Transcript EcT Electroconvulsive Therapy

ECT ‫ الکتروشوک یا‬: ‫موضوع‬
ELECTROCONVULSIVE
THERAPY
‫تاریخچه الکتروشوک‬
‫‪ECT ‬یعنی القای تشنج با جریان الکتریسیته‬
‫‪ ‬در سال ‪ 1798‬ویک هاردت و در سال ‪ 1934‬ون مدنا در سال ‪1938‬‬
‫لوسیو بینی و سر لیتی در ایتالیا برای اولین بار در درمان شیزوفرنی از‬
‫دستگاه الکتروشوک ابتدایی استفاده کردند‬
‫تاریخچه الکتروشوک‬
‫‪ ‬در سال ‪ ECT 1950‬به عنوان یک درمان مطلوب جهت بیمارانی‬
‫شد که به دارو جواب نمی دهند‬
‫‪ ‬در سال ‪ 1992‬کراوس ی در مورد ‪ ECT‬تحقیق کرد‬
‫‪ ‬نام ‪ ECT‬در پنجاه سال گذشته تغییر کرده و از ‪ EST‬به ‪ECT‬‬
‫نامگذاری شد چون اساس کار تشنج بود‪.‬‬
‫‪ ‬تغییر نام ‪ EST‬به ‪ ECT‬توسط ‪ Swarrt‬در سال ‪1993‬‬
‫بیان شد و باالخره در ایران تشنج درمانی توسط دو‬
‫روانپزشک به نام های میرسپاهی و رضایی در سال های ‪1316‬‬
‫ئ ‪ 1317‬برای اولین بار صورت گرفت‪.‬‬
‫اولین دستگاه الکتروشوک‬
‫مکانیسم اثر الکتروشوک‬
‫‪‬‬
‫مکانیسم اثر ‪ ECT‬مشخص نیست ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫نظریه هایی که در این خصوص وجود دارد‬
‫‪‬‬
‫‪ .1‬تحریک سیناپس ی و پاسخ پس سیناپس ی به واسطه های شیمیایی مغز‬
‫‪‬‬
‫‪ .2‬ایجاد تغییرات عمیق در سلسله اعصاب مرکزی‬
‫‪‬‬
‫‪ 3‬تغییر در قابلیت وصول ناقل های عصبی‬
‫‪‬‬
‫‪ .4‬اثرات بیوشیمیایی‬
‫‪‬‬
‫‪ 5‬افزایش سطح سروتونین و فعالیت دوپامین و ‪NAO‬‬
‫‪‬‬
‫‪ .6‬نظریه های اندوکرینی که معتقد است ‪ ECT‬باعث آزاد شدن هورمون های هیپوفیز و هیپوتاالموس و تیروئید می شود‪.‬‬
‫انواع الکتروشوک‬
‫‪ .1‬روش سنتی یا دو طرفه ‪Bi latral‬‬
‫‪ ECT .2‬یک طرفه یا ‪uni latral‬‬
‫مزایای ‪ ECT‬یک طرفه‬
‫این نوع ‪ ECT‬با اختالل حافظه ی کمتری همراه بوده حتی در بعض ی‬
‫بیماران اختالل حافظه دیده نمی شود‪.‬‬
‫کاربرد ‪ ECT‬یک طرفه‬
‫‪ ECT ‬یک طرفه را در تمام مواردی که استفاده از ‪ECT‬‬
‫اندیکاسیون دارد می توانیم استفاده کنیم بجز موارد زیر ‪:‬‬
‫ً‬
‫‪ 1 ‬بیماران شدیدا آژیته که هذیان یا افکار خودکش ی دارند‬
‫‪ 2 ‬مانی حاد‬
‫‪ 3 ‬کاتاتونیک‬
‫‪ 4 ‬وجود بیماری های جسمی‬
‫‪ECT‬یک طرفه‬
‫مزایای ‪ECT‬دو طرفه‬
‫‪ ECT ‬دو طرفه خواص ضد افسردگی قوی تری دارد و در افسردگی‬
‫های شدید که سرعت پاسخ در درمان اهمیت زیادی دارد ‪ .‬درمان‬
‫انتخابی است‪.‬‬
‫‪ ECT ‬دو طرفه در بیماران مبتال به اختالالت خلقی تعداد جلسات‬
‫درمان را کاهش می دهد‪.‬‬
‫‪ ‬افراد مسن و مردان به ‪ ECT‬دو طرفه بهتر پاسخ می دهند‪.‬‬
‫‪ ECT‬دو طرفه‬
‫روش انجام ‪ECT‬‬
‫‪‬‬
‫ایجاد محیطی امن و دلپذیر برای بیمار‬
‫کامل بودن گروه انجام ‪ECT‬‬
‫اطمینان از آماده بودن بیمار جهت ‪ECT‬‬
‫باز کردن ‪ iv line‬جهت بیمار‬
‫استفاده از داروهای بیهوش ی طبق نظر متخصص بیهوش ی‬
‫تنظیم میزان تحریک دستگاه و دادن شوک توسط روانپزشک‬
‫میزان تحریک به چند روش محاسبه می گردد‬
‫با توجه به سن بیمار‬
‫باالترین شدت برای بیماران با بیشترین عوارض‬
‫‪‬‬
‫با توجه به تجربه قبلی در جلسات گذشته‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫عدم بروز تشنج‬
‫‪‬‬
‫در صورتی که تشنج اتفاق نیفتاد چه باید کرد؟‬
‫در این موارد باید نظر سایر اعضای تیم الکتروشوک را جویا شویم ‪.‬‬
‫روانپزشک نسبت به تغییر پارامترهای دستگاه (ولتاژ‪،‬جریان‪،‬زمان ) تصمیم گیری می کند‪.‬‬
‫با نظر بیهوش ی اکسیژن خالص تجویز می شود که ب‬
‫‪‬‬
‫اعث پایین آمدن آستانه ی تشنج می شود‪.‬‬
‫محل قراردادن الکترود ها را بررس ی می کنیم‬
‫‪‬‬
‫اگر باز هم تشنج اتفاق نیفتاد دیگر محرک را تکرار نکنید‬
‫در برگه ‪ ECT‬یادداشت کنید که بیمار تشنج نکرد‬
‫از روانپزشک بخواهید که داروهای مصرفی بیمار را کنترل کند‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫دفعات الکتروشوک‬
‫ً‬
‫‪ ‬بسته به نیاز بیمار دفعات و فواصل درمان تغییر می کند و معموال بر‬
‫اساس عواملی ذیل تعیین می گردد‪.‬‬
‫‪ ‬تشخیص بیماری‬
‫‪ ‬کیفیت پاسخ بیمار به درمان‬
‫‪ ‬پاسخ بیمار به درمان های گذشته‬
‫‪ ‬شدت بیماری‬
‫موارد استفاده رایج از ‪ECT‬‬
‫‪ ‬عدم بهبودی پس از مصرف داروهای تجویز شده‬
‫‪ ‬عدم تحمل بیمار نسبت به عوارض جانبی بعض ی از داروها‬
‫‪ ‬نیاز به بهبود سریع به علت خطرات موجود مانند خودکش ی و‬
‫سوءتغذیه‬
‫در درمان بیماریهای زیر ممکن است از ‪ ECT‬استفاده شود‪.‬‬
‫‪ ‬افسردگی اساس ی یا ‪MDD‬‬
‫‪ ‬اختالل دو قطبی یا ‪BMD‬‬
‫‪ ‬اسکیزوفرنی یا ‪SC‬‬
‫‪ ‬اسکیزوافکتیو‬
‫‪ ‬سایکوز بعد از زایمان‬
‫‪ ‬سایکوزهای عضوی مثل دلیریوم ‪،‬پارکینسون و صرع‬
‫شرایطی که دلیل استفاده از ‪ ECT‬به عنوان اولین گام درمانی می باشد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫شرایط خطرناک خودکش ی و دگر کش ی و تهاجم‬
‫افسردگی هذیانی‬
‫بیماران مانیک‬
‫پاسخ قبلی خود بیماران افسرده و مانیا‬
‫ممنوعیت مصرف دارو‬
‫عدم پاسخ به درمان دارویی‬
‫نیاز به بهبودی سریع‬
‫الکتروشوک و کاربرد آن در بیماری ها‬
‫‪ ‬الکتروشوک در اسکیزوفرنی‬
‫‪ ‬الکتروشوک در افسردگی‬
‫‪ ‬الکتروشوک در بارداری‬
‫‪ ‬الکتروشوک در ساملندان‬
‫‪ ‬الکتروشوک در کودکان و نوجوانان‬
‫‪ ‬الکتروشوک نگهدارنده یا سرپایی‬
‫تاثیر ‪ECT‬در اسکیزوفرنی‬
‫‪ ‬در مرحله ی حاد بیماری موثر است‬
‫‪ ‬داشتن عالئم خلقی‬
‫‪ ‬در ترکیب با نورولپتیک ها‬
‫‪ ‬داشتن عالوم کاتاتونیک‬
‫‪ ‬در اسکیزوفرنی مزمن و اسکیزوفرنی با عالئم منفی تاثیر چندانی‬
‫ندارد‬
‫الکتروشوک در افسردگی‬
‫‪ ‬موارد کاربرد ‪:‬‬
‫‪ ‬در افسردگی های شدید‬
‫‪ ‬افسردگی همراه با خطر خودکش ی‬
‫‪ ‬افسردگی های سایکوتیک‬
‫‪ ‬افسردگی های شدید سه ماهه اول بارداری‬
‫‪ ‬افسردگی های کاتاتونیک‬
‫‪ ‬افسردگی در افراد مسن‬
‫‪ ECT‬در بارداری‬
‫در زنان باردار تحت شرایط زیر انجام می شود‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫همکاری کامل روانپزشک‪ ،‬متخصص بیهوش ی‪ ،‬متخصص زنان و زایمان‬
‫‪.2‬‬
‫‪ ECT‬با ولتاژ پایین روی نیمکره مغلوب با کنترل ‪EEG‬‬
‫‪.3‬‬
‫استفاده از تاکودینامومتری برای ارزیابی قوام رحم‬
‫‪.4‬‬
‫کنترل گاز های خون شریانی قبل و پس از ‪ECT‬‬
‫‪.5‬‬
‫اولتراسونوگرافی داپلر برای کنترل ضربان قلب جنین‬
‫الکتروشوک در ساملندان‬
‫‪ ‬در ساملندانی که افسردگی شدید دارند و در خطر تحلیل قوا هستند‪.‬‬
‫‪ ‬در بیمارانی که در گذشته به ‪ ECT‬جواب مثبت داده اند‪.‬‬
‫‪ ‬بیمارانی که هذیان نیست گرایی و جسمی دارند‪.‬‬
‫‪ ‬بیمارانی که تحمل عوارض داروهای ضدافسردگی را ندارند‪.‬‬
‫الکتروشوک در کودکان و نوجوانان‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫استفاده از روش درمانی ‪ ECT‬فقط باید در مواردی باشد که دیگر درمان ها‬
‫موفق نبوده اند‪.‬‬
‫صالحدید دو روانپزشک اطفال که خودشان در امر درمان سهیم نباشند‪.‬‬
‫متخصص بیهوش ی باید در کار با کودکان تبحر داشته باشد‪.‬‬
‫به عنوان آخرین راه عالج و پس از بی نتیجه بودن تمام روش های درمانی‬
‫الکتروشوک سرپایی یا نگهدارنده‬
‫که همان ‪ ECT‬سرپایی است به دلیل اینکه ‪ ECT‬درمانی ایمن و بی‬
‫خطر است و نیاز به زمان کوتاهی دارد می توان آن را به صورت‬
‫سرپایی برای بیمار به کار برد‪ .‬و کلیه مراحل قبل‪،‬حین و بعد از درمان‬
‫مانند بیماران بستری می باشد‪.‬‬
‫روش انجام عمل ‪ ECT‬نگهدارنده‬
‫‪ ‬جلسه اول یک هفته بعد از اتمام دوره ی اولیه ی درمان‬
‫‪ ‬جلسه دوم دو هفته بعد‬
‫‪ ‬جلسه سوم سه هفته بعد‬
‫‪ ‬جلسات چهارم به بعد ماهیانه تا شش ماه‬
‫موارد عدم استفاده از الکتروشوک‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ECT‬موارد ممنوعیت مطلق ندارد اما موارد ممنوعیت نسبی شامل‪:‬‬
‫ضایعات مغزی مثل تومور‬
‫هیدروسفال‬
‫انفراکتوس میوکار‬
‫خونریزی داخل مغزی‬
‫آنوریسم عروقی‬
‫افزایش شدید فشار خون‬
‫آسم‬
‫افزایش فشار داخل جمجمه‬
‫ترومبولبیت‬
‫نارسایی احتقانی قلب‬
‫در موارد زیر توجه شود که از عوارض احتمالی جلوگیری شود‬
‫‪COPD ‬‬
‫‪ ‬آسم‬
‫‪ ‬آریتمی قلبی‬
‫‪ ‬فشار خون باال‬
‫‪ ‬آنژین صدری‬
‫‪ ‬بیماری عروقی کرونری‬
‫‪ ‬استئوپروز‬
‫‪ ‬سابقه ی ‪CVA‬‬
‫داروهایی که با‪ ECT‬تداخل می کنند‬
‫‪ ‬داروهایی که باعث افزایش فعالیت تشنجی می شوند مثل‪:‬‬
‫‪ ‬فلوکسیتین‬
‫‪ ‬بوپروپیون‬
‫‪ ‬داروهای ضدجنون‬
‫‪ ‬داروهایی که باعث کاهش فعالیت تشنجی می شوند‬
‫‪ ‬بنزودیازپینها – ضدتشنج ها‬
‫‪ ‬داروهایی که مهارکننده آنزیم ‪ MAO‬هستند مثل‪:‬‬
‫‪ ‬لیتیوم‬
‫‪ ‬کلروپرومازین‬
‫عوارض ‪ECT‬‬
‫قلبی عروقی ‪:‬‬
‫شامل افزایش تعداد ضربان قلب‬
‫افزایش فشار خون‬
‫انفارکتوس میوکال‬
‫مغزی ‪:‬‬
‫اختالالت گذرا در حافظه و شناخت‬
‫عدم آگاهی و گیجی و فراموش ی و سردرد‬
‫دلیریوم که با تزریق دیاسپام برطرف می شود‪.‬‬
‫اختالل در حافظه شایع ترین اثر شناختی ‪ECT‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫به چهار شکل دیده می شود‪.‬‬
‫گیجی بالفاصله بعد از درمان‬
‫فراموش ی نسبت به گذشته‬
‫فراموش ی نسبت به آینده‬
‫فراموش ی طوالنی مدت‬
‫در موارد زیر اثرات شناختی افزایش می یابد‬
‫‪ ECT‬دو طرفه‬
‫جریان زیاد الکتریسیته‬
‫استفاده از درمان مکرر‬
‫دوز باالی داروهای بیهوش ی‬
‫توصیه های ایمنی کار با دستگاه الکتروشوک‬
‫‪‬‬
‫دستگاه را در محل مناسب قرار می دهیم‬
‫اگر به دالیلی آب وارد دستگاه شد از آن استفاده نمی کنیم‬
‫هنگام جابجایی دستگاه برق آن را قطع می کنیم‬
‫از دستگاهی که کارکرد مناسب ندارد استفاده نکنیم‬
‫دستگاه در هوای آزاد و جای مرطوب نباشد‬
‫با دست مرطوب با دستگاه کار نکنیم‬
‫دستگاه در معرض نور خورشید قرار نگیرد‬
‫‪‬‬
‫حداقل سالی یک بار دستگاه چک شود‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مالحظات اخالقی و قانونی‬
‫‪ ‬بیمار و خانواده اش در مورد مسائل زیر باید آگاهی داشته باشند‪.‬‬
‫‪ ‬هدف از ‪ ECT‬چیست‬
‫‪ ‬خطرات احتمالی آن کدام است‬
‫‪ ‬روش انجام آن چگونه است‬
‫‪ ‬انتظارات واقعی از درمان چیست‬
‫مراقبت های پرستاری‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫شامل‪:‬‬
‫مالحظات روانی‪ ،‬اجتماعی‬
‫مراقبت های پرستاری قبل از درمان (آمادگی روانی و جسمانی)‬
‫مراقبت های پرستاری حین درمان‬
‫مراقبت های پرستاری بعد از درمان‬
‫‪‬با تشکر از توجه و‬
‫حوصله ی شما‬