Türkiye Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı

SİGARANIN SAĞLIĞA ZARARLARI

Uzm. Dr. Ezgi Demirdöğen Çetinoğlu Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD 12.11.13

SİGARA NEDİR ?

Zehirli bir bitki olan tütünün ince bir kağıt içine sıkıştırılarak sarılmış halidir

Sigara Önemli Bir Halk Sağlığı Problemi



DÜNYADA 10 HER SANİYEDE SİGARAYA BAĞLI BİR ÖLÜM GERÇEKLEŞİYOR

Dünya Sağlık Örgütü ’ ne göre;

Dünyada en büyük sağlık sorunu SİGARADIR !!!!!!!!!!!!!

Önlenebilir en önemli hastalık ve ölüm etkeni sigaradır

Sigaraya Bağlı Ölümler

  Dünyada 1.1 milyar sigara içen 4.5 milyon ölüm / yıl ---- 10 milyon (2025)

(günde 12 bin ölüm)

Türkiye ’ de 17 milyon sigara içen 70-100 bin ölüm / yıl

(günde 200-250 ölüm)

Ülkemizde Tütün Kullanımının Yaygınlığı

   Toplumda yaygın, yetişkin nüfusun yaklaşık yarısı içiyor Çocuklar erken yaşta başlıyor Gençlerde ve kadınlarda içme oranı artıyor Türkiye ’ de 17 milyon üzerinde sigara içen var

Sigara dumanında vücudumuz için zararlı 4.000

’

den fazla madde bulunur En tehlikeli maddeler

NİKOTİN KARBONMONOKSİT KATRAN

NİKOTİN : Esrar, eroin ve morfin gibi bağımlılık yapar KARBONMONOKSİT : Egsoz gazıdır. Kanın oksijen taşıma yeteneğini azaltır KATRAN : Kanser yapar

Tütün dumanında bulunan diğer bazı zararlı maddeler

Boya sökücü ASETON Akü yapımında kullanılan KADMİYUM Roket yakıtında bulunan METANOL Çakmak gazı BÜTAN Temizlik maddesi AMONYAK Fare zehiri ARSENİK Öldürücü zehirler SİYANÜR ve NAFTALİN

BÜTAN KADMİNYUM MUM YAĞI RADON ÇÖZÜCÜ BÖCEK İLACI TUVALET TEMİZLEYİCİSİ ASETON METHAN ARSENİK EGZOS ROKET YAKITI BOYA

Sigara içimi /bağımlılığı bir hastalıktır

(International Classification of Diseases,10th Revision;F.17)

TÜTÜN ESRAR VE EROİNDEN SEKİZ KAT DAHA FAZLA BAĞIMLILIK YAPAR

TÜTÜN ZEHİRLİ BİR BİTKİDİR VE İSTER ELDE İSTER FABRİKADA İŞLENSİN BU ZARARLI ÖZELLİKLERİNDEN KURTULAMAMAKTADIR

SİGARA DUMANI İÇİNDEKİ KİMYASAL MADDELERİN VÜCUTTA İZLEDİĞİ YOL

      

Ağız ve burun Nefes borusu Yemek borusu ve mide Hava yolları ( bronşlar) Akciğerler ( hava kesecikleri, burada kılcal damarlardan kana emilir) Sağ kalbe gelir ve sol kalpten bütün vücuda pompalanır Damar sistemi ile tüm vücudu dolaşır

Sigara içilmesinin vücuttaki zararlı etkileri Organlar Etkileri Akciğerler Öksürük, balgam, nefes darlığı, kanser Kalp Damarlarda tıkanma, kalp krizi Ağız-Boğaz Tat almama, ağız kokusu, dişlerde sararma, boğaz kanseri, boğaz iltihabı Burun Koku almada azalma

Sigara içilmesinin vücuttaki zararlı etkileri Organlar Etkileri Sindirim sistemi Mide kanseri, mide ülseri Kemikler Kemiklerde erime Damarlar Damarlarda tıkanma Cilt Ciltte kırışıklıklar Eller Parmaklarda sararma Üreme sistemi Kanser, çocuk sahibi olamama, çocuk düşürme, sağlıksız bebek doğurma, cinsel güç kaybı

Bu hastalıklardan bir veya birkaçına birden yakalanmak ve hastalıklı birisi olarak yaşamak ve erken ölmek istemiyorsanız

sigara içmeyi denemeyin ve sigara içenlerden uzak durun

Sigara dost gibi görünür Düşman olduğunu anladığınızda yapacağınız hiçbir şey kalmaz

Sigara;

• Akciğer kanseri ölümlerinin % 90 ’

ından,

• Tüm kanser ölümlerinin % 30 ’

undan,

• Bronşit ölümlerinin % 75 ’

inden,

• Kalp krizi ölümlerinin % 25 ’

inden sorumludur

Akciğer kanseri, kanser ölümlerinin birinci sırasında yer alır Akciğer kanseri ve KOAH’ın % 90 nedeni sigaradır Ülkemizde her yıl 40 bin kişide akciğer kanseri tespit edilmektedir

            

İçtiğiniz sigara nedeniyle

Akciğer kanseri olma riskiniz 13 - 22 Ağız kanseri olma riskiniz 3 - 30 kat Dişeti kanseri olma riskiniz 5 - 14 Dil kanseri olma riskiniz 4 - 33 kat kat Bademcik kanseri olma riskiniz 7 - 11 Gırtlak kanseri olma riskiniz 16 kat kat Yemek borusu kanseri olma riskiniz 8 - 10 Mesane kanseri olma riskiniz 3 - 5 kat Pankreas kanseri olma riskiniz 2 kat Böbrek kanseri olma riskiniz 5 Prostat kanseri olma riskiniz 2 kat kat Rahim ağzı kanseri olma riskiniz 17 Kan kanseri olma riskiniz 2 - 3 kat kat kat kat

•

Sigara, nefes borularını ve akciğerleri çalışamaz hale gelecek şekilde hasara uğratır

•

Yaşamınızı nefes darlığı içinde, oksijen tüpüne bağımlı ve yatağa bağlı olarak tamamlamak ister misiniz ?

•

İçilen her sigara, insan yaşamını 5 dakika kısaltır

•

Erken yaşta sigaraya başlayanların ömrü ortalama 20-25 yıl azalır

Sigara içenler sadece kendilerine değil, çevrelerine de zarar verirler

Sigara içenlerin çevreye zararları;

• Bulundukları çevrenin

havasını kirletirler

• Çevrelerindeki

insanların pasif sigara içmelerine neden olurlar

• Ev ve orman

yangınlarına neden olurlar

Pasif sigara içmek ne demektir ?

Başkalarının sigara dumanını solumaktır

Pasif sigara içiciler de sigara bağımlıları kadar zarar görürler Pasif sigara içimi;

• Akciğer kanserine • Kalp hastalıklarına • Çocuklarda akciğer ve solunum yolu

hastalıklarına neden olur

SİGARA ve GENÇLİK

     Sigara içenlerin çoğunluğu sigaraya 20 yaşından önce başlarlar Sigara içmeyi deneyen gençlerin yarısı sigara bağımlısı olmaktadır Sigara firmalarının hedefi bu yaşlardaki gençlerdir Sigara firmaları bugünün sağlıklı gençlerini yarının sigaraya bağımlı devamlı müşterisi yapmak isterler Türkiye ’ de sigaraya başlama yaşı düşük: 12 yaş

Sigara firmalarının temel hedefi gençlerdir

Sigarayı deneme nedenleri

• • • • • •

Özenti Gösteriş Kendini ispatlama Arkadaş baskısı Arkadaşlar arasında yer edinme Otoriteye (ebeveyn, okul idaresi) karşı gelme

Bazı Çocuklar ve Gençler Niçin Sigara İçiyor



Sigara içmek bir büyüme sembolü



Adolesan yaşta bir gruba ait olmak için önemli

Sigarayı bir kez deneyen her üç gençten biri bağımlı hale gelir Başlangıçta oyun gibi başlayan bu korkunç alışkanlık, ilerleyen yıllarda kişileri sigara bağımlısı ve hasta biri haline getirecektir

Asla sigara içmeyi denemeyin

Çocuklar ve gençler sigara içmeye özendiriliyor

   

Anne - Babaların sigara içmesi Arkadaşların sigara içmesi Hayran olduğu İdollerin sigara içmesi Sigara reklamları

İnsanların çoğu sigara içmez İçenlerin çoğu ise sigaraya başladıkları için pişmandır

Sigara içenlerin % 70

’

i sigarayı bırakmak ister. Ancak bunu çok azı başarabilir Sigaraya bağlanmak çok kolay, bırakmak zordur

Gelişmiş batı ülkelerinde sigara içenlerin sayısı azaldıkca, sigara şirketleri az gelişmiş olan ülkelerde reklam ve tanıtım kampanyaları yapmaktadırlar

Gelişmiş ülkelerde sigara salgını azalıyor.

Buna karşılık gelişmekte olan ülkelerde salgın hızla artıyor Son 20 yılda sigara tüketimi; Türkiye

’

de % 80 artmış Amerika

’

da % 30 azalmıştır

Dünya Sağlık Örgütü

’

ne göre; Dünyada en büyük sağlık sorunu sigaradır Önlenebilir en önemli hastalık ve ölüm etkeni sigaradır

Her yıl ülkemizde 100.000 insanımızı erken yaşlarda sigaraya kurban veriyoruz Eğer önlem alınmaz ise bu sayı önümüzdeki 20 yılda 250 bine çıkacaktır

Her yıl 100.000 kişi ne anlama geliyor?

• Her gün bir uçak düşüyor ve 300

kişiye yakın insan ölüyor.

• Bir şehrimize atom bombası atılıyor • Her gün içi dolu 6 otobüs uçuruma

yuvarlanıyor ve kimse sağ kalmıyor

“

HAYIR SİGARA İÇMİYORUM DEMEK

”

size neler kazandıracaktır

• Kalbiniz ve akciğerleriniz daha iyi çalışacak • Kanınız vücuda daha iyi oksijen taşıyacak • Hastalanma riskiniz azalacak • Daha uzun yaşayacaksınız

“

SİGARAYA HAYIR

”

demek için sebepler

• Gelişmiş ülkelerde gençler sigara içmiyor • Sigara nefesin, saçın, elbiselerin kötü kokmasına

neden oluyor

• Sigara parmakları ve dişleri sarartıyor • Çevredeki insanların ve özellikle çocukların sağlığını

bozuyor

• Sigara spor yapmaya engel oluyor • Sigara içmek ve hastalıklarını tedavi etmek için çok

para harcanıyor

• Sigara akciğeri, kalbi ve bütün vücudu harap ediyor, • Sigara

KANSER yapıyor

SİGARASIZ BİR DÜNYA DİLEĞİMİZLE,