Sigara ve zararları - Kastamonu İl Sağlık Müdürlüğü

Download Report

Transcript Sigara ve zararları - Kastamonu İl Sağlık Müdürlüğü

KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
SİGARA VE VÜCUDUMUZA VERDİĞİ ZARARLAR
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM
ŞUBESİ
Dünyadaki bir çok gelişmiş ülke, vatandaşlarını
Tütün dumanına maruz kalmaktan koruyan
Yasaları uygulamaya koymuştur.
Ülkemizde; 4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin
Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında
Kanun 19 Mayıs 2008 tarihinde fiili olarak
yürürlüğe girmiştir.
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
bu tarihten itibaren; kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında,
koridorları dahil olmak üzere her türlü eğitim, sağlık, üretim,
ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence vb. amaçlı özel hukuk
kişilerine ait olan ve birden çok kişinin girebileceği ( ikamete mahsus
konutlar hariç) binaların kapalı alanlarında, taksi hizmeti verenler
dahil olmak üzere karayolu, demiryolu, deniz yolu ve havayolu toplu
taşıma araçlarında, okul öncesi eğitim kurumlarının dershaneler,
özel eğitim ve öğretim kurumları dahil olmak üzere ilk ve orta
öğretim kurumlarının, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve
açık alanlarında
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
19 Temmuz 2009 tarihinden itibaren ise;
Tüm lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane
gibi eğlence hizmeti veren işletmelerde tütün
Ürünlerinin tüketimi yasaklanmıştır..
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
TÜTÜN ÜRÜNÜ NEDİR?
Tüttürme, emme, çiğneme yada buruna çekerek kullanılmak
üzere (sigara, pipo, puro, nargile vb.)üretilmiş, hammadde
olarak tamamen veya kısmen tütün yaprağından imal edilmiş
maddedir.
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Dünyada her yıl sigaraya bağlı hastalıklardan
yaklaşık 5 milyon kişi,
ülkemizde ise 100.000
kişi hayatını kaybetmektedir.
Eğer önlem alınmaz ise bu sayı
önümüzdeki 20 yılda 250 bine
çıkacaktır
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Sigara ve İstatistikler
Türkiye’de
17 milyon sigara tiryakisi var yani yetişkin nüfusun %44ü
Sigaradan her yıl 70-100 bin kişi ölüyor, yani günde 250 kişi
Sigara ve İstatistikler
Önümüzdeki 30 yıl içinde sigara,
AIDS,
Tüberküloz,
Trafik kazaları,
Anne ölümleri,
İntihar,
Cinayetlerin
toplamından daha fazla insan
öldürecektir
Sigara ve Gençler
Sigara başlama yaşı 12’ye
düşmüştür
Sigara başlama nedenleri:
Akran etkisi
Sigaranın kolay ulaşılabilirliği
Rol modellerin sigara içici oluşu
Görsel basın, film, klip
Gizli reklam ve promosyonlardır
Sigarayı bir kez deneyen
4 kişinin 3 tanesi sigara
bağımlısı olmaktadır
Ülkemizde
•Sigara ucuz
•Tane ile satış !!!
•Aile ortamından edinebilme
mümkün
•Arkadaş ortamından
edinebilme olası
SORUN: SİGARA SALGINI
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM
ŞUBESİ
Sigara neden benzeri olmayan bir sağlık sorunudur
•Her dozu zararlıdır
•Vücudun her kısmına zarar veren binlerce kimyasal içerir.
•Yüksek bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir
•Dünyanın en güçlü endüstrisi tarafından saldırgan
reklam ve promosyon taktikleri ile satılır.
•Sadece kullanana değil, maruz kalana da zarar verir.
•Üreticinin önerdiği gibi kullanıldığında kullanıcıyı
öldürür.
Sigara ve İçeriği
Sigara içenin içine çektiği dumanın
bileşimi
Tütünün türüne,
Tütün kolonunun uzunluğuna,
Paketleme yoğunluğuna,
Kullanılan kağıt filtrenin özelliklerine,
Yandığı sıcaklığa ve
İçiş tarzına bağlıdır.
Sigara dumanında 4.000’den fazla kimyasal madde vardır
NİKOTİN: Bağımlılık yapar
KARBONMONOKSİT: Kanda oksijenin yerini alır
KANSER YAPICI MADDELER (bazıları)
Arsenik
Kurşun
Polonium 210 (kanserojen)
Benzen
Nitrozamin
Formaldehit
Krom
Nikel
Vinil klorür
Asetaldehit
Benzopiren
DDT (böcek öldürücü)
Toluen (tiner)
İRRİTANLAR VE ZEHİRLER
Siyanür
Laktik asit
Formik asit
Azotoksit
Amonyak
Aseton
Akrolein
Bizmut
Uçucu aminler
Ve 3885 toksik madde
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM
ŞUBESİ
Sigara ve Nikotin
Nikotin, sigaranın alışkanlık yapmasına
neden olan etken maddedir.
Tütün yaprağı içinde doğal olarak bulunur.
Sigara ve Nikotin
Son derece zehirlidir.
1 mg Nikotin (topluiğne başı kadar) insanı öldürmeye veya felç etmeye
yeter
Bu sebeple ziraatta tarım ilacı olarak kullanılır.
Sigara ve İçeriği
Sigara da bulunan bazı zehirli maddeler
Karbon Monoksit
Nam – ı diğer
“Egzoz Gazı”
Sigara ve İçeriği
Karbon Monoksit (CO)
•Damarlarımızın iç
yüzeyi teflon
kadar kaygan bir
maddeyle kaplıdır.
•Tütün dumanındaki
karbonmonoksit
bu kaygan yüzeyi
tahrip eder.
Sağlıklı Damar Kesiti
Sigara ve İçeriği
Karbon Monoksit (CO)
•Damar yüzeyinin tahrip
olmasının sonucu ;
DAMAR
TIKANIKLIĞI
Tıkalı Damar Kesiti
Sigara ve İçeriği
Karbon Monoksit (CO)=DAMAR TIKANIKLIĞI
Sigara içmeyen birinin
koroner damarı
Sigara içen birinin
koroner damarı
Sigara ve İçeriği
Sigara da bulunan bazı zehirli maddeler
“KATRAN”
Sigara ve İçeriği
“KATRAN”
•Sigara dumanındaki katranın asidik
fraksiyonlarının tümör gelistirici
aktivite
gösterdigini saptadılar.
•Mesane kanserinde önemli rol
oynadıkları tahmin
edilmektedir.
Sigara ve İçeriği
“KATRAN”
Sigara içilmesi esnasında sigara
tütününde yer alan
kadmiyumun % 70'i sigara dumanına
geçmektedir. Sigara dumanının
içeri çekilmesi ile dumanda yer alan
kadmiyumun % 10-20’si vücut
tarafından absorbe edilmektedir.
Sigara ve İçeriği
“KATRAN”
Yıllar boyu günde 20 sigara içen bir
kisinin akciger dokusunda biriken kadmiyum, vücudun savunma
mekanizmasında üstünlük elde edebilmekte ve alveolar membranda kalıcı
degisikliklere neden olmaktadır.
Sigara ve İçeriği
Sigara da bulunan bazı zehirli maddeler
+
+
Siyanür ;
Arsenik ;
Amonyak ;
Öldürücü zehirdir.
Fare zehri yapımında
kullanılır.
Temizlik malzemelerinde
kullanılan bir kimyasaldır.
Sigara ve İçeriği
Sigara da bulunan bazı zehirli maddeler
+
Kadmiyum ;
Pil yapımında kullanılır
+
Naftalin ;
Güve ilacında bulunur
Kurşun ;
Zehirlidir, yüksek dozu
ölümcüldür.
Sigara ve İçeriği
Sigara da bulunan bazı zehirli maddeler
+
+
Fenol ;
DDT ;
Dezenfektan olarak
kullanılır
Yasaklanmış bir böcek
Zehiridir.
Metanol ;
Roketlerde de kullanılan
Kuvvetli bir yakıttır.
Sigara ve Hastalıklar
Saç Dökülmesi
Katarakt
Cilt Kırışıklığı
İşitme Kaybı
Diş Çürümeleri
Kemik Erimesi
Kalp Rahatsızlıkları
Damar Tıkanıklığı
Akciğer Rahatsızlıkları
Sigara ve Kanser
Akciğer Kanseri
Kanserli Bölge
Sigara içmeyen birinin
akciğeri
Sigara içen birinin
akciğeri
Sigara ve Kanser
Sigara AKCİĞER
KANSERİ’nin
En büyük sebebidir
Dünya Sağlık Örgütünün
çalışmalarına göre
Akciğer kanserinin %85’i
sigaradan kaynaklanıyor.
Sigaranın solunum sistemindeki etkileri
Üst solunum yolları
* Kronik sinüzit
* Kronik farenjit
* Ses telleri nodülleri
* Kadınlarda ses kalınlaşması
* Larinks (gırtlak) kanseri
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Sigaranın solunum sistemindeki
etkileri
Alt solunum yolları
* Tekrarlayan bronşitler
* Zatürre riskinde artış
* Verem riskinde artış
* Astım riskinde artış
* Kronik bronşit ve amfizem
* Akciğer kanseri
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Sigara içenlerin % 50’sinde
kronik bronşit vardır
Bronşitli hastalarda önce
sabah öksürüğü ve balgam
başlar
Daha sonraki yıllarda nefes
darlığı, solunum yetmezliği ve
kalp yetmezliği gelişir
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Sigara ve Kanser
SOLUK BORUSU KANSERİ
Sigara ağız ve larynx kanseri için en
önemli risk faktörüdür.
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Sigara ve Kanser
AĞIZ KANSERİ
Sigara ve Kanser
YUTAK
KANSERİ
Vücudun herhangi bir organında kanser meydana gelmesi için tek
bir hücrenin hasar görmesi yeterlidir.
IQS SİGARA BIRAKMA MERKEZİ
SİGARA ve DOLAŞIM SİSTEMİ
Sigara içenlerde kalp krizi geçirme
riski 3 kat artmaktadır
Sigara, kan dolaşımını ve damarları
etkiler
Beyin damarı hastalıkları ve felç
olma riskini artırır
Bacak kangrenlerine neden olur
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Nikotin ve metabolitleri anne sütünden geçer
Esas olarak anne sütü ile beslenen ve
anneleri sigara içen bebeklerde, idrar
kotinin düzeyleri aktif sigara içiciler
düzeyinde bulunmuş.
(Acta Paediatr Scand 1992;81:550-557)
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
SİGARANIN GÖRMEYE ETKİLERİ
Sigara katarakt riskini artırır.
>20/gün sigara içenlerde katarakt riski 2 kat
Risk içilen miktarla orantılı artmakta.
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
SİGARA ve GİS
Sigara peptik ülser riskini ve buna bağlı ölümleri
artırmaktadır.
Safra taşları için de risk faktörü olduğuna dair
kanıtlar mevcut
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Sigara ve Kanser
YEMEK
BORUSU
KANSERİ
Böbrek üzerindeki toksik etkileri
Mesane ve böbrek kanserine neden
olur. Mesane kanserinin bilinen en
güçlü risk faktörüdür.
Bıraktıktan birkaç yıl sonra risk
yarıya düşer.
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Sigara ve Kanser
MESANE
KANSERİ
Deri ve Sigara
Yüzdeki kapillerlerde
vazokonstriksiyon sonucu deri
beslenmesi ve oksijenlenmesini
azaltarak erken ve irreversible
kırışıklıklara neden olur.
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
SİGARA VE KEMİKLER
Sigara
içenlerin kemikleri yoğunluk
kaybeder; kırıklar daha kolay olur ve
iyileşme %80'e kadar daha yavaş olur
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Sigara ve Kangren
(Burger Hastalığı)
Sigara içmenin sonuçlarından biri de Burger
hastalığıdır. Hastalık bir tek sigara içen
kişilerde ve çoğunlukla da 20-40 yaş arasında
görülür. Sigara içildiğinde damarlar
büzüştüğünden, el ve ayak parmaklarına
yeterli miktarda kan ve oksijen gitmez, bunun
sonucunda da bu uzuvlarda gangren meydana
gelir. Bu durumda tek çare, gangren olan
uzvun kesilmesidir.
Pasif sigara içmek;
başkalarının içtiği sigaranın
dumanını solumaktır
Pasif sigara içiciler de sigara
bağımlıları kadar zarar
görürler
Pasif sigara içimi;
- Akciğer kanserine
- Kalp hastalıklarına
- Çocuklarda akciğer ve solunum
yolu hastalıklarına neden olur
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
Sigara ve Pasif İçicilik
PASİF İÇİCİLİK
•Hiç sigara içmedigi halde çevresinde
sigara dumanı inhale edenlerde
kalp hastalıgı riski artmaktadır.
•Ulusal arastırma konseyi pasif içicilerin
günde pasif olarak 0.1-1
sigaraya esdeger maddeyi absorbe
ettiklerini saptadı.
•sigara içenlerle birlikte yasayan, sigara
içmeyen kisilerde, pasif içiciligin kalp
hastalıgı riskini % 30 artırdıgı
saptanmıstır.
SİGARAYI BIRAKMAKTA NEDEN
ZORLANIYORSUNUZ?
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
SİGARAYI BIRAKMAKTA NEDEN
ZORLANIYORSUNUZ?
Sigaradaki nikotin bağımlılık yapıcı
etkisi güçlü bir maddedir
Kokain, eroin ve alkol gibi güçlü
bağımlılık yapar
Tesadüfen denemiş kişilerde bile
sigaranın bağımlılık yapma olasılığı
vardır
NEDEN SİGARAYI BIRAKMAKTA
ZORLANIYORSUNUZ ?
Nikotin, sigara içilen bir soluktan 7 saniye sonra beyine
ulaşır, beyin ve sinir sistemini uyarır.
Kendinizi iyi hissetmenizi sağlar ve daha çok nikotin
istemenize neden olur.
NEDEN SİGARAYI BIRAKMAKTA
ZORLANIYORSUNUZ ?
Sigara içenlerde el ve ağız
alışkanlığı vardır
Günde içilen sigara sayısı ne
kadar fazlaysa, bu alışkanlık o
kadar güçlüdür
Sigara Alışkanlığı
Mutsuz Bağımlı Düşünceleri 1:
Sigarayı azaltıyorum zaten…
Sigara azaltılarak bırakılmaz, aniden bırakmak daha kolaydır.
Sigara içen öldü de içmeyen ölmedi mi?
Herkes bir gün ölecek ama sağlıklı yaşamak ile sağlığınızı riske
arasındaki karar sizin.
hiçbir zararını görmedim.
Sigaranın zararları uzun vadede ortaya çıkar, yaşlılığınızda yatalak
olma riskini neden arttırıyorsunuz
Bizim köyde 90 yaşında sigara içen sapasağlam birisi var.
Sigara içenlerin yarıdan fazlası sigaraya bağlı sebeplerden ölüyor
Sigara Alışkanlığı
Mutsuz Bağımlı Düşünceleri 2:
Alışmışız bir kere ne yapalım.
Alışmak bir öğrenme işidir, içmeye alışabildiyseniz içmemeye de
alışabilirsiniz.
Ben onu bıraksam o beni bırakmıyor ki…
İradenizle bırakamıyor iseniz, sigara bırakma konusunda bir çok
yöntem ve program var, bunların desteği ile bırakma şansınızı çok
yükseltebilirsiniz.
Zaten sigarayı bırakanlar yeniden başlıyor.
Sigarayı beyninizde öldürmeyip, sadece uyutursanız her zaman
yeniden uyanıp sizi pençesine alabilir. Bu yüzden ölene kadar sigara
ile savaşa devam…
SİGARAYI NASIL BIRAKACAKSINIZ?
SİGARAYI NASIL BIRAKACAKSINIZ?
Sigarayı bırakmada birkaç yöntem vardır:
 Kendi kendine bırakma
•Bağımlıların bir kısmı sigarayı birden, kendi kendine bırakabilir
•Kendi kendine bırakmakta zorlanan kişilerde en etkili tedavi, hekim
gözetiminde bilimsel yöntemlerin kullanılmasıdır
 Etkinliğini kanıtlamış tıbbi tedavi
Sigarayı bırakma şekli Başarı oranı
Aniden bırakma
Azaltarak bırakma
% 80
% 6
Sigarayı azaltarak değil, aniden bırakmalısınız
NİKOTİN YOKSUNLUK BELİRTİLERİ
Huzursuzluk
Uykusuzluk
Gerginlik
Düşünceleri toplamada güçlük
Aşırı tepki verme
Sinirlilik
Yorgunluk
Titreme
Baş ağrısı
Kabızlık
Ağız kuruluğu
İştah artması
Kilo alma
Yoksunluk belirtileri birkaç saatte başlar, 2-3 günde en
yüksek düzeye ulaşarak genellikle 3-4 haftada sona erer.
Sigarayı bıraktığınızda neler olur ?
20.Dakika: Kan basıncı ve kalp hızı normale döner
8. saat : Kanda oksijen düzeyi normale döner
24.saat : Karbonmonoksit vücuttan atılır
Akciğerler temizlenmeye başlar
48.saat : Nikotin vücutta saptanamaz
72.saat : Nefes almak kolaylaşır
2-12 hafta : Dolaşım düzelir
3-9 ay : Nefes darlığı ve öksürük azalır
5. Yıl
: Kalp krizi riski yarıya iner
10. Yıl : Kalp krizi riski sigara içmeyenlerle eşitleşir.
Akciğer kanseri riski yarıya iner
Sigara sadece sizi yakmıyor!
Aydın’da 1999’da 165 yangından
83’ü sigaraya bağlı:
33 Ev
1 Fabrika,
6 İşyeri,
1 Resmi daire,
13 Araç ile
29 Bahçe ve ormanlık alan yanmıştır.
Sigara Alışkanlığı
Dünya Sağlık Örgütüne göre ;
Sigara içmek bir hastalıktır
ve tedavi
edilmelidir.
SİGARASIZ BİR
DÜNYA
SİGARASIZ BİR
TÜRKİYE
SİGARASIZ BİR
KARAMAN OLMASI
DİLEĞİMİZLE,
Bizleri sabırla
dinlediğiniz için
teşekkür ederiz
YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM
ŞUBESİ
TEŞEKKÜRLER
KASTAMONU İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ