Transcript لینک دانلود
حمایت از اسرار تجاری در فضای مجازی
استاد :جناب آقای دکتر فیضی
تهیه کنندگان :نازنین افصحی .فرزانه کاشانی
تعریف اسرار تجاری
ماده 65قانون تجارت الکترونیک :اسرار تجاری الکترونیکی داده پیامی است که شامل
اطالعات فرمول ها الگو ها نرم افزار ها و برنامه ها .ابزار و روش ها .تکنیک ها و فرآیند
ها .تالیفات منتشر نشده .روش های انجام تجارت داد و ستد .فنون .نقشه ها و فراگرد ها .
اطالعات مالی .فهرست مشتریان .طرح های تجاری و امثال اینهاست که
• به طور مستقل دارای ارزش اقتصادی بوده
• دردسترس عموم قرار ندارد
• تالش های معقوالنه ای حفظ و حراست از آن ها انجام شده است
عناصر اسرار تجاری
الف ) واجد ارزش اقتصادی باشد
ارزش مستقل :اسرار تجاری مانند کاالی ارزشمند است که نقش مهمی در
سود دهی شرکت ها و بنگاه های تجاری ایفا میکند .
مزایای رقابتی :راز تجاری دارنده را دردر موضع قوی تر نسبت به رقبای
خود قرار میدهد .
ب) اسرار تجاری افشا نشده باشد
عموما نا شناخته باشند :اگر اطالعات در دسترس عموم باشد راز تجاری به حساب نمی اید.
اگر اطالعات در در تجارتی به کار گرفته شود که آگاهی عمومی نسبت به آن وجود دارد راز
تجاری محسوب نمی شود.
ممکن است چند شخص از آن استفاده کنند ولی وقوف عمومی نسبت به آن شکل نگرفته باشد.
ممکن است اطالعات در عرصه ای خاص مورد وقوف عموم باشد و در عرصه ای دیگر محرمانه
باشد.
ج) مالک اسرار تجاری اقدامات متعارفی جهت حفظ و عدم افشای آن
نموده باشد.
دارنده اسرار تجاری به موازات اقدامات قانونی خود نیز باید اقداماتی را انجام دهد :
معین کردن آنها :دارنده اسرار تجاری نباید در تعیین ان ها زیاده روی کند و همه اطالعات خود را
محرمانه اعالم کند.
خود داری خواهان از تعیین و توصیف تفصیلی اسرار تجاری را میتوان مانعی برای پذیرش ادعای
وی مبنی برسو استفاده از اطالعات محرمانه دانست .
اقدامات دارنده در رازپوشی اسرار تجاری
نگهداری رایانه های حاوی مطالب محرمانه در مکانی مطمئن
استفاده از نرم افزار هایی که اجازه استفاده از رایانه ها را در ساعات معینی می دهد.
استفده از رمز عبور برای دسترسی به رایانه ها و محافظت از رمز عبور و تغییر آن در طول زمان
رمز گذاری اطالعات
کنترل فعالیت مستخدمان در محیط اینترنت
استفاده از نرم افزار هایی که امکان کنترل و ثبت و ضبط تمام فعالیت های انجام شده توسط سیستم را
دارد و به دارنده امکان کنترل کلیه فعالیت های مستخدمان را در ارتباط با داده های محرمانه میدهد.
در صورت استفاده از پست الکترونیک برای انتقال داده های محرمانه از سرویس های رایگان
استفاده نشود .
رایانه های حاوی اطالعات محرمانه به شبکه های داخلی یا شبکه اینترنت متصل نباشند .
اتخاذ تدابیر امنیتی برای مقابله با ورود غیر مجاز داده های مخرب و ویروس های رایانه ای.
عدم استفاده از رایانه های قابل حمل برای نگهداری اطالعات محرمانه و خودداری از ذخیره
اطالعات روی ابزار مستقلی چون لوح فشرده و حافظه های جانبی .
تعیین شخصی بعنوان مسئول پیگیری و نظارت یر کلیه اقدامات فوق.
حقوق دارنده اسرار تجاری
حق دادن مجوز استفاده از راز تجاری به
دیگران
حق شکایت به دادگاه در صورت افشای
اسرار تجاری از سوی فرد دیگر
حق فروش اسرار تجاری
تصرف مالکانه
یکی از مهم ترین حقوق مالک اطالعات جلوگیری از تجاوز و استفاده بدون مجوز از آن است.
صاحب سر میتواند آنرا از تحصیل از راه تدلیس و تقلب و دسترسی دیگران
تجاوز
دور نگه دارد.
صاحب سر حق دارد اشخاص معدودی که به آن دسترسی دارند را از تحریف و
تغییر آن منع نماید.
ماده 64قانون تجارت الکترونیکی :
بههه منظههور حمایههت از رقابههت هههای مشههرور و عادالنههه در بسههتر مبههادالت الکترونیک هی
تحصههیل غیههر قههانونی اسههرار تجههاری و اقتصههادی بنگههاه ههها و موسسههات بههرای خههود و یهها
افشههای آن بههرای اشههخاص ثالههی در منحههیط الکترونیکههی جههرم محسههوب و مرتکههب بههه
مجازات مقرر در این قانون خواهد رسید.
حق انتقال
فروش
:بیع دانش فنی به شرط آنکه حد و حدود و شرایط آن روشن شود
مانعی ندارد.
لیسانس
:مجوز استفاده دیگران از اسرار تجاری در مدت زمان مشخص می باشد.
قرار داد لیسانس ایجاد مالکیت نمیکند و صرفا حق استفاده محدود ایجاد می کند.
نکاتی در رابطه با انتقال اطالعات محرمانه
منتقل الیه قائم مقام قانونی انتقال دهنده است
انتقال باید به گونه ای انجام شود که سر تجاری همچنان به صورت محرمانه باقی
بماند.
اگر در قرار داد انتقال درج شود که صاحب جدید سر تجاری تا مدتی حق افشای
اسرار را ندارد یا نباید اطالعات به شخص ثالی بعدی منتقل شود یا برای مدتی
اطالعات تنها در راه خاصی استفاده شود منتقل الیه مکلف به رعایت این التزامات
قراردادی است.
حقوق ناشی از قرارداد
الف ) موافقت نامه عدم افشا NDA
Non Disclosure
Agreement
)1قرار داد های دو جانبه :طرفین به نحو متقابل اطالعات محرمانه را
میکنند.
)2قرارداد های یکجانبه :تنها یکی از طرفین متعهد به عدم افشا باشد .
مبادله
.
ب) رابطه کارگر و کارفرما
مستخدمان معموال در تماس مستقیم با اسرار تجاری هستند .
احتمال سو استفاده مستخدم از اسرار تجاری وجود دارد.
مستخدم با کار فرما رابطه امانی دارند.
در رابطه با مستخدم و کارفرما تعهدات امانی وجود دارد.
باید اعتماد یکدیگر را حفظ کنند.
اگر یک طرف تعهدات امانی را نقض کند دادگاه برای جبران این نقض هر اقدامی را انجام
میدهد.
حمایت از اسرار تجاری در رابطه بین کارگر و کار فرما
)1 تعهد به وفاداری و عمل با حسن نیت :مستخدمان را در طول دوره
استخدام از فعالیت های مغایر با منافع کارفرما منع میسازد .
)2 تعهد به راز داری ناشی از اوضاع و احووال :در صورت عدم تصریح در
مواردی چنین الزامی وجود دارد.
)3 تصریح تعهد به راز داری :معموال تصریح میشود که در صورت آگاهی مستخدم
از اسرار تجاری وی مکلف به محافظت از آنهاست .
حمایت در برابر بیگانگان
)1شیوه ای که شخص بیگانه اطالعات را بدست آورده است .
تعهد محدود به اینکه اطالعات را در موردی استفاده کند که به
قانونی
وی اجازه داده شده حق ند ارد آنرا در غیر اهداف مورد نظر استفاده کند.
متعهد به حفظ راز داری
غیر قانونی
)2آگاهی شخص بیگانه در دریافت اطالعات :در صورت آگاهی متعد به حفظ
راز داری خواهد بود.
حمایت حقوقی
مهم ترین ضمانت اجرای مدنی الزام ناقض حق به جبران خسارت
است.
ماده 78قانون تجارت الکترونیک :
هرگاه در بستر مبادالت الکترونیکی در اثر نقض یا ضععف سیستم
موسسات خصوصی و دولتی بجز در نتیجه قطع فیزیکی ارتباط
الکترونیکی خسارتی به اشخاص وارد شود موسسات مزبور مسئول
جبران خسارت وارد شده می باشند مگر اینکه خسارت وارد شده ناشی
از فعل شخصی افراد باشد که در این صورت جبران خسارت بر عهده
این اشخاص می باشد.
الف ) صدور دستور موقت
دستور های امر کننده (مثبت)
دستور های نهی کننده (منفی)
دستور های نهی کننده
)1شخص خاطی را از ادامه کاربرد باز میدارد.
هدف :شخص خاطی نتواند بیشتر از این از اعمال خطاکارانه خود سود
ببرد
)2شخص خاطی را از افشائ عمومی اطالعات باز میدارد
هدف :حفظ جنبه محرمانه اطالعات و جلوگیری از تضییع آنهاست
ب ) حکم به پرداخت خسارت
)1رابطه قرار دادی
)2رابطه غیر قراردادی
ارزش راز تجاری افشا شده عواید از دست رفته مدت سو استفاده از راز تجاری تقلیل ارزش راز تجاریهزینه هایی که برای جبران آثارنامطلوب تجاوز ضروری است
حمایت کیفری
ماده 75قانون تجارت الکترونیک :
متخلفههین از مههاده 64ایههن قههانون و هههرکس در بسههتر مبههادالت الکترونیکههی ب هه
منظور رقابت منفعت یا ورود خسارت به بنکاه های تجاری صنعتی اقتصادی
و خههدماتی بهها نقههض حقههوق قرارداهههای اسههتخدام مبنههی بههر عههدم افشههای اسههرار
شغلی یا دستیابی غیر مجاز اسرار تجاری آنان را برای خود تحصیل نمهوده و
یا برای اشخاص ثالی افشا نماید بهه حهبس از 6مهاه تها دو سهال و نهیم و جهزای
نقدی معادل 50میلیون لایر محکوم خواهد شد.
نکاتی در رابطه با ماده 75
)1تفکیک تحصیل غیر مجاز از افشای غیر مجاز
)2اگر تحصهیل اسهرار قهانونی باشهد لزومها بهه معنهای قهانونی بهودن افشهای آن
نیست .
)3اگههر شخصههی اسههرار تجههاری تههاجری را بههدون اجههازه تحصههیل کنههد و بهها
تحریف یاتغییر اساسهی آنهرا در اختیهار شخصهی دیگهر بهرای افشها قهرار دههد
شخص دوم مسولیت کیفری نخواهد داشت .
حمایت بین المللی
)1نفتا NAFTA
اسههرار تجههاری را ماننههد اطالعههاتی کههه واجههد ارزش تجههاری میباشههند و در معههر
آگاهی عموم قرار نمیگیرند تلقی میکند .مشروط بر اینکه صاحب آن اقهدامات متعهارف
را جهت حفظ اسرار تجاری انجام دهد.
)2گات GAT
موافقت نامه تریپس حمایت از اطالعات افشا نشده را پیش بینی کرده است.
این اطالعات باید محرمانه باشند .
به موجب گات اطالعات اطالعات افشا نشده باید در مقابل اشخاصی که بدون مجوز از
آن استفاده میکنند حمایت گردد مشروط بر آنکه این استفاده بر خالف رویه های تجاری
مشرور باشد.
)3 قانون آنتی تراست و اسرار تجاری
هدف قانون آنتی تراست :حفظ بازار آزاد و رقابتی از طریق جلوگیری از اتخاذ
رفتارهای ناروا برای تسخیر بازار یا محدود نمودن تجارت آزاد توسط شرکت ها.
در شرایطی ممکن است صاحبان اسرار تجاری با استفاده از اسرار تجاری به صورت
نابرابر از شرکت های دیگر متمایز شوندو.این به منزله نقض آنتی تراست است.
EFTA )4
توافق نامه مربوط به تجارت آزاد اروپایی که مربوط میشود به همکهاری اقتصهادی بهین
کشور های اروپایی که متضمن تضمین های مهمی در خصهوص تضهمین حمایهت مهوثر
از اسرار تجاری کشور های عضو می باشد
منابع
اسرار تجاری الکترونیکی کاربردی در قانون تجارت الکترونیک ایران /عباس بشیری
حقوق اسرار تجاری /ابراهیم رهبری
جرایم تجارت الکترونیکی /جواد جاوید نیا
اسرار تجاری و نحوه حمایت از آن /زهرا حکیمی
مقاله حقوق اسرار تجاری /مصطفی السان