Transcript موضوع
دانشگاه ازاد اسالمی
واحد المرد
دانشکده تحصیالت تکمیلی
موضوع :نگرش،رضایت شغلی ،تعهد و رفتار شهروندی
استاد :دکتر رنجبر
عنوان درسی :مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته
تهیه وتنظیم :شکوهی،اکبری،هوشمند
دانشجویان دوره ی کارشناسی ارشد
ورودی مهر 92
مقدمه
یکی از موضوع های مهم دانش مدیریت رفتار سازمانی نگرش می باشد .که از موضوع های مربوط به تفاوت های فردی است .اهمیت نگرش از
ان جهت است که رفتار را شکل می دهد .و رفتار افراد است که موفقیت یا شکست سازمان را رقم می زند .دانستن نگرشهای افراد باعث می
شود تا رفتار شان را پیش بینی کرده و کنترل نماییم .همچنین اگر یک سازمان از نگرشهای افراد در باره ی مسایل مختلف اگاهی داشته باشد
بهتر میتواند رفتار انان را پیش بینی کند و در صورت لزوم رفتارشان را به نفع خود تغییر دهد .
چون مهمترین نگرشهای مربوط به سازمان و شغل در قالب رضایت شغلی ،تعهد سازمانی ،وابستگی شغلی و رفتار
سازمانی ،وابستگی شغلی و رفتار شهروندی سازمانی است لذا کاربرد نگرش در مدیریت رفتار سازمانی ،ایجاد نگرشهای
مدیریت رفتار سازمانی ،ایجاد نگرشهای مثبت در باره ی شغل و باال بردن میزان تعهد سازمانی ،وابستگی شغلی و رفتار
تعهد سازمانی ،وابستگی شغلی و رفتار شهروندی سازمانی است تا بدین صورت بهره وری را افزایش داده و نرخ جا به
وری را افزایش داده و نرخ جا به جای ی را کاهش دهد.
نگرش
Attitude
نگرش واکنش عصبی مثبت یا منفی نسبت به یک معنی انتزاعی است.
نگرش نظری است که در باره ی افراد ،چیزها ،یا رویدادها ابراز میگردد وان منعکس کننده ی نوع احساس فرد درباره ی یک چیز میباشد.
وقتی گ فته میشود من شغلم را دوست دارم نگرش خود را در باره ی شغل خود ابراز میکنم
نگرش سازمان بادوامی از باورها حول یک شیء یا موقعیتی است که فرد را اماده میکند تا به صورت ترجیهی نسبت به ان واکنش نشان دهد.
نگرش را می توان تمایل ً
نسبتا دائمی هر فرد برای احساس کردن و رفتار کردن به شیوه های خاص و نسبت به یک موضوع یا یک پدیده معین
دانست.
نگرش پاسخ از پیش کسب شده ی ً
کامال موافق یا مخالف نسبت به یک چیز دانست.
نگرش یا طرز تلقی عبارت از امادگی برای واکنش ویژه نسبت به یک موضوع ،فرد ،شیء ،فکر یا وضعیت است.
نگرش احساس درونی است و رفتار نماد بیرونی ان است .انسانها بر اساس انچه که در درون و ذهن انها میگذرد رفتار خواهند کرد.
نگرش و ارزش
نگرشها همان ارزشها نیستند ارزشها دارای دامنه ی وسیع بوده و مفهوم جامعتری دارند .ارزشها گویای باورهای کلی هستند و رفتار ادمی را در هم ه ی
شرایط تحت تاثیر قرار می دهند .نگرش تنه ا ب ه رفت ار خاص ی در جه ت ه دخ ی ا ش خی ی ا وض عیت خاص ی مرب وط اس ت .نگرش ها کمت ر در ط ی زم ان
پایدار میمانند و در صورت انباشت اطالعات و تجربه در معرض تغییر قرار میگیرند .نگرش در مقایسه با ارزش خصوصی تر است
ابعاد نگرش
بخش شناختی
بخش عاطفی
بخش رفتاری
رابطه ی بین اجزای سه گانه ی نگرش
اعتقادات و باورها افراد نسبت به اشیاء و امور ( جزء شناختی ) اساس و پایه ی
نگرشها را فراهم میکند .احساسات شخی نسبت به اشیاء وامور ( جزء عاطفی ) اصل
نگرش است .قصد یا نیت رفتاری یا عمل یک شخی ( جزء رفتاری ) جهت رفتاری
شخی را مشخی میکند .و عمل شخی محصول یا برایند اعتقادات ،نگرشها و
تمایالت رفتاری است.
نقش نگرش در عملکرد گروهی
در فعالیت های گروهی نقش نگرش بد بارزتر از نقش نکرش خوب اس ت.
ب دین ص ورت ک ه داش تن نگ رش ب د احتم ال شکس ت گ روه را اف زایش
میده د ح ال انک ه ص رخ داش تن نگ رش خ وب بق ا و کامی ابی گ روه را
تض مین نمیکن د .س رعت انتق ال نگ رش در فعالیته ای گروه ی ب یش از
تجربه و استعداد است و سرعت انتقال نگرش بد بیش از نگرش خوب.
نقش نگرش در سازگاری با محیط کار
ادمی برای سازگاری با محیط کار نیازمند ابزار اسباب و فعالیتها است و نگرش یکی از این ابزار است.
نقش نگرش در دفاع از ایده های خود
نگرشها موجباتی را فراهم میکنند تا شخی از تخیالت و ایده های خود در مقابل تهدیدات دیگران دفاع کنند.
نقش نگرشها در بیان ارزشها
نگرشها برای افراد امکانی را فراهم می سازند تا بوسیله ی ان ارزشهای خود را بیان کنند.
منابع نگرش ( عوامل موثر در شکل گیری نگرش )
تجربه ی مستقیم
در معرض محرک قرار گرفتن
یاد گیری مشاهده ای
الگو و مقایسه ی اجتماعی
شخصیت فرد
کسب اطالعات
تعلق گروهی
عوامل ژنتیکی
چگونگی استنباط نگرشها
نگرش ف رد نس بت ب ه ی ک موض وع قاب ل مش اهده نیس ت وس اخت نگ رش
فرض ی اس ت یعن ی نگ رش از روی رفتاره ای اف راد قاب ل اس تنباط اس ت.
میتوان نگرش را از روی رفتارهای کالمی و غیر کالمی استنباط کرد.
نظریه ی ناهماهنگی شناختی ( عدم تجانس )
اگ ر چ ه گ فت ه ش د ک ه نگرش ها رفت ار را ش کل میدهن د ام ا ای ا ب ا دانس تن نگ رش ی ک ف رد
میتوانیم رفتار او را حدس بزنیم؟
و یا چرا رفتار بعضی از افراد با نگرشش هم سو نیست؟
در اواخ ر ده ه ی 1950محقق ی ب ه ن ام لگ ون فس تینگر نظری ه ای ب ه ن ام نظری ه ی ن ا هم ا هنگ ی
شناختی را بیان نمود .این نظریه هر گونه عدم تطبیق بین نگرشهای فرد یا بین نگرشها و رفتار فرد
را بی ان میکن د .در ای ن نظری ه ی ک ف رض بنی ادی ان اس ت ک ه ن ا هم اهنگی باع ث ت نش اس ت و ای ن
حالت باعث میشود شخی در صدد کاهش یا بر طرخ کردن ناهماهنگی برمیاید.
موانع موجود برسر راه نگرش
گ اهی م دیران ناچارن د نگ رش اف راد را تغیی ر دهن د ول ی در برخ ی مواق ع تغیی ر نگرش ها ب ه دلی ل
موانعی که در سر راه انها فرار دارد به سادگی امکان پذیر نیست .برای تغییر نگرش ها ابت دا بای د
موانع را شناخت و سپس راهبردهای مناسبی را برای فایق ام دن ب ر ای ن موان ع پی دا ک رد .در راه
تغییر نگرش افراد دو مانع وجود دارد که عبارتند از:
تعهدات پیشین فرد
اطالعات ناکافی
روشهای تغییر نگرش
فراهم اوردن اطالعات جدید
نقش ناهماهنگی شناختی در تغییر نگرش
اثر دوستان و همساالن
روش مقابله کردن
رابطه ی بین نگرش و رفتار
وجود ارتباط قوی بین نگرش و رفتار تحت تاثیرچند عامل است که بیان می شود
)1وضوح و روشنی نگرش
)2مربوط بودن نگرش
)3زمان بندی برای اندازه گیری
)4عوامل شخصیتی
)5محدودیت های اجتماعی
)6باور های قوی
انواع نگرش در در رفتار سازمانی
رضایت شغلی
تعهد سازمانی
وابستگی شغلی
رفتار شهروندی سازمانی
عوامل موثر در رضایت شغلی (رضایت شغلی به عنوان متغییر وابسته)
شرایط کار
ارتباطات ( داشتن همکاران خوب )
شیوه ی رهبری
عدالت ( یکسانی حقوق و مزایا )
شغل مناسب و غنی ( هماورد طلبی )
وجود فرصت های پیشرفت
تطبیق مناسب شغل و شاغل
نقش رضایت شغلی به عنوان متغییر مستقل (فواید رضایت شغلی)
بهبود عملکرد
کاهش تاخیر
کاهش جا به جای ی
سالمتی روحی روانی
ابعاد تعهد سازمانی
عاطفی
تعهد مستمر
تعهد تکلیفی -هنجاری
عوامل موثر بر تعهد سازمانی
از ط رخ س ازمان -1 :مزای ای ق انونی و اختی اری و ع دالت در پ ر داخ ت انه ا -2 ،وج ود
فرص تهای عادالن ه ی رش د -3 ،وف اداری س ازمان ب ه تعه دات خ ود در قب ال ک ار کن ان-4 ،
امنیت شغلی -5 ،طراحی مناسب شغل
از ط رخ م دیران س ازمانها -1 :ش یوه ی رهب ری مش ارک تی ،حم ایتی و اعتم اد س از -2 ،توج ه
به نیازهای سطوح باالی انسانی
تعه د س ازمانی تح ت ت اثیر ویژگیه ای شخص یتی ف ردی ه م م ی باش دفمانند وج دان
کاری،سخت کوشی،لذت بردن از کار و نظم و انضباط کاری
تعریف رفتار شهروندی سازمانی
رفتار ش هر ون دی س ازمانی از ن وع رفت ار ه ای داوطلبان ه اس ت ک ه ب ه ط ور مس تقیم و روش ن
ب ه وس یله سیس تم ه ای رس می تعی ین پ اداش تش خیی داده نم ی ش ود ول ی در عملک رد و
کارکرد های وظیفه ای سازمان تاثیر دارد .بنابر این رفتار های شهروندی س ازمانی از نگ رش
مثبت فرد به سازمان ،دیگران و شغل نشات می گیرد و ب ه ص ورت داوطلبان ه ،ع اطفی و
بدون ارزیابی رس می پ اداش در جه ت کم ک و پ ذیرش مس ولیت هاس ت و میتوان د موج ب
بهبود اثر بخشی سازمانی بشود
موئلفه های رفتار شهر وندی سازمانی
نوعدوستی
روحیه ی جوانمردی
احترام و تکریم
اطاعت و وجدان کاری
مشارکت
رفتار های ضد شهروندی :
بعضی از افراد در سازمان موجبات نارضایتی دیگران را از طریق رفتار ها و
عملکرد خود فراهم می کنند .انها از طریق صحبت ها ،نقل قول ها ،مخالفت
های شخصی ،کوچک شمردن و بی ارزش نمودن ستاد های کاری دیگران ،
مقاومت در برابر مدیران ،فرار از مسوولیت ،تعارض مخرب ،پرخاش گری ،
انتقام جوی ی و مانند ان به رفتار های ضد شهروندی سازمانی می پردازند .کار
کردن در این شرایط استرس افرین است و موجب افزایش جا به جای ی ها و ترک
خدمت از سازمان می شود
عوامل موثر بر توسعه ی رفتار شهروندی
عددلت ر ره د تی :یعن ی وج ود ع دالت و انص اخ در روی ه ه ا ،روش ه ا و فراین د ه ای ی
که به اخذ تصمیم در س ازمان در م ورد فعالی ت ه ای نی روی انس انی منج ر م ی ش ود .مانن د
رویه های ارزش یابی عملکرد ارتقاء ،تعیین پاداش ،جا به جای ی و ...
علت ر توز عی :یعنی وج ود ع دالت و انص اخ در توزی ع پ اداش ه ا و نت ایج ک اری
،ستاده ها و جبران خدمات در بین کار کنان .
رفتار شهروندی مدیریت
رفتار شهر هنلی مل رتن عبارتنل تز :توسعه هنجار های کاری بر مبنای رهبری پر
جاذبه و احترام به حقوق کار کنان ،توجه مشکالت کارکنان و برقرای ارتباط دو
طرفه و حمایتی ،شرکت در برنامه های کارکنان و توسعه ی عواطف و بهر مندی
از نقش پدرانه در مدیریت کار کنان .توسعه ی اعتماد ،کسب قدرت شخصی ،
توسعه عدالت مشارکت دادن کار کنان در تصمیم گیری ها ،تفویض اختیار ،
توانمند سازی کارکنان ،از عوامل تاثیز گذار بر توسعه رفتار شهروندی مدیریت
است.
با تشکر
شکوهی و همکاران