Unie_polsko-litewskie
Download
Report
Transcript Unie_polsko-litewskie
od XIV do XVIII w.
–należeli do grupy Bałtów,
zamieszkiwali tereny nad Niemnem(Żmudź)
i nad Wilią( Litwa właściwa-Auksztota)
zjednoczenie plemion przez Mendoga, który
w 1253r. koronował się na króla Litwy ; po
jego śmierci ponowne rozbicie; zjednoczenie
w XIII/XIV w. przez Giedymina
Litwini
poparcie
Giedymina dla Władysława
Łokietka w wojnie z Krzyżakami-zbliżenie
obu państw zagrożonych przez Zakon
rządy Ludwika Węgierskiego w Polsce
(1370-1382)-w 1374r.przywilej koszycki dla
szlachty za cenę wyboru jednej z córek na
króla Polski; koronacja Jadwigi w 1384r.,dla
Polski związek z Litwą oznaczał
uniezależnienie od Węgier i dynastii
Luksemburgów
chęć
zbliżenia Litwy do Polski i przyjęcie
chrztu, aby odebrać Krzyżakom pretekst do
przymusowej chrystianizacji
wspólne zainteresowanie ekspansją na
ziemie Rusi, dążenie mieszczan do rozwoju
handlu, unia mogła przynieść korzyści
gospodarcze
bojarzy litewscy chcieli zdobyć takie
przywileje jak szlachta polska
Jagiełło
za rękę Jadwigi i koronę Polski
zobowiązał się przyjąć chrzest,
schrystianizować Litwę i przyłączyć ją do
Polski, odzyskać utracone przez Polskę
ziemie, oddać jeńców polskich będących
na Litwie, zapłacić odszkodowanie
Habsburgom za zerwane zaręczyny Jadwigi
Zrealizowano
unię personalną
(wspólny władca)
i przeprowadzono chrzest Litwy
1386r. uroczysty chrzest
Władysława Jagiełły , ślub
i koronacja na króla Polski
unia
wileńsko-radomska w 1401r.potwierdzono unię personalną obu państw
z zachowaniem odrębności Wielkiego Księstwa
Litewskiego pod rządami Witolda ; wspólna
walka z Zakonem
unia w Horodle 1413r.-potwierdzono odrębność
państw , przyjęto 50 rodów litewskich do
herbów szlachty polskiej ; bojarzy otrzymali
te same prawa , co szlachta polska ; po śmierci
Witolda na tron litewski miał wstąpić władca
wybrany w porozumieniu z Koroną
• Po śmierci Witolda, Świdrygiełło
(brat Jagiełły) ogłosił się władcą
niezależnym; Litwini powołali na
tron Zygmunta Kiejstutowicza , który
uzyskał poparcie Polski i odnowił w
1432r. w Grodnie sojusz z Polską
Kazimierz
Jagiellończyk wielkim
księciem(1440r.) związek obu państw został
zerwany do 1446r., kiedy to Kazimierz
wydał akt zwany„ braterskim związkiem”
łączący oba państwa osobą panującego
rządy Aleksandra
na Litwie
(1492-1506) i Jana Olbrachta
w Koronie(1492-1501)-zerwanie unii:
1499r.- umowa w Wilnie-równorzędność obu
państw, Litwini mieli prawo do elekcji króla
polskiego, a Polacy –księcia Litwy
unia personalna za czasów Zygmunta
Starego i Zygmunta Augusta
wcielenie
do Korony ziem litewskich:
województwa podlaskiego, wołyńskiego,
bracławskiego i kijowskiego
zachowanie odrębności administracji,
urzędów, prawa, wojska i skarbu
wspólny sejm, elekcja władcy, polityka
zagraniczna, moneta
odrębność Polski i Litwy zniosła
Konstytucja 3 maja 1791r.
rozwój
gospodarczy i kulturalnypromieniowanie kultury chrześcijańskiej
na Litwę i wpływ elementów kultury
wschodniej na ziemie polskie
wciągnięcie Polski w politykę wschodnią Litwywojna z Moskwą, Tatarami
pokonanie wspólnego wroga- Krzyżaków
powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów,
państwa silnego (ponad 800 tys.km2);
wielonarodowościowe społeczeństwo
(40%stanowili Polacy)