Transcript دریافت فایل سالمندی

1
‫سالمندی‬
‫فهرست مطالب ارائه شده ‪:‬‬
‫سالمند کیست ؟‬
‫بررسي پديده سالمندي‬
‫آمارهای جمعیت سالمند در ايران و جهان‬
‫پرستاری سالمندی در جهان ‪:‬‬
‫مراکز آموزش پرستاری معتبر سالمندی در جهان ‪:‬‬
‫واحد ها و برنامه های آموزشی که در اکثر دانشکده های پرستاری در سراسر دنیا‬
‫ارائه می گردد‪:‬‬
‫کمیته هايی که جهت آموزش پرستاری سالمندی تشکیل شده اند ‪:‬‬
‫برنامه درسی کارشناسی ارشد پرستاری سالمندی در چین ‪:‬‬
‫چالشهای پرستاری سالمندی در جهان چیست ؟‬
‫نتیجه گیری و بحث‬
‫ساملند کیست ؟‬
‫الزم است در ابتدای بحث تعریفی مختصر از ساملند داشته باشیم‬
‫و ببینیم به چه کس ی و در چه سنی ساملند می گویند‪.‬‬
‫تعیین سن آغاز پیری کار دشواری است‪ .‬بعض ی آن را از چهل سالگی می دانند و گروهی دیگر از‬
‫هفتاد سالگی به بعد را ساملند می گویند ‪.‬‬
‫عده ای نیز به طور کلی پیری را امری نسبی ‪ ،‬درونی‪ ،‬روانی‪ ،‬اجتماعی و جسمی می دانند و‬
‫میگویند یک شخص ممکن است در ‪ ۸۰‬سالگی هم‬
‫تحرک و جنب و جوش و فعالیت کافی داشته باشد و سیمایش چنان باشد که آثار و ع الیم‬
‫پیری بر آن غالب نباشد‪ ،‬در حالی که فرد دیگری که در سن ‪۴۰‬تا ‪ ۵۰‬سالگی احساس ضعف و‬
‫سستی و پیری نماید‪ .‬با این اوصاف پیری زمانی آغاز می شود که فعالیت قوای انسانی نظیر‬
‫توان عضلنی‪ ،‬دستگاه عصبی و سایر دستگاه های حیاتی خارج از علل بیماری کاهش چشم‬
‫گیر‬
‫پیدا کند‪ ،‬یعنی پیری وابسته به ارگانیسم هر فرد است ‪.‬‬
‫به هر حال تحوالت دوران جوانی به پیری آن چنان تدریجی است که حتی ممکن‬
‫خود شخص اصل متوجه نشود و خود را در مقایسه با افراد مسن تر نه تنها پیر‬
‫حس نکرده که حتی جوان هم می دانسته است همواره ساملند از دیدگاه‬
‫اطرافیان آشکار تر از چیزی است که به نظر خود شخص می آید ‪.‬‬
‫"ساملندی به عنوان روند طبیعی عمر بشر در اكثر كشورهای دنیا از سن ‪ ۶۰‬و‬
‫یا ‪ ۶۵‬سالگی آغاز می شود"‪.‬‬
‫اما نکته مهم این است که ‪:‬‬
‫وضع سلمت جسمی سالخوردگان بسیار متفاوت از یکدیگر است وپیری بر خلف آنچه‬
‫غالب تصور می شود همراه با آن گونه مشکلتی نیست که بر سر زبان ها افتاده و پیران‬
‫را مردمی خسته و بیمار و افسرده و بی حافظه و جدا مانده و دل نازک و عجیب و غریب‬
‫به حساب می آورند‪ ،‬البته ممکن است اقلیتی از پیران چنین باشند ولی این گونه اندیشه‬
‫های نادرست در مورد پیران باعث رنجیدن افراد ساملند می شود و حتی گروهی از آنان را‬
‫به قبول این باورهای نادرست درباره خود وا می دارند‬
‫باید توجه داشت که بیشتر ساملندان تا ماههای آخر عمر خود توانایی های قابل‬
‫ذکری دارند که هرگز نباید آنان را از بسیاری از عرصه های زندگی به کنار‬
‫گذاشت ‪ .‬بعلوه افراد سالخورده منبعی از تجارت ارزشمند هستند که می تواند‬
‫برای جوانتر ها کامل مفید باشد ‪.‬‬
‫رسیدن به سنین باالی زندگی نتیجه عوامل پیچیده ای است که اهم آنها‬
‫عبارتند از‪ :‬وضعیت ژنتیک فرد‪ ،‬وضع تغذیه ‪ ،‬بهداشت و عوامل محیطی دیگر‪.‬‬
‫اما در هر صورت رسیدن به پیری همراه با تغییرات جسمی بخصوص کاهش‬
‫قدرت بینایی و شنوایی و چشایی و بویایی و کاهش قدرت بدنی و هماهنگی حرکتی‬
‫و سرعت واکنش در مقابل محرکهاست‪.‬‬
‫جمعیت رو به رشد سالمندان در جهان سبب ايجاد‬
‫توجه بیشتربه سالمتي سالمندان شده است‪.‬‬
‫متخصصین پیش بینی کرده اند در‪ 20‬سال آينده تعداد‬
‫افراد سالمند دو برابر خواهد شد ‪ .‬تا سال ‪ 2100‬بیش‬
‫از ¼ جمعیت جهان يعنی بیش از ‪ 5/2‬بیلیون نفر باالی ‪60‬‬
‫سال خواهد بود‪.‬‬
‫در کشورهای توسعه يافته عمر طوالنی با کیفیت زندگی بهتر همراه است‬
‫واين درحالي است که میزان ناتوانی سالمندان درسراسر جهان کاهش‬
‫يافته است‪.‬‬
‫در آمريکا بیش از ‪ 60‬درصد سالمندان بدون وابستگی به جامعه ‪ ،‬حدود‬
‫‪ 80‬سال عمر می کنند ‪.‬‬
‫رهبران سازمان جهانی بهداشت مشارکت در رفتارهای سالمتی را به تمام‬
‫سنین توصیه کرده اند اما زمانی که انسانها به مدت طوالنی عمر می کنند‬
‫‪ ،‬رفتارهای ارتقاء سالمتی بیشتر اهمیت پیدا می کنند‪ ،‬بويژه با در نظر‬
‫گیری عملکرد ‪ ،‬استقالل و بهبود کیفیت زندگی‪.‬‬
‫اهداف ارتقاء سالمتی و پیشگیری از بیماريها در سالمندان بطور ويژه‬
‫شامل کاهش مرگ ومیر ناشی از بیماريهای حاد و مزمن ‪ ،‬حفظ عملکرد‬
‫مستقل ‪ ،‬طوالنی کردن امید به زندگی و حفظ و افزايش کیفیت زندگی‬
‫است‪.‬‬
‫با وجود اين بايد قبول داشت که سالمندان يک گروه ناهمگن هستند و‬
‫مقوله کاملی از توانايی عملکردی و کیفیت زندگی در آنها قابل ذکر‬
‫نیست ‪،‬‬
‫بنابراين اصل اين است که زمانی که در مورد مشارکت در فعالیت های‬
‫ارتقاء سالمتی تصمیم می گیريم ‪ ،‬خصوصیات افراد و وضعیت زندگی‬
‫آنها را در نظر بگیريم ‪.‬‬
‫آمارهای موجود گويای آن است در حالی كه نرخ رشد كلی جمعیت جهان حدود‬
‫‪ ۵/۱‬درصد است‪ ،‬اين نرخ رشد در مورد جمعیت سالمندان جهان‪ ،‬ساالنه به‬
‫حدود ‪ ۴/۲‬درصد می رسد‪.‬‬
‫تاملی در آمارهای پیر شدن جمعیت جهان عددهای جالب ديگری را نیز‬
‫عرضه می كند؛ وجود حدود ‪ ۶۰۰‬میلیون سالخورده در جهان كه پیش بینی‬
‫می شود‪ ،‬تعداد آن ها تا سال ‪ ۲۰۲۵‬میالدی به يك میلیارد و‪ ۲۰۰‬میلیون‬
‫نفر برسد‪ ،‬يكی از اين داده ها ست‪.‬‬
‫در میان كشورهای جهان‪ ،‬ايران نیز از اين قافله گذر‬
‫عمر عقب نمانده است‪.‬‬
‫به طوری كه سرشماری سال ‪ ۱۳۵۵‬وجود يك میلیون و‪ ۷۷۰‬هزار سالمند‬
‫را نشان می دهد كه اين تعداد در آخرين سرشماری صورت گرفته‪ ،‬يعنی‬
‫سال‪ ۱۳۸۵‬به حدود ‪ ۵‬میلیون و ‪ ۱۰۰‬هزار نفر می رسد‪.‬‬
‫بر اساس پیش بیني کارشناسان‪ ،‬تعداد سالمندان کشور تا سال ‪ 1400‬به ‪10‬‬
‫میلیون نفر خواهد رسید و در سال ‪ ۲۰۵۰‬میالدی به ‪ ۲۵‬میلیون نفر بالغ‬
‫شود كه اين رقم حدود يك چهارم جمعیت آن زمان را تشكیل خواهد داد‪.‬يعنی‬
‫جمعیت ايران نیز رو به پیری نهاده است‪.‬‬
‫بررسي پديده سالمندي‬
‫امروزه در تمام جوامع‪ ،‬سالمندي به عنوان يك مسئله‬
‫مهم در آستانه ورود به قرن ‪ 21‬مطرح است‪.‬‬
‫درصد جمعیت سالمندان تقريبا ً در همه کشورها بطور منظم رو به افزايش است‪.‬‬
‫در سال ‪،2005‬‬
‫يک پنجم جمعيت در کشوراهاي بيشتر توسعه يافته و هشت درصد جمعيت در‬
‫کشوراهاي کمتر توسعه يافته ‪60‬ساله و باالتر بودند‬
‫و پيش بيني مياشودکه در سال‪ ،2050‬يک نفر از هر‪3‬نفر در کشوراهاي بيشتر توسعه‬
‫يافته ‪ ،‬ويک نفر از هر پنج نفر درکشوراهاي کمتر توسعه يافته ‪ 60‬ساله و باالتر‬
‫خواهند بود‬
‫مسائل ساملندان و اتخاذ سيااستگذاريهاي صحيح در‬
‫مورد آنها در حال حاضر به يک نگراني مشترک جهاني تبديل شده است‪ .‬ساملند شدن‬
‫ً‬
‫جمعيت فرايندي کامل طبيعي است ونمي توان آن را متوقف يا معکوس کرد بلکه مي‬
‫توان با سياستگذاريهاي صحيح درجنبه های آموزش ی آثار اين فرايند را کنترل نمود‪.‬‬
‫هدف اين سمینار‬
‫بررس ي پديده ساملندي وآموزش پرستاری ساملندی در جهان و لزوم تدوين‬
‫برنامه آموزش پرستاری در ایران در اين زمينه مي باشد‪.‬‬
‫ودر نهايت به اين نتيجه خواهد رسيدکه برنامه ريزي های آموزش ی پرستاری‬
‫در ساملندی می تواند درکشور ما نیز پیگیری واجرا گردد‪.‬‬
‫پرستاری سالمندی در جهان ‪:‬‬
‫پرستاری سالمندی يکی از تخصص های کلیدی رشته پرستاری است که از‬
‫طريق ارتقاء سالمت و پیشگیری از ناتوانی و بیماری به افراد سالمند‬
‫ارائه خدمت می کند ‪ ،‬و بیشترين توجه آن بر بهبود شرايط مزمن میباشد‪.‬‬
‫نقش مهم دیگر پرستاری ساملندی ارائه حمایت و آموزش برای خانواده های افراد ساملند‬
‫می باشد‪ ،‬همچنین آموزش های خود مراقبتی از قبیل تزریق انسولین یا مراقبت از ازخم‬
‫فشاری را به ساملندان‬
‫ارائه می دهند ‪.‬‬
‫پرستارانی که با گرایش ساملندی فارغ التحصیل می شوند مسائل و مشکلت رایج و یا‬
‫پیچیده ساملندان را بررس ی کرده و و راه حل هایی برای آنها ارائه می دهند ‪.‬‬
‫تحقیقات بسیار در آمریکا و اروپا نشان داده است‬
‫که با ایجاد پرستاری ساملندی کیفیت مراقبت بهداشتی در کشورها ارتقاء چشم گیری‬
‫داشته است‬
‫پیشگیری از‬
‫ا‬
‫و هم چنین میزان بستری شدن در بیمارستان ها به دلیل ارائه مراقبت و‬
‫مشکلت رایج ساملندی از قبیل ‪ :‬دهیدراتاسیون ‪ ،‬سوء تغذیه ‪ ،‬گسستگی پوست او بافتهای‬
‫پوشش ی ‪ ،‬اختلالت خواب ‪ ،‬دلیریوم و سقوط کاهش چشم گیری داشته است ‪.‬‬
‫رستاران نقش حیاتی در مراقبت از ساملندان دارند‪،‬‬
‫با توجه به تعداد کم پرستار در ایاالت متحده ‪ ،‬هنوز تعدادکمی پرستار ساملندی مهارتهای‬
‫الزم را کسب کرده اند ‪ ،‬در سال ‪ 2007‬از ‪ 2.66‬میلیون پرستار در ایاالت متحده تقریبا‬
‫‪ 15000‬از آنها مدرک پرستاری ساملندی را دریافت کرده اند و از ‪ 111000‬پرستاری که‬
‫مهارتهای بالینی را در زمینه پرستاری ساملندی کسب کرده اند ‪ ،‬تنها ‪ 3600‬در زمینه‬
‫پرستاری ساملندی متبحر هستند ‪.‬‬
‫مراکز آموزش پرستاری معتبر سالمندی در جهان ‪:‬‬
‫)‪Hartford center of Geriatric Nursing (HGNI‬‬
‫بزرگترین مرکز پرستاری ساملندی که در سال ‪ 1996‬در نیویورک توسط پروفسور‬
‫جان هارت فورد به منظور تربیت پرستار متبحربا دانش و مهارت کافی در زمینه‬
‫ساملندی برای ارتقاء سطح سلمت ساملندان تاسیس گردید‪.‬‬
‫این مرکز ‪ 5‬وظیفه مهم را در دستور العمل کار خود قرار داده است که‬
‫شامل موارد زیر می باشد‪:‬‬
‫تربیت پرستاران ماهر برای بر آورده کردن نیازهای مراقبتی افراد ساملند‬
‫ارتقائ آموزش حرفه پرستاری برای آماده کردن کلیه پرستاران به منظور‬
‫تعاملت صحیح با افراد ساملند‬
‫انجام تحقیقاتی که منجر به ارتقائ سطح سلمتی درساملندان گردد‪.‬‬
‫ارتقائ مهارت در مدیرانی که در جایگاههای حرفه ای و آکادمیک پرستاری‬
‫ساملندی قرار دارند‪.‬‬
‫ایجاد کمیته پرستاری ساملندی که در سطح جامعه مراقبت سلمتی از‬
‫ساملندان را بر عهده داشته باشد ‪.‬‬
‫مرکز پرستاری ساملندی هارت فورد در شهرهای نیویورک ‪ ،‬آرکانزا ‪ ،‬سن فرانسیسکو‬
‫و پنسیلوانیا برنامه های آموزش ی را اجرا کرده و از طریق ایجاد برنامه های نوین‬
‫آموزش ی در مقاطع کارشناس ی ارشد و دکترا یکی از موفق ترین مراکز پرستاری‬
‫ساملندی در جهان محسوب می گردد ‪.‬‬
‫برنامه آموزش پرستاری ساملندی در مرکز هارت فورد به صورت زیر می باشد‪:‬‬
‫‪Bachelors of science in geriatric nursing‬‬
‫فرصتهایی را برای آمادگی پایه و مقدماتی جهت ‪BSN‬دانشجویان در مرحله‬
‫مراقبت حاد و طوالنی مدت از افراد ساملند در مراکز مراقبت از ساملندان از قبیل‬
‫خانه های ساملندی ‪ ،‬مراکز ارائه خدمت به ساملندان ‪ ،‬خانه های ساملندی و‬
‫بیمارستانها بدست می آورند‬
‫‪RN to BSN in geriatric nursing‬‬
‫در این برنامه آموزش ی پرستارانی که دارای مدرک ‪ RN‬هستند‪ ،‬بعد ازگذراندن‬
‫برنامه فشرده درس ی ‪ ،‬مدرک کارشناس ی پرستاری ساملندی را دریافت می کنند ‪.‬‬
‫‪Masters programs in in gerontological nursing‬‬
‫‪Adult in gerontological nursing‬‬
‫افرادی که مدرک کارشناس ی پرستاری دارند و علقه مند به ادامه تحصیل در پرستاری‬
‫ساملندی هستند با گذراندن دوره تحصیلی مربوطه به این مدرک نائل‬
‫می شوند ‪.‬‬
‫‪Masters in nursing program : Gerontolgical‬‬
‫‪nursing‬‬
‫این برنامه آموزش ی برای پرستارانی طراحی شده است که علقه مند به مراقبت از افراد‬
‫ساملند در محیط بالین هستند ویا پرستارانی که علقه مند به آموزش دانشجویان‬
‫در دانشکده های پرستاری هستند ‪.‬‬
‫در این برنامه آموزش ی ‪ 33‬واحد دروس تخصص ی ساملندی آموزش داده می شود ‪.‬‬
‫‪Masters in nursing Degree for Geriatric N‬‬
‫‪Clinical Specialitis‬‬
‫در این برنامه درس ی بیشتر از ‪ 33‬واحد دروس تخصص ی ساملندی تدریس شده سپس‬
‫دانشجویان واحدهای تخصص ی بالینی را گذرانده و به مدرک کارشناس ی ارشد‬
‫پرستاری بالینی ماهر نائل می گردند ‪.‬‬
‫‪Long term care administrator‬‬
‫‪masters in nursing‬‬
‫هدف از این برنامه آموزش ی تربیت فارغ التحصیلن پرستاران با مدرک کارشناس ی ارشد‬
‫مدیریت پرستاری ساملندی است ‪ ،‬جهت نیل به این هدف دانشجویان پرستاری بایستی علوه‬
‫بر دروس تخصص ی ساملندی دروس مربوط به مدیریت ساملندی را نیز با موفقیت بگذرانند ‪.‬‬
‫‪Doctoral (PHD) Programs in Aging /‬‬
‫‪Gerontological nursing‬‬
‫‪PHD in Aging / Gerontological nursing‬‬
‫دانشجویانی که دارای مدرک کارشناس ی ارشد پرستاری هستند با گذراندن‬
‫‪ 60‬واحد درس ی به این مدرک نایل میشوند ‪ .‬همچنین دانشجویانی که‬
‫دارای مدرک کارشناس ی پرستاری هستند ‪ ،‬بعد ازگذراندن یک دوره فشرده‬
‫تر از کارشناس ی ارشد مدرک کارشناس ی ارشد پرستاری را کسب سپس‬
‫جهت ادامه تحصیل در مقطع دکترا دروس تخصص ی ساملندی مربوط به‬
‫این دوره را می گذرانند ‪.‬‬
‫)‪Doctor of nursing practice geriatric (DNP‬‬
‫در اين دوره آموزشی دانشجويان در مقطع دکترای بالینی آموزش ديده و در‬
‫نقشهای مديريت سالمندی در شاخه های اقتصاد ‪ ،‬امورمالی و سیاست فارغ‬
‫التحصیل می شوند ‪.‬‬
‫‪Dual degree programs in geriatric nursing‬‬
‫‪MSN / masters in public health‬‬
‫این برنامه آموزش ی ترکیبی از گرایش پرستاری ساملندی و بهداشت عمومی می باشد که از‬
‫سال ‪ 2002‬اجرا گردیده و در شاخه های پرستاری بهداشت جامعه برای ساملندان و‬
‫سلمت حرفه ای ساملندان ارائه می گردد ‪.‬‬
‫‪MSN / masters in business administration‬‬
‫این برنامه برای دانشجویانی اجرا می گردد که دارای سابقه تجربه بالینی و اجرایی هستند و‬
‫دانشجو در هر دومورد دارای مدرک معتبر باشد‪.‬‬
‫‪Predoctoral and post doctoral scholarship‬‬
‫‪opportunities‬‬
‫این برنامه آموزش ی مخصوص پرستاران مقیم وشهروند دائم یا موقت ایاالت متحده‬
‫می باشد و دوره آموزش پرستاری ساملندی را به صورت ‪long – term‬‬
‫می گذرانند ‪.‬‬
‫‪AACN‬‬
‫یکی دیگر از معتبرترین مراکز پرستاری ساملندی ‪ AACN‬می باشد که در دانشکده‬
‫پرستاری پنسیلوانیا دائرگردیده و آموزش پرستاری ساملندی را در جهت ایجاد تغییراتی‬
‫درگرایش پرستاری ساملندی در مقاطع کارشناس ی ارشد ودکتری تحت عنوان پرستارماهر‬
‫بالینی با گرایش ساملندی ارتقاء داده است ‪.‬‬
‫برنامه های آموزش پرستاری ساملندی در این مرکز به صورت زیر می باشد ‪:‬‬
‫تفکر انتقادی در ساملندی ‪ :‬دانشجویان به بررس ی نگرشها ‪ ،‬ارزشها و انتظارات‬
‫خود و افراد ساملند پرداخته و اثر آن را بر مراقبت از افراد ساملند مشاهده‬
‫می کنند ‪.‬‬
‫ارتباطات ‪ :‬دانشجویان ارتباط موثر و همراه با احترام با ساملندان و خانواده‬
‫های آنها را آموزش دیده و تاثیر آن را بر عملکرد فیزیکی ‪ ،‬روحی ‪ -‬روانی و‬
‫اجتماعی افراد ساملند و خانواده هایشان بررس ی می کنند ‪.‬‬
‫بررس ی و شناخت ‪ :‬این مرحله جزیی از مهارتهای بالینی‬
‫روزانه دانشجویان می باشد که به صورت واقعی به بررس ی وضعیت‬
‫عملکردی ‪ ،‬جسمی ‪ ،‬روانی ‪ ،‬شناختی و اجتماعی ساملندان می پردازند ‪.‬‬
‫همچنین دانش خانواده ها در باره مهارتهای ضروری مراقبت از ساملندان‬
‫بررس ی می گردد ‪.‬‬
‫مهارتهای تکنیکی ‪ :‬که مهارتهای تکنیکی دانشجویان جهت برآورده کردن‬
‫نیازهای عملکردی ‪ ،‬جسمی ‪ ،‬روانی ‪ ،‬شناختی و اجتماعی ساملندان ارتقاء‬
‫داده می شود ‪.‬‬
‫ارتقاء سلمتی ‪ ،‬کاهش خطر و پیشگیری از بیماری ‪ :‬که دانشجویان ریسک‬
‫فاکتورهای شایع در ساملندان را که‬
‫منجر به کاهش کیفیت زندگی آنها شده و به ناتوانی می انجامد را شناسایی‬
‫می کنند ‪.‬‬
‫مدیریت بیماری ‪ :‬شامل تشخیص و مدیریت سندرم های رایج ساملندی او‬
‫طریقه برخورد باآن در شرایط حاد و مزمن می باشد ‪.‬‬
‫تکنولوژيهای مرافبت از ساملندی ‪ :‬استفاده از تکنولوژی‬
‫جهت ارتقاء عملکرد ‪ ،‬ایمنی و استقلل ساملندان‬
‫اخلق ساملندی ‪ :‬که ساملندان ‪ ،‬خانواده های آنها و ارائه دهندگان مراقبت‬
‫را از نظر جنبه های مختلف اخلقی که در مراقبت از آنها ایجاد مشکل‬
‫می کند ‪ ،‬بررس ی می کنند ‪.‬‬
‫مسائل نژادی ‪ :‬که به جنبه های فرهنگی ‪ ،‬اقتصادی و اجتماعی‬
‫بیماران و خانواده های آنها و ارائه دهندگان مراقبت می پردازد ‪.‬‬
‫مراقبت سلمتی جامع ‪ :‬که مدلهای بین املللی ارائه خدمات به‬
‫ساملندان را بررس ی کرده و تفاوتها وشباهتهای آنها را جهت ارتقاء‬
‫مراقبت در نظر می گیرد ‪.‬‬
‫پرستارانی که علقه مند به این گرایش هستند بایستی‪:‬‬
‫این دوره تحصیلی را به صورت تمام وقت گذرانیده و در‬
‫این دوره تحصیلی به مراقبت از افراد ساملند در بالین بپردازند ‪.‬‬
‫‪DUSON‬‬
‫‪: Geriatric nursing education center of‬‬
‫‪excellence‬‬
‫این مرکز از سال ‪ 2006‬شروع به کار کرده و با ایجاد دانشکده مجازی ‪،‬‬
‫دانشجویان پرستاری دارای مدرک کارشناس ی ‪ ،‬کارشناس ی ارشد و دکترا را‬
‫از طریق یک وب سایت هدایت و از راه دور آموزش می دهد ‪.‬‬
‫به دلیل این که افراد مسن در معرض ابتل به بیماريهای مزمن هستند و‬
‫همچنین نیازهای سلمتی این افراد در مقایسه با افراد جوانتر بیشتر می‬
‫باشد و در حال حاضر در اکثر بیمارستانها به غیر از مراکز مامایی و اطفال‬
‫بیشتر مراقبتهای بهداشتی به افراد ساملند ارائه می گردد ‪ ،‬بنابراین نیاز به‬
‫وجود این دانشکده مجازی ضروری است‬
‫همچنین این دانشکده مجازی به منظور ایجاد مدلهای‬
‫نوین در ارتقاء مراقبت ساملندی با چندین دانشکده پرستاری معتبر و‬
‫تعدادی از سیستم های سلمتی جامعه و مراکز بالینی مراقبت از‬
‫ساملندان در ارتباط است و مدلهای جدید مراقبتی را از نظر کاربردی‬
‫بودن و جنبه های مالی ارزیابی میکند ‪.‬‬
‫پروفسور مک کانل یکی از مدیران آن بیان می کند ‪:‬‬
‫"در یکی از مدلهای نوین و موفق جهت بسط مهارت‬
‫دانشجویان پرستاری در بالین از افراد متخصص استفاده‬
‫گردید ‪" .‬‬
‫این دانشکده مجازی به پرستاران این امکان را می دهد تا تجاربی مشابه با‬
‫کار در جامعه واقعی بدست آورند ‪.‬‬
‫هدف این دوره برآورده کردن نیازهای آموزش ی پرستاران بالینی ساملندی و‬
‫توسعه دانش و مهارتهای آنها در جهت اجرای نقش یک پرستار متخصص‬
‫بالینی ساملندی است‪.‬‬
‫از فارغ التحصیان این دوره انتظار می رود که‪:‬‬
‫به توسعه دانش و مهارتهای بالینی پرستاری بالینی پرداخته و به مدیریت مشکلت این‬
‫گروه ویژه از مددجویان بپردازند‪.‬‬
‫به ترکیب دانش و مهارت مورد نیاز برای برنامه ریزی‪ ،‬اجرا و ارزشیابی‬
‫مشکلت بهداشتی درمانی و مشکلت سیستمهای ارائه خدمات بهداشتی به‬
‫ساملندان بپردازند‪.‬‬
‫به گسترش و توسعه درک و نگرش خود در تمامی‬
‫ابعاد اخلقی و قانونی عملکرد پرستاری بپردازند‪.‬‬
‫مهارتهای پژوهش و تحقیق را در جهت بهبود و توسعه‬
‫خدمات پرستاری ساملندی در جامعه و در محیط های بالینی‬
‫به کار گیرند‪.‬‬
‫بر اساس اصول پرستاری بر پایه شواهد و تفکر انتقادی‪ ،‬عملکرد خود را در‬
‫ارتباط با ارائه مراقبت از ساملندان مورد نقد و بررس ی قرار دهند‪.‬‬
‫مهارتهای رهبری را در خود توسعه داده و تاثیر مثبت بر روی‬
‫بهداشت سالمندان داشته باشند‬
‫واحد ها و برنامه های آموزش ی که در اکثر دانشکده های پرستاری‬
‫در سراسر دنیا ارائه می گردد‪:‬‬
‫‪Self assessment of geriatric knowledge‬‬
‫دکتر بک تانر از دانشکده وسترن واحد درس ی" دانش ساملندی" را برای‬
‫دانشجویان مقطع کارشناس ی ارشد تدوین کرده است ‪.‬‬
‫‪End – of – life care curriculum‬‬
‫این برنامه جامع شامل آموزش پرستاری در مراحل آخر زندگی افراد ساملند است که هدف‬
‫آن بهبود مراقبتهای تسکینی در مراحل پایانی زندگی است ‪ 0‬این برنامه توسط گروهی از‬
‫متخصصان بین مللی طراحی و به صورت دوره ای بر اساس پیشرفتهای جدبد در گرایش‬
‫پرستاری ساملندی باز نگری می شود ‪.‬‬
‫یکی از واحدهای جدید درس ی پرستاری ساملندی در مقطع کارشناس ی ارشد روانپرستاری‬
‫ساملندی است همچنین در همین مقطع تحصیلی دانشکده پنسیلوانیا واحد درس ی‬
‫مراقبت از بیماران دمانس را ارائه داده است‪.‬ا‬
‫ین واحد درس ی فرصتهایی برای دانشجویان فراهم می کند تا مراکز مراقبت از بیماران‬
‫دمانس را شناسایی کرده و از زمان تشخیص اولیه بیماری تا ارائه مراقبت در مراکز‬
‫مراقبتهای تسکینی در پایان زندگی این بیماران شرکت کنند ‪،‬‬
‫همچنین از طریق تفکر انتقادی با مشکلت واقعی زندگی بیماران مبتل به دمانس روبرو‬
‫شده و مهارتهای خود را در این زمینه ارتقاء می دهند ‪.‬‬
‫نوآوری دیگری که در این گرایش انجام گردیده تدوین و اجرای‬
‫می باشد که ‪Jowa‬پرستاری از ساملندان جوان در دانشکده‬
‫فرصتهای آموزش ی را برای دانشجویان مقاطع کارشناس ی تا دکتری‬
‫فراهم کرده است ‪.‬‬
‫یک بررس ی وسیع از ‪ 565‬دانشکده پرستاری درباره‬
‫پرستاری ساملندی نشان می دهد که تغییراتی در آموزش پرستاری‬
‫ساملندی صورت گرفته که مهمترین آن ادغام پرستاری‬
‫ساملندی در مراکز مراقبت از ساملندان است ‪.‬‬
‫در مرکزیت‬
‫این نکته به این دلیل حائز اهمیت است که نیازهای پیچیده افراد ساملند ا‬
‫سیستم های مراقبتی‪ -‬بهداشتی قرار دارد‪.‬‬
‫همچنین در سالهای اخیر توجه بیشتری به ساملندان در ابعاد فیزیکی (حس ‪ ،‬تغییرات‬
‫طبیعی ساملند شدن ‪ ،‬کاهش ظرفیت فیزیولوژیک ‪ ،‬بیماريهای مزمن ومتعدد ‪ ،‬رژیم‬
‫های دارویی پیچیده ) شده است ‪.‬‬
‫همچنین نیازهای روانی‪ -‬اجتماعی و خانوادگی که با تغییرات‬
‫فیزیکی در حال تغییرهستند در برنامه های آموزش ی آنها گنجانیده شده است ‪.‬‬
‫کمیته هایی که جهت آموزش پرستاری ساملندی تشکیل شده اند ‪:‬‬
‫‪GNEC : Geriatric nursing education consortium‬‬
‫این کمیته وظیفه تدوین و ارتقاء کیفیت واحد های درس ی تشکیل شده است ‪.‬‬
‫‪HGNI : Hartford geriatric nursing initiative‬‬
‫این کمیته از طریق آموزشهای نوین و انجام تحقیقات و ارتقاء مهارتهای بالینی پرستاری‬
‫ساملندی به بهبود مراقبت ازافراد ساملند کمک میکند ‪.‬‬
‫‪AGHE : The assossiative of gerontology in‬‬
‫‪higher education‬‬
‫این کمیته ملی طراحی واحد های درس ی آموزش ساملندی را در مقاطع باالتر از کار شناس ی‬
‫بر عهده دارد ‪.‬‬
‫‪GITT : Gerontology inter disciplinary team‬‬
‫‪training‬‬
‫وظیفه این کمیته تلش جهت تشوق افراد حرفه ای در مراقبت سلمتی به صورت کار‬
‫گروهی جهت بهبود مراقبت از افراد ساملند است ‪.‬‬
‫برنامه درس ی کارشناس ی ارشد پرستاری ساملندی در چین ‪:‬‬
‫با توجه به اینکه باالترین امید به زندگی درکشور چین می باشد ‪ ،‬تخمین زده شده است که‬
‫از سال ‪ 2001‬تا دهه آینده جمعیت ساملند چین سه برابر گردد ‪.‬‬
‫برنامه آموزش پرستاری ساملندی در هنگ کنگ شامل یک دوره چهل هفته می باشد ‪ ،‬که‬
‫ابتدا دانشجویان ده ساعت در هفته بصورت گروهی و فردی آمو زشهای تئوری را یاد‬
‫می گیرند و در هفته دوم آموزش از راه دور جهت بسط دانش آنها از ساملندی صورت می‬
‫گیرد ‪.‬‬
‫سپس دانشجویان به مدت پنج هفته به مراقبت از افراد ساملند می پردازند‪ .‬در پنج هفته‬
‫آخرآموزش به صورت بحث گروهی در سمینار های پرستاری صورت می گیرد ‪ .‬در پایان ‪،‬‬
‫بیست و پنج جلسه بالینی شامل مراقبت های باز توانی و کار در مراکز مختلف مراقبتهای‬
‫ساملندی تشکیل می شود ‪.‬‬
‫در یاد گیری از راه دور موارد زیر آموزش داده میشود ‪:‬‬
‫جنبه های اجتماعی ساملندی‬
‫جنبه های بالینی ساملندی‬
‫اختلالت روانی در ساملندان‬
‫مشکلت رایج ساملندی شامل ‪ :‬اختلالت ادراری ‪ ،‬بی اشتهایی وکاهش وزن‬
‫مراقبتهای زخم فشاری در ساملندان‬
‫مراقبت در شرایط درد ناک در ساملندان‬
‫خانه های پرستاری مراقبت ازساملندان‬
‫باز توانی در افراد ساملند‬
‫ساملندی سالم ‪ -‬ارتقاء سلمت و پیشگیری از بیماريها‬
‫قانون در ساملندی‬
‫در سمینارهای بحث گروهی مباحث زیر بصورت ‪ PBL‬بررس ی میگردد‪:‬‬
‫بهبود سبک زندگی‪ ،‬اصلح رفتار‪ ،‬فرهنگ سازی و مداخلت پيشگیرانه با تاکيد بر مشکلت‬
‫شايع ساملندان‬
‫سرویسهای اجتماعی ارائه خدمات ساملندی‬
‫سرویس های سلمتی و بهداشتی ارائه خدمات ساملندی‬
‫مشکلت اسکلتی ‪ -‬عضلنی‬
‫مشکلت پیچیده مانند دمانس‬
‫حوادث غیر مترقبه در ساملندان مانند سقوط‬
‫مراقبتهای تغذیه ای در افراد ساملند‬
‫چالشهای پرستاری ساملندی در جهان چیست ؟‬
‫علیرغم این که پرستاران فارغ التحصیل با مدرک پرستاری ساملندی‬
‫فرصتهای کاری بسیاری دارند اما بررس ی ها نشان داده است که‬
‫متاسفانه علقه به این گرایش نسبت به دیگر شاخه های پرستاری‬
‫کمتر است ‪.‬‬
‫این معضل به دلیل عدم حمایت کافی از پرستاران فارغ التحصیل‬
‫دارای مدرک کارشناس ی ارشد و دکتری و حتی پروفسورهای پرستاری‬
‫ساملندی می باشد ‪.‬‬
‫همچنین تعداد دانشکده های پرستاری که پرستاری ساملندی را ارائه‬
‫می دهند‪ ،‬انگشت شمار می باشد ‪.‬‬
‫نتیجه گیری و بحث ‪:‬‬
‫بر اساس پيش بيني کارشناسان‪ ،‬تعداد ساملندان کشور تا سال ‪ 1400‬به ‪10‬‬
‫ميليون نفر خواهد رسيد‪ .‬به نظر می رسد‪ ،‬برای حفظ سلمت ساملندان‬
‫متناسب با شاخص های بهداشتی و درمانی‪ ،‬هر ساملندی ماهانه به طور‬
‫میانگین بین ‪ ۷۰‬تا ‪ ۱۰۰‬هزار تومان هزینه می كند كه شاید بتوان گفت ‪،‬‬
‫كمتر از‪ ۵۰‬درصد ساملندان توانایی پرداخت چنین هزینه ای را دارند ‪ ،‬بنابر‬
‫این با اجراي برنامه ريزي دقيق و آموزش شيوه زندگي سالم مي توان‬
‫مشکلت و سختي هاي دوران پیري را کاهش داد ‪.‬‬
‫گرچه پیر شدن جمعيت از نتايج مثبت توسعه بشمار مي آيد‪،‬‬
‫اما اگر براي مواجهه با آن در جهاني توسعه يافته آماده نباشيم‬
‫عوارض و پيامداهاي منفي بسياري را در پي خواهد داشت‪.‬‬
‫علوه بر آن تغیر ساختار خانواده از نوع گسترده به نوع‬
‫هستهااي و جذب زنان به بازار کار نیز سبب مياشود که امکانات خانوادهاها براي‬
‫ً‬
‫نگهداري از ساملندان به شدت کاهش يابد و باري را که خانواده قبل به‬
‫تنهايي به دوش مياکشيد به ناچار با دولت تقسيم کند‪.‬‬
‫در نهايت بايد قبول کردکه ساملندي فراگردي همگاني است که در کل‬
‫دوران حيات ادامه دارد‪ ،‬و همچنین بايد بپذيريم که نتنها اين فراگرد‬
‫بيماري نيست بلکه فرايندي طبيعي است و نمياتوان آنرا متوقف يا‬
‫معکوس کرد‪ ،‬بلکه مياتوان با سياستگذاريهاي صحيح در آموزش‬
‫پرستاری ساملندي همراه با سلمت و مولد رسيد‪.‬‬
‫پس توصيها می گردد که با گنجاندن مراقبتاهاي بهداشتي ساملندان در‬
‫واحدها و دروس تخصص ي دانشجويان پرستاري ودر صورت امکان‬
‫ايجاد و گسترش رشته درس ي پرستاری ساملندان گامی در جهت اعتلی‬
‫کشورمان ایران برداریم ‪.‬‬
‫منابع التين‬
Abbasi- Shavazi, M . J., Mc Donald, P., 2005, National and
Provintional –level fertility terends in Iran , 19 ,2000-72
Working Paper in Demography No.94 , Australian National
University . pp: 1-3.
Bongaarts, J.( 2004 “ .) Population and Rising Cost of Public
Pensions “. Population
and Development Review 30(1): 1-23.
Waite, L.( 2004 ). “ The Demographyic Faces of the Elderly”.
Population and Development Review 30( 3 ): 1-10. Saad, P (.
“ .) 2002Demography Dimensions of Population Aging and its
Impacts .“ Population Aging and Development , No 3 , pp. 112. Leete, R & .T .Jacobs.( 2002). “ The Older Poor and
Excluded in the Developing World .Population Aging and
Development , No2, pp. 2-3 .
United Nation “ .) 2002 ( .World Population Aging .” St/
esa/ser.a/ 207. New York/ 2002 . pp.45-1 .
o United Nation. ( 2000). “ World Population Prospect.” Vol.1,
‫منابع فارس ي ‪:‬‬
‫ميرزايي‪ ،‬محمد ( ‪ ) 1384‬جمعيت و توسعه با تاکيد بر ايران ( ده مقاله ) ‪ ،‬تهران‪ :‬مرکز مطالعات و پژوهش‌هاي ‪o‬‬
‫جمعيتي آسيا و اقيانوسيه‪ ،‬صفحه ‪ 65‬و ‪.66‬‬
‫زنجاني‪ ،‬حبيب‌اله‪ ،‬ميرزايي‪ ،‬محمد‪ ،‬شادپور‪ ،‬کامل و امير هوشنگ مهريار ( ‪ ) 1381‬جمعيت‪ ،‬توسعه وبهداشت ‪o‬‬
‫باروري‪ ،‬تهران‪ :‬نشر و تبليغ بشري‪ ،‬صفحه ‪.57‬‬
‫زنجاني‪ ،‬حبيب‌اله ( ‪ ) 1380‬تحول جمعيتي و پيامد‌هاي مسئله آفرين آن‪ ،‬نامه انجمن جامعه‌شناس ي ايران‪o ،‬‬
‫شماره ‪ ،5‬صفحه ‪.21‬‬
‫ضيائي‪ ،‬لطف‌اله ( ‪ ) 1380‬در خصوص ساملندان‪ ،‬فصلنامه جمعيت‪ ،‬شماره ‪ ،18‬صفحه ‪o.19‬‬
‫کلدي‪ ،‬عليرضا‪ ،‬اکبري‌کامراني‪ ،‬احمد علي و مهشيد فروغان ( ‪ ) 1383‬مسائل و مشکالت جسماني‪ ،‬اجتماعي و ‪o‬‬
‫رواني ساملندان منطقه ‪ 13‬تهران‪ ،‬فصلنامه رفاه اجتماعي‪ ،‬شماره ‪ ،14‬صفحه ‪.238‬‬
‫تاجور‪ ،‬مريم ( ‪ ) 1382‬بهداشت ساملندان‪ ،‬تهران‪ :‬انتشارات نسل فردا‪ ،‬صفحات ‪ 28 ،11‬و ‪o.127‬‬
‫الرنس‪ ،‬تامپسن (‪ ) 1379‬ساملندي و خردمندي‪ ،‬ترجمه زهره کسائي‪ ،‬تهران‪ :‬موسسه عالي پژوهش تامين ‪o‬‬
‫اجتماعي‪ ،‬صفحه ‪ 19‬و ‪..67‬‬
‫مرکز آمار ايران ( ‪ ) 1381‬آمارگيري از ويژ‌گي‌هاي اشتغال و بيکاري خانوار‪ ،‬تهران‪ ،‬ارديبهشت ماه ‪o.1381‬‬
‫با تشکرفراوان از شما‬