ایمنولوژی پیوند اعضاء
Download
Report
Transcript ایمنولوژی پیوند اعضاء
بسم هللا الرحمن الرحیم
نکاتی از ایمنولوژی پیوند
اعضاء
پیوند عضوTransplantation
پیوند عضو انتقال یک بافت یا
مجموعه ای از سلول ها از یک فرد به
فرد دیگر ،در این رابطه انتقال
خون نیز یک نوع پیوند عضو می باشد
که رایج ترین پیوند عضو محسوب می
شود.
به شخصی که پیوند از او گرفته شده
می شود ،دهنده ( )Donorو به شخصی
پیوند را دریافت می کند ،گیرنده
( )Recipientیا میزبان ()Hostمی
گویند .
انتقال خون ( )Transfusionبه معنی
انتقال سلولهای خونی در حال گردش
یا پالسما ،از فردی به فرد دیگر
است.
امروزه پیوند کلیه ،قلب ،ریه ،
کبد ،پانکراس و مغز استخوان در سطح
اصالحات رایج در پیوند اعضاء
• پیوند ارتوتوپیک :یعنی اینکه بافت پیوندی را در جایگاه طبیعی
جایگاه آناتومیک طبیعی خود را قرار دهیم.
• پیوند هتروتوپیک :در این نوع پیوند ،بافت پیوندی را در جایگاه
طبیعی آناتومیک خودش قرار نمی دهند ،مثالً پیوند زدن پوست دست به
ناحیه پوست پا
• پیوند اتولوگ ( اتوگرافت ) :پیوند بافت از خود به خود است و لذا رد
نمی شود.
• پیوند سینرژیک :پیوندی که بین دو فرد از نظر ژنتیکی کامالً یکسان اند
( دوقلو یکسان ) برقرار می شود و رد نمی شود.
• پیوند آلوگرافت :پیوندی که از یک گونه است و از یک فرد به فرد دیگر
است در اینجا دو فرد از نظر ژنتیکی با هم فرق دارند.
• گزنوگرافت یا زینوگرافت :یعنی پیوند از یک گونه به گونه دیگر مثل
خوک و یا شامپانزه به انسان
• رد پیوند ( : )Graft rejectionوقتی بافتی را به یک فرد دیگر پیوند می
زنیم آنتی ژنهای بافت پیوندی توسط میزبان توسط میزبان شناخته می
شوند و بافت رد می شود.
انواع رد پیوند
• رد پیوند فوق حاد ( : )hyper Acute graft rejectionآنتی
بادی ها از پیش ساخته شده.
• انتقال خون مکرر
• خانمهایی که چند بار زایمان کرده اند
ً با آنتی بادی هایی از کالس
• رد فوق حاد پیوند عموما
IgMمنشا می گیرد ( همولیز داخل عروقی)
• رد حاد ()Acute graft rejection
• TCD8 ، TCD4
• رد مزمن ( :)Chronic graft rejectionشایعترین رد پیوند
ً بعد از 6ماه ظاهر می شود .در اینجا T
که عموما
ً TCD4نقش دارند .از عالئم بافت شناسی
سل ها خصوصا
این نوع رد پیوند آتروسکلروزیس پیوند می باشد که
در اثر تکثیر سللهای اندوتلیال عروق توسط
سایتوکاینها مانند TGFβو IFNγ
راههای جلوگیری از رد پیوند
•
•
•
•
انجام آزمایشات
تعیین گروه های خونی
سازگاری در HLAبرای پیوند عضو باید افراد HLA- ، HLA-A
Bو HLA-DRسازگاری داشته باشند.سازگاری در HLA-Cاهمیت
زیادی ندارد .چون پلی مورفیسم آن کم است .سازگاری در
HLADPهم اهمیت زیادی ندارد.
استفاده از داروهای سرکوب گر ،مانند:
•
•
•
•
•
•
سیکلوسپورین ، Aسنتز IL-2را مهار می کند ،امروزه با استفاده
از آن پیوند کبد و قلب تا 5سال دوام دارد .اما بعضی موارد رد
پیوند به آن مقاوم هستند و در دراز مدت روی کبد اثر توکسیک
دارد.
آزوتیوپراین ،آنالوگ پورین داروی سایتوتوکسیک
متوتروکسات ،سایتوتوکسیک ،آنزیمهای دی هیدروفوالت و ردوکتاز
را که در سنتز DNAنقش دارند ،مهار می کنند.
کورتیکواستروئید ،تولید سایتوکاین توسط ماکروفاژ و لنفوسیتها
را مهار می کنند.
داروهای که بر اساس آنتی بادی اند مانند :
آنتی CD3
معایب سرکوب ایمنی در جلوگیری از رد
پیوند
عفونت :
• (CMVسایتومگالوویروس)
• (EBVاپشتین بار ویروس)
• (HPVپاپیلوما ویروس)
تومور
• لنفوم Bسل ( هودچکین ) ،در اثر EBV
• کارسینومای سلولهای فلسی پوست
آن را ایجاد می کند.
HPV:
یعنی انتقال سلولهای خونی مغز
استخوان ( )Stem cellاز یک فرد
به فرد دیگر ،برای اینکار
ابتدا به یک فرد دهنده CSFمی
زنند تا تعداد استم سلها اشان
زیاد شود بعد با آسپیراسیون
از آن نمونه می گیرند و به
فرد گیرنده که از قبل به آن
اشعه داده اند تزریق می کنند
،فرد گیرنده در اینجا سیستم
ایمنی آن بسیار ضعیف شده ،در
نتیجه به بافت پیوندی حمله
نمی کند.
بیماری پیوند علیه میزبان
()GHVD
GHVDبدین علت به وجود می آید
،سیستم ایمنی گیرنده بسیار
ضعیف شده و در نتیجه بافت
پیوندی مغز استخوان می خواهد
علیه میزبان عمل کند 2 .نوع
داریم :حاد ،مزمن
پیوند مغز استخوان B.M.T
چند نکته ای از ارتباط ایمونولوژیکی مادر و
جنین
• جنین از لحاظ آنتی ژنیک ،سمی آلوژن ( )semi Allogenاست یعنی بعضی
از آلوژن های جنین از پدر است و برخی از مادر اما چرا سیستم
مادر به آن حمله نمی کند؟!!!
-1بافت دسیدوا که مانع از دسترسی سیستم ایمنی مادر به جنین است.
-2سلولهای نمی توانند MHCپدری را عرضه کنند ،درنتیجه آنتی ژنهای جنین
نمی توانند توسط سیستم ایمنی مادر شناخته شوند
-3سلولهای تروفوبالست انواع غیرکالسیک ( MHCIمانند HLA-Gو ) HLA-Eرا عرضه
می کنند در نتیجه هم از دست CTLو هم NKسل نجات پیدا می کنند.
-4سلولهای تروفوبالست مولکولهای کمک تحریکی B7-1و B7-2را ندارند و در
نتیجه سیستم ایمنی مادر را تحریک نمی کنند.
-5سلولهای Tregحضور گسترده ایی در رحم دارند و لذا از پاسخ مادر علیه
جنین جلوگیری می کنند.
-6سایتوکاینهایی مانند IL-4/5/10و هورمون βHCGو پروژسترون سیستم ایمنی
مادر را به سمت Th2ببرد تا سیستم ایمنی مادر به جنین خودش حمله نکند
-7آنزیم (IDOایندول آمین 2-3دی اکسیژناز) ،که تریپتوفان را تجزیه می
کند
-8مهار کننده کمپلمان مانند Cryy
-9بیان FASLدر سطح سلولهای رحم که Tسل مادری را مهار می کند.