Transcript Presentation1

‫واکسیناسیون‬
‫دکتر آزیتا خیل تاش‬
‫واکسن‬
‫‪ ‬سوسپانسیونی از میکروارگانیسم های کشته شده یا ضعیف شده‬
‫(ویدوس یا باکتری یا ریکتزیا) یا پروتیین های آنتی ژنیک به‬
‫دست آمده از آنها که به منظور پیشگیری‪ ،‬بهبودی یا درمان‬
‫بیماریهای عفونی تجویز میشود‪.‬‬
‫)دکتر نامآور‪ ،‬حمید‪ :‬دکتر ضرابی‪ ،‬محمد جواد‪ .‬فرهنگ پزشکی دورلند‪ .‬انتشارات یادواره‬
‫کتاب‪(۱۳۸۲.‬‬
‫دستورالعمل کشوری ایمنسازی کودکان زیر‪7‬سال ایران‬
‫ویرایش ششم‬
‫سن‬
‫نوع واکسن‬
‫توضیحات‬
‫بدوتولد‬
‫‪، BCG‬هپاتیت‪ ،B‬فلج اطفال‬
‫درکودکان زیریکسال‪،‬مقداردوز‬
‫نصف دزبالغین است‪.‬‬
‫‪2‬ماهگی‬
‫سه گانه‪ ،‬فلج اطفال‪،‬هپاتیت ‪B‬‬
‫‪4‬ماهگی‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال‬
‫‪6‬ماهگی‬
‫سه گانه‪ ،‬فلج اطفال‪،‬هپاتیت ‪B‬‬
‫‪12‬ماهگی‬
‫‪MMR‬‬
‫‪18‬ماهگی‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال‬
‫‪4-6‬سالگی‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال‪MMR،‬‬
‫شامل سرخک‪،‬سرخجه‪،‬اوریون‬
‫ایمنسازی کودکان ‪ 1-6‬سال که دروقت مقرر‬
‫مراجعه نکرده اند‪:‬‬
‫اولین مراجعه‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال‪،BCG،MMR،‬هپاتیت‪B‬‬
‫یکماه بعدازاولین مراجعه‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال‪،‬هپاتیت‪B‬‬
‫یکماه بعد ازدومین مراجعه‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال‬
‫‪6‬ماه تایکسال بعد ازسومین‬
‫مراجعه‬
‫‪ 4-6‬سالگی‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال(یادآوراول)‪،‬هپاتیت‪B‬‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال(یادآوردوم)‪MMR،‬‬
‫ایمنسازی افراد ‪ 7-18‬ساله که دروقت مقرر‬
‫مراجعه نکرده اند‪:‬‬
‫اولین مراجعه‬
‫دوگانه ویژه بزرگساالن‪،‬فلج‬
‫اطفال‪،MMR،‬هپاتیت‪B‬‬
‫یکماه بعد ازاولین مراجعه‬
‫دوگانه ویژه بزرگساالن‪،‬فلج اطفال‪،‬هپاتیت‪B‬‬
‫یکماه بعد ازدومین مراجعه‬
‫دوگانه ویژه بزرگساالن‪،‬فلج اطفال‬
‫‪6‬ماه تایکسال بعد ازسومین مراجعه‬
‫‪10‬سال بعد ازچهارمین مراجعه‬
‫دوگانه ویژه بزرگساالن‪،‬فلج‬
‫اطفال‪،MMR،‬هپاتیت‪B‬‬
‫دوگانه ویژه بزرگساالن وتکرارآن هرده سال‬
‫ایمنسازی زنان سنین باروری( ‪)15-49‬فاقد سابقه‬
‫واکسیناسیون باواکسن ویژه دوگانه بزرگساالن‬
‫نوبت‬
‫حداقل فاصله‬
‫درصدمحافظت‬
‫اول‬
‫‪-‬‬
‫‪0‬‬
‫طول دوره‬
‫ایمنی‬
‫‪0‬‬
‫دوم‬
‫یک ماه‬
‫‪80‬‬
‫سه سال‬
‫سوم‬
‫شش ماه‬
‫‪95‬‬
‫پنج سال‬
‫چهارم‬
‫یکسال‬
‫‪99‬‬
‫ده سال‬
‫پنجم‬
‫یکسال‬
‫‪99‬‬
‫تاپایان سن‬
‫باروری‬
‫ایمنسازی علیه هپاتیت‪ B‬درگروههای پرخطر‬
‫نوبت‬
‫زمان تزریق‬
‫اول‬
‫دراولین مراجعه‬
‫دوم‬
‫یکماه بعدازنوبت اول‬
‫سوم‬
‫شش ماه بعدازنوبت اول‬
‫انواع واکسن ها‪،‬مقدار‪،‬راه تجویز وشرایط نگهداری آنها‪:‬‬
‫نام‬
‫ماهیت‬
‫مقداروراه تجویز‬
‫شرایط نگهداری‬
‫دریخچال‬
‫سه گانه)‪(DPT‬‬
‫توکسوئید کزازودیفتری وباکتری‬
‫کشته شده سیاه سرفه‬
‫‪0.5‬سی سی تزریق عضالنی‬
‫(‪)2-8‬درجه ‪،‬طبقه میانی یاپائینی‬
‫دوگانه)‪)dT،DT‬‬
‫توکسوئید کزازودیفتری(خردساالن‬
‫وبزرگساالن)‬
‫‪0.5‬سی سی تزریق عضالنی‬
‫(‪)2-8‬درجه ‪،‬طبقه میانی یاپائینی‬
‫کزاز)‪(TT‬‬
‫توکسوئید کزاز‬
‫‪0.5‬سی سی تزریق عضالنی‬
‫(‪)2-8‬درجه ‪،‬طبقه میانی یاپائینی‬
‫‪BCG‬‬
‫باسیل کالمت وگرن‬
‫‪0.05‬سی سی داخل جلدی تازیر‬
‫یکسال‪0.1،‬سی سی داخل جلدی‬
‫برای یکسال وباالترازآن‬
‫(‪)2-8‬درجه ‪،‬طبقه فوقانی‬
‫‪MMR‬‬
‫ویروس های زنده ضعیف شده‬
‫سرخک ‪،‬سرخجه‪،‬اوریون‬
‫‪0.5‬سی سی زیرجلدی‬
‫(‪)2-8‬درجه ‪،‬طبقه فوقانی‬
‫فلج‬
‫اطفال‬
‫ویروس سه گانه زنده ضعیف شده‬
‫‪OPV‬‬
‫قطره خوراکی‬
‫(‪)2-8‬درجه ‪،‬طبقه فوقانی‬
‫ویروس کشته شده‬
‫‪IPV‬‬
‫‪0.5‬سی سی زیرجلدی یا عضالنی‬
‫(‪)2-8‬درجه ‪،‬طبقه فوقانی‬
‫آنتی ژن سطحی ویروس‬
‫زیر‪10‬سال‪0.5‬سی سی‪،‬باالی‬
‫‪10‬سال ‪1‬سی سی‪،‬دیالیزیها‬
‫وتاالسمی ‪2‬سی سی عضالنی‬
‫(‪)2-8‬درجه ‪،‬طبقه میانی یاپائینی‬
‫هپاتیت‪B‬‬
‫دستورالعمل کشوری ایمنسازی کودکان زیر‪7‬سال ایران‬
‫ویرایش ششم‬
‫سن‬
‫نوع واکسن‬
‫توضیحات‬
‫بدوتولد‬
‫‪، BCG‬هپاتیت‪ ،B‬فلج اطفال‬
‫درکودکان زیریکسال‪،‬مقداردوز‬
‫نصف دزبالغین است‪.‬‬
‫‪2‬ماهگی‬
‫سه گانه‪ ،‬فلج اطفال‪،‬هپاتیت ‪B‬‬
‫‪4‬ماهگی‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال‬
‫‪6‬ماهگی‬
‫سه گانه‪ ،‬فلج اطفال‪،‬هپاتیت ‪B‬‬
‫‪12‬ماهگی‬
‫‪MMR‬‬
‫‪18‬ماهگی‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال‬
‫‪4-6‬سالگی‬
‫سه گانه‪،‬فلج اطفال‪MMR،‬‬
‫شامل سرخک‪،‬سرخجه‪،‬اوریون‬
‫نکات کلیدی در واکسیناسیون‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫چنانچه سن کودک هنگام نوبت اول ‪ 4-6MMR‬سالگی باشدنوبت دوم‬
‫‪6‬ماه تایکسال بعدازنوبت اول انجام می شود‪.‬‬
‫بعدازیکسالگی قبل ازتلقیح ‪ BCG‬باید تست مانتو انجام شده ودرصورت‬
‫منفی بودن تست واکسن ‪ BCG‬تزریق گردد‪.‬‬
‫کسانیکه بدنبال تزریق ‪BCG‬اسکارندارند نیازبه تزریق مجدد‪ BCG‬ندارند‪.‬‬
‫شیرخوارانی که درنوزادی تعویض خون شده یاتزریق مکرر خون‬
‫دارند(تاالسمی) ‪ ،‬یا زردی داشته اند‪،‬طبق جدول روتین واکسینه شوند‪.‬‬
‫سوء تغذیه‪،‬سرماخوردگی‪،‬اسهال وتب مختصرمانعی برای ‪vaccination‬‬
‫نیست‪.‬‬
‫درهموفیلی وبیماریهای خونریزی دهنده تزریق واکسن زیر نظرپزشک‬
‫انجام شود‪.‬‬
‫واکسنهای زنده ویروسی یا همزمان تزریق گردند یا با فاصله حداقل یکماه‬
‫ازهم تزریق گردند‪.‬‬
‫نکات کلیدی در واکسیناسیون‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫چنانچه تا‪2‬هفته پس ازتزریق واکسنهای زنده ویروسی (به استثنای‬
‫پولیو وتب زرد) گاماگلوبولین یافرآورده خونی عضالنی یاوریدی‬
‫تزریق گردد به ترتیب ‪3‬تا ‪ 6‬ماه بعد این واکسنها تکرار گردند‪.‬فاصله‬
‫تزریق گاماگلوبولین عضالنی ووریدی با واکسنهای زنده ویروسی‬
‫به ترتیب ‪3‬و‪ 6‬ماه است‪.‬‬
‫تزریق واکسن های زنده ویروسی (به استثنای پولیو وتب زرد) به‬
‫زنان حامله ممنوع است‪.‬‬
‫تزریق واکسن درسرین ممنوع وزیر ‪ 2‬سال قدام وخارج ران‬
‫(وستوس لترالیس) وباالی ‪2‬سال داخل دلتوئید تزریق گردد‪.‬‬
‫تزریق همزمان ‪2‬واکسن با فاصله بیش از‪ 5/2‬سانتیمتردریک عضله‬
‫مجاز ومحل تزریق ‪ BCG‬حدفاصل ‪ 1/3‬فوقانی و‪ 2/3‬تحتانی بازو‬
‫می باشد‪.‬‬
‫نکات کلیدی در واکسیناسیون‬
‫‪ ‬درکودکان اسهالی پس ازیکماه تجویز یک نوبت ‪ OPV‬اضافی توصیه می‬
‫شود ودرصورت استفراغ تا ‪ 10‬دقیقه قطره فلج تکرارگردد‪.‬‬
‫‪ ‬پولیو صفرهنگام ترخیص ازبیمارستان وصرفا ً تا پایان یکماهگی‬
‫تجویزمی شود‪.‬‬
‫‪ ‬واکسن پولیو پس از ‪ 18‬سالگی نباید تجویزشود‪.‬‬
‫‪ ‬درکودکان ایدزی صرفا ً‪BCG‬منع تزریق داردودرکودکان ‪HIV‬مثبت بدون‬
‫عالمت تمامی واکسن ها مجازبوده فقط به جای ‪OPV‬درصورت امکان‪IPV‬‬
‫تزریق گردد‪.‬‬
‫‪ ‬دربیماران مبتال به آترزی مری ودارای گاستروستومی ‪ IPV‬ارجح است‪.‬‬
‫‪ ‬درصورت تزریق ‪ BCG‬به کودک باالی سه ماه وایجاد واکنش پوستی‬
‫تا‪ 72‬ساعت پس ازآن بررسی کودک ازلحاظ ابتالء به سل الزامی است‪.‬‬
‫نکات کلیدی در واکسیناسیون‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫تب باالتراز‪40‬درجه(زیربغل)‪،‬گریه مداوم بیش از سه ساعت وتشنج ظرف‬
‫‪ 72‬ساعت موجب تغییر واکسن ثالث به دوگانه ویژه خردساالن است‪.‬‬
‫درضایعات مغزی پیشرونده ‪DPT‬ممنوع است ولی در کسانی که تشنج‬
‫تحت کنترل بادارودارند بالمانع است‪.‬‬
‫‪،MMR‬سرخک ‪،‬مننژیت‪،‬تب زرد به صورت زیرجلدی تزریق می شوند‪.‬‬
‫تزریق واکسنهای دوگانه ‪،‬سه گانه وهپاتیت بایستی عضالنی وعمیق‬
‫صورت گیرد‪.‬‬
‫تزریق واکسن هپاتیت ‪B‬درهموفیلی باید زیرجلدی انجام شود‪.‬‬
‫دوزیادآورهپاتیت توصیه نمی شود‪.‬‬
‫حداکثرزمان دریافت ایمونوگلوبولین اختصاصی هپاتیت‪ B‬درنوزاد متولد‬
‫ازمادر‪، HBS Ag+‬یکهفته بعد ازتولد می باشد که بهتر است تا‪12‬ساعت‬
‫پس ازتولد تزریق گردد‪.‬‬
‫تزریق واکسن هپاتیت ‪ B‬درساعات اولیه تولد وبه تنهایی ‪70‬تا‪ 80‬درصد‬
‫ایمنی می دهد‪.‬‬
‫نکات عملی در واکسیناسیون‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫جهت کشیدن حالل وبازسازی واکسن ازسرنگ با سوزن ‪gauge‬‬
‫‪21‬وجهت تزریق اکثرواکسنها ازسرنگ باسوزن ‪23 gauge‬وطول‪25‬‬
‫میلیمتر استفاده می شود‪( .‬تزریق عضالنی دربچه های زیر‪2‬ماه یا‬
‫زیر‪37‬هفته توسط سرسوزن‪23‬یا‪25‬با ‪16‬میلیمترطول انجام ودربالغین‬
‫خیلی چاق ازسرسوزن ‪23‬وطول سوزن ‪ 38‬میلیمتراستفاده می شود‪).‬‬
‫موقع تزریق واکسن از خشک شدن الکل یا سایر مواد ضدعفونی کننده‬
‫برروی پوست اطمینان حاصل کنید تا ازبی اثرشدن واکسنهای ویروسی‬
‫ومیکروبی جلوگیری شود‪.‬‬
‫تزریق عضالنی بازاویه ‪60‬درجه وتزریق زیرجلدی بازاویه ‪45‬درجه‬
‫انجام شود‪.‬‬
‫تزریق زیرجلدی باسوزن ‪ 25‬وطول‪16‬میلیمتری ودربچه های زیر‪2‬ماه‬
‫ونارس سوزن ‪27‬وطول‪12‬میلیمتری انجام گیرد‪.‬‬
‫جهت تزریق داخل جلدی به سوزن ‪26‬یا‪ 27‬باطول‪ 10‬میلیمتر وتجربه‬
‫کافی جهت تزریق نیاز است‪.‬‬
‫نکات عملی در واکسیناسیون‬
‫• عضله چهارسرران(جزء خارجی یاواستوس لترالیس) جهت تزریقات‬
‫زیر‪2‬سال استفاده می شود‪ .‬محل تزریق یک بند انگشت باالتر ازمحل‬
‫تالقی ثلث فوقانی ومیانی عضله فوق الذکر می باشد‪.‬‬
‫• عضله فوقانی خارجی بازو(دلتوئید) جهت تزریقات باالی ‪2‬سال وبالغین‬
‫استفاده می شود‪.‬محل تزریق وسط دلتوئید وبه سمت شانه است‪ .‬تزریق‬
‫درپایین دلتوئید احتمال آسیب به عصب رادیال را افزایش می دهد‪.‬‬
‫• تزریق تمامی واکسن ها درعضله سرین ممنوع است ولی ایمونوگلوبولین‬
‫ها را می توان درباال وخارج سرین تزریق نمود‪.‬‬