Transcript บทที่ 9
รายวิชา: จริยธรรมวิชาชีพ และกฎหมาย สาธารณสุข (Ethics and Law in Public Health) รหัสวิชา: 474602 อ. ธนัชพร มุลก ิ ะบุตร NPRU อนามัยสิ่ งแวดลอม ้ หมายถึง ความสั ม พัน ธ ของสิ ่ งแวดล้ อมกับ สุ ข ภาพอนามัย ของ ์ มนุ ษย ์ ซึ่งความสั มพันธของสิ ่ งแวดล้อมมีผลโดยตรง ์ ตอสุ ่ ขภาพอนามัยของมนุ ษย ์ ดังนั้น อนามัยสิ่ งแวดล้อมจึง มีค วามหมายรวมไปถึง ความสมดุ ล ของธรรมชาติท ี่เ กี่ย วข้ องกับ มนุ ษ ย์ และ สิ่ งแวดล้อมในอันทีจ่ ะทาให้มนุ ษย ์ สามารถดารงชีวต ิ อยูอย สุ ข ่ างปกติ ่ NPRU บงานอนามัย กฎหมายเกีย ่ วของกั ้ สิ่ งแวดลอมอย างไร ? ้ ่ กฎเกณฑและข ่ วกับการจัดการความสมดุลของ ้อบังคับเกีย ์ สิ่ งแวดล้ อมต่ างๆ ที่ อ ยู่ รอบตัว มนุ ษย ์ เพื่ อ ให้ มนุ ษย ์มี สุขภาพอนามัยทีป ่ กติสมบูรณ ์ กฎหมายทีเ่ กีย ่ วข้องกับการดาเนินงานด้านสาธารณสุข มี ดังนี้ 1) พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 2) พระราชบัญญัตก ิ ารรักษาความสะอาด และความ เป็ นระเบียบเรียบร้อยของบ้านเมือง พ.ศ. 2535 3) พ ร ะ ร า ช บั ญ ญั ต ิ ส่ ง เ ส ริ ม แ ล ะ รั ก ษ า คุ ณ ภ า พ สิ่ งแวดลอมแห งชาติ พ.ศ. 2535 ้ ่ 4) พระราชบัญญัตโิ รงงาน พ.ศ. 2535 NPRU พระราชบัญญัตก ิ ารรักษาความสะอาด และ ความเป็ นระเบียบเรียบรอยของบ านเมื อง ้ ้ พ.ศ. 2535 อยู่ภายใต้ การบริห ารงานของกระทรวงสาธารณสุ ข และกระทรวงมหาดไทย องค ที ์ ่ม ีบ ทบาทในการบริห ารกฎหมายฉบับ นี้ คือ ส่วนราชการทองถิ น ่ ้ ใช้ ในการจัด ความระเบีย บเรีย บร้ อยของสถานที่ / ทางสาธารณะ (หลัก เกณฑ ์ ข้ อห้ าม และข้ อ ปฏิบต ั )ิ NPRU พระราชบัญญัต ิ ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่ งแวดลอม ้ แห่งชาติ พ.ศ. 2535 ก า ร บ ริ ห า ร ก ฎ ห ม า ย ฉ บั บ นี้ โ ด ย ต ร ง คื อ กระทรวงวิท ยาศาสตร ์ เทคโนโลยีแ ละสิ่ งแวดล้ อม แบงงานรั บผิดชอบแตละด าน 3 หน่วยงาน ่ ่ ้ จะเน้นการกากับดูแลมากกวาการควบคุ ม ่ มี เ นื้ อ หาเน้ นการจั ด การปั ญ หาสิ่ งแวดล้ อมอย่ าง กว้างขวาง บทบาทนักสาธารณสุขในการใช้งานกฎหมายฉบับนี้ คือ o ใ ช้ ห ลั ก ก า ร ป ร ะ ส า น ง า น กั บ ห น่ ว ย ง า น ที่ รับผิดชอบโดยตรง o เข้าไปมีส่วนรวมในการวางแผนจั ดการคุ ณภาพNPRU ่ พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 เป็ นกฎหมายแมบทของการด าเนินงานสาธารณสุข ่ กฎหมายฉบับ นี้ ผู้ ปฏิ บ ัต ิ ง านสาธารณสุ ข ทุ ก ระดับ จ า เ ป็ น ต้ อ ง ศึ ก ษ า แ ล ะ มี ค ว า ม รู้ เ บื้ อ ง ต้ น เ กี่ ย ว กั บ กฎหมายดังกลาว ่ เป็ นกฎหมายส าหรับ การปฏิบ ต ั งิ านด้านสาธารณสุ ข โดยเฉพาะการปฏิบต ั งิ านสาธารณสุขในชุมชน กฎหมายฉบับ นี้ เปิ ดโอกาสให้ราชการส่ วนท้องถิ่น ก าหนดพื้น ที่บ งั คับ ใช้ กฎหมาย และออกกฎเกณฑ ์ ข้อกาหนดตางๆ ่ NPRU พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หลัก การของ พ.ร.บ. การสาธารณสุ ข พ.ศ. 2535 1.คุ้ มครองประชาชนด้านสุ ข ลัก ษณะ และการ อนามัยสิ่ งแวดลอม ้ 2.กระจายอานาจสู่ส่วนท้องถิน ่ ออกข้อกาหนด ของท้องถิน ่ และบังคับใช้ 3.ให้ อ านาจเจ้ าพนัก งานสาธารณสุ ข ตรวจตรา แนะน า เป็ นที่ ป รึ ก ษาด้ านวิ ช าการแก่ เจ้ า พนักงานท้องถิน ่ 4.ให้ มีค ณะกรรมการสาธารณสุ ข ก ากับ ดู แ ล NPRU พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 แบงเป็ ่ น 16 หมวด โดยมีสาระ 4 ส่วนคือ 1.โครงสร้างอานาจหน้าที่ (หมวด 1, 2, 10) 2.สาร บั ญ ญั ต ิ ด้ าน สิ่ ง แวด ล้ อ ม ที่ ต้ อ ง คว บคุ ม (หมวด 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9) 3.การอนุ ญาต การแจ้ง คาธรรมเนี ยม (หมวด ่ 11,12,13) 4.มาตรการควบคุมและบทกาหนดโทษ (หมวด 14,15,16) NPRU แผนภูมิโครงสร้างอานาจหน้าที่ตาม พรบ.สธ. รมว.สธ. กฎ/ประกาศกระทรวง คณะ กก.สธ. • สนับสนุน อธิบดีกรมอนามัย • สอดส่องดูแล แต่งตัง้ แจ้ง คณะอนุกก. ราชการส่วนท้องถิ่น จพง.ท้องถิ่น • ออกข้อกาหนด • อนุญาต/ไม่อนุญาต • ออกคาสัง่ ออกคาสัง่ ตาม ม.8 จพง. สธ. ผูไ้ ด้รบั แต่งตัง้ ผปก./เอกชน/ประชาชน มีการฝ่ าฝื น พรบ. คณะกรรมการเปรียบเทียบคดี จพง.ท้องถิ่น/ผูไ้ ด้รบั มอบหมาย 9 เปรียบเทียบคดี(ปรับ) ดาเนิ นคดีทางศาล อำนำจหน้ ำทีข่ องรัฐมนตรี และคณะกรรมกำรสำธำรณสุ ข 1.แตงตั ่ ง้ รมว.สธ. 4. ออกกฎฯ/ประกาศฯ มาตรฐาน หลักเกณฑ ์ ผู้ ท ร ง คุ ณ 5. ก าหนดนโยบาย แผนงาน 1 . ใ หมาตรการ วุฒ ิ ้ 2.ออกกฎ คาแนะนา 6. ปรับ ปรุ ง กฎหมายระเบี ย บ ฯ 2 . ใ หข ้ งคับ คาสั่ ง ้ อบั 7 . 6. อ นุกมัาหนด ต ิ ก า ร ใ ช้ ข้ อ ก า ห น ด ความเห็ น ค ณ ะา มทองถิ ส่วน ประกาศฯ น ่ ทีแ ่ ตกตาง ้ ่ 3 . ใ ห ค ว โครงการ ้ รายงาน 3 . กก.สธ. ราชการ เห็ น ชอบ ประสานงาน พิจารณา ออก อืน ่ ค า 4. ให้คาแนะนา จพง. ข้อกาหนด อุทธรณ ์ ปฏิบต ั ต ิ าม และปรึกษา สั่ ง พรบ. ่ ท้องถิน 5. ควบคุม/ ผู้มี สอดส่อง เมือ ่ พบวาไม ด าเนิ น ่ ่ แจ้ง 7. แตงตั อานาจ การตามอานาจหน้าที่ ่ ง้ คณะอนุ กรรมการ โดยไมมี ควบคุมดู ่ เหตุผล พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หมวดที่ 3 การกาจัดสิ่ ง ปฏิกูลและมูลฝอย สิ่ งปฏิกูล : อุจจาระหรือปัสสาวะ รวมถึง สิ่ ง อื่ น ใ ด ซึ่ ง เ ป็ น สิ่ ง โ ส โ ค ร ก หรือมีกลิน ่ เหม็น มูลฝอย: เศษกระดาษ เศษผ้า เศษอาหาร เ ศ ษ สิ น ค้ า ถุ ง พ ล า ส ติ ก ภ า ช น ะ ที่ ใ ส่ อาหาร มูล สั ต ว หรื อ ซากสั ต ว ์ รวมตลอด ์ มาตรา 18, 19, และ ถึงสิ่ งอืน ่ ใดทีเ่ ก็บกวาดจากถนน ตลาด ที่ มาตรา 20 เลีย ้ งสั ตวหรื ่ น ื่ ์ อทีอ NPRU รำชกำรส่ วนท้ องถิ่น ภาระหน้าทีห ่ ลัก 1.เก็บ/ขน/กาจัดเอง (ม.18) โดยเก็บค่าบริการ ในกรณี ที่ เหตุอนั ควร มำตรำ 20 ออกขอก ้ าหนด ของท้องถิน ่ ห้ามมิให้ถาย เท ทิง้ ่ อัตราคาธรรมเนี ย ม ่ ไมเกิ ่ นกฎกระทรวง ให้จัดให้มีทรี่ องรับ สิ่ งปฏิกล ู /มูลฝอย 2. อาจมอบให้บุคคลใดดาเนิ นการ ตามภายใต้การควบคุมดูแล กาหนดวิธก ี ารเก็บขน กาจัด ขอ ผู้ครอบครองอาคารหรือสถานทีใ่ ด 3. อาจอนุ ญาตให้บคุ คลที่ได้รบั ี าร เงือ ่ นไขในการ อนุ ญาตตาม ม.19 กาหนดหลักเกณฑ ์ วิธก ของผู้รับใบอนุ ญาต + อัตราคาบริ การ ดาเนิ นการแทน ่ สุขลักษณะอืน ่ ใดทีจ ่ าเป็ น พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หมวดที่ 4 สุขลักษณะ ของอาคาร อาคาร: ตึก บ้านเรือน โรง ร้าน แพ คลังสิ นค้า สานักงาน หรือ สิ่ งทีส ่ ร้าง ขึน ้ อยางอื น ่ ซึ่งบุคคลอาจเข้าอยู่ หรือ ่ เขาใช ้ มาตรา ้สอยได้ 21, 22, 23 และ มาตรา 24 NPRU ห้ามเจ้าของ / ผู้ครอบครองอาคาร ถ้ า ฝ่า ฝื น ข้ อ ห้าม การควบคุมเรือ ่ ง สุขลักษณะของอาคาร 1. ทาให้อาคาร/ ส่วนชารุดทรุดโทรม /สิ่ งทีต ่ อเนื สภาพรกรุงรัง ่ ่องของอาคาร ม. 21 จนอาจเป็ นอันตราย ตอสุ ่ ขภาพของ ผู้อยูอาศั ย/ เป็ นที่ ่ อาศั ยของสั ตวให ์ ้โ 2. มีสินค้า/ เครือ ่ งเรือมากเกิ น/ นไป/ซับ นเกินไป สั มภาระ/ซ้อนกั สิ่ งของ 3. ยอม/จัดให้คน อาศั ยอยู่ มากเกินไป ออกคาสั่ งให้แกไข/เปลี ย ่ นแปลง/ ้ จพง. ทองถิ น ่ ้ รือ ้ ถอน/ย้ายหรือจัดเสี ยใหม่ ม. 22 ถ้าไมปฏิ ั ต ิ ามคาสั่ ง ่ บต มีอานาจเขาด ้ าเนินการไดม. ้ 23 โดยเจ้าของเป็ นผู้เสี ยคาใช ่ ้จาย ่ พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หมวดที่ 4 สุขลักษณะ ของอาคาร มาตรา 24 เพือ ่ ประโยชนในการควบคุ มมิให้อาคารใดมีคน ์ อยูมากเกิ นไปจนอาจเป็ นอันตรายตอสุ ่ ่ ขภาพของผู้อยูในอาคาร ่ นั้น ให้ รัฐ มนตรีโ ดยค าแนะน าของคณะกรรมการมีอ านาจ ประกาศในราชกิจจานุ เบกษากาหนดจานวนคนตอจ ้ ที่ ่ านวนพืน ของอาคารที่ถ ือ ว่ามีค นอยู่มากเกิน ไป ทั้ง นี้ โดยค านึ ง ถึง สภาพความเจริญ จานวนประชากร และยานชุ มชนของแต่ ่ ละทองถิ น ่ ้ เมื่ อ มี ป ระกาศของรัฐ มนตรี ต ามวรรคหนึ่ ง แล้ ว ห้ ามมิใ ห้ เจ้าของหรือผู้ครอบครองอาคารตามประกาศนั้นยอมหรือจัดให้ อาคารของตนมีคนอยูเกิ ่ นจานวนทีร่ ฐั มนตรีกาหนด NPRU พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หมวดที่ 5 เหตุราคาญ มาตรา 25, 26, 27 และ มาตรา 28 NPRU ลักษณะของเหตุราคาญ • ตามมาตรา 25 ท าเลไม เหมาะสม ทางระบายน้า/ ทีอ ่ าบน้า ่ ก ลิ่ น (1) แหลงน ่ ้า สกปรก/หมักหมมเหม็น /ส้วม/ทีใ่ ส่มูล เถ้า สถานทีอ ่ น ื่ ใด • ละออง พิษ ในที/่ โดยวิธใี ด • ที่ (2) การเลีย ้ งสั ตว ์ /มากเกินไป จนเป็เพาะพั นเหตุ นใ ธุห ์ ้ (3) อาคาร/ โรงงาน /สถาน ประกอบการ เสื่ อมหรือ ไมมี ่ การระบายอากาศ เป็ นอันตราย การระบายน้าทิง้ การกาจัด ตอสุ ่ ษ ขภาพ สิ่ งปฏิกล ู การควบคุมสารพิ มี แตไม ่ มี ่ การควบคุม จนเกิด กลิน ่ เหม็น /ละอองสารพิษ ให้เกิด กลิน ่ แสง รังสี เสี ยง ความรอน สิ่ งมีพษ ิ ้ ความสั่ นาใด สะเทือน ฝุ่น ละออง เขมา่ เถ้าหรือกรณีอน ื่ (4) การกระท (5) เหตุอน ื่ ใดทีร่ ฐั มนตรี ประกาศในราชกิจจานุ เบกษา ขัน ้ ตอนการแกไขปั ญหาเหตุ ้ ร าคาญ กรณี กรณีตรวจ จพถ. ตองตรวจ ้ ข้อเท็จจริงเสมอ [ม.44รองเรียน ้ (1)-(5)] ไมเป็ ่ นเหตุ ราคาญ แจ้งผู้ ร้อง เรือ ่ ง ยุต ิ เหตุ ราคาญ ธรรมดา ดาเนินกา รตาม มาตรา 27,28 1 ตรา เป็ นเหตุ ราคาญ ฝ่าฝื น ข้อกาหนด ของทองถิ น ่ ้ ้ ออกคาสั่ ง อันตราย ดวย ร้ายแรงตอง ตาม ้ แก้ไข มาตรา สั่ งเร หยุ งด ่ ดวน ่ ทันที 45 2 (ม.45 / ม.46 1 การดาเนินการแกไขเหตุ ราคาญตาม ้ มาตรา 27 มาตรา 28 ออกคาสั่ ง ม.27 ม.28 ผู้กอเหตุ ่ (ทีส ่ าธารณะ) ไม่ ปฏิบต ั ิ (อันตราย) เข้าดาเนินการ โดยคิด คาใชจาย ปฏิบต ั ิ ตาม เรื อ ่ ง ยุต ิ ดาเนินค ดี เจ้าของ/ผู้ ครอบครอง (สถานทีเ่ อกชน) จพถ.เขาจั ้ ดการ โดยคิด คาใช ่ ้จายจาก ่ เจาของ ไม่ ปฏิบต ั ิ (อันตราย) สั่ งห้ามใช้ สถานที่ 2 การออกคาสั่ งของเจ้าพนักงาน ทองถิ น ่ ตาม ม.๔๕ ้ ๑) ออกคาสั่ งปรับปรุง/ แก้ไข (ไมน น) ่ ้ อยกวา๗วั ่ ผู้ดาเนิน ไมปฏิ ั ต ิ ามกิจการ ่ บต • พ.ร.บ. ตาม • กฎกระทรวง/ พรบ.นี้ ประกาศฯ • ข้อกาหนด ของทองถิ น ่ ้ • คาสั่ ง จพถ.ที่ กรณีอน ั ตราย รายแรง ้ ออกคาสั่ ง ให้หยุด ไมแก ่ ้ไข (ไมมี ั ่ เหตุอน ควร) แก้ไข เรือ ่ ง การใช้มาตรการในการ กรณีไมปฏิ ั ต ิ ามออกคาสั่ ง ่ บต จพส. แจงให จพถ.ออก ้ ้ คาสั่ ง (ม.46 ว. 1) คาแนะนา จพถ.ออกคาสั่ งแกไข(มาตรา 45) /ระงับ ้ เหตุราคาญ(ม.28 ) ไมแก แก้ไข ่ ้ไข ออกคาสั่ ง (ไมมี ั ่ เหตุอน ให หยุ ด ้ ควร) เรือ ่ ง ผิด / พักใช้ ยุต ิ (1) ผิด สั่ งหยุด/ ใบอนุ ญาต (3) ผิด (4) พักใช้ สั่ งเพิก ถอน ดาเนินการ ไม่ หยุ ด ผิด หยุด / แก ยังผิ ด ้ไข พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หมวดที่ 6 การควบคุมการ เลีย ้ งหรือปลอยสั ตว ์ ่ มาตรา 29 และมาตรา 30 NPRU ราชการ ส่วน ทองถิ น ่ ้ มาตรา 29 ออกขอก ้ าหนดของ ท องถิ น ่ ้ กาหนดให้ส่วนใดของพืน ้ ที่ หรือทัง้ หมด เป็ นเขตควบคุมการเลีย ้ ง / ปลอยสั ตว ์ ่ 1)เขตห้ามเลีย ้ ง/ปลอยสั ตวบางชนิ ดโดยเด็ดขาด ่ ์ 2)เขตห้ ามเลีย ้ ง/ปล่อยสั ต ว บางชนิ ด เกิน กว่า ์ จานวนทีก ่ าหนด 3)เขต ให้เลีย ้ งหรือปลอยสั ตวบางชนิ ด โดย ่ ์ ต้องอยูภายใต างหนึ ่ง ่ ้มาตรการอยางใดอย ่ ่ มาตรา 30น่ ในการกักสั ตวเร อานาจของเจ้าพนักงานทองถิ ไ่ ม่ ้ ่ ์ ร่ อนที จพง.ทองถิ น ่ มีอานาจกั กสั ต้าของ วที ปรากฏเจ ้ ์ ไ่ มมี ่ เจ้าของได้ เป็ นเวลา 30 วัน เกิ ด อั น ตราย เจ้าของมารับ ไมมี กรณีทส ี่ ั ตว ์ ่ ผู้ใด ต อสั ต ว อื น ่ / ่ ์ ภายใน 30 วัน มารับ นั้นเป็ น เสี ยคาใช จ าย ่ ้ ่ โรคติ ด ต อ ่ เกิ น สมควร เจ้าของเสี ย ตกเป็ นของ ว. * คาเลี ้ งดู ราชการ 1 ่ ย ขาย/ขายทอด ทาลายหรือจัดกา * คาปรั บ ส่วนทองถิ น ่ ่ ้ ตลาดได้ ตามสมควร ว. 1 ว. 2 หักเงินคาใช เก็บเงินส่วนเหลือเป็ น ่ ้จาย ่ ว. เวลา 30 วัน แทนสั ตว ์ 3น มีเจ้าของมารับ ให้มอบเงิน ไมมี ู บให้เงินนั้นตกเป็ ่ ผ้ใดมารั ส่วนทีเ่ หลือจากคาปรั บ ของราชการส่วนทองถิ น ่ ่ ้ พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หมวดที่ 7 กิจการทีเ่ ป็ น อันตรายตอสุ ่ ขภาพ มาตรา 31, 32, และ มาตรา 33 NPRU กิจการทีเ่ ป็ นอันตรายตอ ่ สุขภาพ หมายถึง กิจการที่ รมว.สธ. ประกาศในราชกิจจา นุ เบกษา ให้เป็ นกิจการ ทีเ่ ป็ นอันตรายตอสุ ่ ขภาพ (ม.31) มี 133 ประเภท 1. กิจการทีเ่ กีย ่ วกับการเลี ย ้ งสั ต ว์ ม 13 กลุ ่ 2. กิจการทีเ่ กีย ่ วกับสั ตวและผลิ ตภัณฑ ์ ์ 3. กิจการทีเ่ กีย ่ วกับอาหาร เครือ ่ งดืม ่ น้าดืม ่ 4. กิจการทีเ่ กีย ่ วกับยา เวชภัณฑ ์ อุปกรณการแพทย เครื ่ งสาอาง ์ ์ อ 5. 6. 7. 8. 9. กิจการทีเ่ กีย ่ วกับการเกษตร กิจการทีเ่ กีย ่ วกับโลหะหรือแร่ กิจการทีเ่ กีย ่ วกับยานยนต ์ เครือ ่ งจักรหรือเครือ ่ งกล กิจการทีเ่ กีย ่ วกับไม้ กิจการทีเ่ กีย ่ วกับการบริการ 10. กิจการทีเ่ กีย ่ วกับสิ่ งทอ 11. กิจการทีเ่ กีย ่ วกับหิน ดิน ทราย ซีเมนต ์ หรือวัตถุทค ี่ ลายคลึ ง ้ 12. กิจการทีเ่ กีย ่ วกับปิ โตรเลีย ่ ม ถานหิ น สารเคมี ่ 13. กิจการอืน ่ ๆ NPRU กำรควบคุม เรื่องกิจกำรทีเ่ ป็ นอันตรำยต่ อสุ ขภำพ ราชการส่วนทองถิ น ่ ้ ตองออก ้ ขอก ้ าหนดของ ท้องถิน ่ (ม.32) (1) กาหนดประเภทกิจการ (2) กาหนดหลักเกณฑ ์ ทีต ่ องควบคุ มภายในทองถิ น ่ เงือ ่ นไขทัว่ ไป ้ ้ ขออนุ ญาต ประกอบกิจการ ตอ ในลักษณะที่ ่ จพถ. ภายใน 90 วัน เป็ นการคา้ (ม.33) ประกอบกิจการ ในลักษณะที่ ไมเป็ ่ นการค้า เงือ ่ นไข เฉพาะ ที่ จพถ. ระบุ ใน ใบอนุ ญาต ตองปฏิ บต ั ิ ้ ตาม พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หมวดที่ 8 ตลาด สถานทีจ ่ าหน่ายอาหารและสถานที่ สะสมอาหาร สถ า น ที่ ซ่ึ ง ป ก ติ จ ั ด ไ ว้ ใ ห้ ผู้ ค้ า ใช้ เ ป็ นที่ ชุ มนุ มเพื่ อ จ า ห น่ า ยสิ นค้ า ประเภท สั ต ว์ เนื้ อ สั ต ว์ ผัก ผลไม้ หรือ อาหารอัน มี ส ภาพเป็ น ของสด ประกอบ หรือปรุงแลวหรื อของเสี ยง่าย ทัง้ นี้ ไมว ้ ่ าจะมี ่ สิ นค้ าประเภทอื่ น หรื อ ไม่ ก็ ต าม ให้ หมาย รวมถึง บริเวณ ซึ่งจัดไว้เพือ ่ การดังกลาวเป็ น ่ มาตรา 34 ถึงมาตรา ประจา/ครัง้ คราว/ตามวันทีก ่ าหนด 40 NPRU สถานที่ จ าหน่ าย อาหารสถานที่ หรือบริเ วณใดๆ อาคาร ที่ มิ ใ ช่ ที่ / ท า ง ส า ธ า ร ณ ะ (และมิใ ช่เป็ นการขายของในตลาด) ทีจ ่ ด ั ไว้ เพื่อ ประกอบ/ ปรุงอาหาร จนสาเร็จ และจาหน่ายให้ ผู้ซือ ้ สามารถบริโภคไดทั ้ นที ทัง้ นี้ไมว ่ าจั ่ ดบริเวณ ไว้ ส าหรับ การบริ โ ภค ณ ที่ น้ั น หรื อ น าไป ส ถ า น ที ่ ส ะ ส ม บริโภคทีอ ่ น ื่ ก็ตาม อาหาร อ า ค า ร ส ถ า น ที่ ห รื อ บ ริ เ ว ณ ใ ด ๆ ที่ มิ ใ ช่ ที่ / ท า ง ส า ธ า ร ณ ะ (และมิใ ช่ เป็ นการขายของในตลาด) ที่จ ัด ไว้ ส าหรับ เก็ บ อาหาร อัน มี ส ภาพเป็ นของสด หรือ ของแห้ ง หรือ อาหารรู ป ลัก ษณะอื่น ใด มาตรา 34 เอกชน ผู้จดั ตั้งตลำด กระทรวง ทบวง กรม ไมต องขออนุ ญาต ่ ้ ่ นแปลง ต้องขอ เปลีย แต ต องปฏิ บ ต ั ต ิ าม ่ ้ ขยาย/ลด เงือ ่ นไข อนุ ญาต ขนาดตลาด เฉพาะที่ เจ้าพนักงาน แจ้งเป็ น ต้องปฏิบต ั ต ิ าม ท้องถิน ่ หนังสื อ มีอานาจ ออก ขอก ้ าหนดของ ท้องถิน ่ กฎกระทรวงตาม ข้อกาหนด ของทองถิ น ่ ้ สุขลักษณะของตลาด (ม.35) 1. ทีต ่ ง้ั แผนผัง สิ่ งปลูกสราง ้ 2. การจัดสถานที่ การวางสิ่ งของ 3. การรักษาความสะอาด 4. การกาจัดสิ่ งปฏิกล ู มูลฝอย การ ระบายน้าทิง้ 5. การป้องกันเหตุราคาญและการระบาด •ของโรค สุขลักษณะของผู้ขายและ ผู้ช่วยขาย ในตลาด (ม.37) ผูจั ่ าหน่าย / สะสมอาหาร ้ ดตัง้ สถานทีจ กรณีทม ี่ พ ี น ื้ ทีเ่ กินกวา่ 200 ตร.ม. และมิใช่ การขายของในตลาด ขออนุ ญาต กรณีทม ี่ พ ี น ื้ ทีไ่ มเกิ ่ น 200 ตร.ม. และมิใช่ การขายของในตลาด ปฏิบต ั ต ิ าม ข้อกาหนดของทองถิ น ่ ้ เจ้าพนักงานทองถิ น ่ ้ แจ้ง พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หมวดที่ 9 การจาหน่ายสิ นคาในที ่ ้ หรือทางสาธารณะ มาตรา 41, 42, และ มาตรา 43 NPRU ่ รือ การจาหน่ายสิ นค้า ในทีห ทางสาธารณะ ผู้จาหน่ายสิ นค้าใน ขออนุ ญ าต ที/่ ทางสาธารณะ ตอง ้ ปฏิบต ั ิ ตาม ถ้ า เปลีย ่ น แปลง • • • • ชนิด/ประเภทสิ นคา้ เจ า ้ ลักษณะการจาหน่าย พนักงาน สถานทีข ่ าย เงือ ่ นไขอืน ่ ๆ ท้องถิน ่ ตอง ้ แจ้ง ข้อกาหนดของ มีอานาจ ประกาศ เจ้าพนักงานท้องถิ่น ขอก ้ าหนดของ ท้องถิน ่ (ม.43) สุขลักษณะเกีย ่ วกับ ร่วมกับเจ้า พนักงานจราจร ประกาศเขต (ม.42) • ผู้ขาย/ผู้ช่วยขาย • กรรมวิธก ี ารจาหน่าย ท• า ห้ามขายหรือซือ ้ โดยเด็ด ประกอบ ปรุง •เก็บ ห/สะสม ้ามขายสิ นค้าบางชนิด • ความสะอาดภาชนะ น้า• ใชห้ ามขายสิ ของใชน ้ ค้าตามกาหน ้ • การจัดวาง/ การเรขาย ่ • เขตห้ามขายตามลักษณะ • เวลาจาหน่าย • ก าหนดเงื อ ่ นไขการจ าห • ป้องกันเหตุราคาญ/ โรคติดตอ ่ ปิ ดทีส ่ านักงานฯ และบริเวณทีก ่ าหนดเป็ นเขต ละระบุวน ั บังคับ โดยไมน ่ ้ อยกวา่ 15 วัน นับแตวั ่ นประ พระราชบัญญัตก ิ ารสาธารณสุข พ.ศ. 2535 หมวดที่ 10 อานาจหน้าทีข ่ อง เจ้าพนักงานทองถิ น ่ และเจ้าพนักงาน ้ สาธารณสุข มาตรา 44, 45, 46, และ มาตรา 47 NPRU ม. 44 ( 1 ) เ จ้ า พนักงาน ท้องถิน ่ ( 2 ) เ จ้ า พนักงาน สาธารณสุข (3) ผู้ ได้ รับ แตง่ ตั้ ง จ า ก 1.เรียกบุคคลมาให้ถ้อยคา ทาคา ชีแ ้ จงหรือส่งเอกสาร 2.เข้าไปในอาคารหรือสถานทีใ่ ดๆ ในระหว่ างพระอาทิต ย ์ขึ้น -ตก ห รื อ ใ น เ ว ล า ท า ก า ร เ พื่ อ ต ร ว จ ส อ บ ค ว บ คุ ม ห รื อ ดู หลักฐาน 3.แนะน าให้ ผู้ ประกอบการปฏิบ ต ั ิ ใ ห้ ถู ก ต้ อ ง ต า ม เ งื่ อ น ไ ข ห รื อ ขอก น ่ ้ าหนดของทองถิ ้ 4.ยึดหรืออายัด สิ่ งของใดๆทีอ ่ าจ เ ป็ น อั น ต ร า ย เ พื่ อ ด า เ นิ น ค ดี หรือทาลายในกรณีทจ ี่ าเป็ น การแสดงบัตรประจาตัวเจ้า พนั งาน ม.ก44 วรรค สาม 1) บัต รประจ าตัว ตามที่ ก าหนดใน กฎกระทรวงแบบบัตรประจาตัวเจ้า พนักงานฯ พ.ศ. 2548 2) ต้องแสดงบัตรประจาตัวฯตอบุ ่ คคล ซึง่ เกีย ่ วของในขณะปฏิ บต ั ห ิ น้าที่ ้ 3) ให้ บุค คลที่เ กี่ยวข้ องอานวยความ สะดวกตามสมควร 1.อานาจหน้าทีข ่ องเจ้า ่ ้อกาหนดของท ้องถิน องถิ น ่ พนั1.กออกข งานท ้ ม. 45 2. ออกใบอนุ ญ าต/หนัง สื อรับ รอง การแจ้ง ตรวจตราดูแลกิจการ ตาง ๆ ่ 3. ออกค าสั่ งให้ ผู้ ประกอบการ/ บุคคล แก้ไข ปรับปรุง กรณีปฏิบต ั ไิ มถู ่ กต้อง 4. กรณี ไ ม่ปฏิบ ต ั ิต ามค าสั่ ง อาจ สั่ งให้ หยุ ด กิจ การ/พัก ใช้ /เพิก ถอนใบอนุ ญาตไดแล กรณี ้ วแต ้ ่ 5. เปรียบเทียบคดีในบางคดี .อานาจหน้าทีข ่ องเจ้าพนักงานสาธารณ 1.แจ้ ง จพง.ท ม.46 ้ องถิ่น เพื่อ ออก คาสั่ งเมือ ่ พบเห็ นการปฏิบต ั ท ิ ี่ ไมถู ่ กตอง ้ 2.ออกค าสั่ งให้ แก้ ไขปรับ ปรุ ง ไ ด้ ก ร ณี ที่ เ ป็ น อั น ต ร า ย ร้ ายแรงและต้ องแก้ ไขโดย เ ร่ ง ด่ ว น แ ล้ ว แ จ้ ง จ พ ง . ท้องถิน ่ ทราบ ในการปฏิบต ั ห ิ น้าทีต ่ าม พ.ร.บ. นี ้ เป็ นพนักงานฝาย ม. 47 จพส. ่ ปกครอง/ตารวจ ตาม ป.วิธพ ี จ ิ ารณา ความอาญา ผู้ซึง่ ไดรั ้ บ จพถ. แตงตั ่ ง้ จาก จพถ. เป็ นเจ้าพนักงานตาม ป.อาญา สรุปบทบาทของเจ้า งานท องถิ น ่ 1) เสนอรพนั าง อ ่ ออกข ้ ้อกาหนด ่ กเพื • ตามกฎ/ประกาศ • ตามทีก ่ ฎหมายให้อานาจไว้ 2) พิจารณาอนุ ญาตประกอบ กิจการฯ 3) ควบคุม/กากับดูแล ให้ตองด วยสุ ขลักษ ้ ้ • ขอก ่ ้ าหนดท้องถิน • กฎ/ประกาศกระทรวง • เงือ ่ นไขในใบอนุ ญาต/ หนังสื อรับรองการแจ้ง สรุปบทบาทของเจ้า พนั กงานทองถิ น ่ เช่น 4) ออกคาสั ่ งทางการปกครอง ้ • • • • ให้ปรับปรุงแก้ ไข/ระงับเหตุ ให้หยุดกิจการชัว ่ คราว ให้พักใช้ ใบอนุ ญาต ให้เพิกถอนใบอนุ ญาต 5) รับเรือ ่ งรองเรี ยนและดาเนินการ ้ ตรวจสอบแกไข ้ 6) การเปรียบเทียบปรับในคดีท ี่ กฎหมายให้อานาจ 7) เผยแพรประชาสั มพันธให ่ ์ ้ สรุปบทบำทของเจ้ ำพนักงำนสำธำรณสุ ข บทบาทหลัก คือ เจปฏิ บต ั กห ิ งานท น้าทีเ่องถิ ่ น ่ ้าพนั ้ พือ • สนับสนุ น/ให้ขอเสนอแนะ ในการปฏิบต ั ก ิ าร ้ • ให้ขอวิ ตาม พรบ.สธ. ้ นิจฉัยทางวิชาการ 1. รวมพิ จารณายกรางข อก น ่ เกีย ่ วกับ ่ ่ ้ าหนดของทองถิ ้ ขลักษณะ มาตรฐานดานสุ ้ 2. ตรวจสอบดานสุ ขลักษณะสถานประกอบการทีข ่ ออ ้ 3. ตรวจตราสถานประกอบการตามขอก ้ าหนดฯ 4. เสนอแนะทางวิชาการในกรณี • มีกำรฝ่ ำฝื น ข้ อกำหนดของท้ องถิ่น • ทีเ่ จ้ ำพนักงำนท้ องถิ่นต้ องออกคำสั่ งปรับปรุ ง แก้ ไข/พักใช้ / หยุดกิจกำร แล้ วแต่ กรณี • กรณีพจิ ำรณำอุทธรณ์ ยน และขอเสนอ 5. เสนอขอวิ ้ ้ ้ นิจฉัยกรณีมเี หตุรองเรี 6. เผยแพรความรู เรื ่ งกฎหมายสาธารณสุข แกประ ่ ้ อ ่ กรณีตวั อย่าง การจัดการเหต ุราคาญ 45 กรณีตวั อยาง เรือ ่ งขีห ้ มู ่ เหม็น เ ห ตุ เ กิ ด ใ น เ ข ต อ บ ต . แ ห่ ง ห นึ่ ง ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร ( ผู้ ถู ก ร้ อ ง ) เ ลี้ ย ง สุ ก ร จานวน 150 ตัว โรงเรือนตัง้ อยูที ิ ่ ร่ ม แมน ่ เหม็ นรบกวนประชาชน ่ ้ าเกา่ ส่งกลิน ตามรายชื่ อ ที่แ นบเรีย นมา จ านวน 30 คน พร้อมกันนี้ ผู้ประกอบการไดปล ้ อย ่ น้าเสี ยจากการลางคอกสั ตว ์ โดยมีอุจจาระ ้ สุ กถร้าท ผ านเป็ ง สู่้าพนั แ ม่ นก้ งานสาธารณสุ า เ ก่ า ผู้ ร้ อขง แของ จ้ ง ใ ห้ ่ ส ม ลนเจ กล่ มี าว อบต.ทราบแล้ วอบต.ดั แตง่ ไม ่ ก ารด าเนิ น การ จะดาเนินการแกไขปั ญหา ้ และป้องกันปัญหา 1 การตรวจสอบข้อเท็จจริง (ขั้นตอนการเตรียมการ) 1) การพิจารณาประเด็นการรองเรี ยน ้ 2) การศึ กษาขอกฎหมาย/หลั กเกณฑ ์ ้ มาตรฐาน/แนวทางปฏิบต ั ิ 3) เตรียมอุปกรณและเอกสารในการ ์ อเท็ จ จริ ง • ตรวจสอบข กลองถ ายรู ป ้ ้ ่ • อุปกรณส ่ ์ าหรับเก็บตัวอยาง • บัตรประจาตัวเจ้าพนักงานตาม กฎหมายสาธารณสุข • คูมื ่ อพ.ร.บ.การสาธารณสุข พ.ศ. 1 การตรวจสอบข้อเท็จจริง (ขั้นตอนการเตรียมการ) 4) ประสานพืน ้ ที่ เช่น สสอ. สอ. และอปท. 5) ประสานหน่วยงานทีเ่ กีย ่ วของเป็ น ้ ทีมตรวจสอบ เช่น อุตสาหกรรมจังหวัด 1 การตรวจสอบข้อเท็จจริง(ขั้นตอนการเข้าไปตรวจสอบ) 1) แนะนาตนเอง แจ้งวัตถุประสงค ์ พร้อมแสดงบัตร ประจาตัวเจ้าพนักงาน 2) แจ้งสิ ทธิ/หน้าทีใ่ ห้ผู้รองเรี ยนและผู้ ้ ถูกร้องเรียนทราบ 3) ในการเข้าตรวจสถานทีต ่ องตรวจ ้ พร้อมกับเจ้าของ สถานประกอบการเสมอ 49 1 การตรวจสอบข้อเท็จจริง(ขั้นตอนการเข้าไปตรวจสอบ) ในสถานประกอบการ นอกสถานประกอบการ หรือทีเ่ กิดเหตุ หรือทีเ่ กิดเหตุ - ข้อมูลทัว ่ ไป - ข้ อมู ล กระบวนการ ผลิต - ประเภทมลพิษ /ของ เสี ย และการควบคุ ม บาบัด - อืน ่ ๆ - ข้อมูลทัว ่ ไป - การตรวจวัดคุณภาพ สิ่ งแวดลอม ้ - สารวจขอมู ้ ลทางสั งคม - ส า ร ว จ ข้ อ มู ล ท า ง ระบาดวิทยา - ข้ อ ก ฎ ห ม า ย ที่ 50 เกีย ่ วของ 1 การตรวจสอบข้อเท็จจริง(ขั้นตอนการเข้าไปตรวจสอบ) กรณีพบวาเป็ ่ นเหตุราคาญ 1) ให้ออกคาแนะนาตามแบบ 3 ตอน(โดย มอบ ผปก./เสนอ จพถ./เก็บที่ จพส. ) - ระบุสาเหตุ และขอเท็ จจริง ้ - ระบุขอปฏิ บต ั ท ิ ต ี่ องแก ไขที ช ่ ด ั เจน ้ ้ ้ - ให้ลงลายมือชือ ่ รับทราบ(ผูตรวจ ้ และผู้ถูกรอง) ้ 2) รายงานผลการตรวจแนะนาให้ 51 1 การตรวจสอบข้อเท็จจริง (ขั้นตอนการติดตามผล) 1) ก ลั บ เ ข้ า ไ ป ต ร ว จ ส ภ า พ ส ถ า น ป ร ะ ก อ บ ก า ร / ที่ เ กิ ด เ ห ตุ เ มื่ อ ค ร บ ก า ห น ด เ ว ล า ต า ม ที่ ก า ห น ด ไ ว้ ใ น คาแนะนา 2) จั ด ท า บั น ทึ ก ร า ย ง า น ผู้ บ ริ ห า ร ต า ม ล า ดั บ ชั้ น เ พื่ อ เ ส น อ ใ ห้ เ จ้ า พ นั ก ง า น ท้ อ ง ถิ่ น อ อ ก ค52 า สั่ ง ท า ง 2 องค์ประกอบตามกฎหมาย ตรวจสอบกำรออกข้ อบัญญัติ ไม่ มีข้อบัญญัติ มีข้อบัญญัติ หมวด 5 เหตุรำคำญ หมวด 7 กิจกำรทีเ่ ป็ นอันตรำยต่ อสุ ขภำพ มีใบอนุญำต ตรวจสอบกำรขอใบอนุญำต (มำตรำ 33) ไม่ ถูกต้ องตำมข้ อบัญญัติ ถูกต้ องตำมข้ อบัญญัติ ไม่ มใี บอนุญำต ออกคำสั่ งให้ แก้ ไข (ม. 45) ใช้ หมวด 5 เหตุรำคำญ มีควำมผิด ดำเนินคดี 53 2 องค์ประกอบตามกฎหมาย ไมเป็ ่ นเหตุ ราคาญ แจ้งผูร ้ อง ้ เรือ ่ งยุต ิ หมวด 5 เหตุ ราคาญ ตรวจสอบ ขอเท็ จจริง ้ เป็ นเหตุราคาญ (ม. 25) แบบตรวจแนะนา (แบบ นส. 1) รัฐศาสตร ์ + สั งคม 54 1. 2. 3. 4. แบบตรวจแนะนาของเจ้าพนักงาน สาหรับ ผปก. / จพถ. / จพส. ตามมาตรา 44 (3) ตก ิ ารสาธารณสุ วันทีแห .่ .... เดือน ญญั ........... พ.ศ. ข........ ่งพระราชบั ชือ ่ เจ้าของ/ผูครอบครอง ้ พ.ศ.2535 ............................................. สถานประกอบการชือ ่ .................. กิจการ ....................... ตัง้ อยูเลขที .่ ....... ่ ถนน.............. ตาบล........... อาเภอ ............... จังหวัด................โทร. .......... ข้อแนะนา (เพือ ่ การปรับปรุงแก้ไข) (1) ....................................................................... ..................................... 55 (2) ประโยชนของการตรวจ ์ แนะนา เ พื่ อ ใ ห้ ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร / ผู้ ก่ อ เ ห ตุ ปฏิบต ั ต ิ ามกฎหมายเป็ นการป้องกัน ผลกระทบต่อสุขภาพ โดยทีย ่ งั ไม่ ต้องใช้มาตรการบังคับทางปกครอง ทีย ่ ุงยากหรื อเสี ยหายกับทุกฝ่าย ่ เป็ นความชอบด้วยกฎหมายทีจ ่ ะไป ออกเป็ นคาสั่ งทางปกครองต อไป 56 ่ การใช้หลักรัฐศาสตรและสั งคม ์ การเจรจาไกลเกลี ่ ่ ย 1) แยกการเจรจาทีล ่ ะฝ่าย 2) เจรจากับผู้รองก อน เพือ ่ หาเงือ ่ นไขใน ้ ่ ญหาทีย ่ อมรับได้ การแกไขปั ้ 3) เจรจากับผู้ถูกรอง ้ ให้คาแนะนาในการปรับปรุงแกไข ้ หรือวิธก ี ารอืน ่ ๆเพือ ่ ลดปัญหาการ รองเรี ยน ้ แจ้งความผิดให้ทราบ (ใช57้เมือ ่ ขัน ้ ตอนการแกไขปั ญหาเหตุ ้ ร าคาญ กรณีตรวจ จพถ. /จพส. ตอง กรณี ้ ร้องเรียน ตรวจ ข้อเท็จจริงเสมอ [ม.44 ไมเป็(1)-(5)] นเหตุ ่ ราคาญ แจ้งผู้ ร้อง เรือ ่ ง ยุต ิ เหตุ ราคาญ ธรรมดา ดาเนินกา รตาม มาตรา 27,28 1 ตรา เป็ นเหตุ ราคาญ ฝ่าฝื น ข้อกาหนด ของทองถิ น ่ ้ ้ ออกคาสั่ ง อันตราย ดวย ร้ายแรงตอง ตาม ้ แก้ไข มาตรา สั่ งเร หยุ งด ่ ดวน ่ ทันที 45 2 (ม.45 / ม.46 1 การดาเนินการแกไขเหตุ ราคาญตาม ้ มาตรา 27 มาตรา 28 ออกคาสั่ ง ม.27 ม.28 ผู้กอเหตุ ่ (ทีส ่ าธารณะ) ไม่ ปฏิบต ั ิ (อันตราย) เข้าดาเนินการ โดยคิด คาใชจาย ปฏิบต ั ิ ตาม เรื อ ่ ง ยุต ิ ดาเนินค ดี เจ้าของ/ผู้ ครอบครอง (สถานทีเ่ อกชน) จพถ.เขาจั ้ ดการ โดยคิด คาใช ่ ้จายจาก ่ เจาของ ไม่ ปฏิบต ั ิ (อันตราย) สั่ งห้ามใช้ สถานที่ 2 การออกคาสั่ งของเจ้าพนักงาน ทองถิ น ่ ตาม ม.๔๕ ้ ๑) ออกคาสั่ งปรับปรุง/ แก้ไข (ไมน น) ่ ้ อยกวา๗วั ่ ผู้ดาเนิน ไมปฏิ ั ต ิ ามกิจการ ่ บต • พรบ. ตาม • กฎกระทรวง/ พรบ.นี้ ประกาศฯ • ข้อกาหนด ของทองถิ น ่ ้ • คาสั่ ง จพถ.ที่ กรณีอน ั ตราย รายแรง ้ ออกคาสั่ ง ให้หยุด ไมแก ่ ้ไข (ไมมี ั ่ เหตุอน ควร) แก้ไข เรือ ่ ง การใช้มาตรการในการ กรณีไมปฏิ ั ต ิ ามออกคาสั่ ง ่ บต จพส. แจงให จพถ.ออก ้ ้ คาสั่ ง (ม.46 ว. 1) คาแนะนา จพถ.ออกคาสั่ งแกไข(มาตรา 45) /ระงับ ้ เหตุราคาญ(ม.28 ) ไมแก แก้ไข ่ ้ไข ออกคาสั่ ง (ไมมี ั ่ เหตุอน ให หยุ ด ้ ควร) เรือ ่ ง ผิด / พักใช้ ยุต ิ (1) ผิด สั่ งหยุด/ ใบอนุ ญาต พักใช้ (3) สั่ งเพิก ผิด ถอน (4) ดาเนิ นการ ไม่ หยุ ด ผิด หยุด / แก ยังผิ ด ้ไข บรรณานุ กรม • พรพรรณ ไม้ สุ พ ร. (ไม่ปรากฏปี ทีพ ่ ม ิ พ ). ์ การแก้ ไข ปั ญ ห า เ รื่ อ ง ร้ อ ง เ รี ย น ต า ม พ ร ะ ร า ช บั ญ ญั ต ิ ก า ร สาธารณสุ ข พ.ศ. ๒๕๓๕ . ค้ นเมื่ อ 8 ตุ ล าคม 2557, จากศู น ย ์บริห ารกฎหมายสาธารณสุ ข เว็ บ ไ ซ ด ์ : http://www.sro.moph.go.th/ewtadmin/ ewt/saraburi_ web/ewt_dl_link.php?nid=1720&filename=index • ธวัชชัย สั ตยสมบูรณ.์ (2542). กฎหมายสาธารณสุข (พิมพครั ์ ง้ ที่ 1). กรุงเทพฯ: ประชุมช่าง. NPRU Thank You 63 [email protected] 64