Transcript Document
تاریخچه ERP
از اوايل دهه 1960كه استفاده از كامپيوترها بطور گسترده در فرايندهای تجاری افزايش يافت از
كامپيوترها برای اتوماتيک كردن وظايف ساده و معمولی تجاری استفاده ميشد .
در دهه 1970بعضی از مشاوران و برنامه نوسان كامپيوتر به فكر ارائه راهكار بهتری افتادند تا از اين
طريق بتوانند نرم افزاری استانداردارائه كنند .
در اواخر دهه ، 1980فروشندگان سعی در يكپارچه سازی مجموعه نرم افزارهای خود كردند .
از اوايل دهه 1990ميالدی ،ظهور نرم افزارهای يکپارچه ای تحت عنوان
) Enterprise Resource Planning (ERPبا هدف قراردادن سازمانهای بزرگ ،توسعه بسيار
زيادی پيدا کردند.
Enterprise Resource ( ERP
)Planning
ERPرا می توان به عنوان نرم افزار يکپارچه ای تعريف نمود که دارای اجزا و يا ماژولهايی برای
برنامه ريزی ،توليد ،فروش ،بازاريابی ،توزيع ،حسابداری ،مديريت منابع انسانی ،مديريت پروژه،
مديريت موجودی ،مديريت خدمات و نگهداری و تعميرات ،مديريت حمل و نقل و بازرگانی الکترونيک
است.
روشی برای برنامه ريزی و کنترل موثر تمامی منابع مورد نياز برای دريافت ،توليد ،ارسال و
پاسخگويی به نيازهای مشتريان ،در شرکتهای توليدی ،توزيعی و خدماتی.
ERPيک بسته نرم افزاری تجاری است که هدف آن يکپارچگی اطالعات و جريان اطالعات بين
تمامی بخشهای سازمان از جمله مالی ،حسابداری ،منابع انسانی ،زنجيره عرضه و مديريت مشتريان
است.
سيستمهای ERPسيستمهای اطالعاتی قابل تغيير و تنظيمی هستند که اطالعات و فرايندهای مبتنی
بر اطالعات در سازمان را در درون واحدهای سازمانی و بين آنها يکپارچه می نمايد.
ERP يک پايگاه داده ،يک برنامه کاربردی و يک واسط يکپارچه در تمامی سازمان است.
ERP سيستمهايی مبتنی بر کامپيوتر هستند که برای پردازش تراکنشهای سازمان طراحی شده اند و
هدف آنها تسهيل برنامه ريزی ،توليد و پاسخگويی به موقع به مشتريان در محيطی يکپارچه است.
يک راه حل سيستمی مبتنی بر فناوری اطالعات است که منابع سازمان را توسط يک سيستم به هم
پيوسته ،به سرعت و با دقت و کيفيت باال در کنترل مديران سطوح مختلف سازمان قرار می دهد .
ERP به مثابه ستون فقرات اطالعاتی يک سازمان از لحاظ بانک های اطالعاتی و فرآيندهای
سازمانی محسوب شده و به منزله نرم افزاری برای پشتيبانی فرآيندهای داخلی سازمان است.
بهترين تعريف :
بسته نرم افزاری کاربردی ERPيک مجموعه از ماژولهای يکپارچه آماده راه اندازی از پيش طراحی
شده و از پيش مهندسی شده ای است که تمام فرايندهای تجاری سازمان را پوشش می دهد.
ERP يک مجموعه يا يک Suitنرم فزاری است.
در تعريف ارائه شده برای ،ERPمنظور از ساختار ماژوالر بيشتر استقالل بخشهای مختلف برنامه از
يكديگراست .
يكپارچگی ماژولها در سيستم ERPبه معانی مختلفی می تواند باشد:
يكپارچگی از لحاظ امكان افزودن ماژولهای جديد
يكپارچگی از لحاظ پوشش دادن به تمامی فرايندهای مورد نياز در يك بخش سازمان
يكپارچگی از لحاظ عدم تكرار برخی از فرايندها و يا حتی بخش يا بخشهايی از يك فرايند
يكپاچرگی از لحاظ اطالعاتی و عدم تكرار داده ها در كل سيستم و....
آنچه كه می توان از اين تعريف بصورت كلی استنباط نمود ،پوشش كامل نرم افزار بر روی فرايندهايی
است كه نرم افزار برای آنها پياده سازی می شود.
سيستمهای ERPبر اساس بهترين فرايندهای موجود يا Best Practiceها در بخشهای مختلف
صنعت طراحی شده اند.
پياده سازی ERPدر سازمان بستری يكپارچه برای تبادل سريع اطالعات بين بخشها و فرايندهای مختلف
فراهم می آورد.
آنچه که در اين تعاريف بيش از همه نمود دارد ،يکپارچگی و استاندارد بودن سيستم ERPاست .
اجزای يک سيستم ERP
نرم افزار
فرايندهای کسب و کار کارآمد
کاربران
معمولترين سيستم عامل برای کاربری نرم افزارهای ERPسيستم عامل UNIXمی باشد.
تفاوت ERPو Management Information
))Systems
MIS
اطالعات مورد نياز برای تصميم گيری افراد ذيصالح و مديران ارشد را
اطالعات مديريت )،)MIS
سيستم
بطور جداگانه از ساير زير سيستم های موجود در يك سازمان گردآوری می کند .
ERP اين سيستم های منفرد از هم را بصورت يک مجموعه كامل در می آورد كه اين مجموعه از
ماژول های نرم افزاری معادل با هر يک از سيستم های منفرد قبلی ،تشكيل شده است.
يكی از ويژگی های ERPاين است كه آنقدر انعطاف پذير هستند كه بتوان بعضی از ماژول ها را بدون
نياز به داشتن كل مجموعه راه اندازی كرد.
MIS به روش های جاری متكی است ،در صورتی كهERP ،متمايل به طرح ريزی روشهای نوين و به
كارگيری آنها می باشد.
MIS نگاه درون سازمانی دارد .اما ERP ،مسائل درون و برون سازمانی را توأم با يكديگر پوشش
می دهد.
محصول MISاستاندارد ،قابليت تغييرات بنيادی ندارد .اما ERP ،در جهت انطباق با نيازهای مشتری
از انعطاف پذيری بااليی برخوردار است .می توان گفت كه ERPمشتری مدار و MISمحصول مدار
است.
روش های اجرايی در MISدرون سيستمی است .اما در ERPمی بينيم كه رويه ها از مراحل اجرا
تفكيک شده اند .در اصطالح Business Logicاز Business Processتفكيک شده است.
روند بهبود بخشیدن به عملکرد تجاری
هدف اصلی و اوليه ERPآن است که فرآيند دريافت سفارش از مشتری و پردازش آن تا مرحله
نهايی را بهبود بخشد .
دقت کنيد که ERPفرايند فروش را برعهده ندارد.
لیست کلی خصوصیات ERP
ماژول مدار و باز ))Modular & Open
انعطاف پذيری ))Flexibility
فراگير بودن))Comprehensive
فراشركتی ))Beyond the Company
ارتباط ماژولها با يکديگر
استفاده از اطالعات در هر زمان و از هر مکان
نمايش اطالعات در قالبهای مختلف(آمار عددی ،نمودارهای خطی ،چارتهای سه بعدی و)....
داشتن قابليت Real-time
کاربری آسان
پيچيدگی در متد سفارش و نصب
درصد موفقي ِ
ت نامعلوم و هزينه بسيار باال
سرمايه گذاری بلند مدت و گرفتن نتيجه احتمالی بعد از چندين سال
هزينه و ريسک باالی سفارشی کردن
آموزش کارمندان و هزينه های آن
شکست و يکی از علتهاوجود ماژولهای متعدد
انعطاف پذيری ))Flexibility
سیستمهای ERPباید قادر به پاسخگویی به نیازهای متغییر سازمانها و شركتهای استفاده
كننده باشند .
فراگير بودن ))Comprehensive
سیستمهای ERPباید ظایف سازمانی مختلفی را مورد پشتیبانیی قرار داده و متناسب با
طیف وسیعی ازسازمانها مورد استفاده باشد.
فراشركتی ))Beyond the Company
این سیستمهاباید بصورت onlineبه سازمانهای دیگر و سایر شركای تجاری از جمله تامین
كنندگان ومشتریان نیز متصل باشد .
ارتباط با ماژولهای ديگر
تفاوتی که ERPبا ديگر نرم افزارها دارد ،تالش برای بهم پيوستن و ايجاد رابطه
تنگاتنگ ميان اين ماژولها يا زيرمجموعه ها است.
امکان استفاده از اطالعات در هر زمان و از هر مکان
استفاده از اطالعات در هر زمان بدين معنا است که سيستم بايد قابليت گزارشگيری و نمايش
اطالعات را در هر زمان که مدير به آن نياز داشته باشد ،در اختيار او قرار دهد.
و اما مکان ,يعنی کنترل امنيت در ارسال اطالعات است.
داشتن قابليت Real Time
وجود قابليت Real Timeبصورت صددرصد ،بدليل شرايط و عوامل دخيل در مديريت و
تجارت ،تقريبا غير ممکن است.
کاربری آسان
بدليل عدم تخصص مديران ،جهت استفاده از کامپيوتر ،طراحی برنامه يا در حقيقت طراحی GUI
برنامه بايد به گونهای باشد که اين افراد با کمترين مشکل بتوانند به استفاده ازنرم افزار اقدام نمايند.
پيچيدگی متد سفارش و نصب ERP
شرکتهايی که تصميمی برای نصب و سفارش ERPدارند ،معموال دو راه پيش روی خويش دارند:
.1استفاده از يک نرم افزار ERPپيش ساخته و سفارشی کردن آن
.2ساخت و طراحی برنامه که خود دو زير حالت دارد:
.I
دادن سفارش ساخت و طراحی به يک شرکت نرم افزاری
.IIساخت و طراحی برنامه توسط پرسنل شرکت
.1استفاده از يک نرم افزار ERPپيش ساخته و سفارشی کردن آن
مزايا:
استفاده از تجربيات گذشته ديگران
سرعت در بکارگيری و عملياتی کردن نرم افزار
استفاده از بسته های آموزشی چگونگی استفاده از نرم افزار
معايب :
هر شرکتی ساختار خاص خود را دارد
سفارشی کردن محصول ممکن است ناسازگاریهايی را در برنامه اصلی بوجود آورد
آسيب رساندن به امنيت برنامه
ممکن است برای کاربران سنگين باشد
.2ساخت و طراحی برنامه
.I
دادن سفارش ساخت و طراحی به يک شرکت نرم افزاری
مزايا :
استفاده از تجربيات تخصصی يک گروه خبره
ساخت و طراحی در مدت زمانی کوتاهتر بدليل وجود تيمهای تخصصی برای انجام جداگانه وظايف
بهره گيری از متدها و تمهای استاندارد موجود
معايب :
لزوم ارتباط با شرکت سفارش دهنده و آشنايی با روند کار در شرکت که بسيار زمان بر است
تست چند مرحله ای و اعمال اصالحات بطور مکرر
نياز به شبيه سازی وضعيت شرکت در محل طراحی نرم افزار
لزوم داشتن ارتباط تنگاتنگ با کاربران جهت جلب رضايت آنها در استفاده از نرم افزار جديد
.IIساخت و طراحی برنامه توسط پرسنل شرکت
مزايا :
آشنايی کامل طراحان با روند فعاليت و پروسه های اجرايی در شرکت
مديريت واحد و هماهنگ که توسط مدير اجرايی شرکت انجام میشود
دسترسی آسان به امکانات شرکت
حرکت قدم به قدم و امکان انجام تستها بصورتی ساده تر
زمينه سازی برای کابران جهت استفاده از نرم افزار جديد
طراحی و تغيير کليه موارد بر اساس نيازهای شرکت
آشنايی به کليه جزئيات کار و اطمينان از امنيت برنامه
معايب :
زمان طراحی و برنامه نويسی بسيار باال است
تجربه کادر برنامه نويسی به قدر کافی نيست
امکان تقاضا از شرکتهای حرفه ای نرم افزاری برای پشتيبانی و رفع اشکال وجود ندارد
تعداد افراد متخصص به اندازه کافی وجود ندارد
درصد موفقيت ،نامعلوم و هزينه بسيار باال
مدت انجام یک پروژه ERP
درشرکتهای کوچک پروژه ممکن است حدود شش ماه يا کمتر بطول انجامد .
درشرکتهای بزرگتر و آنهايی که تمايل دارند اين پروژه را بطور کاملتر به اجرا گذارند ,متناسب با
بسته نرم افزاری ERPوجود دارد ،اجرای اين پروژه بطور ميانگين بين يک تا سه سال بطول
ميانجامد .
مزیتهای ERP
.I
يکپارچه سازی اطالعات
.II
يکپارچگی اطالعات در مورد سفارشات مشتريان
.IIIاستاندارد سازی و سرعت بخشيدن به فرآيند توليد
.IVکاهش موجودی انبار
.Vاستاندارد سازی اطالعات مربوط به منابع انسانی شرکت ،صرفه جويی در زمان و جلوگيری از
دوباره کاری
بكارگیری ERPبرای یک كسب و كار
از بعد كسب و كار:
افزايش رضايت مشتری
استاندارد شدن فرآيندهای كاری
توليد و بهبود ارتباطات درون و برون سازمانی
با استفاده از سيستم های پشتيبان تصميم و رويه های ،What-ifامكانات برنامه ريزی پويا را در
اختيار مديران قرار می دهد
با يكپارچه سازی اطالعات و قراردادن آنها در اختيار سطوح مختلف سازمان از طريق
e-Commerceو e-Businessبستر مناسب برای ورود به عرصه های رقابت بين المللی را
ايجاد می كند.
از بعد فناوری اطالعات:
عدم يكپارچگی
جزيره ای و ناكارآمد بودن
هزينه های متعدد نگهداری و پشتيبانی از سيستم های موجود
رابرطرف می سازد.
هزینه هایی که ERPبه همراه دارد
.1هزينه های آموزش
.2هزينه يکپارچگی و تست نرم افزارها
.3سفارشی کردن نرم افزارها ))Customization
.4تبديل داده ها ()Data Conversion
.5مدت زمان بازگشت سرمايه ))ROI
.6تيمهای مشاوره
.7امکان از دست دادن کارکنان نخبه
.8تيم های پياده سازی
عوامل موفقيت ERP
برنرويدر و کوچ
« وابستگی به سيستم عامل» « ،بهبود فرآيند» « ،محل بازار فروشنده » «،نيازهای مشتری و تأمين
کننده » « ،بين المللی بودن نرم افزار» «،انعطاف ايجاد شده در سازمان» « ،رضايت مشتری ايجاد شده
» « ،نکات راهنما از سازمان کنترل کننده» « ،قابليت انعطاف و انطباق نرم افزار» « ،ظرفيت خالقيت
افزوده شده » « ،زمان پياده سازی کوتاه» و «پشتيبانی خوب »
جيانگ
« حمايت مديريت ارشد» « ،مديريت پروژه موثر » « ،مهندسی مجدد فرآيندهای تجاری» « ،تناسب
سخت افزار و نرم افزار» « ،آ موزش » و «انگيزش کاربران »
فول هونو و دلگادو
« چشم انداز و برنامه تجاری» « ،مديريت تغيير » « ،مديريت ارتباطات » « ،ترکيب ،مهارت
و دستمزد تيم پياده ساز» « ،حمايت مديريت ارشد» « ،مديريت پروژه » و « انتخاب و تحليل
سيستم و پياده سازی تکنيکی »
آرنولديا
« حمايت مديريت ارشد»« ،مديريت پروژه مناسب» « ،تعريف نيازمندی های سازمان و ذی
نفعان » » ،آموزش مرتب و اثربخش کارکنان » «،بهبود فرآيندها» «،مديريت تغييرات
سازمانی» و« تعريف دقيق اهداف پروژه»
سقوط ERP
نکته مهمی که در اجرا و پياده سازی يک سيستم ERPبايد مد نظر قرار گيرد آن است که آيا اين
مجموعه نرم افزاری با وضع موجود شرکت خريدار نرم افزار ،تطابق دارد يا نه ؟
دو راه حل :
.1تغييرفرايندهای موجود مطابق با سيستم ERP
تغييرات در مسئوليتها ،نحوه کار ،وظايف پرسنل و روشهای انجام
کار و ...به عبارتی الزم است فرآيند مهندسی مجدد ( )Reengineeringدرسطح شرکت اجرا شود.
.2تغيير بسته نرم افزاری موجود بر اساس شرايط خاص آن شرکت
احتمال بروز مشکالت ( )BUGSدر نرم افزار
اشکاالت خاصی را در بروزرسانی نرم افزار ( )UPGRADINGدر نسخه های بعدی ايجاد خواهد کرد
مقاومت در برابر تغيير ()%82
مهارتهای ناكافی تيم پروژه()%44
حمايت و پشتيبانی ناكافی()%72
حوزه فعاليت نامشخص()%44
انتظارات غير واقعی()%65
عدم وجود برنامه مشخص مديريت تغيير()%43
مديريت ضعيف پروژه ()%54
عدم وجود يک نگرش فرآيندی به مسئله()%41
جالب توجه نبودن عامل تغيير()%46
عدم وجود انسجام در جنبه فناوری اطالعات مسئله() %36
افراد تيم در پروژههای ERP
انتخاب افراد مناسب و شايسته از داخل شركت
نمايندگانی از شركت فروشنده نرم افزار برای شروع فرآيند راه اندازی پروژه به خدمت گرفته
خواهند شد .
مديريت پروژه
نقش مشاور مدير پروژه
قهرمان پروژه ))Champion
كميته راهبری
نماينده ای از فروشنده بسته نرم افزاری
تحليلگر بسته نرم افزاری
.......................
سازماندهی پروژههای ERP
روش انفجاری ))Big-Bang Approach
سازمان همه سيستمهای قديمی خود را يکباره کنار میگذارد و يک سيستم واحد را در کل سازمان نصب
میکند.
راهبرد فرانشيز))Pilot Approach
معموال اين روش پيادهسازی با نمايش يا پيادهسازی آزمايشی در يک بخش صبور و پذيراتر از سازمان
آغاز میشود.
روش تغيير سريع))Phased Approach
تمرکز اصلی پيادهسازی در اين روش بر چند فرآيند کليدی است که تعداد آنها اندک خواهد بود.
سازمان های ايرانی و استفاده از ERP
در دنيا در حال حاضر شرکت های بزرگی همچون ،J.D.Edwards ،Oracle ،SAP
Lawson ،Bann ،PeopleSoftو
QADو ....از اصلی ترين توليد کنندگان و
صادرکنندگان نرم افزار ERPدر جهان هستند.
در زمينه توليد نرم افزارهای ERPدر ايران شرکت های در حال انجام فعاليت هستند ،فعاليتی که برخی
کارشناسان معتقداند راه به جای نمی برد ،چرا که :
طراحی و راه اندازی نرم افزاری های ERPنيازمند سرمايه گذاری در حد کالن است و کشور ايران
توان ساخت ERPرا به دليل اين که نتوانسته نرم افزارهای يکپارچه را توليد کند ،ندارد .
عدم وجود ارتباط ميان برنامه نويسان و طراحان با کاربران غير حرفه ای است.
برنامه نويسان ،خودشان کار طراحی GUIرا بعهده میگيرند.
، برنامه نويسان جزء افرادی هستند که زير خط فقر زندگی میکنند!!
با وجود استقبال فراوان شرکت ها برای راه اندازی اين سيستم هنوز استفاده از نرم افزار ERPبه
طور گسترده در کشور پياده نشده است.
مٍثال:
شركت ايران خودرو يكی از ماژول های مالی نسخه R/3را از شركت SAPخريداری كرده است كه
اين نسخه مربوط به سال 2000و در واقع ارتقای نسخه دهه 70اين شركت بوده كه به ايران خودرو
فروخته شده است كه اين نسخه كامالبه دور از تكنولوژی های نوين و زيرساخت های جديد و مطرح
دنيا است.
با توجه به پيچيدگی وظايف وزارت بازرگانی و بر اساس سند چشم انداز فناوری اطالعات و ارتباطات
وزارت بازرگانی ،مديران ارشد اين سازمان انتخاب ERPرا به صورت نظام مند در برنامه های اين
حوزه قرار دادند .از سال ، 1386پروژه انتخاب ERPبا متدولوژی ( روش شناسی) شرکت TEC
از کشور کانادا با مشارکت شرکت خدمات انفورماتيک راهبر آغاز گرديد .اين پروژه با صرف هزينه و
زمان قابل مالحظه ای ،در نهايت نتوانست به انتخاب ERPمناسب برای اين سازمان منجر گردد.
نرم افزار های Open Sourceدر زمينه ERP
Wavelet
بزرگترين نرم افزار Open Sourceجنوب شرقی آسيا است
Compiere
ديگر محصول Open Sourceاست که از مرورگر Mozillaو ديگر محصوالت Open
Sourceدر نرم افزار خود استفاده میکند.
ERP5
زبان برنامه نويسی استفاده شده در اين نرم افزار ،زبان برنامه نويسی Pythonاست
SAP
بزرگترين محصول نرم افزاری مربوط به تجارت در جهان بشمار میرود . .قابليتی كه اين نرم افزاردارد آن
است كه در شركتهای چند مليتی نيز ميتواند براحتی مورد استفاده قرار گيرد .
سازندگان مطرح نرم افزارهای ERP
Wavelet Enterprise Management Portal
سازنده محصول Waveletاست که مرکز آن در حال حاضر در کشور مالزی قرار دارد.
SAP AG
اين شرکت برزگترين شرکت اروپايی طراحی محصوالت ERPاست .توسط پنج مهندس سابق شرکت
IBMدر سال ۱۹۷۲در آلمان تاسيس شدسومين شرکت بزرگ نرم افزاری در جهان است .همچنين
نرم افزار SAPبزرگترين محصول نرم افزاری مربوط به تجارت در جهان بشمار میرود.
Oracle Corporation
بعد از بانک داده ،Oracleمشهورترين محصول اين شرکت نرم افزار ERPآن است که از
خود بانک اطالعاتی Oracleاستفاده کرده است.
Microsoft Business Division
که همان بخش تجاری مايکروسافت است .تمامی نرم افزارهايی که قبال طراحی و روانه بازار نموده بود،
بصورت يک مجموعه در آورده و بنام ERPبه دنيای علم و تجارت تقديم کرده است .محصوالتی که
Microsoftدر نرم افزار ERPخود استفاده نموده ،از معجونی از برنامه های زير استفاده نموده
است Project ،FrontPage ،PowerPoint ،Outlook ،Excel ،Access ،Wordو ...
PeopleSoft
با بكارگيری منابع مورد نياز از جمله 500ميليون دالر هزينه و حدود 2000نفر از پرسنل مورد نياز
توانسته است در حال حاضر نسخه 8از نرم افزار خود را با بيش از 150نرم افزار كاربردی مبتنی بر
اينترنت ،به بازار عرضه نمايد.
END