Transcript แผนที่ 8 เมโสโปเตเมีย

ภาพที่ 1
ภาพที่ 2
อารยธรรมเมโสโป
เตเมีย
ที่ตงั ้ ทางภูมิศาสตร์
ค าว่ า Mesopotamia มาจาก
ค าว่ า meso=ระหว่ าง กับ ค าว่ า
potamus= แ ม่ น้ า ร ว ม กั น แ ล้ ว มี
ความหมายว่ า ดิ น แดนระหว่ าง
แ ม่ น้ า
คื อ แ ม่ น้ า ไ ท ก ริ ส
( Tigris) ซึ่ ง มี ต้ น ก า เ นิ ด ม า จ า ก
เทือกเขาซากรอสในอิหราน
และยู
่
เฟรติส (Euphrates) ซึ่ง มีต นก าเนิ ด
บริเ วณที่ เ ป็ นรู ป วงโค้ งที่ อ ยู่ ระหว่ าง
ทะเลเมดิเ ตอร เรเนี
ย น กับ อ่าวเปอรเซี ย
์
นักประวัตศ
ิ าสตร ์ บางคนได้เรียกบริเวณ
นี้วา่ ทีร่ าบพระจันทรเสี
์ ้ ยวอันอุดม
บริเ วณตอนล่างของลุ่มแม่น้ า ไทกริส
แ ล ะ ยู เ ฟ ร ติ ส เ รี ย ก ว่ า บ า บิ โ ล เ นี ย
( Babylonia) เ ป็ น เ ข ต ติ ด ต่ อ กั บ อ่ า ว
เปอร เซี
์ ย เป็ นดิน แดนทีเ่ กิด จากการทับ
ถมของดิน ที่น้ า พามาทับ ถมบริเ วณปาก
แม่น้ าทัง้ สอง ทาให้มีความอุดมสมบูรณ ์
ทาให้ดินบริเวณปากแมน
่ ้างอกไปทุกปี
ทะเลดา
คาบสมุทรอ
นาโตเลีย
เทือกเขา
คอเคซัส
ทิศ
เหนือ
ทะเลแค
สเปี ยน
ทิศ
ตะวันออก
เทือกเขาซาก
รอส
ทีร่ าบสูง
อิหราน
่
ทิศตะวันตกเฉี ยง
ใต้
คาบสมุทร
อาหรับ
ทะเลอาหรับ
ทะเลแดง
ทีร่ าบซีเรีย
ทิศตะวันตก
การตัง้ ถิ่นฐานของชนเผา่
1. ชาวสุเมเรียน (Sumerians) เป็ นชนเผาแรกที
่
่
เขามาตั
ถิน
่ งๆ
ฐานในเมโสโปเตเมี
ยโดยเปลีย
่ นจาก
ในเมโสโปเตเมี
ย
้ ตง้ ่ า
หมูบานโลงมาเป็ นเมืองมีกาแพง บริเวณทางตอนใต
่ ้
่
้
ของบาบิโลเนียติดตอกั
เซี
่ บอาวเปอร
่
์ ย เรียกวา่ ซู
เมอร ์ (Sumer) ผูน
าทีย
่ ง่ิ ใหญที
ส
่ ุด คือ ซารกอนม
้
่
์
2. ชาวแอคคัด (Akkad) เป็ นพวกเรร่ อนเผ
าเซมิ
ตก
ิ
่
่
หาราช
(Sargon
the เGreat)
ทีต
่ ง้ั ถิน
่ ฐานอยู
บริเวณซี
รียและทะเลทรายอาหรับ ได
่
้
เข้ามารุกรานยึดครองพืน
้ ทีท
่ างตะวันออกเฉี ยงเหนือของ
เมโสโปเตเมีย
3. ชาวอมอไรต ์ (Amorite)
เป็ นชนเผาเซเมติ
ก
่
อพยพจากทะเลทรายอาระเบีย เข้ามายึดครองนครรัฐ
ของชาวสุเมเรียนและสถาปนาจักรวรรดิบาบิโลเนี ยขึน
้
โดยมี น ครบาบิ โ ลนเป็ นศู น ย ์กลางการปกครอง มี
4. ชาวฮิ ต ไทต ์ (Hittite)
เป็ นชนเผ่าอินโด
ยู โ รเปี ยนที่ต ้ัง ถิ่น ฐานทางตอนใต้ รัส เซี ย ได้
อพยพขยายตัว มาตามแม่น้ า ยู เ ฟรตีส และเข้ า
โจมตีท างเหนื อ ของซีเ รีย และปล้ นสะดมกรุ ง บา
บิโลเนีย พวกฮิ ตไทตมี
์ ความสามารถในการรบ
มาก เป็ นชนเผาแรกที
น
่ าเหล็กมาใช้ ในการทา
่
อาวุ ธ รู้ จัก ใช้ ม้ า รถเทีย มม้ า ท าให้ กองทัพ
5.
ชาวอั
สซีเรียน
(Assyrian)
เป็ นชนเผาเซเมติ
่
เขมแข็
ง
และเคลื
อ
่
นที
ไ
่
ด
รวดเร็
ว
้
้
กอยู่ทางตอนเหนื อ ของบริเ วณ เมโสโปเตเมีย
มี ค วามสามารถในการรบ สามารถรวบรวม
ดินแดนทัง้ หมดของเมโสโปเตเมีย เรียกไดว
้ ายึ
่ ด
ครองดิน แดนในบริเ วณพระจัน ทร เสี
์ ้ ยวอัน อุ ด ม
สมบูรณ ์
มีศูนยกลางการปกครองที
เ่ มืองนิเ น
์
14
6. ชาวคาลเดียน (Chaldean)
เป็ นชนเผ่าเซเมติกที่
อพยพมาจากเขตทะเลทรายเข้ ามา ตั้ง ถิ่ น ฐานทาง
ตะวัน ออกเฉี ยงใต้ ของลุ่ มแม่ น้ า ไทกริ ส และยู เ ฟรตี ส
สามารถโค่ นล้ มจัก รวรรดิอ ัส ซี เ รีย ส าเร็ จ และสถาปนา
จั ก ร ว ร ร ดิ แ ค ล เ ดี ย น ห รื อ บ า บิ โ ล เ นี ย ใ ห ม่ ( New
Babylonia) โดยมีกรุงบาบิโลนเป็ นศูนยกลางการปกครอง
์ นโด –
7. ชาวเปอรเซี
ย
(Persia)
เป็
นชนเผ
าอิ
่รทีเ่ จริญรุงเรืองใน
อาณาจักรบาบิ์ โลเนียใหมเป็
นอาณาจั
ก
่
่
ยูโรเปี ยน อพยพมาจากทางเหนื
อของเทือกเขาคอเคซั
ส
สมัยพระเจ้าเนบูคด
ั เนซซาร ์ (Nebuchadnezzar)
และตัง้ ถิน
่ ฐานยอยูในประเทศอิ
หรานในปั
จจุบน
ั
่
่
8. ชาวฟิ นี เซียน เป็ นชื่อทีช
่ าวกรีก ใช้เรียกพวกแคนา
ไนต ์ (Cananite) ทีอ
่ าศั ยอยูชายฝั
่ งทะเลเมดิเตอรเรเนี
ยน
่
์
ในซีเรียน (ปัจจุบน
ั คือ เลบานอน) มีความสามารถทาง
การค
า
การเดิ
น
เรื
อ
สร
างเรื
อ
เดิ
น
สมุ
ท
ร
อาณาจั
ก
รคาร
้
้
9. ชาวฮิบรู (Hebrew) หรือยิว (Jew) เป็ นชนเผาเซมิ
ตก
ิ ์
่
เทจ
ทีเ่ รร่ อนอยู
ในดิ
นแดนตางๆ
กอนที
จ
่ ะเข้ามาตัง้ ดินแดนที่
่
่
่
่
คานาอัน หรือปาเลสไตนในปั
จจุบน
ั มีกษัตริยที
่ ง่ิ ใหญ่
์
์ ย
คือ กษัตริยเดวิ
์ ด และกษัตริยโซโลมอน
์
ด้านการเมือง
ปกครอง
ด้านการเมือง
ปกครอง (ต่อ)
ภายใตพวกสุ
เมเรียน ปกครองแบบนครรัฐ
้
โดยปาเตซี (patesis) คือ หัว หน้ ารัฐ รวม
ตัว เอง มีห น้ าที่ท างศาสนา กองทัพ และ
เศรษฐกิจ
พระองคเป็
์ นหัวหน้าพระ เป็ นแม่
ทัพ ของทัพ และเป็ นผู้ สั่ งการในด้ านการ
ควบคุมน้า
ป ร ะ ม า ณ 2000 ปี ก่ อ น
ชาวบาบิโ ลเนี ย นได้ เลิก การ
คริสตกาล ดันจิ (Dungi) ไดรวมดิ
นแดนและ
้
ปกครองตนเองของท้ องถิ่น กษัต ริย กลายมา
์
สถาปนาตนเองเป็ นผูปกครองแต
ผู
เดี
ย
ว
้
่
้
เป็ นผู้ มีอ านาจสู ง สุ ด กษั ต ริย จั
์ ด การเรื่อ งเก็ บ
ภาษี เลื อ กคนเพื่ อ มารั บ ใช้ กองทั พ และ
ประมวลกฎหมายพระเจ้าฮั มบูราบี
ทีส
่ ่ วนยอดของจารึกเป็ นภาพสลักนูนตา่
แสดงภาพวาพระเจ
่
้ บกฎหมายนี้
้าฮั มมูราบี ไดรั
จากเทพเจ้า มีลก
ั ษณะเดน
่ คือ
1. กฎหมายอยูบนพื
น
้ ฐานของหลักการแก้
่
แค2
กฎหมายได้ มีก ารจ าแนกประเภท
้น.
อาชญากรรมโดยเจตนาและอาชญากรรมโดย
าง
ไมเจตนา
่
่
่3. กฎหมายยอมรับในความแตกตางระหว
ชนชัน
้ และมีบทลงโทษแตกตางกั
น
่
4. กฎหมาย ได้นามาใช้เป็ นระเบียบสั ง คม
ภรรยาทีซ
่ ื่อสั ต ยกฎหมายยอมให
์
้ หย่าขาดจาก
สามีท ี่ท ารุ ณ โหดร้ ายได้ และพ่อแม่ของฝ่ าย
หญิงมีสิทธิเรียกร้องคาเสี
ภรรยาที่
่ ยหายได้
5. กฎหมายยอมรั
บ
การไต
สวนจากการ
นอกใจ
ไมซื
อ
่
สั
ต
ย
ต
อสามี
จ
ะถู
ก
ถวงน
้า หญิง
่
่
์ ่
่
ก
โยนน
า
ในที
่
ก กล่าวหาจะถู
พิ
ูจ น้จะถู
น
า
ลึ
ก
้
้
ทีค
่ สบชู
กลงโทษอย
างทารุ
ณ
์ ผู้ ถู
่
ถ้าเขาจมก็จะเป็ นผู้มี ความผิด
ถ้าเขาวาย
่
น้าเข้าฝั่งได้ ก็จะเป็ นผู้บริสุทธิ ์
ด้านการเมือง
ปกครอง (ต่อ)
ชาวอัสสิ เรียนทัง้ หมดเป็ นนักรบ และการ
ขยายดิน แดนไปยัง ดิน แดนไกล ๆ กองทัพ
เป็ นหน่ วยส าคัญ ที่ สุ ด ของรัฐ แม่ ทัพ เป็ นผู้
รา่ รวยทีส
่ ุดและมีอานาจทีส
่ ุดในราชอาณาจักร
ด้านเศรษฐกิจ
ด้านเศรษฐกิจ
(ต่อ)
ชาวสุเมเรียนได้เปลีย
่ นแปลงใน
ด้ า น ก า ร เ ก ษ ต ร แ ล ะ ก า ร ค ว บ คุ ม น้ า ไ ด้ ดี
ที่ด น
ิ เพาะปลูก โดยทาส พืช หลัก คือ ข้ าว
สาลี ข้ าวบาร เลย
์
์ หอมหัว ใหญ่ ถั่ว และ
อินผาลัม
ชาวสุเมเรียนรู้การใช้ไถพรวนดิน
สั ตวเลี
้ งทีเ่ ป็ นหลัก คือ แกะและวัว
์ ย
การพาณิ ช ย ์และการค้ าได้
ขยายตัวออกไป มีการเชือ
่ มโยงทางการค้ากับ
ประเทศทีอ
่ ยูรอบ
ๆ มีการทาสั ญญาด้วยการ
่
เขียนและมีพยาน ใบส่งของ ใบรับเงิน และ
ชาวบาบิโ ลเนี ย ท าการค้ าอย่ างมี ก ฎการ
ปฏิบ ต
ั ิก ารค้ า ธนาคาร และ อุ ต สาหกรรม
เป็ นเรือ
่ งทีอ
่ ยูภายใต
ถ้าการ
่
้กฎหมายของรัฐ
ติด ต่ อกัน โดยไม่ มี สั ญญาและพยานจะมี ก าร
ลงโทษ
มี ก ฎ ห ม า ย ล ง โ ท ษ ผู้ ล ะ เ ล ย ก า ร
เพาะปลูก และการอ านวยด้านการควบคุ ม น้ า
ช า ว อั ส สิ เ รี ย น ไ ม่ ส น ใ จ เ รื่ อ ง ก า ร ค้ า
เกษตรกรทั้ง หมดต้ องจ่ าย 2 ใน 3 ของ
แตยอม
หลั
กไดมาจากสงคราม
เพราะวารายได
่
้
้
่
ผลผลิตให้กับรัฐ
ให้ ชาวต่ างประเทศเข้ ามาท ากิ จ กรรมด้ าน
พาณิชยได
์ ้ การเกษตรยังคงเป็ นอาชีพหลัก
ด้านสังคม
สั งคมเมโสโปเตเมี ย แบ่ งช่ องกว้ างมาก
ระหว่างคนรวยกับ คนจน คนรวยเป็ นเจ้ าของ
ทีด
่ น
ิ และครองต าแหน่งสูง ในทางทหารและการ
บริหารรัฐ
ทาสติดทีด
่ น
ิ และทาสเป็ นผู้ทางาน
ให้ การค้ าและการพาณิ ช ย ์ได้ พัฒ นาขึ้ น แต่
ไมได
น
้ กลางขึน
้ มา
่ สร
้ างชนชั
้
ตามกฎหมายที่ด ิน ยอมรับ อยู่ 3 ชนชั้น
คื อ ขุ น น า ง ส า มั ญ ช น แ ล ะ ท า ส
สถานภาพดัง กล่าว มีการประยุก ต ใช
์ ้ กฎหมาย
กับ คนเหล่ านี้ ได้ แสดงให้ เห็ นสิ ทธิแ ละสิ ทธิ
30
31
ชาวอัสสิ เรียนยังคงรักษาการลงโทษทีร่ ุน แรง
โหดร้ ายทารุ ณ ที่ สุ ด ส าหรับ อาชญากรรมสั งคม
เช่ น การท าแท้ งและพฤติก รรมที่ ผ ิด ธรรมชาติ
และกดขี่ส ตรีอ ย่างสิ้ นเชิง ชายอัส สิ เ รีย นคนหนึ่ ง
สามารถแต่งงานได้กับ สตรีห ลายคน และหย่าได้
เมื่อ ฝ่ ายชายต้ องการ
ภรรยาถูก จ ากัด ขอบเขต
ให้ อยู่ในบ้าน และห้ ามปรากฏตัว ต่อสาธารณชน
โดยปราศจากผ้าคลุมหน้า
ด้านศาสนา
ศาสนาของเมโสโปเตเมีย มีลก
ั ษณะเดนจาก
่
องคประกอบ
2 ประการ คือ
์
1. เชือ
่ ในเวทยมนต
และสิ
่ งทีเ่ หนือธรรมชาติ
์
์
2. ไมมี
ั นคติเกีย
่ วกับชีวต
ิ หลังตาย
่ ทศ
ชาวสุเมเรียนมีเทพจานวนหนึ่ง เทพ
เหลานี
่ ้เป็ นตัวแทนของอานาจธรรมชาติและแสดง
ลักษณะ เป็ นบุคคลจากองคประกอบของมนุ
ษย ์
์
ชามาซ (Shamash) คือ สุรย
ิ เทพ
เอนลิล (Enlil)
คือ จ้าวแห่งฝน
และลม
ด้านศาสนา (ต่อ)
เทพเหล่านี้ แ ละเทพอื่น ๆ เป็ นทั้ง ฝ่ ายดี
และฝ่ายชั่ว ตัวอยางเช
ิ เทพให้ความอบอุนและ
่
่ น สุรย
่
แสงสวางในด
านหนึ
่ ง แตอี
่ งเผาดินและทาให้
่
้
่ กดานหนึ
้
พืชเหี่ยวเฉา เทพทีน
่ ่ ากลัวทีส
่ ุดในบรรดาเทพทัง้ หมด
คือ เนอกัล ป์ (Nergal) เชื่ อ กัน ว่าผู้ ต้ นเหตุ ข องโรค
ระบาด
เทพเหล่านี้ บ างองค ถู
์ ก ชาวบาบิโลเนี ย นมองข้ าม
แต*****
่ งการนั
บถือบเทพยั
งไม่เปลี
ย
่ นแปลง โดยมาร
ดุ
ค
่เรือ
์
ชาวสุ
เ
ม
าหลายองค
การนั
ถือ พระเจ
์
้
(Marduk) ถือ ว่าอยู่ในต าแหน่ งสู ง สุ ด ของเทพของบา
เรียน และกษัตริยเป็
นผูได
รั
บมอบหมายจากเทพ
์
้
้
บิโลเนียน
เจ้าให้มาปกคลองโลกมนุ ษย ์ ความเชือ
่ ดังกลาว
่
ถ่ายทอดไปยัง ชาวกรีก และโรมัน ในสมัย ต่อมา
ด้านภาษาและ
วรรณกรรม
- ชาวสุเมเรียนเป็ นชนชาติแรกทีค
่ ด
ิ ประดิษฐ ์
ยกวา่ ตัวอักษรคูนิ
อักษร โดยตัวอักษรดังกลาวเรี
่
ฟอรม
่
์ (Cuneiform) หรืออักษรรูปลิม
- มหากาพกิลกาเมซ
เทคโนโลยี และ
ศิลปกรรม
ชาวสุเม
เรี- ยการสร
น างวิหารซิกกูแรต (Ziggurat) บนเนินสูง
้
ทาดวยดิ
นเหนียวตากแห้ง
้
- การแกะสลักตราประจาตัว สาหรับประทับใน
จดหมายซึง่ เขียนบนแผนดิ
่ นเหนียวและการใช้โลหะ
ผสมสาริด ประดิษฐเครื
อ
่ งใช้ตางๆ
์
่
- การพัฒนางานกสิ กรรม เช่น ขุดคลองส่ง
น-้า รูจัสร
างทานบกั
น
้ น้า ฯลฯ 60 ในการแบง
้
ก
การน
าระบบฐานเลข
้
่
เวลาและมุ ม การค านวณหาพืน
้ ที่ข องวงกลม
การหาระยะทาง การคานวณ การคิดมาตรา
ชัง่ - ตวงวั
การนัดบเดือนแบบจันทรคติคอ
ื เดือนหนึ่งมี
อน
29 1/2 วัน ปี หนึ่งมี 12 เดือน แตละเดื
่
งออกเป็
4 สั ปดาห ์ สั ปดาหหนึ
มี 7-8
่ นทึกนการโคจรของดวงดาว
์ น่งามาซึ
-แบ
การบั
่งการ
น
ควัานวณเพื
อ
่ ท านายปรากฏการณ ทางธรรมชาติ
์
ต
างๆ
ทาให
ดวิชอ
าโหราศาสตร
่
์
- การประดิ
ษฐ้เกิ
ล
อเพื
่
ใช้กับ
์ ้
เกวียน และรถศึ ก
การก่อสร้างของชาวสุเมเรียนส่วนใหญ่มัก ท า
ด้วยอิฐ ซึ่ง ท าจากดิน เหนี ย วที่ต ากแห้ ง เรียกว่า
sun-dried brick หรืออิฐตากแห้ง อิฐบางชนิดเป็ น
อิฐเผาหรืออบให้แห้ง เรียกวา่ baked - brick จะ
ทนทานและป้ องกัน ความชื้น ได้ ดีก ว่าอิฐ ตากแห้ ง
ชาวแอคคัดหรืออัค
เศี ยรกษัตริยชาวอั
ค
์
คาเดียน
คาเดียน
เศี ยรบรอนซจาก
์
เมื อ งนิ เ นเวห ์ อายุ
ประมาณจาก 2300
ปี ก่ อน ค.ศ. แสดง
ใ ห้ เ ห็ น เ ป็ น
กษั ต ริ ย ์อั ค คาเดี ย น
เป็ นไปไดว
้ าเป็
่ น นา
ราม ซิ น (NaramSin) สู ง ป ร ะ ม า ณ
20 ซ ม . ข อ ง เ ดิ ม
ชาวอมอไรต ์ หรือ
บาบิโลน
- สื บทอดมรดกทางวัฒนธรรมของซูเมอร ์
- เป็ นศูนยกลางของวั
ฒนธรรมและศาสนา
์
- บาบิโลนกลายเป็ นเมืองใหญที
่ ุดในโลก
่ ส
- กาหนดสราง
ชัว
่ โมงมี 60 นาที
้
- กาหนดสรางปฏิ
ทน
ิ ปี มี 12 เดือน
้
- สร้างตารางสูตรคูณ
- ผู้นาผูยิ
่ ุด กษัตริยฮั์ มมูราบี
้ ง่ ใหญที
่ ส
(Hammurabi)
ชาวฮิตไทต ์
- มีการใช้รถศึ กเทียมม้า
มลา
-แทนรถศึ
ใช้อาวุกธเที
ทย
าด
วยเหล็
ก และมี
้
ชาวอัสซีเรียน
รเริม
่ ใช้ "ประตูโค้ง" (Arch) ซึ่งมีอท
ิ ธิพลตอชาวโรมั
นในสมัยตอม
่
่
ชาวคาลเดียน
หรือบาบิโลน
ใหม่
ประตูอช
ิ ตาร ์
หอคอยบา
เบล
อิซตาร ์ (Ishtar)
อิซ ตารได
์ ้รับการบูชาใน
ฐานะเป็ นเทพีข องบาบิโ ล
เนียนและอัสสิ เรียนและเป็ น
เ ท พี แ ห่ ง ค ว า ม รั ก แ ล ะ
สงคราม
แ ผ น ที่ ข อ ง
ชาวบาบิโ ลน แสดง
ใ ห้ เ ห็ น ถึ ง ค ว า ม รู้
ทางด้ านดาราศาสตร ์
ชาว
เปอร
- เซี
งานสร
์ ย ้ างสรรค ศิ์ ลปวัฒ นธรรมของชาว
เ ป อ ร ์ เ ซี ย เ ป็ น ง า น ด้ า น ส ถ า ปั ต ย ก ร ร ม
ประติม ากรรม เช่ น เสาคอลัม น์ (Column)
และการแกะสลักภาพเหตุก ารณต
์ ่างๆ บนผนัง
อ า ค า ร ซึ่ ง จ ะ มี อิ ท ธิ พ ล ต่ อ ก า ร ส ร้ า ง ส ร ร ค ์
ศิ ล-ปกรรมสมั
ยกรีอ
และโรมั
นาง
สร้างถนนเชื
่ กมดิ
นแดนต
ๆ อมา
่
่ในเวลาต
- การประดิษฐอั
์ กษร
- การใช้ระบบเงินตรา
- การสื่ อสาร การไปรษณีย ์
- มีศาสนาโซโรแอสเตอรเป็
์ นของตนเอง
ชาวฟิ นี
เซียน
ชาวฮิบรู
หรือยิว
สร้างอาณาจักร
อิสราเอล
กิจกรรม “คุณสมบัติ ฉบับ
เมโสโปเตเมีย”
เป็ นพวกเรร่ อนเผ
าเซมิ
ตก
ิ ทีต
่ ง้ั ถิน
่ ฐานอยูบริ
่
่
่ เวณ 2. ชาวแอคค
ซีเรียและทะเลทรายอาหรับ
9. ชาวฮิบรู
ตัง้ ดินแดนทีค
่ านาอัน หรือปาเลสไตนในปั
จจุบน
ั
์
กษัตริยกษั
ตริยโซโลมอน
์
์
่ ฐานในเมโสโป 1. ชาวสุเมเร
เป็ นชนเผาแรกทีเ่ ขามาตัง้ ถิน
้
่
เตเมีย
สถาปนาจักรวรรดิบาบิโลเนีย กษัตริยที
์ ่
ส
าคัญ
คือ พระเจ้าฮั มมูราบี
คนสี
มวง
่
3. ชาวอมอไ
8. ชาวฟิ นีเ
6. ชาวคาล
ไดชื
อ
่
ว
า
บาบิ
โ
ลนใหม
เป็
นผู
สร
างประตู
อ
ซ
ิ
้
่
่
้ ้
ตาร ์
7. ชาวเปอ
มีศาสนาโซโรแอสเตอรเป็
นของตนเอง
การ
์
สื่ อสาร การไปรษณีย ์
5. ชาวอัสซีเ
มีความสามารถในการรบ ศูนยกลางการ
์
ปกครองทีเ่ มืองนิเนเวห ์
4. ชาวฮิตไท
มีการใช้รถศึ กเทียมมาแทนรถศึ
ก
เที
ย
มลา
้
และมีโรงงานผลิตเหล็ก