Transcript انواع مطالعات

‫دکتر آزیتا خیل تاش‬
)Primary( ‫اولیه‬

)Secondary( ‫ثانویه‬

(review article)
‫‪ ‬مطالعات اولیه‪:‬‬
‫‪ ‬توصیفی‪Descriptive :‬‬
‫‪ ‬تحلیلی‪Analytic :‬‬
‫‪ ‬مطالعات ثانویه‪:‬‬
‫‪ ‬روایتی‪Narrative :‬‬
‫‪ ‬نظام مند‪systematic :‬‬
)Case Report( ‫گزارش موردي بیمار‬
)Case Series( ‫سریهاي بیماران‬
)Cross Sectional Studies( ‫مطالعههاي مقطعي‬
)Ecologic Studies( ‫مطالعههاي اكولوژیك‬
)Case Control Studies( ‫مطالعههاي مورد شاهدي‬
)Cohort Studies( ‫مطالعههاي همگروهي‬
)Experimental Studies( ‫مطالعههاي تجربي‬
)Quasi-Experimental Studies( ‫مطالعههاي شبهتجربي‬
)Clinical Trials( ‫كارآزمایيهاي بالیني‬
)Community Trials( ‫كارآزمایيهاي جامعهاي‬










‫انواع مطالعات‬
‫توصيفي‬
‫تحليلي‬
‫مداخله اي‬
‫مشاهده اي‬
‫گزارش مورد‬
‫كارآزمايي باليني‬
‫كوهورت‬
‫گزارش موارد‬
‫كارآزمايي ميداني‬
‫مورد شاهدي‬
‫اكولوژيك‬
‫كارآزمايي اجتماعي‬
‫‪5‬‬
‫مقطعي‬
Hierarchy of Study Types
Descriptive
•Case report
•Case series
•Ecologic
•Cross sectional
Analytic
Observational
•Cross sectional
•Case-control
•Cohort studies
Experimental
•Clinical trials
•Field trials
•Community trials
Strength of evidence for causality between a risk factor and outcome
The Evidence
Pyramid

Descriptive studies
– Populations
 Ecologic studies
– Individuals
 case reports, case-series, cross-sectional

Analytical studies
– Observational studies
 Cross-sectional
 Case-control studies
 Cohort studies
– Intervention studies
 Experimental (animals)
 Clinical trials
 Field trials
 Community trials
‫‪‬‬
‫مطالعههاي توصیفي‬
‫◦ مطالعههایي هستند كه پژوهشگر تنها وضعیت یك متغیر را بررسي كرده یا‬
‫وضعیت چند متغیر را بدون درنظر گرفتن ارتباط آنها با یكدیگر بررسي‬
‫ميكند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫مطالعههاي تحلیلي‬
‫◦ مطالعههایي هستند كه پژوهشگر به ارتباط بین دو یا چند متغیر پرداخته و هدف‬
‫تعیین این ارتباط است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫مطالعههاي مشاهدهاي‬
‫◦ مطالعههایي هستند كه در آن پژوهشگر هیچ نقشي در وجود و مقدار متغیرهاي‬
‫مستقل و مخدوشكننده در بین واحدهاي پژوهش ندارد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫مطالعههاي مداخلهاي‬
‫◦ مطالعههاي هستند كه پژوهشگر حداقل یك متغیر مستقل (مواجهه) را خود‬
‫تعیین ميكند‪.‬‬
Case Report
Case Series
Cross-sectional
Ecological
)‫گزارش مورد (بیمار‬

‫مجموعه مورد‬

‫مقطعي‬

‫اكولوژیك‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اين مطالعات در شروع كشف يك پديده‌ي سالمتي در هر منطقه يا هر گروه‬
‫اهميت زيادي دارند‪.‬‬
‫هر مطالعه‌ي تحليلي داراي بخش‪‌ ،‬يا بخش‌هاي توصيفي است كه بدون انجام‬
‫آن بخش‌ها رسيدن به نتيجه‌گيري صحيح ممكن نمي‌باشد‪ .‬هرچند ممكن است‬
‫بخش‌هاي توصيفي اين مطالعه تنها در حد خود آن مطالعه ارزش داشته باشد‪.‬‬
‫ً‬
‫هدف معموال توصيف الگوها و روندها است‪.‬‬
‫ي )‪ (Hypothesis Generation‬كمك ميكنند‪.‬‬
‫به فرضيه‌ساز ‌‬
‫به برنامه ريزي‌ كمك مي‌كنند‪.‬‬
‫به اندازه گيری فراوانی وقوع بیماری و پیامدهای دیگر سالمتی می‌پردازند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫به محقق اجازه می دهد که بیماریهای جدید را توصیف کند‪.‬‬
‫امکان توصیف پیامدهای همراه با بیماریهای نادر را فراهم می کند‪.‬‬
‫‪ ‬چون شرح جزء به جزء می دهند به روشن ساختن مکانيزمهای‬
‫بیماری و درمان کمک می کند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫تعیين فراوانی وقوع بیماری‪ ،‬ممکن نیست‪.‬‬
‫نيز به حکم‬
‫نادر ‌‬
‫در روش طبابت قر ‌ار گيرند‪ .‬چون‌ حتی وقایع ‌‬
‫تغیير ‌‬
‫نباید مبنای ‌‬
‫شانس ممکن است باهم روی دهند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫نمی تواند رابطه علیتی بين مواجهه (ریسک فاکتور‌) و پیامد (یا بیماری‌) را بررس ی‬
‫کند‪ .‬به عبارت دیگر امکان آزمون فرضیه وجود ندارد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اين مطالعات معموال بر روي نمونه‌اي تصادفي از گروه تعريف‌شده‌ي اصلي انجاام‬
‫مي‌گيرد‪.‬‬
‫اين مطالعات توانايي تعيين شيوع نقطه‌اي يك پديده را در جامعه دارند‪.‬‬
‫بار بررس ی می شود)‬
‫هر فرد فقط یک ‌‬
‫بررس ی افراد یک جمعیت ( ‌‬
‫سایر مطالعات است‬
‫متداولتر ‌از ‌‬
‫‌‬
‫ً‬
‫‌‬
‫نيز خوانده می شود‪،‬‬
‫مطالعه مقطعی که به عنوان مطالعه «شیوع» ‌‬
‫معموال‬
‫ی تصادفی ‌از جمعیت هدف است‪.‬‬
‫شامل یک نمونه گير ‌‬
‫سایر‬
‫در مرحله بعد فراوانی بیماری‌ ‌و وضعیت مواجهه های فعلی یا قبلی افراد ‌و ‌‬
‫‌‬
‫در این نمونه بررس ی می شود‪.‬‬
‫متغيرهای مورد عالقه محقق ‌‬
‫‪ ‬واحد مطالعه در این حالت «جامعه» است‪ ،‬نه «فرد»‪.‬‬
‫‪ ‬ارتباط بين سطح مواجهه و فراوانی بیماری را در بين تعدادی‬
‫از جوامع بررس ی و مقایسه می کند‪.‬‬
‫‪ ‬نقطه قوت آن در تعیين ارتباط بیماری با متغيرهایی است‬
‫که در سطح جامعه بیشتر معنی پیدا میکنند‪.‬‬
‫‪( ecological fallacy ‬مغالطه اکولوژیک)‪ :‬ممکن است‬
‫ارتباطی که در سطح جامعه بين مواجهه و پیامد دیده می شود‪ ،‬در‬
‫سطح فرد وجود نداشته باشد‪.‬‬
‫‪ ‬میانگين مربوط به جامعه است (در مورد فرد نمی توانیم قضاوت‬
‫کنیم) و فقط دیدی کلی در مورد جامعه می دهد‪.‬‬
‫‪ ‬مطالعات تحليلي به دو سؤال زیر پاسخ می دهند‪:‬‬
‫‪‬‬
‫دارد؟‬
‫‪‬‬
‫است؟‬
‫الف) آيا ارتباط آماري بين بيماري و عامل مورد نظر وجود‬
‫ب) اگر ارتباطي وجود دارد قدرت اين ارتباط چقدر‬
Cross-sectional
‫مقطعي‬

Case-control
‫مطالعه مورد شاهدي‬

Cohort studies
‫مطالعه كوهورت‬

‫مطالعات تجربي یا مداخله ای‬

Interventional/Experimental studies
‫• مطالعه مورد شاهدي‪:‬‬
‫پیامد(‪)outcome‬‬
‫مواجهه(‪)exposure‬‬
‫• مطالعه كوهورت‪:‬‬
‫پیامد(‪)outcome‬‬
‫مواجهه(‪)exposure‬‬
‫• الف) مواجهه و بيماري هر دو قبل از شروع مطالعه رخ داده‌اند‬
‫ی به سوي مواجهه مي‌باشد‪.‬‬
‫• ب) سمت و جهت مطالعه از بيمار ‌‬
‫• ج) از گروه شاهد براي رد يا قبول فرضيه استفاده مي‌شود‪.‬‬
Exposed
Diseased
(Cases)
Not Exposed
Target
Population
Exposed
Not Diseased
(Controls)
Not Exposed
‫‪‬‬
‫الف) هم گروهها )مواجههدار و غير مواجههدار) قبل از ظهور بيماري‬
‫مشخص ميشوند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫ب) سمت و جهت مطالعه از مواجهه به سوي بيماری ميباشد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫ج) گروههاي مورد مطالعه را در طي دوره زماني مشخص از نظر ظهور‬
‫بیماری مورد بررس ي و پيگيري )‪ (Follow‬قرار ميدهيم‪.‬‬
Diseased
Exposed
Not Diseased
Target
Population
Diseased
Not Exposed
Not Diseased
‫مطالعههاي هستند كه پژوهشگر حداقل یك متغیر مستقل (مواجهه) را خود تعیین‬
‫ميكند‪.‬‬
‫کاربردهای مطالعات تجربي یا مداخله ای‪:‬‬
‫‪‬‬
‫الف) بررسی عوامل علیتی (یا خطر) بیماریها‬
‫‪‬‬
‫ب) بررسی اثربخشي و كارائي خدمات بهداشتي و درماني (دارو ‪)...‬‬
‫طرح کلی کارآزمایی بالینی‬
EC
Study
R
Group
SP
SP =
EC =
R
=
T
=
Intervention
T
No
Intervention
Study Population
Eligibility Criteria
Randomize intervention
Elapsed time
Outcome
No
Outcome
‫‪‬‬
‫کارآزمایی بالینی ‪(clinical trial) (Randomized Controlled‬‬
‫)‪:Trials‬‬
‫برروی بیماران انجام میشود‪.‬‬
‫‪ ‬کارآزمایی میدانی ) ‪ (field trial‬یا کارآزمایی پیشگيری‌‪:‬‬
‫به منظور جلوگيری از ایجاد یا گسترش یک بیماری یا پیامد سالمتی انجام میشود‪(.‬بر‬
‫روی افراد سالم انجام می شود)‬
‫‪‬‬
‫کارآزمایی جامعه )‪:(community trial‬‬
‫بر روی دو یا چند جامعه انجام می شود و واحد درمانی آن به جای فرد‪” ،‬جامعه“‬
‫است‪.‬‬
‫‪1‬ا ‪ Bias‬اطالع افراد مورد مطالعه از نوع مداخله در آنها و اظهار نظر يك‬
‫طرفه ‪Subject variation‬‬
‫‪2‬ا ‪ Bias‬مشاهده‌گر )‪( (Observer‬پژوهشگر)‬
‫مشاهده‌گر از نوع درمان و افراد مورد و شاهد اطالع دارد و تحت تأثير آن اظهار‬
‫نظر يك طرفه مي‌نمايد‪.‬‬
‫‪3‬ا ‪ Bias‬در ارزيابي و تجزیه تحلیل‪ :‬نتیجه گيری از مطالعه ناخودآکاه تحت‬
‫تأثير افکار فرد تجزیه تحلیلگر قرار گيرد‬
‫• بیماران (افراد مورد مطالعه)‬
‫يك سوكور‌‪ (Single blind ( :‬افراد مورد مطالعه نمي‌دانند كه در چه گروهي‬
‫(مداخله‪-‬شاهد) قرار دارند‪.‬‬
‫• پژوهشگران (جمع آوری کننده داده ها)‬
‫دوسوكور‌‪ )Double blind( :‬افراد مورد مطالعه و مشاهده‌گرها (پژوهشگران)‬
‫نمي‌دانند چه كس ي در چه گروهي قرار دارد‪.‬‬
‫• تحلیلگر آماری‌‬
‫سه سوكور‌‪ )Triple Blind( :‬افراد مورد مطالعه ‪ ،‬مشاهده‌گرها و تحليل‌گران هيچ‬
‫كدام اطالعي از افراد واقع شده در گروههاي مورد مطالعه و شاهد را ندارند‪.‬‬
‫‪ :)Accuracy( Validity ‬درجه انطباق نتایج یک آزمون با‬
‫واقعیت (اعتبار‪،‬صحت‪،‬درستی‪،‬روایی)‬
‫‪ : )Precision( Reliability ‬میزان ثبات نتایج در تکرار‬
‫آزمون (اعتماد‪ ،‬دقت‪ ،‬تکرارپذیری‪ ،‬پایایی)‬