Presentation1

Download Report

Transcript Presentation1

‫بیماری پارکینسون‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫بیماری دژنراتیو مزمن با درگیری عقده های قاعده ای‬
‫توسط جیمز پارکینسون ‪ 1817‬شناسایی شد‪.‬‬
‫بعد از آلزایمر دومین بیماری دژنراتیو شایع عصبی است‪.‬‬
‫‪ 1/5‬میلیون آمریکایی درگیر‬
‫‪ %2‬باالی ‪ 65‬سال و ‪ %3‬باالی ‪ 95‬سال مبتال می شوند‪.‬‬
‫میانگین سن ابتال ‪ 58‬تا ‪ 62‬سال‬
‫نسبت مرد به زن ‪ 3‬به ‪2‬‬
‫تقریبا تمام نژاد ها مشابه آسیایی ها و سیاه پوستان اندکی شیوع کم‬
‫دارند‪.‬‬
‫اتیولوژی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫ناشناخته‬
‫علل محتمل‪ :‬ویروس‪ -‬ژنتیک‪ -‬علل عروقی‪ -‬محیطی و‬
‫متابولیکی‬
‫پارکینسونیسم به علت داروهای ضد جنون‪ -‬آرام بخش ها و‬
‫ضد فشار خون‬
‫انسفالیت‪ -‬تومور‪ -‬تروما‪ -‬هیدروسفال و ‪...‬‬
‫نوروتوکسین ها‪ :‬منوکسید کربن‪ -‬سیانید‪ .‬منگنز‪-‬‬
‫علف کش ها‪ -‬کافیین و ‪...‬‬
‫پاتوفیزیولوژی‬
‫• تخریب نورون های دوپامینرژیک‪ -‬در جسم سیاه‬
‫• به هم خوردن توازن دوپامین و استیل کولین‬
‫• تغییرات دژنراتیو در عقده های قاعده ای‬
‫• کمبود نورون های پیگمانته در جسم سیاه در نواحی پوتمان‪ -‬گلوبوس پالیدوس‪-‬‬
‫در قاعده مغز و لوکوس سرولئوس در مغز میانی و در موارد پیشرفته‬
‫هسته های خلفی واگ و گانگلیون های سمپاتیک و پاراسمپاتیک درگیر‬
‫می شوند‪.‬‬
‫• اجسام ‪( Lewy‬سیتوپالسمیک ائوزینوفیلیک انکلوزان) در مابقی نورون های‬
‫جسم سیاه یافت می شوند‪.‬‬
‫هسته های نام برده مسئول کنترل حرکت در سیستم اکستراپیرامیدال می باشند‪.‬که‬
‫جرکات ارادی و وضعیت گیری ‪ Posture‬را تامین می کنند‪.‬‬
‫دمانس و افسردگی‬
‫آتروفی مغز(‪)%50‬‬
‫تظاهرات بالینی پارکینسون‬
‫ ترمور‬‫‪)1‬در ‪ %75‬موارد‬
‫‪)2‬کمترین نشانه ناتوان کننده است‪.‬‬
‫‪)3‬غیر ارادی در حالت استراحت و معموال در هنگام خواب وجود‬
‫ندارد‪.‬‬
‫‪)4‬حالت پول شمردن یا غلطاندن قرص یا دانه (‪)Pill- Rolling‬‬
‫‪)5‬ترمور در اندام ها‪ -‬فک‪ -‬لب ها‪ -‬عضالت تحتانی صورت مشاهده‬
‫می شود‪.‬‬
‫رژیدیتی‬
‫سفتی عضالت و نیاز به تالش بیشتر برای حرکت را‬
‫رژیدیتی گویند‪.‬‬
‫ ناراحتی یا درد در عضالت(سختی چرخ دنده ای)‪-‬‬‫ انقباضات ریتمیک عضله مانند باز شدن چاقوی ضامن دار‬‫در زمان کشیده شدن پاسیو عضالت‬
‫‪Akinesia/Bradykinesia‬‬
‫فقدان یا کاهش حرکات فعال را آکینزی و برادیکینزی گویند‪.‬‬
‫اشکال در شروع حرکات یا حالت انجماد که اغلب نشانه‬
‫ناتوان کننده ای است‪ .‬با فعالیت های روزانه تداخل داشته‬
‫که منجربه بروز‪:‬یبوست ‪ -‬رکود خون ‪-‬آسیب پوست و ‪...‬‬
‫می شود‪.‬‬
‫بی ثباتی وضعیتی‬
‫تغییر در راه رفتن‬
‫گام های نامتعادل(‪)shuffling gait‬‬
‫روی پنجه راه رفتن‬
‫تمایل به سقوط به دلیل حرکات با شتاب روبه جلو یا عقب‬
‫(‪)Festination‬‬
‫آرنج خمیده بدون حرکت در گام برداشتن‪ -‬حالت قوز کرده پشت‬
‫اشکال در حفظ تعادل و صاف نشستن‬
‫وقتی تعادل را از دست دهد قادر به کنترل خود برای جلوگیری از‬
‫سقوط نمی باشد‪.‬‬
‫تظاهرات ثانویه بیماری پارکینسون‬
‫ظاهر چهره‪ :‬ماسکه و بی حالت( چهره دیپلماتی)‬
‫خیرگی چشم ها به جلو‬
‫مشکالت تکلمی‪ :‬صدای ضعیف‪ -‬بریده بریده صحبت کردن‪ -‬کلمات گنگ‪-‬کلمات‬
‫لرز دار و مرتعش‬
‫اشکال برای شروع صحبت و پیدا کردن کلمه‬
‫مشکالت بینایی‪ :‬تاری دید‪ -‬کاهش پلک زدن‪ -‬بلفارواسپاسم‬
‫حرکات ظریف‪ :‬میکروگرافی‪-‬کاهش سرعت عمل دست‪-‬کاهش هماهنگی‪-‬رفتارهای‬
‫ناهماهنگ و شلخته وار(‪ -)clumsiness‬کاهش توانایی برای تکمیل فعالیت‬
‫های روزمره‬
‫رفتارهای شناختی‪ :‬افسردگی(‪ -)%50‬کندی پاسخدهی‪ -‬اشکاالت حافظه ای‪-‬‬
‫دمانس(‪ -)%50‬نقایص بینایی فضایی‬
‫برنامه آموزش به بیمار و خانواده در پارکینسون‬
‫فعالیت و ورزش‬
‫ انجام ورز ش های در دامنه حرکت برای تمام مفاصل ‪ 3‬با در روز‪.‬‬‫ ماساژ و کشیدن عضالت برای کاهش سفتیحمایت در زمان راه رفتن با احتیاط‬‫گام برداشتن‬
‫ توجه به وضعیت گیری ‪ .‬حلقه کردن دستها دور کمر بیمار هنگام راه رفتن‬‫ استفاده از وسایل کمک حرکتی‬‫‪ -‬اجتناب از ایستادن به مدت طوالنی‪ .‬تغییر وضعیت مکرر ضروری است‪.‬‬
‫ایمنی‬
‫‬‫‬‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫بررسی محیط خانه از نظر وجود خطر آسیب‬
‫بهبود روشنایی منزل‬
‫تعبیه وسایلی مانند دستگیره و توالت فرنگی بلند‬
‫تغییر پوزیشن آهسته در زمان کاهش فشار خون وضعیتی‬
‫اطالع از تاثیرات گرما‪ -‬استرس و هیجانات بر تشدید نشانه ها‬
‫تغذیه‬
‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫کنترل وزن هفتگی‬
‫ارزیابی دشواری در بلع و تعدیل رژیم غذایی برای تسهیل در بلع و جویدن‬
‫تمرین بلع و استفاده از لقمه های کوچک غذا‬
‫ایجاد محیط راحت و جلوگیری از عجله در غذا خوردن‬
‫وعده های غذایی مکرر و کم حجم در صورت بروز خستگی در زمان غذا‬
‫خوردن‬
‫اجتناب از خوردن غذاهای پر پروتئین در زمان تجویز دارو‬
‫اجتناب از مکمل های ویتامینی حاوی پیریدوکسین( ویتامین‪)B6‬‬
‫تشویق به مصرف مایعات و فیبر کافی برای جلوگیری از یبوست‬
‫کنترل بزاق ریزش با استفاده از پیشبند‬
‫دفع‬
‫ بررسی الگوی دفع روده ای‬‫‪ -‬استفاده از ملین در صورت نیاز‬
‫ استفاده از لگن یا ظرف تخلیه ادرار در کنار تخت در صورت نیاز‬‫‪ -‬تشویق به ادار کردن و اطمینان از تخلیه ادرار حداقل هر ‪ 2‬تا ‪ 4‬ساعت‬
‫شناختی‬
‫‪ -‬بررسی از نظر بروز افسردگی و گزارش آن‬
‫ بررسی از نظر تغییر در الگوی خواب‪ -‬گیجی – توهم‪ -‬تغییر در افکار و‬‫گزارش آن‬
‫ارتباط‬
‫‪ -‬تمرین منظم برای تکلم با بلند آواز خواندن یا بلند صحبت کردن‬
‫‪ -‬مشاوره با گفتار درمان در صورت تشدید مشکل کالمی بیمار‬
‫داروهای مورد استفاده در پارکینسون‬
:‫آنتی کولینرژیک ها‬
Trihexyphenidyl(Artan)
Benztropine(cogentin)
Biperidine(Akineton)
Orphenadrine(Norflex)
Procyclidine(Kemadrin)
‫عملکرد‬
‫• آنتاگونیست انتقال استیل کولین در سیستم عصبی مرکزی می باشند‬
‫و در کاهش رژیدیتی موثرند‪ .‬عوارض آنتی کولینرژیک علیرغم‬
‫عملکرد انتخابی دارند‪.‬‬
‫• دهان خشک‪ -‬یبوست‪ -‬احتباس ادرار‪ -‬دیس آرتری‪ -‬تاری دید –‬
‫تغییر در حافظه و گیجی را بررسی کنید‪.‬‬
‫داروهای غیر مستقیم‬
‫• داروهای ضد ویروس‬
‫آمانتادین(سایمترل)‬
‫ برداشت و ذخیره کاتکول آمین ها را متوقف کرده و به تجمع دوپامین‬‫کمک می نماید‪.‬‬
‫ گیجی و اختالل دید را بررسی کنید‪.‬‬‫‪ -‬تاثیرات مثبت بیشتر از ‪ 3‬ماه بر جای نمی ماند‪.‬‬
‫‪Levodopa‬‬
‫‪Carbidopa- Levodopa‬‬
‫کمبود دوپامین مغز را جبران می کند‪.‬‬
‫عوارض جانبی زیر را کنترل کنید‪:‬‬
‫تهوع‪ -‬استفراغ‪ -‬کاهش فشار خون وضعیتی‪ -‬اختالل خواب‪-‬‬
‫خشکی دهان‪ -‬یبوست‪ -‬توهم‪.‬‬
‫آموزش در مورد استفاده از لوودوپا‬
‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫‬‫‪-‬‬
‫با معده خالی بهتر جذب می شود‪ .‬اگر تهوع ایجاد شد با غذا مصرف شود‪.‬‬
‫برای رفع خشکی دهان از مکیدن آب نبات سفت استفاده نمای‪.‬‬
‫نشانه هایی مانند نوسانات خلقی‪ -‬بی قراری و بی خوابی یا گیجی را به اعضاء‬
‫تیم درمان گزارش کند‪.‬‬
‫از مصرف الکل احتراز کند( الکل آنتاگونیست لوودوپا است)‪.‬‬
‫نزدیک به مصرف دارو از غذاهای پروتئینی پرهیز کند ‪ .‬چون بعضی از‬
‫آمینواسیدها جذب لوودوپا را مهار می کنند‪ .‬صبحانه کم پروتئین و نهار‬
‫پر پروتئین ارجح است‪.‬‬
‫ از حمام بخار‪ -‬سونا‪ -‬وان آب گرم خودداری کند ( خطر افت فشار‬‫خون وضعیتی) و برای دجلوگیری از این عارضه به آهستگی تغییر‬
‫پوزیشن دهد‪ .‬از جوراب های کشی برای بهبود بازگشت وریدی‬
‫استفاده کند‪.‬‬
‫ از مصرف ویتامین ‪ B6‬خودداری کند چون متابولیسم لوودوپا را‬‫در کبد افزایش داده و مقدار ناچیزی به مغز می رسد‪.‬‬
‫‪ -‬برای تداخالت دارویی با پزشک مشورت کنید‪.‬‬
‫آنتاگونیست های رسپتور دوپامین‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫بروموکریپتین‬
‫پرگوالید‬
‫پرامیپکسول‬
‫روپینیرول‬
‫این داروها با تحریک رسپتورهای دوپامین تاثیر لوودوپا را‬
‫زیاد می ککند و نوسانات پاسخ به دارو را کاهش می دهند‪.‬‬
‫‪Monoamine oxidase B inhibitor‬‬
‫)‪Selegiline(Eldepril,Deprenyl‬‬
‫متابولیسم دوپامین را متوقف نموده و احتماال فرایند بیماری را‬
‫کند می کند‪.‬‬
‫افت فشار خون وضعیتی را مانیتور کنید‪.‬‬
‫این دارو ممکن است در پیشرفت بیماری همراه با لوودوپا‬
‫تجویز شود‪.‬‬
‫‪Catechol O- methyltranferase inhibitors‬‬
‫)‪(COMT‬‬
‫• ‪Tolcapone-Entacapone‬‬
‫‪ COMT‬را که مسئول متابولیزه شدن لوودوپا در روده است مهار کرده‬
‫و در دسترس قرار گرفتن دارو را در سیستم عصبی مرکزی‬
‫افزایش می دهد‬
‫کاهش تجویز دوز لوودوپا و بهبود تاثیر آن را منجر می گردد‪.‬‬
‫عوارض اسهال‪ -‬کاهش فشار خون وضعیتی و نارسایی کبد را بررسی‬
‫کنید( اندازه گیری آنزیم های کبدی و سطح الکترولیت های سرم)‬
‫درمان جراحی پارکینسون‬
‫جراحی استرئوتاکتیک‪ :‬برای کنترل ترمور و رژیدیتی حاد‬
‫تاالموتومی و پالیدوتومی‪ :‬قسمت هایی خاص از تاالموس و یا‬
‫عقده های قاعده ای برای کاهش ترمور و یا دیسکنیزی شدید‬
‫تخریب می شوند‪.‬‬
‫کار گذاری الکترود ها در دو طرف هسته های زیر تاالموس و‬
‫اتصال الکترودها به یک دستگاه پالس ژنراتور شبیه پیس میکر‬
‫که در زیر پوست بیمار تعبیه می شود‪ .‬این روش در ترمور ناتوان‬
‫کننده مورد تایید است‪.‬‬
• Nursing management
– Monitoring ICP
– Decreasing cerebral edema
– Maintaining Cerebral Perfusion
– Controlling fever
– Reducing metabolic needs