Transcript ERP

ERP
‫مقدمه‪:‬‬
‫• اواخر قرن بيستم‪ ،‬كسب و كار تحت تأثير سه پديده مهم تغيير شكل‬
‫يافت‪ :‬مشتري‪ ،‬رقابت‪،‬تغيير‬
‫مشتری‪ :‬ديگر به هر کاال و هر کيفيت رضايت نمی دهد‪.‬‬
‫رقابت‪ :‬به دليل افزايش جمعيت و گستردگی جهانی شدن رقابت به‬
‫باالترين شکل ممکن افزايش پيدا کرده است‪.‬‬
‫تغییر‪ :‬هيچ مشتری حاضر به خريد خدمات ثابت و بدون تغيير‬
‫نيست از طرف ديگر هرتوليد کننده ای اگر کاالهای خود را با تنوع‬
‫همراه نکند در بازار رقابت عقب می ماندعالوه بر اين در دنيای پر‬
‫از رقابت امروز سازمانها و کارفرمايان و صاحبان مشاغل با‬
‫مشکالت و فشارهای بی شماری از طرف رقيبان ‪ ،‬مشتريان ‪،‬‬
‫شرکا ‪ ،‬و ‪ ...‬روبرو هستند‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫برای اينکه يک سازمان يا توليد کننده از قافله عقب نماند‬
‫نياز به عناصر حياتی ذيل است‪:‬‬
‫‪-1‬بهره وری باال و برنامه ريزی صحيح‬
‫‪-2‬کنترل قيمت تمام شده محصوالت‬
‫‪-3‬مديريت صحيح مواد و موجودی کاال‬
‫‪-4‬کنترل تعهدا ت سازمان و نقد ينگی‬
‫‪ERP‬‬
‫با اين مقدمه به اهميت سيستمهای اطالعاتی پی می بريم‪:‬‬
‫سيستمهای اطالعاتی توانسته است به عنوان يکی از ابزارهای کارآمد‬
‫در پاسخگويی به اين فشارها ‪ ،‬نقش مناسب و موثری بر عهده داشته‬
‫باشد ‪ .‬با وجود چنين نقش ارزنده ای که اين سيستمها در بقاي‬
‫سازمانهاي امروزي بازي مي كند‪ ،‬نبايد فراموش كرد كه اين‬
‫سيستمهاهمانند شمشيري است كه در صورت استفاده نا بجا و يا پياده‬
‫سازي نامناسب‪ ،‬بنيان سازمان را به طور كامل بر باد مي دهد‬
‫خطري كه متاسفانه تا كنون گريبانگير ‪ %50‬شركتهايي شده است كه‬
‫اين سيستمها را پياده سازي نموده اند‪.‬‬
‫اکنون اين سوال مطرح می شود که با توجه به گستردگی شرکتهای‬
‫ارايه دهنده اين سيستمهاچه نوع سيستمی برای سازمان يا شرکت ما‬
‫مناسب است؟ که برای جواب به اين سوال بايد ابتدا انواع طبقه بندی‬
‫اين سيستمها را از نظر کاربردی بدانيم‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫انواع سیستمهای نرم افزاری از نظر کاربردی‪:‬‬
‫• ‪-1‬سیستمهای کوچک تک منظوره‬
‫• ‪-2‬سیستمهای جزیره ای‬
‫• ‪-3‬سیستمهای اطالعاتی ‪MIS‬‬
‫• ‪ -4‬سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمانی ‪ERP‬‬
‫‪ERP‬‬
‫سیستمهای کوچک تک منظوره ‪:‬‬
‫اين سيستمها بصورت پکهای آماده عرضه می شوند که شامل خالصه‬
‫ای از بسياری از عملکردهای حسابداری می باشد تمام عمليات مربوط‬
‫به موجوديهای نقدی وبانکی و خريد و فروش و صدور اسناد‬
‫حسابداری و کنترل موجودی کاالها را شامل می شود‪.‬‬
‫اين سيستمها معموال مورد نياز مشاغل کوچک می باشند معموال‬
‫برای مشاغل ‪ 1‬تا ‪5‬نفره است‪.‬‬
‫فرايند حسابداری در اين سيستمها بسيار ساده است مثال فرايند فروش‬
‫کاال‬
‫درخواست مشتری ‪ >--------‬فاکتور فروش ‪----‬سند حسابداری فروش‬
‫شرکتهای شاغل در اين زمينه‪:‬‬
‫مانند سيستمهای شرکتها ی طرفه نگار ‪ ،‬برليان ‪ ،‬آسان ‪ ،‬رافع ‪ ،‬و غيره‬
‫‪ERP‬‬
‫سیستمهای جزیره ای ‪:‬‬
‫مجموعه ای از سيستمهايی مالی و اداری می باشد که هر کدام‬
‫بصورت جداگانه عمل می کندو توسط کاربر اطالعات بين‬
‫سيستمها رد و بدل می شود ‪ .‬مثال در سيستم فروش فاکتور‬
‫فروش صادر می شود و سپس بصورت جداگانه در سيستم‬
‫صدور سند توسط کاربر سند حسابداری صادر ميشود البته اين‬
‫سيستمها تکامل يافته سيستمهای تک منظوره است و می تواند در‬
‫برخی موارد بين اجزای ان ارتباط باشد ولی اين ارتباط ضعيف‬
‫است ‪ .‬در سيستم های جزيره ای ما می توانيم به راحتی با‬
‫تغييرات کنار بياييم‪ ،‬چون هر مجموعه کار خود را جداگانه انجام‬
‫می دهد‪،‬ابزار ساده تر است‪ ،‬نقش انسان بيشتر است و در واقع‬
‫سطح نيازها به سيستم و توقعات پايينتر است‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫سیستمهای اطالعاتی ‪:MIS‬‬
‫• سيستمهای مديريت اطالعات سازمان ‪ ،‬نام ديگر اين سيستمها‬
‫سیستمهای یکپار چه اطالعات است ‪ .‬اين سيستمها امروزه‬
‫در اکثر سازمانهای ايران بکار می رود ‪.‬اين سيستمها به‬
‫صورت يک بسته نرم افزاری ارايه می شوند که اغلب‬
‫ساختاري يكپارچه و همواره غير منعطف دارند و طبيعتا‬
‫نميتوانند نياز اطالعاتي سازمانهاي بزرگ را كه فرايندهاي‬
‫پيچيده و اختصاصي دارند‪ ،‬پوشش دهند‪ .‬اين سيستمها تکامل‬
‫يافته سيستمهای جزيره ای است ‪ .‬با اين تفاوت که ارتباط بين‬
‫اجزای سيستم کاملتر شده است ولی فاقد فرايند و قاعده‬
‫انعطاف پذير است ‪.‬‬
‫فرايندهای اين سيستمها محدود است ‪ .‬اين سيستمها تركيبي‬
‫از سه پديده سيستم ‪ ،‬اطالعات و مديريت ميباشد‪ .‬سيستم‬
‫اطالعات مديريت به معني مديريت برپايه اطالعات مي باشد‬
‫‪ERP‬‬
‫• همانطور كه مي دانيم براي مديريت درقرن ‪ 21‬نمي توانيم از دوعامل چشم پوشي‬
‫كنيم‪:‬‬
‫‪-1‬استراتژي رقابت؛‬
‫• و ‪-2‬كاهش هزينه ها‪ ،‬كه خوديك سياست رقابت صادراتي مي باشد‪.‬‬
‫• براي لحاظ كردن اين دواستراتژي به كاربردن سيستم هاي اطالعات مبني برفن‬
‫آوريهاي اطالعات وارتباطات ضروري مي نمايد‪.‬‬
‫مديران امروز‪ ،‬با انبوهي ازاطالعات روبرو هستند‪ .‬اطالعاتي كه به عنوان داده‬
‫هاي سيستم بايستي پردازش گرديده وقابل فهم وتميزو نگهداري وبازيابي گردد‪.‬‬
‫در واقع‪ ،‬بسته های نرم افزاری‪ ،‬نيازهای محدود را برآورده ميسازند البته‬
‫فرآيندها دراين سيستمها کمی پيچيده تر از مورد ‪ 2‬است‪.‬‬
‫مثال فرايند فروش‬
‫درخواست مشتری ‪--------‬تحويل از انبار‪-------‬صدور فاکتور فروش‪------‬سند‬
‫حسابداری فروش‬
‫‪ERP‬‬
‫مهمترین بخشهای ‪MIS‬‬
‫• حوزه مالی‪:‬‬
‫ حسابداري مالي و كنترل بودجه ‪ -‬حسابداري اعتبارات ‪ -‬مديريت منابع و‬‫وجوه نقد ‪ -‬حسابداري انبار ‪ -‬حسابداري اموال‬
‫حوزه اداری ‪:‬‬
‫ اتوماسيون اداري ‪ -‬مديريت منابع انساني ‪ -‬كنترل كاركرد كاركنان(تايم شيت)‬‫حوزه بازرگاني‪:‬‬
‫مديريت قراردادها ‪-‬خريد خارجي (سفارشات) ‪-‬خريد داخلي (تداركات)‬‫مديريت فروش ‪ -‬مديريت توزيع‬‫حوزه تولید و تجهیزات‪:‬‬
‫برنامه ريزي توليدنگهداري و تعميرات ماشين آالت‬
‫اطالعات مهندسي‬
‫و تجهيزات‬
‫حوزه مدیریت‪:‬‬
‫جمع آوري و تهيه گزارشات آماري و تجميعي‬
‫مديريت مديريت سهام‬
‫گزارش دهي به‬
‫‪ERP‬‬
‫ادامه ‪:MIS‬‬
‫• هر کدام از سيستمهای فوق به صورت يکپارچه کار می‬
‫کند و با هم در ارتباط است اما اين ارتباط فاقد فرايندهای‬
‫کامل است بلکه صرفا فرايندی ساده در نظر گرفته می‬
‫شود همانندمثال فروش‪.‬‬
‫اين سيستمها نه تنها بر اساس فرايندهای ساده کار می‬
‫کنند بلکه امکان پی گيری فرايندی يا تغيير فرايندی در‬
‫اکثر اين سيستمها امکان پذير نيست ‪.‬‬
‫نکته ‪ :‬اکثر سيستمهای مورد استفاده فعلی در سازمانها از‬
‫همين نوع است‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
ERP ‫سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمانی‬
Enterprise Resource Planing
ERP
‫تاریخچه ‪: ERP‬‬
‫• قبل از سال ‪ 1960‬ميالدی‬
‫• دراين مدت نرم افزارهايی به نام ‪ BOM Processors‬توسعه پيدا کرده بودند که‬
‫هدف عمده آنها استخراج مواد الزم برای توليد تعدادی محصول بود‪.‬‬
‫• بين سالهای ‪ 1960‬و ‪ 1970‬ميالدی‬
‫• در اوايل اين دهه تمرکز نرم افزاری بيشتر بر روی سيستمهای کنترل موجودی بود‪.‬‬
‫• اما در اواخر اين دهه مفهوم ‪ MRP‬و يا برنامه ريزی مواد مورد نياز معرفی و نرم‬
‫افزار ‪ MRPI‬توسط شرکت ‪ IBM‬توسعه پيدا کرد‪.‬اين سيستم بصورت برگشتی‪،‬‬
‫زمان تحويل اقالم مورد نياز برای ساخت يک محصول خاص را از زمان تحويل به‬
‫مشتری تا زمانيکه مورد نياز برای مونتاژ شدن روی خطوط مونتاژ بود‪ ،‬برنامه‬
‫ريزی می کردند‪.‬‬
‫• اين سيستم ارتباط بين توليد و استراتژی های رقابتی سازمان را چندان مد نظر قرار‬
‫نمی داد‪ .‬ضمنا ظرفيتهای توليدی سازمان چندان در اين سيستم لحاظ نمی شدند‪.‬و‬
‫مهمترين مشکل اين سيستمها امکانات سختافزاری و نرمافزاری گرانقيمتی بود که‬
‫بعضا در مراکز دانشگاهی و يا نظامی مستقر بودند‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫بین سالهای ‪ 1970‬و ‪ 1980‬میالدی‬
‫• تمرکز بر ‪ MRPI‬با توجه به برنامه کالن توليد يا ‪MPS‬و‬
‫توسعه ‪ MRP‬حلقه بسته‪ .‬در اين سيستمها امکان بروز‬
‫نارسايی در زنجيره توليد به حداقل رسيد اما همچنان اين‬
‫سيستمها فقط برنامه ريزی توليد را انجام داده و حمايت‬
‫چندانی از ساير منابع توليد نداشتند‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫بین سالهای ‪ 1980‬و ‪ 1990‬میالدی‬
‫• گسترش ‪ MRPI‬به کف کارگاه و توسعه ‪ MRPII‬که برنامه‬
‫ريزی بخش زيادی ازمنابع توليدی را انجام می داد‪ .‬در اوايل‬
‫همين دهه سيستمهای ‪ DRP‬يا سيستمهای برنامه ريزی توزيع‬
‫که مستقل از ‪ MRPII‬عمل می کردند وارد اين سيستم شده و‬
‫عمال مشکل عدم ارتباط اين دو سيستم با يکديگر مرتفع‬
‫گرديد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫بین سالهای ‪ 1990‬و ‪ 2000‬میالدی و پس از آن‬
‫• گسترش ‪ MRPII‬به ساير حوزه ها و اضافه نمودن سيستمهای پشتيبان تصميم به‬
‫‪ MRPII‬توسعه يافته که در تمام عرصه های توليدی‪ ،‬خدماتی‪ ،‬تجاری‪ ،‬توزيع و‬
‫‪ ...‬کارايی داشت‪ .‬مشکل عمده سيستمهای ‪ MRPII‬و توسعه يافته های آن اين بود‬
‫که تنها سيستم توليدی ساخت به منظور انبار يا ‪ MTS‬را پشتيبانی می کرد و‬
‫ساير سيستمهای توليدی را چندان پوشش نمی داد‪.‬‬
‫• در سال ‪1992‬ساختار يك سيستم اطالعاتي يكپارچه توسط دو نفر به نامهای‬
‫‪Yakhou‬و ‪ Rahali‬توسعه يافت ‪ .‬در اين ساختار ‪ ،‬به اشتراك گذاري داده ها‬
‫بين كاربران اين امكان را ايجاد ميكرد تا به سادگي و بسرعت داده هاي مورد‬
‫نياز واحدهاي ديگر را در اختيارشان قرار دهند و همچنين مديران بخشهاي ديگر‬
‫نيز قادر بودند بصورت يك سيستم جامع و يكپارچه با يكديگر در ارتباط باشند و‬
‫گزارشات مورد نياز خود را از يك سيستم واحد استخراج نمايند‪.‬‬
‫• با ظهور ‪ ERP‬در حوزه توليد‪ ،‬تمامی سيستمهای توليدی تحت پوشش قرار‬
‫گرفتند‪ .‬بخشها‪ ،‬فرايندها و وظايف مختلفی از جمله کنترل کيفيت‪ ،‬نگهداری و‬
‫تعميرات‪ ،‬حسابداری و مالی و ‪ ...‬به سيستمهای توليدی متصل شده و ‪ ERP‬به‬
‫عنوان حد فاصل سيستمهای ‪ SCM‬و ‪ CRM‬مطرح گرديد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• در سال ‪ ، 1995‬مقوله اينترنت وارد ‪ ERP‬شد و در سال های‬
‫‪ EDI ، 2000- 1998‬و ‪ ERP‬با يکديگر پيوند خوردند‪ .‬در سال‬
‫‪ 2000‬اينترنت به عنوان جزيی تفکيک ناپذير از ‪ ERP‬محسوب و‬
‫سيستمهای ‪ ERP‬تحت وب توسعه يافتند که فناوری چند اليه ای در‬
‫معماری سيستم اطالعاتی را پشتيبانی می کنند‪ .‬امروزه هم‬
‫سيستمهای جديدی با عنوان ‪ ERP II‬در حال توسعه هستند که‬
‫اساس آنها وب بوده و تمرکز بسيار زيادی بر حمايت از ماژول‬
‫‪ SCM‬دارند و عمال در تعريف امروز‪ ،ERP‬آن را کامال مرتبط‬
‫و جدايی ناپذير از ‪ SCM‬تعريف می نمايند‪.‬‬
‫• در سال ‪ 1998‬بيش از ‪ 20.000‬سازمان درسراسر جهان مبلغی‬
‫افزون بر ‪ 17‬ميليارد دالر در زمينه ‪ ERP‬سرمايه گذاری نموده‬
‫اند که اين رقم در سالهای بعد بين ‪ 30‬تا ‪ 50‬درصد رشد داشته و‬
‫در سال ‪ 2003‬به رقمی نزديک به ‪ 100‬ميليارد دالر رسيده‬
‫است‪.‬ودر سال ‪ 2013‬اين رقم به ‪ 830‬ميليارد دالر رسيده است‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫روند تدریجی تکامل سیستم ‪ ERP‬در شکل زیر به طور اجمالی آمده است‪.‬‬
‫• در واقع ‪ ERP‬نتيجه ‪ ۴۰‬سال تجربه‪ ،‬سعی و خطا است و به دليل بهبود‬
‫مستمر در تکنيکهای موجود در مديريت سازمانها و رشد سريع فناوری‬
‫اطالعات‪ ERP ،‬نيز همراه آن رشد کرده و روند تکاملی خود را طی نموده‬
‫است‪ .‬بنابراين مفاهيم بنيادی بسيار قوی (که در ساليان متمادی شکل گرفتهاند)‬
‫زيرساختارهای سيستمهای ‪ ERP‬را تشکيل میدهند‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫میتوان سیر تکاملی و تدریجی ‪ ERP‬را در چهار مرحله به صورت‬
‫زیر خالصه کرد‪:‬‬
‫• مرحله اول‪ :‬يکپارچگی توليد‬
‫• مرحله دوم‪ :‬يکپارچگی سازمان‬
‫• مرحله سوم‪ :‬يکپارچگی بر مبنای مشتریمداری‬
‫• مرحله چهارم‪ :‬يکپارچگی بين سازمانی‬
‫‪ERP‬‬
‫تقسیمبندی فوق در شکل زیر به صورت واضحتری‬
‫نشان داده شده است‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫‪ ERP‬چیست؟‬
‫• برای برنامهريزی منابع سازمان (به انگليسی‪Enterprise :‬‬
‫‪( )resource planning‬به اختصار ‪ )ERP‬تعاريف متعددی‬
‫ارائه شده است که تقريبا همگی يک مفهوم را بيان میکنند‪.‬‬
‫• ‪ ERP‬را می توان به عنوان نرم افزار يکپارچه ی تعريف نمود‬
‫که داری اجزاء و يا ماژولهايی برای برنامه ريزی‪ ،‬توليد‪ ،‬فروش‪،‬‬
‫بازاريابی‪ ،‬توزيع‪ ،‬حسابداری‪ ،‬مديريت منابع انسانی‪ ،‬مديريت‬
‫پروژه‪ ،‬مديريت خدمات و نگهداری و تعميرات‪ ،‬مديريت حمل و‬
‫نقل و بازرگانی الکترونيک است‪.‬‬
‫• معماری و ساختار‪ ERP‬بگونه ای است که يکپارچگی و جمعيت‬
‫اطالعات سطح سازمان را فراهم نموده و جريانی روان از‬
‫اطالعات بين بخشهای مختلف سازمان فراهم می آورد‪.‬‬
‫• روشی برای برنامه ريزی و کنترل موثر تمامی منابع مورد نياز‬
‫بری دريافت‪ ،‬توليد‪ ،‬ارسال و پاسخگويی به نياز های مشتريان‪،‬‬
‫درشرکتهای توليدی‪ ،‬توزيعی و خدماتی‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫تعاریف متعدد‪:ERP‬‬
‫• ‪ ERP‬يک بسته نرم افزاری تجاری است که هدف آن يکپارچگی اطالعات و‬
‫جريان اطالعات بين تمامی بخشهای سازمان از جمله مالی‪ ،‬حسابداری‪ ،‬منابع‬
‫انسانی‪ ،‬زنجير عرضه و مديريت مشتريان است‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• ‪ ERP‬يک پايگاه داده‪ ،‬يک برنامه کاربردی و يک واسط يکپارچه در تمامی‬
‫سازمان است‪.‬‬
‫• سيستمهای ‪ ERP‬سيستمهای اطالعاتی قابل تغيير و تنظيمی هستند که اطالعات‬
‫فرآيند های مبتنی بر اطالعات در سازمان را در درون واحدهای سازمانی و‬
‫بين آنها يکپارچه می نمايد‪.‬‬
‫• ‪ ERP‬سيستمهای مبتنی بر کامپيوتر هستند که برای پردازش تراکنشهای‬
‫سازمان طراحی شده اند و هدف آنها تسهيل برنامه ريزی‪ ،‬توليد و پاسخگويی‬
‫به موقع به مشتريان در محيطی يکپارچه است‪.‬‬
‫• ‪ ERP‬يک راه حل سيستمی مبتنی بر فناوری اطالعات است که منابع سازمان‬
‫را توسط يک سيستم به هم پيوسته به سرعت و بادقت و کيفيت باال در کنترل‬
‫مديران سطوح مختلف سازمان قرار می دهد تا بطور مناسب فرآيند برنامه‬
‫ريزی و عمليات سازمان را مديريت نمايد‪.‬‬
‫• ‪ ERP‬به مثابه ستون فقرات اطالعاتی يک سازمان از لحاظ بانک های‬
‫اطالعاتيفرآيند های سازمانی محسوب شده و به منزله نرم افزاری بری‬
‫پشتيبانی فرآيند های داخلی سازمان است‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫تعریف جامع ‪:ERP‬‬
‫• يک بسته نرم افزاری کاربردی درون سازمانی‪ ،‬جامع و سازمان‬
‫نگر‪ ،‬ماژوالر‪ ،‬استاندارد و شامل يک مجموعه از ماژولهای‬
‫يکپارچه‪ ،‬آماده راه اندازی‪ ،‬از پيش طراحی شده و از پيش‬
‫مهندسی شده ولی قابل تنظيم و پيکربندی بر اساس نيازهای پويای‬
‫سازمانها است‪ .‬اين راه حل کامال انعطاف پذير‪ ،‬فرآيندگرا و‬
‫اطالعات محور بوده و شامل کليه فعاليتها و فرآيندهای اصلی و‬
‫مؤثر در ايجاد ارزش افزوده سازمان است‪ .‬فرآيندهای از پيش‬
‫تعريف شده در سيستم بر اساس تجربيات و گزينههای برتر‬
‫استخراج شدهاند ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫اجزای سیستم های ‪:ERP‬‬
‫• معموالً سیستم های ‪ ERP‬دارای اجزای ذیل می باشند ‪:‬‬
‫• مالی ‪ -‬حسابداری‬
‫• منابع انسانی‬
‫• ساخت و توليد‬
‫• مديريت زنجيره تامين‬
‫• مديريت پروژه‬
‫• مديريت ارتباط با مشتری‬
‫• انبار داده ها‬
‫• کنترل دسترسی‬
‫‪ERP‬‬
‫ویژگي هاي سیستم هاي ‪:ERP‬‬
‫• انعطاف پذيري‪ :‬سيستم هاي ‪ ERP‬بايد بتوانند به نيازهاي متغير‬
‫سازمان ها و شركت هاي استفاده كننده پاسخ دهند‪ .‬همچنين اين‬
‫سيستم بايد به گونه اي باشد كه هر جزيي از بسته نرم افزاري بتواند‬
‫بدون تاثير در روش هاي ديگر در هر سازماني‪ ،‬تغيير كرده‪ ،‬اضافه‬
‫يا حذف شود‪.‬‬
‫فراگير بودن‪ :‬سيستم هاي ‪ ERP‬بايد وظايف سازماني مختلفي را‬
‫پشتيباني كنند و متناسب با طيف وسيعي از سازمان ها مورد استفاده‬
‫قرار گيرند‪.‬‬
‫فرا شركتي‪ :‬اين سيستم ها بايد به صورت ‪ online‬به سازمان هاي‬
‫ديگر و ساير شركاي تجاري از جمله تامين كنندگان و مشتريان‬
‫متصل باشند‪.‬‬
‫• بهترين روش هاي موجود‪ :‬مجموعه اي از بهترين روش هاي مورد‬
‫استفاده و تجربه شده در جهان بايد در اين نرم افزارها گردآوري‬
‫شده باشد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• شبيه سازي واقعيت‪ :‬بناي طراحي و استفاده از اين نرم‬
‫افزارها‪ ،‬شبيه سازي اقدامات و فرايندهايي است كه در‬
‫سازمان انجام مي گيرد‪.‬‬
‫ساير ويژگي ها‪ :‬عالوه بر موارد كليدي مطرح شده‪ ،‬مي‬
‫توان به ويژگي هايي همچون كاهش كارها‪ ،‬حذف دوباره‬
‫كاري و بهينه سازي منابع‪ ،‬محيط كاربر پسند (شامل‬
‫راهنمايي ‪ online‬و رابط گرافيكي مناسب)‪ ،‬انعطاف‬
‫پذيري در انطباق با قوانين كشورها (در زمينه هاي مالي‪،‬‬
‫مالياتي‪ ،‬فروش‪ ،‬صادرات و واردات)‪ ،‬دسترسي آسان به‬
‫اطالعات و نامحدود بودن در ثبت اطالعات از نظر حجم‬
‫ركوردهاي اطالعاتي‪ ،‬اشاره كرد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫تعریف ماژول ‪:‬‬
‫• در ‪ ERP‬ها برای حوزه های کاری مختلف سازمان (مانند ‪:‬مالی –‬
‫نيروی انسانی ‪ )...‬برنامه های جداگانه ای آماده شده است که سازمان را‬
‫قادر می سازد با تشخيص نيازهای خود‪ ،‬قسمتی و يا تمام حوزه های‬
‫کاری خود را تحت پوشش سيستم ‪ ERP‬قرار دهد‪ .‬به هريک از برنامه‬
‫های جداگانه فوق که بر اساس فرايند های حوزه کاری خاص نوشته می‬
‫شوند ماژول می گويند‪ .‬در ‪ERP‬های استاندارد ماژولها کامال قابل‬
‫اتصال به يکديگر بوده و به تنهايی نيز قابل پياده سازی ميباشند‪.‬‬
‫• ساخت وتولید‬
‫• مهندسی‪ ،‬هزين ٔه مواد‪ ،‬برنامه و جدول زمانی‪ ،‬ظرفيت‪ ،‬مديريت کارکنان‪،‬‬
‫کنترل کيفيت‪ ،‬مديريت هزينهها‪ ،‬فرايندهای ساخت و توليد‪ ،‬پروژههای‬
‫ساخت‪ ،‬جريان توليد‪.‬‬
‫• مدیریت زنجیرهای ملزومات‬
‫• صورت موجودی‪ ،‬خريد‪ ،‬ترکيب محصوالت‪ ،‬برنامهريزی ملزومات‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫تفاوت سیستمهای اطالعات مدیریت ‪ MIS‬با ‪: ERP‬‬
‫• برنامهريزی منابع سازمان را بايد جديدترين ابزار موجود و تکامل يافته‬
‫سيستمهای اطالعات مديريت دانست‪.‬‬
‫• مبنای کارکرد ‪ ERP‬تفکر فرآيندی به جای ساختارهای وظيفهای و تبديل‬
‫خواستههای مشتری به دادههای کمی در جهت افزايش رضايت مشتريان‬
‫است‪ .‬سيستم اطالعات مديريت ( ‪ ،)MIS‬اطالعات مورد نياز براي‬
‫تصميم گيري افراد ذيصالح و مديران ارشد را بطور جداگانه از ساير‬
‫زير سيستم هاي موجود در يك سازمان گردآوري مي نمود واين در حالي‬
‫بود كه گزارشات تهيه شده نيز در پاره اي از مواقع با هم تناسخ و تناسب‬
‫الزم را نداشت مثال قيمت تمام شده اي كه توسط حسابداري صنعتي تهيه‬
‫مي شد با بهاي تمام شده ارائه شده توسط قسمت توليد همخواني نداشت‪.‬‬
‫علت اين ناهمگوني عدم گردش صحيح و كامل اطالعات بين امور مالي‪،‬‬
‫مديريت ستادي‪ ،‬توليد و انبارداري بود‪.‬‬
‫• ‪ ERP‬اين سيستم هاي منفرداز هم را بصورت يك مجموعه كامل در مي‬
‫آورد كه اين مجموعه از ماژول هاي نرم افزاري معادل با هر يك از‬
‫سيستم هاي منفرد قبلي‪ ،‬تشكيل شده است‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• حسابداري‪ ،‬توليد‪ ،‬انبارداري‪،‬خريد و فروش و ساير سيستم‬
‫هاي موازي موجود در سازمان هنوز ماهيت خود را حفظ مي‬
‫كنندبا اين تفاوت كه اين سيستم ها به نحوي به يكديگر متصل‬
‫مي شوند كه گردش اطالعات بطورسيال در كليه اين سيستم‬
‫ها جريان پيدا كرده و بطور مثال يك مدير براحتي ميتواند به‬
‫اطالعات مالي‪ ،‬توليد‪ ،‬انبارداري و ‪ ...‬دريك آن دسترسي‬
‫داشته باشد و اين سهولت دسترسي در سيستم هاي ‪ MIS‬بدين‬
‫طريق وجود نداشت‪ .‬يكي از ويژگي هاي ‪ ERP‬اين است كه‬
‫آنقدر انعطاف پذير هستند كه بتوان بعضي از ماژول ها را‬
‫بدون نياز به داشتن كل مجموعه راه اندازي كرد‪.‬برنامهريزی‬
‫منابع سازمان میکوشد تا تمام فرآيندهای سازمان به صورت‬
‫يکپارچه و با نگرش فرآيندی با يکديگر مرتبط نمايد‪ .‬عالوه‬
‫بر يکپارچگی‪ERP ،‬گزينههای برتر را نيز نشان میدهد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫مهمترین موارد تفاوت بین سیستمهای اطالعاتی مدیریت و سیستمهای‬
‫برنامهریزی منابع سازمان‬
‫• سيستمهای ‪ ERP‬به صورت بستههای نرم افزاری مرتبط به هم و مجتمع هستند‬
‫در حالی که‪ MIS‬ها ممکن است چنين نباشند ‪.‬‬
‫‪- ۲‬بستههای نرم افزاری ‪ ERP‬درون يک سازمان تهيه نمیشوند بلکه از‬
‫فروشندگان نرم افزاری خريداری میگردند و قسمت اعظم يک سازمان را‬
‫پوشش داده‪ ،‬جريان اطالعات را در تمام طول سازمان تسهيل میکنند ‪.‬‬
‫‪- ۳‬بستههای نرم افزاری ‪ERP‬بر مبنای فرآيندهای کسب و کار هستند و نه بر‬
‫مبنای اجزای وظيفهای کسب و کار و اين مهمترين تفاوت آنها با سيستمهای‬
‫اطالعاتی مديريت‪ MIS‬به حساب میآيد ‪.‬مثال‬
‫فرايند فروش در سيستم ‪:MIS‬‬
‫درخواست مشتری ‪--------‬تحويل از انبار‪-------‬صدور فاکتور فروش‪------‬سند‬
‫حسابداری فروش‬
‫ولی فرايند فروش در سيستم ‪:ERP‬‬
‫در خواست مشتری ‪------‬پيش فاکتور فروش‪--------‬عقد قرارداد حقوقی ‪------‬‬
‫مجوز تحويل فروش‪---‬‬
‫‪-------‬تحويل کاال از انبار ‪------‬محاسبه قيمت تمام شده کاال‪-------‬فاکتور‬‫فروش ‪-----‬سندحسابداری فروش‬
‫‪ERP‬‬
‫‪ ERP -4‬فقط از يک پايگاه داده استفاده میکند در حالی که‬
‫‪MIS‬ها ممکن است مرکز دادههای خاص خودشان را داشته باشند‬
‫و لزوما با هم مرتبط نباشند ‪.‬‬
‫‪- ۵‬تکنولوژی توليد و محيط توسعه بستههای ‪ ERP‬يکسان و‬
‫مشابه است ولی در ‪ MIS‬هر بخش ممکن است در محيط و بستر‬
‫جداگانهای تهيه و اجرا شود‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫نیازمندیهای پیاده سازی ‪:ERP‬‬
‫• پياده سازی پروژه های ‪ ERP‬مانند هر پروژه ديگری نيازمند به بسترسازی و‬
‫مهيانمودن امکاناتی است تا ريسک شکست پروژه را پايين آورده و عمليات‬
‫مربوط به فاز پيادهسازی را مطمئن تر سازد‪.‬‬
‫• از آنجائيکه انتخاب ‪ ERP‬يک تصميم استراتژيک است هيئت مديره هرسازمانی‬
‫بايد در مورد آن با در نظر گرفتن تمامی جوانب تصميم گيری نمايد ‪.‬‬
‫• تعريف پروژه نمونه يا هادی‪(Pilot).‬‬
‫• ايجاد ساختار مناسب برای اجرای پروژه ‪.‬‬
‫• انتخاب ‪ ERP‬مناسب ‪.‬‬
‫• بررسی و استخراج تفاوت های فرآيند های موجود در سازمان با فرآيندهای‬
‫مستقر در ‪ERP.‬‬
‫• مهندسی مجدد فرآيندها به ميزان تشخيص و صالحديد سازمان ‪.‬‬
‫• ايجاد بستر مخابراتی الزم ‪.‬‬
‫• بومی کردن سيستم ‪ ERP‬به ميزان تشخيص وصالحديد سازمان و استقرار آن‪.‬‬
‫• بررسی نتايج ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• لذا نكته مهمي كه در اجرا و پياده سازي يك سيستم‪ ERP‬بايد مد نظر‬
‫قرار گيرد آن است كه آيا اين مجموعه نرم افزاري با وضع موجود‬
‫شركت خريدار نرم افزار ‪ ،‬تطابق دارد با نه ؟ اين يكي از داليل‬
‫مهمي است كه در روند اجراي فرآيند ‪ ERP‬در شركتهاي خريدار ‪،‬‬
‫اختالل ايجاد ميكند و باعث ميشود گاها در اجراي پروژه چند ميليون‬
‫دالري ‪ ERP‬وقفه ايجاد شود ‪ .‬در چنين شرايطي دو راه وجود دارد‪:‬‬
‫يا اينكه شركت خريدار بايد فرايندهاي موجود خود را تغيير داده و‬
‫مطابق با سيستم ‪ ERP‬سازد و يا بسته نرم افزاري موجود بايد بر‬
‫اساس شرايط خاص آن شركت تغيير داده شود ‪ .‬در حالت اول‬
‫تغييرات عمده اي در مسئوليتها ‪ ،‬نحوه كار ‪ ،‬وظايف پرسنل و‬
‫روشهاي انجام كار و ‪ ...‬ايجاد ميگردد و به عبارتي الزم است‬
‫فرآيند مهندسي مجدد ( ‪ ) Reengineering‬در سطح شركت‬
‫اجرا شود‪ .‬در حالت دوم نيز احتمال بروز مشكالت ( ‪ ) BUGS‬در‬
‫نرم افزار افزايش مي يابد و بعالوه اشكاالت خاصي را در‬
‫بروزرساني نرم افزار ( ‪ ) UPGRADING‬در نسخه هاي بعدي‬
‫ايجاد خواهد كرد زيرا نسخه هاي بعدي نيز بايد بصورت خاص و‬
‫سفارشي توليد شوند‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫هزینه استقرار ‪:ERP‬‬
‫• همانطور که در نمودار مشاهده می شود اگر هزينه کل‬
‫استقرار ‪ A‬واحد باشد‪ %60،‬آن هزينه پياده سازی‪%20 ،‬‬
‫هزينه ايجاد زير ساختهای الزم و ‪ %20‬هزينه نرم افزار‬
‫است‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫هزینه واقعی ‪: ERP‬‬
‫• اخيرا (سال‪)2013‬متا گروپ درباره هزينه كل مالكيت ‪ERP‬‬
‫شامل سختافزار‪ ،‬نرمافزار‪ ،‬خدمات حرفهای و كارشناسان‬
‫داخلی مطالعاتی را انجام داده است‪ .‬ازبين ‪ 63‬شركتی كه‬
‫مورد بررسی قرار گرفتهاند‪ ،‬از جمله شركتهای كوچك ‪-‬‬
‫متوسط و بزرگ صنعتی‪ ،‬مبلغ موردنظر به طور متوسط ‪15‬‬
‫ميليون دالر بوده است و متا گروپ به اين نتيجه رسيد كه پياده‬
‫سازی ‪ ERP‬گران است و چندان به نوع شركتی كه از آن‬
‫استفاده میكند‪ ،‬بستگی ندارد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫هزینههای پنهان‪: ERP‬‬
‫‪ −‬آموزش ‪:‬هزينههای آموزش باالست‪ .‬زيرا كاركنان مجبورند‬
‫مجموعه فرايندهای جديدی را فرا بگيرند‪.‬‬
‫‪ −‬آزمایش و یكپارچه سازی ‪:‬آزمايش ارتباط بين بستههای‬
‫‪ERP‬و ساير بخشها‬
‫‪ −‬سفارشی سازی ‪:‬برنامههای افزودنی تنها سرآغاز هزينههای‬
‫يكپارچه سازی ‪ ERP‬محسوب میشوند‪.‬اين وضعيت زمانی‬
‫رخ میدهد كه نرمافزار ‪ ERP‬نتواند يكی از فرايندهای كسب‬
‫و كار را مديريت كند‪.‬سفارشی سازی میتواند بر هر ماژول‬
‫سيستم ‪ ERP‬تاثير گذارد‪ ،‬زيرا آنها كامال با هم در ارتباطند‪.‬‬
‫ارتقاء بسته ‪ ERP‬نيز معضل بزرگی است‪ .‬زيرا مجبوريد‬
‫دوباره برای نسخه جديد‪ ،‬سفارشی سازی را انجام دهيد‬
‫• تبدیل دادهها ‪:‬تبديل اطالعات نظير سوابق مشتری‪ ،‬عرضه كننده‪،‬‬
‫طراحی محصول از سيستم قديم به سيستم جديد ‪ ERP‬هزينه‬
‫براست ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫‪ −‬تجزیه و تحلیل دادهها ‪:‬اغلب‪ ،‬دادههای سيستم ‪ERP‬به منظور‬
‫انجام تجزيه و تحليل‪ ،‬بايد با دادههای سيستمهای خارجی تلفيق‬
‫شوند‪ .‬كاربرانی كه تجزيه و تحليلهای حجيم انجام میدهند‪،‬‬
‫بايد هزينه انباردادهها را نيز در نظر بگيرند‪ .‬زيرا ‪ERP‬‬
‫شناسايی تغييرات روزانه دادهها را به خوبی انجام نمیدهد و‬
‫برای اين منظور بايد يك برنامه سفارشی نوشته شود ‪.‬‬
‫‪ −‬مشاوره ‪:‬هنگامی كه كاربران نمیتوانند در اين زمينه‬
‫برنامهريزی كنند بايد از مشاور كمك بگيرند‪ ،‬لذا هزينه مشاور‬
‫نيز به هزينههای فوق افزوده میشود ‪.‬‬
‫• جایگزینی بهترینها ‪:‬موفقيت ‪ ERP‬به استخدام افراد ماهر بستگی‬
‫دارد‪ .‬اين نرمافزار بسيار پيچيده است و نمیتوان آن را به هر‬
‫كسی سپرد‪ .‬بدتر اينكه‪ ،‬شركت بايد برای جايگزينی افراد پس از‬
‫اتمام پروژه نيز آماده باشد ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• هیچگاه كار تیمهای پیاده سازی اتمام نمیپذیرد ‪:‬اكثر شركتها با‬
‫پروژه ‪ ERP‬همانند ساير پروژهها رفتار میكنند‪ .‬به محض اينكه‬
‫نرمافزار نصب شد‪ ،‬تيم به كار اصلی خود مشغول میشود‪ .‬اما بايد‬
‫توجه نماييد كه تيم پياده سازی ارزشمند است‪ .‬زيرا اطالعاتشان‬
‫درباره فرايندهايی نظير فروش‪ ،‬ساخت‪ ،‬منابع انسانی و‪ ...‬بيشتر از‬
‫مسئولين اين فرايندهاست‪ .‬لذا آنان نبايد به كار اصلی خود مشغول‬
‫شوند‪ ،‬زيرا پس از نصب ‪ ERP‬كارهای زيادی را بايد انجام دهند‪.‬‬
‫نوشتن گزارشات حاصل از اطالعات سيستم جديد ‪ ERP‬حداقل‬
‫برای يكسال آنان را مشغول نگاه میدارد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫مدت زمان انجام یک سیستم ‪:ERP‬‬
‫• مدت زمان انجام يک سيستم ‪ ERP‬به بزرگی پروژ ٔه‬
‫کاری‪ ،‬حوز ٔه تغييرات و ميزان رضايت مشتری از گرفتن‬
‫پروژه بستگی دارد‪ .‬يک پروژ ٔه کوچک (شرکتی با کمتر‬
‫از ‪ ۱۰۰‬کارمند) در حدود ‪ ۳‬ماه برنامهريزی و تحويل‬
‫داده میشود‪ ،‬در حالی که انجام يک پروژ ٔه چند کشوری و‬
‫چند جايی بين يک تا پنج سال وقت میبرد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫مزایای ‪:ERP‬‬
‫• نخستين مزيتی که در کوتاه مدت و پس از پيادهسازی ‪ERP‬‬
‫میتوان انتظار داشت‪ ،‬کاهش هزينههای عملياتی نظير کاهش‬
‫هزينههای کنترل موجودی انبار‪ ،‬هزينه توليد‪ ،‬هزينه عمليات‬
‫حسابداری و ثبت وقايع مالی‪ ،‬هزينههای بازاريابی و پشتيبانی‬
‫است‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• نسبت هزينه هايی که برای استقرار آن می شود به منافعی که‬
‫در سازمان ايجاد می کند ‪ 1‬به ‪ 10‬است ‪.‬‬
‫• بهبود تدريجی فرآيندهای سازمانی بر اساس بهترين تجربياتی‬
‫که شرکتهای عرضهکننده نرم افزار از سازمانهای مختلف‬
‫به دست آوردهاند لذا بازدهی سازمان را افزايش می دهد ‪.‬‬
‫• کنترل بودجه بهتر و موثرتر‪ ،‬بهبود برنامه ريزی و‬
‫فرآيندهای مالی را نتيجه می دهد ‪.‬‬
‫• ايجاد پايهای قوی از انباره دادهها به اين ترتيب مديريت‬
‫میتواند به سرعت‪ ،‬اطالعات مورد نياز خود را جهت اخذ‬
‫تصميمات در اختيار داشته باشد ‪(.‬پشتيبانی موثر در فرآيند‬
‫تصميم گيری را خواهد داشت (‪.‬‬
‫• پياده سازی آن فرصت مغتنمی را برای مهندسی مجدد‬
‫سازمان فراهم می سازد ‪.‬‬
‫• بهبود هماهنگی ميان واحدهای سازمان‪ ،‬کاهش وقفههای‬
‫کاری و افزايش کارايی فرآيندها لذا باعث ساده سازی و‬
‫استاندارد شدن روشها می شود ‪.‬‬
‫• رضايت مشتريان را بدنبال دارد ‪.‬‬
‫• در بلند مدت هزينه های سرمايه گذاری در بخش ‪IT‬را کاهش‬
‫می دهد ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• بازگشت سرمايه سريعتر از زمان الزم برای توسعه نرم افزار‬
‫بصورت داخلی )‪(IN-house‬حاصل می شود ‪.‬‬
‫• ابزار مشترک سازمانی در اجرای فرآيندها و سيستمها بصورت به‬
‫هم پيوسته ايجاد می کند ‪.‬‬
‫• سيستمهای مجزا و پراکنده حذف خواهند شد ‪.‬‬
‫• فرآيندهای غير موثر دستی حذف خواهند شد ‪.‬‬
‫• يکپارچه سازی تمام عملکردها از قبل برقرار شده است ‪.‬‬
‫• وابستگی به نيروی انسانی کم می شود ‪.‬‬
‫• ايجاد يکپارچگی سازمانی از منظر اطالعاتی و افزايش سازگاری‬
‫در اطالعات موجود در سازمان وبه اشتراک گذاری اطالعات در‬
‫سطح کسب وکار به سادگی حاصل می شود ‪.‬‬
‫• فروشندگان و تامين کنندگان می توانند به صورت ‪on line‬‬
‫ارتباط داشته باشند ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫معایب ‪:ERP‬‬
‫• سرمايه گذاری اوليه نسبتا زياد‬
‫• ريسک باال‬
‫• قسمتهای زيادی از سازمان در گير می شوند‬
‫• بسياری از سازمانها از کليه امکانات ‪ ERP‬استفاده نمی‬
‫کنند ‪.‬‬
‫• برای پياده سازی ‪ERP‬ها منابع زيادی مورد نياز است ‪.‬‬
‫• زمان نسبتا طوالنی برای پياده سازی در سازمانهای بزرگ‬
‫مورد نياز است ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫بازگشت سرمایه در ‪:ERP‬‬
‫• پروژه های ‪( ERP‬حتی کوچکترين آنها) ممکن است ميليون‬
‫ها دالر هزينه در پی داشته باشند‪ .‬اما بايد توجه داشت که‬
‫برگشت سرمايه از ‪ ERP‬بسيار باالست ‪.‬‬
‫• يکی از توقعاتی که با توجه به مديريت پروژه های نرم‬
‫افزاری سنتی ايجاد شده آن است که شرکت ها انتظار دارند‬
‫پس از نصب ‪ ERP‬بالفاصله منافع و ارزش آن را مالحظه‬
‫نمايند (برگشت سرمايه)‪ .‬چنين تصوری اشتباه است‪ ،‬چرا که‬
‫منافع و ارزش سيستم های ‪ ERP‬مدت ها پس از نصب آن‬
‫آشکار می شود‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫گراف زیر میانگین کاهش هزینه ها در ‪ 62‬شرکت را نشان‬
‫میدهد که به سمت ‪ ERP‬رفته اند‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫عوامل ناكامي در اجراي پروژه ‪:ERP‬‬
‫• تجربه نشان داده است كه مهمترين عامل ناكامي در پياده‬
‫سازي و اجراي اين پروژه ‪ ،‬كاركنان و پرسنل استفاده كننده‬
‫از نرم افزارها در بخشهاي مختلف شركت ميباشند ‪ .‬اگر آنها‬
‫نپذيرند كه ‪ ERP‬روند اجراي كارها و فعاليتهاي آنها را نسبت‬
‫به سيستمهاي قبلي بهبود ميبخشد ‪ ،‬در برابر اجراي آن‬
‫مقاومت نشان ميدهند و آن را با شكست مواجه ميكنند ‪.‬‬
‫بنابراين اجراي مديريت تغيير كه از مباحث عمده در مديريت‬
‫بشمار ميرود قادر است روند اين ناكامي و شكست را متوقف‬
‫سازد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• در تحقيقي كه توسط ‪Maheshwari‬و‪ Kumar‬در‬
‫سال‪ 2002‬انجام شده است‪ ،‬موانع اصلي موجود در راه پياده‬
‫سازي اين سيستمها در قالب فاكتورهايي با نظرخواهي از‬
‫شركتهاي استفاده كننده از سيستمهاي‪ ERP‬شناخته شده اند كه‬
‫در زير به آنها اشاره مي شود‪:‬‬
‫• عدم شناخت صحيح از اهداف سازمان‬
‫• عدم آشنايي با نوع پروسه ها و نحوه اجراي آنها در سازمان‬
‫• نداشتن شناخت كافي از نارسايي هاي موجود‬
‫• عدم حمايت مديران ارشد از طرح‬
‫‪ERP‬‬
‫• عدم استفاده از افراد كار آمد در اجراي طرح‬
‫• عدم بررسي وضعيت سيستم فعلي‬
‫• عدم توجه به فرهنگ سازي و آموزش و آماده سازي كاركنان‬
‫• عدم توجه به مهندسي مجدد فرآيندها‬
‫• بي بهره بودن از مشاورين قدرتمند در زمينه ‪ERP‬‬
‫• تغيير مديريت يا ساختار يا اهداف و مأموريت سازمان در حين‬
‫استقرار‬
‫البته موارد مذكور تنها بخشي از عواملي مي باشد كه در عدم موفقيت‬
‫سيستم ‪ ERP‬نقش ايفا مي كنند‪ .‬ولي در كل مي توان عدم امكان سنجي‬
‫مناسب و بدون نقص را يكي از اصلي ترين عوامل اغلب شكستها‬
‫دانست‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫‪ ERP‬چگونه با تجارت الكترونیكي تطابق پیدا میكند؟‬
‫• همانگونه كه كاربران سيستمهاي مختلف در بخشهاي متنوع شركت‬
‫از سيستم يكپارچه ‪ ERP‬استفاده ميكنند و نيازهاي خود را از‬
‫طريق آن برآورده ميسازند ‪ ،‬دو گروه عمده ديگر يعني مشتريان (‬
‫‪ ) Customers‬و عرضه كنندگان ( ‪ ) Suppliers‬كه در‬
‫خارج از محدوده شركت فعاليت ميكنند ‪ ،‬نيز نيازمند دسترسي به‬
‫يكسري از اطالعات موجود در سيستم‪ ERP‬از قبيل ميزان‬
‫سفارشات ‪ ،‬سطح موجوديها و‪ ...‬ميباشند ‪ .‬پس الزم است دو كانال‬
‫جديد براي اين دو گروه ايجاد شده و امكان دسترسي آنان را به‬
‫بخشي از اطالعات مورد نياز فراهم سازيم ‪ .‬اين كار امروزه از‬
‫طريق تجارت الكترونيكي ( ‪) Electronic Commerce‬‬
‫امكان پذير خواهد بود كه در مورد مشتريان بحث ‪ B2C‬و در‬
‫مورد عرضه كنندگان ‪ ،‬بحث ‪ B2B‬مطرح ميشود ‪ .‬با توجه با آنچه‬
‫گفته شد ‪ ،‬الزم است بسته نرم افزاري ‪ ERP‬بتواند ارتباط مناسبي‬
‫با ‪ Web‬برقرار ساخته و از اين طريق امكان استفاده و‬
‫بكارگيري تجارت الكترونيكي را نيز در شركت فراهم سازد ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• ازآنجا كه اينترنت هيچگاه با توقف مواجه نميشود و دائما در‬
‫حال تغيير است ‪ ،‬در مواقعي كه الزم است اصالحات ‪،‬‬
‫نگهداري و بروز رساني درسيستم‪ ERP‬انجام شود ‪ ،‬فعاليت‬
‫وب سايت شركت نيز متوقف خواهد شد ‪ .‬پس الزم است با‬
‫انعطاف پذيري مناسبي كه بين ‪ ERP‬و وب سايت شركت‬
‫صورت ميپذيرد ‪ ،‬ترتيبي اتخاذ شود كه برنامه هاي كاربردي‬
‫تجارت الكترونيكي در مواقعي كه ‪ ERP‬متوقف شده است ‪،‬‬
‫همچنان به فعاليت خود ادامه دهند ‪.‬‬
‫• براي حل اين مشكل از نرم افزاري استفاده ميشود كه قادر‬
‫است اطالعات مورد نياز را از ‪ ERP‬بدست آورده و به‬
‫عنوان يك مترجم اين اطالعات را به يك فرمت قابل درك در‬
‫تجارت الكترونيكي و ساير برنامه هاي كاربردي تبديل كند ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫مراحل اجراي ‪ ERP‬در سازمان‪:‬‬
‫‪ -1‬مرحله تصميم گيري براي انتخاب‪ :‬اين مرحله اولين مرحله است كه‬
‫در آن مديران نياز به سيستم ‪ ERP‬يا انتخاب يك سيستم اطالعاتي‬
‫عمومي را بررسي مي كنند‪.‬‬
‫مرحله تصميم گيري شامل‪ :‬تعريف نيازمندي هاي سيستم‪ ،‬اهداف و‬
‫فوايد آن و تجزيه و تحليل تاثير انتخاب در كسب و كار سطوح‬
‫سازماني است‪.‬‬
‫‪ -2‬مرحله اكتساب‪ :‬اين مرحله شامل انتخاب محصولي است كه بهترين‬
‫تناسب را با نيازمندي هاي سازمان دارد‪ .‬بنابراين كمترين نياز براي‬
‫سفارش يك نرم افزار ويژه سازمان را مدنظر قرار داده و در مرحله‬
‫بعدي (مرحله اجرا) كمپاني مشاور نيز براي كمك انتخاب مي شود‪.‬‬
‫مواردي مانند قيمت‪ ،‬آموزش و خدمات و نگهداري‪ ،‬تجزيه وتحليل شده‬
‫و قراردادها بسته مي شوند‪ .‬در اين مرحله مي بايست تجزيه و تحليلي‬
‫درباره نرخ بازگشت سرمايه محصول انتخاب شده انجام شود‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫‪ -3‬مرحله اجرا‪ :‬اين مرحله شامل تطبيق نرم افزار ‪ ERP‬بر طبق‬
‫نيازهاي سازمان است‪ .‬اين كار به كمك مشاوراني كه آموزش را‬
‫به عهده داشته و با روش هاي اجرايي آشنا هستند‪ ،‬صورت مي‬
‫گيرد‪.‬‬
‫‪ -4‬مرحله استفاده و نگهداري‪ :‬اين مرحله شامل استفاده از‬
‫محصول است كه منافع مورد انتظار را تامين كرده و كمترين‬
‫ميزان از هم گسيختگي را داشته باشد‪ .‬در طول اين مرحله يك‬
‫فرد بايد از جنبه هاي مختلف مانند عمليات‪ ،‬قابليت كاربرد و‬
‫مناسب بودن براي سازمان و فرايندهاي كسب و كار به خوبي‬
‫اطالع داشته باشد‪ .‬پس از اجراي سيستم مي بايست به خوبي‬
‫نگهداري شود زيرا در صورت بد عمل كردن بايد آن را اصالح‬
‫كرد‪ .‬درخواست هاي خاص براي بهينه كردن عملكرد بايد مطرح‬
‫شود و بهبودهاي عمومي براي سيستم انجام شود‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• ‪ -5‬مرحله تحول (تكامل تدريجي)‪ :‬اين مرحله به ايجاد قابليت‬
‫هاي بيشتر در سيستم ‪ ERP‬مربوط مي شود‪ .‬ايجاد منافع جديد‬
‫از قبيل برنامه ريزي و زمان بندي پيشرفته‪ ،‬مديريت زنجيره‬
‫عرضه‪ ،‬مديريت ارتباط با مشتري‪ ،‬جريان كار و توسعه‬
‫مرزها براي همكاري هاي خارجي با شركاي ديگر از موارد‬
‫مختلف اين مرحله است‪.‬‬
‫‪ -6‬مرحله بازنشستگي‪ :‬اين مرحله در شرايط مختلفي مانند‬
‫زماني كه تكنولوژي هاي جديد به وجود آمده اند يا در‬
‫شرايطي كه ‪ ERP‬براي سازمان مناسب نيست و يا نيازهاي‬
‫كسب و كار تغيير كرده است به اجرا در مي آيد‪ .‬در اين‬
‫مرحله مديران تصميم مي گيرند كه نرم افزار ‪ ERP‬را با‬
‫ديگر سيستم هاي اطالعاتي جا به جا كنند تا با نيازهاي‬
‫سازماني متناسب شود‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫امنیت در سیستم هاي ‪:ERP‬‬
‫• از آنجايي كه سيستم هاي ‪ ERP‬با كليه منابع و اطالعات در‬
‫سطح سازمان و بعضا بيرون از سازمان در تعامل هستند‪ ،‬در‬
‫نتيجه بحث امنيت اطالعات و تعيين حد و مرز ها براي‬
‫دسترسي به اين اطالعات از اهميت ويژه برخوردار مي‬
‫باشد‪ .‬از آنجايي كه اليه هاي مختلف در سازمانها با يكديگر‬
‫متفاوت است و همچنين نوع اطالعات و حجم اطالعات كاري‬
‫آنها نيز با هم فرق ميكند ‪ ،‬هنگام پياده سازي سيستم هاي‬
‫‪ ERP‬در سازمان بايد استراتژي مناسبي براي كنترل‬
‫دسترسي ها به سيستم و اطالعات در نظر گرفته شود‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• به طور خالصه ارزيابي امنيت در سيستم هاي ‪ ERP‬به‬
‫پيشنيازهايي تقسيم ميشوند كه عبارتند از ‪:‬‬
‫• فعاليت هاي تجاري سازمان و ريسك هاي مختص اين‬
‫فعاليتها را بشناسيد‪.‬‬
‫• ساختار سازمان و سلسله مراتب اليه هاي درون سازمان‬
‫را بشناسيد‪.‬‬
‫• با سيستم در تعامل كامل باشيد و كليه بخش هاي آن‬
‫دسترسي داشته باشيد‪.‬‬
‫به منظور ايجاد امنيت اطالعات در سيستم هاي ‪،ERP‬‬
‫بهترين راه قرار دادن چندين سطوح امنيتي در مراحل مختلف‬
‫دستيابي به اطالعات ميباشد‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫اين سطوح امنيتي را در بحث كلي ميتوان به موارد زير دسته بندي كرد‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫ايجاد امنتيت در دسترسي به سيستم ‪:‬‬
‫ تعريف گروه هاي كاري‪ ،‬بر اساس پست سازماني و يا اشخاص‬‫تعيين اجازه هاي دسترسي به فرم هاي اطالعاتي از نظر خواندن‪ ،‬درج‪ ،‬ويرايش و‬‫حذف اطالعات با توجه به نوع گروه كاري‬
‫محدود سازي دستيابي به بانك اطالعاتي ‪:‬‬
‫‪.2‬‬
‫بدين صورت كه فقط افراد خاصي كه بعضا مديريت سيستم را بر عهده دارند مجاز‬‫به دسترسي مستقيم به بانك اطالعاتي باشند‪ .‬از اين نظر نيز ميتوان سطوح دسترسي‬
‫براي اين افراد تعريف كرد‪.‬‬
‫گزارش گيري و ثبت عمليات انجام شده ‪:‬‬
‫‪.3‬‬
‫تعيين فايلهايي به منظور ثبت وقايع و عمليات انجام شده توسط تمامي كاربران‪.‬‬‫مديريت بانك اطالعاتي ‪:‬‬
‫‪.4‬‬
‫تهيه نسخه هاي پشتيبان به صورت دستي و اتوماتيك‬‫تهيه نسخه پشتيبان به صورت دوره اي‬‫‪-‬نگهداري فايل هاي پشتيبان در خارج از محيط عملياتي و در محيط حفاظت شده‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫‪ERP‬داخلی یا خارجی‪:‬‬
‫• بر اساس بررسیهای به عمل آمده‪ ،‬انتخاب نرمافزار ‪ERP‬‬
‫داخلی يا خارجی‪ ،‬چالش مهمی برای سازمانها بوده و در اين‬
‫انتخاب‪ ،‬مالحظات زير اثرگذار هستند ‪:‬‬
‫‪‬نمونههای موفق از بکارگيری نرم افزارهای خارجی در‬
‫ايران بسيار اندک است‪،‬‬
‫‪‬اشتياق کاذب در تهيه نرمافزارهای خارجی و پرداخت‬
‫هزينههای گزاف برای استقرار‪ ،‬تمديد اعتبار و پشتيبانی به‬
‫دليل عدم دسترسی مستقيم به شرکتهای عرضه کننده‬
‫خارجی‪،‬‬
‫‪‬بومی نبودن و عدم تطابق نرمافزارهای ‪ ERP‬خارجی با‬
‫کسب و کار کشورمان ايران‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫نتیجه گیري ‪:‬‬
‫• با توجه به مطالب ياد شده و با در نظر گرفتن نياز هاي روز‬
‫افزون سازمان ها و مشتريان در كليه عرصه هاي توليدي و‬
‫خدماتي‪ ،‬ميتوان نتيجه گرفت كه اجراي سيستم هاي مديريت منابع‬
‫سازماني‪ ،‬امري اجتناب ناپذير خواهد بود و نبايد مشكالت پيش رو‬
‫در اجراي اين سيستم ها را دليلي بر نقض كارآمد بودن آنها‬
‫دانست‪ .‬همچنين با نگرشي سيستماتيك و بررسي اهداف و موجودي‬
‫هاي سازمان ها ميتوان در جهت انتخاب بهترين سيستم ‪ ERP‬گام‬
‫برداشت‪.‬‬
‫هزينه هاي پيش رو در اجرايي كردن يك سيستم ‪ ERP‬را نبايد‬
‫جزء مخارج غير قابل بازگشت قلمداد كرد و با تغيير لحن در بيان‬
‫اين مسئله ‪ ،‬صرف اينگونه هزينه ها نوعي سرمايه گذاري در‬
‫سازمان محسوب مي شوند‪ .‬البته اين مهم داراي پيش شرط ارزيابي‬
‫هاي دقيق و امكان سنجي هاي مكرر و بدون نقص ميباشد كه با به‬
‫كار گيري افرادي متخصص در اين زمينه‪ ،‬ميتوان به موفقيت‬
‫سيستم اميدوار بود‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫مدیریت زنجیره تامین ‪:SCM‬‬
‫مقدمه ‪:‬‬
‫• تشديد صحنه رقابت جهانی در محيطی که بصورت دائم در حال‬
‫تغيير است ضرورت واکنش های مناسب سازمان ها وشرکتهای‬
‫توليدی ـ صنعتی را دو چندان کرده و بر انعطاف پذيری آنها با‬
‫محيط نامطمئن خارجی پای می فشارد‬
‫• مشتريان در سازمانهای امروزی در توليد کاال و ارائه خدمت‪،‬‬
‫رويه های انجام امور و فرايند ها‪ ،‬توسعه دانش و توان رقابتی‬
‫همراه و همگام اعضای سازمان می باشد‪ .‬مديريت موثر زنجيره‬
‫تامين از عوامل اصلی بقا می باشد ضمن آنکه استفاده از‬
‫فناوری اطالعات در فعاليتهای زنجيره تامين پتانسيل ايجاد‬
‫ارزش را در زنجيره افزايش داده است‪ .‬به طور کلی مديريت‬
‫زنجيره تامين بر افزايش انطباق پذيری و انعطاف پذيری‬
‫شرکتها تاکيد دارد و دارای قابليت واکنش و پاسخ سريع و اثر‬
‫بخش به تغييرات بازار است‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫تحوالت مدیریت زنجیره تامین‪:‬‬
‫• در دو دهه ‪ 60‬و‪ 70‬ميالدی‪ ،‬سازمانها برای افزايش توان‬
‫رقابتی خود تالش می کردند تا با استاندارد سازی و بهبود‬
‫فرايند های داخلی خود محصولی با کيفيت بهتر و هزينه‬
‫کمتر توليد کنند‪ .‬در آن زمان تفکر غالب اين بود که مهندسی‬
‫و طراحی قوی و نيز عمليات توليد منسجم و هماهنگ پيش‬
‫نياز دستيابی به خواسته های بازار و در نتيجه کسب سهم‬
‫بازار بيشتری است‪ .‬به همين دليل سازمانها تالش خود را بر‬
‫افزايش کارايی معطوف می کردند‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫در دهه ‪ 80‬ميالدی با افزايش تنوع در الگوهای مورد انتظار‬
‫مشتريان‪ ،‬سازمانها به طور فزاينده ای به افزايش انعطاف پذيری‬
‫در خطوط توليد و توسعه محصوالت جديد برای ارضای نياز‬
‫های مشتريان عالقمند شدند‪.‬‬
‫در دهه ‪ 90‬ميالدی مديران بسياری از صنايع دريافتند که برای‬
‫ادامه حضور در بازار تنها بهبود فرايند های داخلی و انعطاف‬
‫پذيری در توانايی های شرکت کافی نيست بلکه تامين کنندگان‬
‫قطعات و مواد نيز بايد موادی با بهترين کيفيت و کمترين هزينه‬
‫توليد کنند‪ .‬توزيع کنندگان محصوالت نيز بايد ارتباط نزديکی با‬
‫سياست های توسعه بازار توليد کننده داشته باشند ‪.‬با چنين‬
‫نگرشی‪ ،‬رويکردهای زنجيره تامين و مديريت آن پا به عرصه‬
‫وجود نهاد ‪.‬اصطالح مديريت زنجيره تامين‪ ،‬اولين بار‪ ،‬توسط دو‬
‫مشاور به نامهای اوليور و وبر در سال ‪ 1982‬ابداع شد‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫تعریف مدیریت زنجیره تامین‪:‬‬
‫‪ ‬مجموعه ای از روشهای مورد استفاده برای يکپارچگی موثر‬
‫و کارای تامين کنندگان‪ ،‬توليد کنندگان‪ ،‬انبارها و فروشندگان‬
‫به گونه ای که بمنظور حداقل کردن هزينه های سيستم و‬
‫تحقق نياز های خدمات‪ ،‬کاالها به تعداد صحيح در مکان‬
‫مناسب و در زمان مناسب توليد و توزيع گردند‪.‬‬
‫‪ ‬مديريت زنجيره تامين هماهنگی در توليد‪ ،‬موجودی‪ ،‬مکان‬
‫يابی و حمل و نقل بين شرکت کنندگان در يک زنجيره تامين‬
‫است براي دستيابی به بهترين ترکيب پاسخ گويی و کارايی‬
‫برای موفقيت در بازار‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫اهداف مدیریت زنجیره تامین‪:‬‬
‫‪ ‬کاهش هزينه يا کاهش موجودی ها‪،‬‬
‫‪ ‬افزايش مسئوليت پذيری در برابر مشتريان‪،‬‬
‫‪ ‬بهبود ارتباط زنجيره تامين‪،‬‬
‫‪ ‬کاهش زمان چرخه توليد و بهبود هماهنگی‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫فرایند های اصلی زنجیره تامین‪:‬‬
‫مديريت زنجيره تامين دارای سه فرايند اصلی است که عبارتند‬
‫از‪:‬‬
‫‪ ‬مدیریت اطالعات ‪:‬امروزه نقش و جايگاه اطالعات برای‬
‫همگان بديهی است‪ .‬گردش مناسب و انتقال صحيح اطالعات‬
‫باعث می شود تا فرايندها موثرتر و کاراتر گشته و مديريت‬
‫آن آسان تر گردد‪ .‬در زنجيره تامين موضوع هماهنگی در‬
‫فعاليتها بسيار اهميت دارد‪ .‬مديريت اطالعات هماهنگ و‬
‫مناسب ميان شرکاء باعث خواهد شد تا تاثيرات فزاينده ای در‬
‫تصميم گيری ها و سرعت‪ ،‬دقت‪ ،‬کيفيت و جنبه های ديگر‬
‫وجود داشته باشد ‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫‪ ‬مدیریت لجستیک ‪:‬اين بخش کليه فعاليتهای فيزيکی از مرحله‬
‫تهيه مواد خام تا محصول نهايی شامل فعاليتهای حمل ونقل‪،‬‬
‫انبارداری‪ ،‬زمانبندی توليد و ‪ ...‬را شامل می شود ‪.‬‬
‫‪ ‬مدیریت روابط ‪:‬اين بخش از مهمترين مباحث زنجيره تامين‬
‫است و تاثير شگرفی بر همه زمينه ها در زنجيره تامين و‬
‫سطح عملکرد آن دارد‪ .‬بسياری از شکست های آغازين در‬
‫زنجيره تامين معلول انتقال ضعيف انتظارات و توقعات و‬
‫نتيجه رفتارهايي است که بين طرفهای درگير در زنجيره‬
‫بوقوع می پيوندد‪ .‬در توسعه هر زنجيره تامين يکپارچه‪،‬‬
‫توسعه اطمينان و اعتماد در ميان شرکاء و طرح قابليت‬
‫اطمينان برای آنها از عناصر بحرانی و مهم برای کسب‬
‫موفقيت است‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫پنج سطح عملکرد مدیریت زنجیره تامین‪:‬‬
‫‪ ‬ترکيب شرکای زنجيره تامين‪ :‬زنجيره تامين بر اساس کارايی‬
‫عوامل راهبردی و با توجه به نيازمنديهای مشتری زنجيره‬
‫تامين برنامه ريزی شده است بطوری که محدوده محصوالت‬
‫موجود‪ ،‬خدمات محصوالت جديد يا بخش مشتريان را پوشش‬
‫دهد بر پايه آگاهی از محصوالت نهايی در زنجيره تامين پايه‬
‫ريزی می شود ‪.‬‬
‫‪ ‬استقرار ارتباط های مشارکتی‪ :‬اين قسمت به انواع مشارکت‬
‫ها و تعامالت ضروری شرکت اشاره دارد‪ .‬اين عملکرد‬
‫ارتباطهای زنجيره تامين را به مشارکت با عوامل خارج از‬
‫شرکت گسترش می دهد‪ .‬هر تغييری در زنجيره تامين بايد به‬
‫اطالع شرکا برسد تا در تمام زنجيره پياده شود ‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫‪ ‬طراحی زنجيره تامين برمبنای سود دهی‪ :‬مديريت زنجيره تامين‬
‫مشارکت موثر عوامل خارج از شرکت را ايجاب می کند اما‬
‫ارتباط هر شرکت با شرکتهای خارج از آن بسيار مشکل زا است‪.‬‬
‫در مورد شرکا دقت به مواردی همانند مرکز رقابت‪ ،‬انگيزه شرکا‬
‫و ترکيب آنها ضروری است ‪.‬‬
‫‪ ‬اطالعات مديريت زنجيره تامين‪ :‬نقش سيستم های اطالعاتی در‬
‫اصطالح زنجيره تامين اهميت خاصی دارد‪ .‬اين بخش نقش فناوری‬
‫را در اصطالح زنجيره تامين نشان می دهد ‪.‬‬
‫‪ ‬کاهش هزينه زنجيره تامين‪ :‬اصلی ترين هدف استقرار زنجيره‬
‫تامين کاهش هزينه است‪ .‬اين تالشها برای راهبرد ها و سياست‬
‫های افزايش کارايی انجام می شود‪ .‬داليل اصلی هزينه زايی‬
‫عبارتند از عدم وضوح فرايند زنجيره تامين‪ ،‬تغييرات رويه های‬
‫داخلی و خارجی شرکت‪ ،‬ضعف موجود در طراحی توليد‪ ،‬وجود‬
‫اطالعات ناقص برای تصميم گيری‪ ،‬ضعف حلقه های زنجيره در‬
‫ارتباط بين شرکا زنجيره تامين‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫مدیریت زنجیره تامین و تجارت الکترونیک‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت زنجيره تامين بر رويکرد مشتری محور استوار‬
‫است‪ .‬بر اين اساس اطالع از نياز های مشتری و ميزان‬
‫تامين نياز ها از ضروريات زنجيره است‪ .‬لذا برای تسهيل‬
‫درآن بستری مناسب از نرم افزار ها و سيستم های اطالعاتی‬
‫يکپارچه و شبکه های اکسترانت و اينترانت مورد نياز است‪.‬‬
‫‪ ‬تاثير تجارت الکترونيک بر مديريت زنجيره تامين شامل‬
‫دريافت سفارشات از طريق شبکه وب‪ ،‬پاسخگويی به‬
‫سفارشات‪ ،‬پرداختهای الکترونيکی‪ ،‬کاهش سطح موجودی‬
‫ها‪ .‬بطور کلی مديريت زنجيره تامين يکی از زير ساختهای‬
‫پياده سازی تجارت الکترونيک است ‪.‬از ديد صنعتی تجارت‬
‫الکترونيک بين بنگاه ها عمدتا در صنايعی رخ می دهد که‬
‫زنجيره تامين در آنجا شکل گرفته باشد‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫مدیریت زنجیره تامین سنتی و الکترونیکی‪:‬‬
‫در ‪ SCM‬سنتی ساختار ‪ SCM‬دارای دوطرف‪ ،‬يکی فروش و‬
‫ديگری خريد است که از يک طرف اطالعات و از طرف ديگر کاال‬
‫جريان پيدا کرده و پس از گذشتن از سلسله مراتب خاص خود به دست‬
‫مصرف کننده می رسد‪ .‬در ‪ SCM‬سنتی يک رابطه يک به يک بين‬
‫فروشنده و خريدار برقراره و ماهيت رابطه از نوع رقابتی مي باشد‪.‬‬
‫به دليل رقابتی بودن رابطه‪ ،‬گرايش به مخفی کردن اطالعات در‬
‫طرفين باال است‪ .‬جدا بودن فرايند ‪ SCM‬از ساير فرايند ها از قبيل‬
‫‪. ERP ,CRM‬اما در روش الکترونيکی يا روابط فراتر از يک به‬
‫يک شده و می تواند به صورتهای مختلفی مثال يک به همه‪ ،‬همه به‬
‫يک و ‪ ...‬برقرار گردد ‪.‬در نتيجه حاکميت انحصاری يک شرکت جای‬
‫خود را به چند شرکت يا يک مرکزيت می دهد‪ .‬به دليل حاکم شدن‬
‫نگرش مشارکتی در آن ‪،‬ارتباطات فيمابين بهبود يافته و از حالت‬
‫رقابتی (بازنده ـ بازنده) به حالت (برنده ـ برنده) تغيير يافته و‬
‫اطالعات با رغبت بيشتری تبادل می گردد‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫مشکالت زنجیره تامین‪:‬‬
‫‪ ‬تعدد مراکز تصميم گيری‪ :‬با توجه به اينکه در زنجيره‬
‫تامين‪ ،‬سازمانهای مختلفی دخيل هستند لذا هماهنگی و‬
‫يکصدا شدن در زنجيره تامين نياز به هماهنگی بااليی دارد ‪.‬‬
‫‪ ‬عدم اطمينان‪ :‬يک منبع اصلی عدم اطمينان زنجيره تامين‬
‫پيش بينی تقاضاست‪ .‬پيش بينی تقاضا از چندين فاکتور از‬
‫قبيل رقابت‪ ،‬قيمت ها‪ ،‬شرايط فعلی‪ ،‬توسعه تکنولوژيکی‪ ،‬و‬
‫سطح عمومی تعهد مشتريان تاثير می پذيرد‪ .‬ديگر عامل عدم‬
‫اطمينان زنجيره تامين زمانهای تحويل است که خود به‬
‫عواملی مانند نسبت خرابی ماشين ها در فرايند توليد خطی‪،‬‬
‫فشردگی ترافيکی که در حمل و نقل دخالت می کند و‬
‫مشکالت کيفيت مواد که ممکن است تاخيرات توليد را ايجاد‬
‫کند وابسته است ‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫‪ ‬عدم هماهنگی‪ :‬اين نوع مشکالت هنگامی اتفاق می افتد که‬
‫يک بخش شرکت با ديگر بخشها ارتباط خوبی ندارد‪ .‬وقتی‬
‫پيغام برای شرکا تجاری غير قابل فهم باشد و وقتی بخشهای‬
‫شرکت از بعضی مسائل آگاهی ندارد و يا خيلی دير از آنچه‬
‫مورد نياز است و يا آنچه بايد اتفاق بيفتد آگاه می شوند‪ .‬از‬
‫جمله می توان به اثر شالق چرمی و ذخيره فريبنده اشاره‬
‫کرد ‪.‬‬
‫‪ ‬ذخيره فريبنده‪ :‬اين گونه مشکل زمانی که مشتريان محصولی‬
‫را می خواهند که در دسترس نيست اتفاق می افتد‪ .‬گر چه در‬
‫حقيقت وجود دارد مثل وقتی که محصول در جايی نادرست‬
‫قرار می گيرد يا اينکه مقدار ذخيره ناصحيح است‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
‫ضعف ها و مشکالت زنجیره تامین کاال در کشور ما‪:‬‬
‫‪ ‬عدم هماهنگی در درون وزارتخانه ها‬
‫‪ ‬عدم هماهنگی بين وزارتخانه ها‬
‫‪ ‬عدم هماهنگی در سطح ملی‬
‫‪ ‬عدم هماهنگی در کشور ما با ساير کشور ها‬
‫‪ ‬مشکالت حمل و نقل بار و امکانات مناسب برای پايانه های بار‬
‫‪ ‬عدم توجه مناسب به فرايند بسته بندی‬
‫‪ ‬کمبود متخصصان علم لجستيک در کشور‬
‫‪ ‬عدم هماهنگی بين اجزای زنجيره‬
‫‪ ‬عدم دسترسی به آمار صحيح وقابل اعتماد‬
‫‪ ‬مقاومت در برابر تغييرات‬
‫‪ ‬سيستمی متشکل از عدم اعتماد دوطرفه‬
‫‪ ‬درک ضعيف از اقتصاد بازار‬
‫‪SCM‬‬
‫مزایا و منافع زنجیره تامین‪:‬‬
‫‪ ‬کاهش هزينه های لجستيک‪ ،‬تدارکات ونگهداری‬
‫‪ ‬کاهش پرسنل‬
‫‪ ‬بهبود بهروری‬
‫‪ ‬بهبود چرخه مالی‬
‫‪ ‬تحويل بموقع‬
‫‪ ‬وضوح اطالعات و انعطاف پذيری‬
‫‪ ‬استاندارد سازی‬
‫‪ ‬جهانی شدن‬
‫‪ ‬صرفه جويی در مقياس‬
‫‪ ‬افزايش قدرت انتخاب مشتريان و دستيابی آنها به تامين کنندگان‬
‫‪ ‬کاهش فواصل وابعاد زمانی‬
‫‪SCM‬‬
‫نتیجه‪:‬‬
‫امروزه شرکتها دريافته اند که بخش خريد آنها می تواند بطور‬
‫فزايند ه ای در افزايش کارايی و اثر بخشی آنها موثر باشد و به‬
‫همين دليل شيوه های خريدشان را تغيير داده و سعی در انتخاب‬
‫شيوه مناسب دارند بطوری که بتواند اهداف استراتژيک و خريد‬
‫شرکت را برآورده سازد‪ .‬برای تحقق اين امر بايد در جستجوی‬
‫تامين کنندگان شايسته و استراتژيک بود و با آنها روابط برقرار‬
‫کرد تا بتوان با همکاری آنها به مزايای رقابتی دست يافت‪ .‬برای‬
‫رسيدن به اين امر پياده سازی مديريت زنجيره تامين يک‬
‫ضرورت اساسی است‪ .‬توصيه می شود صنايعی مانند صنعت‬
‫خودرو و صنايع هوافضا و صنايع نفت که تامين کنندگان زيادی‬
‫دارند از اين راه حل برای بهبود ارتباط با تامين کنندگان بهره‬
‫گيرند‪.‬‬
‫‪SCM‬‬
ERP
&
CRM
‫پیوست‪:‬‬
‫تعاریف تعدادی از سیستم های اطالعاتی مرتبط‪:‬‬
‫•‬
‫‪1 .‬سيستمهاي اطالعات)‪(Information Systems‬‬
‫• تعريف ‪ :‬يك سيستم كامل طراحي شده براي توليد‪ ،‬جمعآوري‪ ،‬سازماندهي‪،‬‬
‫ذخيره‪ ،‬بازيابي و اشاعه اطالعات در يك مؤسسه‪ ،‬سازمان يا هر حوزه تعريف‬
‫شده ديگر از جامعه‪.‬‬
‫• شرح ‪ :‬اطالعات منبعي ضروري براي انجام عمليات و مديريت سازمانهاست‪.‬‬
‫موجودي انبار‪ ،‬تعداد اقالم خريداري شده يا فروخته شده‪ ،‬ميزان بودجه و مقادير‬
‫تخصيص يافته آن‪ ،‬مدت زمان توليد محصول‪ ،‬مشخصات نيروي انساني و ‪. . .‬‬
‫ا‪....‬‬
‫• ‪ 2.‬سيستمهاي اطالعات حسابداري ‪(Accounting Information‬‬
‫)‪Systems‬‬
‫• تعريف ‪ :‬گونهاي از سيستمهاي اطالعات سازماني كه اطالعات مالي حسابها را‬
‫جمعآوري و پردازش كرده و گزارشهايي از آن حسابها براي استفاده مديريت‬
‫توليد ميكند‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• سيستمهاي اطالعات رايانهاي ‪(Computer Information‬‬
‫)‪Systems‬‬
‫• تعريف ‪ :‬سيستمهاي اطالعات كه به طور كامل يا تا حدي از رايانه‬
‫استفاده ميكنند سيستمهاي اطالعات رايانهاي گفته ميشوند‪.‬‬
‫• شرح ‪ :‬سيستمهاي اطالعات كه از رايانه استفاده ميكنند‪ .‬امروزه بيشتر‬
‫سيستمهاي اطالعات‪ ،‬رايانهاي هستند و استفاده از رايانه در پيادهسازي‬
‫آنها امري اجتنابناپذير است‪.‬‬
‫• ‪ 4.‬سيستمهاي اطالعات سازماني ‪(Organizational‬‬
‫)‪Information Systems‬‬
‫• تعريف ‪ :‬سيستمهاي اطالعات كه براي اطالعات سازماني و در سطح‬
‫سازمان استفاده ميشوند‪.‬‬
‫• ‪ 5.‬سيستمهاي اطالعات مالي ‪(Financial Information‬‬
‫)‪Systems‬‬
‫• تعريف ‪ :‬دستهاي از سيستمهاي پردازش مبادالت براي انجام امور مالي‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• سيستمهاي اطالعات مبتني بر وب ‪(Web-based Information‬‬
‫)‪Systems‬‬
‫• تعريف ‪ :‬گونهاي از سيستمهاي اطالعات رايانهاي كه نرمافزار آن مبتني بر محيط و‬
‫فناوري وب است و كاربر در محيط وب با اين سيستمهاي اطالعات كار ميكند‪.‬‬
‫• ‪ 7.‬سيستمهاي اطالعات مديريت ‪(Management Information‬‬
‫)‪Systems‬‬
‫• تعريف ‪ :‬نوعي از سيستمهاي اطالعات رايانهاي كه معموال دادههاي داخل سازمان را‬
‫از سيستمهاي پردازش مبادالت گرفته و خالصهسازي معناداري از آنها را در قالب‬
‫گزارشهاي مديريت براي پشتيباني وظايف مديريت در يك سازمان‪...‬‬
‫• شرح ‪ :‬سيستم اطالعات مديريت يكي از انواع سيستمهاي اطالعات سازماني است‪.‬‬
‫نقش سيستم اطالعات مديريت‪ ،‬پشتيباني اطالعاتي مديريت است ‪.‬‬
‫• ‪ 8.‬سيستمهاي اطالعات منابع انساني ‪(Human Resources‬‬
‫)‪Information Systems‬‬
‫• تعريف ‪ :‬يك سيستم اطالعات براي جمعآوري‪ ،‬ذخيره‪ ،‬نگهداري‪ ،‬بازيابي دادههاي‬
‫مورد نياز يك سازمان از كاركنانش و همچنين براي كمك به برنامهريزي‪ ،‬امور‬
‫اداري‪ ،‬تصميمگيري و كنترل فعاليتهاي مديريت منابع انساني ‪.‬‬
‫‪ERP‬‬
‫• ‪.‬سيستمهاي پردازش مبادالت ‪(Transaction Processing‬‬
‫)‪Systems‬‬
‫• تعريف ‪ :‬سيستمهاي اطالعات كه از طريق رويهها و پردازش اطالعات‬
‫بر روي فعاليتهاي روزانه و تبادالت سازمان‪ ،‬كنترل عملياتي اعمال‬
‫ميكنند‪.‬‬
‫• شرح ‪ :‬سيستمهاي پردازش مبادالت يكي از انواع سيستمهاي اطالعات‬
‫سازماني هستند كه سازمان را پشتيباني اطالعاتي ميكنند‪ .‬سيستمهاي‬
‫پردازش مبادالت اصليترين سيستم هاي اطالعات سازماني هستند كه‬
‫بدون وجود آنها‪ ،‬ايجا‪....‬‬
‫• ‪ 10.‬سيستمهاي مديريت قراردادها ‪(Contracts‬‬
‫)‪Management Systems‬‬
‫• شرح ‪ :‬سيستم مديريت قراردادها يك سيستم پردازش مبادالت رايانهاي‬
‫است كه براي ثبت و ذخيره اطالعات قراردادها‪ ،‬بازيابي آنها در مواقع‬
‫موردنياز‪ ،‬انجام عمليات مالي مربوط به قراردادها مانند تأمين اعتبار‪،‬‬
‫صدور مجوز‪....‬‬
‫‪ERP‬‬