Transcript عوارض
دکتر عفت محمدی دستیار روانپزشکی بیمارستان روزبه شیوع 7برابرعوارض دارو در بین 70-79سال داروهای روانپزشکی جزء شایعترین داروها از نظر عوارض عدم چسبندگی به درمان و افزایش ان با باال رفتن سن پیچیدگی رژیم های درمانی ،مشکالت ارتباطی (ناشنوای ی) ،شناختی و زبان. پنجره درمانی باریک برای بسیاری از داروها در سالمندی کاهش جذب کاهش باند شدن به پروتئین افزایش حجم انتشار داروهای لیپوفیلیک کاهش عملکرد کبد کاهش کلیرانس کلیوی کاهش ژنرالیزه در مکانیسم هومئوستاتیک کاهش گیرنده های دوپامینی و استیل کولینی کاهش حساسیت گیرنده های بتا آدرنرژیک شناسای ی ریسک فاک تورها :بیماری ها ،داروها ،الکل،رژیم شرح حال داروی ی کامل از بیمار و خانواده اموزش در مورد رژیم داروی ی و چسبندگی به درمان به بیمار و خانواده شناسای ی تداخالت ،عملکرد و کلیرانس داروها شروع با کمترین دوز موثر و افزایش تدریجی دوز اندازه گیری مکرر فشار خون ارتوستاتیک ،سایکو موتور MSE،و تست های ازمایشگاهی شک به عوارض داروی ی در صورت بد شدن شریط فیزیکی و شناختی اجتناب از پلی فارماسی تاخیر کلیرانس برخی ضد افسردگی ها (سیتالوپرام) نیاز به زمان طوالنی تر برای رسیدن به فروکشی عالئم پاسخ کمتر به داروها بدلیل تغییرات ساختاری در مغز Under treatmentو underdiagnosisاز علل افزایش خودکشی در سالمندان کاهش ریسک خودکشی با استفاده از داروهای ضد افسردگی درمان افسردگی همراه دمانس یا سایر بیماری های مدیکال عوارض شناختی ،انتی کولینرژیک و قلبی عروق کمتر افزایش سطح سایر داروها توسط فلوکستین وسرترالین دوز شروع کم و افزایش تدریجی تا دوز نهای ی معادل افراد جوان • سرترالین 25mg • سیتالوپرام 10mg • فلوکستین 10mg شایعترین عوارض :گوارشی اختالالت جنسی افزایش دو برابری شکستگی هیپ بخصوص در خانم ها احتمال SIADHو خطر هایپوناترمی پارکینسونیسم و تشدید عالئم حرک تی در بیماران پارکینسونی افزایش BTبه تنهای ی یا در ترکیب با ضد انعقادها (خونریزی گوارشی) عوارض شناختی برادیکاردی موثر و ایمن عوارض انتی کولینرژیک خفیف فقدان عوارض قلبی ،شناختی،خواب الودگی موثر در بیماران افسرده دچار پارکینسون عوارض: بیخوابی اضطراب تشنج بدترکردن هایپرتنشن ونالفاکسین: تاثیر زیاد در افسردگی جوانان عدم نیاز به تطبیق دوز با سن کاهش تهوع و سر درد با دوز کم ER افزایش فشار خون دیاستولیک تحمل کمتر در سالمندان ضعیف دالوکستین: ایمن تحمل خوب اثرات متوسط در بهبود شناخت اثرات مفید درکاهش درد باال بودن عوارض جدی قلبی عروقی یبوست ،خشکی دهان ،انسداد روده کاهش تمرکز و توجه اختالل حافظه خطر دلیریوم خواب الودگی ،خطر سقوط نورتریپتلین و دزیپرامین موثر در افسردگی سالمندی شروع با دوز کم مانیتور کردن با EKG ایمن و موثر عوارض کم انتی کولینرژیک عدم تاثیر روی قلب رعایت رژیم غذای ی و تداخالت داروی ی ترکیب ضد افسردگی و ضد سایکوز شایعترین:انتی سایکوتیک تیپیک (پر فنازین)TCA + انتی سایکوتیک اتیپیک(ریسپریدون)SSRI+ ECT در موارد شدید استفاده از داروهای با اثرات انتی کولینرژیک کمتر: ( SSRIسیتالوپرام وسرترالین) بوپروپیون ونالفاکسین دالوکستین دوز کم نور تریپتیلین بررسی عملکرد تیروئید ،سطح فوالت و B12 بررسی از نظر پارکینسون و دمانس شروع اثر دارو 12-4 W حداقل درمان 6ماه 5-10 درصد در بیماران سالمند بستری تحریک پذیری بیشتر و یوفوریای کمتر شروع اولین اپیزود مانیا ،ناشایع مدیریت مانیا مشابه جوانان پاسخدهی ضعیف تر * تنظیم خلق: تثبیت کننده های خلق مثل لیتیم ،سدیم والپروات ،کاربامازپین مانیتور شرایط مدیکال بخصوص کبدی و شناخت عوارض زیاد ،دلیریوم،اختالل عملکرد مغزی داروهای ضد اضطراب: همراهی اختالالت اضطرابی مزمن با بیماری های مدیکال درمان بیماری های مدیکال قبل ار تجویز ضد اضطراب بنزودیازپین ها: فقط در درمان حاد برای کوتاه مدت همراه درمان های اصلی انواع کوتاه اثر :لورازپام ،اگزازپام، دوز شروع خیلی کم ،قطع تدریجی بعد از مصرف 6هفته عوارض زیاد :خواب الودگی،اختالل شناختی،اتاکسی،بیقراری پارادوکسیکال بیماری خط اول درمان خط دوم درمان پانیک SSRI,SNRI,BZD, (, TCAفنلزین)MAOI GAD ،SNRI,SSRIبوسپیرون BZD,TCAو ترازودون OCD SSRI کلومی پرامین،درمان ترکیبی با انتی سایکوتیک ها هراس اجتماعی SNRI,SSRI MAOI ژنرالیزه BZDدر صورت نیاز بتا بلوکر ،بوسپیرون فوبیای ساده BZDدر صورت نیاز بتا بلوکر PTSD SSRI پرازوسین(برای بهبود خواب وکابوسهای شبانه) و ترازودون اضطراب -افسردگی مختلط SSRI,SNRI ترازودون بیقراری همراه دمانس SGA بوسپیرون،SSRI,BZD،ضد تشنج ها ،کار با مازپین FGAیا نسل اول (تیپیک): هالوپریدول پرفنازین تری فلوپرازین پیموزاید تیوریدازین فلوفنازین کلرپرومازین سولپیراید عوارض جانبی :FGA • اکستراپیرامیدال • تاردیودیسکینزی • انتی کولینرژیک • هایپوتنشن • خواب الودگی • قلبی عروقی SGAیا نسل دوم(اتیپیک): ریسپریدون االنزاپین کلوزاپین کویتیاپین اری پیپرازول عوارض جانبی:SGA • افزایش وزن • وقایع عروق مغزی • اثرات متابولیک • افزایش مرگ و میر • خواب الودگی • هایپوتنشن اسکیزو فرنی و اسکیزو افک تیو اختالل هذیانی اختالل رفتاری شدید پارکینسون همراه با سایکوز دلیریوم افسردکی سایکوتیک درمان ترکیبی ارزیابی قبل از درمان :مدیکال،نورولوژیکال انتخاب انتی سایکوتیک :سابقه درمان قبلی،سادگی رژیم،قیمت شکل دوزاژ :اک ثرا خوراکی ،معدودی تزریقی و فرم طوالنی اثر)(LA عدم استفاده از LAدر سایکوز سالمندی بجز بیماران اسکیزوفرنی و اسکیزو افک تیو با سابقهپذیرش بد زمان پاسخ طوالنی تر از جوانان دوز کم اولیه ،افزایش تدریجی دوز اپتیمال %50دوز جوانان در موارد همراه اختالل نورولوژیک یا شناختی %25دوز جوانان مشکالت شناختی ،بینای ی ،شنوای ی استفاده از حداقل داروها حداقل دوزهای روزانه اموزش به بیمار و خانواده القا کننده ها و مهار کننده های انزیمی مصرف همزمان سیگار توجه به اثرات جانبی مشابه مهارکننده های کولین استراز )1تاکرین )2دونپزیل )3ریواستیگمین )4گاالنتامین انتاگونیست های گیرنده :NMDA )1ممانتین عوارض مهارکننده های کولین استراز: • • • • • • • • تهوع استفراغ اسهال دیس پپسی بی اشتهای ی خستگی کاهش وزن اریتمی قلبی موارد احتیاط: • اسم • • • • COPDشدید زخم گوارشی اختالالت هدایتی قلبی برادیکاردی شدید موثر در دمانس متوسط تا شدید مشکالت گوارشی و اسهال کمتر از مهار کننده های کولین استراز افزودن به مهار کننده های کولین استراز نام دارو اشکال داروی ی ))MG دوز شروع )(MG/D فواصل افزایش دارو)(w دوزحداک ثر(MG/D ) دانپزیل ()Donepezil قرص 5و10 5 4-6 5 -10 ریواستیگمین ))Rivastigmine کپسول 1/5و3و4/5و6 3 2 6 پچ پوستی ریواسیتیگمین پچ4/5و9/5 6/5 4 9/5 گاالنتامین ()Galantamine کپسول 4و8و12 8 2-4 24 ممانتین ()Memantine قرص5و10 5 1 20 دوز موثر (mg/d) دوز شروع در افسردگی (mg/d( دوز شروع در اضطرابی (mg/d) (mg)اشکال داروی ی نام دارو 20-40 10 5 Tab:20,40 سیتالوپرام (citalopram) 20 10 5 Syr:20mg/5ml Cap:20,40 (Fluoxetine)فلوکستین 100-200 25 12/5 Tab:25,50,100 (sertraline)سرترالین 300 _ 25 Tab:50,100 (Fluvoxamiفلوواکسامین ne) 75-225 37.5-75 37/5 Tab37.5,75 ERCap:37.5,75 ,150 (venlafaxinونالفاکسین e) 40-60 20 20 Delayed release cap :20,30,60 (duloxetine)دالوکستین نام دارو هالوپریدول )(Haloperidol اشکال داروی ی Tab:0.5,5 Inj:5,50 Sol:2mg/ml دوز شروع در دوز موثر در دمانس(mg/d دمانس)(mg/d ) دوز شروع در سایکوز)(mg/d دوز موثر در سایکوز)(mg/d 0/25-0/5 0/25-2 0/5-1 5 کلوزاپین )(Clozapine Tab:25,100 12/5 75-100 12/5-25 100-300 ریسپریدون )(Risperidone Tab:1,2,4 0/25-1 1 0/5-2 2-4 االنزاپین )(Olanzapine Tab:2.5,5,10,15 1/25-5 10 5/2-5 5-10 کوئیتیاپین(Quetia )pine Tab:25,100,150, 200 12/5-50 200-300 12/5-50 50-300 اریپ ی پرازول )(Aripiprazole Tab:5,10,15 5 15 5-10 10-30 نام دارو اشکال داروی ی ()mg دوز موثر درسالمندان )(mg/d لورازپام )(Lorazepam Tab:1,2 Inj:2,4 0/5-3 اگزازپام )(Oxazepam Tab:10 10-45 ترازودون )(trazodone Tab:50 50-300 زولپیدم )(Zolpidem Tab:5,10 5-10 با تشکر از توجه شما