Transcript บทที่ 3
หลักจริยธรรมการทาวิจยั ในคน รายวิชา: จริยธรรมวิชาชีพ และกฎหมาย สาธารณสุข (Ethics and Law in Public Health) รหัสวิชา: 474602 NPRU การทาวิจย ั ในคน คืออะไร - กระบวนการศึ กษาทีเ่ ป็ นระบบ มีไว้ทาไม - เพือ ่ ให้ไดมาซึ าน ง่ ความรูทางด ้ ้ ้ สุขภาพ หรือวิทยาศาสตรการแพทย ์ ์ (ให้ หมายความรวมถึงการศึ กษาทางสั งคมศาสตร ์ พฤติกรรมศาสตร ์ และมนุ ษยศาสตร ์ ที่ เกีย ่ วกับสุขภาพ) โดยกระทาตอ ่ อจิตใจของอาสาสมัคร – รางกายหรื ่ – เซลลส ์ ่ วนประกอบของเซลล ์ – วัสดุส่ิ งส่งตรวจ เนื้อเยือ ่ น้าคัดหลัง่ สารพันธุกรรม ทีม ่ า: คูมื จย ั ของหน่วยงาน ่ อการประเมินผลขอเสนอการวิ ้ ภาครัฐย ทีเ่ น สนอของบประมาณ าปี งบประมาณ พ.ศ. – เวชระเบี หรือขอมูลประจ ดานสุ ขภาพของ NPRU บรรเทาความ ส่งเสริม ทุกขทรมาน ์ ความกาวหน า ้ ้ จากการ ทางวิชาการ เจ็บป่วย ทาไมตองทาวิจย ั ้ เข าใจพฤติ ก รรม ้ ในคนของคนและสิ่ งที่ ขจัดความไมรู่ ้ และสรางองค ้ ์ ความรูใหม ้ ่ เกีย ่ วของกั บคน ้ นาไปสู่การพัฒนา สาธารณสุขให้ดี ขึน ้ ม.เทคโนโลยีสุรนารี ทาไมตอง สถาบันวิจย ั และพัฒนา มีการทาวิจย ั ในคน ้ NPRU อะไรบางที เ่ ป็นการ ้ วิจย ั ในคน นิก (Clinical trial ) การวิจย ั ทางดานคลิ ้ • ค้นคว้า หรือยืนยันผลทางคลินิก ผลทางเภสั ชวิทยา และ/ หรือ ผลทางเภสั ชพลศาสตร ์ ทีใ่ ช้ในการวิจย ั และ/หรือ เพือ ่ ค้นหาอาการทีไ่ มพึ ่ งประสงค ์ การดูดซึม กระจายตัว การขัจบย างกายของผลิ ตภั ณฑ ์ ่ ทางชีวเวชศาสตร ่ การวิ ั ถายออกจากร (biomedical ์ research) • การวิจย ั ทีเ่ กีย ่ วของการทดลองทางการแพทย และทางชี วเวช ้ ์ ศาสตร ์ การทาวิจย ั ทางสั งคมศาสตร ์ (social science research) • การวิจย ั ทีเ่ กีย ่ วของกั บพฤติกรรมมนุษย ์ สั งคมศาสตร ์ ้ จิตวิทยา และ เศรษฐศาสตร ์ การวิจย ั ทางระบาดวิทยา (epidemiological research) • การวิจย ั ครอบคลุมทัง้ การศึ กษาทีจ ่ ะตองกระท าตอผู ้ ่ ้ป่วย โดยตรงและการศึ กษาวิจย ั จากขอมู ้ ลส่วนบุคคลของผู้ป่วยและ อาสาสมัคร NPRU องคประกอบในการท าวิจย ั ์ 1.เนื้อหาความรู้ ( Content ) 2.วิธก ี ารวิจย ั ( Design + Metho 3.การบริหารงานวิจย ั ( Managemen 4.จริยธรรม ( Ethics ) จริยธรรมการวิจย ั ในคน คื อ อ ะ ไ ร - ก ติ ก า ก ฎ เ ก ณ ฑ ์ ระเบียบปฏิบต ั ิ มีไ ว้ ท าไม – เพือ ่ เป็ นแนวทางแก่ ผู้ เกี่ย วข้ องทุ ก ฝ่ ายให้ ท ากิจ กรรมที่จ ะ เป็ นประโยชนแก ั ) โดยผู้ ์ ส ่ ่ วนรวม (วิจย ที่ม ีค วามเสี่ ยงจะได้ รับ การพิท ก ั ษ์สิ ทธิ และสวัสดิภาพ ทาอยางไรจึ งจะมี “จริยธรรม” – ทุก ่ ฝ่ ายจะต้ องมี ค วามรับ ผิ ด ชอบและท า หน้าทีข ่ องตนเองอยางถู กต้อง ด้วยใจ ่ NPRU นักศึ กษาคิดวา่ Hippocrates แตกตาง ่ จากแพทยคนอื น ่ ๆในสมัยนั้น ์ อยางไร? ่ NPRU History of Medical Research Hippocrates (ประมาณ พ.ศ. 83-166) ไดรั ้ บการยกยอง ่ เป็ น " บิดาแหงการแพทย ตะวั นตก " ่ ์ และต้นตอของ " คาสั ตยสาบานฮิ ปพอคราทีส " (Hippocrates ์ oath) ในจรรยาบรรณแพทย ์ ทีม ่ า: www.th.wikipedia.org/wiki/ฮิNPRU ปพอค Edward Jenner (1789) Vaccine Smallpox Claude Bernard (1865)Maxim Ethical Louis Pasteur Rabies Vaccine (1885) Walter Reed Yellow (1900) Fever Pre World War II NPRU ตัวอยางงานวิ จย ั ทีไ่ มเป็ ่ ่ นไปตาม . During World War II Nazi Experiments กระทาตอนั กกันของตัวเอง ่ กโทษในคายกั ่ ซึง่ มีหลายการทดลอง History of research Ethics - สานักงานคณะกรรมการจริยธรรมการวิจย ั ในมนุ ษย ์ ม ข . http://eckku.kku.ac.th/wpNPRU Experiments on twins Freezing experiments Bone, muscle, and nerve transplantation experiments Head injury NPRU Nazi Medical Experiments Sea water experiment – subjects deprived of food and given chemically treated water. Epidemic jaundice experiment – subjects infected with jaundice. Sterilization of subjects by means of x ray, surgery and drugs Spotted fever (typhus) germs infected healthy subjects to develop History vaccine of research Ethics - สานักงานคณะกรรมการจริยธรรมการวิจย ั ในมนุ ษย ์ ม ข . http://eckku.kku.ac.th/wpNPRU Nazi Medical Experiments Poison mixed with food or subjects shot with poison bullets to investigate effects of various poisons. Incendiary bomb experiments – Burns inflicted on subjects by using phosporous from bombs then treated with various drug preparations. History of research Ethics - สานักงานคณะกรรมการจริยธรรมการวิจย ั ในมนุ ษย ์ ม ข . http://eckku.kku.ac.th/wpNPRU Jewish Chronic Disease Hospital Studies • ค.ศ. 1960 ทดลองในผู้ ป่ วยเรื้อ รัง ส่ วน ใหญ่ เป็ นผู้ ป่ วยโรค สมองเสื่ อม ในรพ . Jewish เมืองนิวยอรก ์ • การฉี ด เซลล มะเร็ ง ตับ เข้ าสู่ หลอดเลือ ดของ ์ ผู้ป่วยเหลานี ่ ้ • ไม่ได้ให้ ข้อมูล แก่ผู้ป่ วยว่าจะทาอะไร และ ไมได นยอมกอนการทดลอง ่ ขอความยิ ้ ่ สั ญ ญา สุ ข พณิช นัน ท .์ เหตุ ก ารณ ที ั ในคน. ์ ่น าไปสู่หลัก การของจริย ธรรมการวิจ ย เ ว ช บั น ทึ ก ศิ ริ ร า ช จ ริ ย ธ ร ร ม ใ น ท า ง ก า ร แ พ ท ย ์ แ ล ะ วิ จั ย , 2 5 5 1 .NPRU ( Tuskegee study of untreated syphilis การทดลองโรคซิฟิลิสในคนผิวสี ทป ี่ ลอยให ่ ้ ผู้ป่วยตายลง ช้า ๆ โดยไมรั ่ สั งเกตการพัฒนาของโรคแต่ ่ กษา เพือ ละระยะ แม้ตอมาจะมี ยา penicillin รักษาโรคนี้ไดแล ่ ้ วก็ ้ ตาม เกิด ขึ้น ในช่ วงระหว่ างปี 2475-2515 ที่เ มือ งทัส เคจี (Tuskegee) ในรัฐอลาบามา สหรัฐฯ ซึง่ เป็ นเมืองทีม ่ ี ชาวแอฟริกน ั อพยพอาศั ย อยู่มาก ผู้เข้ าร่วมการทดลอง เป็ นชายผิวสี ทง้ั หมด 399 ราย 10 การทดลองสุดโหดไรจริ ้ ยธรรมเทาที ่ เ่ คยทากับมนุ ษย ์ http://hilight.kapook.com/view/107292 NPRU การทดลองวิปริตยูนิต 731 (Unit 731) ก า ร ท ด ล อ ง ข อ ง ญี่ ปุ่ น เกิด ขึ้น ระหว่างช่ วงสงคราม จี น - ญี่ ปุ่ น ค รั้ ง ที่ 2 ( ปี 2480–2488) ผ่าตัด เหยื่อ เป็ น ๆ (มีส ตรี ซึ่ ง ก า ลั ง ตั้ ง ค ร ร ภ ์ ร ว ม อ ยู่ ด้วย), การตัดอวัยวะนักโทษ แลวน บ ้ ามาตอติ ่ ดใหมโดยสลั ่ ต า แ ห น่ ง , จั บ ร่ า ง ก า ย บางส่วนไปแช่เย็นแล้วนามา ท าให้ อบอุ่นใหม่เพื่อ สั งเกต การตอบสนองของกล้ามเนื้อ ฯลฯ NPRU การพิจารณาคดี Nuremberg ค . ศ . 1 9 4 7 ห ลั ง ส ง ค ร า ม โ ล ก ค รั้ ง ที่ 2 มี ก า ร สอบสวนอาชญากรสงครามทีเ่ มือ ง Nuremberg ประเทศเยอรมัน พบวา่ มีการทดลองโดยใช้นักโทษสงครามเป็ นผู้ ถูก วิจ ย ั อย่างทารุ ณ โดยไม่ได้รับ ความยิน ยอมและ ชี้แ จงวิธ ีก ารทดลองก่ อน ทั้ง ยัง ไม่ สามารถร้ อง ขอให้หยุดทดลองได้ NPRU การพิจารณาคดี Nuremberg จากเหตุ ก ารณ ์ ดัง กล่ าวจึ ง มี ก าร ก าหนดขอบเขตของการวิจ ัย ใน ค น เ ป็ น ค รั้ ง แ ร ก เ รี ย ก ว่ า “Nuremberg code” ประกอบดวย ้ สาระ 10 ประการ ประเด็ น ส าคัญ การยิน ยอมโดย สมัค รใจของอาสาสมัค รในการ วิ จ ัย หรื อ นั ก วิ จ ัย ต้ องค านึ ง ถึ ง ค ว า ม เ สี่ ย ง ที่ อ า จ เ กิ ด ขึ ้ น กั บ กฎนูเรมเบิรก ์ (Nuremberg code 1947), สถาบันพัฒนาการคุมครอง ้ การวิจย ั ในมนุ ์ http://www.ihrp.or.th/publication/books อ ษายส า ส มั ค ร ต อ ง ไ ม ม า ก เ มื่ อ NPRU หลักจริยธรรมการวิจัย - 1947 - 1964 - 1979 - 1993 - 2000 Nuremberg code Declaration of Helsinki Belmont report CIOMS ethical guideline ICH GCP Research Ethics Milestones Trigger Events Ethics Milestones 1 *The Nazi Experiments 1946 Nuremberg Code 1947 Jewish Chronic Disease Hospital 1960 The Thalidomide Study 1961 Amendments to the FDA Act 1962 *Milgram Study 1963 Declaration of Helsinki 1964 Willowbrook 1972 *From “Protecting Study Volunteers in Research” Dunn & Chadwick 2 Research Ethics Milestones Trigger Events *The Beecher Article 1966 Ethics Milestones US Federal Regulations 3 *The Syphilis Study Expose The Belmont Report 1979 Consolidated HHS/FDA Regulations 1981 4 CIOMS Guidelines 1982 ICH GCP 5 National BioEthics Advisory Committee Declaration of Helsinki (196 ปฏิญญาเฮลซิงกิเป็ นคาประกาศของแพทย การประชุม ปี สมาคมโลก ครัง้ ที่ 18 29 41 48 ค.ศ. 196 4 197 5 198 9 199 6 ประเทศ เมืองเฮลซิงกิ ประเทศ ฟิ นแลนด ์ นครโตเกียว ประเทศญีป ่ ่น ุ ประเทศฮ่องกง เมืองซอมเมอรเซ็ ์ ต เวสต ์ ประเทศแอฟริกาใต้ NPRU Declaration of Helsinki (196 ส าหรับ ประเทศไทย แพทยสภาได้ ย อ ม รั บ ป ฏิ ญ ญ า เ ฮ ล ซิ ง กิ ว่ า ด้ ว ย จริย ธรรมแห่ งวิช าชี พ เวชกรรม ใน หมวดวาด ษย ์ ่ วยการทดลองในมนุ ้ มีทง้ั หมด 3 ส่วน คือ ก) บทนา (10 ข้อ) ข) หลัก การพื้น ฐานส าหรับ ทุ ก การ ศึ กษาวิจ ัย ทางการแพทย ์ (20 ข้อ) ค) ห ลั ก ก า ร เ พิ่ ม เ ติ ม ส า ห รั บ ก า ร NPRU แนวทางสากลสาหรับการศึ กษาวิจย ั ทางชีว การแพทยที ่ วของกั บคน ์ เ่ กีย ้ CIOMS international ethical guideline The Council for International Organizations of Medical Sciences (CIOMS) is an international, nongovernmental, non-profit organization established jointly by WHO and UNESCO in 1949. provides guidance for the proper application of the principles of the Declaration of Helsinki and focuses in developing countries. NPRU International Conference on Harmonization’s Good Clinical Practice Guideline; ICH GCP การปฏิบต ั ต ิ าม ICH GCP เป็ นการ รับประกันวา่ 1.สิ ทธิ ความปลอดภัย และความ เป็ นอยูที ่ ี ของอาสาสมัคร ไดรั ่ ด ้ บ การคุมครอง ้ 2.ผลการวิจย ั ทางคลินิกเชือ ่ ถือได้ มี ทั้ ง ห ม ด 8 บท ถื อ เ ป็ น มาตรฐานสากลในการท า clinical NPRU นอกจากค าประกาศเฮลซิง กิแ ล้ ว ยัง มีก าร จัด ท ากฎเกณฑ จริ ั ในคนอีก ์ ย ธรรมการวิจ ย หลายฉบับ เช่น – รายงานเบลมอนต ์ คุ้มครองอาสาสมัครในการ วิจย ั ของประเทศสหรัฐฯ ปี ค.ศ. 1979 – แ น ว ท า ง ส า ก ล ส า ห รั บ ก า ร ศึ ก ษ า วิ จั ย ชี ว การแพทย ์เกี่ ย วกับ คน ปี ค.ศ. 1993 และ 1962 โดยสภาองคการสากลด ้านวิทยาสาสตร ์ ์ การแพทย สาหรั บประเทศไทย สถาบันศึ กษาของรัฐ 9 แหง่ ์ –ที่มแีคนณะแพทยศาสตร ว ท า ง ป ฏิ บ ั ต ิ ท า งและกระทรวงสาธารณสุ ง ์ วิ จ ั ย ที่ ด ี ท า ง ค ลิ นิ ก ข อข ร่ วมจั องคด การอนามั ยโลก ย ธรรมการวิจ ัย ในคนใน ์ ตั้ง “ชมรมจริ ประเทศไทย (Forum for Ethical Review Committees in Thailand: FERCIT)” สมทรง ณ นคร, วีระชัย โควสุวรรณ. หลักเกณฑสากลของจริ ยธรรม NPRU ์ แนวทาง กฎระเบียบจริยธรรมวิจย ั จรรยาบรรณนักวิจย ั พ.ศ. 2541 คาประกาศสิ ทธิผ้ป ู ่ วย พ.ศ. 2541 ขอบั ้ งคับแพทยสภา พ.ศ. 2549 พ.ศ. 2550 พรบ. สุขภาพแหงชาติ ่ พรบ. สุขภาพจิต พ.ศ. 2551 (5 (2 ศึ กษาค้นคว้าดวย ้ ตนเอง 1. ใ ห นั ก ศึ ก ษ า ศึ ก ษ า แ น ว ท า ง ้ กฎระเบีย บจริย ธรรมวิจ ย ั ในประเทศ ไทย จากสไลดก ้ านี้ แล้วดึงข้อ ่ ์ อนหน ทีเ่ กีย ่ วข้องกับจริย ธรรมการวิจ ย ั ในคน ออกมา 2. เขียนลงในกระดาษรายงานด้วยลายมือ ที่เ รีย บร้ อย และต้ องใส่ บรรณานุ ก รม การเขียนเอกสารอ้างอิงแบบแวนคูเวอร ์ (Vancouver Style) หลักการทางจริยธรรมของ การวิจย ั ในคน ห ลั ก จ ริ ย ธ ร ร ม ก า ร วิ จ ั ย ใ น ค น ที่ ใ ช้ กั น แพรหลาย เนื่องจากมีความกระชับ จดจา ่ ได้ ง่ าย แต่ มี ค วามหมายกว้ างขวาง ที่ ครอบคลุ ม การวิ จ ั ย ในคน ไม่ ว่ าจะเป็ น biomedical science หรือ social The Belmont Report science research คือ 1.หลักความ เคารพใน บุคคล (Respect for person) 2. หลัก คุณประโยชน์ ไมก ่ ่ อ อันตราย (Beneficenc 3. หลักความ ยุตธ ิ รรม (Justice) NPRU 1. หลักความเคารพในบุคคล ง. การ ข.(Respect การเคารพในfor person) ค. การ เคารพใน ก. การ การให้ความ เคารพใน ความเป็ น เคารพใน ยินยอมเขาร ้ วม ่ ศั กดิศ์ รีของ ส่วนตัว ศั กดิศ์ รี การวิจย ั โดย กลุม ่ และรักษา ความเป็ น บอกกลาวข อมู ่ ้ ล เปราะบาง ความลับ มนุ ษย ์ อยางเพี ย งพอ ่ และออนแอ ่ ิ ระใน (respect (respect และมีอส (respect การตั ด สิ น ใจ for privacy for for human (free and and vulnerable dignity) informed confidential persons) consent) ity) NPRU NPRU 2. หลักคุณประโยชน์ ไมก ่ ออั ่ นตราย (Beneficence, Non-Maleficence) ก. การประเมิน ความสมดุล ระหวางเสี ่ ยง ่ และ คุณประโยชน์ (balancing risks and benefits) ข. การลด อันตรายให้ น้อยทีส ่ ุด (minimizing harm) ค. การสราง ้ ประโยชนให ์ ้ สูงสุด (maximizing benefit) NPRU 3. หลักยุตธิ รรม (Justice) หลักยุตธิ รรมหมายรวมทัง้ ความเทีย ่ งธรรม (fairness) และความเสมอภาค (equity) NPRU รวมด วยช วยกั น คิ ด ่ ้ ่ 1. ให้นักศึ กษาแบงกลุ ม ่ ่ 6 กลุม ่ 2. วางแผนปรึกษากันในกลุม ่ และสรุป หลักจริยธรรมวิจย ั ทัว่ ไปของ The Belmont Report 3 ประการ 3. เขียนสรุปลงในกระดาษทีแ ่ จกให้ เขาใจง าย ประกอบการนาเสนอ ้ ่ NPRU 1.หลักความ เคารพใน บุคคล (Respect for person) 2. หลัก คุณประโยชน์ ไมก ่ ่ อ อันตราย (Beneficenc e) เอกสารการให้ขอมู ้ ล และ อธิบายกระบวนการวิธวี จ ิ ย ั ความเสี่ ยง ประโยชน์ และ สิ่ งจาเป็ นทีอ ่ าสาสมัครควร ทราบเพือ ่ ประกอบการ ตัดสิ นใจ 3. หลักความ ยุตธ ิ รรม (Justice) การคัดเลือกผู้เขาร ้ วมการ ่ วิจย ั เอกสารแสดงการให้ความ ยินยอมดวยความสมั ครใจ ้ (Informed consent) NPRU NPRU