Transcript تصفیه فاضلاب - دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس

‫‪‬مهندس ي محيط زيست‬
‫‪ ‬گروه عمران واحد فردوس‬
‫‪ ‬مدرس ‪ :‬مهندس کفیلی‬
‫‪-1‬تعریف مهندس ی محیط زیست و کاربرد های آن وآشنایی با چالش های‬
‫موجود محیط زیست در دنیای امروز‬
‫‪:‬‬
‫تعریف مهندس ی محیط زیست )‪(Environmental‬‬
‫مهندسی محیط زیست شاخه ای از مهندسی است که ضمن حفظ‬
‫محیط زیست از خطرات ناشی از تاثیرات زیانبار فعالیت های انسانی‪،‬‬
‫جمعیت های انسانی را از تاثیرات نامطلوب عوامل محیطی مصئون‬
‫می دارد‪ .‬و کیفیت محیط زیست را برای تندرستی و بهزیستی بشر‬
‫بهبود می بخشد‪.‬‬
‫شناخت طبیعت محیط و اثرات متقابل محیط و انسان‪ ،‬مقدمه ای برای‬
‫شناخت وظیفه مهندسی محیط زیست است‪.‬‬
‫‪.‬‬
‫‪ ‬محیط جهانی شامل اتمسفر‪ ،‬هیدروسفر و لیتوسفر(هوا‪،‬آب و خاک) است‪.‬‬
‫‪ ‬که در برگیرنده منابع حیات بخش زمین است‪.‬‬
‫‪ ‬بیوسفر‪ :‬الیه نازکی است که دور زمین را پوشانده و از اتمسفرو‬
‫لیتوسفرمجاور سطح زمین همراه با هیدروسفر تشکیل شده است‪.‬‬
‫‪ ‬بیوسفر به قسمتی از زمین که دارای خاک‪ ،‬آب و هواست و موجودات‬
‫روی ان زندگی می کنندگفته می شود‪.‬‬
‫‪ ‬مواد حیات بخش در فرم های گاز‪،‬مایع و جامد در بیوسفر گردش کرده و‬
‫حیات را برای همه جانداران ممکن می سازند‪.‬‬
‫‪ ‬در حالت طبیعی انواع مختلف‬
‫حیات با محیط اطراف خود در‬
‫حالت تعادل است‪.‬اما مواد زاید‬
‫طبیعی و مصنوعی که به واسطه‬
‫ازدیاد جمعیت در بیوسفر ریخته‬
‫می شوند‪ ،‬ثبات نسبی محیط را‬
‫برهم زده است‪.‬‬
‫‪ ‬از جمله آلودگی های محیط زیست جهانی‪:‬‬
‫‪ ‬آلودگی آب و هوا‬
‫‪ ‬گرم شدن کره زمین‬
‫‪ ‬باال آمدن سطح آب دریاها‬
‫‪ ‬انهدام گونه های گیاهی و جانوری‬
‫‪ ‬تخریب الیه ازن‬
‫‪ ‬تخریب جنگلها‬
‫‪ ‬باران های اسیدی‬
‫‪ ‬الودگی های صوتی و آزمایش های هسته ای می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬مدیریت زیست محیطی چیست؟‬
‫‪ ‬تدوین استراتژی های توسعه‪،‬متناسب با محیط زیست‪.‬‬
‫‪ ‬روند تخصیص منابع طبیعی و مصنوعی است‪،‬به نحوی که با استفاده بهینه از‬
‫محیط زیست بتوان‪ ،‬حداقل نیاز های بشری را به صوت پایدار محقق نمود‪.‬‬
‫‪ ‬یافتن بهترین انتخاب های ممکن جهت ترویج واشاعه توسعه پایدار‪.‬‬
‫‪ ‬فرآیند تصمیم گیری در راستای تنظیم اندسته از فعالیتهای بشری است که بر‬
‫محیط زیست تاثیر دارند به گونه ای که ظرفیت های قابل تحمل محیط زیست‬
‫برای توسعه بشری مختل نگردد‪.‬‬
‫‪‬توسعه پایدار‪:‬‬
‫‪ ‬عبارت از توسعه ای است که در آن نیازهای فعلی نسل امروز پاسخ داده‬
‫می شود‪،‬بدون اینکه بر قابلیت و توانائی نسل های بعدی در برخورداری‬
‫از منابع به منظور بر آرورده کردن نیاز هایشان اثری داشته باشد‪.‬‬
‫‪‬تعریف آلودگی زیست محیطی‪:‬‬
‫‪ ‬عبارت است از پخش یا آمیختن مواد خارجی به آب‪،‬هوا‪،‬خاک یا زمین‪،‬به‬
‫میزانی که کیفیت فیزیکی‪،‬شیمیایی یا بیولوژیک آن را به طوری که زیان‬
‫آور به حال انسان یا سایر موجودات زنده یا گیاهان و یا آثار و ابنیه‬
‫باشد‪،‬تغییر دهد‪.‬‬
‫ازجمله این آلودگی ها‪:‬‬
‫‪ ‬آلودگی خاک‬
‫‪ ‬افزایش جمعیت‬
‫‪ ‬آلودگی هوا‬
‫‪ ‬آلودگی منابع آب‬
‫‪ ‬امنیت غذایی‬
‫‪ ‬فقر‬
‫‪ ‬چالش های موجود محیط زیست در دنیای امروز‬
‫‪‬تغییرات آب و هوا‬
‫‪‬نگرانی های بهداشتی‬
‫‪-2‬آشنایی با مبانی زیست بوم(اکولوژی)و اجزای آن‬
‫‪ ‬اکولوژی)‪)Ecology‬‬
‫‪ ‬که یکی از شاخههای زیست شناسی است‪،‬‬
‫مجموعه شناختهایی است که انسان درباره‬
‫اثرات محیط بر روی موجود زنده و اثرات‬
‫موجود زنده بر روی محیط و اثرات متقابل‬
‫موجودات زنده باهم ‪ ،‬دارند‪ .‬کلمه اکولوژی از‬
‫لغت ‪Oikos‬به معنی مسکن و‬
‫پسوند ‪Logos‬به معنای شناخت ‪ ،‬اشتقاق یافته‬
‫است‪.‬‬
‫‪ ‬تقسیمات اکولوژی بر مبنای مطالعه‬
‫‪ ‬اتواکولوژی‬
‫‪ ‬سین اکولوژی‬
‫‪Autoecology‬‬
‫‪Synecology‬‬
‫به سمت اتمسفر‬
‫تثبیت‬
‫به سمت باران رایزوبیومها تثبیت توسط‬
‫باران‬
‫منابع دیگر‬
‫اتمسفر‬
‫تثبیت‬
‫بقایاي‬
‫گیاهي‬
‫مخلوط علوفه اي‬
‫شبدر‪ -‬علف چمني‬
‫آبشویي‬
‫به سمت اتمسفر علوفه‬
‫چرایي‬
‫نگهداري دام‬
‫دام‬
‫علوفه‬
‫خریداري شده‬
‫آبشویي در محلهاي‬
‫جمع اوري كود‬
‫مدفوع و‬
‫اادرار‬
‫محصوالت‬
‫زراعي‬
‫آبشویي‬
‫مدفوع و تعلیف با‬
‫ادرار دانه و كاه‬
‫فروش‬
‫محصول‬
‫دام‬
‫فروش شیرو محصوالت دامي‬
‫بذر و كود آلي‬
‫خریداري شده‬
‫‪ ‬مطالعات اکولوژیکی بر چگونگی جریان انرژی در اکوسیستم‪،‬از جذب‬
‫نور خورشید توسط گیاهان و تبدیل آن به انرژی شیمیایی(تولید قند)‪،‬تا‬
‫جریان آن در سطوح پیوسته غذایی و باز گشت آن به محیط زیست استوار‬
‫است‪.‬‬
‫‪ ‬تعریف اکوسیستم‪:‬‬
‫‪ ‬واحد طبیعی است که در برگیرنده همه گیاهان‪،‬جانوران و موجودات زنده‬
‫ریز(عوامل زنده)و عوامل غیر زنده در یک ناحیه است که با یکدیگر در‬
‫تقابلند‪.‬‬
‫اجزای اصلی یک اکوسیستم‬
‫‪ ‬انواع اکوسیستم براساس پراکندگی خاص گونه ها و زیستگاه ها‬
‫‪ ‬الف‪ -‬اکوسیستم خشکی‬
‫‪ ‬ب‪ -‬اکوسیستم آبی‬
‫‪Terrestrial Ecosystems‬‬
‫‪Aquatic Ecosystems‬‬
‫‪ ‬دید گاه اکوسیستمی‪:‬‬
‫‪ ‬مدیریت بهم پیوسته خشکی‪،‬آب و منابع زنده‬
‫‪ ‬استفاده از روشهای اکوتکنولوژی‬
‫‪ ‬استفاده از اکوسیستم مشابه طبیعی در ساخت اکوسیستم انسان ساخت‬
‫ويژگيها‬
‫اكوسيستم زراعي‬
‫اكوسيستم طبيعي‬
‫تولید خالص‬
‫زیاد‬
‫متوسط‬
‫زنجیره غذایي‬
‫ساده‬
‫پیچیده‬
‫تنوع گونه اي‬
‫كم‬
‫زیاد‬
‫تنوع ژنتیكي‬
‫كم‬
‫زیاد‬
‫چرخه بیوژئوشیمیایي‬
‫باز‬
‫بسته‬
‫پایداري‬
‫كم‬
‫زیاد‬
‫دخالت انسان‬
‫نیاز حتمي‬
‫لزومي ندارد‬
‫آنتروپي‬
‫زیاد‬
‫كم‬
‫تداوم در زمان‬
‫محدود‬
‫درازمدت‬
‫ساختار‬
‫ساده‬
‫پیچیده‬
‫طول عمر گونه‬
‫كوتاهتر‬
‫بلندتر‬
‫تعداد آشیان اكولوژیك‬
‫كمتر‬
‫زیادتر‬
‫وسعت آشیان اكولوژیك‬
‫بیشتر‬
‫كمتر‬
‫‪G/R‬‬
‫زیاد)‪(G/R >1‬‬
‫كم )‪)G/R =1‬‬
‫‪P/B‬‬
‫بیشتر‬
‫كمتر‬
‫ويژگيها‬
‫اكوسيستم زراعي‬
‫اكوسيستم طبيعي‬
‫‪(B/P)Turn‬‬
‫زمان ‪over‬‬
‫كمتر‬
‫بیشتر‬
‫بلوغ‬
‫نابالغ‬
‫بالغ‬
‫كنترل سیستم‬
‫عوامل محیطي‬
‫عوامل بیولوژیكي‬
‫ارتباط گونه ها‬
‫رقابت‬
‫همزیستي‬
‫كل تنفس‬
‫كم‬
‫زیاد‬
‫طرز تفكر‬
‫جزء نگري‬
‫كلي نگري‬
‫‪Resilience‬‬
‫انجام مي شود‬
‫انجام نمي شود‬
‫‪ -3‬آشنایی با منابع آب وآلودگی های مربوط به آن‬
‫‪ ‬آب‪ ،‬ماده ای است که در شرایط معمول در سطح کره زمین به هر‬
‫سه شکل جامد‪ ،‬مایع و گاز مشاهده می شود‪.‬‬
‫‪ ‬ویژگیها‪:‬‬
‫‪ ‬حاللیت باال‬
‫‪ ‬کشش سطحی باال‬
‫‪ ‬گرمای ویژه باال‬
‫‪ ‬گرمای نهان تبخیر باال‬
‫‪ ‬جرم حجمی غیر معمول‬
‫آب درجهان‬
‫‪ 70/9 ‬درصد در سطح زمین‬
‫‪ 3/4 ‬درصد در اتمسفر عطارد‬
‫‪ /002 ‬درصد اتمسفر ناهید‬
‫‪ /03 ‬درصد اتمسفر مریخ‬
‫‪ /0004 ‬درصد اتمسفر مشتری‬
‫‪ ‬مشاهده آب در اتمسفر زحل‬
‫‪ ‬اگر کسی از فضا به زمین نگاه کند‪ ،‬زمین را سیارهای آبی رنگ و‬
‫پر از آب خواهد دید‪ .‬حجم کل آبهای موجود در کره زمین‪ ،‬رقمی‬
‫در حدود ‪ ۱،۴۰۰،۰۰۰،۰۰۰‬کیلومتر مکعب تخمین زده شدهاست‪.‬‬
‫‪ ‬اگر چه حجم کلی آبهای موجود بر روی زمین نسبتا ً زیاد مینماید‬
‫اما متجاوز از ‪ ۹۷٪‬این آبها در دریاها و اقیانوسها متمرکز هستند‬
‫و حدود ‪ ۲٪‬نیز به صورت یخ و یخچالها در مناطق قطبی تجمع‬
‫یافتهاست‪ .‬از یک درصد آب باقی مانده نیز بخش زیادی در اعماق‬
‫زمین بوده که استخراج آن مشکل و از دسترس انسان به دور است‪.‬‬
‫بعضی بر این باورند که جنگ بعدی یا همان جنگ جهانی سوم بر‬
‫سر آب میباشد که بعضی از کشورها با کمبود آب مواجه شده و به‬
‫کشورهای پرآبتر حمله وآنها را تصرف مینماید در این جنگ همیشه‬
‫قویترها پیروزاند‬
‫تقسیم آب در جهان‬
‫تعریف آلودگی آب‬
‫‪ ‬وجود هر نوع ناخالصی در آب های سطحی که برای موجودات زنده مضر‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪ )1969( ‬آلودگی آب عبارت است از افزایش مقدار هر معرف اعم از شیمیایی‪،‬فیزیکی یا‬
‫بیولوژیکی که موجب تغییر خواص و نقش اساس ی آن در مصارف ویژه اش شود‪.‬‬
‫عوامل آلوده کننده آبها‪:‬‬
‫‪ ‬عوامل آلودگی آبهای زير زمينی‪:‬‬
‫‪ ‬کانی های موجود در معادن سطحی‬
‫( معادن زغال سنگ)‬
‫‪ ‬فاضالب های شهری‬
‫(حوزه آهکی و شنی در معرض باکتری ها)‬
‫‪ ‬ضایعات رادیو اکتیو‬
‫(تکنولوژی هسته ای)‬
‫منابع آلودهساز آبهای زيرزمينی را به صورت زير ‪‬‬
‫طبقهبندی کرد‪:‬‬
‫‪‬‬
‫فاضالبهای شهری و مناطق مسکونی که يا مستقيما وارد زمين‬
‫شده يا پس از تخليه در مخازن فاضالب به زمين وارد میشوند‪.‬‬
‫فاضالبها و پسماندههای صنايع که در گودالهايی انباشته شده يا به‬
‫داخل چاههايی تزريق میشوند و قسمتی از آنها به سفره آب وارد‬
‫میشود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫فاضالبهای آلودهای که بطور ناخواسته از کارخانهها و تاسيسات‬
‫صنعتی نشت مینمايند‪ ،‬يا بطور غير قانونی در زمين رها‬
‫میشوند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫زبالههای جامد شهری که معموال در نقاطی انباشته شده و ممکن‬
‫است توسط آب سطحی يا زيرزمينی ‪ ،‬قسمتهايی از آنها شسته‬
‫شده و به سفره آب وارد شوند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫زبالههای جامد صنعتی که شسته شدنشان آلودگی شيميايی ايجاد‬
‫میکند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫عوامل آلودگی آبهای سطحی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫فاضالب و آب کثیف‬
‫زباله های دریایی‬
‫زباله های صنعتی‬
‫زباله های رادیو اکتیو‬
‫آلودگی نفتی‬
‫آلودگی جوی‬
‫گرمای کره زمین‬
‫‪ Eutrophication‬اتورافیک‪( :‬مواد مغزی دریایی)‬
‫این ساحل سالها پیش از تپه های آشغال ‪‬‬
‫انباشته شده بود‪ ،‬تپه های بطری های‬
‫پالستیکی‪،‬شیشه و‪ ..‬طوری که با وجود‬
‫ساحل زیبای آن مردم کمتر به آن مکان می‬
‫‪.‬آمدند‬
‫بعد از گذشت چندین سال این ساحل تبدیل به ‪‬‬
‫مکان بسیار زیبا و پر از شیشه های رنگی‬
‫و شفاف شد که در کنار دریا و در زیر نور‬
‫خورشید جلوه ی بسیار زیبا تری پیدا می‬
‫!کردند‬
‫از آن زمان به بعد گردشگران بیشتری به ‪‬‬
‫این مکان می آیند و حتی سنگ های این‬
‫ساحل را برای فروش یا سوغاتی با خود می‬
‫‪.‬برند‬
‫این شگفتی بزرگ حاصل دخالت انسان در ‪‬‬
‫!پروسه های طبیعی است‬
‫‪‬‬
‫‪ -4‬ویژگی های فیزیکی‪ ،‬شیمیایی و بیولو ِژیکی آب و‬
‫فاضالب‬
‫خصوصیات ظاهری و فیزیکی آب‬
‫‪ -1‬بو و طعم (غیر فرارها مثل کلرو سدیوم ‪-‬جلبکها‪-‬تجزیه گیاهان آبزی‪-‬کلرینه ‪‬‬
‫کردن آب ‪ -‬آبهای راکد انتهایسیستم توزیع) ‪‬‬
‫‪-2‬کدورت ‪‬‬
‫‪-3‬رنگ ‪‬‬
‫‪ (PH)-4‬‬
‫‪-5‬قدرت اسیدی و قدرت قلیایی ‪‬‬
‫‪ -6‬قابلیت هدایت الکتریکی ‪‬‬
‫پارامترهای شیمیایی کیفیت آب‬
‫‪ -1‬غلظت امالح محلول‬
‫‪-2‬سختی کل ‪.‬‬
‫‪-3‬مواد معدنی‬
‫‪ -4‬مواد آلی‬
‫‪ -5‬عناصر سمی‬
‫‪Total Dissolved Solids‬‬
‫‪Total Hardness‬‬
‫ناخالص ی های آب‬
‫ناخالصی های معلق ‪‬‬
‫الف – ذرات معلق زنده بیماری زا ‪‬‬
‫ب – ذرات معلق زنده غیر بیماری زا ‪‬‬
‫ج – ذرات معلق غیر زنده ‪‬‬
‫ناخالصی های محلول ‪‬‬
‫الف – امالح محلول معدنی ‪‬‬
‫ب – گازهای محلول ‪‬‬
‫‪ -5‬آشنایی با فرایند تصفیه آب‬
‫آشنایی با فرایند تصفیه آب‬
‫کیفیت آبهای مورد نیاز برای مصارف خاص بندرت با اختصاصات آب های طبیعی ‪‬‬
‫مطابقت می کند‪.‬آب آشامیدنی آبی است زالل‪،‬خنک‪،‬بی رنگ‪،‬بی بو و بدون مزه خاص‬
‫و عاری از عوامل بیماری زا و سمی‪.‬‬
‫چنین آبی در طبیعت نادر است یا اگر چشمه هایی هم وجود داشته باشد کفاف ‪‬‬
‫شرب مردم را نمی کند‪.‬‬
‫از این رو آبهای خام را در اثر یک رشته اعمال تصفیه می نمایند تا آبی با کیفیت ‪‬‬
‫مورد نظر بدست آید‪.‬‬
‫آبهای سطحی تصفیه بیشتری از آبهای زیر زمینی الزم دارند‪.‬‬
‫بطور کلی آبهای زير زمينی برای حفظ سالمتی جامعه حداقل باید ضد عفونی‬
‫شوند یا تصفیه بیشتری روی آنها صورت گیرد تا سختی آنها کاهش یافته یا آهن‬
‫و سایر ترکیبات که باعث ایجاد لکه‪،‬رنگ‪،‬مزه‪،‬وبو می شوند از اب خارج‬
‫گردند‪.‬‬
‫ابهای سطحی را هرگز نبايد بدون تصفيه کامل برای شرب مصرف نمود‪ .‬آبهای‬
‫سطحی عالوه بر ارگانيسم های بيماری زا حاوی کدورت‪،‬موجودات آبزی‪،‬مانند آلگ‬
‫ها ‪،‬و فاضالب های منازل هستند که باروش صحيح و مناسب تصفيه از آنها بايد‬
‫خارج شوند‪.‬‬
‫روش های تصفیه آب‬
‫‪ -1 ‬آشغالگیری‬
‫‪ -4 ‬صافی های مشبک‬
‫‪ -2‬تصفیه شیمیایی مقدماتی‬
‫‪ -5‬اندازه گیری جریان آب‬
‫‪ -3‬ته نشینی مقدماتی‬
‫‪ ‬تصفیه های اصلی‬
‫‪‬‬
‫‪ -8‬ته نشینی‬
‫‪ -7‬انعقاد – تجمع ذرات‬
‫‪ -6‬هوا دهی‬
‫گیری ‪ -10‬صاف کردن (فیلتراسیون) ‪ -11‬جذب ‪ -12‬تثبیت‬
‫‪ -13‬افزایش فلوئور‬
‫‪ -14‬گند زدایی ‪‬‬
‫‪ -9‬سختی ‪‬‬

‫‪ -5‬آشنایی با فرایند تصفیه فاضالب‬
‫(تصفیه اولیه‪،‬ثانویه و پیشرفته)‬
‫تعريف فاضالب‪ :‬‬
‫هر آبی که برای مصارف بخصوصی تهیه شده است به هر علتی کیفیت ‪‬‬
‫خود را برای آن مصرف از دست بدهد‪،‬تبدیل به فاضالب می شود‪.‬‬
‫انواع فاضالب ها‪ :‬‬
‫‪ -1‬فاضالب خانگی یا بهداشتی‪(.‬مسکونی ‪،‬تجاری شامل موادآلی پروتئین دار‪،‬ازت دار‪ ،‬‬
‫کلسیم دار و فسفر دار)‬
‫‪ -2‬فاضالب صنعتی‪( :‬شامل مواد سمی‪ ،‬فلزات سنگین‪،‬مواداسیدی‪،‬روغن‪ ،‬چربی ‪‬‬
‫رنگ و نفت و‪)...‬‬
‫‪ -3‬فاضالب های کشاورزی‪( :‬کودها وسموم کشاورزی) ‪‬‬
‫‪ -4‬سیالب ها‪( :‬آب حاصل از بارش که بصوت مرکب باسایر فاضالب ها به تصفیه ‪‬‬
‫خانه منتقل شود‪).‬‬
‫ویژگی فاضالب‪:‬‬
‫‪ -1‬رنگ فاضالب (خاکستری‪،‬سیاه) ‪‬‬
‫‪ -2‬بو (تازه فاقد بو ولی کهنه به علت تصاعد گاز ها مختلف بد بو) ‪‬‬
‫‪ -3‬حرارت (تازه هم دما و کهنه ‪10‬درجه باالتر از دمای اطراف خود)‬
‫‪ -4‬موجودات زنده (میکروارگانیزم ها در تازه کم ولی در کهنه در هر سانتی متر مربع میلیون ها)‬
‫‪ -5‬شرایط اسیدی (تازه خنثی و کهنه به شدت اسیدی بعلت ترشیدگی و گندیدگی مواد آلی)‬
‫شاخص آلودگی فاضالب‪‬‬
‫‪ BOD5 -1‬‬
‫(عبارت است از تعیین مقدار اکسیژن الزمی که باید به فاضالب داده شود تا باکتری های ‪‬‬
‫هوازی مواد آلی موجود در فاضالب را اکسید نموده و به موادی پایدار نظیر نمک های معدنی‬
‫تبدیل سازند‪.‬لذا مقدار بی ا‪ -‬او –دی در زمان های مختلف تغییر می کند‪ .‬که بسته به‬
‫غلظت مواد آلی – میزان فعالیت باکتری ها‪ -‬دما و شدت درهمی دارد‪).‬‬
‫معموال بیشترین اکسیداسیون در پنج روز نخست رخ می دهد و بعد از ‪ 20‬روز تقریبا به ‪‬‬
‫اتمام می رسد‪.‬‬
‫‪ COD -2‬‬
‫‪ TOC -3‬‬
‫تصفیه فاضالب‪‬‬
‫تصفیه به معنای جداسازی مواد آالینده جامد‪،‬محلول و گاز از فاضالب ‪‬‬
‫میباشد‪.‬تصفیه فاضالب در طبیعت به خودی خود انجام می گیرد ولی این کار ممکن ‪‬‬
‫است زمان طوالنی بالغ بر چندین روز ادامه یابد به همین دلیل هدف از ساختن‬
‫تاسیسات تصفیه خانه فاضالب از یک سو سرعت بخشیدن به اعمال مورد نظر و‬
‫کوتاه نمودن مدت زمان پاالیش تاحدود چند ساعت واز سوی دیگر جلوگیری از آلوده‬
‫شدن منابع طبیعی آب و محیط زیست می باشد‪.‬‬
‫تصفیه فاضالب چه بصورت طبیعی و چه به صورت مصنوعی به سه گونه ‪‬‬
‫ممکن است انجام شود‪.‬‬
‫ا‪ -‬تصفیه مکانیکی یا فیزیکی ‪‬‬
‫الف‪-‬روش تصفیه ته نشینی است که برای حذف مواد جامد با وزن مخصوص ‪‬‬
‫بیشتر از آب کارایی دارد‪.‬‬
‫ب‪ -‬شناور کردن مواد معلق و گرفتن انها از سطح فاضالب ‪‬‬
‫ج‪ -‬گذراندن فاضالب از صافی ها و گرفتن مواد معلق ‪‬‬
‫باید توجه داشت در هریک از روش های فوق تصفیه زیستی نیز به صورت خود به ‪‬‬
‫خودی وتوام با تصفیه مکانیکی انجام می گیرد‬
‫‪ -2‬تصفیه زیستی یا تصفیه بیولوژیکی ‪‬‬
‫روش ی که در آن حذف مواد آالینده توسط فعالیت های بیولوژیکی موجودات زنده ‪‬‬
‫انجام می گیرد‪.‬‬
‫نور‬
‫خورشيد‬
‫گياهان‬
‫(آلگها)‬
‫‪O2‬‬
‫‪CO2‬‬
‫‪NH3‬‬
‫‪PO4-‬‬
‫باکتری‬
‫ها(مواد‬
‫آلی )‬
‫درطبیعت بین نمک های معدنی نظیر نیترات ها‪،‬فسفات هاو سو لفات ها و اترکیبات ‪‬‬
‫آلی مانند پروتئین‪ .‬انواع اسیدهی آلی‪ ،‬الکل و غیره سیکل بسته ای وجود دارد‪ .‬مواد‬
‫معدنی برابر شکل فوق با گرفتن گرمای ناش ی از تابش خورشید توسط موجودات‬
‫گیاهی جذب و تبدیل به مواد آلی می گردند‪ ،‬در این کنش و واکنش معموال گیاهان‬
‫اکسیژن آزاد می سازند(فتوسنتز)‪.‬در مقابل حیوانات و از جمله باکتری ها با جذب‬
‫اکسیژن مواد آلی ناپایدار را تبدیل به مواد پایدار معدنی نموده و دو باره به طبیعت‬
‫باز می گردنند‪ .‬در ضمن این اکسیداسیون گرما نیز تولید می گردد‪ .‬همچنین قسمتی‬
‫از مود آلی جذب شده از طرف حیوانات (باکتری ها) و همچنین قسمتی از مواد معدنی‬
‫جذب شده توسط گیاهان صرف خود سازی و تکثیر مثل آنها می گردد‪.‬‬
‫‪ -3‬تصفیه شیمیایی ‪‬‬
‫در این روش‪ ،‬به منظورحذف و تبدیل عوامل آلوده کننده از مواد شیمیایی استفاده ‪‬‬
‫می گردد‪ .‬از مهمترین موارد این روش کلرزنی‪،‬آهک زنی و ‪ ...‬قابل ذکر است‪.‬‬
‫معایب‪ :‬‬
‫ در بیشتر موارد هزینه بهره برداری باالست‪ .‬‬‫ با محیط زیست سازگاری مناسبی ندارد‪ .‬‬‫‪ -‬امکان ایجاد آلودگی از نوع دیگر وجود دارد(محصوالت یا مواد شیمیایی باقیمانده)‪ .‬‬
‫مراحل تصفیه ‪‬‬
‫تصفیه اولیه‪ :‬‬
‫حذف مواد جامد بسیار ریزی است که معلق می باشد برا جداکردن آنها‪،‬فاضالب به ‪‬‬
‫یک حوضچه بزرگ قیفی شکل به نام حوض ته نشینی اولیه وارد شده‪ ..‬فاضالب در‬
‫این بخش به مدت ‪ 2‬ساعت باقی می ماند‪،‬دراین مدت قسمت عمده ای از جامدات‬
‫معلق موجود در فاضالب در کف حوضچه جمع شده که به آنها لجن اولیه می گویند‬
‫و دفع می شود مایع روی لجن که پساب اولیه نام دارد وارد مرحله ثانویه می شود‪.‬‬
‫‪.‬‬
‫تصفیه ثانویه‪ :‬‬
‫دراین مرحله با کمک باکتری های موجود در فاضالب ‪،‬مواد آلی محلول را به ‪‬‬
‫موادمعدنی قابل ته نشین تبدیل می کنند برای اینکار باکتری ها به هوای زیادی نیاز‬
‫دارند که توسط هوادهی تامین می گردد‪.‬‬
‫تصفیه پیشرفته‪ :‬‬
‫در این مرحله‪ ،‬فاضالب خروجی از تصفیه ثانویه به حوضچه ته نشینی نهایی وارد ‪‬‬
‫شده تا لخته های متراکم مواد معدنی قابل ته نشین جدا شوند‪ .‬پساب زالل از‬
‫روی حوضچه به واحد گند زدایی (ضد عفونی) منتقل می شود‪ ،‬این لخته ها که در‬
‫کف حوض ته نشین شده اند‪ .‬همان لجن فعال می باشند که یا دفع شده و یا به‬
‫قسمت ورودی فاضالب برای کمک به عمل تصفیه برمی گردد‪.‬‬
‫در واحد گند زدایی از کلر ‪،‬ازن‪،‬و اشعه ماورای بنفش استفاده می شود‪.‬بعد از این ‪‬‬
‫عمل پساب تصفیه شده در آبیاری – فضای سبز و پرورش آبزیان استفاده می‬
‫گردد‪.‬‬
‫‪ -7‬مواد زائد جامد‬
‫‪Solid Wastes‬‬
‫‪ -7‬مواد زائد جامد‬
‫‪Solid Wastes‬‬
‫‪ -‬عبارت مواد زائد جامد به مجموعه مواد ناشی از فعالیت های انسان و ‪‬‬
‫حیوان که معموال جامد بوده وبه صورت ناخواسته و غیر قابل استفاده‬
‫دور ریخته می شود اطالق می گردد‪.‬‬
‫‪ -‬به هرگونه مواد دور ریز و بدون استفاده از نظر تولید کننده که ‪‬‬
‫بصورت جامد و نیمه جامد باشد‪،‬زباله گفته می شود‪.‬‬
‫طبقه بندی از نظر منشا تولید‪:‬‬
‫‪ -1‬زباله های شهری ‪‬‬
‫‪ Food Waste‬‬
‫‪ Rubbish‬‬
‫‪ Ashes‬‬
‫‪ Demolition‬‬
‫‪ Special Wastes‬‬
‫زائدات ناش ی از عملیات تصفیه آب و فاضالب ‪‬‬
‫‪-2‬زباله های صنعتی ‪‬‬
‫فلزات‪ -‬مواد شیمیایی و پالستیکی ‪‬‬
‫‪ -3‬زباله های خطرناک ‪‬‬
‫مواد رادیو اکتیو‪ -‬موادشیمیایی‪ -‬مواد قابل احتراق‪ -‬مواد قابل انفجار ‪‬‬
‫طبقه بندی از نظر خصوصیات زباله ‪‬‬
‫‪ -1‬زائدات تجزیه پذیر ‪‬‬
‫‪ -2‬زائدات غیر قابل تجزیه ‪‬‬
‫در سیستم دفع زباله ‪ 6‬عنصر اساس ی دخالت دارد‪:‬‬
‫‪ -1‬تولید زباله ‪‬‬
‫‪-2‬نگهداری موقت زباله ‪‬‬
‫‪-3‬جمع آوری زباله ‪‬‬
‫‪ -4‬حمل و نقل زباله ‪‬‬
‫‪-5‬بازیابی و بازیافت ‪‬‬
‫‪ -6‬دفع نهایی زباله ‪‬‬
‫روش های دفع زباله‬
‫ تلنبار کردن(دفع سطحی)‪ .‬‬‫ سوزاندن در زباله سوز ‪‬‬‫‪ -‬دفن بهداشتی زباله ‪‬‬
‫ احیائ زمین و فروش قراضه ها ‪‬‬‫ تهیه کود از زباله ‪‬‬‫ دفن در اعماق دریا ‪‬‬‫‪ -‬فشردن ‪‬‬
‫مهمترین روش های بهداشتی دفع زباله‬
.
 Area Method
 Ramp Method
 Trench Method
‫‪ -8‬آشنایی با آلودگی هوا و روش های کنترل آن‬
‫‪ -8‬آشنایی با آلودگی هوا و روش های کنترل آن‬
‫آلودگی هوا‪ ،‬عبارت است از وجود یک یا چند آلوده کننده در هوای آزاد ‪‬‬
‫به مقدار و مدتی که کیفیت آن را به طوری که مضر به حال انسان و یا‬
‫سایر موجودات زنده ویا گیاهان باشد‪،‬تغییر دهد‪..‬‬
‫آالینده ها در اشکال گازی‪ ،‬مايع ‪،‬جامد ویا مخلوطی از اینها ظاهر می ‪‬‬
‫شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪-1‬فاز گازي مانند ‪ O3 ، SOX ، NOX ،CO:‬و‪ CH2-CH4‬مي باشد كه بصورت‬
‫گاز استنشاق مي گردند و مي توانند از گروه خفه كننده (مانند ‪)CO‬تحريك كننده‬
‫مجاري فوقاني (مانند ‪) SO2‬تحريك كننده ريه و سيستم تنفس ي )مانند ‪NOX‬و ازن (‬
‫باشد ‪.‬‬
‫‪-2‬ميست (‪ :)Mist‬تمام ذرات ريز مايع اعم از بخار آب يا تركيبات معدني يا الي را مي‬
‫گويند ‪.‬‬
‫‪-3‬گردو غبار (‪:)Dust‬مواد جامدي هستند كه داراي محدوده وسيعي از ذرات معلق‬
‫و تا حدودي ذرات ته نشین شونده بوده كه مي توانند مدت زمان قابل توجهي در هوا‬
‫باقي بمانند ‪.‬‬
‫‪-4‬هواويز (‪ :)Aerosol‬مخلوطي از مايع و جامد هستند كه اندازه آنها زیر ‪10‬‬
‫ميكرون بوده و حالت كدورت به هوا داده و نور را متفرق مي كنند‪( .‬اشعه كوتاه را‬
‫جذب كرده ماوراي بنفش و اشعه با طول موج بلند را در هنگام برگشت از زمین جذب‬
‫مي كند‪).‬‬
‫داشته باشيم ‪ .‬كليه گازها و تركيبات‬
‫‪ -5‬فيوم (‪ :)Fume‬حالتي است كه گاز و جامد ً‬
‫ريز (معلق) ناش ي از فرآيندها و عمليات فلزي كه عمدتا به صورت اكسيدهاي فلزي در‬
‫هوا انتشار پيدا مي كنند و به صورت دمه يا دود فلزي استنشاق مي گردند‪.‬‬
‫‪ -6‬مه (‪ :)Fog‬ذرات ريز مايع كه به دليل اندازه مي توانند مدت زياد (بيش از چند‬
‫ساعت) در هوا باقي بمانند‪.‬‬
‫‪ -7‬دود (‪:)Smoke‬ذرات ريز كربن نسوخته از فرآيند احتراق را گويند كه به صورت‬
‫ذرات تنفس مي گردد‪.‬‬
‫‪ -8‬اسماگ (‪ :)Smog‬مخلوطي از جامد و مايع است كه مايع آن قطرات ريز آب بوده‬
‫و به آن دود‪ -‬مه گفته مي شود ‪ .‬اسماگ در گروه آئروسل قرار گرفته و به اين فرم‬
‫تنفس مي شود‪.‬‬
‫‪ -9‬خاكستر فرار و سبك (‪ :)Fly ash‬فاز جامد است و پس مانده تركيبات حاصل از‬
‫فرآيند احتراق مي باشد‪.‬‬
‫‪ -10‬اسپري (‪ :)Spray‬ذرات ريز مايع كه بستگي به منبع توليد و هدف از توليد‪ ،‬مي‬
‫توانند در هوا معلق بمانند‪.‬‬
‫‪ -11‬گرده گياهان (‪ :)Pollen‬فاز جامد است كه در اثر باد و جريانهاي هوا انتقال مي‬
‫يابد‪.‬‬
‫‪ :Bioaerosols -12‬باكتري ها و ويروسهاي موجود در هوا كه مي توانند باعث‬
‫حساسيت و بيماري بخصوص بيماريهاي دستگاه تنفس ي گردند‪.‬‬
‫‪ -13‬غلظت زمينه يا طبيعي (‪ :)Background Concentration‬غلظتي از‬
‫تركيبات موجود در هوا كه به صورت طبيعي و در نقاط دور از فعاليتهاي صنعتي و‬
‫بشري و يا فعاليتهاي غیر معمول طبيعي وجود دارد‪.‬‬
‫آلوده کننده های هوا براساس منابع تولید به دو دسته تقسیم می شوند‪ :‬‬
‫* منابع طبیعی‪ :‬طوفان ها و گرد وغبار‪،‬فعالیت آتشفشانی‪،‬دود و خاکسترآتش سوزی ‪‬‬
‫های جنگلی‪،‬منابع گیاهی و جانوری و چشمه های اب گرم معدنی‬
‫* منابع مصنوعی‪ :‬یکی از مهمترین دالیل آلودگی هوا‪،‬سوزاندن سوخت های گوناگون ‪‬‬
‫است‪ .‬بعنوان مثال مصرف سوخت در نیروگاه ها برای تولید انرژی الکتریکی و‬
‫همچنین مصرف سوخت در خودروها‪،‬اصلی ترین عوامل آلودگی هوا است‪.‬‬
‫آالينده های هوا از نظر منشاء آلودگی به شکل زير تقسيم می شوند‪ :‬‬
‫* آالينده های اوليه‪ :‬آنهایی هستند که مستقیما وارد اتمسفر شده و به ‪‬‬
‫همان شکل اولیه در اتمسفر می مانند‪.‬مانند منوکسید کربن و دی اکسید‬
‫کربن‪.‬‬
‫* آالينده های ثانويه‪ :‬آالینده های هستند که در اثر واکنش دو یا چند ‪‬‬
‫آالینده با همدیگر یا در اثر واکنش آالینده های اولیه با اجزاء طبیعی‬
‫اتمسفر همراه باواکنش یا بودن واکنش های نوری تشکیل می شوند‪ .‬مثال‬
‫‪ O3‬ازن‬
‫منابع انتشار آالينده های هوا ‪ :‬‬
‫* منابع ثابت‪ :‬صنایع ‪،‬نیرو گاه ها‪ ،‬مراکز تجاری و غیره ‪‬‬
‫* منابع متحرک‪ :‬انواع وسایل نقلیه از موتور سیکلت تا هواپیما و کشتی ‪‬‬
‫را شامل می گردد‪.‬‬
‫هوای سالم از ‪ 21‬درصد اکسیژن‪78،‬در صد نیتروژن‪ ،‬یک درصد گازهای بی اثر و ‪‬‬
‫بخار آب تشکیل شده است‪.‬‬
‫موادآلوده کننده هوا به شکل گاز‪،‬بخارات وذرات سبب آلودگی هوا می شوند‪.‬این ‪‬‬
‫مواد اثر سوء بر روی انسان‪،‬گیاه‪ ،‬مواد‪ ،‬مصالح و محیط زیست گذاشته و می‬
‫توانند حیات موجودات زنده را تهدید نمایند‪.‬‬
‫انواع آلوده کننده های هوا عبارتند از ‪‬‬
‫گازها‪ :‬‬
‫‪-1‬دی اکسید گوگرد‪( :‬میتواند در آب حل شده و تولید اسید سولفوریک نماید که ‪‬‬
‫خاصیت خورندگی برای بافت های گیاهان وجانوران‪.‬دارد‪.‬همچنین بیماری تنفس ی‬
‫بسیاری را به وجود می آورد‪).‬‬
‫‪-2‬اکسیدهای نیتروژن‪( :‬از مهمترین آن دی اکسید نیتروژن و گاز های گلخانه ای می ‪‬‬
‫باشد که باعث بوجود آورنده مه دود فتوشیمیایی است)‬
‫‪ -3‬منوکسید کربن‪( :‬بی رنگ و بی بو گازی خفه کننده حدود یک یا دو ماه در هوا ‪‬‬
‫باقی مانده و بعد اکسید شده به دی اکسید کربن تبدیل شده توسط گیاهان جذب‬
‫و یا توسط باران شسته شده و دفع می شوند)‬
‫‪ -4‬ازن‪.( :‬گازی است بر رنگ که آالینده نوع دوم به شمار میرود‪ ،‬اکسید کننده ای ‪‬‬
‫قوی است که باعث سوزش چشم ها و ناراحتی های تنفس ی می شود و همچنین‬
‫باعث نابودی گیاهان می گردد‪).‬‬
‫ذرات ‪‬‬
‫‪ -1‬ذرات معلق‪( :‬ذرات غبار‪،‬هاگ گیاهان‪،‬باکتری ها و نمک اشاره کرد‪ ).‬از جمله فعالیت ‪‬‬
‫هایی که منجر به تشکیل ذرات می شود معدن کاری‪،‬سوزاندن سوخت های فسیلی‪،‬حمل و‬
‫نقل‪،‬کشاورزی و استفادها از سوخت های جامدبرای پخت و پز وتولید گرما اشاره کرد‪.‬‬
‫‪-2‬سرب‪ :‬سرچشمه اصلی این آالینده بنزین سرب دار خودرو هاست‪.‬این فلز سنگین بر روی ‪‬‬
‫کارکرد مغز اثر سوء دارد‪..‬‬
‫بخارات و مايعات‪ :‬‬
‫ترکیباتی که بصورت ‪-1‬بخارات اسيدی در هوا پراکنده هستند‪.‬اسید سولفوریک و ‪‬‬
‫اسید نیتریک‬
‫‪-2‬باران های اسیدی ‪‬‬
‫‪:‬‬
‫اتمسفر زمين را بر حسب دما ‪،‬تغييرات فشار‪،‬وگازهای موجود به اليه ‪‬‬
‫های متفاوتی تقسيم می کنند‪.‬‬
‫‪-1‬تروپوسفر ‪-2‬استراتوسفر ‪-3‬مزوسفر ‪-4‬ترموسفر ‪-5‬اگزوسفر ‪‬‬
‫تروپوسفر ‪‬‬
‫تاارتفاع ‪11‬کیلومتری از سطح زمین است‪.‬پایین ترین الیه اتمسفر و تمامی بخارات آب ‪‬‬
‫از قبیل ابر باران برف مه رعد وبرق در این الیه رخ می دهد‪.‬‬
‫استراتوسفر ‪‬‬
‫اثرات آب و هوایی تروپوسفر تحت تاثیر این الیه قرار دارد‪.‬از مهمترین ویژگی آن وجود ‪‬‬
‫ازن می باشدکه از رسیدن اشعه ماورای بنفش خورشید به سطح زمین جلوگیری می‬
‫کند‪..‬‬
‫مزوسفر ‪‬‬
‫در باالی الیه گرم ازن است‪،‬این الیه سردترین الیه اتمسفر است و دمایی تا ‪ -160‬‬
‫درجه سانتی گراد دارد‪.‬نتیجه این دمای پایین انجماد بخار آب ناچیز موجود در این‬
‫الیه است که باعث بوجود آمدن ابرهای شب تاب می شود که در تابستان در‬
‫عرضهای باال دیده می شود‪.‬‬
‫ترموسفر ‪‬‬
‫دمادر این الیه افزایش یافته تارتفاع ‪480‬کیلومتر از سطح زمین کشیده شده است به ‪‬‬
‫علت جذب مستقیم اشعه ماورای بنفش دمای هوادر این الیه افزایش می یابد‪.‬‬
‫اگزوسفر ‪‬‬
‫الیه گذار جو به فضای کیهانی به شمار می آید که بخش فوقانی آن را در ارتفاع ‪‬‬
‫‪3000‬کیلومتری از سطح زمین براورد کرده اند‪.‬‬
‫روش های کنترل خروج ذرات جامد از هوا‬
‫‪-1‬اطاقک های ته نشینی ‪‬‬
‫‪-2‬عبور از لوله های مارپیچ ‪‬‬
‫‪-3‬باران مصنوعی ‪‬‬
‫‪ -4‬باردار کردن ذرات ‪‬‬
‫‪ ‬وارونگی دما (اينورژن) چيست ؟‬
‫‪ ‬در حالت عادی و از لحاظ فيزيکی‪ ،‬هوای گرم به سمت باال و هوای سرد‬
‫به دليل سنگينی به سمت پايين حرکت می کند ‪ .‬در اوايل روز و هنگام‬
‫طلوع خورشيد اليه های زمين به دليل برخورد اشعه های نور خورشيد‬
‫گرمتر از اليه های زيرين می شود ‪ .‬با شروع روز و آغاز فعاليت های‬
‫انسانی و مصرف سوخت دمای هوای سطح زمين زياد می شود‪ .‬اين‬
‫هوای گرم هنگام صعود و حرکت به سمت باال يا هنگام جا به جايی به‬
‫وسيله باد با اليه ای هم دما از هوا که توسط تابش خورشيد در طبقات‬
‫فوقانی جو تشکيل شده برخورد کرده و اين مانع صعود و تبادل هوا می‬
‫شود ‪ .‬نتيجه آن تشکيل يک سطح پوششی باالی شهر است که با گذشت‬
‫زمان و افزايش فعاليت های انسانی و به دليل حبس هوادر زير اين اليه‬
‫مواد آالينده توليدشده در سطح زمين باقی مانده و باال نمی روند ‪ .‬هيچ‬
‫کدام از آالينده ها در به وجودآمدن چنين پديده ای دخيل نيستند و فقط‬
‫وضعيت جوی است که آن را بوجود می آورد‪.‬‬
‫بعبارتی دمای هوای محيط در اليه تروپسفر معموال با ارتفاع کاهش می ‪‬‬
‫يابد ‪ .‬با وجود اين گاهی اوقات دراليه مزبوردرجه حرارت با ارتفاع‬
‫افزايش نشان می دهد که به اين وضعيت اينورژن يا وارونگی دما گفته‬
‫می شود ‪ .‬وارونگی دما گاهی از سطح زمين به طرف باال ديده می شود‬
‫که آن را اينورژن سطح زمين می گويند و گاهی در اليه ای باالتر از‬
‫سطح زمين ديده می شود که آن را وارونگی سطوح فوقانی می خوانند ‪.‬‬
‫هرچند نقش انسان در آلوده کردن جو موثر است ‘ اما طبيعت نيز گاهی‬
‫اوقات با پديده اينورژن در تشديد موضوع دخالت دارد ‪ .‬زيرا هنگامی که‬
‫اين پديده اتفاق می افتد هوای سرد و آلوده به دليل سنگينی بيشتر در‬
‫سطح پايين و هوای گرم در ارتفاع باال قرارمی گيرد و لذا جو حالت‬
‫پايدار به خود گرفته و امکان مخلوط شدن و تهويه هوا ميسر نمی ‪.‬‬
‫گردد ‪.‬‬
‫‪ ‬نواع وارونگی دما ( اينورژن )‬
‫‪ ‬پديده طبيعی اينورژن به شکل مختلفی بوجود می آيد ‪ .‬معمولی ترين نوع‬
‫آن تشعشعی است که نزديک سطح زمين و در ارتفاع ‪ 50‬تا ‪ 100‬متری‬
‫در ابتدای روز و برای مدت کوتاهی اتفاق می افتد ‪ .‬اين پديده زمانی‬
‫است که اليه های هوای باال به دليل تابش نور خورشيد ‘ گرم تر از‬
‫هوای نزديک سطح زمين می شوند ‪ .‬اين نوع اينورژن ( وارونگی دما )‬
‫اغلب در فصول سرد و زمستانها اتفاق می افتد و پديده ای عمومی است‬
‫‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫عامل ديگر تشکيل وارونگی دما فشار هوا می باشد ‪ .‬اين نوع در اثر‬
‫قرار گرفتن جبهه های پرفشار هوا روی يک منطقه و در ارتفاع چند صد‬
‫(‪ )100‬متری رخ می دهد ‪ .‬مدت آن نسبت به نوع اول طوالنی تر است‬
‫گاهی تا چند روز يا هفته هم طول می کشد ( مانند وارونگی دما آذر ماه‬
‫سال ‪ 84‬شهر تهران ) ‪.‬‬
‫اينورژن جبهه ای نوع ديگری است که هنگام عبور جبهه ای از هوای‬
‫گرم از منطقه ای با دمای کمتر اتفاق می افتد در اين نوع اينورژن (‬
‫وارونگی دما ) اختالف هوای دو اليه هوا بسيار مهم است ‪.‬‬
‫اينورژن تشعشعي‬
‫در اينورژن تشعشعي اغلب وارونگي دما درسطح زمين ايجاد ميگردد‪.‬‬
‫بدين معني كه در هنگام شب سطح زمين در اثر تشعشع سرد مي شود و‬
‫چناچه فرايند سرد شدن براي مدت كافي ادامه يابد هواي نزديك سطح‬
‫زمين سردتر از جو باالي آن مي شود و وارونگي دما در نزديكي زمين‬
‫گسترش مي يابد ‪.‬‬
‫قابل توجه دانشجويان‪ :‬‬
‫دانشجویانی که به هر دلیل موفق به دادن امتحان میان ترم نشده اند ویا ‪‬‬
‫نمره الزم را كسب نكرده اند می توانند در امتحان فاینال به سئواالت‬
‫بخش اول نیز پاسخ دهند‪.‬الزم به ذکر است نمره بخش دوم از ‪10‬نمره‬
‫محاسبه می گردد‪.‬‬
‫همچنین دانشجویان باید قبل از امتحان تحقیق خود را بشکل فایل پاور ‪‬‬
‫پونت تحویل دهند‪.‬‬
‫موفق باشيد‪ .‬‬