Transcript جوجه كشي

‫شامل‪:‬‬
‫ مقدمه‬‫ نژادهاي مرغ‬‫ شرايط مرغ مادر‬‫ قابليت جوجه درآوري‬‫ جوجه درآوري تخم مرغ هاي نطفه دار‬‫ تست نطفه سنجي‬‫ سالن هاي جوجه كش ي‬‫ تخم هاي مناسب براي جوجه كش ي‬‫ ذخيره سازي تخم مرغ هاي قابل جوجه كش ي‬‫ بهداشت و بيماري هاي جوجه كش ي‬‫‪qompoultry.ir‬‬
‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫آماده سازي دستگاه‬
‫قراردادن در دستگاه سترو دوران ستري‬
‫قراردادن در دستگاه هچرو دوران هچري‬
‫چند نمونه از دستگاه هاي جوجه كش ي‬
‫خارج شدن جوجه ها از ماشين جوجه كش ي‬
‫اختالالت دوران جوجه كش ي‬
‫خدمات جوجه كش ي‬
‫خالصه روش جوجه كش ي از تخم مرغ‬
‫مراحل تكامل اعضاي جنين‬
‫جداول‬
‫واکسنهای ضروری طیور‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫مقدمه‬
‫موضوع جوجه کش ی که دراینجا بررس ی می شود اختصاص به جوجه کش ی مرغ دارد ولی‬
‫قائده کلی برای ماکیان دیگر نظير بوقلمون ‪ ،‬بلدرچين ‪ ،‬کبک ‪ ،‬غاز و اردک و‪ ....‬نيز چنين‬
‫است ‪ .‬فقط دما و دوره جوجه کش ی فرق می کند‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫نژاد هاي مرغ‬
‫نژادهای مهم مرغ ‪ - 1:‬مرغ تخم گذار ‪ :‬به گروهی از مرغها گفته می شود که از نظر تخم گذاری در طول سال حداکثر‬
‫تولید (‪ 270‬الی ‪ ) 300‬را داشته ولی از نظر تولید گوشت چندان مورد توجه نیستند جثه نژادهای تخم گذار کوچک و‬
‫وزنشان سبک است و از مهمترین مرغهای این نژاد ( لگهورن ) را می توان نام برد‬
‫‪ - 2‬نژادهای گوشتی‪ :‬جوجه های این نژاد دارای سرعت رشد و افزایش وزن خوبی بوده و از نظر اقتصادی قابل توجه‬
‫می باشند مهمترین نژاد گوشتی ( کرنیش ) است که امروزه آمیخته هایی از این نژاد با نزادهای دیگر به وجود آمده‬
‫است‬
‫‪ - 3‬نژادهای دو منظوره (گوشتی ‪ -‬تخم گذار ) مرغهای این نژاد هم از نظر تولید گوشت و هم تخم گذاری در حد‬
‫متوسطی می باشند امروزه به علت اینکه همه برنامه ها در مرغداریهای صنعتی بر اساس تولید گوشت یا تخم مرغ‬
‫تنظیم و اجرا می شود توجه به این نژاد محدود شده است ‪.‬‬
‫اما این نژاد به دلیل توان سازگاری باال با شرایط مختلف آب و هوایی در روستاهها از نژادهای قابل توجه به شمار می‬
‫آید مرغهای پلیموت و نیو هماشير از این نژاد هستند‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫نژاد هاي مرغ‬
‫نژادهای مرغ ایران ‪ -1:‬مرغ الری ‪ :‬این مرغ از هندوستان به انگلستان برده شده و توسط دریانوردان انگلیس ی به بنادر‬
‫جنوبی ایران وارد شده بدین جهت سواحل خلیج فارس مخصوصا شهر الر اولين محل پرورش و نگهداری این مرغ‬
‫بوده به همين خاطر به مرغ الری معروف شده است این مرغ دارای بدنی بلند و کشیده سینه ای پهن و پرگوشت و‬
‫منقاری کوتاه و زرد رنگ است متوسط تخم گذاری این مرغ ‪ 80‬تا ‪ 100‬عدد در سال است و متوسط وزن آن ‪ 4‬تا ‪5‬‬
‫کیلوگرم است از این نظر شبیه مرغ گوشتی می باشد‬
‫‪ -2‬مرغ مرندی ‪ :‬از بهترین مرغهای تخم گذار در ایران است دارای منقاری سیاه الله گوش سفید جثه ای جمع و جور و‬
‫پر و بالی سیاه رنگ است ميزان تخم گذاری این مرغ حدود ‪ 150‬عدد و رنگ تخم آن قهوه ای روشن است‬
‫‪ -3‬مرغ گردن لخت ‪:‬این مرغ از آمریکا وارد ایران شده که به دلیل گردن لخت از نظر مرغداری صنعتی به علت عارضه‬
‫کانی بالیسم یا همدیگر خوری مرغ مناسبی نیست‬
‫‪ -4‬مرغ دشتیاری ‪:‬این مرغ اصالتش به مرغ الری می خورد که به دلیل آنکه در دشتستان دیده شده مرغ دشتیاری‬
‫نامیده می شود این مرغ از هیچ گونه کیفیت خاص ی برخوردار نمی باشد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫شرایط مرغ مادر‬
‫مرغ مادری که می خوا هیم از آن تخم نطفه دار بگيریم با ید شرایطی داشته باشد مانند ‪:‬‬
‫‪-۱‬سن‪:‬بهترین تخم ها مربو ط به مرغان مادر زیر دو سال است ‪.‬تخم مرغ مادران پير به دلیل پوسته ضعیف ‪،‬‬
‫نازک و نامنظم قابلیت نفوذ عوامل میکروبی به داخل را بیشتر دارند لذا تلفات دوران جنینی وبعد از آن بیشتر‬
‫است‪ .‬پس هر چه مرغان پير در گله کمتر باشد بهتر است‪.‬‬
‫‪-۲‬تغذیه ‪:‬هر چه تغذیه مرغ مادر بهتر و غنی تر باشدواز نظر امالح به خصوص کلسیم وفسفرو ویتامين هاو‬
‫پروتئين باالنس باشد کیفیت تخم مرغ ها بهتر ودرصد جوجه درآوری آن بیشتر است‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫شرایط مرغ مادر‬
‫‪-۳‬بستر ‪ :‬هر چه بستر مرغ مادرتميز تر باشد آلو دگی تخم مرغ ها کمتر است وبیماری مرغ مادر کمتر بوده و انتقال‬
‫بیماری های اگ بورن(مادرزادی )کمتر خواهد بود‪.‬بستر خوب باعث می شود آلودگی تخم مرغ کم شده‬
‫وشکستگی و ترک خوردگی آن نيز کم شود ‪.‬‬
‫‪ -۴‬نسبت‪ :‬نسبت بين مرغ و خروس نقش مهمی در نطفه دار بودن تخم مرغ دارد ‪.‬تعداد خروس کم در گله باعث‬
‫پایين آمدن درصد نطفه داری می شود ‪.‬یک قطعه خروس برای ‪۷-۸‬مرغ مناسب است هر چند تا‪ ۱۰‬مرغ نيز تو‬
‫جیه پذیر است ‪.‬سن خروس وسالمت او نيز مهم است ‪.‬بهتر است خروس جوان ‪ ،‬شاداب و سالم دا شته باشیم ‪.‬‬
‫الزم به ذکر است که درصد نطفه داری مرغ و خروس های آزاد بیشتر از مرغان در قفس می باشد‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قابليت جوجه درآوري‬
‫ميزان موفقيت هر كارخانه جوجه كش ي به تعداد جوجه درجه يك آن واحد بستگي دارد‬
‫به درصد جوجه خارج شده از تخم نسبت به كل تخم را قابليت جوجه درآوري گويند‬
‫عوامل مؤثر بر قابليت جوجه درآوري‬
‫فارم‬
‫• تغذيه مادر‬
‫• بيماري‬
‫• فعاليت آميزش ي خروسها‬
‫• شكستگي تخم مرغ‬
‫• وزن گيري صحيح مرغ و خروس‬
‫• بهداشت تخم مرغ‬
‫• ذخيره تخم مرغ‬
‫جوجه كش ي‬
‫• بهداشت‬
‫• ذخيره تخم مرغ‬
‫• شكستگي تخم مرغ‬
‫•مديريت سترها و هچرها‬
‫• جابجايي جوجه‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫جوجه درآوري تخم مرغ هاي نطفه دار‬
‫از آنجاييكه كارخانه جوجه كش ي نقش ي در نطفه داري تخم مرغ ندارد ‪ ،‬بنابراين بسيار مهم است كه عالوه بر‬
‫قابليت جوجه درآوري ميزان جوجه درآوري تخم مرغ هاي نطفه دار (معياري براي بيان كارايي ماشين هاي‬
‫جوجه كش ي) نيز مشخص شود‬
‫تقسيم درصد جوجه آوري به درصد نطفه داري ضربدر ‪100‬را درصد جوجه درآوري تخم مرغ هاي نطفه دار‬
‫گويند‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫جوجه درآوري تخم مرغ هاي نطفه دار‬
‫بررس ي ميزان نطفه داري و جوجه درآوري استاندارد‬
‫سن گله مادر (هفته)‬
‫درصد جوجه درآوري تخم مرغ هاي نطفه دار‬
‫‪25 - 33‬‬
‫‪>90 .2‬‬
‫‪34 -50‬‬
‫‪>91 .8‬‬
‫‪51 - 68‬‬
‫‪>88 .6‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫جوجه درآوري تخم مرغ هاي نطفه دار‬
‫مزاياي ثبت درصد جوجه درآوري تخم مرغ هاي نطفه دار‬
‫•‬
‫مشكالت نطفه داري و كارخانه جوجه كش ي بطور جداگانه بررس ي مي شود‬
‫•‬
‫امكان تمركز بر روي مشكل را مي دهد‬
‫•‬
‫منجر به اقدام سريع براي رفع مشكل مي شود‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تست نطفه سنجي تخم مرغ‬
‫ا‬
‫شب هفتم چراغ اتاق را خاموش و با دستگاه نطفهسنج تخمها را تست مي کنيم ‪ .‬تخمهايی که کامال شفاف‬
‫باشند فاقد نطفه هست و تخمهايی که دارای رگهای خونی و يک نقطه مشکی رنگ (سرجوجه) باشند‪ ،‬دارای‬
‫نطفه هستند‪،‬‬
‫چون تخمهای بدون نطفه توليد گاز سمی میکنند آنها را از دستگاه خارج مي کنيم‪ .‬این کار راسریع انجام مي‬
‫دهیم تا شوک سرما به تخم ها وارد نشود و شاهد جوجه های فلج وکاهش تولد نباشیم‬
‫بعد از اتمام عمليات نطفهسنجی مجددا دستگاه را روشن مي کنيم و مطمئن ميشويم دمای دستگاه تنظيم‬
‫است‪.‬‬
‫تخم ها بايد تازه باشند‪ ,‬تخم هايی که بيشتر از ‪ 7‬روز يا يخچالی تبديل به جوجه نمی شوند ‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قبل از ورود به دستگاه جوجه كش ي‬
‫سه روز بعد از ورود به دستگاه جوجه كش ي‬
‫داشتن چنين رگه ها و لكه هاي خوني در تخم ‪ ،‬بعد از سه روز الي يك هفته قرار گرفتن تخم‬
‫مرغ در دستگاه جوجه كش ي يعني تخم مرغ سالم است و تبديل به جوجه ميشود‪ .‬و در غير‬
‫اين صورت بايد تخم را از دستگاه خارج كرد ‪ ،‬اصطالحا (تخم پوچ) است و نطفه ندارد‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫سالنهای جوجه کش ی‬
‫سالن جوجه کش ی شامل قسمتهای زیر می شود ‪:‬‬
‫اتاق دود دادن ‪،‬‬
‫اتاق درجه بندی ‪،‬‬
‫اتاق نگهداری تخم مرغ ‪،‬‬
‫اتاق شستشو ‪،‬‬
‫اتاق ستر ‪،‬‬
‫اتاق هچر ‪،‬‬
‫اتاق نگهداری جوجه‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫‪-۱‬تخم مرغ ها منظم الشکل باشند‪.‬‬
‫‪-۲‬پوسته تخم مرغ نازک‪،‬ضخیم‪،‬دارای برجستگی آهکی وترک خورده نباشد‪.‬‬
‫‪-۳‬پوسته تخم مرغ تميز باشد‪.‬‬
‫‪-۴‬از گله مناسب تهیه شده باشد‪.‬‬
‫‪-۵‬در یخچال یا هوای خیلی گرم یا خیلی سرد قرار نگرفته باشد‪.‬‬
‫‪-۶‬وزن تخم مرغ بين‪۶۰-۵۰‬گرم باشد‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫روش تشخیص تخم مرغ کهنه با تازه ‪:‬‬
‫‪-۱‬اگر قسمت پهن تخم مرغ را مقابل نور قوی قرار دهیم خواهیم دید که اطاقک هوایی آن بزرگتر شده است‪.‬‬
‫ّ‬
‫علت آن این است که در اثر گذشت زمان مقداری از آب تخم مرغ تبخير شده است ‪.‬‬
‫‪-۲‬تخم مرغ کهنه وقتی شکسته شود سفیده آن شل و وارفته است و گاهی با زرده مخلوط شده است‪ .‬همچنين‬
‫زرده حالت تحدب نداشته و وقتی در ظرف ریخته شود در ظرف پخش می شود‪.‬‬
‫‪-۳‬تخم مرغ کهنه سبک تر بوده و از وزن آن کاسته شده است ‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫‪ (1‬ویژگیهای تخممرغ مناسب از لحاظ نطفهداری‪:‬‬
‫تخممرغ نطفهدار شامل تخممرغی میشود که اسپرم و تخم در ناحیه شیپور با هم ترکیب شده‬
‫باشند‪.‬‬
‫این مورد در نژادهای سبک مثل لگهورن حدود‪ %90‬و در نژادهای سنگين حدود‪ %80‬است‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫عوامل موثربرنطفهداری‬
‫مرغها وخروسهای مولد‪:‬‬
‫توجه در انتخاب مرغها و خروسهای مولد حائز اهمیت میباشد‪ .‬باید از خروسهای جوان استفاده کرد‬
‫تا به اندازه کافی فعال باشند و به اندازه کافی اسپرم تولید کنند ‪،‬جهت استراحت کافی خروسها باید از‬
‫آنها به طور متناوب استفاده نمود زیرا قدرت باروری خروسها از سال دوم به بعد کاهش مییابد‪.‬‬
‫در نژادهای سبک به ازای هر ‪ 15‬مرغ یک خروس‪ ،‬در نژادهای سنگين به ازای هر ‪ 8‬تا‪10‬مرغ یک‬
‫خروس در نژادهای دو منظوره به ازای هر‪ 12‬مرغ یک خروس به کار میرود‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫عوامل موثربرنطفهداری‬
‫تغذیه گله‪:‬‬
‫کمبود برخی ویتامینها به خصوص ‪ A‬و‪ E‬و پروتئين جيره باعث کاهش نطفهداری میشود‪.‬‬
‫شرایط آب و هوایی‪:‬‬
‫از عوامل موثر در تولید اسپرم میباشد‪ .‬در هوای سرد به علت یخ زدن تاج خروس ميزان تولید اسپرم کاهش‬
‫مییابد‪ ،‬از این روبرای جلوگيری از این مشکل تاج خروس را قطع میکنند‪ .‬هوای گرم نيز منجر به کاهش تولید‬
‫اسپرم میشود‪ ،‬همچنين در هوای بسیار گرم جمع آوری تخممرغ جهت جوجهکش ی صورت نمی پذ یرد‪.‬‬
‫نور‪:‬‬
‫نور کافی در سالنهای پرورش ازجمله عوامل موثر بر نطفهداری میباشد‪ .‬نور با تاثير بر ترشح هورمونهای هپوفيز‬
‫موجب رشد بیضهها و افزایش تولید اسپرم میشود‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫عوامل موثربرنطفهداری‬
‫توليد تخممرغ‪ :‬با افزایش ميزان تخمگذاری‪ ،‬درصد نطفهداری نيز افزایش مییابد‪.‬‬
‫سن مرغ‪ :‬در اوایل تخمگذاری‪ ،‬اندازه تخممرغها کوچک و ميزان نطفهداری پایين است و در طول دوره‬
‫تخمگذاری با افزایش وزن تخممرغ درصد نطفهداری نيز افزایش مییابد‪ .‬در مرغهای جوان درصد‬
‫نطفهداری پایين است و با افزایش سن نيز درصد نطفهداری کاهش مییابد‪.‬‬
‫نژاد‪ :‬نطفهداری در نژادهای گوناگون متفاوت میباشد‪.‬‬
‫معموال در نژادهای سنگين به دلیل تمایل کمتر برای جفتگيری ميزان باروری کمتر از نژادهای سبک‬
‫است‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫عوامل موثربرنطفهداری‬
‫روشهای جفتگيری‪:‬‬
‫خویش جفتی اثر منفی بر ميزان نطفهداری دارد‪ .‬در نتیجه با افزایش همخونی نطفهداری کاهش‬
‫مییابد و آمیختهگيری منجر به افزایش ميزان نطفهداری میشود‪ .‬ميزان نطفهداری در جفتگيری گلهای‬
‫بیش از سایر روشها از جمله جفتگيری النهای و تجربی است‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫‪ )2‬ویژگیهای تخممرغ مناسب از لحاظ شکل ظاهری ‪:‬‬
‫از جمله عوامل موثر در جوجهکش ی میباشد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫شکل ظاهری تخممرغ‬
‫قالب تخم ‪:‬‬
‫بیض ی شکل باشد وتخم های کج ومعوج برای جوجه کش ی مناسب نیستند‪.‬‬
‫تخم های دارای قالب کشیده از این نظر دارای اشکال نیستند اما به لحاظ اصالح نژاد از این تخمها‬
‫استفاده نمی شود‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫شکل ظاهری تخممرغ‬
‫وزن تخم‪:‬‬
‫بين ‪ 51‬تا ‪ 60‬گرم باشد که وبستگی به نژاد وسن مرغ دارد‪.‬در نژادهای سنگين و گله های مسن وزن‬
‫تخمهای جوجه کش ی باید بیشتر باشد‪.‬تخمهایی که وزن آن از ‪ 50‬گرم کمتر است تولید جوجه های‬
‫ضعیف می نماید‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫شکل ظاهری تخممرغ‬
‫پاکی تخم‪:‬‬
‫از جمع آوری تخم های آلوده حد املکان جلوگيری شود تخم های کثیف اغلب با مدفوع همراه‬
‫است‪.‬مدفوع مرغ خود حاوی میلیونها میکروب سایپروفیت وگاهی بیماری زا است‪.‬وقتی چنين تخمهایی‬
‫داخل ماشين قرار بگيرد در شرایط حرارتی و رطوبتی مناسب میکروبها به سرعت افزایش پیدا می‬
‫کنند و عالوه بر اینکه زندگی جنين داخل تخم را به خطر می اندازند سبب فساد و آلودگی ماشين نيز‬
‫می گردند‪.‬به این دلیل نباید تخمهای کثیف الوده را در داخل ماشين قرار داد‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫شکل ظاهری تخممرغ‬
‫ادامه پاکی تخم‪:‬‬
‫برای پاک کردن تخم آلوده از پارچه های زبر یا سمباده نرم استفاده کنید‬
‫از شستن تخمها جدا خوداری کنید زیرا در روی پوسته تخم ماده محافظی و جود دارد که در اثر‬
‫شستشو از بين می رود و باعث نفوذ ویروسها و باکتری ها به داخل تخم از راه منافذ مو جود در‬
‫پوسته می شود و نفوذ باکتری ها منجر به افزایش مرگ مرگ و مير در هفته اول و ضعیف‬
‫شدن جنين داخل تخم می شود‪.‬همچنين درصد باالی جوجه های ناقص در هنگام هچ ناش ی از همين‬
‫موضوع می باشد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫شکل ظاهری تخممرغ‬
‫وضع پوسته تخم‪:‬‬
‫پوسته تخم مرغ جوجه کش ی باید کامال عادی باشد وتخمهایی با پوسته کلفت و تخمهای با پوسته‬
‫نازک برای جوجه کش ی مناسب نیستند‪ .‬پوسته های کلفت به علت آنکه شکستن آنها مشکل است و‬
‫باعث می شود که خروج جوجه از تخم را دچار مشکل شود‪.‬در پوسته های نازک تبخير زیاد صورت‬
‫می گيرد و در ضمن از نظر کلسیم فقير می باشند‪.‬‬
‫در مورد تخمهای جوجه کش ی رنگين تخمهای پر رنگتر از نظر جوجه کش ی بهتر هستند‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخمهای مناسب برای جوجه کش ی‬
‫‪ -1‬تمام تخم ها باید از نظر اندازه یکسان باشند ‪ (.‬زیاد بزرگ و کوچک نباشند ) ‪.‬‬
‫‪ -2‬تخم ها نباید آلوده باشند ‪.‬‬
‫‪ -3‬تخم ها باید سالم بوده و پوست نازک و زبر نداشته باشند ‪.‬‬
‫‪ -4‬تخم های تيره ( رنگی ) از تخم های سفید قابلیت جوجه دهید بهتری دارند ‪.‬‬
‫‪ -5‬تخم ها باید تازه باشند و بیشتر از ‪ 10‬روز از زمان نگه داری آنها نگذشته باشد ‪.‬‬
‫‪ -6‬دمای محل نگه داری تخم ها ( قبل از قرار دادن در دستگاه ) باید بين ‪ 5/7‬تا ‪ 18‬درجه باشد ‪.‬‬
‫‪ -7‬رطوبت محل نگهداری بين ‪ 60‬تا ‪ 70‬درجه باشد ‪.‬‬
‫‪ -8‬در زمان نگهداری ‪ ،‬تخم ها تکان شدید نخورند و سمت پهن تخم باال و نوک آن پائين باشد ‪ ( .‬بهتر‬
‫است در شانه های مخصوص تخم مرغ حمل یا نگهداری شوند ) ‪.‬‬
‫‪ -9‬مرغ تخم گذار باید سالم و جوان باشد و از تغذیه خوبی برخوردار باشد ‪.‬‬
‫‪ -10‬به ازای هر ‪ 7‬تا ‪ 10‬مرغ یک خروس جوان در گله وجود داشته باشد ‪.‬‬
‫‪ -11‬زمانی که مرغ ها بیشترین تخم گذاری را دارند فصل بهار است و احتمال وجود نطفه در تخم ها‬
‫بیشتر است‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫ذخيره سازی تخم مرغهای قابل جوجه کش ی‬
‫شرایط انبار تخم مرغ و نحوه انبار کردن ‪:‬‬
‫‪-۱‬تخم مرغ ها تميز شوند‪.‬‬
‫‪ -۲‬قسمت پهن تخم مرغ را به طرف باال قرار دهید‪.‬‬
‫‪-۳‬اگر تخم مرغ ها بیش از ‪ ۵‬روز نگه داری می شوند ‪،‬روزی یک مرتبه آن ها را بچرخانید تا زرده به‬
‫سفیده نچسبد ‪.‬‬
‫‪-۴‬تخم مرغ ها را زیاد در انبار نگه ندارید‪ ،‬هر چه مدت نگه داری در انبار بیشتر باشد‪ ،‬جوجه ها دیر تر‬
‫از تخم بيرون می آیند‪.‬‬
‫‪-۵‬دمای انبار باید ‪ ۱۹-۱۵‬درجه باشد ‪.‬‬
‫‪-۶‬رطوبت انبار باید ‪۸۵-۸۰‬درصد باشد‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫ذخيره سازی تخم مرغهای قابل جوجه کش ی‬
‫تخم مرغها پس ازجمع آوري بالفاصله در ماشينهاي جوجه كش ي قرار نمي گيرند بلكه مدتي‬
‫نگهداري مي شوند تا کیسه هوایی در اثر انقباظ تشکیل شود و يكباره به ماشين جوجه‬
‫كش ي منتقل مي شوند ‪.‬‬
‫از جمله عوامل موثر بر نگهداري تخم مرغ موارد زير مي باشد‪:‬‬
‫دما و رطوبت ‪ ،‬وضعيت قرارگرفتن ‪ ،‬حمل و نقل‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫ذخيره سازی تخم مرغهای قابل جوجه کش ی‬
‫دما و رطوبت ‪:‬‬
‫دمایی بين ‪16‬و ‪ 18‬درجه سانتیگراد‬
‫رطوبت نسبی حدود ‪%75-80‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫ذخيره سازی تخم مرغهای قابل جوجه کش ی‬
‫دماي بدن مرغ‬
‫‪ 40‬تا ‪ 41‬درجه‬
‫سانتيگراد‬
‫دستگاه ستر‬
‫‪ 37.5‬تا ‪ 37.8‬درجه‬
‫سانتيگراد‬
‫نمودار دماي تخم مرغ (تخم مرغ هاي تازه)‬
‫منطقه گرمادهي پيش از‬
‫خواباندن تخم مرغ ها‬
‫‪ 24‬تا ‪ 27‬درجه‬
‫سانتيگراد‬
‫دماي سالن مرغداري‬
‫‪ 24‬تا ‪ 29‬درجه‬
‫سانتيگراد‬
‫دما در اتاق ذخيره تخم‬
‫در جوجه كش ي‬
‫‪ 21‬تا ‪ 19‬درجه‬
‫سانتيگراد‬
‫دما در اتاق ذخيره تخم‬
‫در فارم‬
‫‪ 21‬تا ‪ 25‬درجه‬
‫سانتيگراد‬
‫دماي كاميون حمل تخم‬
‫مرغ‬
‫‪ 20‬تا ‪ 23‬درجه‬
‫سانتيگراد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫ذخيره سازی تخم مرغهای قابل جوجه کش ی‬
‫وضعیت قرار گرفتن تخم ها ‪:‬‬
‫قسمت پهن تخم رو به باال باشد‪ .‬البته طی زمان نگهداری باید تخم ها را روزی چند بار چرخاند ‪ ،‬زیرا‬
‫عدم توجه به این موضوع منجر به چسبیدن جنين به پوسته و کاهش جوجه در آوری می باشد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫ذخيره سازی تخم مرغهای قابل جوجه کش ی‬
‫حمل و نقل تخم های جوجه کش ی‪:‬‬
‫حمل‬
‫نقل‬
‫و‬
‫انتقال‬
‫تخم‬
‫ها‬
‫باید‬
‫با‬
‫احتیاط‬
‫کامل‬
‫صورت‬
‫گيرد ‪.‬‬
‫عدم توجه به این موضوع و وجود تکانهای شدید ضمن حمل و نقل ممکن است منجر به پاره شدن‬
‫کیسه های هوایی و یا ایجاد تغیيراتی در داخل تخم و به دنبال آن کاهش جوجه در آوری شود‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫اثرات ذخيره تخم مرغ‪:‬‬
‫‪(1‬‬
‫ذخيره كردن‪ ،‬طول مدت جوجه كش ي را افزايش مي دهد ‪ .‬هريك روز ذخيره سازي تخم افزايش مدت زمان‬
‫جوجه كش ي را به مدت يك ساعت بهمراه دارد‬
‫‪(2‬‬
‫قابليت جوجه درآوري با ذخيره طوالني تخم كاهش مي يابد ‪ .‬اين كاهش بعد از گذشت شش روز اول خيره‬
‫سازي بيشتر مي شود بنحوي كه پس از شش روز اول به ازاي هر روز ‪ 0.5 ،‬تا ‪ 1‬درصد از ميزان جوجه درآوري‬
‫كاسته مي گردد‬
‫‪(3‬‬
‫ذخيره سازي بيش از ‪ 14‬روز باعث تأثير منفي بر كيفيت جوجه و كاهش وزن آن مي گردد ‪ .‬درمدت نگهداري‬
‫تخم در انبار ‪ ،‬تبادل گازي از طريق منافذ موجود در پوسته انجام مي پذيرد ‪ .‬گاز كربنيك از تخم خارج شده و‬
‫غلظت آن در خالل ‪ 12‬ساعت اول به سرعت كاهش مي يابد همچنين قسمتي از آب تخم از طريق تبخير نيز از‬
‫دست مي رود كه اين كاهش آب و گاز كربنيك به كاهش قابليت جوجه درآوري و پايين آمدن كيفيت جوجه‬
‫منجر مي شود‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫بهداشت وبیماریهای جوجه کش ی‬
‫جوجه کش ی به دلیل وجود نور‪ ،‬موادغذایی‪ ،‬رطوبت کافی و…بهترین محل آلودگی می باشد‬
‫در جوجه كش ي دوگونه امراض وجود دارد ‪ :‬مستقيم ‪ ،‬غير مستقيم‬
‫امراض مستقيم ‪:‬‬
‫امراض ي كه از طريق تخم به جوجه منتقل مي شود‬
‫امراض غير مستقيم ‪:‬‬
‫با تاثير بر خصوصیات تخم مرغ موجب کاهش جوجه درآوری می شوند‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫بهداشت وبیماریهای جوجه کش ی‬
‫تخم مرغهای جوجه کش ی باید تميز شده ‪،‬در ظرف و انبارهای تميز نيز ذخيره شوند‬
‫وسایل جوجه کش ی نيز باید با آب گرم و مواد ضدعفونی کننده شسته شوند‪.‬برای ضدعفونی کردن‬
‫معموال از گاز فرمالين استفاده می شود‪.‬به طور معمول تخم مرغها طی دوره جوجه کش ی نيز مورد‬
‫ضدعفونی قرار می گيرند‬
‫عمل ضدعفونی در ستر و هچر نيز ممکن است انجام شود‪،‬در این صورت ميزان گاز و زمان ضدعفونی‬
‫در هچر باید کمتر از ميزان گاز وزمان ضدعفونی ستر باشد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫بهداشت وبیماریهای جوجه کش ی‬
‫ضد عفونی تخم نطفه دار ‪:‬‬
‫جهت جلو گيری از انتقال بیماری میکروبی‪ ،‬ویروس ی‪ ،‬قارچی و انگلی به دستگاه باید تخم مرغ ها را‬
‫ضد عفونی کرد ‪ .‬ابتدا تخم مرغ ها را داخل محفظه ای قرار دهید و به ازای هر یک متر مکعب‬
‫فضای محفظه ‪۷‬س ی س ی فر مالين و‪ ۵/۳‬گرم پر منگنات دو پتاس الزم است ‪ .‬ظرف کوچکی را داخل‬
‫محفظه قرار دهید ‪ ۵/۳‬گرم پرمنگنات داخل آن بریزد و سپس ‪ ۷‬س ی س ی فر مالين به آن اضا فه‬
‫کنید بعد از ‪ ۴-۳‬ثانیه گاز فرمالين آزاد می شود که ضد عفونی کننده است ‪ .‬به مدت ‪ ۱۰‬دقیقه درب‬
‫محفظه را ببندید و مواظب باشید که گاز فرمالين چشم را می سوزاند پس با دستکش‪ ،‬ماسک و‬
‫عینک این کار را انجام دهید‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫بهداشت وبیماریهای جوجه کش ی‬
‫ضد عفونی دستگاه جوجه کش ی‪:‬‬
‫وسایلی که قابل خروج از دستگاه است را بيرون آورده و تميز بشویید و بعد با یک محلول ضد عفونی‬
‫کننده ضد عفونی کنید‪ .‬وسایل را داخل دستگاه قرار دهید و سینی دستگاه را پر از آب کنید ‪.‬دستگاه‬
‫را روشن کرده دمای آن را روی ‪ ۳۸‬تنظیم کنید ‪.‬رطوبت دستگاه را به ‪ ۷۰‬درصد برسانید وتمام منافذ‬
‫را بگيرید وسپس به ازای هر متر مکعب فضای دستگاه ‪ ۱۵‬س ی س ی فر مالين ‪٪ ۴۰‬و ‪ ۵/۷‬گرم پر‬
‫منگنات به همان شیوه ضد عفونی تخم مرغ دستگاه را ضد عفونی کنید ‪.‬به مدت ‪ ۲۰‬دقیقه در حالی‬
‫که فن روشن است منافذ را بسته نگه دارید وسپس منافذ را باز کنید تا گاز فرمالين خارج شود‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫بهداشت وبیماریهای جوجه کش ی‬
‫شرايط اتاق جوجه کش ی‪:‬‬
‫‪ -۱‬دما‪ :‬باید بين ‪ ۲۶-۲۰‬درجه باشد‪ .‬این دما باعث میشود در صورتی که دمای دستگاه به عللی افت کرد‬
‫تغیيرات حرارتی زیادی در دستگاه اتفاق نیفتد ‪.‬‬
‫‪ -۲‬رطوبت‪ :‬باید رطوبت کافی داشته باشد‪.‬‬
‫‪ -۳‬تهویه ‪:‬هوای تازه باید دائم به اتاق جوجه کش ی وارد شود که این کار از شروع بعض ی بیماری های میکروبی‪،‬‬
‫قارچی و بو های نا خوشایند جلو گيری می کند‪ .‬پس داشتن یک پنجره کوچک مناسب است ‪.‬‬
‫‪-۴‬باد و باران ‪ :‬دستگاه نباید در معرض باد ‪ ،‬باران و آفتاب مستقیم قرار گيرد ‪ .‬ولی وجود نور آفتاب برای اتاق‬
‫جهت ضدغفونی آن الزم است ‪.‬‬
‫‪-۵‬نظافت ‪ :‬قابل شستو و ضد عفونی کردن باشد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫آماده سازي دستگاه‬
‫دمای دستگاه باید ‪ ۸/۳۷‬درجه باشد‪ .‬این دما دقیقا از باالی سطح تخم ها اندازه گيری می‬
‫شود‪ .‬دماسنج خود را ابتدا با دماسنج طبی ميزان کنید تا به خطای آن پی ببرید‪ .‬ترجیحا ‪۲‬‬
‫دماسنج در دو نقطعه دستگاه نصب نمایید‪ .‬سینی دستگاه راپر از آب جوشیده سرد کنید و‬
‫کرباس یا پارچه روی سینی را درجای خود قراردهید‪ .‬دستگاه را بمدت ‪۴۸‬ساعت روشن نموده‬
‫تا از کار آن اطمینان پیدا کنید‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قرار دادن در دستگاه ستر و دوران ستری‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قرار دادن در دستگاه ستر و دوران ستری‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قرار دادن در دستگاه ستر و دوران ستری‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قرار دادن در دستگاه ستر و دوران ستری‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قرار دادن در دستگاه ستر و دوران ستری‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قرار دادن در دستگاه ستر و دوران ستری‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قرار دادن در دستگاه ستر و دوران ستری‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قرار دادن در دستگاه ستر و دوران ستری‬
‫به دليل اينكه كيفيت جوجه ها در دوران ستري مشخص مي شود توجه شما را به چند نكته جلب‬
‫مي نمايم ‪:‬‬
‫‪ -۱‬نوسانات دما و رطوبت حداقل باشد‬
‫‪ -2‬تلفن همراه خود را تا شعاع ‪ ۵‬متری در فضای باز و تا شعاع ‪ ۲‬متری در‬
‫فضای بسته با دیوارهای بتونی دراطراف دستگاه هچر قرار ندهید‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫قرار دادن در دستگاه هچر و دوران هچری‬
‫سه روز باقی مانده‪ ،‬یعنی از روز ‪ 19-21‬تخم مرغها را در داخل دستگاه هچر‬
‫(جوجه گير) قرار می دهند که دمای آن‪ 37/ 5‬درجه و رطوبت آن ‪%75‬است‬
‫در دستگاه هچر سه عامل از عوامل چهارگانه مذ کور در ستر مورد توجه‬
‫می باشد ‪:‬‬
‫دما ‪ ،‬رطوبت ‪ ،‬اکسيژن‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫تخم مرغها ‪ 18‬روز در ستر و ‪ 2‬روز در هچر قرار دارند‪ ،‬ازاين رو نسبت دستگاه ستر به هچر بايد ‪1‬به‬
‫‪6‬باشد‪.‬در اين صورت اگر هر روز بخواهيم تخم مرغها را ست كنيم‪،‬بعض ي روزها هچر خالي مي شود‬
‫به همين دليل هر سه روز يكبار تخم مرغها را ست مي كنيم‪.‬‬
‫زمان انتقال تخم مرغها ازستر به هچر به شرايط تخم مرغها نيز بستگي دارد‪.‬در حقيقت زمانيكه ‪-2‬‬
‫‪%1‬تخم مرغها نوك زده شوند زمان انتقال تخم مرغ است ‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫چند نمونه از دستگاه هاي جوجه كش ي‬
‫جنس بدنه‪ :‬پى وى س ی براق‬
‫جنس درب‪:‬پى وى س ی‬
‫مصرف برق ‪ 40:‬وات‬
‫سيستم كاركرد ‪:‬اتوماتيك‬
‫وزن دستگاه ‪ 4:‬كيلوگرم‬
‫داراى استاندارد ايزو ‪ 9001‬براى مديريت كيفيت‬
‫يك سال گارانتی و ده سال خدمات پس از فروش‬
‫همراه با س ی دى آموزش ی نطفه سنج وتمامى ملزومات‬
‫ظرفيت براى جوجه كش ی از تخم مرغ ‪ 10:‬عدد‬
‫ظرفيت براى جوجه كش ی از غاز واردك و بوقلمون ‪4:‬‬
‫عدد‬
‫ظرفيت براى جوجه كش ی از كبک وبلدرچين و قرقاول‬
‫‪ 18:‬عدد‬
‫تمامى شانه ها ى دستگاه وسبد هچ همراه دستگاه ‪10‬‬
‫تايى به صورت رايگان ارائه مى گردد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫دستگاه جوجه كش ي خانگى ‪ 10‬تايى‬
‫چند نمونه از دستگاه هاي جوجه كش ي‬
‫دستگاه جوجه کش ی ‪ 24‬تایی‬
‫مصرف برق ‪ 48‬تا ‪ 25‬وات‬
‫ساخته شده براساس باالترین استاندارد های اروپایی تنها‬
‫مشخصات فنی‬
‫دستگاه خارجی عرضه شده توسط ماشين سازی اندیشه‬
‫کل قطعات ساخت ژاپن مونتاژ کره‬
‫سبز‬
‫سیستم دیجیتال کنترل دما ‪،‬رطوبت‪،‬چرخش‪،‬تهویه‪،‬باالترین دارای سیستم هوشمند هشدار دهنده قطع جریان برق‬
‫‪ 24‬عدد‬
‫ظرفیت برای مرغ‬
‫تکنولوژی جهان‬
‫عدد‬
‫سیتسم گردش منحصر به فرد گهواره ای ‪،‬برای بازدهی اردک ‪20‬‬
‫غاز وبوقلمون‬
‫‪ 12‬عدد‬
‫بیشتر سیسم گردش رطوبت اتوماتیک با منبع اب جداگانه‬
‫عدد‬
‫بلدرچين ‪60‬‬
‫س ی دی آموزش ی صوتی وتصویری با کیفیت باال‬
‫عدد‬
‫قرقاول ‪40‬‬
‫بدون نیاز به شانه راک یا سبد هچ‬
‫عدد‬
‫طوطی ‪60‬‬
‫قابلیت جوجه گيری از تمام پرندگان‬
‫‪ 60‬عدد‬
‫مرغ عشق وکبوتر‬
‫قابلیت جوجه کش ی از تخم پستانداران و خزندگان‬
‫ارسال در کمتر از ‪ 48‬ساعت برای سرتاسر ایران‬
‫مناسب برای جوجه کش ی ازپرندگان خواص ونادر وگران امکان دریافت وجه هنگام تحویل کاال توضیح اینکه هشتادو‬
‫پنچ هزار تومان بیانه قبل از ارسال دریافت می گردد‬
‫قیمت‬
‫با مصرف برق بسیار پایين‬
‫ساخته شده به شکل روميزی وبسیار باال‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫چند نمونه از دستگاه هاي جوجه كش ي‬
‫دستگاه جوجه كش ي مينياتور ‪ 126‬تايى‬
‫ظرفيت براى جوجه كش ی ازبلدرچين ‪ 288:‬عدد تخم بلدرچين‬
‫ظرفيت براى جوجه كش ی از كبك وقرقاول‪ 192:‬عدد تخم كپك‬
‫مجهز به برد جوجه كش ی اتوماتيك‬
‫ساخت شركت وقرقاول‬
‫انديشه سبز‬
‫ظرفيت براى جوجه كش ی بوقلمون ‪ 75:‬عدد تخم بوقلمون‬
‫دقت اندازگيرى دماى دستگاه ‪:‬يك دهم درجه‬
‫ظرفيت براى جوجه كش ي از غاز و اردك‪ 108:‬عدد تخم اردك‬
‫درصد جوجه آورى‪:‬باالى‪ 85‬درصد‬
‫وبوقلمون‬
‫وزن تقريبی دستگاه ‪ 25:‬كيلوگرم‬
‫جنس بدنه بيرونى ‪:‬استاتيك كامالءضدخش وضد رطوبت وضد با امكان جوجه كش ی تمام پرندگان طاوس ‪،‬قنارى‪ ،‬مرغ عشق ‪ ،‬مرغ‬
‫تاجدار و غيره‬
‫ضربه‬
‫بدنه داخلى ‪:‬گالوانيزه روس ی با پوشش‬
‫امكان ستر وهچر در يك دستگاه‬
‫رنگ كوره اى از هر دو طرف‬
‫چرخش آرام با موتور گيربكس ی وقوى به صورت ‪ 180‬درجه‬
‫نوع عايق بندى ‪:‬پالستوفوم‬
‫متوسط مصرف برق ‪ 60:‬وات‬
‫نوع درب‪:‬گاوصندوقى باچهارچوب‬
‫مدت زمان گارانتی ‪:‬يك سال‬
‫پى وىس ی مجهز به شيشه دوجداره‬
‫مدت زمان خدمات پس از فروش‪ 10:‬سال‬
‫پرشده از گاز آرگون‬
‫هچ‬
‫هيچگونه هزينه اضافى بابت شانه وسبد‬
‫قابليت جوجه كش ی از تمامى پرندگان‬
‫تمام‬
‫دريافت نمی گردد الزم به توضيح است‬
‫با سيستم اتوماتيك كنترول چرخش ی‬
‫دستگاه هاى جوجه كش ی سرى مينياتورقابليت‬
‫ودما به صورت ديجيتال با دقت باال‬
‫پرندگان را دارا مى باشد يك سرى شانه‬
‫جوجه كش ی از تمامى‬
‫ظرفيت براى جوجه كش ی از تخم مرغ‪126:‬‬
‫عدد تخم مرغ‬
‫سبدهاى هچ رايگان همراه دستگاه به خريدار‬
‫به همراه‬
‫تحويل داده مى شود‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خارج شدن جوجه ها از ماشين جوجه کش ی‬
‫جوجه ها در روز‪ 21‬و یا با کمی تاخير از تخم خارج می شوند و جوجه ها پس از خروج از تخم مدت‬
‫‪24‬ساعت در ماشين باقی می مانند تا کامال خشک شوند‪.‬‬
‫طی زمان مذکور جوجه ها نیازی به آب ومواد غذایی ندارند و تمامی مایحتاج خود را از ذخایر زرده‬
‫تامين می کنند‪.‬‬
‫پس از گذشت ‪24‬ساعت جوجه های ناسالم جدا و دور ریخته می شوند و جوجه های سالم برای‬
‫فروش آماده می شوند ‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫اختالالت دوران جوجه کش ی‬
‫اختالالت‬
‫علت‬
‫نسبت بين مرغ وخروس مناسب نبوده است ‪،‬‬
‫تخم های بی نطفه‬
‫هوای مرغدان مرغ مادر مناسب نبوده است ‪،‬‬
‫خروس پير ‪ ،‬مرغ پير‪،‬تخم مرغ کهنه ‪،‬درجه حرارت بد انبار نگهداری تخم‬
‫ميزان نبودن درجه حرارت دستگاه ‪،‬‬
‫جنين مرده‬
‫کافی نبودن چرخش ‪،‬تهویه نامناسب ‪،‬بیماری اسهال سفید مرغ مادر‪،‬کمبود‬
‫غذایی مرغ مادر ‪،‬‬
‫شوک سرما وگرما به تخم نطفه دار‬
‫حبس شدن جوجه در تخم مرغ‬
‫کافی نبودن چرخش ‪،‬ميزان نبودن حرارت دستگاه‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫اختالالت دوران جوجه کش ی‬
‫اختالالت‬
‫علت‬
‫جوجه های نوک زده ولی بيرون نیامده‬
‫شوک حرارتی ‪،‬کافی نبودن رطوبت وحرارت‬
‫چسبندگی جوجه به پوست‬
‫کاهش رطوبت بویژه در روزهای آخر‬
‫جوجه آلوده به محتویات تخم‬
‫رطوبت باالی دستگاه‬
‫دیر متولد شدن‬
‫تخم مرغ کهنه ‪،‬پایين بودن دمای ماشين‬
‫جوجه های کوچک‬
‫تخم مرغ ریز ‪،‬رطوبت کم ‪،‬دمای باال‬
‫جوجه های فلج‬
‫دمای متغير دستگاه‬
‫جوجه های بابدن نرم وبزرگ‬
‫دمای پایين ‪،‬تهویه بد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خدمات جوجه کش ی‬
‫تعيين جنسيت ‪:‬‬
‫از آنجایی که استفاده از رنگ پر و بال و یا رشد پرها مشکل می باشد‪ ،‬روش ژاپنی کاربردی تر است‪.‬در‬
‫این روش از راه مقعد و وجود برجستگی مقعد در خروسها که مرغها فاقد آن هستند تعیين جنسیت‬
‫صورت می گيرد‪.‬‬
‫برجستگی مقعدی در تمام جوجه ها فرمهای متفاوتی دارد و به اشکال دکمه ای‪ ،‬عمودی و سه قلو‬
‫دیده می شود‪.‬تشخیص جنسیت در این روش ‪100%‬نیست و توجه به نکات دیگر نيزبه تشخیص بهتر‬
‫کمک می کند‪.‬تعداد کسانی که در این امر تخصص دارند محدود می باشد و به همين دلیل دستمزد‬
‫قابل توجهی دریافت می کنند ‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خدمات جوجه کش ی‬
‫نوک چینی وقطع تاج ‪:‬‬
‫در این قسمت نوک جوجه ها را کوتاه می کنند رشد نوک در آینده در حدی خواهد بود که مانع‬
‫صدمه زدن به سایر جوجه ها شود‪.‬جوجه های تخمگذار عالوه بر نوک چینی د ریک روزگی در‬
‫مواقع شیوع کانی باليزم نيز یکبار دیگر نوک چینی می شوند‪.‬صدمه به تاج در مرغان تخمگذار به‬
‫خصوص دسته ای که در قفس نگهداری می شوند در ميزان تولید تاثير گذار هستند ‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خدمات جوجه کش ی‬
‫انتقال وتحویل جوجه های یک روزه ‪:‬‬
‫به مدت ‪3- 2‬روز ذخيره زرده به عنوان منبع غذایی جوجه ها مورد استفاده قرار می گيرد‪.‬‬
‫در زمینه حمل و نقل جوجه ها از محل جوجه کش ی به محل پرورش باید دقت الزم را نمود‪ ،‬جوجه ها‬
‫پس از قرار گرفتن در محل پرورش باید خیلی سریع به آب و غذا دسترس ی یابند‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خدمات جوجه کش ی‬
‫واکسیناسیون‪:‬‬
‫واکسنها معموال پس از خارج شدن جوجه ها از جوجه كش ي و طی دوران پرورش بکار گرفته می شوند‬
‫زیرا بعلت مصونیـتی که از مادر به جوجه منتقل می شود در یکی دور روز اول واکسنها بی اثر هستند‪ ،‬ولی‬
‫امروزه در بیشتر موسسات جوجه کش ی جوجه های تخمگذار را بر علیه بیماری مارک واکسینه می کنند‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫طول دوره جوجه کش ی در مرغ و تخم مرغ ‪ 21‬روز می باشد ‪ 18 .‬روز اول آن در ستر و ‪ 3‬روز آن در‬
‫هچر می باشد‪ .‬بعد از خارج کردن تخم مرغ های نطفه دار از یخچال انها را به مدت ‪ 6‬تا ‪ 8‬ساعت در‬
‫دمای معمولی اتاق قرار دهید ؛ دستگاه جوجه کش ی را ‪ 24‬ساعت قبل روشن کرده و دما را روی ‪38‬‬
‫درجه تنظیم کنید و ميزان رطوبت ‪ 55‬تا ‪60‬درصد باشد‪.‬تخم مرغ ها به گونه ای در دستگاه قرار دهید‬
‫که قسمت پهن آنها رو به باال باشد‪ ،‬در مدت ‪ 18‬روز اول ميزان چرخش هر ساعت یک بار و ميزان‬
‫حرارت ‪ 38‬درجه و البته ميزان رطوبت ‪ 55‬تا ‪ 60‬درصد خواهد بود ‪ ،‬بعد از ‪ 18‬روز دستگاه را در‬
‫حالت هچ (هچر) قرار می دهیم و به مدت سه روز ميزان رطوبت را به ‪70‬درصد و ميزان حرارت را به‬
‫‪37‬درجه می رسانیم در این مدت نیازی به چرخش وجود ندارد‪،‬در طی سه روز جوجه ها از تخم‬
‫بيرون می آیند‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫معموال بررس ی رشد جوجه ها در روز هفتم و چهاردهم جوجه کش ی انجام می پذیرد‪ .‬برای این کار تخم مرغ را در‬
‫یک اتاق تاریک در مقابل یک المپ روشن می گيرند ‪ .‬جنين های که زنده باشند به صورت یک لکه تيره با رگهای‬
‫خونی دیده می شوند و شکل عنکبوتی دارند و با حرکت دادن تخم مرغ جنين نيز حرکت می کند و اگر جنين‬
‫تلف شده باشد ‪ ،‬فاقد رگهای خونی و به پوسته چسبیده است و یک حلقه صورتی رنگ اطراف آن را گرفته‬
‫است‪.‬‬
‫جوجه کش ی مصنوعی ‪ :‬با توجه به اینکه جوجه کش ی طبیعی امروزه به تنهایی نمی تواند پاسخگوی نیازهای رو‬
‫به تزاید جامعه باشد لذا تولید جوجه به روش مصنوعی و در حجم انبوه از جایگاه و اهمیت ویزه ای برخوردار‬
‫بوده و نسبت به جوجه کش ی طبیعی دارد و محاسنی به شرح زیر است ‪ - 1 :‬امکان تولید جوجه در تمام طول‬
‫فصول سال ‪ - 2‬در هر دوره می توان تعداد زیادی جوجه تولید کرد ‪ - 3‬احتیاجی به وجود مرغ کرچ نیست ‪- 4‬‬
‫شرایط الزم برای رشد جنين تحت کنترل می باشد ‪ - 5.‬تمام مراقبتهای بهداشتی برای جلوگيری ازآلودگی و امراض‬
‫تحت کنترل می باشد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫جوجه کش ی مصنوعی ‪ :‬انسان با بررس ی حاالت و رفتار مرغ کرچ هنگام خوابیدن روی تخم مرغ (جوجه کش ی طبیعی)‬
‫و پی بردن به عوامل موثر در رشد نطفه توانست به ساخت ماشين جوجه کش ی اقدام کند با هر دستگاهی که بتواند‬
‫کلیه عوامل رشد جنين (حرارت ‪،‬رطوبت ‪،‬اکسيزن ‪،‬چرخش ) را فراهم کند می توان اقدام به جوجه کش ی مصنوعی‬
‫نمود ساختمان ماشين جوجه کش ی و نحوه کار با آن ماشين جوجه کش ی دستگاهی است که با آن انسان قادر به‬
‫انجام جوجه کش ی (مصنوعی ) در هر مقیاس می باشد در ساختمان تمام ماشینها (با هر ظرفیت )موارد زیر در آن بله‬
‫کار گرفته شده است ‪ - 1 :‬سیستم تنظیم حرارت در ماشين ‪ - 2‬سیستم تولید رطوبت ‪ - 3‬سیستم تهویه ‪ - 4‬نحوه‬
‫چرخاندن تخم مرغها در ماشين سیستم تنظیم و تامين حرارت در ماشين حرارت را در ماشين را می توان به وسیله‬
‫برق ‪،‬گاز ‪،‬نفت تامين کرد فضای داخل ماشين به یکی از این روشها می توان گرم کرد ‪ -1.‬جریان هوای گرم در لوله‬
‫های درون ماشين ‪ -2‬جریان آب گرم در داخل لوله های درون ماشين‪ -3‬قراردادن مقاومتهای الکتریکی در درون ماشين‬
‫نقش حرارت در رشد نطفهحرارت در ‪ 18‬روز اول ‪ 38‬درجه سانتیگراد و سه روز آخر ‪ 37‬در جه سلسیوس می باشد‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫اگر در مدت جوجه کش ی حرارت ماشين به ميزان کمی بیش از حد الزم باشد جوجه ها قبل از روز ‪ 21‬به دنیا‬
‫می آیند و جوجه ها کوچک و ضعیف خواهند بود و اگر حرارت کمتر از حد الزم باشد جوجه ها دیر تر از روز ‪21‬‬
‫به دنیا خواهند آمد و اعضای جوجه ها به پوسته تخم می چسبد البته این در صورتی است که نوسان حرارتی‬
‫کم باشد و در صورتی که ميزان باال و پایين رفتن درجه حرارت زیاد باشد جوجه ها تلف می شوند‪.‬سیستم های‬
‫تامين رطوبت رطوبت در ماشینهای کوچک با قرار دادن ظرف آب در زیر تخم مرغها ودر ماشینهای متوسط به‬
‫وسیله ظرف آب و املنت با قابلیت تنظیم دستی و در ماشینهای بزرگ به وسیله سیستم اسپری آب و یا با‬
‫استفاده از رطوبت ساز التراسونیک با کنترل اتوماتیک تامين می شود نقش رطوبت در رشد نطفه ‪:‬جنين با رشد‬
‫خود باعث از بين رفتن رطوبت داخل تخم مرغ می گردد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫اگر در مدت جوجه کش ی حرارت ماشين به ميزان کمی بیش از حد الزم باشد جوجه ها قبل از روز ‪ 21‬به دنیا می آیند‬
‫و جوجه ها کوچک و ضعیف خواهند بود و اگر حرارت کمتر از حد الزم باشد جوجه ها دیر تر از روز ‪ 21‬به دنیا‬
‫خواهند آمد و اعضای جوجه ها به پوسته تخم می چسبد البته این در صورتی است که نوسان حرارتی کم باشد و‬
‫در صورتی که ميزان باال و پایين رفتن درجه حرارت زیاد باشد جوجه ها تلف می شوند‪.‬سیستم های تامين رطوبت‬
‫رطوبت در ماشینهای کوچک با قرار دادن ظرف آب در زیر تخم مرغها ودر ماشینهای متوسط به وسیله ظرف آب و‬
‫املنت با قابلیت تنظیم دستی و در ماشینهای بزرگ به وسیله سیستم اسپری آب و یا با استفاده از رطوبت ساز‬
‫التراسونیک با کنترل اتوماتیک تامين می شود نقش رطوبت در رشد نطفه ‪:‬جنين با رشد خود باعث از بين رفتن‬
‫رطوبت داخل تخم مرغ می گردد‬
‫بنابر این بایستی رطوبت از دست رفته به نحوی تامين شود تا رشد جنين با مشکلی مواجه نشود ميزان رطوبت مورد‬
‫نیاز در ‪ 18‬روز اول ‪ %60‬و در ‪ 3‬روز آخر که حرارت ماشين ‪ 1‬تا ‪ /5‬درجه سانتیگراد کم می شود‪ %70‬می باشد پایين‬
‫بودن رطوبت ماشين باعث بدشکل شدن جوجه تورم ناف چسبندگی اعضا به پوسته و ضعیف شدن جوجه می‬
‫شود باالرفتن رطوبت ماشين نيز موجب مرگ جنين و یا آلوده بودن به بقایای تخم مرغ می شود‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫سیستم تهویه در ماشين جوجه کش ی ‪:‬سیستم تهویه در ماشینهای کوچک به صورت طبیعی و به صورت‬
‫سوراخهای تعبیه شده در ماشين و یا باز و بسته شدن در ماشين انجام می گيرد و در ماشینهای بزرگ تهویه به‬
‫وسیله قرار دادن هواکش در داخل ماشين انجام می گيرد نقش تهویه در رشد نطفه ‪:‬تهویه در ماشين باید به‬
‫صورتی انجام گيرد که هم اکسيزن مورد نیاز جنين را فراهم کندوهم ‪ co2‬اضافی را از ماشين خارج کند به‬
‫طور طبیعی ماشين باید دارای ‪ % 21‬اکسيزن باشد اگر ميزان ‪ co2‬ماشين بیش از ‪ %1‬باشد تلفات زیاد شده و‬
‫اگر این ميزان به ‪ %5‬برسد تمام جنینها تلف می شوند‪.‬چرخانیدن تخم مرغ و نقش آن در رشد نطفه ‪:‬برای‬
‫خوابانیدن تخم مرغها باید قسمت پهن آن به طرف باال باشد تا جنين سر خود را که در روزهای آخر باال می‬
‫باشد به راحتی به این طرف گردانده و تنفس شش ی را با هوای موجود در آن (اتاقک هوایی ) آغاز کند و به‬
‫صورت طبیعی از پوسته خارج شود ‪.‬تحقیقات نشان داده که اگر قسمت باریک تخم مرغ باال باشد خروج‬
‫جنين با مشکل مواجه می شود زیرا روزهای آخر باید سر جنين به اتاقک هوایی که در قسمت پهن تخم مرغ قرار‬
‫دارد برسد‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫در طول مدت جوجه کش ی باید تخم مرغها را روزانه چند بار چرخانیده در صورت ثابت بودن تخم مرغها زرده و‬
‫نطفه به طرف باال صعود کرده ( به دلیل سبک بودن زرده نسبت به سفیده ) و به پوسته می چسبد و جنين‬
‫قادر به رشد طبیعی نخواهد بود و از طرفی در صورت چسبیدن زرده و نطفه به پوسته آب نطفه تبخير شده و‬
‫احتمال مرگ جنين زیاد می شود تخم مرغها را باید روزانه ‪ 4‬بار چرخانید هرچه تعداد دفعاد چرخانیدن بیشتر‬
‫باشد اثر بهتری خواهد داشت‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫راهنماي عمومي جوجه كش ي‬
‫‪-1‬‬
‫‪:‬‬
‫ابتدا قبل از هر امر محل استقرار دستگاه جوجه کش ی را با توجه به شرایط زیر انتخاب نمائید‬
‫ حداقل دمای محیط دستگاه ‪ 18‬درجه سانتی گراد و حداکثر آن از ‪ 27‬درجه سانتی گراد باشد ‪.‬‬‫ رطوبت محیط باال تر از ‪ %80‬نباشد ‪.‬‬‫ تهویه مناسب داشته باشد ( به طوری که حداقل هر ‪ 3‬ساعت یکبار هوای کل محل تعویض‬‫گردد )‬
‫ سطح استقرار دستگاه صاف و بدون شیب باشد ‪.‬‬‫‪ -‬عاری از هرگونه گرد و غبار و آلودگی باشد ‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫راهنماي عمومي جوجه كش ي‬
‫‪ -2‬دستگاه جوجه کش ی (ستر) را ‪ 24‬ساعت قبل از قراردادن تخم مرغ ها روشن نگهداشته و نکات‬
‫زیر را کنترل نمائید ‪:‬‬
‫ یک دماسنج مرجع جهت صحت کالبراسیون تهیه نموده و داخل دستگاه قرار دهید ‪.‬‬‫ از صحت دمای نشان داده شده توسط نمایشگر دستگاه مطمئن شوید ‪.‬‬‫در صورت وجود اختالف دمای بیش از ‪ 1‬درجه از منوی ‪ temp calibr‬عدد نمایشگر را اصالح‬
‫نمایید ‪.‬‬
‫ درون دستگاه تميز و بدون گرد و غبار باشد ‪.‬‬‫از سالم بودن فن ها و هیتر ها مطمئن شوید (فن ها باید به طور دائم کارکنند )‬
‫‪ -‬از مسدود نبودن دریچه های ورود و خروج هوا اطمینان حاصل نمائید ‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫راهنماي عمومي جوجه كش ي‬
‫‪ -3‬تخم مرغ ها را تميز کرده (با استفاده از یک دستمال خشک) و به ترتیب زیر عمل کنید ‪:‬‬
‫از قراردادن تخم مرغ های ترک خورده و یا بد شکل درون شانه خودداری نمایید ‪.‬‬
‫ تخم مرغ ها را به طوری قرار دهید که سطح تيز آن رو به پایين قرار گيرد ‪.‬‬‫برای قراردادن هر نوع تخم پرندگان از شانه مخصوص ی که برای آن تهیه شده استفاده نمائید ‪.‬‬
‫ قبل از استقرار شانه ها درون دستگاه‪ ،‬دستگاه را خاموش کنید ‪.‬‬‫شانه ها را طوری داخل دستگاه بگذارید که ردیف ها به صورت افقی قرار گيرند تا درهنگام‬
‫گردش از شانه خارج نشوند ‪.‬‬
‫ پس از اتمام چیدن‪ ،‬درب دستگاه را ببندید و ‪ 30‬دقیقه تحمل کنید سپس دستگاه را روشن‬‫کنید‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫راهنماي عمومي جوجه كش ي‬
‫‪ -4‬سه روز مانده به خارج شدن جوجه ها از تخم ‪ ،‬تخم مرغ ها را به ترتیب زیر وارد هچری کنید ‪:‬‬
‫دمای اطاق محل استقرار دستگاه را به ‪ 30‬تا ‪ 32‬درجه سانتی گراد افزایش دهید‬
‫ سینی های هچ نباید سرد(‪ )35 – 30‬باشند این امر موجب ورود شک به تخم مرغ می شود ‪.‬‬‫تخم مرغ ها را بدون وارد کردن ضربه و تکان شدید به سینی هچ منتقل کنید‬
‫ سینی ها را درون دستگاه قرار داده و دستگاه را روشن کنید‬‫رطوبت در هچر نباید پائين تر از ‪ %75‬و باالتر از ‪ %90‬باشد‬
‫ دمای هچر معموال ‪ 0.5‬درجه سانتی گراد پاین تر از ستر می باشد‬‫ باز کردن بیش از حد در دستگاه در ‪ 3‬روز پایانی موجب نوسان رطوبت شده و ميزان هچ را‬‫کاهش میدهد ‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خالصه روش جوجه کش ی از تخم مرغ‬
‫راهنماي عمومي جوجه كش ي‬
‫‪ 36 -5‬ساعت بعد از خروج اولين جوجه از تخم بهترین زمان برای تخلیه دستگاه می باشد ‪:‬‬
‫ در صورتی که دستگاه شما دارای سینی آب است روی آن را با توری فلزی بپوشانید تا مانع‬‫ورود جوجه ها شود ‪.‬‬
‫ جوجه ها را تا خشک شدن کامل پر ها از درون دستگاه خارج نکنید‬‫ زود خارج کردن جوجه ها مانع جذب زرده شده و دیر خارج کردن موجب از دست دادن آب‬‫بدن جوجه ها می شود‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫در روز اول تا سوم‬
‫در روز چهارم‬
‫در روز پنجم‬
‫در روز ششم‬
‫در روز هفتم‬
‫در روز هشتم‬
‫در روز نهم‬
‫در روز دهم‬
‫در روز يازدهم‬
‫در روز دوازدهم‬
‫در روز سيزدهم‬
‫در روز چهاردهم‬
‫در روز پانزدهم‬
‫در روز شانزدهم‪ qompoultry.ir‬در روز هفدهم‬
‫در روز هجدهم‬
‫بيست يکم‬
‫در روز بيستم‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫در روزنوزدهم‬
‫مراحل تکامل اعضای جنين‬
‫رشد اعضای بدن‬
‫مرحله‬
‫تشکیل جنين‪ ،‬ظهور لولههای اولیه‪ ،‬ستون فقرات‪ ،‬اعصاب‪ ،‬سر و چشم‬
‫روز اول‬
‫تشکیل قلب و گوش و شروع ضربان قلب‬
‫روز دوم‬
‫تشکیل بینی‪ ،‬بالها و پاها‬
‫روز سوم‬
‫تشکیل زبان‬
‫روز چهارم‬
‫تشکیل دستگاه تناسلی و تمایز جنس ی‬
‫روز پنجم‬
‫تشکیل و شکل گرفتن منقار و پنجهها‬
‫روز ششم‬
‫تشکیل پرها‬
‫روز هفتم‬
‫تشکیل منقار‬
‫روز دهم‬
‫شروع به رشد پنجهها و فلسها‬
‫روز سيزدهم‬
‫قرار گرفتن جنين در موقعیت اصلی خود در داخل تخممرغ (سر به طرف قسمت بزرگ تخممرغ قرار میگيرد)‬
‫روز چهاردهم‬
‫جذب کامل سفیده‬
‫روز شانزدهم‬
‫کاهش مایع آمنیون‬
‫روز هفدهم‬
‫ورود کیسه زرده به حفره بدنی‬
‫روز نوزدهم‬
‫جنين همه فضای تخممرغ به جز کیسه هوا را پر میکند و سر زیر بال راست قرار میگيرد‪ .‬در اثر انقباض ماهیچه گردن و‬
‫زائده منقار باال پوسته سوراخ میشود ‪.‬‬
‫روز بیستم‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫خروج جنين از تخم‬
‫روز بیست و یکم‬
‫دوره جوجهکش ی در ماکیان‬
‫دوره جوجهکش ی (روز)‬
‫انواع ماکیان‬
‫‪30-28‬‬
‫بوقلمون‬
‫دوره جوجهکش ی (روز)‬
‫انواع ماکیان‬
‫‪20 - 19‬‬
‫مرغهای بومی‬
‫‪31- 28‬‬
‫غاز‬
‫‪21‬‬
‫مرغهای نژاد متوسط‬
‫‪29- 27‬‬
‫اردک‬
‫‪23-21‬‬
‫مرغهای نژاد سنگين‬
‫‪18-16‬‬
‫کبوتر‬
‫‪21-20‬‬
‫مرغهای نژاد سبک‬
‫‪30 - 28‬‬
‫طوطی سانان‬
‫‪18 - 17‬‬
‫بلدرچين‬
‫‪30 - 28‬‬
‫کاسکو‬
‫‪25 - 23‬‬
‫کبک‬
‫‪25 - 23‬‬
‫پرستو‬
‫‪42‬‬
‫شتر مرغ‬
‫‪14‬‬
‫سهره طالیی‬
‫‪14 - 13‬‬
‫قناری‬
‫‪7‬‬
‫چکاوک‬
‫‪21 - 18‬‬
‫مرغ عشق‬
‫جغد‬
‫‪16- 14‬‬
‫فنچ‬
‫‪34 - 29‬‬
‫‪27‬‬
‫پنگوئن‬
‫‪28‬‬
‫‪20‬‬
‫قرقاول‬
‫‪16 - 14‬‬
‫بلبل‬
‫‪51‬‬
‫امو‬
‫حدود ‪30‬‬
‫درنا‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫طاووس‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫اقتباس از کتاب راهنمای صنایع وخدمات داروهای دامپزشکی کشورواکسیناسیون بر علیه بیماری‬
‫نیوکاسل ( برای گله های پولت تخمگذار تجارتی)‬
‫برنامه اول‬
‫یک روزه اسپری با واکسن ‪B1‬‬
‫هشت روزه اسپری یا قطره چشمی ‪B1‬‬
‫هجده روزه اسپری یا قطره چشمی السوتا‬
‫‪ ۳۵-۳۰‬روزه قطره چشمی السوتا‪ +‬یک دز واکسن نیوکاسل کشته‬
‫‪ ۱۵-۱۳‬هفتگی تزریق واکسن نیوکاسل کشته ‪ +‬یک قطره چشمی السوتا و یا سه روز پس از تزریق ‪،‬‬
‫اسپری السوتا‬
‫برنامه دوم‬
‫ده روزه سویه ‪ B1‬به صورت قطره چشمی ‪ +‬تزریق واکسن کاشته‬
‫هجده روزه سویه السوتا به صورت قطره چشمی یا اسپری‬
‫‪ ۱۵-۱۳‬هفتگی تزریق یک دز واکسن کشته ‪ +‬قطره چشمی السوتا و یا سه روز پس‬
‫تزریق ‪ ،‬اسپری با السوتا‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫برنامه سوم‬
‫هفت روزه سویه ‪ B1‬به صورت قطره چشمی یا اسپری‬
‫‪ ۱۷-۱۵‬روزه سویه السوتا به صورت قطره چشمی یا اسپری‬
‫‪ ۲۷-۲۵‬روزه سویه السوتا به صورت قطره چشمی‬
‫‪ ۴۰-۳۵‬روزه تزریق یک دز واکسن کشته در عضله سینه‬
‫‪ ۱۵-۱۳‬هفتگی تزریق یک دز واکسن کشته‪ +‬قطره چشمی سویه السوتا و یا سه روز پس از تزریق ‪،‬‬
‫اسپری‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری انسفالومیلیت (‪)AE‬‬
‫برای گله های مادر گوشتی و تخمگذار ‪ ۱۶-۱۴‬هفتگی به صورت آشامیدنی( اجباری)‬
‫برای گله های پولت تخمگذار ‪ ۱۴-۱۲‬هفتگی به صورت آشامیدنی‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری (‪)E.D.S‬‬
‫برای گله های مادر گوشتی و تخمگذار ‪ ۲۰-۱۸‬هفتگی یک دز در عضله سینه‬
‫برای گله های پولت تخمگذار ‪ ۱۵-۱۳‬هفتگی تزریق یک دز در عضله سینه‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری گامبورو‬
‫برای گله های مادر گوشتی و تخمگذار ‪ ۲۰-۱۸‬هفتگی تزریق یک دز در عضله سینه (اجباری)‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری الرنگوتراکئیت‬
‫برای گله های مادر وتخمگذار تجارتی ‪ ۱۰-۸‬هفتگی به صورت قطره چشمی‬
‫توضیح ‪:‬‬
‫‪ -۱‬مصرف واکسن فقط در مناطقی مجاز می باشدکه قبال” بیماری به تأیید رسیده باشد‪.‬‬
‫‪ -۲‬در مناطقی که خطر ابتال بیشتر می باشد می توان واکسن را در سنين ‪ ۵۰-۴۰‬روزه و حتی پایینتر به‬
‫مصرف رسانیده ‪ .‬در این صورت الزم است ‪ ۴۰-۳۰‬روز بعد واکسیناسیون تکرار شود‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری آبله‬
‫برای گله های مادر و تخمگذار ‪ ۱۰-۸‬هفتگی به صورت تلقیح در مثلث بال‬
‫توضیح ‪:‬‬
‫مصرف واکسن در مناطقی که خطر ابتال بیشتر می باشد در سنين ‪ ۵۰-۴۰‬روزه حتی پایینتر نيز امکان‬
‫پذیر می باشد که در این صورت الزم است واکسیناسیون ‪ ۴۰-۳۰‬روز بعد تکرار گردد‪.‬‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری کوریزا‬
‫برای گله های مادر ‪ ،‬پولت وتخمگذاری تجارتی ‪ ۸-۶ :‬هفتگی تزریق یک دز در عضله سینه از واکسن‬
‫کشته و تکرار در ‪ ۱۲-۱۰‬هفتگی و یا بیشتر( قبل از تخمگذاری )‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری برونشیت عفونی‬
‫برای گله های نیمچه گوشتی‬
‫برنامه اول‬
‫یک روزه سویه ‪ H120‬به صورت اسپری‬
‫‪ ۲۱‬روزه سویه ‪ H120‬به صورت قطره چشمی یا آشامیدنی(ترجیحا” قطره چشمی)‬
‫برنامه دوم‬
‫هفته اول سویه ‪H120‬به صورت قطره چشمی یا آشامیدنی(ترجیحا” قطره چشمی)‬
‫سه هفته بعد از نوبت اول به صورت آشامیدنی‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری برونشیت عفونی‬
‫برای گله های پولت تخمگذار‬
‫برنامه اول‬
‫یک روزه سویه ‪ H120‬به صورت اسپری‬
‫برای مناطق متراکم‬
‫‪ ۲۱‬روزه سویه ‪ H120‬به صورت اسپری ‪،‬قطره چشمی‪ ،‬آشامیدنی‬
‫‪ ۶۰-۵۰‬روزه سویه ‪ H52‬به صورت آشامیدنی‬
‫‪ ۱۲۰-۱۰۰‬روزه تزریق یک دز واکسن کشته در عضله سینه ‪M41‬‬
‫برنامه دوم‬
‫هفته اول سویه ‪ H120‬به صورت اسپری‪ ،‬قطره چشمی‪ ،‬آشامیدنی‬
‫تکرار سه هفته پس از نوبت اول به صورت اسپری‪ ،‬قطره چشمی‪ ،‬آشامیدنی‬
‫‪ ۶۰-۵۰‬روزه سویه ‪ H52‬به صورت آشامیدنی‬
‫‪ ۱۲۰-۱۰۰‬روزه تزریق یک دز واکسن کشته در عضله سینه ‪M41‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری برونشیت عفونی‬
‫برای گله های مادر گوشتی وتخمگذار‬
‫برنامه اول‬
‫یک روزه سویه ‪ H120‬به صورت اسپری‬
‫‪ ۲۱‬روزه سویه ‪ H120‬به صورت اسپری‪ ،‬قطره چشمی‪ ،‬آشامیدنی‬
‫‪ ۶۰-۵۰‬روزه سویه ‪ H52‬به صورت آشامیدنی‬
‫‪ ۲۰-۱۸‬هفتگی تزریق یک دز واکسن کشته سویه ‪N41‬‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری مارک‬
‫تزریق ‪ ۲/۰‬س ی س ی واکسن زنده در داخل هچری (اجباری)‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫ضوابط نگهداری و مصرف واکسن مارک سویه ‪(HVT‬لیوفیليزه )‬
‫‪ -۱‬از هر ‪ batch‬واکسن یک شیشه به عنوان نمونه برداشته و در یخچال نگهداری می نماییم تا در صورت هر‬
‫گونه اشکال نسبت به آزمایش واکسن اقدام شود‪.‬‬
‫‪ -۲‬شرایط نگهداری واکسن و حالل مربوطه دقیقا” با توجه به توصیه سازنده واکسن باید در نظر گرفته شود‪(.‬‬
‫وجود دماسنج که نشان دهنده حداقل و حداکثر دما می باشد در محل دپوی واکسنها اجباری است ‪.‬‬
‫‪ -۳‬وجود اتاق واکسن جهت آماده سازی واکسن در کلیه کارخانجات جوجه کش ی که نسبت به تزریق واکسن‬
‫مارک در جوجه ها اقدام می نمایند اجباری است ‪.‬‬
‫‪ -۴‬وجود یخچال جهت ذخيره سازی واکسن و حالل در خالل واکسیناسیون و اتوکالو جهت استریل نمودن سرنگها‬
‫در کارخانجات جوجه کش ی الزامی است ‪ .‬ضمنا” وجود دستکش‪ ،‬ماسک ‪ ،‬عینک محافظ و انبرک خارج نمودن‬
‫واکسن از تانک ازت و بن ماری در کارخانجاتی که اقدام به تزریق واکسن مارک غير لیوفیليزه(‪ )frozen‬می نمایند‬
‫ضروری است‬
‫‪ -۵‬وجود یک نفر مسئول آماده سازی واکسن در اتاق واکسن در زمان واکسیناسیون الزامی است ‪.‬‬
‫‪ -۶‬با توجه به اینکه حالل خارج از یخچال نگهداری می گردد (‪ )c”25-16‬الزامی است که یک روز قبل حالل و‬
‫واکسن مارک را به یخچال واقع در کارخانه جوجه کش ی ‪ ،‬منتقل نمود تا حالل نيز به درجه حرارتی برابر با واکسن‬
‫مارک برسد‪.‬‬
‫‪ -۷‬ضروری است انتقال واکسن حل شده از داخل سرنگ به حالل به آرامی صورت پذیرد تا صدمه ای به ویروس‬
‫زنده واکسن وارد نگردد‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫ادامه ضوابط نگهداری و مصرف واکسن مارک سویه ‪(HVT‬لیوفیليزه )‬
‫‪ -۸‬برای حل کردن واکسن در حالل استفاده از سرنگ‬
‫‪ -۹‬بعد از انتقال واکسن حل شده از شیشه واکسن به داخل حالل باید حداقل یک بار دیگر داخل‬
‫شیشه واکسن توسط حالل شستشو داده شود و در این مرحله از کار اطمینان حاصل گردد که‬
‫محتویات شیشه واکسن به طور کامل توسط سرنگ کشیده شده و به داخل حالل منتقل گردیده‬
‫است ‪.‬‬
‫‪ -۱۰‬مشخصات واکسن مصرف شده در جدول با عناوین زیر ثبت گردد‪(.‬تاریخ مصرف واکسن‪ -‬نام‬
‫شرکت سازنده واکسن – نوع واکسن‪ -‬شماره‪ -batch‬تاریخ انقضا‪ -‬شماره پارتی جوجه‪ -‬نام خریداران)‬
‫‪ -۱۱‬الزامی است قبل از اتمام واکسن در حال مصرف نسبت به آماده ساختن شیشه بعدی واکسن‬
‫(حالل ‪ +‬واکسن ) اقدام نگردد‪ ( .‬به دلیل به حداقل رساندن زمان مصرف واکسن آماده شده )‬
‫‪ -۱۲‬سرنگهای خودکار(‪ ۲‬س ی س ی ) می بایست روز قبل و در پایان هر روز کاری تميز و استریل گردد‪.‬‬
‫‪ -۱۳‬سر سوزن مصرفی (شماره ‪ ۲۱‬کوتاه ‪ ۲/۱‬اینچ ) در زمان واکسیناسیون به ازای هر ‪ ۱۰۰۰‬قطعه‬
‫جوجه واکسینه شده می بایست تعویض گردد‪.‬‬
‫‪ -۱۴‬شیشه حالل محتوی واکسن درزمان واکسیناسیون می بایست بر روی پایه ای آویزان گردد‪ .‬از قرار‬
‫دادن شیشه محتوی واکسن در جیب و یا آویزان کردن آن بر روی گردن به لحاظ گرم شدن آن جدا”‬
‫خودداری نمائید‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫ادامه ضوابط نگهداری و مصرف واکسن مارک سویه ‪(HVT‬لیوفیليزه )‬
‫‪ -۱۵‬واکسن آماده شده می باسیت ظرف مدت نیم ساعت تا یک ساعت مصرف گردد‪.‬‬
‫‪ -۱۶‬در طول عمل واکسیناسیون صحت عمل سرنگهای خودکار الزم است در چندین مرحله کنترل گردد‬
‫تا دقیقا” مقدار‪ ۲/۰‬س ی س ی به ازای هر قطعه تزریق شود‪.‬‬
‫‪ -۱۷‬جعبه های حمل جوجه یکروزه باید نو بوده و پس از آماده شدن و قبل از مصرف می بایست با‬
‫استفاده از گاز فرمالدئید ضد عفونی گردد( به جهت جلوگيری از آلوده شدن جوجه های یکروزه)‬
‫توصیه می گردد در هر کارخانه جوجه کش ی یک اتاق با ظرفیت مناسب جهت ذخيره جعبه های حمل‬
‫جوجه وجود داشته باشد‪.‬‬
‫‪ -۱۸‬ماشینهای حمل جوجه می بایست قبل از بارگيری به طور کامل شستشو و ضد عفونی گردند‪.‬‬
‫‪ -۱۹‬ماشینهای حمل ویژه جوجه یکروزه باید دارای سیستم (‪ )Air conditioner‬باشند‪.‬‬
‫‪ -۲۰‬در مواردی که فارم پرورش دهنده جوجه یکروزه تخمگذار نزدیک کارخانه جوجه کش ی قراردارد‪ (.‬با‬
‫فاصله زمانی ‪ ۲-۱‬ساعت) توصیه می گردد که جوجه های تولید شده پس از واکسیناسیون در طول‬
‫شب در کارخانه جوجه کش ی نگهداری شوند و صبح روز بعد به مرغداری ارسال گردند(به جهت اینکه‬
‫ویروس واکسن فرصت کافی جهت تکثير را داشته باشد‪).‬‬
‫‪ -۲۱‬جعبه های مخصوص حمل جوجه یک روزه پس از تخلیه جوجه ها در مرغداری می بایست حتما”‬
‫سوزانیده شود‪.‬‬
‫‪ -۲۲‬نکته مهم ‪ :‬واکسیناتورهایی که به امر تزریق واکسن مارک مشغولند ‪ ،‬باید ورزیده و دارای حوصله‬
‫و دقت و عالقمندی به کار و احساس مسئولیت فردی باشند‪.‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری پاستورلوز طیور‬
‫‪ ۵-۴‬هفتگی تزریق یک دز واکسن در عضله سینه‬
‫تکرار ‪ ۳-۲‬هفته بعد‬
‫شرایط واکسیناسیون گله های مرغ مادر در سن ‪ ۴۵-۴۰‬هفتگی‬
‫‪ -۱‬واکسیناسیون گله مرغ مادر می بایستی از ساعت ‪ ۵‬بعد ازظهر (زمان قطع و یا حداقل تولید تخم‬
‫مرغ نطفه دار در روز) و یا در شب صورت پذیرد‪.‬‬
‫‪ -۲‬در سیستم هوادهی به سالن هیچگونه تغیيری حاصل نگردد‪.‬‬
‫‪ -۳‬نور سالن باید به اندازه ای باشدکه کارگران و گروه واکسیناتور بتوانند بدون کمترین استرس وارد‬
‫آمده به گله نسبت به انجام امور مربوطه اقدام نمایند و همچنين گله مرغ مادر دچار اضطراب نگردد‪.‬‬
‫‪ -۴‬کارگرانی که اقدام به گرفتن مرغ یا خروس می نمایند باید مراقب باشند که هیچگونه ضربه ای به‬
‫آنها وارد نشود تا منجر به عارضه ‪ egg peritonit‬نگردد‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫ادامه شرایط واکسیناسیون گله های مرغ مادر در سن ‪ ۴۵-۴۰‬هفتگی‬
‫‪ -۵‬پس از گرفتن مرغان مادر به هیچ عنوان آنها را به طور آویزان از پا(سر و ته) نباید نگه داشت زیرا در‬
‫رفتگی وتر آشیل و مشکالت ‪ Leg problem‬حتما” اتفاق خواهد افتاد‪.‬‬
‫‪ -۶‬با استفاده از کف دست چپ که در زیر عضله سینه قرار خواهد گرفت و گرفتن دو پا به طور محکم‬
‫توسط دست راست می توان نسبت به حمل مرغان اقدام نمود‪.‬‬
‫‪ -۷‬با توجه به بند ‪ ۶‬در زمان تزریق واکسن می توان با دست چپ دو بال را محکم گرفته و با کمی‬
‫چرخش قسمت سینه مرغ توسط واکسیناتور رویت خواهد شد‪.‬‬
‫‪ ۵/۰ -۸‬س ی س ی از محلول روغنی واکسن گامبور که حاوی یک دز از آنتی ژن مورد نظر می باشد به‬
‫صورت زیر جلدی و یا در عضله سینه و یا ران ( محل تزریق بسته به توصیه کارخانه سازنده واکسن می‬
‫باشد) تزریق می گردد‪.‬‬
‫‪ -۹‬کلیه لوازم تزریق می بایستی استریل گردد‪ .‬هر سر سوزن در مورد ‪ ۵۰‬قطعه مرغ به کار خواهد رفت و‬
‫سپس باید تعویض گردد‪.‬‬
‫‪ -۱۰‬پس از تزریق ‪ ،‬مرغ مادر را به آرامی روی بستر قرار دهید‪.‬‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری نیوکاسل (برای گله های گوشتی)‬
‫برنامه اول‬
‫‪ ۹-۷‬روزه قطره چشمی یا اسپری با قطرات درشت با سویه ‪B1‬‬
‫‪ 15-18‬روزه قطره چشمی یا اسپری با قطرات درشت با سویه السوتا‬
‫‪۳۰-۲۸‬روزه به صورت اسپری‬
‫برنامه دوم ‪ :‬برای مناطق بسیار آلوده‬
‫‪ ۱‬روزگی اسپری با قطرات درشت سویه ‪B1‬‬
‫‪ 7-9‬روزگی قطره چشمی یا اسپری با قطرات درشت با سویه السوتا‬
‫‪ ۱۹-۱۷‬روزگی قطره چشمی یا اسپری با قطرات درشت با سویه السوتا‬
‫توضیح ‪ :‬در صورت وجود عوارض تنفس ی می توان واکسن نوبت سوم را به صورت آشامیدنی مصرف‬
‫نمود‪.‬‬
‫برنامه سوم‪:‬‬
‫‪ ۱۰-۹‬روزگی واکسن نیوکاسل سویه ‪ B1‬به صورت قطره چشمی همراه با تزریق ‪ ۳/۰‬میلی لیتر واکسن‬
‫کشته نیوکاسل در عضله سینه‬
‫‪ ۱۸-۱۷‬روزگی واکسن نیوکاسل السوتا به صورت قطره چشمی‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
‫برنامه پیشنهادی سازمان دامپزشکی کشور درمورد مصرف واکسنهای ضروری طیور در ایران‬
‫واکسیناسیون بر علیه بیماری نیوکاسل (برای گله های گوشتی)‬
‫برنامه اول‬
‫‪ ۹-۷‬روزه قطره چشمی یا اسپری با قطرات درشت با سویه ‪B1‬‬
‫‪ 15-18‬روزه قطره چشمی یا اسپری با قطرات درشت با سویه السوتا‬
‫‪۳۰-۲۸‬روزه به صورت اسپری‬
‫برنامه دوم ‪ :‬برای مناطق بسیار آلوده‬
‫‪ ۱‬روزگی اسپری با قطرات درشت سویه ‪B1‬‬
‫‪ 7-9‬روزگی قطره چشمی یا اسپری با قطرات درشت با سویه السوتا‬
‫‪ ۱۹-۱۷‬روزگی قطره چشمی یا اسپری با قطرات درشت با سویه السوتا‬
‫توضیح ‪ :‬در صورت وجود عوارض تنفس ی می توان واکسن نوبت سوم را به صورت آشامیدنی مصرف‬
‫نمود‪.‬‬
‫برنامه سوم‪:‬‬
‫‪ ۱۰-۹‬روزگی واکسن نیوکاسل سویه ‪ B1‬به صورت قطره چشمی همراه با تزریق ‪ ۳/۰‬میلی لیتر واکسن‬
‫کشته نیوکاسل در عضله سینه‬
‫‪ ۱۸-۱۷‬روزگی واکسن نیوکاسل السوتا به صورت قطره چشمی‬
‫‪qompoultry.ir‬‬
E30agri.mihanblog.com
‫از توجه شما متشكريم‬
qompoultry.ir