Transcript Plik

Geneza i przebieg wojny
stuletniej
1337-1453
Konflikt interesów dynastii
Przyczyny wybuchu
• sprawa lenna angielskiego na
ziemi francuskiej
• sprawa pominięcia Edwarda III
przy wyborze króla Francji
• wola ludu
• rywalizacja o status najsilniejszego
państwa w tej części świata
Początek wojny
• Uzależnienie od Anglii kupieckich miast
Flandrii
• Przyjazd Edwarda III na terytorium Francji
• Przyjęcie herbu, tytułu i barw króla Francji
Crécy – niewykorzystana szansa
• Król Edward III dobrze wybrał miejsce na
spotkanie z armią francuską. (...) Pozycje swe
wzmocnili częstokołem, zasiekami i dodatkowo
jeszcze wykopanym rowem.(...) Przeważali
w niej (w angielskiej armii) łucznicy
• Francuzi rozpoczęli bitwę prawie z marszu, bez
uformowania szyku bojowego. Zniecierpliwieni
rycerze francuscy ruszyli naprzód, roztrącając i
tratując własnych kuszników
• Zwycięstwo zostało wykorzystane jedynie jako
asekuracja odwrotu Anglików
Pierwszy etap wojny
•
•
•
•
Wkroczenie wojsk angielskich do Gujenny
Bitwa pod Crécy
Odwrót Anglików
Podpisanie rozejmu trwającego do 1355r.
Czarna śmierć
• Ok. 1347 r. pojawienie się w Europie
„czarnej śmierci”.
• ok 1355r. Koniec epidemii na terenie
Europy zachodniej
• Jedynym ratunkiem przed zarazą – jak
wówczas sądzono – była ucieczka z
miejsca, gdzie się pojawiła
Rok 1356 czyli rok po rozejmie...
• Niedługo po wygaśnięciu rozejmu między
walczącymi krajami w roku 1356 po bitwie
pod Poitiers do niewoli dostaje się król
Francji Jan II Dobry od momentu jego
porwania władzę w kraju w zastępstwie
króla przejmują stany generalne.
Powstanie chłopskie we Francji Jacqueria
• Postanie chłopskie rozpoczęte 1356r. po
przejęciu władzy przez stany generalne.
• Pomnożyli się bardzo, że było ich prawie 6
tysięcy; i wszędzie, gdzie przebywali, wzrastała
ich liczba, ponieważ każdy z ich stanu przyłączał
się do nich.[1]
[1] Froissart, kronika cyt. za: historia powszechna XIV-XV w.
Powstanie na terenie Anglii
• W roku 1381 na terenie Anglii wybucha powstanie
chłopskie dążące do zwiększenia praw najniższej
warstwy społecznej
• Król dla dobra pokoju z powodu niebezpieczeństwa
wydał na ich prośbę przywilej (...) głosząc że wszyscy
ludzie w królestwie mają być wolni i wolnego stanu.
• najpierw więc skierowali się na pewną wieś (...) w której
znajdowało się więzienie arcybiskupie a we
wspomnianym więzieniu przebywał pewien kapłan Jan
Bale który (...) przez szereg lat całą okolicę tak otumanił
że z tego powodu został (...) prawnie osądzony i
skazany. Wspomniani zaś ludzie zniszczyli więzienie (...)
i kazali mu iść z sobą, albowiem chcieli go uczynić
arcybiskupem.
Henryk Knighton, kronika cyt. za: historia powszechna XIV-XVw.
Rok 1364 czyli koniec bezkrólewia
we Francji
• Objęcie władzy przez Karola V
• przebyta w młodości choroba uczyniła go
człowiekiem wątłego zdrowia i niepozornej
budowy ciała
• Choć szesnaście lat panowania króla Karola V
Mądrego pozwoliło na odzyskanie przez Francję
ziem utraconych na początku trwania wojny
stuletniej a jego zdecydowana polityka
wewnętrzna doprowadziła do stopniowego
przywrócenia jedności Francji jednak
pięćdziesięciolecie trwające po jego śmierci
przyniosło Francji wewnętrzny kryzys i anarchię.
Rok 1407 próba reformy Francji
• W roku 1407 ginie książę Ludwik Orleański, śmierć ta wywołuje
oburzenie feudałów możnych królestwa. Pogłoski, które po tej
śmierci wybuchły, okazały się niczym wobec tego, co wydarzyło się
po ujawnieniu zabójcy, którym okazał się być Jan NieustraszonyKsiążę Burgundii. Po ujawnieniu musiał on zbiec do swoich
flandryjskich posiadłości. Widząc jednak, że większość opinii
społecznej jest po jego stronie, postanowił wraz z całym swoim
wojskiem wrócić do Paryża dzięki temu, że lud Francji jest mu
właściwie wdzięczny za zabicie Ludwika zyskuje on przebaczenie
władcy i znaczenie w królestwie. Dlatego też w roku 1413 zwołuje
on Stany Generalne. Tymczasem w Paryżu, na skutek agitacji (...)
popieranej przez księcia Burgundii – (przeciw) skorumpowanym
urzędnikom królestwa, doszło w końcu kwietnia 1413 r. do zaburzeń
i krwawych rozruchów. (...) reformy proponowane przez nich (...)
usuwały krzyczące nadużycia władz, ulepszały administrację,
uzdrawiały finanse królestwa. Jednak 1 września 1413 r. wyczerpała
się królewska cierpliwość i Karol Orleański wkroczył do Paryża.
Książę Burgundii zbiegł do swych posiadłości, zakańczając w ten
sposób ten epizod historii wojny.
Rok 1413 czyli wznowienie wojny
•
Rok 1413 przyniósł Anglii nowego władcę zmarł schorowany Henryk V,
następcą został jego syn.
•
W nocy z 13 na 14 sierpnia 1415 r. armia angielska wylądowała po
francuskiej stronie kanału la’Manche u ujścia Sekwany. Po miesięcznym
oblężeniu zdobyła miasto Harfleur, po czym król polecił ogłosić, że przybył
do swej ziemi, do swojego kraju i królestwa; przynosi swobody i wolności,
jakie miał lud za czasów świętego króla Ludwika
•
Dnia 25 października 1415 r. zostaje stoczona bitwa pod Azincourt
zakończona kolejną klęską Francuzów, bliźniaczo podobna do bitwy pod
Crécy. Przyczyną klęski stało się niewłaściwe wyszkolenie dowódców
francuskich i ich porywczość.
•
Od porażki francuskiej Anglicy prowadzili regularny podbój Francji i ani król
ani armia nie była w stanie ich powstrzymać.
Francja uratowana przez kobietę
czyli Joanna d’Arc
• Joanna d’Arc zgłosiła się do
króla Francji Karola VII
i opowiedziała mu o sytuacji
Orleanu, monarcha zdumiony
tym co słyszał, poddał ją wielu
badaniom, wypytując o rzeczy
o których wiedzieć nie mogła.
• Po tych próbach zgodnie ze
swoją prośbą w męskim stroju,
w zbroi, stanęła na czele
kilkutysięcznego oddziału
żołnierzy i poprowadziła ich do
Orleanu.(...) Oblężenie
Orleanu zostało przełamane; w
ciągu następnego tygodnia
wyparto Anglików z całej doliny
Loary.
Stabilizacja sytuacji politycznej.
• Po tym sukcesie Joanna zostaje głównym
doradcą władcy i w 1429 r. zmusiła go by
koronował się na króla Francji a następnie odbił
stolicę. Po wyparciu sił angielskich z Paryża
pozostała jeszcze kwestia zbuntowanej
Burgundii. Do wyprawy przeciwko księstwu
ponownie zgłosiła się Joanna i właśnie podczas
tej wyprawy została pojmana przez połączone
wojska Anglii i Burgundii. Szybko też została
oskarżona o herezję i wszczęto przeciwko niej
postępowanie inkwizycyjne, wskutek którego 30
maja 1431 roku została spalona na stosie.
Koniec wojny
• W cztery lata po śmierci Joanny Orleańskiej w roku 1435
pomiędzy Francją a Burgundią zostaje zawiązany trwały
pokój, zaś w roku 1453 wyrok trybunału inkwizycyjnego
zostaje uznany przez Kościół za hańbę i Dziewicy
Orleańskiej zostaje przywrócona pełna cześć. Wyrok ten
jeszcze bardziej umacnia pozycję króla francuskiego
jako pomazańca bożego, co znowu spaja Francję
wewnętrznie i zwiększa jej znaczenie na arenie
międzynarodowej.
Joanna d’Arc została beatyfikowana przez papieża Piusa
X zaś jedenaście lat później została kanonizowana przez
Benedykta XV.