Transcript دیاترمی با مایکروویو

‫جریانهای پر فرکانس‬
‫• جریانهای پرفرکانس جریانهای الکتریکی با فرکانس زیاد‬
‫میباشند که بعلت تغییرات سریع اعصاب حرکتی یا حسی را‬
‫تحریک نمی نماید‪ .‬فرکانس این جریانها معموآل از‬
‫‪ 50000‬هرتز بیشتر است‪ .‬آستانه زمانی الزم جهت‬
‫تحریک سلولهای حسی حرکتی در دامنه های باال ‪/01‬‬
‫میلی ثانیه میباشد‪.‬‬
‫جریانهای پر فرکانس‬
‫‪D1‬‬
‫‪C3‬‬
‫‪C1‬‬
‫‪C2‬‬
‫‪B1‬‬
‫‪B2‬‬
‫‪A1‬‬
‫‪A2‬‬
‫فرکانس نوسانها را میتوان از رابطه زیر استفاده میشود‬
‫‪1‬‬
‫‪LC‬‬
‫‪2‬‬
‫‪f ‬‬
‫پریود نوسانها‬
‫‪LC‬‬
‫‪ :F‬فرکانس بر حسب هرتز‬
‫‪ :C‬ظرفیت خازن بر حسب فاراد‬
‫‪ :L‬اندوکتانس بر حسب هانری‬
‫‪T  2‬‬
‫امواج رادیوئی (پرفرکانس) به سه دسته تقسیم میشوند‬
‫‪-1‬امواج بلند‪ :‬فرکانسی حدود یک مگا هرتز و طول موج ‪300‬متر دارند این امواج‬
‫درگذشته جهت ایجاد گرمای عمقی در فیزیوتراپی استفاده می شدند که هم اکنون موج‬
‫کوتاه جای آنها را گرفته‬
‫‪-2‬امواج متوسط‪:‬بهمراه سایر مقادیر فرکانسی امواج کوتاه در ارتباط رادیوئی به‬
‫کارگرفته میشوند‪.‬‬
‫‪-3‬امواج کوتاه‪ :‬دارای فرکانسی بین ‪ 10‬تا ‪ 100‬مگاهرتز و طول موج ‪ 3‬تا ‪30‬متر‬
‫دارند اما فرکانسی که در فیزیوتراپی طبق قراردادهای بین المللی مورد استفاده قرار‬
‫میگیرد ‪27/120/000‬هرتز میباشد که طول موجی حدود ‪1‬متر میباشد‪.‬‬
‫• اثرات امواج کوتاه دیاترمی بر بدن‬
‫سلولهای حسی و حرکتی انسان به جریانهائی پاسخ میدهند که‬
‫دارای شدت وزمان کافی برای ایجاد تحریک باشند‪.‬‬
‫جریانهای پر فرکانس حتی در پائینترین فرکانس ‪500‬کیلو‬
‫هرتز که تعداد ‪1‬مگاپالس در جهات مثبت و منفی با زمانی‬
‫برابر ‪ 0 / 001‬ثانیه تولید میکنند‬
‫• عبور جریان الکتریکی از هادی ایجاد حرارت میکند‪ .‬بر‬
‫اثر عبور جریان از بافتهای بدن نیز بعلت وجود الکترولیتها‬
‫و مایعات بافتی هادی حرارت ایجاد میشود‪.‬‬
‫• جریانهای پرفرکانس غالبا بدو طریق وارد بدن میشوند‬
‫• روش میدان خازنی‬
‫• روش کابل الکتریکی‬
‫• روش خازنی‬
‫در این روش ایجاد گرما در بدن با چگونگی توزیع خطوط‬
‫میدان الکتریکی تعیین میشود‪ .‬بیشترین تراکم این میدانها در‬
‫بافتهای سطحی و همچنین بافتهای با امپدانس کم است‪ .‬با‬
‫بکار گیری ترکیبهای متفاوت الکترودهای خازنی میتوان‬
‫تراکم خطوط میدان و در نتیجه گرمای حاصل مثال در‬
‫پوست را به حداقل رسانید‬
‫• اثرات میدان الکتریکی‬
‫یک رسانا ماده ایست که در آن الکترونها میتوانند به راحتی‬
‫از اتمهایشان جدا شوند و هنگامی که چنین ماده ای در یک‬
‫میدان الکتریکی متغیر قرار گیرد نوسان سریعی از‬
‫الکترونها به وجود آمده و جریانی پر فرکانس تولید‬
‫میگردد‪.‬‬
‫یک الکترولیت ماده ای شامل یونها میباشد‪ .‬عبور یک میدان‬
‫الکتریکی متغیر از یک الکترولیت منجر به حرکت یونها‬
‫ابتدا به یک جهت و سپس در جهت مخالف میگردد‪.‬‬
‫فرکانس جریان دیاترمی موج کوتاه بسیار باالست‪ ،‬بیش از‬
‫انکه حرکت واقعی یونها باشد‪ ،‬ارتعاش آنها خواهد بود‪.‬‬
‫الکترولیتها همچنین شامل دو قطبیها میباسند‪ .‬دو قطبی از نظر‬
‫الکتریکی خنثی هستند اما در یک سر دارای بارمنفی و در سر‬
‫دیگر دارای بارمثبت میباسند‪ .‬همچنان که جهت میدان الکتریکی‬
‫تغییر میکند دو قطبیها به چرخش در میآیند بطوریکه هر قطب تا‬
‫حد امکان از بار الکتریکی همنامش فاصله میگیرد‪ .‬بنابراین در‬
‫یونها چرخش دو قطبیها نیز وجود‬
‫الکترولیتها عالوه بر ارتعاش‬
‫=‬
‫‪+‬‬
‫دارد‪.‬‬
‫= ‪+‬‬
‫‪-=++ +‬‬
‫‪++ +‬‬
‫=‬
‫‪+‬‬
‫‪++ - +‬‬
‫‪+‬‬
‫‪++ +‬‬
‫=‪- +‬‬
‫‪+‬‬
‫‪+‬‬
‫‪+ +‬‬
‫‪-+‬‬
‫‪+‬‬
‫‪+‬‬
‫‪+ +‬‬
‫‪+‬‬
‫‪+‬‬
‫‪-+ + +‬‬
‫‪+‬‬
‫‪+‬‬
‫‪+‬‬
‫• مایعات بدن الکترولیتها هستند و وقتی بافتهایی که شامل‬
‫مقدار محسوسی مایع هستند و در میدان الکتریکی قرار‬
‫میگیرند ارتعاش یونها وچرخش دو قطبیها ایجاد تغییر‬
‫شکلهای ملکولی مینماید‪.‬‬
‫• تمام این فرایندها شکل دهنده جریانهای الکتریکی بوده و‬
‫طبق قانون ژول گرما تولید میکنند‪ .‬تولید گرما اثر اساسی‬
‫دیاترمی بر بافتها میباشد‬
‫• در روش خازنی میدان الکتریکی بین الکترودها منتشر‬
‫میشود و بنابراین شدت آن به طور معمول در نزدیکی‬
‫الکترودها بیشترین مقدار است‪ .‬در این روش الکترودها‬
‫باید تا حدی که قدرت خروجی اجازه دهد از بدن فاصله‬
‫داشته باشند‪ .‬ماده واسط باید از موادی با ضریب دی‬
‫الکتریک کم انتخاب شود که بهترین آنها هواست‪ .‬از نمد و‬
‫حوله خشک نیز میتوان استفاده کرد‬
‫• خطوط نیرو از موادی با ثابت دی الکتریک زیاد خیلی‬
‫راحتترعبور میکنند تا از موادی با ثابت الکتریکی کم وچون‬
‫بافتهای بدن دارای ثابت دی الکتریک متوسطی حدود ‪80‬‬
‫میباشندٍ‪ ،‬اثر قابل توجهی بر توزیع میدان الکتریکی دارند‪.‬‬
‫• ثابت دی الکتریک بافتهای مختلف بطور قابل توجهی متفاوتند‪.‬‬
‫آنهایی که امپدانس کمتری دارند (خون و ماهیچه) نسبت به‬
‫بافتهایی با امپدانس باال (چربی و بافت رشته ای سفید) دارای‬
‫ثابت دی الکتریک باالتری می باشند‪.‬‬
‫• اندازه الکترودها‬
‫اندازه الکترودها باید برزگتر از عضو مورد درمان باشد‪ .‬در‬
‫الکترودهای خازنی میدان الکتریکی به ویژه در کناره های‬
‫الکترودها تمایل به پراکنده شدن دارند‪ .‬این کار باعث کمتر‬
‫شدن شدت و در نتیجه گرمای کمتر در بافت عمقی نسبت به‬
‫سطح پوست میشود‪.‬‬
‫اگر الکترودها بزرگ باشند‪ ،‬بخش خارجی میدان‪ ،‬جائی که‬
‫حداکثر پراکندگی وجود داردعمال مورد استفاده قرار نگرفته و‬
‫عضو در بخش مرکزی میدان یکنواخت تری را دریافت میکند‪.‬‬
‫در درمان تنه الکترودها باید تا حد امکان بزرگ انتخاب شوند در‬
‫حالیکه برای دست و پا اندازه الکترودها باید بزرگتر از فاصله‬
‫میان دو الکترود باشد‪.‬‬
‫چنانچه قطر الکترودها از قطر عضو مورد نظر کوچکتر باشد‪،‬‬
‫خطوط نیروی میدان در بافت پراکنده شده‪ ،‬باعث گرمای‬
‫بیشتری در ساختمانهای سطح نسبت به ساختمانهای عمقی‬
‫میگردند‪.‬‬
‫اگر قطر الکترود خیلی بیشتر از عضو باشد‪ ،‬اگر چه اثر گرمائی‬
‫خوبی به دست میاید ولی مقدار قابل توجهی از انرژی تلف‬
‫میشود‪.‬‬
‫• فاصله الکترودها‬
‫فاصله بین الکترودها بافتهای بدن بیمار باید به اندازه ای باشد که‬
‫بازده دستگاه اجازه میدهد‪ .‬ماده بین الکترودها و پوست باید‬
‫ثابت دی الکتریک پائیینی داشته باشد‪ ،‬بهترین ماده در این‬
‫مورد هواست‪.‬‬
‫خطوط نیروهنگامی که از بین صفحات یک خازن میگذرند‪ ،‬به‬
‫ویژه اگر فاصله بین صفحات کوچک بوده و ماده بین آنها‬
‫دارای ثابت دی الکتریک باالئی باشد پراکنده میشوند و وقتی‬
‫که فاصله الکترودها زیاد باشد‪ ،‬پراکندگی میدان الکتریکی‬
‫حداقل است‬
‫‪-2‬روش کابل الکتریکی‬
‫هنگامیکه دیاترمی کوتاه با روش کابل بکار گرفته میشود‪ ،‬ممکن‬
‫است اثر میدان الکتریکی یا میدان مغناطیسی و یا هردو اثر در‬
‫یک زمان مورد استفاده قرار گیرند‪.‬‬
‫در این روش الکترود شامل یک کابل عایق شده و ضخیم است که‬
‫مدار مصرف یک دستگاه را کامل میکند‪ .‬کابل در ارتباط با‬
‫بافتهای بیمار بصورت سیم پیچ در آمده اما با الیه ای از ماده‬
‫نارسانا از آنها جدا میگردد‪ .‬همچنان که جریان در کابل نوسان‬
‫میکند‪ ،‬یک میدان الکتروستاتیک بین دو انتها (شکمهای‬
‫پتانسیل) و میدانی مغناطیسی در اطراف مرکز آن (گره‬
‫پتانسیل) تولید میشود‪.‬‬
‫• اثرات فیزیولوژیک جریانهای پرفرکانس‬
‫اثر اساسی جریان دیاترمی موج کوتاه بر روی بدن تولید گرما‬
‫در بافتهاست و اثرات فیزیولوژیک نتیجه افزایش دما‬
‫هستند‪ .‬در عبور جریانهای پر فرکانس از سیستمهای‬
‫بیولوژیک و ایجاد گرما اثرات زیر دیده میشود‪.‬‬
‫‪ -1‬اثرات مستقیم‬
‫‪ -2‬اثرات غیر مستقیم‬
‫• اثرات مستقیم‬
‫‪ -1‬افزایش متابولیسم‬
‫‪ -2‬اثر روی اعصاب‬
‫‪ -3‬اثر تخریب بافتی‬
‫‪ -4‬افزایش موضعی خون‬
‫اثرات غیر مستقیم‬
‫‪ -1‬اثر بر روی بافت ماهیچه ای‬
‫‪-2‬از بین بردن بافتها‬
‫‪ -3‬افزایش عمومی دما‬
‫‪-4‬افت فشار‬
‫‪ -5‬افزایش فعالیت غدد عرق‬
‫• استفاده درمانی دیاترمی موج کوتاه‬
‫‪ -1‬اثربر فرایندهای التهابی‬
‫‪ -2‬اثر بر عفونتهای باکتری‬
‫‪ -3‬اثر بر آسیبهای تروماتیک‬
‫‪ -4‬کاهش زمان بهبودی‬
‫‪ -5‬تسکین درد‬
‫‪ -6‬اثر برروی بافت ماهیچه ای‬
‫خطرها و احتیاط ها‬
‫‪ -1‬سوختگیها‬
‫‪-2‬تمرکز میدان الکتریکی‬
‫‪ -3‬جریان بیش از حد‬
‫‪ -4‬پوست بسیار حساس‬
‫‪ -5‬جریان خون نامنظم‬
‫‪ -6‬تماس کابل با پوست‬
‫‪ -7‬سوختگی پوستی و تاول‬
‫‪ -8‬ایجاد گانگرن‬
‫‪ -9‬شوک الکتریکی‬
‫‪ -10‬جرقه زدن‬
‫‪ -11‬غش‬
‫‪ -12‬سر گیجه‬
‫‪ -13‬سرما خوردگی‬
‫‪ -14‬آسیب به دستگاهای درون بدن‬
‫محدودیتهای کاربردی جریان دیاترمی‬
‫‪ -1‬خونریزی‬
‫‪ -2‬لخته بستگی سیاهرگی (ترمبوز وریدی)‬
‫‪ -3‬بیماری سرخرگی‬
‫‪ -4‬بارداری‬
‫‪ -5‬فلز در بافتها‬
‫‪ -6‬فقدان حس پوستی‬
‫‪-7‬تومورها‬
‫‪ -8‬رادیوتراپی‬
‫‪ -9‬بیماران ویژه‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫دیاترمی با مایکروویو‬
‫دیاترمی با مایکروویو عبارت است از تابش بافتهای بدن به وسیله پرتوهایی با‬
‫طول موج کوتاه‪ ،‬در ناحیه امواج بی سیم بنیاب الکترومغناطیسی ‪(Hertzian‬‬
‫)‪ .rays‬این امواج طول موجی میان امواج فروسرخ )‪ (IR‬و دیاترمی موج کوتاه‬
‫)‪ (S.W.D‬دارند‪ .‬امواج مایکروویو در طول موجهای میان یک سانتیمتر تا یک‬
‫متر طبقه بندی شده است‪.‬‬
‫طول موج ‪ 25/12‬سانتیمتر و فرکانس ‪ 2450MHZ‬و همچنین ‪ 69‬سانتیمتر‬
‫و ‪ 2/4339MHZ‬برای کاربردهای پزشکی در نظر گرفته شده است‪.‬‬
‫اساس کاربرد مایکروویو بر ایجاد گرما و افزایش موضعی دما در نقطه جذب‬
‫این امواج بنا شده است‪.‬‬
‫• دیاترمی ماکروویو اساسا با دیاترمی موج کوتاه متفاوت‬
‫است‪ .‬در دیاترمی موج کوتاه بافت زیر درمان‪ ،‬بخشی از‬
‫یک مدار تشدیدی است ولی در دیاترمی ماکروویو بافت‬
‫امواج الکترومغناطیسی را که به آن می تابد‪ ،‬جذب میکند‪.‬‬
‫• تولید امواج مایکروویو‬
‫• امواج مایکروویو با روشی شبیه امواج پرفرکانس تولید می‬
‫شوند ولی برای ایجاد فرکانسهای بسیار باال از المپهای‬
‫ویژه ای به نام مگنترون )‪ (Magnetron‬استفاده می کنند‪.‬‬
‫مانند ماشینهای ‪ S.W.D‬برای گرم شدن المپهای زمان الزم‬
‫است‪ .‬جریان ایجاد شده در این ماشینها به وسیله کابلهای‬
‫ویژه هم محور )‪ (Coaxial‬منتقل می شوند‪.‬‬
‫• کاربرد مایکروویو در پزشکی‬
‫• گونه های گوناگون تابنده های مایکروویو وجود دارد‪ .‬در نوع معمولی آن آنتن‬
‫در فاصله ای از بدن قرار داده می شود‪ .‬امواج مایکروویو پس از عبور از هوا‬
‫به بافت می رسند‪ .‬تابنده این گونه ماشینها ممکن است دایره ای و یا مستطیلی‬
‫شکل باشند‪ .‬در نوع دایره ای پرتوهای تابشی در برش عرضی دایره ای شکل‬
‫و در کناره ها پرشدت تر هستند‪ .‬در نوع مستطیلی ‪ ،‬پرتوها در برش عرضی‬
‫بیضی شکل و در مرکز پرشدت تر می باشند‪.‬‬
‫• اثرات فیزیولوژیکی مایکروویو‬
‫• جذب پرتوهای مایکروویو باعث ایجاد گرما در بافت می‬
‫شود‪ .‬فرق مایکروویو با انواع دیگر ماشینهای دیاترمی‬
‫درمیزان نفوذ گرمایی آنهاست‪ .‬گرمای دیاترمی مایکروویو‬
‫از فروسرخ با نفوذتر ولی در مقایسه با امواج پرفرکانس‬
‫رادیویی از نفوذ کمتری برخوردار است بنابراین برای‬
‫درمانهای عمقی زیاد موثر نیست‪.‬موثرترین ژرفای نفوذ‬
‫مایکروویو در حدود ‪ 3‬سانتیمیتر است و این ژرفا بستگی‬
‫به مقدار آب موجود در بافت مورد نظر دارد‪.‬‬
‫• امواج مایکروویو به شدت به وسیله مولکولهای آب جذب‬
‫می شوند از این رو بافتهای دارای آب فراوان مانند ماهیچه‬
‫و خون گرمای بهتری در مقایسه با بافتهای کم آب مانند‬
‫چربی دریافت می نمایند‪ .‬در نتیجه گرمای داده شده به‬
‫چربی زیر پوست در مقایسه با ‪ S.W.D‬ناچیز است‪.‬‬
‫تاثیرات بیولوژیکی گرمایی مایکروویو مانند تاثیرات‬
‫فیزیولوژیکی دیاترمی موج کوتاه است‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫خطرهای مایکروویو‬
‫سوختگی ‪ :‬سوختگی مانند ‪ S.W.D‬است ولی چون مولکولهای آب به شدت‬
‫امواج ‪ M.W‬را جذب می کنند محل باید کامل خشک باشد‪.‬‬
‫چون تابش ‪ M.W‬در حیوانات باعث کدری عدسی چشم شده است‪ .‬کاربرد این‬
‫درمان برای چشم عاقالنه نیست و از این رو در درمان با مایکروویو‬
‫فیزیوتراپیست و بیمار باید از عینکهای حفاظتی استفاده کنند‪.‬‬
‫نقص در جریان خون‪ :‬مانند دیاترمی موج کوتاه بیمارانی که خطر خونریزی‪،‬‬
‫ترمبوز )‪ ، (Thrombosis‬فلبیتیس )‪ (Phelebitis‬و دیگر ضایعات عروقی‬
‫در آنها پیش بینی می شود نباید از این درمان استفاده کنند‪.‬‬
‫چون افزایش دمای ‪ 2C‬باعث جلوگیری از تولید اسپرم‬
‫)‪ (spermatogenesis‬می گردد‪ ،‬کاربرد تکنیک برای بیضه ها توصیه نمی‬
‫شود‪.‬‬
‫• پرتوهای مایکروویو تابشی از تابنده با افزایش فاصله‬
‫پراکنده تر می شوند و انرژی آنها نیز با پدیده جذب کاهش‬
‫می یابد‪ .‬فاصله ای که تابنده از پوست می گیرد به نوع‬
‫تابنده بیرون دهی دستگاه )‪ (out put‬مایکروویو و‬
‫ساختمان عضو مورد درمان بستگی دارد‪ .‬فاصله معمولی‬
‫قرار گرفتن تابنده ‪ 10‬تا ‪ 20‬سانتیمتر است‪ .‬بدیهی است که‬
‫برای مواضع گسترده فاصله بیشتری الزم است بنابراین‬
‫بیرون دهی ماشین باید افزایش یابد‪ .‬تابنده های کوچک‬
‫برای ساختمانهای کوچک مانند درمان حفره ها به کار می‬
‫روند ولی برای ساختمانهای گسترده تر موثر نیستند‪.‬‬
‫جراحی الکتریکی‬
‫در اتاق عمل‪،‬جهت برش بافت و جلوگیری از خونریزی پس‬
‫از برش‪ ،‬از جراحی الکتریکی استفاده میشود و الکتروکاتر‬
‫نامیده میشود‪.‬‬
‫با افزایش دمای بافت توسط این دستگاه میتوان هم در بافت‬
‫برش ایجاد کرد هم با انعقاد از خونریزی جلوگیری نمود‪.‬‬