Transcript لینک دانلود
استاد مربوطه :جناب آقای دکتر فیض ی چکاب
به کوشش :ایلیا زارعی -محمد واعظ دلیلی
فهرست عناوین
مفهوم داده پیام
مفهوم انتساب
بررس ی انتساب در تبادالت غیر الکترونیکی
انتساب در قانون تجارت الکترونیک ایران
بند ب ماده 18
موارد انتساب
نماینده الکترونیکی چیست؟؟؟
ویژگیهای نماینده الکترونیک
سه نظریه راجع به نماینده الکترونیکی (اهلیت،شخصیت ،رضایت)
نماینده الکترونیکی در ق.ت.ا
انتساب داده پیام در قانون نمونه آنسیترال
منابع
مفهوم داده پیام
ماده 2ق.ت.ا:
هر نمادی از واقعه ،اطالعات یا مفهوم است که با وسایل الکترونیکی ،نوری و یا
فناوریهای جدید اطالعات تولید ،ارسال ،دریافت ،ذخیره یا پردازش می شود.
ماده 2قانون نمونه آنسترال:
داده پیام عبارت است از اطالعات تولید شده ،ارسال شده ،دریافت شده یا ذخیره
ُ
شده توسط ابزارهای الکترونیکی ،نوری (اپتیکال) یا شامل سایر ابزارهای مشابه می
باشد که البته به تبادل الکترونیکی داده ها ( ،)EDIپست الکترونیکی ،تلگرام،
تلکس یا تله کپی محدود نخواهد بود.
مفهوم انتساب
معادل واژه Attribution
به معنی:
گفتن یا تصور این که یک چیز یا امر ،نتیجه امر دیگری باشد یا گفتن یا تصور این
که فردی مسئول انجام کاری است به ویژه در مورد گفتن ،نوشتن یا ترسیم چیزی
چه کس ی مسئول و متعهد می باشد؟؟؟
Liability
مسئولیت-تعهد
Attribution
انتساب
بررس ی انتساب در تبادالت غیر الکترونیکی
روابط رو در رو:
احراز ایجاب ،قبول ،اهلیت ،شخصیت و رضایت و ...
• روابط کاغذی و از طریق اسناد:
ادعای جعل و اقامه دعوی
به طور کلی:
ادله اثبات دعوی مقرر در ماده ، 1258اقرار ،اسناد کتبی ،شهادت،
امارات ،قسم
انتساب در قانون تجارت الکترونیک ایران
ماده 18و 19
ماده 18بند الف:
توسط اصل ساز
توسط شخص ی که از جانب اصل ساز مجاز به این کار بوده
ادله اثبات دعوی :طبق ماده 4ق.ت.ا در شرایط سکوت یا ابهام ارجاع
به قواعد عمومی
ماده :19داده پیام ارسالی از سوی شخص ی باشد که رابطه او با اصل ساز یا
نمایندگان او باعث دسترس ی او به داده پیام یا شیوه مورد کاربرد اصل ساز باشد
بند ب ماده 18
بند ب ماده :18
اگر داده پیام به وسیله سیستم اطالعاتی برنامه ریزی شده یا
تصدی خودکار از جانب اصل ساز ارسال شود
Electronic/Digital/
Intelligent Agent
نماینده الکترونیکی
داده پیام ارسال شده توسط سیستم اطالعاتی
را در حکم ارسال از سوی اصل ساز شمرده
موارد انتساب به طور کلی در ق.ت.ا.ا
1 داده پیام به اصل ساز منسوب می گردد
موارد مندرج در ماده 18
2 داده پیام از سوی اصل ساز تلقی می گردد
ماده 19
ً
الف) ارسال داده پیام طبق روش ی که قبال توافق یا معرفی شده
ب) ارسال توسط شخص ی که رابطه او با اصل ساز یا نمایندگان وی باعث دسترس ی او به شیوه
ارسال دست یابد
3 با اقدامات مخاطب داده پیام به اصل ساز منتسب می گردد
ً
ً
الف) پاسخ مخاطب ،نفیا یا اثباتا
ب) مخاطب طبق مفاد داده پیام اقدامی نموده باشد
4 مواردی که داده پیام به اصل ساز منسوب نیست
ماده 20با ارجاع به شرایط ماده 19
در دو مورد داده پیام از سوی اصل ساز تلقی نمی شود
پیام از اصل ساز صادر نشده
به طور اشتباه صادر شده
نماینده الکترونیکی چیست؟؟؟
معادل electronic/digital/intelligent agent
طبق تعریف :UCC
برنامه ای رایانه ای یا سایر وسایل الکترونیکی و یا خودکار که جهت شروع به اقدام
و یا پاسخ به پیامهای الکترونیکی و یا اجراء آنها ،به طور مستقل و بدون دخالت
انسان به کار گرفته می شود
ویژگیهای نماینده الکترونیک
استقالل در عمل
قادر به برقراری ارتباط است (با ماشین و انسان)
قابلیت اجتماعی
واکنش پذیری
درک محیط و واکنش به آن
فعالیت حرفه ای با ابتکار عمل رفتار حرفه ای نشان می دهد
قابلیت جابه جایی در سراسر شبکه الکترونیکی
قالبیت جا به جایی
تمییز اطالعات درست و غلط
قابلیت تمییز
در راه رسیدن به هدف قدم بر می دارد و از موانع احتراز می نماید
خردمندی
بدون دخالت انسان-کنترل بر تمام اعما و اجزا
سه نظریه راجع به نماینده الکترونیکی (اهلیت،شخصیت ،رضایت)
وجود شخصیت حقوقی برای نماینده الکترونیکی
مبتنی بر اصول اخالقی
استحقاق اخالقی
به همان دلیلی که به اشخاص حقوقی
اهلیت اجتماعی
شخصیت اعطا شده
سهولت حقوقی
نماینده الکترونیکی به عنوان یک وسیله تبادل ارتباط
نماینده الکترونیکی مستقل نبوده و انسانی که آن را هدایت می کند مسئول
است
نماینده الکترونیکی به عنوان نماینده حقوقی
طبق این نظر قواعد حقوقی نمایندگی بر نماینده الکترونیکی بار می شود
اما طبق کامن ال نماینده باید نمایندگی خویش را بپذیرد و رضایت اصیل و
نماینده الزامی است
برای حل مشکل :رضایت نماینده الکترونیکی مفروض تلقی می شود
نماینده الزم نیست برای انعقاد قرارداد دارای اهلیت باشد
طبق حقوق ایران ماده 662وکالت در امر ی است که خود موکل بتواند آن را انجام
قابل پذیرش نیست
دهد و وکیل باید دارای اهلیت باشد
نماینده الکترونیکی در ق.ت.ا
ماده 2بند م:
شخص اعم است از شخص حقیقی و حقوقی و یا سیستمهای رایانه ای
تحت کنترل آنان
نتیجه آنکه:
قانون ایران تلفیقی از نظریه وجود شخصیت برای نماینده الکترونیکی و
نماینده الکترونیکی به عنوان وسیله تبادل ارتباط پذیرفته است
انتساب داده پیام در قانون نمونه آنسیترال
پاراگراف ( )1توسط اصل ساز ارسال شود
ماده :13
پارارگراف ( )2در رابطه اصل ساز و مخاطب داده پیام وقتی به
اصل ساز منسوب می گردد که:
الف) توسط شخص ی که در ارتباط با داده پیام اختیار اقدام از سوی
اصل ساز را داشته باشد
ب) توسط یک سیستم اطالعاتی برنامه ریزی شده توسط اصل ساز یا از
سوی او برای آنکه به طور خودکار عمل نماید
پاراگراف ( )3مخاطب حق داشته باشد که داده پیام را متعلق به اصل ساز تلقی
کند
الف) مخاطب طبق رویه مورد توافق با اصل ساز را به نحو مطلوب اعمال کرده است؛ یا
ب) ناشی از اقدامات شخصی باشد که ارتباط او با اصل ساز یا نماینده اصل ساز او را
قادر به دسترسی به شیوه مورد استفادۀ اصل ساز می نماید
پاراگراف ( )4موارد عدم انتساب داده پیام:
الف) دریافت پیام از سوی اصل ساز مبنی بر نبودن پیام از سوی او
ب) در هر زمان که مخاطب آگاه شود یا باید آگاه می شده است به شرط اعمال
احتیاط متعارف یا استفاده از رویه مورد توافق ،که از داده پیام از سوی اصل ساز نیست.
منابع
قانون تجارت الکترونیک ایران مصوب 1384
قانون نمونه آنسیترال در مورد تجارت الکترونیک
رزمی ،مهرزاد-فرهمن صابر ،بهرام ،شرایط اثباتی و نحوه انتساب داده پیام در اتعقاد قرارداد الکترونیکی،
ماهنامه کانون ،شماره ،129ص .65
وصالی ناصح ،مرتض ی ،قرارداد الکترونیک و مبانی اعتبار آن ،ماهنامه کانون ،1385 ،ش .66
السان ،مصطفی ،دستورالعمل تجارت الکترونیکی و تشکیل قرارداد در چشم اندازی تطبیقی ،مجله الهیات و
حقوق ،1385،ش .20
رضائی ،علی ،حقوق تجارت الکترونیک ،ص 176