Transcript خانم عزیز خانی-فیزیوتراپی

‫به نام خداوند خورشید‬
‫و ماه‬
‫که دل را به‬
‫نامش خرد داد راه‬
‫اهداف فیزیوتراپی در‬
‫هموفیلی‬
‫‪ ‬سرعت بخشیدن به روند ترمیم بافت‬
‫های اسیب دیده‬
‫‪ ‬کاهش تعداد دوره های خونریزی‬
‫‪ ‬جلوگیری از تخریب مفصل در اثر‬
‫خونریزی های مکرر‬
‫‪ ‬بهبود کیفیت زندگی افراد هموفیل‬
‫شایع ترین مفصل هایی که دچار‬
‫خونریزی می شوند‬
Bleeding Sites
Neck
Head
Shoulder
Arm
Elbow
Hip
Thigh
Thigh
Knee
Ankle
Calf
‫شایعترین ماهیچه هایی که دچار‬
‫خونریزی می شوند‬
• Iliopsoas
• Fore-arm
muscles
• Calf
• Thigh muscles
‫فیزیوتراپی چگونه می تواند مفاصل و‬
‫ماهیچه ها را بعد از خونریزی باز توانی‬
‫کند؟‬
‫‪ ‬کاهش درد‬
‫‪ ‬کاهش سفتی مفاصل‬
‫‪ ‬افزایش انعطاف پذیری ماهیچه و بافت نرم‬
‫‪ ‬آموزش صحیح استفاده از ‪crutches,‬‬
‫‪braces, splints‬‬
‫‪ ‬افزایش باالنسینگ فرد هموفیل‬
‫توانبخشی افراد هموفیل‬
‫شامل‪:‬‬
‫• الکترو تـــــــــراپی‬
‫• تمرین درمانی‬
‫• آب درمانی‬
‫الکتروتراپی‬
TENS ,ES, US ,IF,IR
‫اهدف استفاده از تجهیزات‬
‫الکتروتراپی در هموفیلی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫کاهش ادم والتهاب‬
‫کاهش اسپاسم یا گرفتگی های عضالنی‬
‫کاهش درد(‪)GATE THEORY‬‬
‫آماده سازی مفصل جهت متحرک سازی‬
‫آماده سازی ماهیچه و بافت نرم اطراف مفصل‬
‫جهت کشش‬
‫نتایج استفاده از تجهیزات‬
‫الکتروتراپی‪:‬‬
‫‪ .1‬یشرفت رو به بهبود تمرینات مربوط بــه‬
‫افزایش دامنه ی حرکتی‬
‫‪ .2‬پیشرفـــــت رو به بهبــــود تمرینات‬
‫مـــــــربوط به افزایش انعطاف پذیری ماهیچه‬
‫‪ .3‬پیشرفت ورزش های تقویتی ماهیچه‬
‫توجه‬
‫• هنگام استفاده از تجهیزات الکتروتراپی به طور‬
‫معمول تزریق فاکتور الزامی نیست‬
‫• در صورتی که ا لکتروتراپی همراه با تمرینات‬
‫کششی شدید یا متحرک سازی مفصلی باشد‬
‫تزریق فاکتور الزامی است‬
‫• بعد از بهبود انعطاف عضله هنگام انجام ورزش‬
‫های تقویتی تزریق فاکتور ضروری نمی باشد‬
‫جهت رفــع محــدودیت حرکتــی و درد‬
‫بعد از خونریزی داخل مفصلی چه باید‬
‫کرد؟‬
‫انواع خونریزی های داخل مفصلی‬
‫حاد ‪:‬‬
‫• احساس سوزش داخل مفصلی‬
‫• مفصل متورم‪ -‬دردناک و گرم می باشد‬
‫• پوست روی سطح مفصلی قرمز رنگ می شود‬
‫تحت حاد ‪:‬‬
‫• وجود یک درد دائم وآزار دهنده ی مفصلی که اکثر افراد‬
‫هموفیل از آن رنج می برند‬
‫• تغییر شکل مفصل و محدودیت حرکتی‬
‫مزمن ‪:‬‬
‫• خونریزی های مفصلی که چند ماه یا سال ادامه پیدا کرده‬
‫اند‬
‫• درد مفصلی در حالت استراحت‬
‫• تغییر شکل و محدودیت حرکتی گسترده تر مفاصل‬
‫هنگام خونریزی حاد مفصلی چه باید کرد‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫تزریق فاکتور‬
‫استراحت‬
‫پرهیز از هر گونه حرکت در ‪ 48‬ساعت اولیه خونریزی و‬
‫بی حرکت کردن مفصل‬
‫استفاده از یخ به مدت ‪ 10‬الی ‪ 15‬دقیقه هر یک ساعت‬
‫یکبار(‪ 24‬تا ‪ 48‬ساعت اولیه)‬
‫استفاده از باند کشی‬
‫باال نگه داشتن اندام‬
‫نکته‪:‬کیسه یخ را حتما داخل یک حوله با ضخامت متوسط‬
‫بپیچانید و روی مفصل قرار دهید‬
‫مدت زمان استراحت در خونریزی حاد‬
‫جهت اندام فوقانی و تحتانی به شرح زیر‬
‫می باشد‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫استراحت مطلق به مدت یک روز‬
‫وزن نیانداختن با استفاده از عصا(یک هفته جهت‬
‫اندام تحتانی)‬
‫باال نگه داشتن عضو آسیب دیده‬
‫هنگام خونریزی زانو ومچ پا استفاده از باند‬
‫کشی ضروری می باشد ولی اگر مفصل درد بسیار‬
‫شدید داشت استفاده از اسپلینت همراه با باند کشی‬
‫توصیه می شود‬
‫بلند کردن و حمل کردن اشیای سنگین تا زمانی‬
‫که خونریزی بازجذب نشده ممنوع می باشد‬
‫نحوه ی باال نگه داشتن اندام فوقانی و‬
‫تحتانی‬
‫اسلینگ جهت بی حرکت کردن اندام فوقانی‬
‫خونریزی حاد مفصل زانو‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تزریق فاکتور انعقادی‬
‫پرهیز از هر گونه حرکت در ‪ 48‬ساعت اولیه‬
‫بانداژ کردن مفصل‬
‫قراردادن مفصل زانو در وضعیت ‪extention‬به وسیله‬
‫آتل‬
‫دقت شود که مفصل مچ پا در وضعیت نوترال(زاویه‬
‫‪90‬درجه) قرارگیرد‬
‫شروع فیزیو تراپی بعد از توقف خونریزی(بعد از‬
‫‪48‬ساعت) که شامل الکتروتراپی و تمرین های‬
‫ایزومتریک همراه با تزریق فاکتور‬
‫شروع حرکتهای ‪active‬بعد از ‪7‬الی ‪14‬روز‬
‫نحوه ی صحیح ‪ )imobilization‬با زاویه ‪90‬درجه مچ پا)‬
‫مشکالت مفصلی و عضالنی فرد هموفیل در صورت‬
‫عدم توانبخشی به موقع(خونریزی زانو)‬
‫‪ ‬درد و خشکی مفصلی‬
‫‪ ‬عدم ترشح مایع مفصلی توسط غشای ساینوویم‬
‫‪ ‬مهار شدن عضله چهار سر رانی‬
‫‪ ‬کوتاهی عضالت خم کننده زانو‬
‫‪ ‬کوتاهی عضالت خم کننده ران و به دنبال آن فشار به ستون فقرات‬
‫و ایجاد درد‬
‫‪ ‬کوتاهی عضالت پشت ساق‬
‫‪ ‬احتمال خونریزی در مفاصل باال و پایین‬
‫‪ ‬درد و خشکی در مفصل مچ پا(راه رفتن روی انگشتان)‬
‫‪ ‬ارگانیزه شدن خون باقیمانده در مفصل و ایجاد دفورمیتی‬
‫‪ ‬افزایش تعداد دفعات تزریق فاکتور‬
‫مشکالت ناشی از عدم دریافت توانبخشی به‬
‫موقع‬
‫مزمن(‪contracture‬عضالت پشت‬
‫زانو و ساق)‬
‫فیزیوتراپــی از دائـــمی شدن تغییرات‬
‫مفصلی(کوتاهی و ضعف عضالت و تغییر شکل‬
‫مفصلی و ‪)...‬جلوگیری می کند‪.‬‬
‫هنگام خونریزی تحت حاد مفصلی‬
‫چه باید کرد‬
‫• استفاده از فاکتور و بی حرکت کردن‬
‫مفصل به مدت دو تا سه هفته (با‬
‫استفاده از آتل ‪ ،‬اسپلینت و گچ)‬
‫• شش تا هشت هفته فیزیوتراپی به‬
‫صورت دوره ای‬
‫خونریزی ماهیچه‬
‫خونریزی در عضله خم کننده رانی‬
‫• شایعترین هماتوم در هموفیلی‬
‫• بی حسی جلوی ران‬
‫• ایجاد دردهای شکمی‬
‫• درد در ناحیه کشاله ران‬
‫• کوتاهی عضالت خم کننده ران‬
‫نکات کلیدی در مورد خونریزی عضله خم‬
‫کننده ران‬
‫• در موارد خونریزی این عضله تا‬
‫زمان توقف خونریزی راه رفتن‬
‫ممنوع می باشد حتی با عصا ‪،‬فرد باید‬
‫در استراحت کامل باشد‬
‫• احساس کرختی و گزگز نشانه ی‬
‫آسیب عصبی می باشد‬
‫• استرحت در این وضعیت ممکن است‬
‫چند روز یا چند هفته الزم باشد‬
‫• برگشت کامل عملکرد عضله باید با‬
‫نظارت کامل فیزیوتراپیست باشد‬
‫عوارض هماتوم‬
‫• فلج عضالنی‬
‫• ایجاد دفورمیتی(مانند پا اسبی در مچ پاو‪)...‬‬
‫• ایجاد کانتراکچر‬
‫این بیماران بعد از طی مرحله‬
‫‪acute‬خونریزی هرچه سریعتر می‬
‫بایست فاکتور انعقادی دریافت کنند و‬
‫به فیزیوتراپی مراجعه نمایند‬
‫عوارض طوالنی مدت هماتوم در صورت عدم‬
‫دریافت فیزیوتراپی به موقع‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫ضعف‬
‫خشکی‬
‫کوتاهی‬
‫در گیری مفاصل‬
‫باال و پایین‬
‫ماهیچه‬
‫توجه‬
‫تا زمانی که ‪70‬درصد هماتوم جذب نشده از‬
‫وارد آوردن فشار روی محل هماتوم باید اجتناب‬
‫شود‬
Everyone with hemophilia needs
a physical therapy check-up
every year!
‫ارزیابی سیستم اسکلتی –عضالنی افراد‬
‫هموفیل جهت شروع فیزیوتراپی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مکانیسم آسیب‬
‫میزان پاسخ به دوز درمانی فاکتور های انعقادی‬
‫میزان درد و سفتی‬
‫ارزیابی قدرت عضالت‬
‫ارزیابی دامنه حرکتی مفاصل‬
‫ارزیابی باالنسینگ فرد هموفیل‬
‫ارزیابی نحوه ی راه رفتن و تشخیص الگوهای غلط‬
‫تمرین درمانی‬
‫‪ .1‬فعالیت های ورزشی مربوط به‬
‫افزایش دامنه ی حرکتی‬
‫‪ .2‬فعالیت های ورزشی مربوط به‬
‫افزایش انعطاف پذیری عضالت‬
‫‪ .3‬فعالیت های ورزشی مربوط به‬
‫افزایش قدرت عضالت‬
‫فواید ‪ exercise therapy‬در‬
‫افراد هموفیل‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫افزایش قدرت تحمل درد‬
‫جلوگیری از آتروفی عضالنی‬
‫پیشگیری از پوکی استخوان‬
‫جلوگیری از به وجود آمدن بد شکلی‬
‫های مفصلی ‪-‬عضالنی‬
‫باالترین سطح عدم وابستگی فرد‬
‫هموفیل در فعالیت های روزمره‬
‫تمرین درمانی افراد هموفیل‬
‫تقویت عضالت اطراف زانو‬
‫کشش عضالت پشت ساق‬
‫نکات مهم در مورد ورزش های کششی در‬
‫افراد هموفیل‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫تمرینات کششی باید در محدوده ی بدون درد انجام‬
‫گیرد‬
‫کشش عضالنی باید به آهستگی وبه تدریج انجام‬
‫شود‬
‫به طور معمول مدت زمان حفظ وضعیت کشش‬
‫‪30‬ثانیه می باشد‬
‫در کوتاهی شد ید عضله استفاده از آتل برای حفظ‬
‫طول عضله در بین برنامه های ورزشی بسیار‬
‫مفید است‬
‫افراد هموفیل چه نوع کفشی باید‬
‫بپوشند‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫کفش باید مچ پا را محافظت کند‬
‫جلوی کفش نباید تنگ باشد‬
‫پاشنه ی کفش ‪2-3‬سانتیمتر باشد‬
‫رویه کفش زیاد سفت یا زیاد نرم‬
‫نباشد‬
‫کفش با کپسول هوا‬
‫کفش با کپسول هوا‬
Knee pads
supports
References
1. Saraf SK, Singh OP, Singh VP. Peripheral nerve
complications in hemophilia. J Assoc Physicians India.
2003;51:167–9.
2. Fernandez-Palazzi F, Hernandez SR, De Bosch NB, De Saez
AR. Hematomas within the iliopsoas muscles in hemophilic
patients: the Latin American experience. Clin Orthop Relat
Res. 1996;328:19–24
3. Hyde S.A. Physiotherapy in rheumatology ,oxford:
Blackwell,1980,pp 169-173.
‫اب آرزوی موفقیت روز افزون‬
‫فزییوتراپیست آس یه عزیزخاین‬