Transcript Udhwzuesi ZHVILLIMI I SHKOLLWS SI QENDWR KOMUNITARE

Komuniteti
Nxënësi
UDHËZUES
PËR SHKOLLËN QENDËR
KOMUNITARE
Familja
Shkolla
Evis Mastori
Instituti i Zhvillimit të Arsimit
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
“Pse” një udhëzues për
zhvillimin e SHQK?
Shkolla
O Shkolla si një insitucion edukues (jo vetëm
arsimues).
O Shkolla si një mjedis demokratik dhe i
hapur.
O Nisma e MAS për zhvillimin e shkollave si
qendër komunitare kërkon mbështetje për
planifikime të veprimtarive nga shkollat.
E.Mastori-IZHA
2
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
“Kujt” i shërben ky
udhëzues?
Shkolla
O Shkollës, për planifikimin dhe zhvillimin e
veprimtarive në bashkëpunimin me
komunitetin.
O Nxënësve, mësuesve, drejtuesve të shkollës,
prindërve, anëtarëve të komunitetit.
E.Mastori-IZHA
3
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Formati i udhëzuesit
Shkolla
O Libër pune
O Lehtësisht i përdorshëm
E.Mastori-IZHA
4
Hapat e parë të veprimit –
Vlerësimi i nevojave dhe burimeve
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
O Çdo shkollë përpiqet të përmbushë
standardet e një shkolle qendër komunitare.
O Çdo shkollë ndërton “profilin” e saj në varësi
të kushteve konkrete, mundësive konkreteve
dhe komunitetit të saj të nxënësve,
mësuesve, familjeve dhe partnerëve të tjerë.
Vlerësimi i
nevojave ,
burimeve
E.Mastori-IZHA
Krijimi i
bazës së
të
dhënavë
Përcaktimi i
programeve
për ato fusha
që shkolla ka
nevojë dhe
mundësi
5
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
Vlerësimi i nevojave dhe
burimeve siguron :
O Informacion në lidhje me kushtet që do të
ndihmojnë për identifikimin dhe evidentimin
e asaj që është “e veçanta” në komunitetin
e shkollës.
O Të dhëna që shërbejnë si një “baseline” që
shkolla mund ta përdorë për qëllime të
shumta. Këto të dhëna i shërbejnë shkollës
të përcaktojë progresin për plotësimin e
nevojave dhe zgjidhjen e problemeve.
E.Mastori-IZHA
6
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Vlerësimi i nevojave dhe
burimeve siguron :
Shkolla
O Informacion për grupet e veçantë që
kërkojnë vëmendje “të veçantë”, fokus
grupet.
O Informacion për barrierat që mund të
ndikojnë në këtë proces të zhvillimit të
shkollës.
E.Mastori-IZHA
7
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
Vlerësimi i nevojave u jep
përgjigje pyetjeve të tilla, si:
O Nga cilat programe dhe shërbime përfitojnë më
tepër nxënësit?
O Cilat shkaqe dhe kushte mund të ndikojnë në
llojin e programeve dhe shërbimeve që mund të
ofrohen?
O Cilat programe dhe shërbime do ta bënin më të
lehtë që familjet të mbështesin fëmijët e tyre?
O Cilat programe dhe shërbime do ta bënin më të
lehtë që partnerë të komunitetit të mbështesin
shkollën, apo që shkolla t’i shërbejë
komunitetit?
E.Mastori-IZHA
8
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Vlerësimi i burimeve u jep
përgjigje pyetjeve të tilla, si:
Shkolla
O Cilat burime, materiale dhe njerëzore, janë
aktualisht të vlefshme në shkollë dhe në
komunitet?
O Si përdoren këto burime?
O Çfarë i ofron shkolla atyre që do të
mundësojnë që këto burime të jenë më
efektive?
E.Mastori-IZHA
9
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Hapat për vlerësimin e nevojave
dhe burimeve
Shkolla
Krijimi i një ekipi për vlerësimin
e nevojave dhe burimeve
Zhvillimi i një plani vlerësimi
dhe realizimi i tij
Përpunimi i të dhënave dhe
krijimi i bazës së të dhënave
E.Mastori-IZHA
10
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
Strategjitë për mbledhjen e të
dhënave
STRATEGJIA
PËRSHKRIMI
AVANTAZHET
Fokus grupet janë grupe
-
personash me interesa të
përbashkëta, të moderuar
FOKUS GRUPET
menaxhueshëm.
-
Mund të jetë me
nga një person (moderator), i
efiçente se metodat e
cili përdor grupin dhe
tjera të vlerësimit.
ndërveprimin midis tyre për
-
Ndërton identitetin e
të mbledhur informacion për
komunitetit përmes
çështje specifike nga kënd-
diskutimeve mbi
vështrime dhe perspektiva të
çështjet e komunitetit.
ndryshme. Grupet zakonisht
E.Mastori-IZHA
Janë lehtësisht të
-
Zhvillon konsensusin
përbëhen nga 7-9
përmes vendosjes së
pjesëmarrës.
prioriteteve.
11
Komuniteti
Nxënë
si
Strategjitë për mbledhjen e
të dhënave
Familja
Biseda me strukturë të
Shkolla
-
INTERVISTAT
të ndryshme.
përgjigje
të
detajuara për çështjet.
lirë gjatë së cilave
diskutohen çështje apo tema
Mundësojnë
-
Kërkojnë
minimumin
e
burimeve.
-
Janë fleksibël.
-
Fokusohen
specifike
në
të
çështje
vlerësimit
të
nevojave.
-
Sigurojnë shkallë të lartë
përgjigjesh.
-
Vendosin rrugë komunikimi
me agjensitë e ndryshme të
shërbimeve.
E.Mastori-IZHA
12
Komuniteti
Nxënë
si
Strategjitë për mbledhjen e të
dhënave
Familja
Shkolla
PYETËSORËT/ANKETAT
Pyetësorët janë instrumente -
Janë praktikë.
që konsistojnë në një radhë -
Mund të mblidhet
pyetjesh që më të shumtën e
informacion për një
rasteve
numër të madh
kërkojnë
përgjigje
standarde.
individësh brenda një
periudhe të shkurtër
kohe.
-
Janë lehtësisht të
përpunueshëm.
-
Sigurojnë autonomi për
ato që japin përgjigje.
E.Mastori-IZHA
13
Komuniteti
Nxënë
si
Instrumente për vlerësimin e
nevojave dhe burimeve
Familja
Shkolla
MODELE INSTRUMENTESH PËR VLERËSIMIN E
NEVOJAVE DHE BURIMEVE.doc
E.Mastori-IZHA
14
Komuniteti
Nxënë
si
Planifikimi i veprimtarive të
SHQK
Familja
Shkolla
PLANI I SHKOLLËS SI QENDËR KOMUNITARE
Parimet dhe strategjitë gjithëpërfshirëse për
një planifikim të sukseshëm:
Struktura
O I orientuar nga rezultatet
O Gjithëpërfshirës
O I mbështetur në dispozita dhe përvojë
E.Mastori-IZHA
15
Komuniteti
Nxënë
si
Planifikimi i veprimtarive të
SHQK
Familja
Shkolla
Zbatimi :
O Korrektësia e zbatimit
O Stafi i trajnuar mirë
O Menaxhimi dhe udhëheqja e shpërndarë
I fokusuar dhe strategjik
O I personalizuar për t’iu përgjigjur nevojave
personale
O Koha dhe vendi i duhur
E.Mastori-IZHA
16
Komuniteti
Nxënë
si
Planifikimi i veprimtarive të
SHQK
Familja
Shkolla
Thekson vlerat
O Vlerat kulturore
O Mbështetës për familjet
O I orientuar drejt fuqizimit
Marrëdhëniet dhe ndikimi
O Marrëdhëniet pozitive
O Domethënës dhe argëtues
E.Mastori-IZHA
17
Komuniteti
Nxënë
si
Plani i veprimtarive të SHQK
Familja
Shkolla
Plani i orientuar drejt veprimtarive kundrejt
planit të orientuar drejt rezultateve.
O Kushtet (kushtet akademike dhe shoqërore)
O Justifikimi i planit (problemet dhe çështjet
që adreson plani)
O Burimet e planit (buxheti, stafi, pajisjet,
shërbimet e kontraktuara dhe
mbështetëse).
E.Mastori-IZHA
18
Plani i veprimtarive të SHQK
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
O Veprimtaritë e planit (veprimtaritë/kurset
pas mësimit për fusha të ndryshme,
përforcim për të nxënit e nxënësve, vizita në
shtëpi, veprimtari të përbashkëta me
prindërit, seanca trajnimi për stafin, për
përfaqësues të komunitetit etj).
E.Mastori-IZHA
19
Komuniteti
Nxënë
si
Plani i veprimtarive të SHQK
Familja
Shkolla
O Produktet në fund të vitit/periudhës (numri i
seancave, numri i takimeve me prindër,
trajnimet e ofruara etj).
O Rezultatet / arritjet e planit (njohuritë e
fituara nga nxënësit, prindërit, ndryshimet
në qëndrime etj).
E.Mastori-IZHA
20
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
AKTORËT DHE PARTNERËT E
SHKOLLËS SI QENDËR
KOMUNITARE
Komunikimi dhe bashkëpunimi mes aktorëve
brenda shkollës
E.Mastori-IZHA
21
Qeveria e nxënësve
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
Qeveria e nxënësve planifikon dhe realizon
veprimtari:
• Veprimtari për vlerësimin e nevojave të
komunitetit të nxënësve.
• Veprimtari që nxitin një komunikimin më të
mirë brenda në shkollë.
• Veprimtari për të ndihmuar nxënësit e tjerë
për përparimin e tyre.
• Veprimtari që ndihmojnë mbarëvajtjen e
shkollës.
E.Mastori-IZHA
22
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
• Veprimtari që lidhen me ngjarje shkollore
Shkolla
sportive dhe kulturore.
• Veprimtari që lidhen me ndihmesën ose me
organizimin e përftimit të fondeve për
bamirësi.
• Veprimtari që sigurojnë komunikimin me
qeveritë e nxënësve të shkollave të tjera.
E.Mastori-IZHA
23
Aktorë të tjerë të shkollës
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
O Drejtuesit e shkollës – përgjegjës i ekipit
koordinues të shkollës si qendër
komunitare.
O Bordi i shkollës – “zëri” i komunitetit në
shkollë.
O Mësuesit
O Psikologu shkollor, punonjësi social, dentisti,
mjeku i shkollës etj.
E.Mastori-IZHA
24
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Aktorë të tjerë të shkollës
Shkolla
Veprimtari:
O Hartimi i politikave të shkollës dhe planifikimi i
strategjive
O Planifikimi i programeve dhe monitorimi i tyre
O Menaxhimi i të dhënave
O Ditë të hapura
O Aktivitete për të shënuar fillimin e vitit shkollor
O Mbrëmje me prindër, organizuar nga kujdestarët e
klasave
O Aktivitete të tjera shkollore (teatër, muzikë, festa
verore, etj.), në të cilat ftohen prindërit.
E.Mastori-IZHA
O Etj.
25
Prindërit si partnerë
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
Çfarë mund të bëjë shkolla dhe mësuesi që prindërit të
përmbushin këtë rol?
O Ndihmon prindërit për të kuptuar përgjegjësitë dhe të
drejtat e tyre.
O Jep informacion për:
• rëndësinë që ka ndjekja e shkollës rregullisht nga
fëmija;
• rregullat dhe procedurat shkollës, duke treguar
edhe mënyrat sesi zbatohen ato;
• programet e shkollës dhe përmbajtjen e fushave
të ndryshme kurrikulare.
E.Mastori-IZHA
26
Komuniteti
Nxënë
si
Prindërit si zgjidhës të problemeve
të shkollës
Familja
Shkolla
Çfarë mund të bëjë shkolla dhe mësuesi që prindërit të
përmbushin këtë rol?
O Të sigurojë materiale dhe të iniciojë programe apo trajnime,
që ndihmojnë prindërit të kuptojnë rregullat dhe procedurat
shkollore.
O Të vërë në dukje rëndësinë e komunikimit të prindërve me
mësuesit.
O Të vlerësojë rëndësinë e pjesëmarrjes së prindërve në
mbedhjet që organizon shkolla.
O Të iniciojë programe për t’u mësuar prindërve sesi t’i
ndihmojnë fëmijët në kryerjen e detyrave të shtëpisë.
E.Mastori-IZHA
27
Prindërit si vëzhgues
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
Çfarë mund të bëjë shkolla dhe mësuesi që prindërit të
përmbushin këtë rol?
O Merr pjesë në planifikimin dhe njoftimin e
veprimtarive të shkollës, duke ua bërë të njohura
prindërve.
O Bën prindërit pjesë të veprimtarive si dhe takimeve
që zhvillon stafi mësimor ose klasa.
O Organizon veprimtari të ndyshme duke vendosur një
plan të alternuar për orarin, ditët e pushimit dhe
mbasditet për t’u dhënë mundësi të gjithë prindërve
të ndjekin këto veprimtari.
E.Mastori-IZHA
28
Prindërit si vullnetarë
Komuniteti
O Prindërit angazhohen për të dhënë
Nxënë
si
Familja
Shkolla
ndihmesën e tyre në veprimtari të ndryshme
në shkollë:
O Si asistent në klasë për fëmijë me nevoja të
veçanta;
O Për tematika të veçanta, zhvillimin e
seancave trajnuese;
O Për veprimtari kulturore, sportive etj.
E.Mastori-IZHA
29
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
Prindërit si këshillues dhe
partnerë në vendimmarrje
O Prindërit japin ndihmesën e tyre në politikën
e shkollës dhe planet e programet shkollore
nëpërmjet pjesëmarjes si në bordin e
shkollës dhe në institucionet ato
vendimmarrëse. Shumë prindër marrin
pjesë në bordin e shkollës, këshillin e
mësuesve duke krijuar mundësinë që të
lidhen me problemet e shkollës dhe
veprimtaritë që realizohen aty. Kjo i bën që
të kenë një autoritet real në vendimmarje.
E.Mastori-IZHA
30
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Instrumente/modele për krijimin e
partnertitetit të prindërve me shkollën
Shkolla
O Modele materialesh në ndihmë të formimit
të partneritetit shkollë.doc
E.Mastori-IZHA
31
Partneriteti me komunitetin
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
Identifikimi i aktorëve
Partnerë potencialë të komunitetit mund të jenë:
O Biznesi (biznesi lokal, kompani të mëdha etj);
O Universitetet dhe institucione arsimore (shkolla publike dhe
private, institucione të tjera arsimore etj);
O Organizata të kujdesit shëndetësor (spitale, qendra
shëndetësore, organizata që punojnë për shëndetin);
E.Mastori-IZHA
32
Komuniteti
O Institucione të qeverisjes (vendore), (qendrore –
Nxënë
si
Familja
Shkolla
O
O
O
O
O
O
O
policia, zjarrfikësit, dhoma e tregtisë, institucione të
tjera);
Institucione kulturore (muze, biblioteka, galeri arti,
teatër, etj);
Organizata me bazë vullnetare;
Organizata të ndryshme sportive (klube sportive);
Media (gazeta lokale, radio dhe televizioni lokal etj);
Shërbime sociale;
Individë nga komuniteti;
Etj.
E.Mastori-IZHA
33
Komuniteti
Nxënë
si
O Programe që mund të mbështesë
Familja
komuniteti:
Shkolla
Me në qendër
nxënësin
Me në qendër
familjen
Me në qendër
shkollën
Me në qendër
komunitetin
•Mentorim
•Bursa
studimi
•Formim për
punë
•Workshope
me prindër
•Klasa për
arsimin e të
rriturve
•Këshillime
•Mbrëmje për
prindërit
•Materiale
dhe pajisje
•Incentiva për
mësuesit
•Fonde për
shkollën apo
për evente të
ndryshme
•Asistencë në
klasë apo
për shkollën
(drejtuesin)
•Programe
për
komunitetin
•Mbrëmje me
tematika të
ndryshme
•Veprimtari
për anëtarë
të
komunitetit
E.Mastori-IZHA
34
Komuniteti
Veprimtaritë mund të orientohen:
Nxënë
si
Familja
Shkolla
O Komuniteti si burim për përmirësimin e
kurrikulës
O Shkolla si burim për të përmirësuar të
nxënit e komunitetit
O Komuniteti ofron shërbime për shkollën
E.Mastori-IZHA
35
Komuniteti
Nxënë
si
Shembuj shërbimesh të ofruara
nga komuniteti:
Familja
Shkolla
O Spitali i qytetit apo një qendër shëndetësore mund të ofrojë
trajnime për prindërit për terapi fizike të fëmijëve me
nevoja të veçanta, apo biseda për duhanin, drogën,
marrëdhëniet seksuale në moshë të hershme etj..
O Universitetet ofrojnë trajnime apo biseda me
prindërit/mësuesit për tema të ndryshme.
O Muzeumet, galeritë e ndryshme të artit mund të ndihmojnë
në zbatimin e mësimdhënies së historisë, arteve, letërsisë
etj.
O Bibliotekat e qytetit mund të venë në dispozicion burimet e
tyre dhe mjediset për zhvillimi e orëve të leximit, apo
diskutimit të librave.
O Biznesi mund të ofrojë programe mentorimi për nxënës të
veçantë.
E.Mastori-IZHA
O Etj.
36
Partneriteti me komunitetin
Komuniteti
Nxënë
si
Familja
Shkolla
O Vendosja e konsensusit
O Ndërtimi i lidershipit të përbashkët
E.Mastori-IZHA
37
Komuniteti
Familja
Nxënësi
Shkolla
FALEMINDERIT !
E.Mastori-IZHA
38