جلسه ششم – اختلال شخصیت مرزی
Download
Report
Transcript جلسه ششم – اختلال شخصیت مرزی
اختالل شخصیت مرزی
موضوعات
•
•
•
•
•
•
•
•
Case study
تاریخچه
مالک های تشخیص در دو مدل
شیوع
هم بودی ها و تشخیص افتراقی
علت شناسی
ارزیابی
درمان
تاریخچه
•
•
•
•
•
تاریخچه این بیماری با بیماری دوقطبی پیوسته است
هومر ،بقراط و ارسطو افرادی با خشونت تکانشی،فعالیت
شدید ،تحریک پذیری و افسردگی را توصیف کرده اند.
کرپلین ،کرچمن و اشنایدر در اوایل قرن بیستم به توصیف
چیزی پرداختند که امروزه شخصیت مرزی نامیده می شود
استرن( )1938اولین کسی بود که از اصطالح مرزی استفاده
کرد.
پس از آن مطالعات حول انتخاب طبقه تشخیصی این بیماری
بوده و از سایکوزها ،PTSD ،اختالالت تجزیه ای تا
اختالالت کنترل تکانه گسترده است.
Case study
•
•
•
•
•
•
•
دختر 22ساله
دانشجوی سال آخر حقوق
فوت پدر در 8سالگی
با مادر و یک خواهر و یک برادر زندگی می کند
با عالیم افسردگی و تمایل به خودکشی مراجعه کرد
زخم بدن ،لب سوراخ ،روابط متعدد ،پرخاشگری انفجاری
و ناتوانی ،نوسان های متعدد خلقی در هر روز ،مصرف
الکل و حشیش
تصور این که کسی او را دوست ندارد
مالک های تشخیص
•
•
•
-
-
بی ثباتی در روابط بین فردی ،خود انگاره و حالت عاطفی
و آشکارا تکانشی بودن به صورت الگوی نافظ و فراگیر
از اوایل بزرگسالی شروع شده
5تا از مالک های زیر:
انجام تالشهای مضطربانه توام با سراسیمگی برای اجتناب
از ترک شدن واقعی یا تصوری
بی ثبات و شدید بودن روابط بین فردی به صورت الگویی
که مشخصه آن تناوب بین دو قطب افراطی است
مالک های تشخیص
-
-
اختالل و اشکال در هویت ،بی ثبات بودن خودانگاره و یا
احساس فرد در مورد خودش
تکانشی بودن ال اقل در دو تا از حوزه هایی که به فرد
صدمه می زند
رفتار ،ژست یا تهدید به خودکشی به صورت مکرر یا
خودزنی های مکرر
بی ثباتی در حالت عاطفی به صورت واکنش پذیری آشکار
خلق
مالک های تشخیص
احساس پوچی مضمن نا متناسب و شدید بودن خشم و یا دشواری در تسلط برخشم
بروز افکار بدگمانانه یا بروز عالیم تجزیه ای به صورتگذرا و در مواقع فشار روانی
مالک های تشخیص در DSM 5
•
-
اخالل در 2تا یا بیشتر از عملکرد های شخصیتی زیر:
هویت :تصویر ذهنی ناپایدار و کم رشد یافته ،حاالت تجزیه
ای ،خود انتقادی ،احساس مضمن پوچی
جهت گیری فردی :ناپایداری در اهداف ،ارزش ها ،و
نقشه های کاری
هم دلی :نا توانی در درک احساسات و نیاز های دیگران و
حساسیت بیش از حد در روابط بین فردی
صمیمیت :روابط نزدیک بین فردی شدید ،پیچیده و ناپایدار
مالک های تشخیص در DSM 5
•
•
•
•
•
•
•
•
داشتن 4مورد یا بیشتر از صفات بیمارگونه زیر:
نوسانات هیجانی
اضطراب
جدایی نا ایمن
افسردگی گرایی
تکانش گری
ریسک پذیری
خصومت و پرخاشگری
شیوع
•
•
•
•
-
%11از مراجعان سرپایی و %19از بیماران بستری
روان پزشکی به BPDمبتال هستند.
شیوع این بیماری در جمعیت عادی 1تا 2درصد است.
در زنان دو برابر مردان شایع است.
در بین اختالالت شخصیت بیشترین ارتباط را با خودکشی
دارد:
بیش از %75آنها اقدام به خودکشی کرده اند و % 80
شان سابقه خود زنی دارند
تشخیص افتراقی
• اسکیزوفرنی
• افسردگی
• دو قطبی
• سایر اختالالت شخصیت:
شخصیت وابسته شخصیت نمایشی -ضد اجتماعی
هم آیندی مرضی
•
•
•
•
•
24تا %74این افراد به افسردگی عمده دچارند
4تا % 20اختالل دو قطبی دارند
مطالعات جدید تر نشان داده اند که تا % 90این افراد به
اختالالت خلقی و اضطرابی دچار هستند
هم آیندی با سو مصرف مواد 14تا %56گزارش شده
است
سایر اختالالت همراه :اختالالت خوردن ، PTSD ،اختالل
شخصیت خود آزاری – دیگر آزاری
علت شناسی
مدل زیستی -اجتماعی
بد کارکردی زیست شناختی سیستم تنظیم هیجانی
محیط بی اعتبار ساز
ناتنظیمی هیجانی فراگیر
علت شناسی
مدل طرح واره
•
•
•
-
طراحی شده توسط جفری یانگ
طرح واره درمانی اصول مکتب های شناختی – رفتاری،
دلبستگی ،گشتالت ،روابط شی و روان کاوی را با هم تلفیق
کرده است.
وجود ذهنیت طرح واره ای در اختالالت شخصیت
ذهنیت کودک رها شده
ذهنیت کودک تکانشی
ذهنیت والد تنبیه گر
ذهنیت محافظ بی تفاوت
ارزیابی
•
•
•
•
•
•
•
•
اطالعات دمو گرافیک
متغیرهای روان شناختی
تاریخچه زندگی
متغیرهای سرشتی ( جذابیت جسمی ،راست یا چپ برتری)
عالیم فعلی و قبلی
متغیر های مرتبط با خانواده
متغیر های مرتبط با شخصیت
متغیر های متفرقه
ارزیابی
•
-
به کدام نشان گان باید توجه کرد؟
عالیم و مشکالتی که در حال حاضر وجود دارد
نشانه هایی که در روابط بین فردی وجود دارند
نشانه هایی که در طول درمان و توسط درمان گر تشخیص
داده می شود
نشانه های مهمی که در آزمون دیده می شود:
نتیجه خوب در وکسلر و عملکرد ضعیف دال بر اختالالت تفکر در آزمون
های فرافکن
بر افراشتگی در مقیاس های MMPI 2،4،6،7،8
تشخیص از طریق آزمون میلون MCMI
درمان
• روان درمانی
رفتار درمانی دیالکتیکی طرح واره درمانی نظام روان درمانی مبتنی بر تحلیل رفتاری -شناختی خانواده درمانی درمان های روان پویشی• دارو درمانی
تثبیت کننده های خلقی ،ضد افسردگی ها ،آنتی سایکوز،بنزودیازپین ها
درمان
DBT
•
-
مزایای استفاده از DBT
شواهد تاثیر این روش را بر درمان اختالل مرزی و تمایل به
خودکشی تایید می کنند.
رویکردهای مختلفی مانند ،CBTذهن آگاهی و آموزش مهارت ها
را با هم تلفیق کرده
امکان اجرای آن به صورت فردی و گروهی وجود دارد
از پشتوانه فلسفی قوی که هم فلسفه شرق و هم فلسفه غرب را در
بر می گیرد برخوردار است
بر تمایل به خودکشی تاثیر جدی دارد
رنج بیمار را به شدت کاهش می دهد
درمان DBT
فلسفه و اهداف درمان
• ترکیب فلسفه هگل و ذن
• مفهوم دیالکتیک
• اهداف درمانی:
(1کاهش رفتارهای تهدید کننده زندگی
(2کاهش رفتارهای مختل کننده درمان
(3کاهش رفتار های مخل کیفیت زندگی
(4افزایش مهارت های رفتاری
(5کاهش فشار روانی پس از سانحه
(6افزایش احترام به خویشتن
درمان DBT
شیوه اجرا
•
•
4نوع مداخله دارد:
جلسات ساختاریافته گروه درمانی
جلسات انفرادی
جلسات تیم درمانگران
مداخالت تلفنی
تعهد کتبی و شفاهی
درمان DBT
آموزش مهارت ها
•
•
•
•
مهارت های ذهن آگاهی
مهارت کارآمدی بین فردی
مهارت تحمل پریشانی و رنج
مهارت تنظیم هیجانی
منابع
مباحث، اختالل شخصیت مرزی.)1392( . ا، شرفی.، م،• محمودعلی لو
. ارجمند: تهران.نظری و روش های درمانی
• Kreisman, J.(2004). Sometimes I Act Crazy,
Borderline Personality Disorder. New Jersey: John
Wiley.
• Dowson, J. (1995). Personality disorders:
recognition & clinical management. Cambridge:
Cambridge university press.
• DSM 5 , APA.