Transcript การจัดการมูลฝอยติดเชื้อ - เว็บบล็อกศูนย์อนามัยที่ 3 :: Web Blog HPC 3

ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
สารบัญญัต ิ
ของพระราชบัญญัต ิ
การสาธารณสุข พ.ศ. 2535
โดย...ศูนย์บริหารกฎหมายสาธารณสุข กรมอนามัย
1
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
สารบัญญัตขิ องกฎหมายสาธารณสุ ข
หมวด 3
หมวด 4
หมวด 5
หมวด 6
หมวด 7
หมวด 8
หมวด 9
การจัดการสิ่ งปฏิกลู และมูลฝอย
สุ ขลักษณะของอาคาร
เหตุราคาญ
การควบคมุ การเลี้ยง / ปล่ อยสัตว์
กิจการทีเ่ ป็ นอันตรายต่ อสุขภาพ
ตลาด สถานทีจ่ าหน่ ายอาหาร / สะสมอาหาร
การจาหน่ ายสินค้ าในที่ / ทางสาธารณะ
2
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
การจัดการสิ่งปฏิก ูลและมูลฝอย
3
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
ความหมายของมูลฝอย
1)
2)
3)
เศษกระดาษ เศษผ้า เศษอาหาร เศษสินค้า เศษวัตถุ ถุงพลาสติก
ภาชนะที่ใส่อาหาร เถ้า มูลสัตว์ ซากสัตว์ หรือสิ่งอื่นใดที่เก็บกวาด
จากถนน ตลาด ที่เลี้ยงสัตว์ หรือที่อื่น(มูลฝอยทั่วไป)
มูลฝอยติดเชื้อ
มูลฝอยที่เป็ นพิษหรืออันตรายจากชุมชน
4
มูลฝอยจาก
สถานพยาบาล
รีไซเคิล
ทั่วไป
ติดเชื้อ
ถุงดา
ถุงแดง
หน่วยงานท้ องถิ่น
เก็บขนไปกาจัด
กัมมันตรังสี
อันตราย
เก็บรวบรวม
ถังสีเทา
ในที่มิดชิด
แยกประเภท
แก้ ว พลาสติก
โลหะ กระดาษ ฯลฯ
ส่ ง/กาจัดตามระเบียบ
สานักงานปรมาณูเพื่อสันติ
ขายต่อ
กาจัด
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
อานาจหน้าทีข่ องราชการส่วนท้องถิน่

การบริหารจัดการ
1)
2)
3)
ให้บริการเก็บ ขน หรือกาจัดเอง
มอบให้บุคคลใดดาเนินการแทนภายใต้การ
ควบคุมดูแลของราชการส่วนท้องถิน่
อนุญาตให้บุคคลใดเป็ นผู ด้ าเนินกิจการรับทา
การเก็บ ขน หรือกาจัด

ออกข้อกาหนดของท้องถิน่
1)
2)
3)
ห้ามการถ่าย เท ทิง้ หรือทาให้มขี น้ ึ ในทีห่ รือทาง
สาธารณะนอกจากในทีท่ รี่ าชการส่วนท้องถิน่ จัดไว้
ให้
กาหนดให้มที รี่ องรับตามทีห่ รือทางสาธารณะและ
สถานทีเ่ อกชน
กาหนดวิธกี ารเก็บ ขน และกาจัดหรือให้เจ้าของ
หรือผู ค้ รอบครองอาคารหรือสถานทีใ่ ด ๆ
ปฏิบตั ใิ ห้ถูกต้องด้วยสุขลักษณะตามสภาพหรือ
ลักษณะการใช้อาคารหรือสถานทีน่ นั้ ๆ
6
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
อานาจหน้าทีข่ องราชการส่วนท้องถิน่
 ออกข้อกาหนดของท้องถิน่
4)
5)
6)
กาหนดอัตราค่าธรรมเนียมในการให้บริการของราชการส่วนท้องถิน่ หรือบุคคลอืน่ ที่
ราชการส่วนท้องถิน่ มอบให้ดาเนินการแทน ในการเก็บ ขน หรือกาจัดไม่เกินอัตราที่
กาหนดในกฎกระทรวง ทัง้ นี้ การจะกาหนดอัตราค่าธรรมเนียมการกาจัด ราชการ
ส่วนท้องถิน่ นัน้ จะต้องดาเนินการให้ถูกต้องด้วยสุขลักษณะตามทีก่ าหนดในกฎกระทรวง
กาหนดหลักเกณฑ์ วิธกี าร และเงือ่ นไขในการเก็บ ขน และกาจัด เพือ่ ให้ผูร้ บั ใบอนุญาต
ปฏิบตั ิ ตลอดจนกาหนดอัตราค่าบริการขัน้ สูงตามลักษณะการให้บริการทีผ่ ู ร้ บั
ใบอนุญาตจะพึงเรียกเก็บได้
กาหนดการอืน่ ใดทีจ่ าเป็ น เพือ่ ให้ถูกต้องด้วยสุขลักษณะ
7
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
การดาเนินการร่วมกัน
ในการดาเนินการเก็บ ขน หรือกาจัดสิง่ ปฏิกูลหรือมูลฝอย ราชการส่วนท้องถิน่ อาจ
ร่วมกับหน่วยงานของรัฐหรือราชการส่วนท้องถิน่ อืน่ ดาเนินการภายใต้ขอ้ ตกลงร่วมกันก็
ได้
 แต่ในกรณีจาเป็ นเพือ่ ประโยชน์สาธารณะโดยส่วนรวม รัฐมนตรีมอี านาจออกกฎกระทรวง
โดยคาแนะนาของคณะกรรมการกาหนดหลักเกณฑ์วธิ กี าร และเงือ่ นไขในการดาเนินการ
ร่วมกันได้(ม.18 วรรคสอง)

8
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
ขอบเขตของกฎหมายสาธารณสุข
บทบัญญัตติ ามมาตรานี้ และมาตรา 19 มิให้ใช้บงั คับกับการจัดการของเสียอันตราย
ตามกฎหมายว่าด้วยโรงงาน
 แต่ให้ผูด
้ าเนินกิจการโรงงานทีม่ ขี องเสียอันตราย และผู ด้ าเนินกิจการรับทาการเก็บ ขน
หรือกาจัดของเสียอันตรายดังกล่าวแจ้งการดาเนินกิจการเป็ นหนังสือต่อเจ้าพนักงาน
ท้องถิน่ (ม.18 วรรคสี)่

9
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
ขอบเขตการจัดการมูลฝอยตามกฎหมายสาธารณสุ ขกับ
กฎหมายที่เกีย่ วข้ อง
มูลฝอย
มูลฝอยทัว่ ไป
กฎหมายสาธารณสุ ข
มูลฝอยอันตราย
มูลฝอยติดเชื้อ
มูลฝอยอันตรายจากชุมชน
กฎหมายโรงงาน
กากอุตสาหกรรมที่เป็ นพิษ
กัมมันตภาพรังสี
กฎหมายพลังงานปรมาณูเพือ่ สั นติ
10
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
อานาจหน้าที่ของราชการส่วนท้องถิ่น
ข้ อกาหนดของท้ องถิ่น
การบริหารจัดการ
ดาเนินการเอง
มอบให้ ผ้ อู นื่
ดาเนินการ
กาหนดหลักเกณฑ์ ด้านสุ ขลักษณะ
เพือ่ ควบคุม
ควบคุม • ประชาชนทัว่ ไป
• ผู้ประกอบกิจการทีไ่ ด้ รับ
ใบอนุญาต
อนุญาตให้ เอกชน
ดาเนินการเป็ นธุรกิจ
11
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หลักเกณฑ์สาหรับประชาชนทัว่ ไป
(1) ห้ามการถ่าย เท ทิ้งมูลฝอย นอกจากที่จดั ไว้ให้
(2) กาหนดให้มีที่รองรับมูลฝอยในที่สาธารณะและที่เอกชน
(3) กาหนดวิธีการเก็บ ขน และกาจัดมูลฝอยให้เจ้าของ
อาคารปฏิบตั ิ
(6) กาหนดการอื่นใดที่จาเป็นเพื่อให้ถ ูกต้องด้วยส ุขลักษณะ
12
หลักเกณฑ์สาหรับผูป้ ระกอบกิจการ
(5)กาหนดหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขในการเก็บ ขน
และกาจัดมูลฝอย เพื่อให้ผร้ ู บั ใบอน ุญาตตามมาตรา 19
ปฏิบตั ิ ตลอดจนกาหนด อัตราค่าบริการขัน้ สูง ตาม
ลักษณะการให้บริการที่ผร้ ู บั ใบอน ุญาตตามมาตรา 19
จะพึงเรียกเก็บได้
(6)กาหนดการอื่นใดที่จาเป็นเพื่อให้ถ ูกต้องด้วยส ุขลักษณะ
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
13
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
กฎกระทรวง
เกีย่ วกับสุขลักษณะในการจัดการสิง่ ปฏิกูลและมูลฝอย
1.
2.
3.
4.
5.
กฎกระทรวงว่ าด้ วยการจัดการมูลฝอยติดเชื้อ พ.ศ. 2545
ร่ างกฎกระทรวงว่ าด้ วยการจัดการมูลฝอยทัว่ ไป พ.ศ. ....
ร่ างกฎกระทรวงว่ าด้ วยการจัดการมูลฝอยทีเ่ ป็ นพิษหรื ออันตราย
จากชุมชน พ.ศ. ....
ร่ างกฎกระทรวงว่ าด้ วยสุขลักษณะในการจัดการสิ่งปฏิกลู พ.ศ. ....
ร่ างกฎกระทรวงว่ าด้ วยอัตราค่ าธรรมเนียมฯ
14
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
สรุปการจัดการมูลฝอยติดเชือ้ ตามกฎกระทรวง
ราชการส่ วนท้ องถิ่น
ผู้ได้ รับมอบ
จากราชการ
ส่ วนท้ องถิ่น
สถานบริการ
การสาธารณสุข
ผู้ได้ รับใบอนุญาต
รั บทาการเก็บ ขน กาจัด
โดยทาเป็ นธุรกิจ
ห้ องปฏิบัตกิ าร
เชือ้ อันตราย
กรณีทีมีการกาจัดเองต้ องแจ้ ง
เจ้ าพนักงานท้ องถิน่ พิจารณาตรวจสอบ
(ภายใน 90 วัน)
• ต้ องปฏิบตั ิให้ ถูกสุ ขลักษณะเรื่องการเก็บ การขน และการกาจัดตามกฎกระทรวง
• ต้ องจัดให้ มบี ุคลากร /แต่ งตั้งผู้รับผิดชอบทีม่ คี ุณวุฒิระดับปริญญาตรี
ดูแลระบบการเก็บ การขน การกาจัด (ภายใน 90 วัน)
• ต้ องจัดให้ ผู้ปฏิบตั ิเข้ ารับการอบรมตามหลักสู ตรทีก่ ระทรวงสาธารณสุ ขกาหนด
15
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หลักเกณฑ์ทวั่ ไป
สาหรับราชการส่วนท้องถิ่น
จัดให้ มีสถานที่ทงิ ้ ในที่สาธารณะ
และกาหนดวิธีการกาจัดในท้ องถิ่น
จัดให้ มีผ้ ูรับผิดชอบอย่ างน้ อย 1 คน
(วุฒปิ ริญญาตรี วิทยาศาสตร์ / วิศวกรรม)
ดาเนินการเก็บขนและกาจัดตามหลักเกณฑ์ ในกฎกระทรวง
ควบคุมดูแลสถานบริการการสาธารณสุข & ห้ องปฏิบัตกิ าร
เชือ้ อันตรายให้ ปฏิบัตติ ามกฎกระทรวง
ควบคุมดูแลผู้รับมอบ /ผู้ได้ รับอนุญาตให้ ปฏิบตั ติ ามกฎกระทรวง
อาจร่ วมกันหลายท้ องถิ่นในการดาเนินการร่ วมกันได้
16
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
การเก็บ /ขน ต้ องจัดให้ มีบุคลากร
มีวุฒิ วทบ. อย่ างน้ อย 1 คน
การกาจัด ต้ องจัดให้ มีบุคลากร วุฒิ
วทบ./วิศวะ อย่ างน้ อย 1-2 คน แล้ วแต่
กรณี
ต้ องเก็บ /รวบรวมมูลฝอยฯ ให้ ต้องด้ วย
สุขลักษณะตามกฎกระทรวง
ต้ องมีท่ พ
ี กั รวมมูลฝอยฯ (ถ้ าเก็บ
เกินกว่ า 7 วัน ที่พกั ต้ องควบคุม
อุณหภูมไิ ด้ )
หลักเกณฑ์ท่ัวไปสาหรับ
สถานบริการฯ/ห้อง
ปฏิ บัติการฯ
กรณีกาจัดเอง-ต้ องแจ้ ง
เจ้ าพนักงานท้ องถิ่นและต้ อง
ได้ รับความเห็นชอบก่ อน
17
การจัดการมูลฝอยติดเชื้อ
( INFECTIOUS WASTE MANAGEMENT )
การคัดแยก
ณ
แหล่งกาเนิด
แหล่งกาเนิด
มูลฝอยติดเชื้อ
การเก็บ
รวบรวม
หลักการ
มูลฝอยติดเชื้อจากทุกแหล่งกาเนิด
ต้ องได้ รับการจัดการอย่ างถูกวิธี
มีมาตรฐาน และเป็ นไปตาม
ที่กฎหมายกาหนด
การบาบัด
การกาจัด
การขนส่ ง
การคัดแยกมูลฝอยติดเชื้อ
ในสถานบริการการสาธารณสุ ข
ต้ องแยกมูลฝอยติดเชื ้อออกจากมูลฝอย
อื่นๆ ณ แหล่งกาเนิด
แยกขยะมูลฝอยตามประเภทของวัสดุ
กล่ องกระดาษ/กล่ องยา
ที่ clamp
สาย IV
ซอง syringeที่เป็ นกระดาษ
ซอง syringe ที่เป็ น
พลาสติก
ตัวอย่ างตารางการแยกมูลฝอยในโรงพยาบาล
รายการ
ของมีคม ทัวไป
่
ติดเชื้อ Recycle อันตราย หมายเหตุ
1. สำลีแอลกอฮอล์ฉีดยำไม่เปื้อนเลือด
,ซอง Syringe ซองเข็ม ซองมีด,ซองใส่
ของอบแกส/นึ่งไอน้ำ
2. Syringe disposable, ก๊อซ,สำลี,ถุง
มือ (เปื้อนเลือด,เสมหะ,สำรคัดหลัง),
่
ผ้ำอ้อมสำเร็จรูป ก๊อซ,สำลี,ผ้ำพันแผลที่
ใช้ทำแผล สำลี,ก๊อซ ทีใ่ ช้เช็ดตัวเด็ก
หลังคลอดครัง้ แรก
3. หัวเข็มทุกชนิด (เจำะเลือด,ฉีดยำ
,ผสมยำ,หัวเข็มแอร์) ใบมีดโกน,ใบมีด
ผ่ำตัด, capillary tube
Sharp
container
ตัวอย่ างตารางการแยกมูลฝอยในโรงพยาบาล
รายการ
4. ปลำยสำยน้ำเกลือด้ำนทีต่ ่อเข้ำ
ร่ำงกำยผูป้ ว่ ย (ยำวประมำณ 1
ฟุต)
5. เฝือกสำหรับหุม้ แผลแบบเปิด
6.Vial หรือ Ampule วัคซีนBCG
โปลิโอชนิดรับประทำน, หัด ,หัด
เยอรมัน, คำงทูม,ไข้รำกสำดน้อย
ชนิดรับประทำน
7. Urine bag,Foley catheter,
สำย Drain,ET Tube, สำนดูด
เสมหะ,NG, สำย O2 canula
ของมีคม ทัวไป
่
ติดเชื้อ Recycle อันตราย หมายเหตุ
ทำกำร
คัดแยกที่
หอผูป้ ว่ ย
Urine bag
เทปสั สำวะทิง้
ก่อน
ตัวอย่ างตารางการแยกมูลฝอยในโรงพยาบาล
รายการ
8. Mask ,หมวกคลุมผม
(disposable)
9. สำยเข็มแอร์,ปลอกเข็ม
,Sringe feed นม
10. สำยน้ำเกลือส่วนทีเ่ หลือจำก
กำรตัดด้ำนทีต่ ่อเข้ำร่ำงกำย
ผูป้ ว่ ย (ยำวประมำณ )
11. หัวเสียบน้ำเกลือ ,Ampule
ยำฉีดทีไ่ ม่ใช่ยำปฏิชวี นะ Sterile
water
ของมีคม ทัวไป
่
ติดเชื้อ Recycle อันตราย หมายเหตุ
ใส่กล่อง
กันทะลุ
ตัวอย่ างตารางการแยกมูลฝอยในโรงพยาบาล
รายการ
12. เฝือกสำหรับหุม้ แผลแบบปิด ไม่สมั ผัส
เลือดหรือสำรคัดหลัง่
13. Vial ยำปฏิชวี นะ/Vial ยำทัวไป,
่ pigky
bag และสำยน้ำเกลือผสมยำปฏิชวี นะ ยกเว้น
หัวเข็ม
14. หลอดไฟ,ถ่ำนไฟฉำย,แบตเตอรี,่ ปรอท,
กระป๋องยำฆ่ำแมลง,สเปรย์,ภำชนะอุปกรณ์
ต่ำงๆ ทีใ่ ช้ให้ยำเคมีบำบัด,ขวดทินเนอร์,
ไส้ปำกกำลูกลื่น,ยำรักษำโรคทีห่ มดอำยุ
15. Syringe ฉีดยำปฏิชวี นะ
ของมีคม ทัวไป
่
ติดเชื้อ Recycle อันตราย หมายเหตุ
การคัดแยกมูลฝอย
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หมวด 2 การเก็บมูลฝอยติดเชื ้อ
1) ภาชนะบรรจุมลู ฝอยติดเชื้อ
แบบกล่ อง
สาหรั บของมีคม
ไม่ มากกว่ า 3/4
แบบถุง
กรณีมใิ ช่ ของมีคม
ไม่ มากกว่ า 2/3
26
ประเภทมูลฝอยติดเชื้อ
วัสดุแหลมคม
ซาก/ชิ้นส่วนมนุษย์
วัสดุสมั ผัสเลือด
27
การเก็บมูลฝอยติดเชือ้
ลักษณะภาชนะบรรจุ
มูลฝอยติดเชื้อ
แบบกล่อง : สาหรับของมีคม
แบบถุง : กรณีมิใช่ของมีคม
บรรจุไม่มากกว่า 3/4
บรรจุ ไม่มากกว่า 2/3
ใช้ เชือกมัดปากถุงให้ แน่น
28
ลักษณะภาชนะบรรจุมลู ฝอยติดเชื้อ
แบบกล่อง : สาหรับของมีคม
บรรจุในกล่อง
ไม่มากกว่า 3/4
29
ภาชนะบรรจุมลู ฝอยประเภทเข็ม
30
ภาชนะบรรจุมูลฝอยติดเชื้อ
มีตราสัญลักษณ์ระหว่าง
ประเทศ
แบบถุง : กรณีมิใช่ของมีคม
“ห้ ามนากลับมาใช้ อกี ”
และ
“ห้ ามเปิ ด”
31
ลักษณะภาชนะรองรับภาชนะบรรจุมูลฝอยติดเชื้ อ
ทาด้วยวัสดุแข็งแรง ทนทานต่อสารเคมี ไม่รวซึ
ั่ ม
ทาความสะอาดง่าย มีฝาปิด
32
ลักษณะภาชนะบรรจุและภาชนะรองรับ
บรรจุมากเกินไป
สีถุงไม่ ได้ มาตรฐาน และไม่ มีเครื่องหมายสัญลักษณ์
33
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หมวด 2 การเก็บมูลฝอยติดเชือ้ (ต่ อ)
2) การเก็บรวบรวมมูลฝอย
เก็บทันที ณ ที่เกิดมูลฝอย & ไม่ ปนกับมูลฝอยอื่น
จัดให้ มีท่ ีเก็บ ณ มุมห้ องได้ แต่ ไม่ เกิน 1 วัน
จัดให้ มีท่ พ
ี ักรวมมูลฝอยติดเชือ้ (กรณีพักค้ างคืน)
• แยกอาคาร /ห้ อง & พืน้ ผนังเรียบ
• ขนาดพอรองรับไม่ น้อยกว่ า 2 วัน
• โปร่ งไม่ อับทึบ & ป้องกันสัตว์ นาโรค
• ประตูล็อกได้ พิมพ์ “ที่พกั รวมมูลฝอยติดเชือ้ ”
• มีลานล้ างรถเข็น รางระบายนา้
• เก็บเกิน 7 วัน ควบคุมอุณหภูมติ ่ากว่ า 10 ซ.
34
ทีพ่ กั รวมมูลฝอยติดเชื้ อ
35
ทีพ่ กั รวมมูลฝอยติดเชื้อ
36
37
อันตราย
เข็มฉี ดยาที่แทง
ทะลุออกมาจากขวดพลาสติก
38
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หมวด 2 การเก็บมูลฝอยติดเชือ้ (ต่ อ)
3) การเคลื่อนย้ ายมูลฝอยติดเชื ้อ
บุคลากรที่ทาหน้ าที่เคลื่อนย้ ายต้ องมีความรู้
& สวมชุดปฏิบตั งิ านที่ป้องกันอันตรายได้
การเคลื่อนย้ ายมูลฝอยฯ ต้ องใช้ “รถเข็น” ไปตามเส้นทางที่กาหนด
• ต้ องทาด้ วยวัสดุท่ ที าความสะอาดง่ าย
• มีผนังปิ ดมิดชิด /ไม่ มีแง่ มุม
• มีอุปกรณ์ ทาความสะอาดกรณีมูลฝอยฯ ตกหล่ น
• พิมพ์ “รถเข็นมูลฝอยติดเชือ้ ห้ ามใช้ ในกิจการอื่น”
กรณีมูลฝอยฯ ตกหล่ นต้ องใช้ อุปกรณ์ เก็บ
& ทาความสะอาดด้ วยนา้ ยาฆ่ าเชือ้ โรค
การเคลือ่ นย้ายมูลฝอยติดเชือ้
- บุคลากรที่ทาหน้าที่เคลือ่ นย้ายต้องมีความรู ้
& สวมชุดปฏิบตั ิงานที่ป้องกันอันตรายได้
- กระทาทุกวันตามตารางที่กาหนด
- มีเส้นทางเคลือ่ นย้ายที่แน่นอน
- กระทาด้วยความระมัดระวัง ห้ามโยนหรือลาก
ผู้ปฏิบัตงิ านทีท่ าหน้ าทีเ่ คลือ่ นย้ ายมูลฝอยติดเชื้อ
ต้องผ่านการฝึ กอบรมการป้ องกันและระงับการแพร่เชื้อหรืออันตรายที่อาจ
เกิดจากมูลฝอยติดเชื้อ
41
ผูป้ ฏิบตั ิงานเคลือ่ นย้ายมูลฝอยติดเชื้ อ
สวมชุดป้องกันอันตรายส่วนบุคคล
อุปกรณ์ ป้องกันอันตรายส่ วนบุคคล
หมวกคลุมผม ผ้าปิดปาก-จมูก
ผ้ากันเปื้ อน
รองเท้าพืน้ ยางหุ้มแข้ง
ถุงมือยางหนา
43
ถุงมือยาง ช่ วยป้องกันการสัมผัสกับสิ่งสกปรก สารพิษ
หรือเชื้อโรคต่ างๆ แต่ ต้องระวังในกรณีหยิบจับของมีคมหรื อเข็ม
เพราะอาจเกิดอุบัติเหตุจากการถูกทิม่ ตาได้ การถอดถุงมือควรระวัง
ไม่ ให้ มือไปสั มผัสด้ านนอกถุงมือ แล้วล้างมือด้ วยนา้ และนา้ ยาฆ่ าเชื้อ
ภายหลังถอดถุงมือทันที
ผ้ าปิ ดปากปิ ดจมูก ช่ วยป้องกันฝุ่ นละออง สารคัดหลัง่
มีส่วนช่ วยในการลดละอองนา้ หรือเลือดกระเด็นในขณะปฏิบัติงาน
ไม่ ให้ มาสั มผัสกับปาก-จมูกหรือเข้ าสู่ ระบบทางเดินหายใจ การถอด
ผ้ าปิ ดปากปิ ดจมูก ระวังไม่ สัมผัสด้ านนอกของผ้ าปิ ดปากปิ ดจมูก
ผ้ ายางกันเปื้ อน
ช่ วยป้ องกันเลือดหรือสารนา้ คัดหลัง่
กระเด็นเข้ าสู่ ร่างกายของผู้ปฏิบัติงาน
เมือ่ ใส่ ผ้ายางกันเปื้ อนแล้ วควรระวัง
ไม่ จับบริเวณด้ านนอก เวลาถอดออก
ควรถอดโดยม้ วนให้ ด้านนอกเข้ าไปอยู่
ด้ านใน ทาความสะอาดด้ วยนา้ และ
ผงซักฟอก หรือแช่ ด้วยโซเดียมไฮโป
คลอไรด์ 0.5% หรือไลโซล 2%
นาน 30 นาที แล้วนามาล้างและผึ่งลม
ให้ แห้ ง
รองเท้ าพืน้ ยางหุ้มแข้ ง
ใช้ ป้องกันไม่ ให้ สารคัดหลัง่ และสิ่ ง
สกปรกสั มผัสกับเท้ าของผู้ปฏิบัติงาน
และช่ วยป้ องกันของมีคมที่ตกลงสู่ พนื้
ทิม่ ตาเท้ าได้ ทาความสะอาดโดยล้าง
ด้ วยนา้ และผงซักฟอก แล้วนาไปผึง่
ให้ แห้ ง แต่ ถ้าเปื้ อนเลือดหรือสารนา้
ในร่ างกายให้ แช่ รองเท้ าในนา้ ยาไฮโป
คลอไรด์ 0.5% นาน 30 นาที ก่อน
นาไปล้างทาความสะอาด
การเคลือ่ นย้ายมูลฝอยฯ ต้องใช้ “รถเข็น”
มีการกาหนดเวลาและเส้นทางการเคลือ่ นย้ายมูลฝอยติดเชื้ อที่แน่นอน
48
ลักษณะรถเข็นมูลฝอยติดเชื้อ
• ทำด้วยวัสดุที่ทำควำมสะอำดง่ำย
• มีผนังปิ ดมิดชิด /ไม่มีแง่มุม
• ตัวถังปิ ดทึบ ทำควำมสะอำดง่ำย ไม่รั ่วซึม มีฝำปิ ดมิดชิด
• มีอุปกรณ์หรือเครื่องมือเก็บมูลฝอย ในกรณีที่มูลฝอยฯ ตกหล่นประจำรถเข็น
• พิมพ์ “ รถเข็นมูลฝอยติดเชื้อ ห้ำมใช้ในกิจกำรอื่น ”
ห้ามโยนหรือลาก
50
ระหว่างการเคลือ่ นย้ายมูลฝอยติดเชื้ อไปทีพ่ กั รวมมูลฝอยติดเชื้ อ
ห้ามแวะหรือหยุดพัก ณ ทีใ่ ด
51
ต้ องใช้ อปุ กรณ์เก็บ &
ทาความสะอาดด้ วยนา้ ยาฆ่าเชื้อโรค
52
การทาความสะอาดรถเข็น
มีการทาความสะอาด รถเข็นและอุปกรณ์ ในการปฏิบัติงานทุกวัน ในบริเวณทีจ่ ัดไว้ เฉพาะ
และน้าเสี ยที่เกิดจากการล้ างทาความสะอาดมีการระบายลงสู่ ระบบบาบัดน้าเสี ย
53
การทาความสะอาดทีพ่ กั รวมมูลฝอยติดเชื้อ
1. ต้องทาความสะอาด ขัดถู โดยเฉพาะ
บริเวณทีเ่ ป็ นจุดหมักหมมเป็ นประจา
สมา่ เสมอด้วยน้ ายาฆ่าเชื้ อ อย่างน้อย
สัปดาห์ละ 1 ครั้ง
2. น้ าทิ้ งทีผ่ ่านการล้างทาความสะอาดทีพ่ กั
รวมมูลฝอยติดเชื้ อ มีการวางท่อเข้าสู่
ระบบบาบัดน้ าเสีย ไม่ควรปล่อยลงสู่
แหล่งน้ าสาธารณะ เพราะจะทาให้เกิดการ
แพร่กระจายของเชื้ อโรค
54
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หมวด 3 การขนมูลฝอยติดเชือ้
1) การจัดให้ มีพาหนะอุปกรณ์ และสถานที่
มียานพาหนะขนมูลฝอยติดเชือ้ จานวนที่เพียงพอ
ตัวถังปิ ดทึบ ภายในบุด้วยวัสดุทนทาน ทาความสะอาดง่ าย
• กรณีมูลฝอยฯ เก็บนานกว่ า 7 วัน ต้ องควบคุมอุณหภูมไิ ด้
ต่ากว่ า 10 องศาเซลเซียส
• จัดให้ มีอุปกรณ์ ป้องกันอันตราย & อุปกรณ์ ส่ ือสาร
• พิมพ์ “ใช้ เฉพาะขนมูลฝอยติดเชือ
้”
• พิมพ์ ช่ ือท้ องถิ่น /ชื่อ สถานที่ รหัส/เลขใบอนุญาต
เลขโทรศัพท์ (สีแดง)
•
ต้ องจัดให้ มีท่ ีพักรวม & บริเวณที่จอดรถขน
55

การขนมูลฝอยติดเชื้อหมายถึงการขนมูลฝอยติดเชื้อออกไป
กาจัดภายนอกสถานบริการการสาธารณส ุขหรือห้องปฏิบตั ิการ
เชื้ออันตราย ซึ่งเป็นอานาจ หน้าที่ของราชการส่วนท้องถิ่นนัน้ ๆ
 การขนต้องดาเนินการโดยใช้ยานพาหนะเฉพาะตามข้อกาหนดใน
กฏกระทรวงว่าด้วยการกาจัดมูลฝอยติดเชื้อ พ.ศ.2545
 ผูป
้ ฏิบตั ิงานเก็บ ขนมูลฝอยติดเชื้อต้องมีความรูเ้ กี่ยวกับมูลฝอย
ติดเชื้อโดยผ่านการอบรมตามหลักสูตรการระงับและป้องกันการ
แพร่กระจายเชื้อที่อาจเกิดจากมูลฝอยติดเชื้อตามประกาศ
กระทรวงสาธารณส ุข
องค์ ประกอบทีเ่ กีย่ วข้ องสาหรับการขนมูลฝอยติดเชื้อ
57
รถขนมูลฝอยติดเชื้อ
58
ใช้ รถขนเฉพาะสาหรับมูลฝอยติดเชื้อเท่ านั้น
59
ลักษณะของรถขนมูลฝอยติดเชื้อ
ตัวควบคุมอุณหภูมิ<หรือ= 10 องศาเซลเซียส
ตัวถังปิ ดทึบ
ข้อความสี แดง “ใช้เฉพาะขนมูลฝอยติดเชื้อ”
60
• กรณีมูลฝอยฯ
เก็บนานกว่า 7
วัน ต้อง
ควบคุม
อุณหภูมิให้
ตา่ กว่า 10
องศาเซลเซียส
61
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หมวด 3 การขนมูลฝอยติดเชือ้ (ต่ อ)
2) วิธีการขนมูลฝอยติดเชื ้อ
ผู้ขับขี่และผู้ปฏิบตั งิ านต้ องมีความรู้ &
สวมชุดป้องกันส่ วนบุคคลขณะปฏิบัตงิ าน
ต้ องขนโดยพาหนะขนมูลฝอยติดเชือ้
ต้ องขนสม่าเสมอตามวัน เวลาที่กาหนด
กรณีมูลฝอยฯ ตกหล่ นต้ องใช้ อุปกรณ์ เก็บ
& ทาความสะอาดด้ วยนา้ ยาฆ่ าเชือ้ โรค
ห้ ามนายานพาหนะไปใช้ ในกิจการอื่น
62
การขนมูลฝอยติดเชื้อจากสถานบริการการสาธารณสุ ข
หยิบจับบริเวณคอถุง
ไม่ อ้มุ ไม่ โยน
63
การชั่งน้าหนักมูลฝอยติดเชื้อ
64
65
การบรรจุมูลฝอยติดเชื้อในรถขน
66
การนามูลฝอยติดเชื้อจากรถสู่ เตาเผา
67
การล้างรถขนด้วยนา้ ยาฆ่าเชื้อโรค
68
การพัฒนาระบบเอกสารกากับ
การขนส่ งมูลฝอยติดเชื้อ
(The infectious waste
manifest system )
69
วัตถ ุประสงค์
การจัดทาเอกสารหรือใบกากับการขนส่งมูลฝอย
ติดเชื้อ เพื่อควบค ุมกากับปริมาณมูลฝอยติดเชื้อ
จากแหล่ง ก าเนิ ด (ต้น ก าเนิ ด ) ซึ่ ง ผูข้ นส่ ง ต้อ ง
ขนส่งมูลฝอยติ ดเชื้อพร้อมใบกากับการขนส่งที่
ระบ ปุ ริ ม าณมูล ฝอยติ ด เชื้ อ และแหล่ ง ก าเนิ ด ที่
ตรงกันทกุ ฉบับในทกุ ขัน้ ตอนไปจนถึ งปลายทาง
สถานที่กาจัด (ผูก้ าจัด) อย่างเป็นระบบ
เอกสารกากับการขนส่งมูลฝอยติดเชื้อ
มีรายละเอียดดังนี้
1. เล่มเอกสารก
ากับเ่ การขนส่
งมูลฝอยติดเชื้อ 1 เล่ม
1. กิจการที
ป็ น
อันตรายตอ
่ 50 ช ุด แต่ละช ุดประกอบด้วย
ประกอบด้วยช ุดเอกสาร
สุขภาพ ตาม
แผ่นเอกสาร 6พรบ.สธ.
แผ่น คื135
อ
ตช.01/1 ประเภท
กิจตช.02
การฯ
ตช.03
ตช.04
ตช.05
ตช.01/2
ท ุกแผ่นมีคาร์บอนเรสในตัว
เอกสารกากับการขนส่งมูลฝอยติดเชื้อ
ตช.01/1
สาหรับ
แหล่งกาเนิดหรือ
โรงพยาบาลเก็บไว้
เป็นหลักฐาน
(สีฟ้า)
ตช.01/2
สาหรับผูข้ นส่ง
ส่งกลับ
แหล่งกาเนิดหรือ
โรงพยาบาล
ตช.02
สาหรับผูข้ นส่ง
เก็บไว้เป็น
หลักฐาน
(สีเหลือง)
ตช.03
สาหรับผูก้ าจัด
เก็บไว้เป็น
หลักฐาน
(สีชมพู)
ตช.05
สาหรับผูข้ นส่ง
ส่งให้ อปท.ที่
สถานที่กาจัดมูล
ฝอยติดเชื้อตัง้ อยู่
ตช.04
สาหรับผูข้ นส่ง
ส่งให้ อปท.ที่เป็น
ตัง้ ของ
แหล่งกาเนิดหรือ
โรงพยาบาล
ข้อกาหนดอื่นๆ
• ผูข้ นส่ง เป็นผูจ้ ดั หาใบเอกสารนาส่งทัง้ หมดและเป็นผูจ้ ดั ส่ง
สาเนาให้ ผูเ้ กี่ยวช้องทัง้ หมด
• กาหนดส่งเอกสารทัง้ หมดภายใน 1 เดือน
• น้าหนักของมูลฝอยติดเชื้อที่ชงั่ ที่แหล่งกาเนิด เปรียบเทียบกับ
ที่ชงั่ ที่แหล่งกาจัดต้องมีความคาดเคลื่อนไม่เกิน 5 %
• แหล่งกาเนิด/รพ. จะต้องตรวจสอบในกรณีที่จา้ งเอกชน
ขนส่งและกาจัดมูลฝอยติดเชื้อจะต้องมีเอกสารหลักฐาน
แสดงการได้รบั อน ุญาตดาเนินกิจการรับทาการเก็บขนมูล
และ/หรือรับทาการกาจัดมูลฝอยติดเชื้อ แล้วแต่กรณี ด ู
74
สถานที่กาจัดจริง พิจารณาความเป็นไปได้
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หมวด 4 การกาจัดมูลฝอยติดเชือ้
1) การจัดให้ มีสถานที่ และอุปกรณ์เครื่ องมือ
ต้ องจัดให้ มีท่ พ
ี กั รวม กว้ างเพียงพอ เพื่อรอการกาจัด
พิมพ์ “ที่เก็บกักภาชนะบรรจุมูลฝอยติดเชือ้ ” สีแดง
ต้ องจัดให้ มีเครื่องป้องกันอันตรายส่ วนบุคคลสาหรับ
ผู้ปฏิบตั งิ าน
มีอุปกรณ์ /เครื่องมือป้องกันอัคคีภยั /อุบัตเิ หตุ
75
ข้ อกาหนดตามกฏหมายในการกาจัดมูลฝอยติดเชือ้
1) การจัดให้ มีสถานที่ และอุปกรณ์ เครื่ องมือ
1.1 ต้องจัดให้มีที่พกั รวม
ภาชนะบรรจุ
1.2 ต้องจัดให้มีอุปกรณ์
ป้ องกันอันตรายส่ วนบุคคล
( PPE )
1.3 จัดให้มีอุปกรณ์ /
เครื่ องมือป้ องกันอัคคีภยั /
อุบตั ิเหตุ
76
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หมวด 4 การกาจัดมูลฝอยติดเชือ้ (ต่ อ)
2) หลักเกณฑ์ในการกาจัดมูลฝอยติดเชื ้อ
ผู้ปฏิบตั งิ านต้ องมีความรู้ &
สวมชุดป้องกันอันตรายส่ วนบุคคลขณะปฏิบัตงิ าน
ต้ องกาจัดโดยวิธีใดวิธีหนึ่งต่ อไปนี ้
• เผาในเตาเผา
• ทาลายเชือ้ ด้ วยไอนา้
• ทาลายเชือ้ ด้ วยความร้ อน
• วิธีอ่ นื ตามประกาศฯ
เศษที่เหลือ ให้ กาจัด
ตามวิธีกาจัดมูลฝอย
ทั่วไป เว้ นแต่ สธ.
กาหนดเป็ นอย่ างอื่น
ต้ องกาจัดภายใน 30 วันนับแต่ วันที่ขนมาจากที่พกั มูลฝอยรวม
77
ศูนย์บริ หารกฎหมายสาธารณสุ ข กรมอนามัย
หมวด 4 การกาจัดมูลฝอยติดเชือ้ (ต่ อ)
3) วิธีการกาจัดมูลฝอยติดเชื ้อ
การกาจัดที่ใช้วิธีการอื่น
การกาจัดที่ใช้เตาเผา
ต้ องให้ ได้ มาตรฐาน คือ
• ต้ องมี 2 ห้ องเผา ห้ อง (1)
เผามูลฝอย ไม่ ต่ากว่ า 760 ซ.
ห้ อง (2)เผาควัน ไม่ ต่ากว่ า
1,000 ซ. และ
• ต้ องได้ มาตรฐานอากาศเสีย
ตาม สธ.กาหนด
ต้ องให้ ได้ มาตรฐานทางชีวภาพ คือ
ทาลายเชือ้ โรคได้ หมด โดยตรวจสอบ
ด้ วยวิธีการตรวจวิเคราะห์ เชือ้ สะเทียโร
เธอร์โมฟิ ลลัสหรือบะซิลลัสซับทิลิส
สถานบริการ & ห้ องปฏิบตั กิ ารฯผู้
ได้ รับอนุญาต ต้ องตรวจสอบเป็ น
ประจาและรายงานให้ ท้องถิ่นทราบ
78
เตา 2 ห้ องเผา (1) เผามูลฝอย ไม่ ต่ากว่ า 760 ซ.
(2) เผาควัน ไม่ ต่ากว่ า 1,000 ซ.
79