Transcript کانابیس
کانابیس
دکتر علی سلیمانپور
متخصص پزشکی قانونی
معرفی گیاه
یک جنس از گیاهان گل دار ودارای سه گونه مشهور زیر :
Cannabis sativa
Cannabis indica
Cannabis ruderalis
Cannabis sativa and C. indica
High tech Cannabis growing
in the Netherlands
Cannabis sativaیا شاهدانه هندی
دارای دو زیرگونه است :
-1با مقدار ماده موثره پایین که عمدتا به منظور تولید کنف و طناب کشت میشود()hemp
-2با مقدار ماده موثره باال (()high psychoactive ingredientsماری جوانا)
بر اساس ویژگی و نمای مشخص برگ از یکدیگر افتراق داده میشود
Real Life
Hemp
Give an example or real
life anecdote
Sympathize with the
audience’s situation if
appropriate
ساتیوا است
• همان گیاه کانابیس
که مصارف فیبری دارد
. ان بسیار پایین استTHC • غلظت
Cannabis sativaیا شاهدانه هندی
گیاه دارای دو جنس نر و ماده است
به شکل درختچه میباشد
در مناطق گرمسیری و استوایی براحتی کشت داده میشود
ماده موثره موجود درآن دلتا -9تتراهیدرو کانابینول است()Δ9-THC
تمام قسمت های گیاه هم در جنس نر و هم در جنس ماده دارای ماده موثره
میباشند اما با غلظت های متفاوت
تاریخچه و شیوع مصرف
• 8500سال پیش چینی ها انرا برداشت میکرده اند که مصرف فیبری داشته
است.
• نشانه هایی از مصرف این گیاه چند قرن قبل از میالد مسیح وجود دارد
• از سال 1960سوءمصرف آن رشد زیادی داشته است
•
پرمصرف ترین ماده مورد سوء مصرف در جهان بعد از سیگار و الکل
•
مورد سوء مصرف حدود 5/2درصد مردم جهان( 147میلیون نفر)
ماده موثره و سایکواکتیو گیاه
اغلب از دلتا -9تتراهیدرو کانابینول بعنوان ماده موثره اصلی یاد میشود
البته یک خانواده دارویی بنام کانابینوئیدها در این گیاه وجود دارند که هر
کدام ممکن است در بعضی از تاثیرات آن نقش داشته باشند
مهمترین کانابینوئیدها:
Δ8-THC
)cannabinol(CBN
)Cannabidol(CBD
CBNو CBDتاثیرات رفتاری مستقیم و مشخص روی انسان ندارند
این گیاه حاوی بیش از 300ترکیب طبیعی دیگر از جمله الکل
ها،استروئیدها،قندها،اسیدهای چرب و ....میباشد
نام گذاری فراورده های گیاه با ویژگیهای سایکواکتیویتی
کانابیس :
واژه ای کلی که به ترکیبات موثره استخراج شده از C.sativaاطالق میگردد
بعبارت دیگر Cannabisیک ابستراکت ژنریک است که بعنوان اسم وصفت
هم برای گیاه وهم برای تمام فراورده های مسمومیت زای آن بکار میرود.
Cannabis
HASHISH
برگهای کانابیس که سرشار از مواد موثره است جمع اوری
و خشک شده وسپس فشرده می شود و به اشکال توپ
کیک یا شیرینی در می اید .سپس تکه هایی از ان
شکسته میشود ودرون پیپ گذاشته شده و دود میشود.
نام گذاری فراورده های گیاه با ویژگیهای سایکواکتیویتی
ماری جوانا :
به هر قسمتی از گیاه یا عصاره آن که به منظور القای اثرات سایکومیمتیک و یا اثرات
دارویی استفاده میشود
عمدتا به جوانه و برگ گیاه خشک شده اطالق میگردد اما ممکن است حاوی دانه و
ساقه گیاه نیز باشد
رنگ :عمدتا سبز مایل به خاکستری یا قهو ای مایل به سبز
pot,mary
سایر نامها :
janer,MJ,weed,grass,puff,hagga,...
High Strength Cannabis (Weed/Skunk)
نام گذاری فراورده های گیاه با ویژگیهای سایکواکتیویتی
حشیش
رزین جمع آوری شده از جوانه های گیاه ماده (در اصل نام گیاه ماده
است)
حاوی غلظت های مختلفی از Δ9-THCتا حداکثر %10است
عمدتا در خاورمیانه و شمال آفریقا استفاده میشود
رنگ :قهوه ای تا سیاه
نام گذاری فراورده های گیاه با ویژگیهای سایکواکتیویتی
روغن حشیش یا hash oil
از طریق جوشاندن حشیش در الکل ،گذراندن آن از صافی و سپس تبخیر الکل
باقیمانده تهیه میشود
حاوی Δ9-THC %20و در بعضی منابع تا %60کانابینوئید میباشد
رنگ :وابسته به غلظت ،اما معموالچسبنده و به رنگ قهوه ای مایل به قرمز
ویا سبز است
نام گذاری فراورده های گیاه با ویژگیهای سایکواکتیویتی
بنگ
از برگهای بالغ خشک شده وساقه های گل خشک شده تهیه می شود
نام گذاری فراورده های گیاه با ویژگیهای سایکواکتیویتی
سیگاری
مخلوط شدن ماری جوانا یا حشیش یا روغن حشیش با تنباکو و مصرف
آن به شکل سیگار یا پیپ
فراورده های سنتتیک با اثر مشابه
: Marinol یک THCصناعی است
nabilone یا سزامت :یک کانابینوئید صناعی است
Savitex از استخراج صنعتی THCاز کانابیس بدست
می آید
ترکیبات فوق عمدتا به منظور کنترل تهوع و استفراغ در
بیماران سرطانی(کموتراپی) و کنترل بی اشتهایی در
بیماران ایدزی استفاده میشود
کانابینوئیدها
یک خانواده دارویی بنام کانابینوئیدها در گیاه کانابیس وجود دارند که هر
کدام ممکن است در بعضی از تاثیرات آن نقش داشته باشند
مهمترین کانابینوئیدها:
Δ8-THC
)cannabinol(CBN
)Cannabidol(CBD
اثربخشی آنها وابسته به نحوه تهیه آنها و روش مصرفشان
متفاوت خواهد بود
کانابینوئیدها
CBN و CBDتاثیرات رفتاری مستقیم و مشخص روی انسان ندارند
آتش زدن کانابیس و متعاقب آن احتراق CBDباعث تبدیل آن به
Δ9-THCبعنوان یک ماده موثر و سایکواکتیو خواهد شد
ترکیب فعال موجود در ماری جوانا()Δ9-THCممکن است به مرور
زمان و بویژه در صورت قرارگیری در معرض نور آفتاب و هوا
به CBNتبدیل شود
اندوکانابینوئیدها( THCدرون زاد)
اولین اندوکانابینوئید در سال 1994توسط Devaneو
Mechoulamشناسایی و تحت عنوان Anandimideنام
گذاری شد
پس از آن دو اندوکانابینوئید دیگر هم شناسایی شده است
تاثیر اندوکانابینوئیدها بر روی رسپتور مربوطه ،به شدت تاثیرTHC
نیست
اندوکانابینوئیدها به عنوان یک نورو مودیلیتور عمل میکنند (تغییر
عملکرد نوروترانسمیتر/رسپتور)
جذب ترکیبات موثره در کانابیس
-1مصرف خوراکی
THCیک ترکیب اسیدی ضعیف و به شدت محلول در چربی است
THCدر الکل محلول و در آب غیر قابل حل است
جذب THCدر دستگاه گوارش آهسته و اضافه کردن روغن به آن منجر به
تسریع فرایند جذب میشود(لوز بیرجندی)
حداکثر جذب :معموال 3-1ساعت پس از مصرف
اثرات سایکوتروپیک با تأخیر 30تا 90دقیقه اغاز شده 2تا 4ساعت به
ماکزیمم رسیده و4تا 12ساعت طول میکشد.
حداکثر اثرات سایکوتروپیک معموالموقعی که غلظت پالسمایی شروع به
کاهش کرده است ظاهر می گردد.
جذب ترکیبات موثره در کانابیس
-2مصرف تدخینی
پیک سطح خونی THCحدود 15دقیقه بعد از مصرف اتفاق می افتد
اثرات سایکوتروپیک از چند ثانیه تا چند دقیقه شروع شده ظرف 15تا 30
دقیقه به ماکزیمم میرسد و ظرف 2تا 3ساعت بتدریج کم میشود
پس غلظت THCقبل از انکه اثرات سایکو تروپیک به حداکثر برسد
بطور واضحی کاهش یافته است.
عمق تنفس و نگه داشتن دود در ریه منجر به افزایش غلظت ترکیب موثر
جذب شده خواهد شد
Marijuana or Marihuana
برگهای جمع اوری شده و خشک شده گیاه که
بصورت تدخینی استفاده میشود
توزیع()distribution
THC پس از جذب از طریق جریان خون به تمام بدن منتقل
میشود
بدلیل اثر گذر اول باال،مقدار قابل توجهی از آن در کبد
متابولیزه میشود
متابولیسم
عمده متابولیسم THCکبدی است
Δ9-THCدر کبد به 11هیدروکسی دلتا THCو دلتا 8تبدیل میگردد
11هیدروکسی دلتا THCاز Δ9-THCفعال تر بوده و راحت تر هم از
BBBعبور میکند
سایر متابولیت ها معموال در چربی کمتر حل شده و راحت تر دفع می شوند
CBDآنزیم متابولیزه کننده Δ9-THCرا مهار میکند(طوالنی شدن اثر
دارو)
CBNسرعت متابولیسم Δ9-THCرا افزایش می دهد
دفع()Excretion
THCظرف روزها وهفته ها بداخل ادرار و مدفوع ترشح
میشود(.تا 20درصد در ادرار ومابقی در مدفوع)
یک دوز واحد THCمعموال 3تا 5روز گاهی تا 12روز
در ادرار قابل تشخیص است.
زمان متوسط برای یک نتیجه منفی 5/8روز( 3-18روز)
برای مصرف کننده مبتدی
زمان متوسط برای یک نتیجه منفی 19روز( 3-46روز)
برای مصرف کنندگان حرفه ای
رسپتورهای کانابینوئیدی
کانابیس و ترکیبات صناعی مرتبط فعالیت اگونیستی –انتاگونیستی
خود را از طریق تاثیر بر روی گیرنده های اختصاصی خود اعمال
میکنند
دو دسته رسپتور کانابینوئیدی شناسایی شده است :
:CB1عمدتا در سلسله اعصاب مرکزی و محیطی(هچنین درغدد اندوکرین لکوسیت ها – طحال – قلب ) :CB2 -عمدتا در سیستم ایمنی از جمله لکوسیت ها ،طحال ،لوزه ها
اثرات بدون واسطه رسپتورها :اثر بر سیستم ایمني ,اثر نروپروتكتیو
در ایسكیمي و هیپوكسي مغز
تاثیرات ناشی از مصرف کانابیس
اثرات کاردیو واسکوالر
افزایش ضربان قلب ومتعاقب آن افزایش برون ده قلبی
میزان افزایش HRدر دوز معمولی کانابیس 20:تا 50ضربه در دقیقه
میزان افزایش HRدر دوز باالی کانابیس :تا 140ضربه در دقیقه بر
حسب دوز
افزایش كار قلبي ونیاز به اكسیژن
وازودیالتاسیون و هیپوتانسیون اورتوستاتیك (در موارد مصرف دوز زیاد
افزایش مختصر فشارخون)
كاهش تجمع ﭘالكتي
تاثیرات ناشی از مصرف کانابیس
اثرات ریوی
برنکودیالتاسیون یک ساعت بعد از مصرف استنشاقی یا خوراکی در
افراد سالم و آسماتیک
در برخی برونکوکانستریکشن و سرفه
تاثیرات ناشی از مصرف کانابیس
اثرات چشمی
انقباض مختصر مردمک همراه با حفظ پاسخ مردمک به نور
احتقان واضح عروق ملتحمه
کاهش اشک
کاهش فشار داخل چشم(وابسته به دوز)
حدت بینایی بصورت مستقیم تحت تاثیر قرار نمیگیرد لیکن بدلیل
بلفارواسپاسم و فوتوفوبی و کاهش تطابق دید فرد تحت تاثیر قرار
گیرد
تاثیرات ناشی از مصرف کانابیس
اثرات نورولوژیک و سایکولوژیک
از جمله تاثیرات سایکومیمتیک کانابیس میتوان به موارد زیر اشاره کرد
تغییر در خلق
تغییر در شناخت
تغییر در احساسات
تغییر در هماهنگی در عضالت
تغییر در درک از خود
تاثیرات ناشی از مصرف کانابیس
اثرات نورولوژیک
مصرف یک سیگار ماری جوانا در افراد داوطلب منجر به :
گاهی کاهش تعادل و کاهش قدرت عضالنی دیده می شود
در دوز باال ،لتارژی معموال عالمت غالب و برجسته است
گذر آهسته زمان برای فرد ،افزایش زمان واکنش و کاهش توانایی برای اعمال
پیچیده مثل رانندگی و پرواز
عالئم و نشانه های سایکولوژیک ناشی از مصرف
کانابیس
دوز پایین :
سرخوشی ،پرحرفی ،پرخوری ،آرامش و تسهیل در برقراری روابط اجتماعی
دوز باال :
پارانویا ،مانیا ،حالت تهاجمی ،ترس ،اختالل در هماهنگی عضالنی ،اختالل در درک
حواس مختلف از جمله بینایی و شنوایی ،خواب آلودگی شدید ،هذیان وتوهم
مصرف مزمن :
اختالل در حافظه کوتاه مدت ،اختالل در یادگیری ،اضطراب ،افسردگی ،روان پریشی
،حمله های هراس ،اختالت رفتاری از جمله انحرافات جنسی و سوءمصرف سایر
مواد و...
تاثیرات ناشی از مصرف کانابیس
اثرات گوارشی
تحریک اشتها خشکی دهان اثر ضد استفراغ ( Δ9-THCممکن است فرد در تجربه اول مصرف کانابیسدچار تهوع گردد)
تاثیرات ناشی از مصرف کانابیس
اثرات اندوکرین
مصرف مزمن
Δ9-THCممکن است :
منجر به کاهش غلظت تستوسترون پالسما شود
مهار آزاد سازی استروئیدهای بیضه ومهار آزادسازی LHدر هیپوفیز
کاهش تعداد و حرکت اسپرم ها و اختالل ساختمانی آنها
اختالل در تخمک گذاری در خانمها
مداخله در فرایند جایگزینی جنین در رحم(ارتباط شناخته شده ای بین وزن
هنگام تولد یا پره ماچوریتی با مصرف کانابیس ثابت شده نیست)
تاثیرات ناشی از مصرف کانابیس
سایر تاثیرات
فعالیت سیستم ایمنی بدن را کاهش میدهد
نسبت به دود سیگار %50تا %70ترکیبات کانسروژنیک
بیشتری دارد
عوامل موثر بر شدت عالیم و نشانه ها
مقدار مصرف
مدت مصرف
نحوه مصرف (خوراکی ،تدخینی)
خلق و انتظارات فرد و محیطی که در آن قرار دارد
سن فرد
بیماریهای جسمی وروانی زمینه ای
Therapeutic Uses of Cannabis
Well established
Relatively well Confirmed
Less Confirmed Effects
Basic Research stage
Well established
تهوع واستفراغ سركش ناشي ازداروهاي انتي نئوﭘالستیك
درمان كاهش اشتها در انوركسي و كاشكسي ناشي از HIV
كاشكسي ناشي از كانسر و تهوع ناشي از ایپكاك
Relatively well Confirmed
اسپاسیته ناشي از صدمه اسپاینال كورد
حاالت مزمن دردناك مانند درد نروژنیك
بیماریهاي حركتي مانند دیستوني و دیسكینزي ناشي از دارو
Less Confirmed Effects
الرژي
التهاب
صرع
سكسكه مقاوم
افسردگي
BMD
بیماریهاي اضطرابي
وابستگي به اﭘیوم و الكل
سندرم قطع مصرف مواد
الزایمر
Basic Research stage
نروﭘروتكتیو در هیپوكسي و ایسكیمي ناشي از ضربات سر
و استروك
MS
ارتریت
كرون
درمانهاي ضد فشار خون
ضد سرطان
درمان برونكواسپاسم ناشي از تحریكات شیمیایي
ماري جواناي بطور بهداشتي تهیه شده و موجود در داروخانه
تاثیرات مخرب
آسیب ذهنی(مغزی) :
ماری جوانا میتواند یک سایکوز تمام عیار در افراد مستعد به سایکوز ایجاد نماید.همچنین میتواند منجر به تشدید عالیم اسکیزوفرنی و پارانوییدی از قبل موجود
شود
در دوز باال منجر به پارانویا و اضطراب،واکنش سایکوتیک ،حمله پانیک ،توهم وجنون و....
مصرف مزمن با دوز باال منجر به دمانس کانابیسی میشود(آفریقای شمالی) بطور معمول ماری جوانا برای کاهش رفتارهای تهاجمی مصرف می شده واطالعات سیستماتیکی مبنی بر افزایش خشونت وتهاجم متعاقب مصرف ماری
جوانا وجود ندارد
آیا كانابیس اعتیاد آور است؟
Tolerance
Dependency
Withdrawal Syndrome
وابستگی
قبل ازسال WHO، 1964تولرانس و Withdrawalرا
مشخصه های وابستگی در نظر گرفته بود .ولی بعد از آن
وابستگی روانی و سایکولوژیک بعنوان قدرتمندترین فاکتور
مسمومیت مزمن در نظر گرفته شد .اما تا سالها فقدان
ظاهری وابستگی فیزیکی موجب این میشد که کانابیس را یک
داروی اعتیاد آور به حساب نیاورند.
:The Drug Dependency Syndrome
مجموعه ای از عالیم واضح Cognitiveو BehavioralوPhysiological
:Tolerance
یا زمانی که. موقعی که دوز بیشتری از دارو جهت رسیدن به یک اثر مشخص الزم باشد.دوز معمول برای تولید آن اثر دیگر کافی نباشد
:Withdrawal Syndrome
Symptoms:
Signs:
inner unrest
Hot flashes
Increasing activity
Sweating
Irritability
Rhinorhea
Insomnia
Loose stool
Restlessness
Hiccup
Anorexia
كانابیس و جرایم
جرائم مربوط به خود كانابیس:
-1خرید و فروش
-2حمل و نگهداري
-3تولید و كشت
جرائم جهت بدست آوردن
كانابیس
دزدي – ارعاب و تهدید – ضرب
وشتم و نزاع – ایجاد
مزاحمت-خود فروشي
جرائم تحت تآثیر كانابیس
-1رانندگي مخاطره آمیز
-2رفتارهای سایكوتیک