่
อดีต
-บริษัท ปตท. จากัด (มหาชน) ดาเนินโครงการ
ปลูกป่า
CRRU
-บริษั ปู น ซีเ มนต ไทย
จ
ากั
ด
(มหาชน)
ด
าเนิ น
์
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
รับผิ1940
ดชอบตศ.ที
อสั
่ งโคม
ปี ค.ศ.
อดอร ์ เจ. เครปส์ (Theodore
J. Kreps) ชาวอเมริกา
แ ห่ ง ม ห า วิ ท ย า ลั ย ส แ ต น ฟ อ ร ์ ด
(Stanford Business
School) กลาวว
าบริ
ษท
ั ควรจัดทารายงาน
่
่
ให้ครอบคลุมถึง
ปี ค.ศ. 1953 Howard Bowen
ได้ตีพม
ิ พ์
ค ว า ม รั บ ผิ ด ช อ บ ต่ อ สั ง ค ม ห รื อ ก า ร
หนังสื อชือ
่ Social
ตรวจสอบทางสั งคม
Responsibilities of Business ซึ่ง
(Social Audit)
Carroll (1990) ได้
กลาวยกย
องให
ง
่
่
้ Bowen เป็ นบิดาแห
่
CRRU
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
รับผิ1957
ดชอบตนายกรี
อสั
่ งคม น วู ด (Greenwood) และ
ปี ค.ศ.
กอยเดอร ์ (Goyder)
ชาวอังกฤษได้กลาวถึ
งการตรวจสอบทาง
่
สั งคมวาสามารถท
า
่
ปี ค.ศ. 1960
แ น ว คิ
ด CSR
จึ ง ไ ด้ รั บ งกคัาบร
ได้ โดยไม
ต
องรอให
เป็
นกฎหมายบั
่ ้
้
พัฒนาอยางต
อเนื
่อง โดยมีแนวคิด
่
่
และทฤษฎีต่าง ๆ เข้ ามาประยุ ก ต ร์ ่วม
ดวย
เช่น Legitimacy
้
Theory, Social
Contract,
Public
Responsibility
Concept,
Stakeholder Theory,
CRRU
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
รับผิดชอบตอสั
่ งคม
ปี ค.ศ. 1969 สหรัฐ อเมริก าได้ออกแบบกฎหมาย
เกีย
่ วกับนโยบาย
สิ่ งแวดล้ อมและน าไปสู่ การประเมิน ผล
กระทบสิ่ งแวดลอม
้
(Environmental Impact Assessment:
EIA) โดยให้
จัด ท ารายงานเกี่ย วกับ สิ่ งแวดล้ อมและ
พัฒนาไปสู่ความ
รับผิดชอบตอสั
น
่ ๆ ตอไป
่ งคมในดานอื
้
่
CRRU
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
รับผิดชอบตอสั
่ งคม
การดาเนินธุรกิจส่งผลกระทบตอสิ
่ ่ งแวดล้อมด้านตาง
่
ๆ เช่น
-ขยะพิษ ขยะอันตราย
-น้าเน่าเสี ย
-อากาศเป็ นพิษ
-มลพิษทางเสี ยง
CRRU
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
รับผิดชอบตอสั
่ งคม
ปี ค.ศ. 1986 ป ร ะ ธ า น บ ริ ษั ท
ฟิ ลิ ป ส์
อิเล็กทรอนิกส์ และผู้บริหารของ
INSEAD ของมหาวิทยาลัยด้านธุรกิจที่
มีชอ
ื่ เสี ยง ไดหารื
อกันที่
้
เมืองโคซ ์ ประเทศสวิตเซอรแลนด
์ ถึง
์
ความรับผิดชอบตอ
่
สั งคมขององคกร
จึงทาให้เกิดองคกรที
่
์
์
ประชุมโต๊ะกลมแห่ง
เมื อ ง โคซ ์ ราวนด ์ เทเบิ ล ซึ่ ง เป็ น
กธุรกิจและ
เครือขายของนั
่
CRRU
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
รั
บ
ผิ
ด
ชอบต
อสั
ง
คม
่
ปี ค.ศ. 1987 ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร บ รั น ท ์ แ ล น ด ์
(Brundtaland Commission)
ขององคการสหประชาชาติ
ไ ด้ให้ความหมายของ
์
ความยัง่ ยืน (Sustainability) หมายถึง การที่
มนุ ษ ยชาติสามารถดารงชีวต
ิ และตอบสนองความ
ต้องการของตนได้ทัง้ ในปัจจุบน
ั และอนาคตทีย
่ าว
ไกลไปชั่ว นิ ร ัน ดร ์
ทั้ง นี้ ความต้ องการของ
มนุ ษยย
ย
่ วข้องกับการบริโภค และธุรกิจทา
์ อมเกี
่
หน้ าที่ผ ลิต สิ นค้ าหรือ บริก ารให้ ให้ มนุ ษ ย บริ
์ โ ภค
ในการผลิต ต้องใช้ทรัพ ยากรธรรมชาติและธุร กิจ
ลืมไปวาตนได
่
้รับมอบหมายจากมนุ ษยด
์ ้วยกันให้มี
่ าเป็ นCRRU
สิ ทธิในการใชทรัพยากรธรรมชาติเทาทีจ
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
รั
บ
ผิ
ด
ชอบต
อสั
ง
คม
่
ปี ค.ศ. 1994 องคการที
ป
่ ระชุ มโต๊ะกลมแห่งเมือง
์
โคซ ์ ได้ ก าหนดหลัก การส าคัญ ในการประกอบ
ธุรกิจทีม
่ ค
ี วามรับผิดชอบตอสั
่ งคมไว้ 7 ประการ
คือ
1. ธุรกิจต้องคานึงถึงผู้มีส่วนไดเสี
้ ยทุกฝ่าย
2. ธุรกิจต้องมีส่วนเอือ
้ ตอความเจริ
ญก้าวหน้าของ
่
ประเทศทีต
่ ง้ั อยู่
3. ธุ ร กิ จ ต้ องตระหนั ก ว่ า แท้ จริ ง แล้ ว ความ
จริง ใจ ความซื่อ สั ต ย ์ สุ จ ริต การรัก ษาค ามั่น
สั ญญา ไม่ เพี ย งแต่ จะน าไปสู่ การได้ รับ ความ
เชื่ อ ถือ และมั่น คงต่ อฝ่ ายธุ ร กิจ เท่ านั้ น ยัง สร
าง
้
CRRU
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
รั
บ
ผิ
ด
ชอบต
อสั
ง
คม
่
ปี ค.ศ. 1994 องคการที
ป
่ ระชุ มโต๊ะกลมแห่งเมือง
์
โคซ ์ ได้ ก าหนดหลัก การส าคัญ ในการประกอบ
ธุรกิจทีม
่ ค
ี วามรับผิดชอบตอสั
่ งคมไว้ 7 ประการ
คือ (ตอ)
่
4. ธุ ร กิจ ต้ องเคารพกฎเกณฑ ์ และกติก าต่าง ๆ
ในการดาเนินธุรกิจ
5. ธุรกิจต้องสนับสนุ นการค้าแบบพหุภาคี
6. ธุรกิจต้องเคารพในสิ่ งแวดลอม
้
7. ธุรกิจตองหลี
กเลีย
่ งการปฏิบต
ั ใิ ด ๆ ทีเ่ ป็ นเรือ
่ ง
้
ต้องห้ามโดยเฉพาะการเข้าไปมีส่วนรวมในการฉ
่
้อ
ราษฎรบั
์ งหลวงตาง
่
CRRU
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
อสั
่ งคม
ปี รับผิดชอบต
รูปแบบ
ลักษณะของ CSR
ค.ศ.
18851910
19001950
19451965
องคกรรั
บผิดชอบแบบ ธุรกิจรับผิดชอบเฉพาะกิจการทาง
์
เฉพาะเจ้าของและ
เศรษฐกิจโดยการสรางผลก
าไร ผลิต
้
ผู้บริหาร
สิ นค้าและบริการให้แกสั
่ งคม ขณะที่
ธุรกิจซือ
้ แรงงานมาใช้
องคกรรั
บผิดชอบตอ
ธุรกิจให้ความสาคัญกับพนักงานมาก
่
์
เจ้าของผู้บริหารและ
ขึน
้ โดยจัดสภาพแวดลอมในการ
้
พนักงาน
ทางานให้เหมาะสมและให้สิ ทธิแก่
พนักงานตามขอตกลงกั
บสภาพ
้
แรงงาน
องคกรรั
บผิดชอบตอ
่
์
เจ้าของ ผู้บริหาร
สภาพแรงงาน
พนักงาน และ
ธุรกิจตองให
่ ก
ู ตองแก
้
้ขอมู
้ ลสิ นค้าทีถ
้
่
ผู้บริโภค ไมมี
่ การหลอกลวง ไม่
กาหนดราคาทีไ่ มเป็
่ นธรรม ไม่
จาหนายสิ นคาทีไ่ มปลอดภัยแก CRRU
ทฤษฎีเ กี่ย วกับ ความรับ ผิด ชอบต่อสั ง คมของ
องค
์ กี่ย วข้ องกับ ความรับ ผิด ชอบต่อสั งคมของ
ทฤษฎี
ท ี่เกร
องคกร
(CSR) มี 4 ทฤษฎี ดังนี้
์
1. ทฤษฎีผู้มีส่วนได้เสี ย (Stakeholder
Theory)
เป็ นทฤษฎีทค
ี่ านึงถึงผูมี
่ วข้อง
้ ส่วนหายทัง้ หมดทีเ่ กีย
กับองคกร
ไมใช
์
่ ่ ให้ความสาคัญกับเจ้าของกิจการ
เทานั
่ ้น
2. ทฤษฎี มู ล ค่ าของผู้ มี ส่ วนได้ เสี ย (Stakeholder
Value
Theory) เป็ นทฤษฏีท อ
ี่ งคกรต
์
้องสร้าง
ผลตอบแทนหรือ เพิ่ม มู ล ค่ าให้ แก่ ผู้ มีส่ วนได้ เสี ย
ทัง้ หมดทีเ่ กีย
่ วข้องกับองคกร
์
3. ทฤษฎีความเป็ นพลเมืองขององคกร
(Corporate
์
CRRU
ทฤษฎีเ กี่ย วกับ ความรับ ผิด ชอบต่อสั ง คมของ
องค
์ กี่ย วข้ องกับ ความรับ ผิด ชอบต่อสั งคมของ
ทฤษฎี
ท ี่เกร
องคกร
(CSR) มี 4 ทฤษฎี ดังนี้ (ตอ)
์
่
4 . ท ฤ ษ ฎี ก า ร ป ฏิ บ ั ต ิ ง า น เ พื่ อ สั ง ค ม ข อ ง อ ง ค ์ ก ร
(Corporate Social Performance Theory) เป็ น
ทฤษฎีท ี่อ งค กรต
์
้ องตอบสนองความต้ องการของ
สั งคม องคกรมี
ภาระหน้าทีต
่ อสั
์
่ งคม องคกรต
์
้อง
คืนประโยชนสู
ั งิ านเพือ
่ สั งคม
์ ่ สั งคม โดยการปฏิบต
3 ดาน
ดังนี้
้
1. ดานชุ
มชน (Community)
้
2. ดานสิ
่ งแวดลอม
(Environment)
้
้
3. ดานการจ
้
้างงาน (Employment)
CRRU
14.3 งบมูลคาเพิ
่
่ ม
แนวคิดของงบมูลคาเพิ
่
่ ม
งบมูลคาเพิ
ม
่
เป็ นงบทีน
่ าเสนอข้อมูลโดยมองว่า
่
กิจ การเป็ นผู้ สร้ างความมั่ง คั่ง (Wealth) ให้ กับ
สั ง คม เนื่ อ งจากกิจ การมีก ารจ้ างงาน พนัก งาน
ได้รับผลตอบแทนจากการทางาน รัฐบาลได้ภาษี
จากผลกาไร ผู้ลงทุนและเจ้าหนี้ได้รับผลตอบแทน
ส าหรับ เงิน ทุ น ในรู ป ปั น ผลและดอกเบีย
้ และการ
ลงทุนเพิม
่
แนวคิดของงบมูลคาเพิ
่
่ ม
เป็ นงบทีแ
่ สดงถึงความสาเร็จของกิจการ เป็ นผลมา
จ า ก ค ว า ม มั่ ง คั่ ง ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น แ ล ะ ส่ ง ผ ล ใ ห้ ร า ย ไ ด้
CRRU
14.3 รูปแบบของงบมูลคาเพิ
่
่ ม
14.3 งบมูลคาเพิ
่
่ ม
บริษท
ั ตัวอยาง
จากัด
่
งบมูลคาเพิ
่
่ ม
สาหรับปี ส้ิ นสุดวันที่ 31 ธันวาคม 25x2
ทีม
่ าของมูลคาเพิ
่ :่ ม
ยอดขาย
10,725
รายไดอื
่
142
้ น
หัก ตนทุนขายและต้นทุนคาบริ
การ
(7,560)
่
มูลคาเพิ
3,307
่ จากกิจการการผลิตและการขาย
่ ม
ส่วนแบงก
ั รวม
56
่ าไรในบริษท
่
รวมทีม
่ าของมูลคาเพิ
่
3,363
่ ม
CRRU
14.3 รูปแบบของงบมูลคาเพิ
่
่ ม
บริษท
ั ตัวอยาง
จากัด
่
งบมูลคาเพิ
่
่ ม
สาหรับปี ส้ิ นสุดวันที่ 31 ธันวาคม 25x2
การแบงสรรมู
ลคาเพิ
่ :่
่ ม
พนักงานลูกจ้าง
2,357
รัฐบาล
280
ผู้ถือหุ้น
293
เจ้าหนี้
122
การลงทุนเพิม
่ ในกิจการ (รวมคาเสื
311
่ ่ อมราคา)
รวมการแบงสรรมู
ลคาเพิ
่
3,363
่
่ ม
CRRU
การเปรียบเทียบงบมูลค่าเพิ่มกับ
บริษท
ั ตัวอยาง
จากัด
บริษท
ั ตัวอยาง
จากัด
่
่
งบก
าไรขาดทุ
น
งบมูลคาเพิม
่
งบกาไรขาดทุน
่
สาหรับปี ส้ิ นสุดวันที่ 31 ธันวาคม 25x2
ทีม
่ าของมูลคาเพิ
่ :่ ม
ยอดขาย
รายไดอื
่
้ น
หัก ตนทุนขายและตนทุ
้ น
คาบริ
การ
่
มูลคาเพิ
่ จากกิจการการผลิตและ
่ ม
การขาย
ส่วนแบงก
ั รวม
่ าไรในบริษท
่
การแบงสรรมู
ล
ค
าเพิ
ม
่
:่
่
รวมทีม
่ าของมูลคาเพิ
ม
่
่
พนักงานลูกจ้าง
สาหรับปี ส้ิ นสุดวันที่ 31 ธันวาคม
25x2
10,725 รายได้
142
(7,560)
3,307
56
3,363
2,357
ขาย
รายไดจาการ
้
รายไดอื
่
้ น
ส่วนแบงก
่ าไรใน
บริษท
ั อืน
่
รวมรายได้
10,725
142
56
10,923
คาใช
่
้จาย
่
รัฐบาล
280
ผู้ถือหุ้น
เจ้าหนี้
293
ต้นทุนขายและ
ต้นทุนคาบริ
การ
่
ดอกเบีย
้ จาย
่
122
กาไรกอนภาษี
เงินได้
่
การลงทุนเพิม
่ ในกิจการ (รวมคา่
311
ภาษีเงินได้
9,917
122
884
280
CRRU
การเปรี ย บเที ย บงบมู ล ค่ าเพิ่ม กับ งบ
กงบมู
าไรขาดทุ
น
ลคาเพิ
ม
่
งบกาไรขาดทุน
่
เน้นความสั มพันธของ
์
กิจกรรมขององคกรที
ม
่ ต
ี อ
่
์
กลุมต
ๆ ทีเ่ กีย
่ วของ
่ าง
่
้
คือผู้มีส่วนไดเสี
้ ย เช่น
เจ้าของทุน ลูกจ้าง รัฐบาล
เจ้าหนี้
นาเสนอขอมู
้ ลนอกเหนือจาก
การนาเสนองบการเงินปกติ
เป็ นการนาเสนอเพิม
่ เติม
ต้นทุนขายและคาบริ
การ
่
แสดงถึงคาแรงงานและ
่
งบกาไรขาดทุนจะรายงานผล
กาไรหรือผลตอบแทนทีเ่ ป็ นผู้
ถือหุ้นเทานั
่ ้น
นาเสนอตามรูปแบบ/ตาม
มาตรฐานการบัญชี
ต้นทุนและตนทุ
การใน
้ นคาบริ
่
CRRU
งบกาไรขาดทุน อาจรวม
ข้ อควรพิจ ารณาในการน าเสนองบ
มู
ล
ค
าเพิ
ม
่
่
1. มูลคาเพิม
่ รวมหรือขัน
้ ตน (Gross Value Added)
่
้
มูลคาเพิ
่ สุทธิ (Net Value Added)
่ ม
-แสดงค่าเสื่ อมราคารวมอยู่ในยอดมู ล ค่าเพิ่ม รวม
หรือขัน
้ ต้น(ดังแสดงในงบ) - ก า ร แ ส ด ง มู ล ค่ า สุ ท ธิ
เป็ นการน าค่ าเสื่ อมราคาไปหัก จากต้ นทุ น ขายและ
ต้นทุนคาบริ
การทีแ
่ สดงในงบมูลคาเพิ
่
่
่ ม
2. การกาหนดกลุมผู
่ ้มีส่วนได้เสี ยและรายการทีร่ วมใน
งบมูลคาเพิ
่
่ ม
การแบงสรรมู
ลคาที
้ ให้กลุมต
ๆ ทีม
่ ส
ี ่ วน
่
่ เ่ กิดขึน
่ าง
่
ไดเสี
ลคาเพิ
่ รวมถึงพนักงาน ลูกจ้าง
้ ยแสดงไวในงบมู
้
่ ม
รัฐบาล ผู้ถือหุ้น เจ้าหนี้ และการลงทุนเพิม
่
CRRU
การบัญชีส่ิ งแวดลอม
้
• บทบาทของการบัญชีส่ิ งแวดลอม
้
1 . ก า ร ป รั บ ป รุ ง ร ะ บ บ บั ญ ชี ท ี่ เ ป็ น อ ยู่ ใ น
ปัจจุบน
ั เช่น พัฒนาระบบสารสนเทศเพือ
่
ช่ ว ย ใ ห้ ผู้ บ ริ ห า ร ใ น ก า ร ตั ด สิ น ใ จ เ ชิ ง
เศรษฐกิจเกีย
่ วกับสิ่ งแวดลอม
้
2. การนาเสนอรายงานตอสาธารณชนหรื
อ
่
บุ ค คลภายนอกในเรือ
่ งการด าเนิ น การด้าน
สิ่ งแวดล้อมของกิจการ เช่น การเปิ ดเผย
่ วกับความรับผิดชอบของกิจการตอ
ขอมู
้ ลเกีย
่
CRRU
สิ่ งแวดลอมในรายงานประจ
าปี
้
การบัญชีส่ิ งแวดลอม
้
• ปัญหาการบัญชีส่ิ งแวดลอม
้
1. การรับรูรายการ
(Recognition)
้
2. การกาหนดมูลคา่ (Measurement)
3. การบัน ทึก รายการและการจัด ประเภท
(Recording
and Classifying)
4. การเปิ ดเผยข้อมูล (Disclosure)
โดยส่ วนใหญ่รายการทีเ่ กีย
่ วกับ สิ่ งแวดล้อม
จ ะ ไ ม่ เ ข้ า เ ก ณ ฑ ์ ก า ร รั บ รู้ ร า ย ก า ร ต า ม
CRRU
ข้อกาหนดของการบัญชีการเงิน
การรายงานสิ่ งแวดลอม
้
การรายงานสิ่ งแวดลอม
หมายถึง การนาเสนอข้อมูล
้
หรื อ สารสนเทศเกี่ ย วกับ ทรัพ ยากรธรรมชาติ แ ละ
สิ่ งแวดลอมทั
ง้ ทีเ่ ป็ นตัวเงินและไมเป็
้
่ นตัวเงิน
รายการสิ่ งแวดลอมที
เ่ ป็ นตัวเงิน
้
-ต้ นทุ น ที่ก ิจ การต้ องจ่ ายเนื่ อ งการไม่ ปฏิบ ัต ิต ามกฎหมาย
สิ่ งแวดลอม
้
-ต้ นทุ น ที่ก ิจ การจ่ ายลงทุ น ในโครงการเกี่ย วกับ การบริห าร
จัดการสิ่ งแวดลอม
้
รายการสิ่ งแวดลอมที
ไ่ มเป็
้
่ นตัวเงิน
-ข้อมูลจานวนหน่วยของทรัพยากรธรรมชาติทใี่ ช้ไป
-ข้อมูลพลังงานทีใ่ ช้ไป
CRRU
การรายงานสิ่ งแวดลอม
้
ตัวอยางการใช
่
้รายงานสิ่ งแวดลอม
้
-ฝ่ายวิจย
ั และพัฒนา ใช้เพือ
่ การออกแบบผลิตภัณฑที
์ ่
ไม่ท าลายสิ่ งแวดล้ อม เช่ น การน ากลับ มาใช้ ใหม่
หรือการยอยสลายง
าย
่
่
-ฝ่ ายจัด ซื้อ ใช้ เพื่อ การจัด หาวัต ถุ ด บ
ิ ที่ส ามารถน ามา
ทดแทนทรัพยากรธรรมชาติ หรือสามารถนากลับมา
ใช้ใหมได
่ หมดอายุการใช้งาน
่ อี
้ กครัง้ เมือ
-ฝ่ายการตลาด ใช้เพือ
่ การส่งเสริมการขาย เพือ
่ เพิม
่
ความพึ ง พอใจของผู้ บริ โ ภคต่ อสิ นค้ าหรื อ บริ ก าร
รวมทัง้ การกาหนดราคาขายสิ นค้าหรือบริการว่าเป็ น
มิตรกับสิ่ งแวดลอม
้
- ฝ่ า ย สิ่ ง แ ว ด ล้ อ ม ใ ช้ เ พื่ อ ก า ร วิ เ ค ร า ะ ห ์ ผ ล ก า ร
ปฏิบ ต
ั ิง าน เพื่อ เพิ่ม ประสิ ทธิภ าพของกระบวนการ
จัดการสิ่ งแวดลอม
CRRU
้
ความหมายและขอบเขตของการบัญชี
การบั
ชีส่ิ งแวดล
หมายถึง การบัญชีทอ
ี่ าจ
สิ่ญ
งแวดล
อม
้อม
้
ไดรับผลกระทบโดยการตอบสนองของธุรกิจทีม
่ ต
ี อ
้
่
สิ่ งแวดล้ อม บางครั้ง เรี ย กว่ า การบัญ ชี เ ชิ ง
นิเวศน์ (Eco-Accounting)
ขอบเขตของการบัญชีส่ิ งแวดลอม
้
-การบัญ ชีสาหรับหนี้ สินทีอ
่ าจเกิด ขึ้น และความ
เสี่ ยง
-การบัญชีสาหรับการประเมินมูลคาสิ
่ นทรัพย ์ และ
น
โครงการจายลงทุ
่
-การวิเ คราะห ์ต้ นทุ น ในเรื่อ งพลัง งาน ของเสี ย
และการป้องกันสภาพแวดลอม
้
- ก า ร ป ร ะ เ มิ น โ ค ร ง ก า ร ล ง ทุ น เ กี่ ย ว กั บ ปั จ จั ย
สภาพแวดลอม
CRRU
้
ความหมายและขอบเขตของการบัญชี
สหพัสิน่ งธแวดล
นั
European
้ ชี ยุ โ รป (The
์ ก บัญอม
Federation of Accountants) พยายามผลักดันให้
เกิดมาตรฐานการบัญชีส่ิ งแวดล้อม จึงได้เสนอไป
ยัง คณะกรรมการมาตรฐานการบัญ ชี ร ะหว่ าง
ประเทศ เพือ
่ ให้จัดทามาตรฐานการบัญชีระหวาง
่
ประเทศเกีย
่ วกับการเปิ ดเผยข้อมูลสิ่ งแวดล้อม ซึ่ง
ประกอบดวย
6 เรือ
่ ง
้
1. การเปิ ดเผยต้นทุนสิ่ งแวดลอม
และหนี้สินสิ่ งแวดลอม
้
้
2. ทางเลือกในการตีราคาต้นทุนสิ่ งแวดลอมขึ
น
้ เป็ นทุน
้
3. การรับรู้ประมาณการต้นทุนสิ่ งแวดลอม
้
4. การเปิ ดเผยความเสี่ ยง และความไม่แน่นอนเกีย
่ วกับ
สิ่ งแวดลอม
้
CRRU
5. การดอยคาของสิ นทรัพย
การวัด มู ล ค่าและการแสดงรายการที่เ กี่ย วกับ
สิ่ งแวดลอมในงบการเงิ
น
้
เ นื่ อ ง จ า ก ยั ง ไ ม่ มี ม า ต ร ฐ า น ก า ร บั ญ ชี เ กี่ ย ว กั บ
สิ่ งแวดลอม
้
ดัง นั้ น ในการรับ รู้ รายการและวัด มู ล ค่ า จึ ง ต้ องใช้ การ
นิยามความหมายของรายการสิ นทรัพย ์ และหนี้สิน ตาม
แมบทการบั
ญชี
่
องคการสหประชาชาติ
ได้จัดตัง้ คณะทางานเพือ
่ ศึ กษาและ
์
เสนอแนวทางปฏิ บ ัต ิ ท างการบัญ ชี แ ละการรายงานที่
เกีย
่ วข้องกับสิ่ งแวดล้อม
เรียกวา่ “กลุมผู
่ วชาญวา่
่ ้เชีย
ด้ วยมาตรฐานสากลเกี่ย วกับ การบัญ ชี แ ละการรายงาน
(Intergovernmental Working Group of Experts on
International Standards of Accounting and
Reporting: ISAR)
และได้ให้แนวทางในการปฏิบต
ั ิ
CRRU
เกีย
่ วกับการบัญชีส่ิ งแวดลอม โดยครอบคลุมถึง
การรับรูต
้ นทุ
้ นสิ่ งแวดลอม
้
การรับ รู้ ต้ นทุ น สิ่ งแวดล้ อม คื อ กิจ การควรรับ รู้
ต้นทุนสิ่ งแวดลอมเป็
นคาใช
เ่ กิดขึน
้ หรือ
้
่
้จายในงวดที
่
ควรบัน ทึ ก เป็ นรายจ่ ายฝ่ ายทุ น และทยอยรับ รู้ เป็ น
คาใช
ละงวดตามความเหมาะสม
่
้จายในแต
่
่
รายการบั ญ ชี เ กี่ ย วกั บ ต้ นทุ น สิ่ งแวดล้ อม ต้ องเข้ า
เงื่อ นไขการรับ รู้ รายการสิ นทรัพ ย ์ ตามแม่บทการ
บัญชี
สิ นทรัพ ย ์ หมายถึง ทรัพ ยากรที่อ ยู่ในความควบคุ ม
ของกิจการ ทรัพยากรดังกลาวเป็
นผลของเหตุการณ์
่
ในอดี ต ซึ่ ง กิ จ การคาดว่ าจะได้ รับ ประโยชน์ เชิ ง
เศรษฐกิจในอนาคต
เงือ
่ นไขการรับรู้รายการสิ นทรัพย ์
CRRUง
1. มี ค วามเป็ นไปไดคอนขางแนที่ ป ระโยชนเชิ
การรับรูหนี
่ งแวดลอม
้ ้สินดานสิ
้
้
การรับ รู้ หนี้ สิ นสิ่ งแวดล้ อมในงบแสดงฐานะ
การเงิน
เงือ
่ นไขการรับรู้
1 . เ มื่ อ มี ค ว า ม เ ป็ น ไ ป ไ ด้ ค่ อ น ข้ า ง แ น่ ที่
ประโยชนเชิ
์ งเศรษฐกิจของทรัพยากรจะออก
จากกิจการเพือ
่ ชาระภาระผูกพันในปัจจุบน
ั
2. มู ล ค่ าของภาระผู ก พั น ที่ ต้ องช าระนั้ น
สามารถวัดไดอย
่ ถือ
้ างน
่
่ าเชือ
CRRU
การรับรูหนี
่ งแวดลอม
้ ้สินดานสิ
้
้
ISAR ให้ความหมายของภาระผูกพัน ดังนี้
“ภาระผู ก พัน หมายถึ ง หน้ าที่ ห รื อ ความ
รับผิดชอบทีม
่ เี งือ
่ นไขต้องชาระต่อบุคคลอืน
่
ภาระผูกพันดังกลาวอาจเป็
นภาระผูกพันตาม
่
กฎหมาย หรือ ภาระผูก พัน ทีฝ
่ ่ ายบริหารให้
สั ญญา หรือภาระผูกพันจากการอนุ มาน”
ภ า ร ะ ผู ก พั น ต า ม ก ฎ ห ม า ย ( Legislative
Obligation) ห ม า ย ถึ ง ภ า ร ะ ผู ก พั น ที่ มี
พืน
้ ฐานมาจากกฎหมาย กฎระเบีย บ หรือ
ข้ อตกลง การก าหนดภาระผู ก พัน สามารถ
CRRU์
สร้างขึน
้ มาได้จากข้อเท็จจริงในสถานการณ
การรับรูหนี
่ งแวดลอม
้ ้สินดานสิ
้
้
ISAR ให้ความหมายของภาระผูกพัน ดังนี้
ภาระผูกพันจากการอนุ มาน (Constructive
Obligation) หมายถึง ภาระผูกพันทีเ่ กิดจาก
การกระทาของกิจการทีท
่ าให้กิจการจาต้อง
ปฏิบต
ั ต
ิ ามภาระผูกพันนั้นโดยปริยาย ภาระ
ผูกพันดังกลาวสามารถคาดคะเนตามหลั
กเหตุ
่
ผลไดจากการกระท
าของกิจการ
้
CRRU
การรับรูค
คคลทีส
่ ามเกีย
่ วกับ
้ าชดเชยจากบุ
่
หนี้สินสิ่ งแวดลอม
้
การรับรูค
าชดเชยและหนี
้สินสิ่ งแวดลอม
้ ่
้
กิจ การอาจได้รับ ค่าชดเชยจากบุ ค คลที่ส าม
กิจ การไม่ควรหัก กลบกับ ค่าชดเชยที่คาดว่า
จ ะ ไ ด้ รั บ จ า ก บุ ค ค ล ที่ ส า ม กั บ ห นี้ สิ น ด้ า น
สิ่ ง แ ว ด ล้ อ ม แ ต่ ค ว ร รั บ รู้ เ ป็ น ร า ย ก า ร
สิ นทรัพ ย แยกต
เว้ นแต่ จะมีสิ ทธิ
่ างหาก
์
ตามกฎหมายให้นามาหักกลบได้
CRRU
ก า ร ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล แ ล ะ ก า ร ร า ย ง า น
สิ่ งแวดลอมต
อบุ
้
่ คคลภายนอก
ประเทศทีใ
่ ห้ความสาคัญกับการเปิ ดเผยข้อมูล
สิ่ งแวดลอม
้
-สหราชอาณาจัก ร ออสเตรเลีย แคนาดา
เยอรมัน เนเธอร แลนด
์
์ นอร เวย
์
์ สวีเ ดน
ฟิ นแลนด ์
ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล แ ล ะ ก า ร ร า ย ง า น ต่ อ
บุคคลภายนอก จะทาได้ในลักษณะรายงาน
ทางการเงินและรายงานทีไ่ มเป็
่ นตัวเงิน หรือ
เปิ ดเผยในรายงานประจ าปี หรื อ จั ด ท า
CRRU
รายงานแยกตางหาก
่
ก า ร ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล แ ล ะ ก า ร ร า ย ง า น
สิ่ งแวดลอมต
อบุ
้
่ คคลภายนอก
ตัวอยาง
่
ประเทศนอร ์ เวย ์ ก า ห น ด ใ ห้ กิ จ ก า ร ต้ อ ง
น าเสนอสารสนเทศที่เ กี่ย วกับ การรั่ว ไหล หรือ
การปนเปื้ อน และข้ อมู ล เกี่ย วกับ แผนงานเพื่อ
ขจัด สิ่ งเหล่านี้ ไ ว้ ในรายงานของคณะกรรมการ
บริษท
ั (Director Report)
กลต.(SEC) ของประเทศสหรัฐ อเมริก า
และแคนาดา ได้ ออกข้ อก าหนดให้ กิจ การ
ต้องเปิ ดเผยข้อมูลทีเ่ ป็ นสาระสาคัญในการปฏิบต
ั ิ
CRRU
ตามกฎหมายสิ่ งแวดล้ อม ซึ่ ง อาจกระทบต
่อ
ก า ร ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล แ ล ะ ก า ร ร า ย ง า น
สิ่ งาง
แวดลอมต
อบุ
คคลภายนอก
้
่
ตัวอย
่
องคการสหประชาชาติ
ได้ออกข้อเสนอแนะสาหรับ
์
การรายงานทางการเงิ น เกี่ ย วกับ สิ่ งแวดล้ อม ไว้ ใน
รายงานของคณะกรรมการบริษัท ซึ่งข้อมูลทีค
่ วรเปิ ดเผย
มีดงั นี้
-ปั ญ หาด้ านสิ่ งแวดล้ อมที่ เ กี่ ย วข้ องกั บ กิ จ การ และ
อุตสาหกรรม
-นโยบายสิ่ งแวดลอมที
ถ
่ อ
ื ปฏิบต
ั ิ
้
-การปรับปรุงนโยบายสิ่ งแวดลอม
้
-การปลอยของเสี
ยสู่สิ่ งแวดลอมที
เ่ กีย
่ วข้องกับกิจการ
่
้
-การตอบสนองข้อกาหนดของรัฐบาล
-ปัญหาตาง
ๆ ทางกฎหมายสิ่ งแวดลอมที
เ่ กีย
่ วกับกิจการ
่
้
-ผลกระทบของมาตรการคุ้ มครองสิ่ งแวดล้ อมที่ม ีต่อการ
ลงทุนและกาไร
CRRU
ก า ร ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล แ ล ะ ก า ร ร า ย ง า น
สิ
่
ง
แวดล
อมต
อบุ
ค
คลภายนอก
้
่
ตัวอยาง
่
องคการสหประชาชาติ
(ตอ)
่ ในหมายเหตุประกอบ
์
งบการเงินควรเปิ ดเผยเรือ
่ ง ดังนี้
-นโยบายการบัญชีสาหรับการบันทึกหนี้สิน และประมาณ
การหนี้สินดานสิ
่ งแวดลอม
และการเปิ ดเผยขอมู
่ วกับ
้
้
้ ลเกีย
หนี้สินทีอ
่ าจเกิดขึน
้
-จ านวนเงิน ของหนี้ สิ น และประมาณการหนี้ สิ นด้ าน
สิ่ งแวดลอมที
ก
่ น
ั ไว้ระหวางงวด
้
่
-จานวนเงินของหนี้สินทีอ
่ าจเกิดขึน
้
-ผลกระทบดานภาษี
อากร
้
-จานวนเงินทีไ่ ดรั
้ บอุดหนุ นจากรัฐบาลในงวดนั้น
เป็ นการอธิบ ายรายการรายการทีม
่ ีอ ยู่ในงบการเงิน CRRU
หรือ
เปิ ดเผยในหมายเหตุประกอบงบการเงิน หรือเปิ ดเผยใน
ก า ร ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล แ ล ะ ก า ร ร า ย ง า น
สิ่ งาง
แวดล
อมต
อบุ
ค
คลภายนอก
ตัวอย
การเปิ
ด
เผยข
อมู
้
่
่
้ ล มีดงั นี้
1. ต้นทุนสิ่ งแวดลอม
้
-ประเภทของรายการทีเ่ ป็ นต้นทุนสิ่ งแวดลอม
้
-รายการทีร่ วมอยูในต
่
้นทุนสิ่ งแวดลอม
้
-จานวนต้นทุนสิ่ งแวดล้อมทีบ
่ น
ั ทึกเป็ นต้นทุน
างงวด
สิ นทรัพยในระหว
่
์
-เปิ ดเผยต้นทุนทีเ่ กีย
่ วของกั
บสิ่ งแวดลอม
ซึ่ง
้
้
เป็ นผลมาจากการไม่ ปฏิ บ ัต ิ ต ามกฎหมาย
สิ่ งแวดล้อม รวมทัง้ การชดเชยผลเสี ยหายที่
มีสาเหตุมาจากมลพิษทางสิ่ งแวดล้อม ให้แก่
บุคคลทีส
่ ามเป็ นรายการแยกตางหาก
่
่ น
ั ทึกเป็ นรายการพิ
-ต้นทุนสิ่ งแวดล้อมทีบ
เศษ
CRRU
ก า ร ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล แ ล ะ ก า ร ร า ย ง า น
สิ่ งแวดลอมต
อบุ
้
่ คคลภายนอก
ตัวอยาง
การเปิ ดเผยขอมู
่
้ ล มีดงั นี้ (ตอ)
่
2. หนี้สินสิ่ งแวดลอม
้
- เ ปิ ด เ ผ ย ห นี้ สิ น ที่ ม ี ต่ อ สิ่ ง แ ว ด ล้ อ ม เ ป็ น
รายการแยกต่ างหากในงบแสดงฐานะ
การเงิน หรื อ ในหมายเหตุ ป ระกอบงบ
การเงิน
-ข้ อมู ล พื้น ฐานที่ใ ช้ ในการวัด มู ล ค่ าของ
หนี้สินดานสิ
่ งแวดลอม
้
้
-ค าอธิบ ายเกี่ ย วกับ ประมาณการหนี้ สิ น
CRRU
ระยะเวลา และเงือ
่ นไขของการชาระคืน
การบัญชีสาหรับความยัง่ ยืน
แนวคิดเกีย
่ วของความยัง่ ยืน
ความยัง่ ยืน “Sustainability” หมายถึง ความ
ร่ วมมื อ กั น ระหว่ างผลประโยชน์ จากการ
พั ฒ น า กั บ ก า ร อ นุ รั ก ษ์ ธ ร ร ม ช า ติ แ ล ะ
ทัง้ นี้เพือ
่ ให้ส่งเสริมให้มีการวาง
สิ่ งแวดลอม
้
นโยบายและการวางแผนงานทีส
่ นับสนุ นการ
ผลิตในรูปแบบทีป
่ ระหยัดทรัพยากรธรรมชาติ
และในขณะเดีย วกัน ก็ ม ีค วามพยายามที่จ ะ
ควบคุ ม ผลกระทบทางสิ่ งแวดล้ อมให้ อยู่ใน
ระดับทีส
่ าธารณะยอมรับได้
CRRU
การบัญชีสาหรับความยัง่ ยืน
แนวคิดเกีย
่ วของความยัง่ ยืน
แนวคิดของความยัง่ ยืน “Sustainability”
คือ การจัดการวัตถุดบ
ิ และทรัพยากรทัง้
ปวงในทิศทางทีก
่ อให
่
้เกิดความมัง่ คัง่ และ
การกินดีอยู่ดี โดยปฏิเสธแนวนโยบาย
แ ล ะ วิ ธี ก า ร ทุ ก ช นิ ด ที่ ท า ล า ย ล้ า ง
ทรัพ ยากรธรรมชาติอ น
ั ส่ งผลให้ ชนรุ่น
หลังมีชว
ี ต
ิ และความเป็ นอยูตกต
า่ ลง
่
CRRU
แนวทางของการบัญ ชี ส าหรั บ ความ
ยัง่ ยืนญชีความยัง่ ยืน ประกอบด้วย 2
การบั
แนวทางคือ
1. แนวทางสิ นค้ าคงคลัง (Inventory
Approach)
2 . แ น ว ท า ง ต้ น ทุ น ที่ ยั่ ง ยื น
(Sustainable Cost Approach)
แนวคิด นี้ ม ีพ น
ื้ ฐานมาจากการจัด ประเภท
ทุน ดังนี้
CRRU
แนวทางของการบัญ ชี ส าหรั บ ความ
1 .ยัง่ แยืนนว ท า ง สิ น ค้ า ค ง ค ลั ง ( Inventory
Approach)
ไดแก
้ ่ การระบุ การบันทึก การควบคุม
ก า ร ร า ย ง า น ซึ่ ง อ า จ จ ะ ร ะ บุ ข้ อ มู ล ที่
เกี่ ย วข้ องเป็ นเชิ ง ปริ ม าณที่ ไ ม่ ใช่ ตัว เงิ น
ร ว ม ทั้ ง ร า ย ก า ร ต่ า ง ๆ ที่ เ กี่ ย ว กั บ ทุ น
ธรรมชาติ และการเสื่ อมสิ้ น และผลดีท ี่
ไดรั
้ บ กิจกรรมทีร่ ะบุถงึ ทุนธรรมชาติ โดย
แบงออกเป็
น
่
1. ชนิดวิกฤต (Critical)
CRRU
2. ชนิ ด ที่ส รางขึ้น ใหมไมได แตน าสิ่ งอื่น
แนวทางของการบัญ ชี ส าหรั บ ความ
2 ยั. ง่ ยืแน น ว ท า ง ต้ น ทุ น ที่ ยั่ ง ยื น
(Sustainable Cost Approach)
มี ร า ก ฐ า น โ ด ย ต ร ง ม า จ า ก แ น ว คิ ด
ทางการบัญ ชี ใ นเรื่อ งแนวคิด เกี่ย วกั บ
ก า ร รั ก ษ า ร ะ ดั บ ทุ น ( Capital
Maintenance) ซึ่งให้ความสาคัญกับคา
นิ ย ามทีก
่ จ
ิ การกาหนดขึ้น เกีย
่ วกับ ทุ น ที่
กิ จ ก า ร ต้ อ ง ก า ร รั ก ษ า ร ะ ดั บ โ ด ย มี
แนวคิดในการรักษาระดับทุนธรรมชาติ
CRRU
1 4 . 6 ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล เ กี่ ย ว กั บ
พนัการเปิ
กงาน ดเผยข้อมูลเกีย
่ วกับพนักงาน
เ ป็ น เ รื่ อ ง ข อ ง ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม
รับผิดชอบตอสั
่ งคม เนื่องจากข้อมูลใน
เรื่อ งดัง กล่าว เช่ น จ านวนพนั ก งาน
การฝึ กอบรม สวัส ดิก าร เป็ นทีส
่ นใจ
ข อ ง ก ลุ่ ม ผู้ มี ส่ ว น ไ ด้ เ สี ย ห ล า ย ก ลุ่ ม
ดังนั้น กิจการอาจเปิ ดเผยข้อมูลเหลานี
่ ้
ในรายงานประจ าปี หรื อ จัด ท าแยก
ตางหาก
CRRU
่
1 4 . 6 ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล เ กี่ ย ว กั บ
พนัรายงานการจ
กงาน
้ างงาน ประกอบด้วยข้อมูล
ตอไปนี
้
่
-จานวนพนักงานและลูกจ้าง
-สถานทีต
่ ง้ั ของการจ้างงาน
-การแจกแจงอายุของแรงงานประจาปี
-ชัว
่ โมงการทางานระหวางปี
่
-ต้นทุนพนักงานและลูกจ้าง
-ขอมู
้ ลเงินบานาญ
-การศึ กษาและการอบรม รวมถึงต้นทุน
-อัตราส่วนการจ้างงาน
-ข้ อมู ล เพิ่ม เติม เช่ น ความสั ม พัน ธ ทางเชื
้อ
์ CRRU
ชาติ ขอมูลสถิตส
ิ ุขภาพ และความปลอดภัย
1 4 . 6 ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล เ กี่ ย ว กั บ
พนั
ป รกะงาน
เ ท ศ ที่ ใ ห้ ค ว า ม ส า คั ญ กั บ ก า ร
เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล เ กี่ ย ว กั บ พ นั ก ง า น
ส ห ร า ช อ า ณ า จั ก ร ส ห รั ฐ อ เ ม ริ ก า
อ อ ส เ ต ร เ ลี ย แ ค น า ด า ฝ รั่ ง เ ศ ส
เยอรมัน สวีเดน และประเทศในแถบ
แอฟริกาใต้
ตัวอยางการเปิ
ดเผยของแตละประเทศ
่
่
ป ร ะ เ ท ศ ญี่ ป่ ุ น ก า ห น ด ใ ห้ เ ปิ ด เ ผ ย
จ านวนพนั ก งานตามเพศ อายุ และ
CRRU
ผลตอบแทนทีไ่ ดรั
้ บ
1 4 . 6 ก า ร เ ปิ ด เ ผ ย ข้ อ มู ล เ กี่ ย ว กั บ
พนั
งาน
ตัวกอย
างการเปิ
ดเผยของแตละประเทศ
่
่
องคการสหประชาชาติ
เสนอแนะ
์
ให้กิจการเปิ ดเผย
-จานวนพนักงานแยกตามเขตภูมศ
ิ าสตร ์
และตามส่วนงาน
ธุรกิจ
-แผนการฝึ กอบรมพนักงาน
-ค่ าใช้ จ่ ายที่เ กี่ย วข้ อง และนโยบาย
CRRU
14.7 ประโยชนของรายงานตามความ
์
1 . รั
พบนัผิกดงชอบต
า น ข ออสั
ง
กิ
จ
ก
า
ร
ธุ
ร
กิ
จ
จ
ะ
มี
ค
ว
า
ม
ง
คม
่
จงรักภักดีตอองค
กรมากขึ
น
้
ซึ่งจะนาไปสู่
่
์
การเพิม
่ ผลผลิต (Productivity)
2. ลู ก ค้ าของกิ จ การจะมี ค วามเชื่ อ มั่น ต่ อ
กิจการธุรกิจ ซึ่งจะนาไปสู่การเพิม
่ ขึน
้ ของ
ยอดขายและกาไร
3. สั งคมยอมรับกิจการธุรกิจซึ่งจะนาไปสู่การ
ด าเนิ น กิ จ การที่ ร าบรื่ น ปราศจากการ
ตอต
อขับไลจากชุ
มชนและสั งคม
่ านหรื
้
่
4 . ภ า ค รั ฐ แ ล ะ ส่ ว น ร า ช ก า ร ใ ห้ ค ว า ม
ช่วยเหลือและสนับสนุ นกิจการธุรกิจ
5 . ฝ า ย บ ริ ห า ร ห รื อ ฝ า ย จั ด ก า ร ส า ม าCRRU
รถ
ISAR
ได้กาหนดตัว ชี้ว ด
ั ทีอ
่ ยู่ใน
รายงานความรั บ ผิ ด ชอบต่ อสั งคมปี
ค.ศ.
2006 ตั(พ.ศ.
2549)หมายเหตุ
รวม 17
ดาน
วชีว้ ด
ั
้
1. การพั
ฒนา
1.ดั
ยอดขายรวม
-สนับสนุ นผลิตภัณฑมวล
์
ตั
ว
ชี
ว
้
ด
ั
ง
นี
้
เศรษฐกิจ
รวมประชาชาติ (GDP)
2. มูลคาการน
าเขาและ
่
้
ส่งออก
3. จานวนพนักงาน
4. ยอดรวมของเงินเดือน
ทัง้ หมด
และการจาย
่
บานาญ
5. ยอดรวมของภาษี
ทัง้ หมดคาธรรมเนี
ยม
่
ความปลอดภัยทาง
สั งคม
-สนับสนุ นดุลการชาระเงิน
-สนับสนุ นการจ้างงาน
-สนับสนุ นกิจกรรมดาน
้
เศรษฐกิจ
ท้องถิน
่
-สนับสนุ นดานการคลั
ง
้
ของรัฐบาล
-สนับสนุ นประสิ ทธิภาพ
CRRU
ทางเศรษฐกิจ
ISAR
ได้กาหนดตัว ชี้ว ด
ั ทีอ
่ ยู่ใน
รายงานความรั บ ผิ ด ชอบต่ อสั งคมปี
ดาน
ตัวชีว้ ด
ั 2549) หมายเหตุ
ค.ศ.
2006 (พ.ศ.
รวม 17
้
2. สิ ทตั
ธิม
านวนของธุ
รกิจที่ -โดยแยกตาม
วนุชีษว้ ยชน
ด
ั 7.
ดังจนี
้
-ความ
ปลอดภัย
มีระบบ
การป้องกัน
ความปลอดภัย
3. การปฏิบต
ั ต
ิ อ
่
แรงงาน
8. จานวนของ
-ความเสมอภาค
พนักงานสตรี
-การเปลีย
่ นงาน 9. อัตราการลาออก
-กลุมตั
ของพนักงาน
่ วแทนของ
พนักงาน
10. อัตรารอยละของ
้
ประเภทของความ
ปลอดภัย :
พนักงานของบริษท
ั
ผู้รับเหมา รัฐบาล
-โดยแยกตามสาย
งาน
-โดยแยกตามสาย
งาน
CRRU
-โดยแยกตามสาย
ISAR
ได้กาหนดตัว ชี้ว ด
ั ทีอ
่ ยู่ใน
รายงานความรั บ ผิ ด ชอบต่ อสั งคมปี
ดาน
ตัวชีว้ ด
ั
้
ค.ศ.
2006 (พ.ศ.
2549) หมายเหตุ
รวม 17
6. การสนับสนุ น 15. การบริจาคให้แก่ -โดยแยกตาม
ตั
ว
ชี
ว
้
ด
ั
ดั
ง
นี
้
ชุมชน
ชุมชน
ลักษณะและชนิด
7. ความสั มพันธ ์ 16. จานวนของธุรกิจ
ใน
ทีม
่ ค
ี วามเกีย
่ วพัน
การ
กัน
ดาเนินธุรกิจ
8. การทุจริต
17. จานวนพนักงาน
ผู้กระทาผิดใน
เรือ
่ งการทุจริต
ดานกฎหมาย
้
ระเบียบ และ
-โดยแยกตามผู้ขาย
ผู้จัด
จาหน่าย และ
ทีต
่ ง้ั
-
CRRU
ISAR
ได้กาหนดตัว ชี้ว ด
ั ทีอ
่ ยู่ใน
รายงานความรั บ ผิ ด ชอบต่ อสั งคมปี
ดาน
ตัวชีว้ ด
ั
้
ค.ศ.
2006 (พ.ศ.
2549) หมายเหตุ
รวม 17
4. การพัฒนา
11. ชัว
่ โมงการอบรม -โดยแยกตามสาย
ตั
ว
ชี
ว
้
ด
ั
ดั
ง
นี
้
ทรัพยากร
ในองคกร
งาน
บุคคล
5. สุขภาพและ
ความ
ปลอดภัย
์
12. คาใช
่
้จายการ
่
อบรมภายใน
องคกร
์
13. คาใช
าน
่
้จายด
่
้
สุขภาพ และ
ความปลอดภัย
ของพนักงาน
14. จานวนวันทางาน
ทีส
่ ูญเสี ยไป
-โดยแยกตามสาย
งาน
-
-
CRRU
จบบทที่ 14
• 1. งบการเงิน ใดที่จ ด
ั ท าขึ้น ตาแนวคิด การบัญ ชี
ตามความรับผิดชอบตอสั
่ งคม
ก. งบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ
ข. งบกระแสเงินสด
ค. งบมูลคาเพิ
่
่ ม
ง . ง บ แส ด ง ก าร เ ป ลี่ ย น แป ล ง ใ น ส่ ว น ข อ ง
เจ้าของ
คาตอบ
ค. งบมูลคาเพิ
่
่ ม
CRRU
• 2. เมือ
่ กิจการนาเสนอแนวคิดการบัญชีตามความ
รับ ผิ ด ชอบต่ อสั งคมมาใช้
บัญ ชี ใ ดน่ าจะถู ก
กระทบน้อยทีส
่ ุด
ก. เงินมัดจา
ข. สิ นค้าคงเหลือ
ค. ประมาณการหนี้สิน
ง. ทีด
่ น
ิ อาคารและอุปกรณ์
คาตอบ
ก. เงินมัดจา
CRRU
• 3. หลักการบัญชีเรือ
่ งใดทีเ่ กีย
่ วข้องกับการบัญชี
สิ่ งแวดลอมน
่ ุด
้
้ อยทีส
ญชี
ก. แมบทการบั
่
ข. สั ญญาเช่า
ค. ประมาณการหนี้สิน
ง. หนี้สินทีอ
่ าจจะเกิดขึน
้
คาตอบ
ข. สั ญญาเช่า
CRRU
• 4. แนวคิดการบัญชีตามความรับผิดชอบตอสั
่ งคม
พบในประเทศใดมากทีส
่ ุด
ก. สหรัฐอเมริกา
ข. เคนยา
ค. ไทย
ง. สวิตเซอรแลนด
์
์
คาตอบ
ง. สวิตเซอรแลนด
์
์
CRRU
• 5. ผู้มีส่วนไดเสี
ในงบมู
ลคาเพิ
่
้ ยใดทีไ่ มแสดงอยู
่
่
่ ม
ก. รัฐบาล
ข. ผู้ลงทุน
ค. เจ้าหนี้
ง. ผู้บริหาร
คาตอบ
ง. ผู้บริหาร
CRRU
• 6. หน่วยงานใดทีม
่ บ
ี ทบาทส่งเสริมการบัญชีตาม
ความรับผิดชอบตอสั
่ ุด
่ งคมมากทีส
ก. องคการสหประชาชาติ
์
ข. คณะกรรมการมาตรฐานการบัญชี
ค. สภาวิชาชีพบัญชีฯ
ง. สหพันธนั
์ กบัญชีระหวางประเทศ
่
คาตอบ
สหประชาชาติ
ก. องคการ
์
CRRU
• 7 . ก า ร บั ญ ชี ต า ม ค ว า ม รั บ ผิ ด ช อ บ ต่ อ สั ง ค ม
เกีย
่ วข้องกับเรือ
่ งใดมากทีส
่ ุด
ก. การวัดมูลคา่
ข. การแสดงรายการ
ค. การบัญชีต้นทุน
ง. การเปิ ดเผยข้อมูล
คาตอบ
ข้อมูล
ง. การเปิ ดเผย
CRRU
• 8. แม่บทการบัญ ชีข องประเทศไทยเน้ นผู้ ใช้ งบ
การเงินในกลุมใด
่
ก. พนักงาน
ข. ผู้ลงทุน
ค. ผู้บริหาร
ง. สหภาพแรงงาน
คาตอบ
ข. ผู้ลงทุน
CRRU
• 9. ข้อมูลตามความรับผิดชอบตอสั
่ งคมนิยมเปิ ดเผย
ไว้ทีใ่ ด
ก. งบการเงิน
ข. รายงานประจาปี
ค. รายงานของคณะกรรมการบริษท
ั
ง. หมายเหตุประกอบงบการเงิน
คาตอบ
ข. รายงานประจาปี
CRRU
• 1 0 . ห า ก กิ จ ก า ร น า เ ส น อ แ น ว คิ ด ก า ร บั ญ ชี
สิ่ งแวดล้อมมาใช้ งบการเงินของนิ ต บ
ิ ุคคลใดที่
น่าจะมีผลกระทบน้อยทีส
่ ุด
ก. บริษท
ั ผลิตตู้เย็น
ข. บริษท
ั ประกันภัย
ค. ร้านขนมไทยใช้ใบตองห่อขนม
ง. บริษท
ั ผลิตโฟม
คาตอบ
ค. ร้านขนมไทยใช้
ใบตองห่อขนม
CRRU
ทาแบบฝึ กหัด
ทายบท
14
้
• ขอ
้ 3
• ขอ
4
้
• ขอ
้ 5
ขอ
3
้
ให้ทานเข
า้ Website ของสานักงาน
่
คณะกรรมการกากับหลักทรัพยและ
์
ตลาดหลักทรัพย ์ (กลต.) หรือ
ของตลาดหลักทรัพยแห
่
์ งประเทศ
ไทย เพือ
่ เลือกรายงานประจาปี
ของบริษท
ั มหาชนจากัด มาอยาง
่
น้อย 5 บริษท
ั และให้แสดง
ขอมูลทีบ
่ ริษท
ั ดังกลาวเปิ ดเผย
ขอ
4
้
งบมูลคาเพิ
่ กับงบกาไรขาดทุนมี
่ ม
ความแตกตางกั
นอยางไร
ทาน
่
่
่
คิดวางบมู
ลคาเพิ
่ จะมีโอกาส
่
่ ม
เกิดขึน
้ ในประเทศไทยหรือไม่
เพราะเหตุใด ปัญหาทีอ
่ าจพบ
จากการจัดทาและนาเสนองบ
มูลคาเพิ
่ คืออะไร และทานจะ
่ ม
่