Transcript ارتباط مؤثر
بسم هللا الرحمن الرحیم
مشهد
حمید رحیمیان
1390-91
فنون ارتباط انساني اثر بخش
تأسیس 1372
اهداف این دوره در يك نگاه
بخش اول :معرفی ارتباط انساني اثربخش
بخش دوم :خويشتن شناس ي ،الزمه ارتباط اثربخش
بخش سوم :شناخت ويژگي ها وموانع ارتباط اثر بخش
بخش اول
شناخت ارتباطات انساني اثر بخش
.1ارتباطات
Communications
ارتباط اثر بخش زمانی وجود خواهد داشت که یک فکر یا نظریه منتقل
شود ،به گونه ای که تصویری که در مغز گیرنده به وجود می آید،
همانند همان تصویری باشد که در مغز فرستنده پیام است.
.2نقش ارتباطات
چهار نقش ارتباطات عبارتند از:
کنترل
ایجاد انگیزه
ابراز احساسات
اطالعات
.3الگوی فرایند ارتباطات
ارتباط :تبادل اطالعات از طریق گفتار ،عالئم و یا نوشتار را گویند که
متشکل از اجزای زیر می باشد:
فرستنده ( :)Senderشخص ی که تولید کننده پیام است.
پیام ( :)Messageاطالعاتی که مبادله می شود.
انتقال ( :)Transmissionروش و چگونگی ارائه پیام
گیرنده ( :)Receiverشخص ی که پیام برای او فرستاده می شود.
بازخور ( :)Feedbackپاسخی که از گیرنده پیام دریافت می شود.
نمودار فرایند ارتباطات
منبع
پیام
پیام
به رمز در آوردن پیام
( ارسا ل پیام )
پیام
پیام
کانال
باز خور نمودن نتیجه
از حالت رمز
در آوردن پیام
( گرفتن پیام )
پیام
گیرنده
پیام
.4مبانی ارتباطات
.1-4جهت جریان ارتباطات
.2-4شبکه های رسمی و غیر رسمی
.3-4ارتباطات غیرگفتاری
توضیح در اسالید های بعدی
.1-4جهت جریان ارتباطات
جهت عمودی :در سلسله مراتب سازمان
جهت افقی :بین افراد هم سطح در سازمان
سه شبکه ارتباطی گروههای کوچک
همه جانبه
چرخی
زنجیره ای
.2-4شبکه رسمی و غیر رسمی
شبکه های رسمی:
عمودی هستند.
در آنها سلسله مراتب اختیارات رعایت می شوند.
در سازمانها ،سلسله مراتب اداری و در مورد کارهایی است که باید
انجام شود.
شبکه های غیر رسمی:
در هر سو یا جهت آزادانه حرکت می کنند.
مقامات سازمانی و سلسله مراتب اداری را نادیده می گیرند.
معموال به گونه ای است که نیازهای اجتماعی اعضای گروه را تامین
کرده و از این جهت آنها را ارضا می کند.
شبکه ارتباطی گروههای کوچک و شاخص های اثربخش ی
شاخص
سرعت
صحت و دقت
ظهور یک رهبر
رضایت عضو
زنجیره ای
متوسط
زیاد
متوسط
متوسط
شبکه
چرخی
همه جانبه
سریع
زیاد
زیاد
سریع
متوسط
هیچ
اند ک
زیاد
شبکه غیر رسمی
شبکه غیر رسمی (یا شایعه پراکنی)
سه ویژگی عمده دارد:
به وسیله مدیریت کتنرل نمی شود.
بیشتر اعضای سازمان آن را بهتر باور می کنند و به آن در مقایسه با آنچه
به وسیله مدیریت ارشد سازمان صادر می گردد اعتماد بیشتری دارند.
معموال تامین کننده منافع کسانی است که درون سازمان باشند.
.3-4ارتباطات غیر گفتاري
هیچ نوع بحث ارتباطی بدون ارتباطات غیر گفتاری کامل نخواهد بود.
ارتباطات غیر گفتاری شامل حرکت اعضای بدن ،تغییرآهنگ صدا،
تاکید بر برخی ا ز کلمات ،تغییر قیافه و فاصله بین پیام دهنده و پیام
گیرنده می باشد.
منبع مناسب:
کتاب ارتباطات غیر کالمی ،نوشته دکتر علی اکبر فرهنگی
چند نكته در ارتباط اثر بخش
مدیر باید به ارتباطات اهمیت
دهد.
گفتار و کردار مدیر باید يكي باشد.
ارتباطات یک تعهد دو جانبه
است.
مدیر باید بر ارتباطات رو در رو
تاكيد نمايد.
مدیر باید خبر های ناگوار را
بامهارت برساند.
پیام باید در خور شنونده باشد.
ارتباط یک فرایند پيوسته است.
مسائل نوین در ارتباطات
موانع ارتباطی بین زن و مرد (با توجه به فرهنگ ایران)
مصلحت اندیش ی در ارتباطات (رعایت مثبت بودن و شیرینی کالم)
فرهنگهای گوناگون و ارتباطات (جلوگیری از سوء تفاهم و ارائه توضیح
کافی)
فناوري اطالعات و ارتباطات (بحث )ICT
بخش دوم
خويشتن شناس ي ،الزمه ارتباط اثر بخش
خویشتن شناس ی الزمه ارتباط اثر بخش با ديگران
معصوم (ع):
« رحم هللا امرءا عرف قدره و لم يتعد حده »
رحمت خدا بر كس ي كه قدر و اندازه خويش
بشناسد و از حد ظرفيت خود تجاوز ننمايد.
پنجره جوهري
ناشناخته براي خود
شناخته براي خود
منطقه كور
منطقه عمومي
منطقه ناشناخته
منطقه پنهان
شناخته
براي ديگران
ناشناخته
براي ديگران
منطقه عمومی شما باید بزرگتر باشد.
ناشناخته براي خود
شناخته براي خود
شناخته
منطقه كور
منطقه عمومي
منطقه
ناشناخته
منطقه پنهان
براي ديگران
ناشناخته
براي ديگران
بخش سوم
ويژگي ها وموانع ارتباط اثربخش
ويژگي هاي ارتباط اثر بخش چيست؟
گوش دادن فعال
همدلي
گشودگي
برابري و تساوي
حمايت گري
مثبت گرايي
عالئم برقرار شدن یک ارتباط اثر بخش چیست؟
هنگامی که گیرنده پیام شما را بفهمد.
هنگامی که رابطه مطلوبی بین گیرنده و فرستنده برقرار شود.
هنگامی که پیام ارسال شده موجب تقویت عکس العمل دلخواه
فرستنده ،از سوی گیرنده شود.
دو طرفه بودن ارتباط اثربخش
ارتباطي كه باشما برقرار كرده ايم ارتباط يك طرفه است يا دوطرفه؟
اثر بخش ي كدام بيشتر است؟
يك طرفه
دو طرفه
موانع چهارگانه اثر بخش ي ارتباط (دسته اول)
موانع درون فردي
بد بيني
موانع ميان فردي
جو عدم اعتماد
موانع ساختاري
رئيس و مرئوس
موانع فني
كلمات بد
موانع بالقوه اثر بخش ي ارتباط (دسته دوم)
موانع بالقوه:
.1پیشینه های متفاوت
.2اشاره وعالمت هاي متفاوت
.3موقعیت ارتباط
.4کیفیت محتوای پیام
توضیح در اسالیدهای بعدی
.1پیشینه و معلومات قبلی فرستنده و گیرنده
برای دست یابی به ارتباط اثر بخش میان -فرهنگی ،باید به شناسایی
تفاوت ها در زمینه های زیر پرداخت:
زبان
ارزش ها
باور ها
آداب و رسوم
دین
تحصیالت
.2اشاره و عالمت متفاوت
آهنگ صدا
زبان بدن
حالت های چهره
حرکات سر و دست
تحرکات فیزیکی
مشاهده پیام بصورت مکتوب
.3موقعیت ارتباط
وضعیت و موقعیت ارتباط را ارزیابی نمایید تا موفق به انتخاب اثر
بخش ترین پیام و روش انتقال آن شوید.
نوع پیام:
میزان ادامه دار بودن
پیام
دشواری پیام
نوع بازخور مورد نظر
زمان بازخور مورد نظر
روش انتقال:
مقصد
میزان محرمانه بودن
مناسبت
هزینه ارسال پیام
.4کیفیت محتوای پیام
آمیزه پیام های اثر بخش ،یا شش “ ،“cبه فرستنده و گیرنده در دست
یابی به درک متقابل کمک می نماید:
.1-4ادب و نزاکت
.2-4وضوح و شفافیت
.3-4به اختصار گفتن
.4-4ملموس بودن
.5-4صحت و درستی
.6-4کامل بودن
Courtesy
Clarity
Conciseness
Concreteness
Correctness
Completeness
توضیح در اسالیدهای بعدی
.1-4ادب و نزاکت
داشتن حسن نیت و مهربانی ،حس اطمینان مبتنی بر صداقت و از خود
گذشتگی
توجه نشان دادن به گیرنده پیام
(توضیح در اسالید بعدی)
توجه نشان دادن به گیرنده پیام
توجه به طرف مقابل
−
همدلیبردن کلمات مثبت
بکار
دهنده“
شما
نشانبا ”
مثبت ،و ما
کردن من
جایگزین
−
.
هستند
ام
ر
احت
کلمات
−
ی
ی
بکار بردن عبارات عار از سوگیر های نامطلوب
دادن
ار
مخاطب قر
آنچهاسم
اظهاررا با
گیرنده پیام
−
ها
نشدنی
جای
به
است
انجام
قابل
−
شدهام می شود.
یافتو احتر
عدالت
ایجادبهحس
موجبسریع
−پاسخ
پیام در
کردنمیموجب
کلیشه ای
مخاطببهمییک
احتیمندی را
تواندنارگله
عملموقع
پاسخ به
− −
کندرفتن فرصت ها برای نشان
دست
موجب از
شود و
تبدیل
فرصت
تشکر ومی گردد
حسن نیت
تبریک .،حداکثر تا دو روز بعد از یک
دادنابالغ
−
رخداد
−جواب دادن به درخواست های دریافت شده
حداکثر در چهار روز کاری
.2-4وضوح و شفافیت
گیرنده پیام را در نظر داشته باشید.
پیام مورد نظر را یک بار بلند بخوانید و اصالح کنید.
توضیح در اسالید بعدی)
(
باشد.
پیام باید تا حد ممکن ساده و قابل فهم
پیام باید تا حد ممکن ساده و قابل فهم باشد
از کلمات مناسب استفاده کنید
چک کنید.
لغات
منظمفرهنگ
کلمات را در
تلفظ
معنی و
−
نمایید
استفاده
بصورت
کلمات
از
کلمات یا عبارات
بخوانید تا
مورود نظر را
−
بنویسید.
بلندصحیح
جمالت را
پیامرات
عبا
شوندرا.
مشخص
گنگ
.
کنید
عایت
ش
نگا
آداب
ر
ر
−از جمالت کوتاه استفاده نمایید
−فاعل را قبل از فعل بکار برید.
ی
−جمالت کوتاه اثر و تمرکز بیشتر دارند.
−مطمئن شوید که ضمایر به مرجع درست باز گردند.
می باشد.
−یک جمله میانگین ،دارای 16کلمه
.3-4به اختصار گفتن
از کلمات پر معنی و غنی استفاده نمایید.
از آهنگ محاوره ای استفاده نمایید.
برای بیان آنچه باید گفته شود ،تا جای ممکن از کلمات کمتری استفاده
کنید:
کلمات غیر ضروری را حذف نمایید.
از حالت معلوم استفاده نمایید.
.4-4ملموس بودن
انتقال پیام به کمک عبارات دقیق:
سعی کنید با گیرنده پیام ،ارتباط برقرار کنید.
از کلی گویی بپرهیزید.
جزئیات را در اختیار گیرنده پیام قرار دهید.
.5-4صحت و درستی
از غلط گیر ( )Spell Checkاستفاده نمایید.
جزئیات را دقیق و در قالبی پسندیده ارائه نمایید:
امالء کلمات را چک کنید.
از کلمات و عبارات صحیح استفاده کنید.
از نشان گذاری صحیح استفاده نمایید.
نام ها ،مکان ها ،تاریخ ،زمان و مقادیر را مجددا بررس ی نمایید.
شکل ظاهری پیام را مورد ارزیابی قرار دهید.
.6-4کامل بودن
در بر داشتن تمام اطالعات مربوط و مفید:
چه کس ی؟
کی؟
()Who
()When
چرا؟
()Why
چه چیزی؟ ()What
کجا؟
()Where
چگونه؟ ()How
مرور مجدد شش“ “Cبراي طراحی پیام موثر
ادب و نزاکت :توجه کردن به گیرنده پیام
وضوح و شفافیت :استفاده از پیام های ساده و قابل فهم
به اختصار گفتن :بکار بردن هر چه کمتر کلمات از نظر تعداد
ملموس بودن :بکار بردن الفاظ و عبارات دقیق
صحت و درستی :فراهم کردن جزئیات دقیق در قالبی مناسب
کامل بودن :در برداشتن تمام اطالعات مربوط و مفید
انواع چهارگانه مهارت هاي ارتباطي
.1مهارت های نوشتاری
.2مهارت های گفتاری
.3مهارت های شنیداری
.4مهارت های خواندن
.1کسب مهارت های نوشتاری
از امروز شروع به نوشتن نمایید.
نگرش مثبت داشته باشید.
نوشتن را تمرین کنید.
بدانید که چرا می نویسید.
ایده های کلیدی را مکتوب نمایید.
از رئوس مطالب استفاده کنید.
برای نشان دادن اعتبار و صحت،
منابع را ارائه نمایید.
بازنویس ی کنید.
تجدید نظر نمایید.
مجددا باز نویس ی نمایید.
.2کسب مهارت های گفتاری
از کلماتی استفاده کنید که برای
مخاطبان قابل فهم باشد.
کلمات را درست و واضح تلفظ
کنید.
از هنر هایی چون تاکید بر کلمات،
کنترل بلندی صدا ،زیر و بم کردن
صدا و شدت صدا استفاده
نمایید.
چه موارد دیگری به ذهنتان می
رسد؟
.3بهبود مهارت های شنیدن موثر
با فکر باز شروع کنید.
رویکرد گوینده ،برای باز کردن موضوع مورد نظر را تعیین نمایید.
کلمات کلیدی را یاد دادشت کنید.
تمرکز پیدا کنید.
تماس چشمی خود با گوینده را حفظ نمایید.
تا قبل از شنیدن کامل پیام ،از قضاوت بپرهیزید.
بازخور ارائه نمایید.
پیام را تجزیه و تحلیل کنید.
.4کسب مهارت های خواندن
در منابع مورد نظر کاوش نمایید.
تمرکز پیدا کنید.
یادداشت بردارید.
موضوعات را مرور کنید تا مطمئن شوید که آنها را درست درک کرده
اید.
قبل از مطالعه تمام منابعی که در دسترس دارید ،از قضاوت کردن
اجتناب نمایید.
منابع موجود را تجزیه و تحلیل نمایید.
ارتباط بر مبنای هدف
Communication-by-Objectives
)(CBO
برای انتقال پیام برنامه ریزی نمایید.
پیش نویس تهیه کنید.
پیام خود را تکمیل نمایید.
و اينك پيام را ارسال نمائيد.
لبخند
كم خرج ترين هديه است!
جمع بندي و
نتيجه گیري