جلسه ششم – اختلال شخصیت مرزی

Download Report

Transcript جلسه ششم – اختلال شخصیت مرزی

‫اختالل شخصیت مرزی‬
‫موضوعات‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪Case study‬‬
‫تاریخچه‬
‫مالک های تشخیص در دو مدل‬
‫شیوع‬
‫هم بودی ها و تشخیص افتراقی‬
‫علت شناسی‬
‫ارزیابی‬
‫درمان‬
‫تاریخچه‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫تاریخچه این بیماری با بیماری دوقطبی پیوسته است‬
‫هومر‪ ،‬بقراط و ارسطو افرادی با خشونت تکانشی‪،‬فعالیت‬
‫شدید‪ ،‬تحریک پذیری و افسردگی را توصیف کرده اند‪.‬‬
‫کرپلین‪ ،‬کرچمن و اشنایدر در اوایل قرن بیستم به توصیف‬
‫چیزی پرداختند که امروزه شخصیت مرزی نامیده می شود‬
‫استرن( ‪ )1938‬اولین کسی بود که از اصطالح مرزی استفاده‬
‫کرد‪.‬‬
‫پس از آن مطالعات حول انتخاب طبقه تشخیصی این بیماری‬
‫بوده و از سایکوزها‪ ،PTSD ،‬اختالالت تجزیه ای تا‬
‫اختالالت کنترل تکانه گسترده است‪.‬‬
‫‪Case study‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫دختر ‪ 22‬ساله‬
‫دانشجوی سال آخر حقوق‬
‫فوت پدر در ‪ 8‬سالگی‬
‫با مادر و یک خواهر و یک برادر زندگی می کند‬
‫با عالیم افسردگی و تمایل به خودکشی مراجعه کرد‬
‫زخم بدن‪ ،‬لب سوراخ‪ ،‬روابط متعدد‪ ،‬پرخاشگری انفجاری‬
‫و ناتوانی ‪ ،‬نوسان های متعدد خلقی در هر روز‪ ،‬مصرف‬
‫الکل و حشیش‬
‫تصور این که کسی او را دوست ندارد‬
‫مالک های تشخیص‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫بی ثباتی در روابط بین فردی‪ ،‬خود انگاره و حالت عاطفی‬
‫و آشکارا تکانشی بودن به صورت الگوی نافظ و فراگیر‬
‫از اوایل بزرگسالی شروع شده‬
‫‪ 5‬تا از مالک های زیر‪:‬‬
‫انجام تالشهای مضطربانه توام با سراسیمگی برای اجتناب‬
‫از ترک شدن واقعی یا تصوری‬
‫بی ثبات و شدید بودن روابط بین فردی به صورت الگویی‬
‫که مشخصه آن تناوب بین دو قطب افراطی است‬
‫مالک های تشخیص‬
‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫اختالل و اشکال در هویت‪ ،‬بی ثبات بودن خودانگاره و یا‬
‫احساس فرد در مورد خودش‬
‫تکانشی بودن ال اقل در دو تا از حوزه هایی که به فرد‬
‫صدمه می زند‬
‫رفتار‪ ،‬ژست یا تهدید به خودکشی به صورت مکرر یا‬
‫خودزنی های مکرر‬
‫بی ثباتی در حالت عاطفی به صورت واکنش پذیری آشکار‬
‫خلق‬
‫مالک های تشخیص‬
‫ احساس پوچی مضمن‬‫ نا متناسب و شدید بودن خشم و یا دشواری در تسلط بر‬‫خشم‬
‫ بروز افکار بدگمانانه یا بروز عالیم تجزیه ای به صورت‬‫گذرا و در مواقع فشار روانی‬
‫مالک های تشخیص در ‪DSM 5‬‬
‫•‬
‫‬‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫اخالل در ‪ 2‬تا یا بیشتر از عملکرد های شخصیتی زیر‪:‬‬
‫هویت‪ :‬تصویر ذهنی ناپایدار و کم رشد یافته‪ ،‬حاالت تجزیه‬
‫ای‪ ،‬خود انتقادی‪ ،‬احساس مضمن پوچی‬
‫جهت گیری فردی‪ :‬ناپایداری در اهداف‪ ،‬ارزش ها‪ ،‬و‬
‫نقشه های کاری‬
‫هم دلی‪ :‬نا توانی در درک احساسات و نیاز های دیگران و‬
‫حساسیت بیش از حد در روابط بین فردی‬
‫صمیمیت‪ :‬روابط نزدیک بین فردی شدید‪ ،‬پیچیده و ناپایدار‬
‫مالک های تشخیص در ‪DSM 5‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫داشتن ‪ 4‬مورد یا بیشتر از صفات بیمارگونه زیر‪:‬‬
‫نوسانات هیجانی‬
‫اضطراب‬
‫جدایی نا ایمن‬
‫افسردگی گرایی‬
‫تکانش گری‬
‫ریسک پذیری‬
‫خصومت و پرخاشگری‬
‫شیوع‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪-‬‬
‫‪ %11‬از مراجعان سرپایی و ‪ %19‬از بیماران بستری‬
‫روان پزشکی به ‪ BPD‬مبتال هستند‪.‬‬
‫شیوع این بیماری در جمعیت عادی ‪ 1‬تا ‪ 2‬درصد است‪.‬‬
‫در زنان دو برابر مردان شایع است‪.‬‬
‫در بین اختالالت شخصیت بیشترین ارتباط را با خودکشی‬
‫دارد‪:‬‬
‫بیش از ‪ %75‬آنها اقدام به خودکشی کرده اند و ‪% 80‬‬
‫شان سابقه خود زنی دارند‬
‫تشخیص افتراقی‬
‫• اسکیزوفرنی‬
‫• افسردگی‬
‫• دو قطبی‬
‫• سایر اختالالت شخصیت‪:‬‬
‫ شخصیت وابسته‬‫ شخصیت نمایشی‬‫‪ -‬ضد اجتماعی‬
‫هم آیندی مرضی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪ 24‬تا ‪ %74‬این افراد به افسردگی عمده دچارند‬
‫‪ 4‬تا ‪ % 20‬اختالل دو قطبی دارند‬
‫مطالعات جدید تر نشان داده اند که تا ‪ % 90‬این افراد به‬
‫اختالالت خلقی و اضطرابی دچار هستند‬
‫هم آیندی با سو مصرف مواد ‪ 14‬تا ‪ %56‬گزارش شده‬
‫است‬
‫سایر اختالالت همراه‪ :‬اختالالت خوردن‪ ، PTSD ،‬اختالل‬
‫شخصیت خود آزاری – دیگر آزاری‬
‫علت شناسی‬
‫مدل زیستی‪ -‬اجتماعی‬
‫بد کارکردی زیست شناختی سیستم تنظیم هیجانی‬
‫محیط بی اعتبار ساز‬
‫ناتنظیمی هیجانی فراگیر‬
‫علت شناسی‬
‫مدل طرح واره‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‬‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫طراحی شده توسط جفری یانگ‬
‫طرح واره درمانی اصول مکتب های شناختی – رفتاری‪،‬‬
‫دلبستگی‪ ،‬گشتالت‪ ،‬روابط شی و روان کاوی را با هم تلفیق‬
‫کرده است‪.‬‬
‫وجود ذهنیت طرح واره ای در اختالالت شخصیت‬
‫ذهنیت کودک رها شده‬
‫ذهنیت کودک تکانشی‬
‫ذهنیت والد تنبیه گر‬
‫ذهنیت محافظ بی تفاوت‬
‫ارزیابی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫اطالعات دمو گرافیک‬
‫متغیرهای روان شناختی‬
‫تاریخچه زندگی‬
‫متغیرهای سرشتی ( جذابیت جسمی‪ ،‬راست یا چپ برتری)‬
‫عالیم فعلی و قبلی‬
‫متغیر های مرتبط با خانواده‬
‫متغیر های مرتبط با شخصیت‬
‫متغیر های متفرقه‬
‫ارزیابی‬
‫•‬
‫‬‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫به کدام نشان گان باید توجه کرد؟‬
‫عالیم و مشکالتی که در حال حاضر وجود دارد‬
‫نشانه هایی که در روابط بین فردی وجود دارند‬
‫نشانه هایی که در طول درمان و توسط درمان گر تشخیص‬
‫داده می شود‬
‫نشانه های مهمی که در آزمون دیده می شود‪:‬‬
‫‪ ‬نتیجه خوب در وکسلر و عملکرد ضعیف دال بر اختالالت تفکر در آزمون‬
‫های فرافکن‬
‫‪ ‬بر افراشتگی در مقیاس های ‪MMPI 2،4،6،7،8‬‬
‫‪ ‬تشخیص از طریق آزمون میلون ‪MCMI‬‬
‫درمان‬
‫• روان درمانی‬
‫ رفتار درمانی دیالکتیکی‬‫ طرح واره درمانی‬‫ نظام روان درمانی مبتنی بر تحلیل رفتاری‪ -‬شناختی‬‫ خانواده درمانی‬‫ درمان های روان پویشی‬‫• دارو درمانی‬
‫ تثبیت کننده های خلقی‪ ،‬ضد افسردگی ها‪ ،‬آنتی سایکوز‬‫‪،‬بنزودیازپین ها‬
‫درمان‬
‫‪DBT‬‬
‫•‬
‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫مزایای استفاده از ‪DBT‬‬
‫شواهد تاثیر این روش را بر درمان اختالل مرزی و تمایل به‬
‫خودکشی تایید می کنند‪.‬‬
‫رویکردهای مختلفی مانند ‪ ،CBT‬ذهن آگاهی و آموزش مهارت ها‬
‫را با هم تلفیق کرده‬
‫امکان اجرای آن به صورت فردی و گروهی وجود دارد‬
‫از پشتوانه فلسفی قوی که هم فلسفه شرق و هم فلسفه غرب را در‬
‫بر می گیرد برخوردار است‬
‫بر تمایل به خودکشی تاثیر جدی دارد‬
‫رنج بیمار را به شدت کاهش می دهد‬
‫درمان ‪DBT‬‬
‫فلسفه و اهداف درمان‬
‫• ترکیب فلسفه هگل و ذن‬
‫• مفهوم دیالکتیک‬
‫• اهداف درمانی‪:‬‬
‫‪ (1‬کاهش رفتارهای تهدید کننده زندگی‬
‫‪ (2‬کاهش رفتارهای مختل کننده درمان‬
‫‪ (3‬کاهش رفتار های مخل کیفیت زندگی‬
‫‪ (4‬افزایش مهارت های رفتاری‬
‫‪ (5‬کاهش فشار روانی پس از سانحه‬
‫‪ (6‬افزایش احترام به خویشتن‬
‫درمان ‪DBT‬‬
‫شیوه اجرا‬
‫•‬
‫‬‫‬‫‬‫‬‫•‬
‫‪ 4‬نوع مداخله دارد‪:‬‬
‫جلسات ساختاریافته گروه درمانی‬
‫جلسات انفرادی‬
‫جلسات تیم درمانگران‬
‫مداخالت تلفنی‬
‫تعهد کتبی و شفاهی‬
‫درمان ‪DBT‬‬
‫آموزش مهارت ها‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫مهارت های ذهن آگاهی‬
‫مهارت کارآمدی بین فردی‬
‫مهارت تحمل پریشانی و رنج‬
‫مهارت تنظیم هیجانی‬
‫منابع‬
‫ مباحث‬،‫ اختالل شخصیت مرزی‬.)1392( .‫ ا‬،‫ شرفی‬.،‫ م‬،‫• محمودعلی لو‬
.‫ ارجمند‬:‫ تهران‬.‫نظری و روش های درمانی‬
• Kreisman, J.(2004). Sometimes I Act Crazy,
Borderline Personality Disorder. New Jersey: John
Wiley.
• Dowson, J. (1995). Personality disorders:
recognition & clinical management. Cambridge:
Cambridge university press.
• DSM 5 , APA.