Transcript دانلود
اختالالت اسکیزوفرنی اسکیزوفرنیا()schizophrenia اسکیزوفرنی یا روان گسیختگی ،مجموعه اختالالتی که با آشفتگی در گفتار ،ادراک ،تفکر ،عاطفه ،اراده و فعالیت اجتماعی مشخص می گردد. اختالل سایکوتیک وchronic بندیکت مولر( :)1852جنون زودرس یوگین بلولر( :)1911اسکیزوفرنی مالک های تشخیص ی DSM-IVبرای اسکیزوفرنیا مالک های :B مالک های :A اختالل عملکرداجتماعی /شغلی هذیان (اختالل در روابط بین فردی، توهمات اختالل در مراقبت از خود، تکلم آشفته(بی ربطی) اختالل در عملکرد تحصیلی) رفتار آشکارا آشفته عالیم منفی(کند شدن عاطفه، حرف نزدن ،فقدان اراده، عدم رعایت بهداشت) مالکهای تشخیص ی 4Aبلولربرای اسکیزوفرنیا اختالل تفکر(تداعی ها ) اختالل عاطفه Affective.disturbance دو گانگی احساس اوتیس م م م م م (غوط م م م م ممه و احساس)) Associative.disturbance ambivalence م م م م ممد د autism مالکهای تشخیص ی ا ناید برای اسکیزوفرنیا عالی د جه ()1 عالی د جه()2 افکا قابل نید حیرت و منگی صداهایی که مباحثه یا مذاکره تغییرات خلق میکنند بایش افکا -نفوذ پذیری افکا احساس فقرهیجانی انتشا افکا هذیا های ناگهانی جدیدترین تقسیم بندی ،اسکیزوفرنیا را به انواع 2و1طبقه بندی می کند. این طبقه بندی بر اساس وجود عالئم مثبت و منفی است. TYPE 1 عالئم مثبت و مشتمل است بر توهمات ،رفتار غیر عادی ،افزایش تکلم، شل شدن تداعی ها TYPE 2 عالئم منفی و مشتمل است بر عاطفه سطحی یا کند ،فقر کالمی ،وقفه فکر ،فقدان آراستگی و انگیزه ،ترک لذت ،مردم گریزی. اپیدمیولوژی شیوع بیماری 1-1/5درصد در شهر ها یا روستاها؟ مرد و زن به یک میزان شیوع آن در طبقات اجتماعی -اقتصادی ؟ سن شروع 15-35سالگی ،قبل از 10و پس از 50سالگی نادر است. در مردها زودتر از زنها شروع می شود. اتیولوژی فرضیه استرس: عوامل محیطی :زیست شناختی(عفونت) ،روانشناختی(موقعیت استرس زای خانوادگی) آسیب پذیری خاص :ژنتیکی ،زیست شناختی(اختالالت ساختمانی مغز :کاهش حجم قشرمخ و آتروفی مخچه ،اختالالت نوروبیوشیمیایی :ازدیاد فعالیت دوپامین) ،روانی -اجتماعی(طبقات اجتماعی -اقتصادی پایین) انواع اسکیزوفرنی پارانوئید ()paranoid بیمار اشتغال ذهنی با هذیان های شدید و توهمات شنوائی فراوان دارد.هذیان ها بخصوص از نوع گزند و آسیب و بزرگ منش ی است .سن شروع نسبتا باالتر از سایر انواع است( 30-40سالگی) .هیجان زده، شکاک ،محتاط ،خشن و پرخاشگر بسیار تحرک پذیر هستند .درباره نبوغ و یا قدرت استثنائی خود صحبت می کنند و ممکن است رفتارهائی مذهبی مانند عبادت های بیش از حد، مطالعه ،از خودگذشتگی و وعظ وجود داشته باشد. آشفته یا هبه فرنیک ()disorganized بی ربطی ،افکار و رفتار آشکارا آشفته ،عواطف سطحی و نامتناسب مشخصه های بیماری است .شروع بیماری بی سر و صدا و غافل گیرانه و در اوایل نوجوانی و جوانی است(قبل از 25سالگی) .هذیانهای عجیب و غریب دارند. بدترین نوع اسکیزوفرنی است. حمالت خنده بدون دلیل ،شکلک سازی ،ولخندی شایع و رفتار سبک سرانه : Bizar behaviorنظیر خوردن زباله ،مدفوع ،لخت شدن و رفتارهای احمقانه دارند. کاتاتونیک ()catatonic اختالل در عملکرد حرکتی :بـهـت یـا تـحـریـک (،(stupor/excitement منفی کاری ،عدم انعطاف ،انعطاف مومی بیماری اغلب بین15-25سالگی رخ می دهد (در پارانویید30-35سالگی است).مراحل هیجانی و بهت از هم مجزا هستند،ولی مرحله هیجانی کوتاه تر از مرحله بهت است. پیشگیری از آسیب زدن بیمار به خود ،مراقبت به علت سوء تغذیه ،تحلیل قوا ،باالرفتن درجه حرارت یا زخم های ایجاد شده توسط بیمار نامتمایز: در طبقه دیگر قرار نمی گیرند .هذیان ،توهم ،بی ربط گویی و رفتار نابسامان باقیمانده: هذیان ،توهم ،بی ربط گویی و رفتار شدیدا آشفته ندارند .عالئم منفی یا مالک های ( Aاعتقادات عجیب ،تجارب ادراکی غیرعادی)وجود دارد. د ما ً ن درمـان اسـاسا بر درمان دارویی( داروهای ضدجنو (نورولپتیک یا آنتی سیکوتیک)استوار است رفتار درمانی ،گروه درمانی و آموزش مهارت های اجتماعی نیز عالوه بر بستری شدن و دارو به کار می روند. E.C.Tبه خصوص در نوع کاتاتونیک کاربرد دارد. اختالالت هذیانی پارانویا یا اختالل پارانوئید اختاللی که در آن تنها یا نخستین تظاهر بیماری هذیانی ثابت و بدون تغییر است .هذیان ها خیلی عجیب و غریب نیستند و ممکن است بیمار فاقد بیماری روانی به نظر برسد. هذیان ها حداقل باید یک ماه طول کشیده باشد .شخصیت بیمار سالم ً باقی مانده است .رفتار بیمار و عملکرد او تقریبا عادی به نظر می رسد و مالک های Aبرای اسکیزوفرنی هرگز وجود ندارد. شـیـوع %0/3اسـت و در دخـتـرها بیش از پسرها می باشد .سن شروع از اواسط دهه سوم عمر تا پیری فرق می کند (متوسط حدود 40سالگی) اتیولوژی :در درجه اول ریشه روانی ـ اجتماعی ( )Psychosocialدارد. داشتن پدر و مادر بی رحم و دمدمی مزاج ،سابقه سوء رفتار فیزیکی ـ روانی (کتک خوردن) یا داشتن توقع بیش از حد از کودک سبب می شود تا کودک ً ر نسبت به محیط بی اعتماد شده و آن را مداوما خطرناک به حساب آو د. عوامل روانپویش ی :مکانیسم های دفاعی .1 :انکار .2واکنش سازی .3 فرافکنی (مکانیزم دفاعی اصلی) انواع اختالالت هذیانی شهوانی(آرتومانیا یا سندرم کلرآمبو) :شخص ی با موقعیت برتر و عالی، عاشق اوست. خود بزرگ بینی(مگالومانی) :کشف بزرگ ،مذهبی حسادت :بی وفایی شریک زندگی خود(سندرم اتللو) گزند و آسیب:شایعترین ،جاسوس ی ،مسموم شدن ،مزاحمت جسمی(پسیکوز هیپوکندریائی تک عالمتی) :مشکل جسمی د ما سرپائی( رفتارهای خشونت بار ،هذیان در حضور خانواده یا محیط کار) تجویز عضالنی داروهای ضدجنون روان درمانی فردی(اعتماد بیمار به درمانگر) اختالل اسکیزوفرنی فرم ()Schizophrenifrom.Dis عالیم شبیه اسکیزوفرنی است اما بیشتر از 1ماه و در کمتر از 6ماه از بین رفته و عملکرد بیمار طبیعی می شود .شیوع بیماری کمتر از اسکیزوفرنی است .نسبت به اسکیزوفرنی پیش آگهی بهتری دارد. شروع حاد و سیر کوتاه بیماری پیش آگهی را بهتر می کند .درمان توسط داروهای ضدسایکوز صورت میگیرد ( البته پس از 6ـ 3ماه باید مصرف آنها قطع شود). اختالل اسکیزوافکتیو ()Schizoaffective.Dis وجود هم زمان خصوصیات اسکیزوفرنی و اختالالت خلقی که قابل تشخیص به صورت یکی از آن دو نیست .بیمار ممکن است هم زمان با داشتن عالیم مالک A اسکیزوفرنی ،یک دوره افسردگی اساس ی یا Maniaرا تجربه کند .وجود هذیان ها و توهمات حداقل به مدت 2هفته و هم زمان عالئم خلقی باید بخش عمده ای از دوره بیماری را در بر بگیرد .پیش آگهی نسبت به اسکیزوفرنی بهتر و از بیماران خلقی بدتر است .درمان بیشتر شامل داروهای ضدافسردگی ،لیتیوم و سپس داروهای ضد سایکوز است. اختالل سایکوتیک گذرا ()Brief.Reactive.Psychotic.Dis ً همان عالیم مالک Aاسکیزوفرنی که کمتر از یک ماه طول می کشند و معموال در پی یک استرس آشکار در زندگی بیمار پدید می آیند .عالیم گذرا و توأم با Disorientationو عالیم عاطفی بیشتری هستند .پیش آگهی خوب است. درمان شامل بستری کردن کوتاه مدت و فوری و استفاده از حداقل دوز داروهای ضدجنون و قطع سریع دارو پس از رفع نیاز است .روان درمانی برای بیمار اهمیت زیادی دارد تا ماهیت استرس اخیر که سبب بروز بیماری شده مشخص و طرق مواجه با استرس های احتمالی بعدی آموزش داده شود. سایکوز پس از زایمان ()Post.Partum Psychosis P.P.P سندرمی است که پس از زایمان رخ می دهد و با افسردگی شدید و هذیان ً ها مشخص است .اکثرا در 2-3روز اول پس از زایمان رخ می دهد .ابتدا به صورت بی خوابی ،بی قراری و بی ثباتی هیجانی و سپس Delusion,irritability,Confusionو نگرانی های وسواس گونه در مورد نوزاد تظاهر می کند .میل به آزار کودک وجود دارد. در هر 1000زایمان 1-2 ،مورد دیده می شود .در اول زاها بیشتر دیده می شود. ً معموال یک اسکیزوفرنی یا اختالل خلقی کشف نشده است .در واقع بیمار دچار بیماری بوده ولی اینک در نتیجه تغییرات هورمونی بیماری کشف شده است .در حاملگی های ناخواسته و ترس از نقش مادری بیشتر دیده می شود. P.P.Pرا باید از غم پس از زایمان تفکیک کرد. در موارد درمان نشده خطر بچه کش ی و خودکش ی باالست .حمایت خانواده و شخصیت قبل از بیماری در پیش آگهی دخالت دارند. درمان :اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از خودکش ی الزامی است .در صورت وجود هذیان از تنها گذاشتن بچه با مادر اجتناب کنید .از داروهای ضدافسردگی ،ضداضطراب (لورازپام) ،لیتیوم و ضدسایکوزها استفاده شود .روان درمانی هم فردی و هم زناشویی الزامی است.هنگام ترخیص باید کس ی برای کمک موقت به امور خانه داری در دسترس بیمار باشد. مداخالت پرستا ی د مو د پرخا گری اجتناب از نزدیک شدن یا دست زدن به بیمار درک احساسات بیمار و بیان مشکل پذیرش بیمار به تنهایی در برابر بیمار قرار نگیرید(وجود چند نفر الزامیست) تخلیه احساسات با گریه در نظرگرفتن راه خروج عذرخواهی از سایر افراد پرهیز از برخوردهای کالمی و غیرکالمی سرزنش آمیز مهار فیزیکی عدم دسترس ی به وسایل تیز و برنده مداخالت پرستا ی د مو د هذیا ها پذیرش بیمار علیرغم داشتن اعتقادات غلط اجتناب از بحث و گفتگو به منظور تغییر اعتقاد غلط خودداری از تایید یا رد هذیان های بیمار گوش دادن به نگرانی های بیمار در مورد هذیان هایش عدم خندیدن به هذیان مسخره و خنده دار ایجاد شک و تردید در هذیان ها با مصرف منظم دارو مداخالت پرستا ی د مو د توهمات عدم قضاوت در مورد توهمات بیمار به بیمار بفهمانید که موافق ادراکات او نیستید. سرگرم کردن بیمار و عدم اجازه به وی جهت غرق شدن در دنیای خیاالت مداخالت پرستا ی د مو د انزوای اجتماعی بیمار به عنوان یک انسان مورد احترام است. شرکت در فعالیتهای گروهی شناسایی تعامالت داوطلبانه ماندن در اتاق بیمار ،قدم زمان ،شروع صحبت با عالئق او مداخالت پرستا ی د مو د اختالل د مراقبت ازخود تشویق انجام فعالیت های روزانه تشویق کارهای مستقل بیمار سوء ظن و ترس از مسموم شدن جدول امتیاز بندی در رعایت بهداشت مداخالت پرستا ی د مو د اختالل خواب منع خوابیدن در طول روز ورزش داروهای آرامبخش در شب محدودیت وصرف نوشیدنی های کافئین دار نوشیدنی گرم غیر محرک ،غذای سبک ،حمام گرم ایجاد محیط مناسب مداخالت پرستا ی د مو د فتا های غیرعادی درمرحله حاد :عدم سرزنش و دارودرمانی رفتاردرمانی(تشویق اقتصادی و کالمی) الگوسازی تنبیه(تمیز کردن اتاق ،جدا کردن بیمار از دیگران) مداخالت پرستا ی د مو د بدبینی علیرغم اعتقاد غلط بیمار ،صبور باشد و در جلب اعتماد بیمار نسبت به خود عجله نکنید. پرهیز از سرزنش و مسخره کردن پرهیز از بحث و گفتگو پیام های غیرکالمی :خندیدن ،نگاه کردن ،نحوه ایستادن ،فاصله خود با او ،تماس فیزیکی در حضور بیمار پچ پچ و در گوش ی صحبت کردن موجب تشدید بدبینی و سوءظن او می شود.